Έχω προς το παρόν αποφύγει να σχολιάσω ιδιαίτερα την δημοσιονομική κρίση, το έλλειμα και το εξωτερικό χρέος της χώρα – που δύσκολα μπορεί κανείς να προσδιορίσει με ακρίβεια μιας και μόλις μάθαμε πως η Eurostat εκτίμησε στο 13,6% του ΑΕΠ της χώρας το έλλειμμα του προϋπολογισμού για το 2009, αντί της πρώτης “εκτίμησης” στο 7,7%, ενώ το δημόσιο χρέος υπολογίζεται πλέον στο 115,1% του ΑΕΠ το 2009 (αυξημένο από το 99,2% του ΑΕΠ το 2008.)
Και αυτό γιατί πολλοί έχουν καταφέρει να περιγράψουν τις διάφορες πλευρές της κατάντιας μας καλύτερα απ΄όσο θα μπορούσα εγώ. Οι θεωρίες για το μερίδιο ευθύνης διαφορετικών κοινωνικών ομάδων/τάξεων, ομάδων ειδικών συμφερόντων, χρηματοοικονομικών οργανισμών, ιδιωτών, μέσων μαζικής ενημέρωσης, πολιτικών και κομμάτων δίνουν και παίρνουν. Ενώ λοιπόν μπορεί να μαλώνουμε για το ποιος φταίει τελικά, παρατηρώ πως έχει δημιουργηθεί ένα μεγαλύτερο κενό (ερωτηματικό) στα σενάρια για το τι μπορεί να γίνει μακροπρόθεσμα – αφότου δηλαδή με τον Α ή Β τρόπο (χρεωκοπία, έξοδος από την Ευρωζώνη, ΔΝΤ, παραγραφή χρέους, Δευτέρα Παρουσία, κ.ο.κ) ισορροπήσει κάπως η δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Πέρα από την προοπτική της πεντατίας ή δεκαετίας, ποιος μπορεί να μας εγγυηθεί πως η ιστορία που ζούμε σήμερα δεν θα επαναληφθεί σε 30-40 χρόνια με θύτες και θύματα τα παιδιά μας; Τι ακριβώς θα έχει αλλάξει στην Ελλάδα ούτως ώστε να μπορούμε να πιστέψουμε πως μπορεί να υπάρξει μια νέα αρχή; Θα έχουμε εξαλείψει τους κλέφτες, τους παρτάκηδες, του άπληστους και τους ανίκανους (χαρακτηριστικά όχι αμοιβαίως αποκλειόμενα) από τις κυβερνήσεις μας και τον ιδιωτικό τομέα; Θα αρχίσουμε ξαφνικά να συνεισφέρουμε στα κοινά σύμφωνα με τους νόμους του κράτους, πληρώνωντας όλους τους φόρους που μας αναλογούν; Ή – σε ένα άλλο επίπεδο κοινωνικής ύπαρξης – δεν θα συνεχίσουμε να παρκάρουμε παράνομα, θα σεβόμαστε τις ουρές, και θα κόψουμε τα φακελλάκια; Θα καταφέρουμε να παράγουμε αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία για την οικονομία μας και την κοινωνία μας – με διαφάνεια, μέθοδο και σοβαρότητα; Όταν οι Siemens του μέλλοντος θα δοκιμάζουν να εξαγοράσουν τους πολιτικούς μας, ποιες θα είναι οι ασφαλιστικές μας δικλίδες; Πως θα καταφέρουμε μια μεταπήδηση σε καλύτερα σημεία ισορροπίας στα “παίγνια” που παίζονται στην Ελληνική κοινωνία;
Με αυτές τις σκέψεις λοιπόν θυμήθηκα ένα κείμενο που είχα ανεβάσει τον Φεβρουάριο του 2006 με θέμα την εισαγωγή συνταγματικών κανόνων για τον περιορισμό της αυθαιρεσίας των πολιτικών μας στο σάιτ της Αναθεώρησης. Για όσους δεν γνωρίζουν, η Αναθεώρηση αποτέλεσε μια πρώιμη δια-μπλογκική προσπάθεια για την ενδυνάμωση του διαλόγου μεταξύ πολιτών πάνω στην αναθεωρητική διαδικασία του 2006 (η οποία τελικά κατέρρευσε). Μια παρατήρηση: το κείμενο γράφτηκε σε περίοδο όπου φλέρταρα ξεδιάντροπα με τις ιδέες της σχολής της δημόσιας επιλογής οπότε συγχωρίστε μου κάποια φιλελευθερίζουσα τσιτάτα. Ενώ η οπτική μου περί μοντέρνας πολιτικής