Πολύ συζήτηση γίνεται τελευταία για το αν το Ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και για την έκθεση του ΔΝΤ. Αρκετοί ωστόσο δεν γνωρίζουν τι ακριβώς θα πει να είναι βιώσιμο το χρέος, και υπό ποιές συνθήκες συμβαίνει αυτό. Προς επιμόρφωση των αναγνωστών της αναΜόρφωσης, ακολουθούν μερικές πληροφορίες.
Βιωσιμότητα: Σε γενικές γραμμές, το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο όταν οι δαπάνες του δημόσιου τομέα από τώρα μέχρι το μακρινό μέλλον δεν υπερβαίνουν τα έσοδά του. Η λογική είναι ότι για ένα διάστημα το κράτος μπορεί να ξοδεύει περισσότερα από όσα εισπράττει, αλλά σε βάθος χρόνου, ας πούμε την ημέρα πριν το τέλος του κόσμου, πρέπει να έχει τακτοποιήσει τις οφειλές του.
Δαπάνες: Οι δημόσιες δαπάνες χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, στις πρωτογενείς δαπάνες και στις δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Οι πρώτες αφορούν όλες τις δαπάνες του κράτους για μισθούς δημοσίων υπαλλήλων, συντάξεις, αγορές υλικών, τα πάντα εκτός από τους τόκους του δημόσιου χρέους. Οι δεύτερες αφορούν τους τόκους του δημόσιου χρέους. Οι πρωτογενείς δαπάνες αυξάνονται μακροπρόθεσμα λόγω πληθωρισμού, αλλά μπορούν να αυξάνονται και ταχύτερα από τον πληθωρισμό λόγω π.χ. δυσμενών δημογραφικών συνθηκών (πληθυσμιακή γήρανση σημαίνει αύξηση των δαπανών για συντάξεις), έντασης με γειτονικές χώρες που αυξάνει τις αμυντικές δαπάνες, κ.ο.κ. Οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους αυξάνουν όταν αυξάνει το χρέος. Ο ρυθμός αύξησης είναι δε ίσος με το επιτόκιο δανεισμού. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι δανειστήκατε 100 ευρώ με επιτόκιο 10% το χρόνο. Τον πρώτο χρόνο οι τόκοι θα είναι 10 ευρώ. Ας υποθέσουμε ότι αντί να τους πληρώσετε τους προσθέτετε στο χρέος το οποίο γίνεται 110 ευρώ. Τον δεύτερο χρόνο οι τόκοι θα είναι 11 ευρώ (10% σε 110 ευρώ). Ας υποθέσουμε ότι δεν τους πληρώνετε αλλά τους προσθέτετε και αυτούς στο χρέος, το οποίο γίνεται τώρα 121 ευρώ. Οι τόκοι το τρίτο έτος θα είναι 12.1 ευρώ. Βλέπουμε ότι και το χρέος και το κόστος εξυπηρέτησής του αυξάνονται κατά 10% το χρόνο (100, 110, 121, και 10, 11, 12.1), με ρυθμό δηλαδή ίσο του επιτοκίου.
Έσοδα: Το κράτος αντλεί έσοδα φορολογώντας την αξία των οικονομικών συναλλαγών, είτε τις δαπάνες (π.χ. Φ.Π.Α) είτε το εισόδημα. Δαπάνες και εισόδημα είναι ούτως ή άλλως ίσα, διότι το εισόδημα κάποιου προέρχεται από τη δαπάνη κάποιου άλλου. Ο τρόπος που μετράμε τη συνολική δαπάνη σε εγχώρια παραγόμενα προϊόντα είναι μέσω του ΑΕΠ. Το ΑΕΠ είναι η πίτα, και το κράτος μέσω της φορολογίας αποσπά ένα κομμάτι. Μακροπρόθεσμα, τα δημόσια έσοδα αυξάνονται διότι το ΑΕΠ, η πίτα δηλαδή, αυξάνεται για τρεις λόγους. Ο πρώτος είναι ο πληθωρισμός, ο δεύτερος είναι η αύξηση του πληθυσμού που σημαίνει αύξηση του αριθμού των εργαζομένων, και ο τρίτος είναι η αύξηση της παραγωγικότητας που επιτρέπει σε κάθε εργαζόμενο να παράγει περισσότερο από πριν. Έτσι, είναι λογικό να προσδοκούμε τα δημόσια έσοδα να αυξάνονται μακροπρόθεσμα με ρυθμό περίπου ίδιο με αυτόν του ΑΕΠ.
Συνθήκες βιωσιμότητας: Βάσει των παραπάνω, πότε είναι βιώσιμο το χρέος? Για να το πω παραστατικά, το κράτος θα μπορεί να αποπληρώσει το χρέος του την ημέρα πριν το τέλος του κόσμου αν μέχρι τότε τα έσοδα αυξάνονται με ρυθμό ταχύτερο από το ρυθμό αύξησης των δαπανών. Αν το κράτος καταφέρει να διατηρήσει την αύξηση των πρωτογενών δαπανών σε ρυθμό ίσο ή χαμηλότερο από αυτόν του ΑΕΠ, το χρέος θα είναι βιώσιμο όσο το επιτόκιο (κόστος εξυπηρέτησης του χρέους) είναι χαμηλότερο από το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ (και άρα των εσόδων) ακόμα και αν το δημόσιο δεν πληρώσει ποτέ τόκους αλλά τους προσθέτει στο αρχικό χρέος, διότι τα έσοδά του θα αυξάνονται γρηγορότερα από το χρέος. Αν το επιτόκιο είναι μεγαλύτερο, το κράτος θα πρέπει να έχει έσοδα μεγαλύτερα από τις πρωτογενείς δαπάνες, να έχει δηλαδή πρωτογενές πλεόνασμα ώστε να αποπληρώσει μέρος των τόκων.
Βιωσιμότητα του Ελληνικού χρέους: Όπως φαίνεται σε αυτήν και αυτήν την έκθεση, το ΔΝΤ δεν θεωρεί ότι το Ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι αν το Ελληνικό δημόσιο προσπαθούσε να δανειστεί από τις αγορές, το επιτόκιο θα ήταν τόσο υψηλό σε σχέση με τους ρυθμούς αύξηση του ΑΕΠ που το πρωτογενές πλεόνασμα που θα απαιτείτο προκειμένου να μην αυξάνεται το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους ταχύτερα από τα έσοδα δεν είναι εφικτό. Ο λόγος είναι ότι επειδή το Ελληνικό δημόσιο χρέος είναι ήδη πολύ υψηλό σε σχέση με το ΑΕΠ, οι αγορές το θεωρούν υψηλού ρίσκου και άρα απαιτούν πολύ υψηλό επιτόκιο προκειμένου να συνεχίσουν να δανείζουν. Η λογική του προηγούμενου μνημονίου είναι ότι έχοντας πρωτογενές πλεόνασμα περίπου 4% ώστε να πληρώνουμε τους τόκους για αρκετά χρόνια και με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που θα αύξαναν την παραγωγικότητα της Ελληνικής οικονομίας και άρα το ΑΕΠ, το χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ θα έπεφτε τόσο ώστε η Ελλάδα να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών και να μπορέσει να αρχίσει να δανείζεται με χαμηλότερο επιτόκιο που θα έκανε το χρέος βιώσιμο. Το σενάριο αυτό ήταν ήδη παρακινδυνευμένο, καθώς θα ήταν πολύ δύσκολο το κράτος να διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσμα ίσα με 4% του ΑΕΠ για μακρό χρονικό διάστημα. Δυστυχώς, όπως επισημαίνει το ΔΝΤ, η ζημιά που προκάλεσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έκανε ένα ούτως ή άλλως δύσκολο εγχείρημα να περάσει πλέον στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας. Ποιές λύσεις απομένουν εντός Ευρώ?
