Ανακάθαρσις ΙΙΙ

Συνεχίζω απτόητος την Ανακάθαρση με το Ειδικό Μέρος του Ποινικού Κώδικα. Δεν μπορώ να παραθέσω αιτιολόγηση στην καθεμιά διάταξη, νομίζω όμως ότι με μια απλή ανάγνωση το πιάνετε το υπονούμενο…

Υπενθυμίζω ότι απεγκληματοποίηση δεν σημαίνει σώνει και καλά νομιμοποίηση, αν και συχνά έτσι είναι, αλλά και αντίστροφα: αναφέρω μόνο τις διατάξεις όπου τάσσομαι υπέρ της απεγκληματοποίησης, αν και υπάρχουν μερικές ακόμη όπου επιβάλλεται ο μερικός περιορισμός του αξιοποίνου, με πιο βασική ίσως την δυσφήμηση.

Ειδικό Μέρος Ποινικού Κώδικα

− Απεγκληματοποίηση των εξής πράξεων:

  1. Προπαρασκευαστικές πράξεις εσχάτης προδοσίας (άρ. 135 ΠΚ)
  2. Προσβολή της διεθνούς ειρήνης της χώρας (άρ. 140-141 ΠΚ)
  3. Προσβολή συμβόλων ξένου κράτους (άρ. 155 ΠΚ)
  4. Περιύβριση της Βουλής (άρ. 156 παρ. 3 ΠΚ)
  5. Εξαπάτηση εκλογέων (άρ. 162 ΠΚ)
  6. Παραβίαση της μυστικότητας της ψηφοφορίας (άρ. 163 ΠΚ)
  7. Θρασύτητα κατά της αρχής (άρ. 171 ΠΚ)
  8. Απόδραση κρατουμένου (άρ. 173 ΠΚ)
  9. Αντιποίηση στολής (άρ. 176 ΠΚ)
  10. Προσβολή συμβόλων του ελληνικού κράτους (άρ. 181 ΠΚ)
  11. Διέγερση (άρ. 183 ΠΚ)
  12. Εγκωμιασμός κακουργήματος (άρ. 185 ΠΚ)
  13. Πρόκληση και προσφορά σε τέλεση πλημμελήματος (άρ. 186 παρ. 2 ΠΚ)
  14. Συγκρότηση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση (άρ. 187 παρ. 1 ΠΚ)
  15. Διατάραξη της ειρήνης των πολιτών (άρ. 190 ΠΚ)
  16. Διασπορά ψευδών ειδήσεων (άρ. 191 ΠΚ)
  17. Δημόσια πρόκληση ή διέγερση σε βιαιοπραγίες ή αμοιβαία διχόνοια (άρ. 192 ΠΚ)
  18. Κατάχρηση εκκλησιαστικού αξιώματος (άρ. 196 ΠΚ)
  19. Κακόβουλη βλασφημία (άρ. 198 ΠΚ)
  20. Καθύβριση θρησκευμάτων (άρ. 199 ΠΚ)
  21. Τέλεση υβριστικά ανάρμοστων πράξεων σε τόπο ωρισμένο για θρησκευτική συνάθροιση (άρ. 200 παρ. 2 ΠΚ)
  22. Περιύβριση νεκρών (άρ. 201 ΠΚ)
  23. Κιβδηλεία και κυκλοφορία κίβδηλων νομισμάτων (άρ. 209-210 ΠΚ)
  24. Απεργία δημοσίων υπαλλήλων (άρ. 247 ΠΚ)
  25. Παιδοκτονία (άρ. 303 ΠΚ)
  26. Μονομαχία κ.λπ. (άρ. 316-321 ΠΚ)
  27. Απατηλή διέγερση σε μετανάστευση (άρ. 335 ΠΚ)
  28. Αιμομιξία (άρ. 345 ΠΚ)
  29. Ασέλγεια μεταξύ συγγενών (άρ. 346 ΠΚ)
  30. Ασέλγεια παρά φύσιν (άρ. 347 ΠΚ)
  31. Διευκόλυνση αλλοτρίας ακολασίας (άρ. 348 ΠΚ)
  32. Μαστροπεία γυναικών (άρ. 349 παρ. 3 ΠΚ)
  33. Εκμετάλλευση πόρνης (άρ. 350 ΠΚ)
  34. Σωματεμπορία με απόσπαση της συναίνεσης του θύματος με την χρήση απατηλών μέσων ή με εκμετάλλευση της ευάλωτης θέσης του θύματος (άρ. 351 παρ. 2 ΠΚ)
  35. Πρόκληση σκανδάλου με ακόλαστες πράξεις (άρ. 353 ΠΚ)
  36. Διγαμία (άρ. 356 ΠΚ)
  37. Εξύβριση (άρ. 361 ΠΚ)
  38. Προσβολή της μνήμης νεκρού (άρ. 365 ΠΚ)
  39. Παραβίαση του απορρήτου των τηλεφωνημάτων και της προφορικής συνομιλίας (άρ. 370Α ΠΚ)
  40. Καταστολή φθορών που προκαλούν το κοινό αίσθημα (άρ. 384Α ΠΚ)
  41. Αισχροκέρδεια (άρ. 405 ΠΚ)
  42. Παραπλάνηση σε χρηματιστηριακές πράξεις (άρ. 406 ΠΚ)
  43. Επαιτεία (άρ. 407 ΠΚ)

