Περί της κλίμακας εδωδιμότητας

Σας είχα υποσχεθή να αναπτύξω κάποια στιγμή πώς αντιλαμβάνομαι την ηθική κλιμάκωση των ειδών. Μπορούμε να βαθμολογήσουμε και εν συνεχεία να κατατάξουμε τα είδη ζωής σε μία κλίμακα, ονομαζομένη κλίμακα Θάλυς από τον ευρέτη της. Η κλίμακα αυτή βαθμονομείται από το μηδέν έως το άπειρο, ή τέλος πάντων συνεχίζεται και μετά το σημείο όπου βαθμολογείται ο άνθρωπος, για τον απλό λόγο ότι μπορούμε να φανταστούμε (και δεν μπορούμε να αποκλείσουμε) ένα είδος ζωής με ιδιότητες τέτοιες που να συγκεντρώνη υψηλότερες βαθμολογίες από τον άνθρωπο.

Πάνω στην κλίμακα σημειώνονται διάφορα όρια, εκ των οποίων ενδιαφέρει ιδίως ο πήχυς εδωδιμότητας: κάθε είδος που τον υπερβαίνει δεν επιτρέπεται ηθικώς να χρησιμοποιηθή από τον άνθρωπο για λόγους γαστριμαργικούς. Άλλος τέτοιος πήχυς είναι π.χ. ο πήχυς πειραματισμού, ήτοι με ποια είδη ζωής επιτρέπεται να πειραματιστούμε και υπό ποιες προϋποθέσεις.

Η βαθμολόγηση τώρα διενεργείται επί τη βάσει κριτηρίων, στην εκτίμηση των οποίων, καθ’ όσον αφορά τις ανανθρώπινες μορφές ζωής, ιδιαίτερη σημασία έχει η συνδρομή της Ζωοηθολογίας. Μπορούμε να συζητήσουμε σχετικά με το ποια θα είναι τα κριτήρια αυτά, ποιο είναι το ηθικό βάρος καθενός και γιατί αποκλείεται το α ή το β και πιθανώς να υπάρξουν κάποιες επιμέρους διαφωνίες. Ωστόσο, λίγοι νομίζω θα διαφωνούσαν με ένα κατάλογο σημείων σαν τον ακόλουθο (όπου οι ιδιότητες δεν καταχωρίζονται κατ’ αξιολογική σειρά):

1. Νοημοσύνη,
2. Αυτοσυνειδησία,
3. Ικανότητα πόνου,
4. Συναίσθηση.

Read moreΠερί της κλίμακας εδωδιμότητας

Ξέρω πως θα ‘ρθει

Η τέχνη είναι μέσο έκφρασης για τους καλλιτέχνες. Πιο σωστά, μόνο για τους ταλαντούχους καλλιτέχνες. Για εμάς τους υπόλοιπους, που δεν ευλογηθήκαμε με ταλέντο πραγματικό, η τέχνη είναι αναμνήσεις. Θυμάμαι πολύ καλά την πρώτη  φορά που με πήγαν οι γονείς μου στην Επίδαυρο: Τρωάδες, με την Άννα Συνοδινού. Θυμάμαι την πρώτη φορά που πήγα σε … Read more Ξέρω πως θα ‘ρθει

Τα μετάλλια των ισχνών αγελάδων, και το δίδαγμα τους

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο Βημα

Η Ελλάδα έχει κερδίσει φέτος στην Βραζιλία τα περισσότερα μετάλλια από τους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004 και μετά. Το εντυπωσιακό είναι ότι οι αθλητές μας δούλεψαν, μετά από τόσα χρόνια ύφεσης και μείωσης των κρατικών δαπανών, επί το πλείστον μόνοι τους, αθόρυβα, δίχως ένα πανάκριβο “Σπίτι της Σκοποβολής” ή ιδιαίτερη κρατική αρωγή, ενίοτε και μακριά από την Ελλάδα. Χωρίς να εξάγουμε υπερβολικά γενικά συμπεράσματα απ’την σημαντική προσωπική επιτυχία μιας χούφτας Συνελλήνων, φαίνεται να έχουμε ένα εξαιρετικό παράδειγμα της νέας Ελλάδας που αναδύεται από τις στάχτες της κρίσης: εξωστρεφής, με αυτοπεποίθηση, αλλά αθόρυβη και μακριά απο τον κρατισμό του παρελθόντος.

Για τα ολυμπιακά κατορθώματα, όσο και τις άλλες, αθόρυβες, αλλά πολύ υπαρκτές, καθημερινές επιτυχίες των Ελλήνων, σημαντικό ρόλο παίζει το υλικό κληροδότημα των καλών εποχών προ κρίσης. Επηρεασμένοι από την μιζέρια της ύφεσης τείνουμε να το υποτιμούμε, αλλά οι φυσικές και πνευματικές υποδομές της χώρας παραμένουν σε υψηλά επίπεδα ανεπτυγμένης χώρας. Τα τελευταία χρόνια πληγώθηκε βαριά η άμεση δυνατότητα μας να παράγουμε εισόδημα (με σημαντικότερη απώλεια το τραπεζικό σύστημα), αλλά θεμελιώδεις παράγοντες, όπως οι φυσικές υποδομές και το ανθρώπινο κεφάλαιο που χτίστηκε επί δεκαετίες, ακόμα και με δανεικά, παραμένει σχεδόν αναλλοίωτο. Όπως θα έλεγαν στο Braveheart, μπορεί να χάσουμε τις κατασκευαστικές, αλλά δεν θα χάσουμε τους αυτοκινητόδρομους που έφτιαξαν.