οικονομίας με φέρνει περισσότερο προς το ριζοσπαστικό κέντρο του Reality Tape, κάποιες από τις ιδέες της σχολής της δημόσιας επιλογής – ειδικά όταν στοχεύει κανείς την διαμόρφωση του συντάγματος μιας χώρας – παραμένουν αρκετά χρήσιμες, και ιδιαίτερα για μια χώρα με τα προβλήματα της Ελλάδας – χαρακτηριστικά του θεσμικού πλαισίου (τυπικού και άτυπου) χώρας της νότιας Ευρώπης. Στο βαθμό που έχω κατανοήσει σωστά τον διάλογο που διεξάγεται αυτές τις μέρες, και όπως θα διαβάσετε και στο κείμενο που παραθέτω, πιστεύω πως πρέπει να εξετάσουμε πιο σοβαρά την πιθανότητα αναθεώρησης του Συντάγματος με εισαγωγή συγκεκριμένων και, όσο το δυνατόν, ποσοτικοποιημένων κανόνων – ειδικά στοχευμένη στον περιορισμό του άκρατου λαϊκισμού και των πολιτικών υποσχέσεων για παροχές όταν η κοινωνία μας δεν παράγει αρκετά για την κάλυψή τους, την μείωση και εξάλειψη της διαπλοκής της πολιτικής σκηνής μας με τον επιχειρηματικό κόσμο, την εξάλειψη των πελατειακών σχέσεων, της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της ανάλυψης πρωτοβουλιών για μια υγειή επιχειρηματικότητα που θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας με βιώσιμες αποδοχές κ.ο.κ. Αν τα νέα “έκτακτα” μέτρα της επόμενης δεκαετίας ή εικοσαετίας που θα θεσπίσει η κυβέρνηση μαζί με το IMF και την Ευρωπαϊκή Ένωση αυτή την περίοδο πιστεύουμε πως θα είναι αναποτελεσματικά λόγων των στενών περιθωρίων του παρόντος συστήματος πρέπει πολύ απλά να πλατύνουμε τα περιθώρια – και το Σύνταγμα της χώρας μας προσφέρει μία λύση.
Ανακυκλώνω λοιπόν το συγκεκριμένο κείμενο, τονίζοντας κάποια αποσπάσματα που πιστεύω πως χρήζουν ανάδειξης σήμερα – όχι ως απαραίτητα καλή “συνταγή”, αλλά ιδέα ριζικής τομής που πρέπει να συζητηθεί παράλληλα με άλλες προτάσεις αντίστοιχου εύρους και δυναμικής:
Ενώ στην Ελλάδα βιώνουμε έναν υπέρμετρο ζήλο για προστασία των πολιτών της χώρας από τις δυνάμεις της αγοράς, σε πολλές περιπτώσεις, αυτό που μάλλον χρειαζόμαστε είναι περισσότερη προστασία από τους πολιτικούς και τον κρατικό μηχανισμό! Η προσωπική μου (σχετικά κοινότοπη) άποψη πως τα τελευταία 25 χρόνια αποτελούν μια τεράστια χαμένη ευκαιρία για την Ελλάδα, κυρίως λόγω της πολιτικής κατάστασης που ακόμα επικρατεί στη χώρα. Ένα μεγάλο ρόλο σ’ αυτή την κατάσταση πιστεύω πως έχει διατελέσει η δομή του Συντάγματος…
Ιστορικά, το Σύνταγμα της Ελλάδας δίνει αυξημένο έλεγχο στο κράτος για παρεμβάσεις στην οικονομική ζωή των πολιτών της χώρας, σε βαθμό που οι πρακτικές αγγίζούν τα όρια του περιορισμού της οικονομικής ελευθερίας – ελευθερίες εθελούσιας ανταλλαγής. Το σκεπτικό ακολουθεί τη λογική της λειτουργίας του κράτους ως προστάτη του πολίτη. Στο θέμα της οικονομικής δραστηριότητας για παράδειγμα, το κράτος έχει την υποχρέωση να προστατεύει τους πολίτες από άπληστους επιχειρηματίες που «αισχροκερδούν» και που στην πρώτη ευκαιρία εκμεταλλεύονται τον αδύναμο καταναλωτή και εργάτη, στερώντας του πλούτο που δικαιωματικά του ανήκει (άρθρο 106, παρ. 2) – φυσικά ο χαρακτηρισμός της αισχροκέρδειας είναι στην διακριτική ευχέρεια του κράτους. