ελευθερια-της-εκφρασης

Λέγαμε λοιπόν στο προηγούμενο ότι το ισχύον συνταγματικό και νομοθετικό πλαίσιο είναι πολύ περιοριστικό για την ραδιοτηλεόραση, σε αντίθεση με την ελευθεροτυπία που επικρατεί στον χώρο του τύπου.

Πού οφείλεται όμως αυτή η διαφορετική αντιμετώπιση;

Τα επιχειρήματα που προσάγονται από τους επάρατους κρατιστές είναι περίπου τα εξής:

α. Οι συχνότητες είναι περιωρισμένες.

Καλώς ήλθατε λοιπόν στο 1974. Το φάσμα των συχνοτήτων που προορίζονται για ραδιοτηλεοπτική χρήση είναι δεδομένο και πεπερασμένο. Η φέρουσα ικανότητά του είναι συγκεκριμένη. Δεν χωράνε άλλοι. Και κάποιος, μαντέψτε ποιος, πρέπει όχι μόνο να κατανείμη τις άδειες (ας καγχάσουμε πάλι εδώ, καγχ, καγχ, καγχ!), αλλά να επιβλέψη και πώς θα διαχειρίζωνται κατά περιεχόμενο τις πολύτιμες και σπάνιες συχνότητες οι παραχωρησιούχοι του δημοσίου, ήτοι οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί.

Read moreΥπέρ της ελεύθερης ραδιοτηλεόρασης ΙΙ

Με αφορμή την προχτεσινή, εξαιρετικά επιτυχημένη εκδήλωση του ΚΕΦΙΜ για το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, ταξινόμησα και εκθέτω την άποψή μου σχετικά.

Υπέρ της ελευθερίας ραδιοτηλεόρασης;

Τι λόγος! Και τάχα δεν είναι ελεύθερη η ραδιοτηλεόραση;

Χμ.

Σύμφωνα με το άρ. 15 Σ:

1. Οι προστατευτικές για τον τύπο διατάξεις του προηγούμενου άρθρου δεν εφαρμόζονται στον κινηματογράφο, τη φωνογραφία, τη ραδιοφωνία, την τηλεόραση και κάθε άλλο παρεμφερές μέσο μετάδοσης λόγου ή παράστασης.
2. Η ραδιοφωνία και η τηλεόραση υπάγονται στον άμεσο έλεγχο του Κράτους. Ο έλεγχος και η επιβολή των διοικητικών κυρώσεων υπάγονται στην αποκλειστική αρμοδιότητα του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης, που είναι ανεξάρτητη αρχή, όπως νόμος ορίζει. Ο άμεσος έλεγχος του Κράτους, που λαμβάνει και τη μορφή του καθεστώτος της προηγούμενης άδειας, έχει ως σκοπό την αντικειμενική και με ίσους όρους μετάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, καθώς και προϊόντων του λόγου και της τέχνης, την εξασφάλιση της ποιοτικής στάθμης των προγραμμάτων που επιβάλλει η κοινωνική αποστολή της ραδιοφωνίας και της τηλεόρασης και η πολιτιστική ανάπτυξη της Χώρας, καθώς και το σεβασμό της αξίας του ανθρώπου και την προστασία της παιδικής ηλικίας και της νεότητας. Νόμος ορίζει τα σχετικά με την υποχρεωτική και δωρεάν μετάδοση των εργασιών της Βουλής και των επιτροπών της, καθώς και προεκλογικών μηνυμάτων των κομμάτων από τα ραδιοτηλεοπτικά μέσα.

Οι “προστατευτικές για τον τύπο διατάξεις” στην πραγματικότητα βέβαια δεν είναι και τόοοοοσο προστατευτικές, είναι πάντως καλύτερες από τα ισχύοντα στην ραδιοτηλεόραση. Η ελευθεροτυπία, εκτός από εφημερίδα που φέσωσε προμηθευτές και εργαζομένους πολεμώντας για ένα σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο, είναι και σπουδαία συνταγματική αξία, όπως προκύπτει από το άρ. 14 παρ. παρ. 2 και 3 Σ:

2. Ο τύπος είναι ελεύθερος. Η λογοκρισία και κάθε άλλο προληπτικό μέτρο απαγορεύονται.
3. Η κατάσχεση εφημερίδων και άλλων εντύπων, είτε πριν από την κυκλοφορία είτε ύστερα από αυτή, απαγορεύεται.

Ενώ ο τύπος δεν έχει λοιπόν “κοινωνική αποστολή” ούτε υπόκειται στην τρυφερότητα του “αμέσου ελέγχου” του κράτους, με αποτέλεσμα κανείς να μην ελέγχη την “ποιοτική στάθμη” των εφημερίδων, ακριβώς τα αντίθετα ισχύουν στην ραδιοτηλεόραση.