Read moreΤα μετάλλια των ισχνών αγελάδων, και το δίδαγμα τους

Ο δεκαεπταετής εκλογέας

Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ επιδιώκει να καταβιβάση το κατώτατο όριο του δικαιώματος του εκλέγειν στα 17 έτη (από 18 που είναι σήμερα). Πρόκειται φυσικά για μια πρόταση απολύτως σύμφωνη με την σοσιαλεθνικιστική ιδεολογία της, αλλά και με τους ειδικώτερους εκλογικούς και μικροκομματικούς σχεδιασμούς της. Το γλείψιμο στους πιτσιρικάδες αποτελεί προνομιακό πεδίο για τον ΣΥΡΙΖΑ, τουλάχιστον από τότε που η κομματική τους φυλλάδα κυκλοφορούσε το 2008 με χριστουγεννιάτικο ημερολόγιο με την καμμένη Αθήνα και “αντικάλαντα”.

Τι δέον ψηφίζειν όμως επί της προτάσεως αυτής; Ιδού μερικές σκέψεις:

Καταρχάς, να βάλουμε κάτω τα δεδομένα. Σήμερα ζουν στην Ελλάδα περί τους 100.000 17ρηδες (γεννήσεις 1999: 100.643). Αυτή είναι η νέα εκλογική πελατεία που θέλει να κολακεύση ο Τσίπρας και οι συν αυτώ, προσδοκώντας γύρω στις 30.000-40.000 ψήφους για το κόμμα τους, αν αφαιρέσουμε την αποχή και τις ψήφους των άλλων κομμάτων. Συγκριτικά, δεν είναι κάτι το πολύ σπουδαίο εκλογικά, αν αναλογιστούμε ότι τις εκλογές του Σεπτ 2015 τις κέρδισαν οι ΣΥΡΙΖΑίοι με περιθώριο 400.000 ψήφους.

Read moreΟ δεκαεπταετής εκλογέας

Υπέρ της απλής αναλογικής ΙΙ

Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω την αναγκαιότητα της απλής αναλογικής ως μόνου συνταγματικώς θεμιτού εκλογικού συστήματος. Έχω συζητήσει κατά καιρούς επιμέρους όψεις του θέματος, όπως τον εκλογικό πήχυ του 3%, τους κανόνες λήψεως αποφάσεων εντός της Βουλής και την γεωγραφική εκλογική ισότητα. Εδώ θα συνοψίσω κάποια επιχειρήματα, θα προβώ σε διευκρινίσεις και θα συντρίψω τσάκα τσάκα τους διαλογικούς μου αντιπάλους.

Πάμε:

1. Η απλή αναλογική έχει προεξέχον ηθικοπολιτικό βάρος ως αίτημα, τέτοιο που δεν έχει κανένα άλλο εκλογικό σύστημα. Αντιθέτως, κάθε εκλογικό σύστημα στιγματίζεται αρνητικά τόσο περισσότερο, όσο απέχει από την απλή αναλογική: το πλειοψηφικό για παράδειγμα αντίκειται ευθέως στο Σύνταγμα. Δεν είναι ίσα κι όμοια. Αναλογικότητα σημαίνει ισότητα, που σημαίνει δικαιότητα. Νιώστε λίγο.

2. Ισότητα της ψήφου σημαίνει ισοσθένεια της ψήφου. Ότι κάθε ψήφος συνυπολογίζεται εξίσου κατά την μετατροπή των ψήφων σε έδρες. Ότι μία ψήφος ισούται με μία ψήφο (με την επιφύλαξη εύλογων τεχνικών περιορισμών). ότι το εκλογικό σύστημα μεταγλωττίζει το ποσοστό των ψήφων σε ίσο κατά το δυνατόν ποσοστό επί των εδρών.

Αλλά μην ακούτε εμένα, διαβάστε το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο στην υπ’ αριθμ. 11/1994 απόφασή του:

Η ελευθερία βέβαια του κοινού νομοθέτη κατά τη θέσπιση του εκλογικού συστήματος τελεί υπό την επιφύλαξη της τηρήσεως της καθιερούμενης από το Σύνταγμα αρχής της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος, το μεν και κυρίως, ως ειδικότερης μορφής της γενικής αρχής της ισότητας των Ελλήνων πολιτών ενώπιον του νόμου που πηγάζει από το άρθρο 4, το δε ως αρχής συνυφασμένης με την αρχή της καθολικότητας της ψήφου, που πηγάζει από το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος. Σύμφωνα δε με την αρχή αυτή της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος όλοι οι εκλογείς είναι ίσοι κατά την ψήφο με την έννοια: […] και γ) ότι κάθε ψήφος έχει ίση νομική δύναμη (αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου).
Η αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου σημαίνει ότι η ψήφος κάθε εκλογέα ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος και επομένως η ίδια εκλογική δύναμη, δηλαδή ο αυτός αριθμός εγκύρων ψηφοδελτίων ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος στην ίδια εκλογική περιφέρεια, με το ίδιο σύστημα κατανομής εδρών και κάτω από τις ίδιες συνθήκες.