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο πως οι συντάκτες του Συντάγματος μας αμελούν να θεωρήσουν πως και οι ίδιες οι κυβερνήσεις και οι πολιτικοί της χώρας λειτουργούν επίσης υπό ιδιοτελή κίνητρα (απόκτησης δύναμης, πλούτου, εξασφάλισης επανεκλογής, κ.α.) Αυτή η δυικότητα στη σκέψη είναι αδικαιολόγητη. Αν υποθέσει κανείς πως οι άνθρωποι λειτουργούν με στόχο το προσωπικό τους συμφέρον (το μοντέλο του homo economicus) είναι αδιανόητο να μην σκεφτεί κανείς πως και οι πολιτικοί μας μπορεί να μην είναι αδιάφθοροι, με ισχυρές αντιστάσεις σε πειρασμούς για χρήση της θέσης τους προς ιδιοτελείς σκοπούς. Η αλήθεια είναι πως οι πολιτικοί δεν είναι απλά “δημόσιοι λειτουργοί” με μοναδικό ενδιαφέρον το “δημόσιο καλό” και πως λειτουργούν υπό ένα μείγμα δημοσίων και ιδιωτικών κινήτρων. Σύμφωνα με αυτό το πλαίσιο ανάλυσης, οι κοινωνικοί επιστήμονες της νέας θεσμικής οικονομικής έχουν αναπτύξει την επιχειρηματολογία περί της “λογικής” εισαγωγής περιοριστικών “κανόνων” στην πολιτική δραστηριότητα των ατόμων. Κανόνων που στοχεύουν στην καταπολέμηση των ιδιοτελών τάσεων των πολιτικών μας. Επειδή το ακριβές μείγμα ιδιοτελών και δημοσίων κινήτρων είναι δύσκολο να διαπιστωθεί, οι οικονομικές σχολές σκέψης της δημόσιας επιλογής και της συνταγματικής πολιτικής οικονομίας, δηλώνουν πως για τις ανάγκες ρεαλιστικής πολιτικής ανάλυσης και τον σχεδιασμό σωστών θεσμών, πρέπει να υποθέτει κανείς πως το σύνολο των πολιτικών λειτουργεί με βάση το μοντέλου του homo economicus (δείτε το δοκίμιο των Brennan και Buchanan του 1985) – η ποιο απλή εξήγηση του γιατί βασίζεται στο νόμο του Gresham εφαρμοσμένο σε θέματα πολιτικής (κεφ. 4)
Υπό το ανωτέρω πρίσμα βρίσκουν στήριξη διάφορες αναθεωρητικές προτάσεις σχετικές με την πιθανότητα οικονομικής διαφθοράς του πολιτικού συστήματος που έχουν διατυπωθεί στο παρελθόν. Ο έλεγχος δημοσίων έργων και προμηθειών και των οικονομικών των κομμάτων από Ανεξάρτητη αρχή (ενίσχυση του άρθρου 29), η απώλεια του βουλευτικού αξιώματος με την υπέρβαση του νομίμου ορίου εκλογικής δαπάνης, η κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας (κατάργηση ή αλλοίωση του άρθρου 62).
Σχετική περισσότερο με την δημοσιονομική πολιτική της χώρας είναι η πρόταση για ισοσκελισμένο προϋπολογισμό με στόχο τη συγκράτηση του δημοσιονομικού χρέους της χώρας. Σε ειδικές περιπτώσεις, όπως σε περιπτώσεις φυσικής καταστροφής ή πολέμου, σύμφωνα με αυτή την πρόταση, το έλλειμμα δεν θα πρέπει να ξεπερνάει κάποιο ποσοστό του ΑΕΠ, π.χ. το 3%. Βασικά επιχειρήματα υπέρ αυτής της θέσης – πέρα από την απλή λογική της δημοσιονομικής υπευθυνότητας – αποτελούν η προστασία του μελλοντικού φορολογούμενου (κάποιος πρέπει τελικά να πληρώσει για τις δημόσιες δαπάνες!) και η άρνηση της επιλογής σε οποιασδήποτε κυβέρνηση να κερδίσει την επανεκλογή με αύξηση των δημοσίων δαπανών χωρίς την ταυτόχρονη αύξηση φόρων.