Κούρεμα: Μια προτεινόμενη λύση είναι το κούρεμα. Διαγράφουμε ένα μέρος του χρέους, και έτσι το χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ πέφτει σε αποδεκτά επίπεδα. Η λύση αυτή συναντά δυο εμπόδια. Το πρώτο είναι ότι κάτι τέτοιο δεν επιτρέπεται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία. Το δεύτερο είναι ότι η ρετσινιά του κουρέματος θα μας ακολουθεί. Ναι μεν το χρέος μας θα έχει μειωθεί, αλλά αν έχει μειωθεί λόγω, ουσιαστικά, μιας χρεοκωπίας δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι αγορές θα δεχτούν να μας δανείσουν με χαμηλό επιτόκιο παρά τη μείωση. Έτσι, θα χρειαστεί να έχουμε υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα, αλλιώς το χρέος και το κόστος εξυπηρέτησής του θα επανέλθουν σε υψηλά επίπεδα.
Επιμήκυνση: Αυτή τη στιγμή τα δάνεια που έχουμε από τους θεσμούς λήγουν σε τακτά χρονικά διαστήματα. Κάθε φορά που λήγουν, επειδή δεν μπορούμε να δανειστούμε από τις αγορές με αρκετά χαμηλό επιτόκιο, ξαναδανειζόμαστε για να αποπληρώσουμε τα προηγούμενα δάνεια και υπογράφουμε νεες συμφωνίες (μνημόνια). Η μέθοδος αυτή είχε λογική με την προοπτική ότι η Ελλάδα θα κατάφερνε να μειώσει το χρέος σε σχέση με το ΑΕΠ και να επιστρέψει στις αγορές σε εύλογο χρονικό διάστημα. Αν θέλουμε να ειμαστε ρεαλιστές, πρέπει να αποδεχτούμε ότι πλέον κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο. Η μόνη διέξοδος είναι η μετατροπή του δανείου σε μακροπρόθεσμο, π.χ. για 40 χρόνια με 20ετή περίοδο χάριτος για τοκους. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα δεν θα επιστρέψει στις αγορές για αρκετές δεκαετίες, και διατηρώντας ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3% του ΑΕΠ και ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ 1% θα έχει δυνατότητα στο διάστημα αυτό να μειώσει μεν, σταδιακά δε, το χρέος της σε σχέση με το ΑΕΠ. Το ερώτημα είναι αν το 3% είναι εφικτό. Στην περίπτωση που δεν είναι, και μάλλον δύσκολα θα δούμε πολύ πάνω από 2%, το χρέος δεν είναι βιώσιμο διότι όταν θα αναγκαστούμε να βγούμε στις αγορές δεν θα το έχουμε μειώσει τόσο ώστε να μπορούμε να δανειστούμε με αρκετά χαμηλό επιτόκιο, και έτσι θα αρχίσει τα αυξάνεται και πάλι. Στην περίπτωση αυτή, προκειμένου να αποφευχθεί το κούρεμα θα πρέπει να ελπίζουμε σε ρυθμούς ανάπτυξης ιστορικά υψηλούς της τάξης του 2% και πάνω, ή οι όροι του δανείου να γίνουν ακόμα πιο ευνοϊκοί.
Ομοσπονδοποίηση του χρέους: Αυτό έκαναν και οι ΗΠΑ επί Χάμιλτον. Προϋποθέτει το σχηματισμό μιας ομοσπονδιακής κυβέρνησης που θα έχει τη δυνατότητα να επιβάλλει φόρους, η οποία θα αναλάβει το χρέος όλων των κρατών-μελλών που θα συμμετάσχουν στην ομοσπονδία. Θα πρέπει βεβαίως να συνοδεύεται από ασφαλιστικές δικλείδες που θα αποτρέψουν στο μέλλον κάποιο μέλος να συσσωρεύσει χρέος αναγκάζοντας την ομοσποδιακή κυβέρνηση να το ξελασπώσει. Κατά την άποψή μου, η ομοσπονδοποίηση της Ευρώπης είναι η καλύτερη λύση, και μια επιμήκυνση θα μας αγόραζε χρόνο ώστε να μπει ένα τέτοιο σχέδιο σε εφαρμογή. Ωστόσο, είναι αμφίβολο αν οι λαοί της Ευρώπης είναι έτοιμοι για αυτό.
Την δεκαπενταετία 1993-2008 η μέση αύξηση του ΑΕΠ δεν ήταν γύρω στο 2%;
Οπότε, πάμε για επιμήκυνση να σταθεροποιηθή η κατάσταση και μετά ευρωομόλογα, αν δεν επικρατήσουν πανευρωπαϊκά οι λαφαζάνηδες.
1.000.000.000.000 φορες το εχει πει ο Λυκανθρωπος Σόιμπλε οτι η Γερμανια δε δεχεται ευρωομολογα, ο κοσμος να χαλασει. Ποτε θα παυσετε εξαπατουντες τους πολιτες εσεις οι ευρωφιλελεδες;
Ο Ολάντ προτείνει την ομοσμπονδιοποίηση της ευρωζώνης.
Τα όργανα της ΕΕ έχουν μια πιο συντηρητική, αλλά προς την ίδια κατεύθυνση, πρόταση.
Φυσικά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι διαδικασίες στην ΕΕ προχωράνε πολύ αργά. Το σημαντικό τώρα είναι να συντηρηθεί ο διάλογος που ξεκίνησε. Αποτελέσματα θα δούμε σε 5-10 χρόνια το νωρίτερο.
Τέλος, βρίσκω αυτό το κείμενο απαραίτητο συνοδευτικό κάθε συζήτησης για την ΟΝΕ και την ΕΕ.
Κώστα γιατί θεωρείς ότι ρυθμός ανάπτυξης 2% για 10-15 χρόνια είναι τόσο απίθανο να επιτευχθεί στην Ελλάδα; Μόνο και μόνο το rebound από την ύφεση δεν θα έπρεπε να μας φέρει αρκετά πάνω από το όριο αυτό για μερικά χρόνια; Συνυπολογίζοντας δε πόσο πίσω ήμασταν από τις χώρες της ΕΕ πριν την κρίση, πόση απόσταση χάσαμε και την ανάπτυξη της γειτονιάς μας, δεν μου φαίνεται παράλογο σενάριο.
“Θα ήταν πολύ δύσκολο το κράτος να διατηρήσει πρωτογενή πλεονάσμα ίσα με 4% του ΑΕΠ για μακρό χρονικό διάστημα.”