− Συλλήβδην απεγκληματοποίηση των πταισμάτων.

24 thoughts on “Ανακάθαρσις ΙΙΙ”

  1. Για δωσε καμμια λεπτομερεια ρε θαναση, τι ειναι

    Θρασύτητα κατά της αρχής?
    Αισχροκέρδεια ?
    Παραπλάνηση σε χρηματιστηριακές πράξεις?

    Διέγερση ???

    Reply
  2. Χμ, σωστά…

    Θρασύτητα: Όποιος συμμετέχει σε δημόσια συνάθροιση στο ύπαιθρο που απαγορεύτηκε νόμιμα από την αρμόδια αρχή.

    Αισχροκέρδεια (αυτό θα σου αρέση σίγουρα!): Όποιος… συνομολογεί… περιουσιακά ωφελήματα που υπερβαίνουν την αξία της δικής του παροχής… ώστε να βρίσκονται σε προφανή δυσαναλογία προς αυτήν.

    Παραπλάνηση: Όποιος από πλεονεξία εκμεταλλεύεται την απειρία ή την πνευματική αδυναμία κάποιου άλλου παραπλανώντας τον σε χρηματιστιριακές κερδοσκοπικές πράξεις οι οποίες δεν ανήκουν στον κύκλο εργασιών εκείνου που παραπλανάται και είναι προφανώς δυσανάλογες προς την περιουσία του και μπορούν εξαιτίας αυτού του γεγονότος να επιφέρουν ή να επιταχύνουν την οικονομική καταστροφή του.

    Διέγερση: Όποιος με οποιονδήποτε τρόπο προκαλεί ή διεγείρει δημόσια σε απείθεια κατά των νόμων.

    Μια πρόχειρη παραπομπή εδώ.

    Reply
  3. Και να μην ξεχάσω: πρέπει να αλλάξουν σειρά και τα άρθρα του Ειδικού Μέρους, να προηγηθούν δηλαδή τα εγκλήματα κατά προσωπικών εννόμων αγαθών και να ακολουθήσουν όσα προσβάλλουν υπερατομικά έννομα αγαθά.

    Reply
  4. Από όλα αυτά που έγραψες, έχω κάνει τα εξής:

    4, 9, 11 (αλλά όχι έτσι όπως την εννοεί ο νόμος), 12, 15, 21 (πήγαινα γυμνάσιο όμως), 26, 27.

    Επίσης έχω προσπαθήσει (χωρίς επιτυχία) τα εξής:

    31, 35.

    Δεν κατάλαβα τι είναι το 2 (Προσβολή της διεθνούς ειρήνης της χώρας).

    Reply
  5. Η μοναδική περίπτωση που ξέρω είναι των Ναξάκη, Καλεντερίδη και λοιπών: είχαν δικαστή (και φυσικά είχαν αθωωθή από το Μικτό Ορκωτό) επειδή υποτίθεται οι πράξεις τους σχετικά με τον Οτζαλάν είχαν εκθέσει την χώρα σε κίνδυνο πολέμου με την Τουρκία. Ένας ωραίος και κομψός τρόπος να ξεφορτώνεσαι τους πολιτικούς σου αντιπάλους, δεν βρίσκεις;

    Reply
  6. επικαιρο το περι αισχροκερδειας, φαινεται να υπαρχουν φωνες που ζητανε εφαρμογη του

    στην πραξη πως εφαρμοζεται? τι σημαινει “προφανης δυσαναλογια”? Αν εγω πουλαω ενα στυλο Μπικ για 100 ευρω, ειναι αυτο αισχροκερδεια? Μπορει να παω φυλακη?