Πιο συγκεκριμένες προτάσεις περί συνταγματικής αναθεώρησης στα δημόσια οικονομικά της χώρας είχαν γίνει στο παρελθόν στο χώρο του Κέντρου Έρευνας Εφαρμοσμένης Πολιτικής Ε21 τις οποίες μπορείτε να βρείτε εδώ [σ.σ. το site στην συγκεκριμένη διεύθυνση είναι πλέον malicious οπότε δεν δίνω καν το λινκ]. Ίσως η πιο σημαντική πρόταση από το Ε21 είναι η ανάγκη για αναδιατύπωση του Άρθρου 106, παρ. 1 περί συντονισμού και προγραμματισμού της οικονομίας από το κράτος, μιας και κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει και δεν προβλέπεται να συμβεί στο μέλλον. Επίσης η προτεινόμενη αναδιατύπωση του ίδιου άρθρου, παρ. 2, είναι η πλέον αναγκαία αναθεωρητική κίνηση: «Η ιδιωτική και κρατική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ή προς βλάβη της εθνικής οικονομίας.»
H συζήτηση για το συγκεκριμένο ποστ στην Αναθεώρηση δεν εστίασε νομίζω ποτέ στο θέμα της δημοσιονομικής πολιτικής της χώρας και πιθανούς συνταγματικούς περιορισμούς που να μπορούν να θεσπιστούν. Με την προοπτική της άσχημης οικονομικής κρίσης που ζήσαμε τα τελευταία δύο χρόνια και που ζούμε ακόμα και σήμερα, η βασικότερη ένσταση στο μέτρο μπορεί να προσδιοριστεί στο γεγονός πως με μια τέτοια συνταγματική ρύθμιση θα χάναμε την δυνατότητα χρήσης της δημοσιονομικής πολιτικής (stimulus packages και recovery acts) στις άσχημες χρονιές του οικονομικού κύκλου. Το στοιχείο αυτό αποτελεί σίγουρα μια σημαντική παράμετρο για μια σχετική απόφαση αλλά είναι ένα κόστος που ίσως χρειαστεί να πληρώσουμε για τα οφέλη που μπορεί να παρουσιάσει.
Θα κλείσω με διάφορα ερωτήματα για τα οποία φυσικά δεν έχω απαντήσεις… Άσχετα με την απόφαση για το συγκεκριμένο ποσοτικοποιημένο επίπεδο δημοσιονομικής υπευθυνότητας (3%, 6%, κ.ο.κ.) είναι θεμιτός ένας τέτοιος αυτο-περιορισμός τελικά συγκεκριμένα για μια χώρα σαν την Ελλάδα; Ποια ακριβώς μορφή πρέπει να έχει – μπορεί ένας τέτοιος κανόνας να καταλήξει σαν το ανεφάρμοστο Άρθο 24 για το περιβάλλον (αειφορία, προστασία δασικών εκτάσεων); Ποιοι άτυποι κανόνες στη χώρα θα μπορούσαν να καταστήσουν ένα τέτοιο μέτρο αναποτελεσματικό; Τι άλλο θα έπρεπε να αλλάξει στο Σύνταγμα παράλληλα; Τελικά μήπως θα πρέπει να μιλάμε απλά για χρεωκοπημένα ηθικά θεμέλια της πολιτικής οικονομίας της χώρας – πως μπορούν να αλλάξουν οι ηθικές αξίες ενός πληθυσμού σε μικρό χρονικό διάστημα; Περνώντας παράλληλα σε μια εντελώς διαφορετική μορφή της οικονομίας, μπορεί ένα τέτοιο μέτρο να λειτουργήσει θετικά και υπό ένα καθεστώς μαζικών κρατικοποιήσεων που θεωρητικά θα επέφερε και αυξημένα επίπεδα αναδιανομητικής δικαιοσύνης; Και μέσω ποιων διαδικασιών μπορούν οι Έλληνες πολίτες να πιέσουν για συγκεκριμένες συνταγματικές αλλαγές από την βάση; Ελπίζω να τα συζητήσουμε όλα αυτά εδώ πιο κάτω…
Α ρε μαικωλ, το μονο που δεν μπορει να προσαψει κανεις σε μας ειναι οτι δεν ειχαμε μιλησει σε διαφορες στιγμες σχετικα με το δημοσιονομικο χαος της χωρας.