Χαιρω ιδιαιτερως διοτι ο σοφος Καθηγητης Κωστας ειδε το φως το αληθινον, και από Κωστας-Σαουλ, εγινε Κωστας-Παυλος. :))))))
Διοτι πριν από 3 μηνες ακριβως, μας ελεγε διαμετρικα αντιθετα πραγματα, και κατακεραυνωνε τον ταπεινο NF όταν τεκμηριωνε με στοιχεια αυτό που και ο ιδιος με στομφο διακηρυσσει σημερα, ότι δηλαδη «στατιστικα ελαχιστες χωρες κατορθωνουν να διατηρησουν επι μακρον πρωτογενες πλεονασμα 4-5 % του ΑΕΠ.»
Scripta manent……… :))
http://anamorfosis.net/blog/?p=11182
Το Χρεος ηταν εντελως μη βιωσιμο και το 2010 και το 2014, αλλα ασφαλως οι μπετόβλακες ΣΥΡΙΖΑίοι επιδεινωσαν κατά πολύ το προβλημα με την αλλοπροσαλλη πολιτικη τους.
“Το πρώτο είναι ότι κάτι τέτοιο δεν επιτρέπεται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία.”
Ετσι λενε οι Γερμανοι και οι εγχωριοι συνοδοιποροι τους. Εχει κανεις την ευγενη καλοσυνη να μας πει ποιο αρθρο ποιας συνθηκης το απαγορευει; Μηπως ο χερ Αναγνωστοπουλος που παιζει στα δακτυλα τα νομικα και τις Διεθνεις Συνθηκες; Διοτι οι Financial Times λενε αλλα πραγματα.
“Οι Γερμανοί αρνούνται οποιαδήποτε συζήτηση για το θέμα αυτό, επικαλούμενοι κάποιους δήθεν κανόνες σύμφωνα με τους οποίους οι χώρες της ευρωζώνης δεν επιτρέπεται να χρεοκοπήσουν. Αυτά είναι νομικίστικες ανοησίες, αλλά υποθέτω ότι ο σκοπός τους είναι να περιγράψουν τις νέες κόκκινες γραμμές στις διαβουλεύσεις.”
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26533&subid=2&pubid=113618805
“Ναι μεν το χρέος μας θα έχει μειωθεί, αλλά αν έχει μειωθεί λόγω, ουσιαστικά, μιας χρεοκωπίας δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι οι αγορές θα δεχτούν να μας δανείσουν με χαμηλό επιτόκιο παρά τη μείωση.”
Aυτο δεν νομιζω να συμβει αν γινει ενα συναινετικό κουρεμα. Αλλωστε κουρεψαμε 2 φορες το χρεος μας το 2012 και τελικα καταφεραμε να βγουμε δυο φορες στις αγορες 2 χρονια μετα με σχετικα καλο επιτοκιο.
Επισης δεν καταλαβαινω απο που προκυπτει οτι το κουρεμα απαγορευεται απο την Ευρωπαικη νομοθεσια. Δηλαδη το Grexit που μας προτεινουν επισημα καποιες χωρες ειναι νομιμο ενω το κουρεμα μεσα στο Ευρω οχι??
Αν το κούρεμα του χρέους είναι ανέφικτο καθώς κατά κύριο λόγο πλέον χρωστάμε σε κράτη, αν η επιμήκυνση της αποπληρωμής μέρους αυτού θα προσφέρει μόνο ίσως παροδική ανακούφιση, αν (συμφωνώ με τον ΝF) τα ευρωομόλογα φαντάζουν πιο πολύ με όνειρα μεσογειακής θερινής νυκτός – μέχρι στιγμής τουλάχιστο-, σίγουρα πάντως δεν μπορεί η εθνική διπλωματία να στηριχτεί σε ένα υποθετικό σενάριο, τότε τί;
Η πτώχευση του 1893 έφερε στην Ελλάδα για δεκαετίες τον ΔΟΕ βάσει του οποίου οι δανειστές ανέλαβαν τη διαχείριση βασικών εθνικών εσόδων (κρατικά μονοπώλια, λιμενικά έσοδα κτλ). Νομίζω ότι κάτι παρόμοιο θα αναγκαστούμε να κάνουμε κι εμείς σε λίγο ως μια μορφή κουρέματος του χρέους έναντι ανταλλαγμάτων.
Επειδή, όμως, οι καθυστερήσεις αποβαίνουν εις βάρος μας και οικονομικά και διπλωματικά, ας επανασυσταθεί άμεσα το ΤΑΙΠΕΔ, ας σπρώξουμε μόνοι μας εκεί ό,τι είναι για πούλημα ή ό,τι δεν μπορούμε μόνοι μας να αξιοποιήσουμε, ας τα προσφέρουμε οικειοθελώς τώρα και όχι γονυπετείς σε ένα δύο χρόνια ως αντάλλαγμα στους Γερμανούς έναντι κουρέματος μέρους του χρέους, ας κάνουμε επιτέλους τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και μετά θα είναι ζήτημα χρόνου η επάνοδος στις αγορές και η ανάκαμψη. Άλλη εθνική ταπείνωση από Λιθουανίες και Σλοβακίες δεν αντέχεται.
NF, σε περίμενα. Είναι ευτύχημα ότι scripta manent, και έτσι οποιοσδήποτε αναγνώστης έχει μια στοιχειώδη ευφυία μπορεί να διαβάσει και να καταλάβει. Ισχυριζόσουν ότι πλεόνασμα 4% είναι φύσει αδύνατο και τόσο ο Επανέχνικοφ όσο και εγώ προσπαθούσαμε να σου εξηγήσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει βάσει της οικονομικής θεωρίας. Τεχνικά αδύνατο και πολιτικά δύσκολο είναι δυο διαφορετικά πράγματα. Άλλο πράγμα το δεν μπορεί να γίνει και άλλο το δεν θέλω να γίνει. Για αυτό ακριβώς και το ΔΝΤ θεωρούσε το χρέος βάσει του ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ προγράμματος βιώσιμο μεν αλλά με υψηλή επικινδυνότητα δε. Μπορείς να το καταλάβεις ή όχι? Από εκεί και πέρα, οι Έλληνες ψηφοφόροι, μεταξύ τους και εσύ, έδειξαν με την ψήφο τους ότι δεν δέχονται το 4%. Οι ίδιοι βέβαια σε ποσοστό 70% και πλέον θέλουν να μείνουν στο Ευρώ. Προφανώς δεν καταλαβαίνουν το δίλλημα. Προσπαθούσες επίσης να μας πείσεις ότι, έλα μωρέ, ας πάμε σε άτακτη χρεοκωπία στην ανάγκη. Νομίζω τα όσα ζήσαμε τις τελευταίες εβδομάδες ήταν μια μικρή γεύση για το τι θα επακολουθήσει σε μια τέτοια περίπτωση. Εσύ γιατί λες ότι ο Τσίπρας κατάπιε τη γλώσσα του και υπέγραψε? Διότι όταν πήρε τα νούμερα από τις τράπεζες και είδε τη μελέτη για τις επιπτώσεις που θα είχε μια χρεοκωπία, λέρωσε το εσώρουχό του (αυτό από εσωτερικές πηγές). Για αυτό και ο οπαδός του Grexit Σόμιπλε, συμπεριέλαβε στο σχέδιό του ανθρωπιστική βοήθεια με τρόφιμα και φάρμακα για την Ελλάδα. Εκεί θα φτάναμε. Τέλος, προσπαθούσες να μας πείσεις ότι κούρεμα ήταν απαραίτητο ενώ έλεγα ότι θα μπορούσαμε να μειώσουμε τους στόχους για πλεόνασμα σε, πχ. 2.5% αν διαπραγματευόμασταν μια επιμίκυνση. Αν λοιπόν διαβάσεις τη μελέτη του ΔΝΤ θα δεις ότι βάσει των αριθμών πριν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-Καμένου, πράγματι κάτι τέτοιο ήταν εφικτό. Δυστυχώς, η κυβέρνηση που στήριξες τα ρημαξε όλα, με αποτέλεσμα το εγχείρημα να είναι πολύ πιο δύσκολο. Πώς λέγεται αυτός που λέει ότι κάτι δεν μπορεί να γίνει, το σαμποτάρει, και μετά βγαίνει και λέει, εγώ σας τα έλεγα? Νομίζω λέγεται προβοκάτορας. Ειλικρινά λυπάμαι που οι ανασφάλειες που έχεις για τον ανδρισμό σου και οι οποίες σε αναγκάζουν να καταφεύγεις σε χαρακτηρισμούς του τύπου “ευρωφιλελέδες”, σε έσπρωξαν να γίνεις συνοδοιπόρος του αρχι-προβοκάτορα Βαρουφάκη και του λυκάνθρωπου, όπως τον αποκαλείς, Σόϊμπλε, με τον οποίο μοιράζεσαι τη κοινή επιδίωξη ενός Grexit. Σύμμαχός σου είναι, αν δεν το έχει καταλάβει.