Read moreΥπέρ της ελεύθερης ραδιοτηλεόρασης Ι

Τροποποιήθηκε επιτέλους, αφού κοιλοπόνησε μήνες και χρόνους, ο αγαπημένος μου αντιρατσιστικός Ν. 927/1979 με τον εν θέματι Ν. 4285/14 (ΦΕΚ Α 191).

Να γράψουμε δυο λόγια λοιπόν. Όχι πως ματαιοδοξώ ότι μπορώ να υποκαταστήσω την ερμηνευτική προσφορά των δύο ολόκληρων σελίδων της έκθεσης της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής, που παραπέμπουν και σε ανύπαρκτη έκδοση του Ροξίν, αλλά τέλος πάντων. Ποιος είμαι εγώ τώρα.

Να δούμε λοιπόν λίγο ένα προς ένα τα άρθρα του νόμου.

Σύμφωνα με το άρ. 1:

Δημόσια υποκίνηση βίας ή μίσους
1. Όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, υποκινεί, προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει σε πράξεις ή ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων, που προσδιορίζονται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή την αναπηρία, κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή ενέχει απειλή για τη ζωή, την ελευθερία ή τη σωματική ακεραιότητα των ως άνω προσώπων, τιμωρείται με φυλάκιση τριών (3) μηνών έως τριών (3) ετών και με χρηματική ποινή πέντε έως είκοσι χιλιάδων (5.000 − 20.000) ευρώ.
2. Με τις ίδιες ποινές τιμωρείται όποιος με πρόθεση και με τα μέσα και τους τρόπους που αναφέρονται στην παράγραφο 1, υποκινεί, προτρέπει, προκαλεί ή διεγείρει σε διάπραξη φθοράς ή βλάβης πραγμάτων, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνταν από τις παραπάνω ομάδες ή πρόσωπα, κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη.
3. Αν η πρόκληση, προτροπή, διέγερση ή υποκίνηση των προηγούμενων παραγράφων είχε ως αποτέλεσμα την τέλεση εγκλήματος, επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή δεκαπέντε έως τριάντα χιλιάδων (15.000−30.000) ευρώ. Σε περίπτωση επιβολής ποινής φυλάκισης τουλάχιστον ενός (1) έτους, επιβάλλεται η αποστέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων από ένα έως πέντε έτη.
4. Όποιος συγκροτεί ή συμμετέχει σε οργάνωση ή ένωση προσώπων οποιασδήποτε μορφής που επιδιώκει συστηματικά την τέλεση των πράξεων των παραγράφων 1 και 2, τιμωρείται με τις ποινές της παραγράφου 1, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη.
5. Αν η πράξη των προηγουμένων παραγράφων τελέστηκε από δημόσιο λειτουργό ή υπάλληλο, κατά την άσκηση των ανατεθειμένων σε αυτόν καθηκόντων, επιβάλλεται: α) στις περιπτώσεις των παραγράφων 1 και 2, φυλάκιση έξι (6) μηνών έως τριών (3) ετών και χρηματική ποινή δέκα χιλιάδων έως είκοσι πέντε χιλιάδων (10.000 − 25.000) ευρώ και β) στην περίπτωση της παραγράφου 3, φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή είκοσι πέντε χιλιάδων έως πενήντα χιλιάδων (25.000 − 50.000) ευρώ.

Read moreΠαρατηρήσεις στον Ν. 4285/2014, μέρος Α΄

Τι είχες Αθανάσιε, τι είχα πάντα: ένα αντιρατσιστικό να ψηφίζεται και να μην ψηφίζεται. Σε δουλειά να βρισκώμαστε, τα νύχια μας να τρώμε, να κονταροχτυπιώμαστε στα φατσαμπούκια.

Ας αντικρούσω λοιπόν σε αυτήν την ανάρτηση όσα από τα επιχειρήματα των υποστηρικτών του νόμου θυμάμαι, έχοντας πάντα κατά νου και όσα έχω υποστηρίξει εδώ, εδώ, εδώ, εδώ και όπου αλλού.

1.

“Η ψήφιση του αντιρατσιστικού αποτελεί περιεχόμενο διεθνών υποχρεώσεων της χώρας. Άσε που μας κούνησε το δάχτυλο και μια επιτροπή γραφειοκρατών που δεν θυμάμαι τώρα πώς την λένε, αλλά είναι τόσο υπεργαλαξιακά σπουδαία”.

Καλά τώρα. Διαβάστε εδώ για το τι εστί απόφαση πλαισίου και, κυρίως, ανατρέξτε στην ρήτρα διαφυγής που προβλέπει η ίδια η απόφαση πλαισίου.