Πολυ ωραιο το κειμενο. Η απορια που εχω εγω, και μου φαινεται το εχω γραψει καπου, ειναι αν ενας τετοιος κανονισμος μπορει να λειτουργησει ως κακο focal point, οπως με την Συνθηκη του Μααστριχτ που το 3% εγινε το νεο μηδεν. Αντι να κοιταμε να ισοσκελισουμε τον προϋπολογισμο πασχιζαμε επι χρονια να πιασουμε το 3%!
εδω ειχες και την σοφια να πεις να μην γινει απο την Στατιστικη Υπηρεσια. Ας προσθεσουμε λοιπον ελεγχο ολων των δημοσιων στοιχειων απο ανεξαρτητη αρχη.
Προσθηκη: Η Ντορα Μπακογιαννη ακολουθει την προταση του μαικωλ.
βρε παιδια δεν εχει αμεση σχεση με το θεμα αλλα εχω μια απορια!συμφωνα με τη eurostat για το 2009 το ελλειμα ειναι 13,6 και πολυ πιθανον να φτασει το 14,1 και το χρεος ως ποσοστο του ΑΕΠ ειναι 115,1% και οτι πιθανοτατα θα αναθεωρηθει στο 122% για το 2009. τοτε γιατι στις αρχες του ετους ανακοινωσαμε μονοι μας οτι το χρεος ειναι στο 124,3% του ΑΕΠ για το περσινο ετος????
http://www.tovima.gr/default.asp?artId=316275&ct=3&dt=20%2F02%2F2010&pid=2
Τρομερό timing! :) Επανέρχομαι
ΣΓ, συμφωνώ πως όποιο όριο και αν θεσπιστεί, αυτό θα είναι και το αποτέλεσμα ρεαλιστικά. Θα μπορούσαμε βέβαια να έχουμε και ένα floating στόχο για καλές και κακές χρονιές και με βάση τα επιτεύγματα των προηγούμενων ετών.
θάνο, η ανακοινώσεις από την πλευρά μας μου κάνουν και εμένα εντύπωση. ποιος ξέρει τι έχει διαδραματιστεί στο πολιτικό σκηνικό πριν από την απόφαση για τις ανακοινώσεις.
Περί Ντόρας, μάλλον πρέπει να προσχωρήσω στο καινούργιο της κόμμα… τέτοια σύμπτωση δεν θα μπορούσα να την έχω προβλέψει. Να πω και μια μεγάλη αλήθεια βέβαια είναι διαφορετικό το να τα ακούς από άνθρωπο του συστήματος αυτά τα πράγματα. Δεν ξέρω, κάτι δεν μου κάθεται καλά.
Η σχετική γερμανική συνταγματική πρόβλεψη που αναφέρει η Ντόρα Ζήμενς πρέπει να είναι εδώ:
Artikel 110
(1) Alle Einnahmen und Ausgaben des Bundes sind in den Haushaltsplan einzustellen; bei Bundesbetrieben und bei Sondervermögen brauchen nur die Zuführungen oder die Ablieferungen eingestellt zu werden. Der Haushaltsplan ist in Einnahme und Ausgabe auszugleichen.
Νομίζω ότι υπερεκτιμάται η δυναμική των θεσμών: οι Γερμανοί δεν χρειάζονταν ούτως ή άλλως τέτοια διάταξη και σε εμάς θα είναι απλώς χαρτί και μελάνι.
Αλλά πέρα από αυτό, η δική μου θεώρηση του Συντάγματος είναι ως ελάχιστου κοινού θεσμικού παρονομαστή. Αυτό σημαίνει α) κείμενο σύντομο, γενικόλογο, ευέλικτο, και β) κείμενο ουδέτερο, υπό την έννοια ανοικτό προς όλες τις κυβερνητικές ιδεολογίες. Άρα, μάλλον διαφωνώ με την πρόταση.
Το άρ. 106 Συντ., δύσπιστο όσο και αν είναι προς την ελεύθερη οικονομία, δεν δημιούργησε το πρόβλημα ούτε το επέτεινε. Αλλού είναι τα αίτια.