Όσο για το Ευρωομόλογο, να σου θυμίσω τι είπε ο Τσίπρας ότι δεν θα δεχτεί ποτέ και τι δέχτηκε? Στην πολιτική ποτέ μη λες ποτέ. Άσε που ο Σόιμπλε σήμερα είναι, αύριο δεν είναι.
Θοδωρή, πολύ ωραίο το κείμενο. Με βρίσκει σύμφωνο. Για τους ρυθμούς ανπατυξης. Το ΔΝΤ φαίνεται να θεωρεί πολύ πιο πιθανό το 1% από το 2% βάσει των εξής.
Ρυθμός αύξησης ΑΕΠ = ρυθμός αύξησης της εργασίας + ρυθμος αύξησης της παραγωγικότητας + πληθωρισμός.
Λόγω της υπογεννητικότητας και μετανάστευσης προς το εξωτερικό, το ΔΝΤ θεωρεί ότι το πρώτο θα είναι κοντά στο 0. Επίσης βλέπει ότι από το 1981 που μπήκε η Ελλάδα στην ΕΟΚ το δεύτερο ήταν περίπου 1%. Τέλος, δεδομένης της αδυναμίας της ΕΚΤ να αυξήσει τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη (άλλο μεγάλο θέμα για τους οικονομολόγους) το βλέπει επίσης κοντά στο 0. Άρα, άθροισμα 1%. Τώρα, υπάρχει ελπίδα για κάτι καλύτερο. Πάταξη της φοροδιαφυγής και νομιμοποίηση των μεταναστών και άρα του εισοδήματος που κερδίζουν θα ανεβάσει το ΑΕΠ στατιστικά, καθώς θα φαίνεται στα βιβλία. Επίσης, η Ελλάδα είναι αρκετά πίσω στη χρήση νέων τεχνολογιών οπότε με σωστές μεταρρυθμίσεις, έμφαση στις νέες τεχνολογίες, και αύξηση της απορροφητικότητας των ΕΣΠΑ μπορεί πράγματι ορ ρυθμός ανάπτυξης να ανέβει κοντά στο 2% για τα επόμενα 20 χρόνια. Το θέμα είναι αν οι κυβερνώντες θα καταφέρουν να πετύχουν όσα δεν πέτυχαν οι προκάτοχοί τους.
Θάνο, για τη νομιμότητα του κουρέματος, αν καταλαβαίνω αυτό που εννοούν είναι ότι βάσει του καταστατικού, η ΕΚΤ δεν επιτρέπεται να χρηματοδοτεί άμεσα τα κράτη-μέλη της Ευροζώνης. Άρα δεν μπορεί να δεχτεί κούρεμα, καθώς κάτι τέτοιο θα ήταν ουσιαστικά χρηματοδότηση. Επίσης, το ESM δεν επιτρέπεται να χρηματοδοτήσει μη βιώσιμο χρέος. Άρα αν παραδεχόμασταν ότι δεν είναι βιώσιμο και ζητάγαμε κούρεμα, θα χάναμε πρόσβαση στο ESΜ. Με άλλα λόγια, τακτική χρεοκωπία πλέον δεν είναι εφικτή. Τώρα, αν υπάρχει και άλλος νόμος που έχουν οι Γερμανοί στο μυαλό τους δεν το γνωρίζω, και αφήνω τον ειδικό επί των νομικών Θανάση να το ψάξει.
ΚΣ, δίνεις τον αγώνα και ελπίζεις. Η ελπίδα πεθαίνει πάντα τελευταία.
Κωστα ισως ισχυει αυτο που λες για την ΕΚΤ αλλα απο την αλλη μερια τα ομολογα που κατεχει η ΕΚΤ ειναι σε Ελληνικο δικαιο. Αρα δεν ξερω τι ακριβως ειναι νομιμο και τι οχι. Μετα εχουμε τα δανεια του ΔΝΤ και του EFSF αλλα και τα ηδη αναδιαρθρωμενα ιδιωτικα ομολογα τα οποια θεωρητικα θα μπορουσαν να κουρρευτουν και αυτα (αλλα ειναι σε αγγλικο δικαιο πια). Δεν καταλαβαινω γιατι θα χαναμε προσβαση απο τον ESM αμα κουρευαμε παλαιοτερα χρεη. Μα εφοσον το χρεος θα γινοταν βιωσιμο τοτε θα μπορουσε να μας δανεισει.
Αλλα εγω να δεχτω οτι δεν μπορει να γινει κανενα κουρεμα επειδη ειναι παρανομο. Ειναι ομως νομιμο το Grexit που προτεινει ο Σοιμπλε για 5 χρονια ή το νομικο συμπερασμα που βγαζουν οι Ευρωπαιοι οτι εξοδος απο το Ευρω σημαινει εξοδος απο ΕΕ??? Δεν νομιζω.
Τα έχω γράψει εγώ.
Στην δικονομία βέβαια δεν υπάρχουν αδιέξοδα, η όλη μεθόδευση κρίθηκε ήδη σύμφωνη με το ευρωπαϊκό δίκαιο από BVerfG.
Η βασικη μου ενσταση με την ιδεα του να κανεις εκτιμησεις βιωσιμοτητας χρεους ειναι οτι ακουγεται σαν κατι εξωγενες, στιβαρο και αμεταβλητο, ενω ειναι ουσιαστικα εκτιμησεις δυο μεγεθων που ειναι ενδογενεις και ευμεταβλητες: των επιτοκιων που θα εχεις στο μελλον και του ρυθμου αυξησης του ονομαστικου ΑΕΠ.
Ως προς το πρωτο, βλεπουμε ηδη πως μπορει να αλλαζουν τα επιτοκια με πολιτικες αποφασεις ή παροδικους πανικους στις αγορες.