Και για όσους βαριούνται:

2. Η παρούσα απόφαση-πλαίσιο δεν συνεπάγεται υποχρέωση των κρατών μελών να λαμβάνουν μέτρα που αντιβαίνουν προς τις θεμελιώδεις αρχές τους σχετικά με την ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και την ελευθερία της έκφρασης, ιδίως την ελευθερία του τύπου και την ελευθερία της έκφρασης σε άλλα μέσα ενημέρωσης, όπως προκύπτουν από τις συνταγματικές παραδόσεις ή τους κανόνες που διέπουν τα δικαιώματα, τις ευθύνες και τις διαδικαστικές εγγυήσεις για τον τύπο ή άλλα μέσα ενημέρωσης, όταν οι κανόνες αυτοί αναφέρονται στον καθορισμό ή τον περιορισμό της ευθύνης.

Παρομοίως, η υποχρέωση που εισάγει το ν.δ. 494/1970 αποτελεί μια αόριστη και επικίνδυνη υποχρέωση διεθνούς δικαίου, με έντονο το πολιτικό στοιχείο. Με λίγα λόγια, μια σύμβαση του ΟΗΕ είναι, δεν είναι και τίποτα βαθιά νομικά. Το συγκεκριμένο νομοθετικό κείμενο προβλέπει άλλωστε και την εγκληματοποίηση ακόμη και της διασποράς ιδεών (“all dissemination of ideas based on racial superiority or hatred”). Αν οι νεομισαλλόδοξοι υποστηρίζουν και την απαγόρευση της διασποράς ιδεών επειδή τάχα αποτελεί διεθνή μας υποχρέωση, να μας το πουν ευθέως. Όποιος υποστηρίζει την εκπλήρωση των διεθνών μας υποχρεώσεων, οφείλει να την υποστηρίξη στο ακέραιο. Εκπτώσεις στον αντιρατσισμό θα κάνουμε;

Read moreΕπτά συν μία σκέψεις για τον αντιρατσιστικό νόμο

Λίγες ημέρες πριν καταδικάστηκε σε ποινή φυλακίσεως 10 μηνών με τριετή αναστολή ένας συμπολίτης μας, ο Φίλιππος Λοΐζος, για το αδίκημα της καθύβρισης θρησκευμάτων (άρ. 199 Ποινικού Κώδικα). Η καταδίκη αυτή δικαίως προκάλεσε την αγανάκτηση κάθε ελευθερόφρονα ανθρώπου. Η σάτιρα του Λοΐζου, κατευθυνόμενη κατά των κειμηλιεμπόρων και των ου κατ’ επίγνωσιν λάτρεων του Γέροντος Παΐσίου, είναι πολύ εύστοχη, παρά την οξύτητά της.

Read moreΠερί καθυβρίσεως θρησκευμάτων ΙΙ: Yπόθεση Παστίτσιου

Μερικές σκόρπιες σκέψεις με αφορμή την πολύ ενδιαφέρουσα και επιτυχημένη χθεσινή εκδήλωση του ΚΕΦΙΜ “Η δίωξη της Χρυσής Αυγής από νομική άποψη”:

[ομιλητές: Καρίπογλου, εξαιρετικός, Γραμματίδης, ανεπαρκής, Μάλλιος, βάλανε τον λύκο]

[διαβάζεται σε συνδυασμό και με μια παλαιότερη ανάρτηση εδώ.]

1.

Τυπικά δεν διώκεται η Χρυσή Αυγή βέβαια, οπότε ο τίτλος μου και ο τίτλος της εκδήλωσης ανακριβολογούν, όπως σωστά σχολίασε ο Καρίπογλου. Αλλά ας μην κρυβώμαστε. Πρόκειται καθαρά για πολιτικά υποκινούμενο διωγμό ενός κόμματος της αντιπολίτευσης από την κρατική εξουσία.

Αυτό από μόνο του χτυπά πολλά καμπανάκια, όσο αντιπαθείς και αν είναι οι βουλευτές της ΧΑ. Το πιο δυνατό καμπανάκι είναι αυτό που χτυπά μέσα μας: η ανθρώπινη ικανοποίηση που νιώθουμε βλέποντας κάποιον σαν τον Μιχαλολιάκο πίσω από τα σίδερα σε αντίθεση με τις νομικές ακροβασίες που ψυχανεμιζόμαστε ότι τελούνται.

2.