Να προσθέσω εδώ πως θεωρώ πως ένας (σχεδόν) ισοσκελισμένος προϋπολογισμός θα λειτουργούσε και ως μηχανισμός πάταξης της φοροδιαφυγής. Όταν ο Έλληνας πολιτικός – αλλά και ο πολίτης με την καθημερινή συμπεριφορά του – θα γνωρίζει πως η κυβέρνηση δεν μπορεί να υπερβεί σε έξοδα τα ίδια της τα έσοδα, θα φροντίσει να κυνηγήσει πολύ περισσότερο το 30%-40% του ΑΕΠ που πάει αδήλωτο. Σκέψου να κατανοήσει ο δημόσιος υπάλληλος πως το επίπεδο του μισθού του εξαρτάται από το αν θα του κόψει απόδειξη ο φροντηστηριάς του παιδιού του (παραδείγματα μπορούμε να σκεφτούμε πολλά).
Θανάση, σεβαστή η αντίρρηση. Συμφωνούμε για to μήκος του κειμένου αλλά μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν πως ένα σύντομο κείμενο συνδέεται με την οικονομική μεγέθυνση. Π.χ.
Alvaro A. Montenegro, 1995, Constitutional design and economic performance, Constitutional Political Economy, Volume 6, Number 2, p. 161-169
“This paper is motivated by the belief that some cultural traits favor economic performance more than others. One trait examined is the ease with which individuals in a community drift away from the spirit of the law for their own benefit; this, it is argued, generates verbose legislation and high-transaction-cost institutions with deleterious effects on economic performance. An empirical comparison between the number of articles in a country’s constitution, as a proxy for length and lack of simplicity, and economic performance as measured by GDP per capita finds that no country with a high GDP per capita has a long constitution or, restated, that long constitutions are invariably associated with low levels of GDP per capita.”
Ίσως έχεις δίκιο για το 106. Η αιτιότητα μπορεί να είναι διαφορετική. Και αυτή την συζήτηση την κάναμε στην Αναθεώρηση.
Οι προϋπολογισμοί δεν είναι απαραίτητο να είναι ισοσκελισμένοι. Αυτό που πρέπει κυρίως να μας απασχολεί είναι η χρήση των πόρων (ιδίων και ξένων)
Η Νορβηγία χρηματοδότησε αναπτυξιακά έργα τη δεκαετία του 70 παρουσιάζοντας ελλείματα στο ισοζύγιο τρέχουσων συναλλαγών ανώτερα του 10%. Η Αυστραλία από το 1950 εως το 1994 είχε πλεόνασμα σε μόλις 4 έτη και ο Καναδάς σε 5. Οι οικονομίες που επενδύουν τα ξένα κεφάλαια σε έργα που οδηγούν σε ανάπτυξη μεγάλυτερη των επιτοκίων δανεισμού μπορούν χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα να έχουν μονίμως ελλειματικούς προϋπολογισμούς.
Βέβαια η δική μας περίπτωση είναι διαφορετική αφού τα δανεικά πήγαν στη κατανάλωση (προσλήψεις δημοσίου κτλ.) και η ανάπτυξη μας δεν δικαιολογούσε σε καμία περίπτωση την τεράστεια αύξηση των ελλειμάτων (από 140δις δολλάρια του 1998 σε 360 το 2008 σύμφωνα με το OECD)
Μιλώ σαφέστατα για το δημόσιο χρέος
Άλλη μια προοπτική από τον Σπύρο Ντόβα εδώ: http://voteforliberty.wordpress.com/2010/04/26/stop-robbing-babie/
Epanechnikov, σίγουρα, μια τέτοια ρύθμιση δεν θα βοηθήσει άμεσα στην ορθολογικότερη χρήση των πόρων αλλά θα βοηθήσει (πιθανώς) στην συλλογή των φόρων και την εμπέδωση της σχέσης του τι ξοδεύουμε και τι παράγουμε. Νομίζω θα αποτελέσει ένα ισχυρό σοκ προς το να πειστεί ο κόσμος ότι πρέπει να προσέχουμε στο που ξοδεύουμε αυτά που μαζεύουμε. Και για αυτό στο κείμενο μιλάω για την Ελλάδα συγκεκριμένα – και γενικότερα για χώρες της Νότιας Ευρώπης. Έχουμε ορισμένες ιδιομορφίες που δεν έχουν άλλοι πληθυσμοί στη δύση… Επίσης, ο ισοσκελισμένος προϋπολογισμός δεν είναι και το μονοδικό πράγμα που θα έπρεπε να αλλάξει στο Σύνταγμα.