ως προς το δευτερο, συμφωνω με θαλυς. Η αυξηση του ελληνικου ονομαστικου ΑΕΠ, με το που τελειωσει πραγματικα η τραπεζικη κριση, θα ειναι πολυ υψηλη. Για να το πω αλλιως, σε 3 χρονια ειτε θα τρεχουμε με 4-5% ειτε θα ειμαστε Βενεζουελα (ισως και τα δυο, αν πιστευετε τον Λαφαζανη :) ).
Το γιατι Κωστα εχει να κανει ευθεως με την φορμουλα που δινεις, με την διαφορα οτι μας νοιαζει ο εργαζομενος πληθυσμος, οχι ο συνολικος. Σημερα εχουμε σχεδον 30% ανεργια και ισως ακομα μεγαλυτερο underutilization φυσικου κεφαλαιου. Οταν αυτα ξαναμπουν στην εργασια, θα γινει με ταχυτητα και εντυπωσιακο εφφεκτ στο ΑΕΠ.
Επισης, σε 3-5 χρονια περιμενω να ξαναρχισει και διαδικασια συγκλισης τιμων, απλα και μονο λογω Balassa-Samuelson effect. Αυτο σημαινει οτι ο πληθωρισμος στην Ελλαδα θα ειναι πανω απο τον ευρωπαϊκο μεσο, που λογικα θα ειναι θετικος και κοντα στο ταβανι που μπορει να χωνεψει η Γερμανια ή εχει ως στοχο η ΕΚΤ (2%). Αρα πληθωρισμος ισως και 3% στην Ελλαδα.
Τελος, αν γινουν μεταρρυθμισεις, επι τελους θα φερουν και αυξηση της παραγωγικοτητας τουλαχιστον 1% τον χρονο.
Με λιγα λογια, περιμενω το ονομαστικο ΑΕΠ να τρεχει με 6-7%. Στο καλο σεναριο, μπορει να τρεχει και με 8%, που θα σημαινει πολυ γρηγορη αποκλιμακωση του δημοσιου χρεους ως ποσοστου του ΑΕΠ.
@Κωστας
Ισχυριζόσουν ότι πλεόνασμα 4% είναι φύσει αδύνατο και τόσο ο Επανέχνικοφ όσο και εγώ προσπαθούσαμε να σου εξηγήσουμε ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει βάσει της οικονομικής θεωρίας. Τεχνικά αδύνατο και πολιτικά δύσκολο είναι δυο διαφορετικά πράγματα.
«Τεχνικα» βεβαιως γινεται να σχηματιστουν αυτά τα θηριωδη πλεονασματα, εφοσον οδηγηθει στη εξαθλιωση ο πληθυσμος. Το εκανε ο Τσαουσεσκου στη Ρουμανια τη δεκαετια του 1980, και καπως ετσι πληρωσε ολο το εξωτερικο Χρεος της Χωρας. Ατυχως ο πληθυσμος εξεγερθηκε βιαίως, και όπως αντεληφθη ο Νικολάι όταν τον εστηναν στο εκτελεστικο αποσπασμα, ηταν μεν «τεχνικα εφικτο», αλλα «πολιτικα δυσκολο» :)))))
Άλλο πράγμα το δεν μπορεί να γίνει και άλλο το δεν θέλω να γίνει. Για αυτό ακριβώς και το ΔΝΤ θεωρούσε το χρέος βάσει του ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΥ προγράμματος βιώσιμο μεν αλλά με υψηλή επικινδυνότητα δε. Μπορείς να το καταλάβεις ή όχι?
Το ΔΝΤ ειχε πει το Χρεος «βιωσιμο» για να ικανοποιησει τους γαλλογερμανους μεγαλοχρηματοδοτες του. Το ειπε και «υψηλης επικινδυνοτητας» για να καλυψει τον κωλο του, διοτι ηξερε ότι ελεγε ψεμματα. Από το 2010 ο Ντομινικ Στρος Καν ειχε πει στον Παναγιωτη Ρουμελιωτη ότι δε βγαινει το προγραμμα χωρις βαθυ κουρεμα. Σταματηστε να μας κοροϊδευετε επι τελους.
Προσπαθούσες επίσης να μας πείσεις ότι, έλα μωρέ, ας πάμε σε άτακτη χρεοκωπία στην ανάγκη. Νομίζω τα όσα ζήσαμε τις τελευταίες εβδομάδες ήταν μια μικρή γεύση για το τι θα επακολουθήσει σε μια τέτοια περίπτωση.
Και τωρα τα ιδια λεω. Εγω δεν ειπα ότι η απαλλαγη από τους Δανειστες θα ελθει χωρις πονο. Ολες οι χρεωκοπιες είναι επωδυνες τον πρωτο καιρο. Θελει αρετη και τολμη η Ελευθερια. Προφανως όμως η ρηξη με τους Δανειστες απαιτει σοβαρη Κυβερνηση, και όχι οτυς καραγκιοζηδες της Αριστερας.
Εσύ γιατί λες ότι ο Τσίπρας κατάπιε τη γλώσσα του και υπέγραψε?
Ο Τσιπρας επι μηνες βλακωδως εξυπηρετουσε το Δημοσιο Χρεος, καταβαλλοντας στους Δανειστες δισεκατομμυρια ευρω, και εξαντλωντας αφρονως το αποθεμα ευρω που βρηκε στα ταμεια και το οποιο θα χρησιμευε ως ετοιμο συναλλαγματικο αποθεμα σε περιπτωση που αποφασιζε τη χρεωκοπια και τη δραχμη. Δεν εκανε αυτό που επρεπε τοτε που επρεπε, οποτε η συντριπτικη ηττα από τους δανειστες ηλθε φυσιολογικα, και την ειχα προβλεψει εδώ και παρα πολλους μηνες στα διαδικτυακα σχολια μου.
Τέλος, προσπαθούσες να μας πείσεις ότι κούρεμα ήταν απαραίτητο ενώ έλεγα ότι θα μπορούσαμε να μειώσουμε τους στόχους για πλεόνασμα σε, πχ. 2.5% αν διαπραγματευόμασταν μια επιμηκυνση. Αν λοιπόν διαβάσεις τη μελέτη του ΔΝΤ θα δεις ότι βάσει των αριθμών πριν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-Καμένου, πράγματι κάτι τέτοιο ήταν εφικτό.
Ο ορος “επιμηκυνση” είναι ελαφρως νεφελωδης, κυριε καθηγητα. Και θολωνετε επιτηδες τα νερα, γιατι δε σας συμφερει να δωσετε αριθμους που μπορουν να μπουν στην εξισωση βιωσιμοτητας για να δουμε τι πρωτογενη πλεονασματα χρειαζονται.
Η απαιτηση του Μνημονιου ηταν να μειωσουμε το Χρεος στο 120 % του ΑΕΠ το 2022. Θα ζητουσατε πιο χαμηλο στοχο; Ποσο; Με τι επιτοκιο; Για ποια ακριβως δανεια τινων δανειστων; Tου EFSF; Του ΔΝΤ; Της ΕΚΤ; Τους ιδιωτες με τα κουρεμενα ομολογα; Αλλα η συζητηση είναι θεωρητικη, διοτι οι Δανειστες απεριψαν ασυζητητι σχετικο ελληνικο αιτημα στα τελη του 2014, παρολο που η Ελλαδα ειχε πιασει το στοχο του πρωτογενους πλεονασματος.