    Διέγερση: Όποιος με οποιονδήποτε τρόπο προκαλεί ή διεγείρει δημόσια σε απείθεια κατά των νόμων.

    καλα ο Αλαβανος πως και δεν εχει φαει ισοβια?

    Όποιος συμμετέχει σε δημόσια συνάθροιση στο ύπαιθρο που απαγορεύτηκε νόμιμα από την αρμόδια αρχή.

    εχει απαγορευτει ποτε συναθροιση? εχει εφαρμοστει ποτε αυτος ο κανονας?

    Γενικοτερη ερωτηση: τι ειδους ποινικος κωδικας ειναι αυτος που εχει τοσες διαταξεις που δεν εφαρμοζουμε ποτε? Ειναι αυτο συνηθισμενο φαινομενο?

    Reply
  7. Εκτός από την απεγκληματοποίηση της αισχροκέρδειας, προτείνες την κατάργηση και του ά. 179 ΑΚ, ή θέλεις να διατηρηθούν οι αστικές κυρώσεις;

    Reply
  8. ΣΓ, τα ερωτήματά σου αναφέρονται σε διατάξεις που δεν πολυεφαρμόζονται, και όχι τυχαία. Ενδιαφέρον έχει ιδιαίτερα το τρίτο ερώτημα: τα της νομιμότητας των συναθροίσεων ρυθμίζονται μάλλον περιοριστικά από ένα νομοθετικό διάταγμα της δικτατορίας και κάπως μέσα στο πνεύμα της εποχής είναι και το περιεχόμενό του. Δεν ξέρω αν έχει εφαρμοστή ποτέ. Από τις διατάξεις του Κώδικα είναι λογικό κάποιες να εφαρμόζωνται από σπάνια έως σπανιώτατα, όπως π.χ. οι περί εσχάτης προδοσίας. Το ότι όμως υπάρχουν τόσες πολλές που δεν εφαρμόζονται σχεδόν ποτέ μάλλον κάτι σημαίνει.

    Μύρωνα, ας τα βρουν οι αστικολόγοι, δικά τους θέματα είναι ουσιαστικά, εμάς γιατί μας φορτώνουνε με τις χαζομάρες τους;

    Reply
  9. H αλήθεια είναι ότι πίσω από την προφανή δυσαναλογία παροχής και αντιπαροχής θα βρούμε συνήθως άλλα τελεσθέντα αδικήματα, όπως απάτη ή απειλή. Μία ρήτρα επικουρικότητας θα διέσωζε τη διάταξη από την κατάργηση;

    Κι αν πρόθεση του νομοθέτη ήταν να εγκληματοποιήσει τη συμπεριφορά ενός αντισυμβαλλόμενου που απλώς εκμεταλλεύεται την ανάγκη, την κουφότητα ή την απειρία άλλου, χωρίς να πραγματώνει την αντικειμενική υπόσταση της απάτης ή της απειλής;

    Reply
  10. Θα αναφερθώ στο ερώτημα της δεύτερης παραγράφου, γιατί η αρνητική απάντηση σε αυτό καλύπτει και το πρώτο. Όποιος εκμεταλλεύεται την ανάγκη ή την κουφότητα ή την απειρία μπορεί να πράττη ανήθικα. Ο ίδιος φυσικά θα σου πη ότι προμήθευσε σε κάποιον κάτι που του ζητήθηκε σε μια συμφωνημένη τιμή, άρα pacta sunt servanda. Από κει και πέρα, το ποινικό δίκαιο (πρέπει να) δρα αυστηρά επικουρικά. Αυτό είναι κάτι που οφείλουμε να το ενστερνιστούμε και να το εφαρμόσουμε κάποια στιγμή. Δεν λύνονται όλα τα προβλήματα του κόσμου με τον χωροφύλακα. Αν δεν υπάρχει ούτε απάτη ούτε απειλή, τότε δεν υπάρχει και τίποτε άξιο ποινικού κολασμού.

    Reply
  11. Υπενθυμίζω ότι απεγκληματοποίηση δεν σημαίνει σώνει και καλά νομιμοποίηση, αν και συχνά έτσι είναι, αλλά και αντίστροφα: αναφέρω μόνο τις διατάξεις όπου τάσσομαι υπέρ της απεγκληματοποίησης.