[Αδιάφορο αν το ίδιο το ΑΕΔ εφαρμόζει όσα ορθά εξαγγέλλει. Η μείζων πρόταση του δικανικού συλλογισμού είναι εκεί]
΄
Το ξεκαθαρίσαμε κι αυτό λοιπόν.

Read moreΥπέρ της απλής αναλογικής ΙΙ

Αυτεπίστροφοι φόροι ή η εξόντωση των κουλάκων

Λίγο διαφορετικη εκδοση δημοσιευτηκε στην Καθημερινη

Κάποιος βγάζει €7000, τον φορολογούμε και παίρνουμε 3000.
Μην μου πείτε ότι δεν ζει καλά με 3000!

Βουλευτής Γ. Κυρίτσης, αιτιολογεί την φορολογική πολιτική της κυβέρνησης

Κάθε φορά που αυξάνεται ένας φόρος, οπουδήποτε στον πλανήτη, σκοτεινοί «προφήτες» προβλέπουν αυτεπίστροφη καταστροφή. Σαν μπούμερανγκ που αντί να χτυπήσει το θήραμα, επιστρέφει και σκοτώνει τον κυνηγό, η ζημιά του φόρου στην οικονομία είναι τέτοια που τα συνολικά φορολογικά έσοδα θα πέσουν. Στην πραγματικότητα σπάνια βρίσκουμε ακλόνητα στοιχεία αυτεπίστροφου φόρου (βλ. καμπύλη Λάφφερ), αλλά φαίνεται ότι η οικονομική πολιτική μας καταφέρνει το ακατόρθωτο: πάμε για ένα νέο αρνητικό ρεκόρ.

Η προφητεία της αυτεπίστροφης φορολογίας οφείλεται συνήθως είτε σε παρανόηση είτε σε προσωπικό συμφέρον. Κάθε φόρος φυσικά βλάπτει σε πρώτο επίπεδο αυτούς που τον πληρώνουν (σε δεύτερο μπορεί να ωφελεί, αν χρηματοδοτεί απαραίτητες δημόσιες δράσεις), αλλά πολύ σπάνια οπισθοκροτεί τόσο που βλάπτει αυτόν που τον καθορίζει: καμμία κυβέρνηση δεν είναι τόσο αυτοκαταστροφική που να θέλει ταυτόχρονα χαμηλότερα έσοδα και δυσαρεστημένους ψηφοφόρους.

Για να ξεκαθαριστεί πόσο δύσκολο κατόρθωμα είναι η αυτεπίστροφη φορολογία, αρκεί το παράδειγμα του πετρελαίου θέρμανσης. Η αύξηση του φόρου οδήγησε σε κατακόρυφη πτώση της ζήτησης και ριζική στροφή σε συχνά υποδεέστερες μεθόδους θέρμανσης (όπως φαίνεται με γυμνό οφθαλμό χειμωνιάτικες μέρες στην Αθήνα). Όσο ισχυρά όμως και να αντέδρασαν οι πολίτες στην αύξηση του φόρου, τα συνολικά φορολογικά έσοδα ανέβηκαν, δεν έπεσαν (βλ. Γ. Παλαιολόγος «Ο 13ος Άθλος του Ηρακλή»).

Read moreΑυτεπίστροφοι φόροι ή η εξόντωση των κουλάκων

Not their finest hour ή οι ψεκασμενοι κερδιζουν στην πατριδα της κοινοβουλευτικης δημοκρατιας

Συντομευμενη εκδοση δημοσιευτηκε στα Νεα

Upon this battle […] depends our own British life,
and the long continuity of our institutions and our Empire.
[…] if the British Empire and its Commonwealth last for a thousand years,
men will still say, This was their finest hour.

W. Churchill

The best argument against democracy is a five-minute conversation with the average voter.
παλι, W. Churchill

Ποτέ στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έγινε τόση ζημιά, σε τόσο πολλούς, από τόσο λίγους. Για λίγες ψήφους λοιπόν, η Βρετανία μπαίνει στον δρόμο για το άγνωστο. Με κακή διαχείριση του ζητήματος πανευρωπαϊκά (και δεν έχουμε δει πολύ καλή ώς τώρα) τα σκοτεινά σενάρια κυριολεκτικά τρομάζουν: από διάλυση της Βρετανίας μέχρι αποσάθρωση της ΕΕ.

Read moreNot their finest hour ή οι ψεκασμενοι κερδιζουν στην πατριδα της κοινοβουλευτικης δημοκρατιας