Δυστυχώς, η κυβέρνηση που στήριξες τα ρημαξε όλα,
Ως γνωστον εγω απεχθανομαι την Αριστερα, από πού προκυπτει ότι υπηρξα ποτε υποστηρικτης της σημερινης Κυβερνησης ;
Πώς λέγεται αυτός που λέει ότι κάτι δεν μπορεί να γίνει, το σαμποτάρει, και μετά βγαίνει και λέει, εγώ σας τα έλεγα? Νομίζω λέγεται προβοκάτορας.
Βλεπω μεταχειριζεσαι καλα το υφος και την ξυλινη γλωσσα της Αριστερας. Πώς λεγεται αυτος που εκφραζει μια θεση διαμετρικα αντιθετη από αυτή που εξεφραζε πριν από τρεις μηνες με το πομπωδες υφος του σοφου Καθηγητη, αντι να λεει «παιδια εκανα λαθος, ανθρωπινο είναι»; Δεν ξερω. Αν ηταν πλασμα της ζουγκλας , θα λεγοταν «Χαμαιλεων». Αν ηταν Αρχαιος Ρωμαιος Θεος, θα λεγοταν «Ιανός». :))))
Ειλικρινά λυπάμαι που οι ανασφάλειες που έχεις για τον ανδρισμό σου και οι οποίες σε αναγκάζουν να καταφεύγεις σε χαρακτηρισμούς του τύπου “ευρωφιλελέδες”…..
Μαλλον εχασες την ψυχραιμια σου φιλε μου!. Περι «ανδρισμου» ο λογος λοιπον. Επετρεψε μου να πιστευω ότι οσοι εχουμε παει κανονικα στρατιωτες, ως ευσυνειδητοι πολιτες, μαλλον ειμαστε καλυτεροι Ελληνες, καλυτεροι πατριωτες και καλυτεροι αντρες από εσας τους ΦΥΓΟΣΤΡΑΤΟΥΣ ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ.
Sorry Κωστακη, I could not resist. :))))
Όσο για το Ευρωομόλογο, να σου θυμίσω τι είπε ο Τσίπρας ότι δεν θα δεχτεί ποτέ και τι δέχτηκε? Στην πολιτική ποτέ μη λες ποτέ.
Η Εκκλησια ονειρευεται «αναστασιν νεκρων» και οι ευρωπαϊστες, ευρωομολογα :)))).
Ιδού τι έγραφα στο σχόλιο με ημερομηνία 02/04/2015 at 18:30 στο σύνδεσμο που εσύ παρέθεσες.
“Πλεονάσματα 5% σαφώς και είναι οικονομικά εφικτά. Πολιτικά όμως φαίνεται ότι δεν είναι διατεθειμένος ο κόσμος να να ανεχθεί, και ίσως δικαιολογημένα”
Ορίστε τι έγραφα στις 04/04/2015 at 05:18
“Εγώ σου λέω λοιπόν ότι, σε αντίθεση με ότι ισχυρίζεσαι, δεν υπάρχει οικονομική θεωρία που να λέει ότι πλεονάσματα 5% δεν είναι εφικτά, ή ότι χρέος 175% του ΑΕΠ δεν είναι βιώσιμο. Το αν θα πρέπει να τα δεχτούμε ή όχι ή αν θα πρέπει να γίνει κούρεμα ή όχι είναι τελείως διαφορετικό θέμα. Είναι πολιτική απόφαση και όχι κανόνας που απορρέι από την οικονομική θεωρία. Μπορείς να καταλάβεις τη διαφορά ή όχι?”
Αν εσύ βλέπεις διαφορά σε σχέση με αυτό που έγραψα τώρα, υστερείς στην κατανόηση κειμένου. Άλλος είναι ο πομπώδης που τα έχει γυρίσει. Όσο για τα νούμερα για την επιμήκυνση, το ΔΝΤ μιλάει για 40 χρόνια με 20ετή περίοδο χάριτος. Είναι αρκετά συγκεκριμένο για σένα?
Τώρα, στο επι προσωπικού, επειδή η ανωνυμία του πληκτρολογίου έχει κάνει πολλούς ψευτόμαγκες, δώσε τα στοιχεία σου και όταν θα έρθω Ελλάδα το Δεκέμβρη αν θες τα λέμε και από κοντά. Σε χαιρετώ τώρα, γιατί ο κουραμπιές φυγόστρατος καθηγητής πρέπει να πάει να πιάσει από το γιακά έναν αλήτη, ο οποίος έχει πάει φαντάρος, που έφαγε λεφτά από έναν γνωστό μου άνεργο πρώην επιπλοποιό με μεγάλη ανάγκη για να τον φέρει δήθεν στην Αμερική. Για να δούμε ποιος είναι ο καλύτερος Έλληνας πολίτης.
Μιλαμε για την βιωσιμοτητα του χρεους και το πιθανο κουρεμα του, που βεβαια δεν απαγορευεται απο πουθενα αφου τα ασφαλιστικα ταμεια και οι φουκαραδες που ειχαν βαλει τα λεφτα τους σε Ελληνικα ομολογα, ακομη κλαινε για το τελευταιο.
Υπαρχει ακομη και η διαγραφη χρεους το οποιο χαρακτηριζεται επαχθες η απεχθες, το οποιο επισης δεν απαγορευεται απο πουθενα.
Θα σας θυμισω οτι η συζητηση για λογιστικο ελεγχο του χρεους που θα μας εδειχνε που και γιατι και ποσα ακριβως χρωσταμε, κοπηκε εν τη γεννεση της, οπως και το κουρεμα αρχικα, μεχρι να ξεφορτωσουν τα Ελληνικα ομολογα οι Γερμανικες και οι Γαλλικες τραπεζες.
Ενα ανεξαρτητο κρατος εχει δικαιωμα να κανει πολλα και βεβαια μονο τυφλωμενοι απο τα ΜΜΕ μπορουν να υποστηριξουν οτι οι δανειστες πρεπει να παρουν τα λεφτα τους εστω κι αν πεθαινει ο λαος στην πεινα.
Προσκρουει σε καθε εννοια ανθρωπινων δικαιωματων και οι πολιτικοι που το κανουν ειναι εγκληματιες συμφωνα με το διεθνες δικαιο.
Εκεινο που πραγματικα δεν γινεται, ειναι να εισαι υποτελης εχοντας παραχωρησει οικιοθελως την εθνικη σου κυριαρχια και να προσπαθεις να βαλεις ορους στα αφεντικα σου.
Ο Τσιπρας φυσικα και εκανε μια τρυπα στο νερο.
Προσπαθησε να διαπραγματευτει αφου πρωτα δηλωσε σε ολους τους τονους οτι ειναι ευρωπαιστης και δεν θα κανει μονομερεις ενεργειες.
Οταν ομως θελεις ΕΕ, υπακους στην ΕΕ και οταν θελεις ευρο, υπακους στην ΕΚΤ. Αν μαλιστα θελεις και κολεγιες με τις ΗΠΑ και νατο και παγκοσμιοποιηση τοτε υπακους και στο ΔΝΤ.
Αυτος ειναι ο μονος λογος που το χρεος δεν κουρευεται η καλυτερα ακομη δεν διαγραφεται σαν επαχθες στελνοντας στην φυλακη αυτους που το δημιουργησαν.