    Θανάση,
    όταν λες απεγκληματοποίηση εννοείς να σταματήσει να θεωρείται αξιόποινη πράξη, έτσι; Δηλαδή να μην προβλέπεται στον ποινικό κώδικο, σωστά;

    Θα μπορούσε να βρεθεί μια μέση λύση, πχ να υποβιβασθεί σε αδίκημα αστικού ή διοικητικού χαρακτήρα;

    Ορισμένα αδικήματα είναι όντως τραγελαφικά για κοινωνία εν έτει 2008, αλλά αυτό με τη δυσφήμιση πχ θα μπορούσε να παραμείνει υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

    Φιλική συμβουλή: πρόσεξε πώς θα μου απαντήσεις γιατί το Άρθρο 316 του ΠΚ είναι ακόμα σε ισχύ! :p

    Reply
  12. όταν λες απεγκληματοποίηση εννοείς να σταματήσει να θεωρείται αξιόποινη πράξη, έτσι; Δηλαδή να μην προβλέπεται στον ποινικό κώδικο, σωστά;

    Ακριβώς. Νοτ ιν μάυ (: των ποινικολόγων) μπακ γιαρντ ρε φίλε!

    Θα μπορούσε να βρεθεί μια μέση λύση, πχ να υποβιβασθεί σε αδίκημα αστικού ή διοικητικού χαρακτήρα;

    Όσα πλήττουν ατομικά έννομα αγαθά ήδη είναι και αστικές αδικοπραξίες, μπορεί δηλαδή κανείς να ζητήση αποζημίωση για αυτά (π.χ. εξύβριση, δυσφήμηση). Πολλές φορές βέβαια δεν συνηθίζεται, ακριβώς επειδή υπάρχει το ποινικό (που επιτρέπει και κάποιους εκβιασμούς!), άλλες φορές οι δύο διαδικασίες εκτυλίσσονται παράλληλα.

    Κάποια άλλα ανήκουν όντως καλύτερα στον χώρο του διοικητικού: εδώ θα ενέτασσα ας πούμε την θρασύτητα κατά της αρχής ή την αντιποίηση στολής. Πρόσεξε τι αποτελεσματική που ήταν αυτού του είδους η απεγκληματοποίηση στον χώρο του ΚΟΚ: αντί να αθωώνεσαι με λίγη κλάψα στο Πταισματοδικείο επειδή δεν είχες δίπλωμα ή δεν είχες περάσει ΚΤΕΟ, τώρα πέφτει επιτόπου το προστιματάκι και τα σκυλιά δεμένα.

    Υπάρχουν όμως και κάποια που απλώς πρέπει να περάσουν στην δικαιοδοσία της ιστορίας δικαίου: κακόβουλη βλασφημία, ασέλγεια παρά φύσιν, απεργία δημοσίων υπαλλήλων κ.λπ.

    Μερικές άλλες απεγκληματοποιήσεις έχουν τεχνικό χαρακτήρα, αφοράνε δηλαδή την πιο ορθολογική οργάνωση της ύλης: μονομαχία, παιδοκτονία.

    Τέλος, μερικές αλλαγές έχουν να κάνουν απλώς με το ότι έχουμε 2008: κιβδηλεία, διέγερση σε μετανάστευση, επαιτεία.

    Αυτά πολύ πολύ σύντομα!

    Reply
  13. Θανάση, η παραγωγή κίβδηλων νομισμάτων θα μπορούσε να είναι ένα ωραίο διοικητικό αδίκημα, κατ’αντιστοιχία των αλλαγών που έγιναν στις ποινές του ΚΟΚ που λες κι εσύ.

    Για τη Μονομαχία έχω μία παρατήρηση. Μιλάμε είναι σατανικά τα άρθρα 316 με 321 και εύχομαι ν’αλλάξουν.

    Μπορείς κάλλιστα να σκοτώσεις άνθρωπο και να τη βγάλεις με 3 χρονάκια αν φροντίσεις (1) να πεις ότι ήταν μονομαχία και ενώ πήραμε όλα τα μέτρα να μην σκοτωθούμε δεν τα καταφέραμε, (2) φωνάζεις για μάρτυρες 1-2 καλούς σου φίλους, γιατρούς ώστε να μην έχουν αξιόποινο.