Τυπικά η ποινική δίωξη είναι εντάξει. Διώκονται μόνο για το έγκλημα της συγκρότησης, διεύθυνσης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση κατ’ άρ. 187 ΠΚ, που είναι κακούργημα. Το έγκλημα αυτό είναι πράγματι διαρκές (ως συμμετοχή) και ως διαρκές παραμένει αυτόφωρο καθ’ όλο το χρονικό διάστημα τέλεσής του. Συνεπώς, αφού πρόκειται αυτόφωρο κακούργημα, πράγματι δεν χρειαζόταν προηγούμενη άδεια της Βουλής κατ’ άρ. 62 Σ:

Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος. Επίσης δεν διώκεται για πολιτικά εγκλήματα βουλευτής της Βουλής που διαλύθηκε, από τη διάλυσή της και έως την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής. Η άδεια θεωρείται ότι δεν δόθηκε, αν η Βουλή δεν αποφανθεί μέσα σε τρεις μήνες αφότου η αίτηση του εισαγγελέα για δίωξη διαβιβάστηκε στον Πρόεδρο της Βουλής. Η τρίμηνη προθεσμία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των διακοπών της Βουλής. Δεν απαιτείται άδεια για τα αυτόφωρα κακουργήματα.

Τούτου δοθέντος, ας μην κοροϊδευώμαστε: δεν υπήρχε περίπτωση να πραγματοποιηθή τέτοιου είδους σύλληψη χωρίς πολιτική εντολή.

Read more8 συν 1 σκέψεις σχετικά με την δίωξη της Χρυσής Αυγής

Ότι δεν μπορώ να βρω πολλά κοινά μεταξύ των υποστηρικτών της εγκληματοποίησης της άρνησης μιας γενοκτονίας και εμού, πλην του ότι είμαστε όλοι μας δίποδες άπτεροι, είναι σαφές. Στην τελική, ο σεβασμός ή η περιφρόνηση προς την ελευθερία της έκφρασης κάποιου, όσο ζάβλαξ και να είναι αυτός, ανάγεται σε ένα αποφασιοκρατικό σημείο, μη προσβάσιμο σε νομικά ή λογικά επιχειρήματα. Αποδέχομαι το γεγονός ότι ζουν ανάμεσά μας άνθρωποι που υποστηρίζουν τέτοιου είδους απαγορεύσεις, διώξεις, φυλακίσεις. Τι να κάνουμε.

[Για την άρνηση της γενοκτονίας και γιατί δεν συμβαδίζει στο ελάχιστο με τον νομικό μας πολιτισμό η εγκληματοποίησή της έχω επιχειρηματολογήσει εκτενέστατα εδώ.]

Ακόμη όμως και ένας νεομισαλλόδοξος πρέπει να (μπορή να) είναι συνεπής με την νεομισαλλοδοξία του. Αποτελεί στοιχειώδη προϋπόθεση πνευματικής εντιμότητας.

Ωστόσο, στην υπόθεση Perinçek κατά Ελβετίας (Δεκ 13) κρίθηκε ότι παραβιάζει το άρ. 10 της ΕΔΔΑ περί ελεύθερης έκφρασης η καταδίκη ενός Τούρκου κομμουνιστή, προέδρου του τουρκικού Εργατικού Κόμματος. Ο αιτών χαρακτήρισε ως “διεθνές ψεύδος” (“mensonge international”) την αρμενική γενοκτονία σε τρεις ξεχωριστές περιπτώσεις, πράγμα που ωδήγησε στην καταδίκη του για ένα νεομισαλλόδοξο πράγμα που υπάρχει στο ελβετικό ποινικό δίκαιο και λέγεται “φυλετική διάκριση” (“discrimination raciale“).

Ειδικώτερα, το κατά Περιντσέκο “ψέμα” δεν ήταν οι θάνατοι καθ’ αυτούς, αλλά ο χαρακτηρισμός τους ως “γενοκτονίας”.

Το επίμαχο άρ. 261 δις του ελβΠΚ προβλέπει ειδικώτερα τα εξής:

Celui qui, publiquement, aura incité à la haine ou à la discrimination envers une personne ou un groupe de personnes en raison de leur appartenance raciale, ethnique ou religieuse;
celui qui, publiquement, aura propagé une idéologie visant à rabaisser ou à dénigrer de façon systématique les membres d’une race, d’une ethnie ou d’une religion;
celui qui, dans le même dessein, aura organisé ou encouragé des actions de propagande ou y aura pris part;
celui qui aura publiquement, par la parole, l’écriture, l’image, le geste, par des voies de fait ou de toute autre manière, abaissé ou discriminé d’une façon qui porte atteinte à la dignité humaine une personne ou un groupe de personnes en raison de leur race, de leur appartenance ethnique ou de leur religion ou qui, pour la même raison, niera, minimisera grossièrement ou cherchera à justifier un génocide ou d’autres crimes contre l’humanité; celui qui aura refusé à une personne ou à un groupe de personnes, en raison de leur appartenance raciale, ethnique ou religieuse, une prestation destinée à l’usage public, sera puni d’une peine privative de liberté de trois ans au plus ou d’une peine pécuniaire.

Read moreΤο Ιδεοδικείο του Στρασβουργου VIII: η ανισότης των γενοκτονιών