Αυτα ειναι γνωστα απο την αρχαιοτητα.
ΑΠΟΡΟΥΣΙ ΓΑΡ ΤΙΝΕΣ ΠΟΘ Η ΠΟΛΙΣ ΕΠΡΑΞΕ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΟΥΧ Η ΠΟΛΙΣ, ΟΙΟΝ ΟΤΑΝ ΕΞ ΟΛΙΓΑΡΧΙΑΣ Η ΤΥΡΑΝΝΙΔΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (ΤΟΤΕ ΓΑΡ ΟΥΤΕ ΤΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΕΝΙΟΙ ΒΟΥΛΟΝΤΑΙ ΔΙΑΛΥΕΙΝ, ΩΣ ΟΥ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΑΛΛΑ ΤΟΥ ΤΥΡΑΝΝΟΥ ΛΑΒΟΝΤΟΣ, ΟΥΤ ΑΛΛΑ ΠΟΛΛΑ ΤΩΝ ΤΟΙΟΥΤΩΝ, ΩΣ ΕΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΤΩ ΚΡΑΤΕΙΝ ΟΥΣΑΣ, ΑΛΛΑ ΟΥ ΔΙΑ ΤΩ ΚΟΙΝΗ ΣΥΜΦΕΡΟΝ).
Διότι αναρωτιουνται κάποιοι, ποτέ η πόλη έκανε κάτι και ποτέ όχι, όπως όταν από ολιγαρχία η τυραννιδα γίνεται δημοκρατία. Τότε ούτε τα συμβόλαια θέλουν κάποιοι να εκπληρωσουν, με την δικαιολογία ότι δεν τα πηρε η πόλη άλλα οι άρχοντες, ούτε πολλά άλλα τέτοια, λέγοντας ότι μερικά πολιτεύματα βρίσκονται στην εξουσία, άλλα όχι για το κοινό συμφέρον.
Αριστοτελους “πολιτικα”
Σημερα παρατηρω με εκπληξη μερικους να μην εχουν καμια τετοια αμφισβητηση.
Δηλαδη αν ο Χ τραπεζιτης εκανε μια συμφωνια με τον Ψ υπουργο για ενα δανειο απο το οποιο αυτοι κονομησαν και ο λαος χρεωθηκε, θα το πληρωσουμε αδιαμαρτηρητα και οι δυο που μας το φορτωσαν θα μας κοιτανε και θα γελανε;
Ειναι γνωστο οτι καπως ετσι πληρωθηκε με ομολογα η ΣΗΜΕΝΣ και αλλες εταιριες (ω, τι συμπτωση γερμανογαλλικες), οπως και οι μιζες του Τσοχατζοπουλου.
Αλλα και αν καμια παλιανθρωπια δεν εγινε, δεν καταλαβαινω πως οι βαμμενοι φιλελευθεροι, δεν δεχονται οτι οι τραπεζιτες που δεν ξερουν την δουλεια τους πρεπει να κλεινουν τα κωλομαγαζα τους οπως ολοι οι αχρηστοι επιχειρηματιες που οταν κανουν κακες τοποθετησεις χανουν τα λεφτα τους.
Ανοιξα καποτε ενα μαγαζι, δεν πηγε καλα το εκλεισα και ευτυχως δεν εμεινα και με φεσι.
Εβαλα λεφτα στο χρηματηστηριο, τα εχασα.
Τωρα ακουω οτι μπορει να χασω ακομη και τις καταθεσεις μου.
Φαινεται οτι για καποιον λογο που εγω δεν ξερω, μονο οι τραπεζιτες δεν πρεπει να χανουν ποτε.
Οσο δανειζουν ανυπαρκτο χρημα σκυλοκοναμανε και οταν σκαει η φουσκα τους πληρωνουμε.
Μπορει να πεθαινουν λαοι στην πεινα για χρεη που δεν ηταν ευθυνη τους, να πεθαινουν αρρωστοι στον προθαλαμο των νοσοκομειων, να ζουνε γεροντες με 300 ευρω και αναπηροι με 80, να ξενιτευεται μια ολοκληρη γενια, να αλλαζει πληθυσμο μια χωρα, να γεννιωνται παιδια υπερχρεωμενα απο την κουνια, δουλοι των τοκων απο δανεια των παπουδων τους, αλλα οχι να χασουν τα λεφτα τους (που τα δανειζαν χωρις να υπαρχουν) οι τραπεζιτες.
Αν σκοτωσουν τους φιλελευθερους καποιοι θα πανε αδικα των αδικων, γιατι ειναι οι χειροτεροι σοσιαλιστες που ξερω.
Αν το να βαζεις τους λαους να πληρωνουν πτωχευμενα μαγαζια και να συντηρεις αποτυχημενες επιχειρησεις με ενεσεις, ειναι φιλελευθερισμος τοτε εγω ειμαι κουμουνιστης.
Αν το να υποτασσεις τους λαους σε ενα υπερσυγκεντρωτικο κρατος ανεξελεγκτων γραφειοκρατων δεν ειναι σοσιολισμος τυπου ΣΟΒΙΕΤ τοτε οι λεξεις χανουν το νοημα τους.
Οσοι καθονται και αναπαραγουν οτι τους λενε οι τραπεζιτες μεσω των ΜΜΕ τα οποια ελεγχουν, δεν ειναι ουτε σοσιαλιστες, ουτε φιλελευθεροι.
Ειναι θυματα απατεωνων.
ΥΓ
Διαβασα και καποιον πανεξυπνο που προτεινε να νομιμοποιησουμε ολους τους λαθρο για να βγαλουμε το χρεος.
Το οτι αυτοι ψηφιζοντας μπορει να επιβαλουν ισλαμικο καθεστως, η να κανουν κυνερνηση καποιο κομμα στημενο απο την Αγκυρα, η οτι μπορει να μας κοβουν τα κεφαλια στις πλατειες, δεν του περναει καν απο το μυαλο (το ποιο; χαχαχα).
Γιατι δεν παμε στον Ερντογαν κατευθειαν να δηλωσουμε τουρκικη επαρχια, οποτε το χρεος θα μοιραστει στα 100 εκατομμυρια Τουρκων;
Γιατι επιμενουμε να γινουμε Ευρωπαιοι και πως θα το καταφερουμε με κατι εκατομμυρια μουσουλμανους στην χωρα μας;
Ας γινουμε Τουρκοι. Ας γινουμε Κινεζοι, Μογγολοι, Ρωσσοι Πακιστανοι. Ας δωσουμε την Ελλαδα στον πλειοδοτη και οχι να παρακαλαμε κιολας την Μερκελ.
Εχουμε τρελλαθει τελειως.
Περι πρωτογενους πλεονασματος, ιδου τι εγραφα εγω:
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΤΑΦΕΡΝΟΥΝ ΝΑ ΔΙΑΤΗΡΗΣΟΥΝ ΕΠΙ ΜΑΚΡΟΝ ΠΡΩΤΟΓΕΝΕΣ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ 4-5 % ΤΟΥ ΑΕΠ.
Αδιαφορο αν αυτό συμβαινει για «τεχνικους» ή «πολιτικους» λογους. (ότι και αν σημαινει τελος παντων αυτό). Σημασια εχει ότι ΔΕΝ γινεται , ή γινεται πολύ σπανια.