    Άραγε μπορεί κάποιος να πουλήσει τόση τρέλα; Αν δεν υπάρχουν άλλοι μάρτυρες… γιατί όχι.

    Reply
  14. Αν και είμαι λίγο εκτός θέματος, σημειώνω ότι: Τα υπ’ αριθμ. 26, 30 και 40 εγκλήματα έχουν ήδη καταργηθεί. Εκτός, αν το ερώτημα είναι αν ορθώς καταργήθηκαν, οπότε δεν έχει νόημα η παρατήρησή μου.
    Επίσης, νομίζω ότι είναι αντιφατικό να υπάρχει στον κατάλογο το έγκλημα της αισχροκέρδειας (405 ΠΚ) και όχι της τοκογλυφίας (404 ΠΚ). Θεωρώ ότι τα παραπάνω αδικήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν ενιαία: είτε θα καταργήσουμε και τα δύο είτε κανένα. Μάλιστα, το έγκλημα της αισχροκέρδειας τιμωρείται μόνο όταν τελείται κατ’ επάγγελμα ή καθ’ έξιν, οπότε, θα μπορούσε να πει κανείς ότι, η πράξη του δράστη δεν στρέφεται αποκλειστικά κατά του παθόντος αλλά κατά του κοινωνικού συνόλου. Αντίθετα, η τέλεση της τοκογλυφίας κατ’ επάγγελμα κλπ. αποτελεί επιβαρυντική περίσταση. Συνεπώς, στο έγκλημα της τοκογλυφίας μπορεί να γίνει, με μεγαλύτερη ευκολία, λόγος για ποινικοποίηση αστικών διαφορών, άρα θα έπρεπε να είναι και το εν λόγω έγκλημα στον παραπάνω κατάλογο. Καλό μεσημέρι!

    Reply
    • Το θέμα είναι ακριβώς ότι τόσα χρόνια μετά έχουν καταργηθή μόνο τρία. Τα οποία ήταν άχρηστα ούτως ή άλλως εκ πρακτικής επόψεως και μόνο το ένα είχε κάποια (αστεία) ιδεολογική βάση.

      Reply
  15. Έγραψα το άρθρο αυτό πριν 11 ολόκληρα χρόνια.

    Η ψήφιση του νέου Ποινικού Κώδικα (Ν. 4619/2019), με έναρξη ισχύος από 01ης Ιουλίου 2019, δικαίωσε σε μεγάλο βαθμό τις επιθυμίες και τις προβλέψεις μου. Έτσι, ο νέος ΠΚ κατήργησε αδικήματα που πρότεινα και εγώ να καταργηθούν, όπως η θρασύτητα κατά της αρχής (άρ. 171 ΠΚ), η αντιποίηση στολής (άρ. 176 ΠΚ), ο εγκωμιασμός κακουργήματος (άρ. 185 ΠΚ), η κακόβουλη βλασφημία (άρ. 198 ΠΚ), η καθύβριση θρησκευμάτων (άρ. 199 ΠΚ), η περιύβριση νεκρών (άρ. 201 ΠΚ), η κιβδηλεία και κυκλοφορία κίβδηλων νομισμάτων (άρ. 209-210 ΠΚ), η απεργία δημοσίων υπαλλήλων (άρ. 247 ΠΚ), η απατηλή διέγερση σε μετανάστευση (άρ. 335 ΠΚ), η διευκόλυνση αλλοτρίας ακολασίας (άρ. 348 ΠΚ), η μαστροπεία γυναικών (άρ. 349 παρ. 3 ΠΚ), η εκμετάλλευση πόρνης (άρ. 350 ΠΚ), η αισχροκέρδεια (άρ. 405 ΠΚ), η παραπλάνηση σε χρηματιστηριακές πράξεις (άρ. 406 ΠΚ), η επαιτεία (άρ. 407 ΠΚ), καθώς και όλα τα πταίσματα. Εξάλλου, τα τελευταία χρόνια καταργήθηκαν και διάφορα άλλα σκουπιδάκια του Κώδικα, όπως η μονομαχία κ.λπ. (άρ. 316-321 ΠΚ), η ασέλγεια παρά φύσιν (άρ. 347 ΠΚ) και η καταστολή φθορών που προκαλούν το κοινό αίσθημα (άρ. 384Α ΠΚ).

    Πολύ ωραία.

    Reply

Leave a Comment