Είναι γεγονός πως στη δική μας περίπτωση οι περιστάσεις καλούν στο να δωθεί έμφαση στο πως θα καλυπτεί το ταχύτερο δυνατόν όσο μεγαλύτερο μερίδιο του χρέους γίνεται. Θεωρώ πως δεδομένου το μέγεθους της σπατάλης του δημοσίου οι περικοπές από τα κατάλληλα κονδύλια δεν θα επηρρεάσουν σημαντικά την ανάπτυξη.Ωστόσο δεν υπάρχει ισχυρή πολιτική βούληση – οι πολιτικοί μας είναι επαγγελματίες και πάνω από όλα προέχει το να μην μείνουν οι ίδιοι ανεπάγγελτοι…
Αναπτυξιακές επενδύσεις δύναται ωστόσο να υπάρξουν οπουδήποτε στον κόσμο. Εκεί που πρέπει να επικεντρώσουμε τη προσοχή μας είναι κυρίως στη χρήση των πόρων – η τεράστια αύξηση του χρέους σε σχέση με τη μέτρια ανάπτυξη του ΑΕΠ δυστυχώς δεν έκρουσε τον κώδονα του κινδύνου όταν έπρεπε.
Υπάρχει μια σχολή σκέψης σχετικά με το ελληνικό πρόβλημα που πρεσβεύει ότι η λύση είναι να εμφανιστεί ενάς πολιτικός-πατρική-αυταρχική και ήμι-μεσσιανική- φυσιογνωμία που θα βαράει το χέρι στο τραπέζι, θα πετάγονται πάνω το ποτήρι και το τηλέφωνο (σαν τα μίκυ-μάους) και θα λέει “ή τα κάνετε όλα σωστά ή θα σας πάρει ο διάλος”.
Η άλλη άποψη, είναι οι θεσμικές ρυθμίσεις, όπως περιγράφει το ενδιαφέρον ποστ. Από εμπειρική παρατήρηση, γενικά την υποστηρίζουν άτομα με πτυχία και προχωρημένες σπουδές.
Εγώ προσωπικά θα έκλινα προς την πρώτη λύση, αν δεν φοβόμουν έντονα ότι σε τέτοιες συνθήκες συνήθως κάτι μπερλουσκόνηδες εμφανίζονται.
Για την “θεσμική λύση” πάντως, ο Ροϊδης είχε σχολιάσει ήδη πριν από 100 χρόνια ότι τελικά η μόνη θεσμική ρύθμιση που χρειάζεται η χώρα είναι ο νόμος που ορίζει ότι οι νόμοι πρέπει να τηρούνται.
ΥΓ. maikwl γράφεις
Αν δεν κάνω λάθος κάτι τέτοιο ορίζει ο νόμος και για τις πρόωρες εκλογές, με αποτέλεσμα να μην έχουν γίνει σχεδόν ποτέ εκλογές στην ώρα τους στην ελλάδα.
Snaporaz, μακάρι να υπήρχε κάποιος πολιτικός που να κατάφερνει να κάνει όλους τους υπόλοιπουν να δουλέψουν σωστά με χρήση καρότου και βέργας… αλλά σιγά σιγά λέω να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε πως οι πιθανότητες είναι πλέον χαμηλές για το συγκεκριμένο ενδεχόμενο – που να συμμαζέψεις τα ασυμμάζευτα.
Κάποιοι διαφοροποιούν τους θεσμούς σε “slow-moving”and “fast-
moving” ή άτυπους και τυπικούς. Είναι γεγονός πως η κουλτούρα μας μάλλον είναι no-moving μιας και η διαδράσεις της με τους τυπικούς μας θεσμούς (που μπορούν να αλλάξουν και πιο γρήγορα) καθιστά τους δεύτερους ανίσχυρους. Οπότε, καταλήγουμε πως χρειάζεται και κουλτούρα που να ορίζει πως οι νόμοι πρέπει να τηρούνται. Περισσότερα έγραφα στο παρελθόν εδώ: http://anamorfosis.net/?p=38