Δεν προκυπτει απο ενα μαθηματικο μοντελο καποιας οικονομικης θεωριας. Ειναι ενας εμπειρικος κανονας, πολλακις επαληθευθεις στην πραξη, και για αυτο ακριβως παγκοσμιως αποδεκτος.
Το αμφισβητησες τοτε. Παρουσιασα ατρανταχτη αποδειξη: τη στατιστικη μελετη Άϊχενγκρην. Ζοριστηκες, και απαντησες: «Ούτε διαφωνώ σε κάτι με τον Αιχενγκριν, με εσένα διαφωνώ.» Συμφωνει όταν το λεει ο ‘Αϊχενγκρην, διαφωνει όταν το επαναλαμβανω εγω. Σηκωνω ψηλα τα χερια! :))))))
Εν πασει περιπτωσει χαιρω ιδιαιτερως που εσχατως ειδες το φως το αληθινον ως άλλος Σαούλ εξω από τα τειχη της Δαμασκου. :))))))
Όσο για τα νούμερα για την επιμήκυνση, το ΔΝΤ μιλάει για 40 χρόνια με 20ετή περίοδο χάριτος. Είναι αρκετά συγκεκριμένο για σένα?
Βεβαιως! Αυτό σημαινει 20 χρονια χωρις τοκους και 40 χρονια χωρις πληρωμες κεφαλαιου. Αν i=0 για 20 χρονια, τοτε όλα είναι περιφημα! Πλην όμως το ΔΝΤ αυτοεξαιρειται. Ομοιως η ΕΚΤ. Ο EFSF λεει «δεν μας αφορα, εμεις δωσαμε ηδη το καλυτερο επιτοκιο και τον μακρυτερο χρονο ωριμανσης από ολους τους δανειστες» Και οι ιδιωτες ομολογιουχοι; Ουτε να το ακουσουν θελουν και λενε «εμεις κουρευτηκαμε ηδη το 2012, σειρα εχει ο επισημος τομεας!». Βγαζει κανεις ακρη; Εγω οχι……..
Τώρα, στο επι προσωπικού, επειδή η ανωνυμία του πληκτρολογίου έχει κάνει πολλούς ψευτόμαγκες, δώσε τα στοιχεία σου και όταν θα έρθω Ελλάδα το Δεκέμβρη αν θες τα λέμε και από κοντά.
Ωχχχχ!!!!!! Το e-mail μου θα σου το δωσει ο ο ιδιοκτητης του ιστολογιου. Βλεπω τωρα και το δικο σου. Ευκολη η επικοινωνια όταν ελθει η ωρα. Αλλα για ποιον ακριβως λογο θελεις να συναντηθουμε; :))))))
Σε χαιρετώ τώρα, γιατί ο κουραμπιές φυγόστρατος καθηγητής πρέπει να πάει να πιάσει από το γιακά έναν αλήτη,….. κλπ. κλπ. κλπ……
Με τρωει η επιθυμια να γραψω ένα πολύ σκωπτικο σχολιο για το παραπανω εκπληκτικο «διαμαντι», αλλα κρατιεμαι. :))))
Να εισαι καλα ρε Κωστα, ηταν απολαυση η σημερινη μας συζητηση!
Όντως, ας αφήσουμε να πούμε τα υπόλοιπα ιδιαιτέρως.
Μάγκες, η συζήτηση που κάνετε βοηθά πολύ και εμάς τούς μη-οικονομολόγους να καταλαβαίνουμε τίποτα. Προτείνω να αφήσετε τις αλληλοπροσβολές (είτε φταίτε είτε όχι- who cares) και να συγκεντρωθείτε στην ουσία.
Κατά τα άλλα, ειπώθηκε κάτι για εκσυγχρονισμό τού δημοσίου που μπορεί να βελτιώσει την παραγωγικότητα. Ας πούμε ότι κάτι τέτοιο συμβαίνει. Έχει κανείς εικόνα για το αν υπάρχουν οι κατάλληλοι υπάλληλοι που θα λειτουργούν τούς υπολογιστές? Γιατί για να λειτουργήσει κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρχουν κατάλληλοι υπάλληλοι πάντού, δε φτάνει ένας στο Παγκράτι και ένας στη Λάρισα.
Αυτή τη στιγμή είναι αμφίβολο κι αν υπάρχουν οι υπολογιστές :)
Για αρχή είμαστε τόσο πίσω που σε αρκετές υπηρεσίες μπορεί να γίνει αναδιάταξη του δυναμικού που θα αυξήσει την παραγωγικότητα χωρίς να απαιτεί επιμόρφωση ή αλλαγή του προσωπικού. Σε βάθος χρόνου, σαφώς και θα αποτελέσει ζήτημα.
Ένα ενδιαφέρον άρθρο περί της νομιμότητας του κουρεματος.
O αρθρογραφος απανταει στις αποριες που ειχα στα 2 προηγουμενα μηνυματα μου:
http://www.euro2day.gr/ftcom_gr/article-ft-gr/1350898/to-megalo-psema-toy-soimple.html
Ακριβως ετσι ειναι. Ο Λυκανθρωπος Σόιμπλε και οι Γερμανοι λενε ψεμματα.
Το μονο αρθρο που θα μπορουσαν να επικαλεστουν ειναι το Αρθρο 125 της Συνθηκης της Λισαβωνας. (το περιφημο no bail-out clause). Ωστοσο το Αρθρο 125 απαγορευει την αναληψη διακρατικων Χρεων, αλλα οχι τη διαγραφη τους, απαξ και αναληφθουν.
Εξαλλου τι ηταν τα διακρατικα μνημονιακα δανεια που δοθηκαν σε Ελλαδα,Πορτογαλια, Ιρλανδια απο το 2010, αν οχι ΚΑΡΑΜΠΙΝΑΤΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ του Αρθρου 125 της Συνθηκης της Λισαβωνας; Εδω η ιδια η υπαρξη του EFSF-ESM ειναι κραυγαλεα κατραπατηση του Αρθρου 125!
Τοτε ολοι στην Ευρωπη εκαναν τα στραβα ματια διοτι τους βολευε!
Μαλλιστα οι Μερκελ -Σόιμπλε εδωσαν τα πρωτα μνημονιακα δανεια οχι απευθειας, αλλα μεσω της κρατικης τραπεζας Kfw, ωστε να παρακαμφθει η Συνθηκη της Λισαβωνας αλλα και το γερμανικο Συνταγμα.
Τωρα τους επιασε τους φιλους Γερμανους ο πονος για τις νομικες τυπικοτητες; Βεβαιως τωρα, διοτι η καταπατηση των Συνθηκων τους ενοχλει μονο οταν θιγονται τα συμφεροντα τους. Τοτε κινδυνευαν να αφανιστουν οι γαλλογερμανικες τραπεζες, τωρα όχι.
Ας μην ανησυχουν λοιπον οι Γερμανοι φιλοι. Οι δικηγοροι βρισκουν παντα λυση ωστε να παρακαμφθουν οι δυσκολιες με τις νομικες τυπικοτητες, οταν βεβαια υπαρχουν, διοτι στην προκειμενη περιπτωση δεν υπαρχουν.
Αφιερωμένο στο Σωτήρη και το Θοδωρή. Για όλα φταίνε τα Βρετανικά πανεπιστήμια.