τουρκια

Στις 15 Νοεμβρίου 1967 η Εθνική Φρουρά υπό τις διαταγές του (παρόντος) Γρίβα Διγενή εισβάλλει στο τουρκοκυπριακό χωριό της Κοφίνου της Επαρχίας Λάρνακας, στα νότια της Κύπρου. Ακολουθεί σύντομη μάχη, μετά το πέρας της οποίας καταμετρούνται 26 (ή 24) νεκροί Τ/Κ και ένας δικός μας. Μετά την επιχείρηση όλο το χωριό είναι καμένο.

Μερικές παρατηρήσεις:

1. Η επιχείρηση ήταν στρατιωτικώς αναγκαία. Η Κοφίνου τελούσε υπό την κατοχή της τουρκοκυπριακής παραστρατιωτικής οργάνωσης ΤΜΤ, εξωπλισμένης και χρηματοδοτούμενης από την Άγκυρα. Οι άνδρες της ΤΜΤ επιχειρούσαν να επεκτείνουν τον θύλακά τους (όπως έγινε και σε άλλα σημεία της Κύπρου, π.χ. με τον θύλακα Λευκωσίας-Αγύρτας) βάσει εντολών. Ελπίζω να γνωρίζετε ποια υπήρξε η στρατιωτική σημασία των εν λόγω θυλάκων το 1974.

Πολλοί επιρρίπτουν τις ευθύνες στον τοπικό διοικητή της ΤΜΤ, έναν υπολοχαγό ονόματι Τσετίν ή Μεχμέτ ή με όποιο άλλο πολεμικό ψευδώνυμο χρησιμοποιούσε. Φιλοτεχνείται το πρόσωπο ενός ημίτρελου, ακραίου εθνικιστή, που ανελάμβανε προκλητικές πρωτοβουλίες, απαγόρευε στους ντόπιους Τ/Κ να μιλούν ελληνικά, έκλεινε τους δρόμους ιδία πρωτοβουλία κλπ. Ανοησίες. Ο Τσετίν δεν ήταν αιτία, ήταν σύμπτωμα των κεντρικών εντολών της Άγκυρας για αυτοαπομόνωση των Τ/Κ και δημιουργία αυτόνομων θυλάκων.

Εκ του αποτελέσματος δεν απεδείχθη ότι η επιχείρηση δεν ήταν στρατιωτικώς αναγκαία και ότι μπορούσε τάχα να επιλυθή το πρόβλημα με πολιτικά μέσα (όπως λύθηκε άραγε και στους άλλους Τ/Κ θυλάκους;). Απεδείχθη μόνο ότι δεν ήταν αναγκαίες οι δολοφονίες αμάχων και η καταστροφή ενός ολόκληρου χωριού. Που ποτέ δεν είναι.

Read moreΕπιχείρηση Γρόνθος

Κατασκεύασα μερικούς χάρτες της Ευρώπης με αυτό εδώ το πολύ εύχρηστο εργαλείο. Ας κάνουμε και μερικά σχόλια:

Πολλές φορές όταν κοιτάζουμε ένα χάρτη, σκεφτόμαστε με όρους έκτασης των χωρών: συγκρίνουμε τις μικρές με τις μεγάλες και ανεπαίσθητα συνάγουμε τα συμπεράσματά μας, ειδικά για όσες χώρες το μόνο που ξέρουμε είναι η έκτασή τους. Όταν γνωρίζουμε και τον πληθυσμό μιας χώρας, καθώς και την γενική φήμη της, πλησιάζουμε σε μια καλύτερη εκτίμηση της ισχύος της, αλλά απέχουμε ακόμη.

Αποφασιστική σημασία όμως δεν έχει η έκταση καθ’ αυτήν ούτε ο πληθυσμός, αλλά το προϊόν που παράγεται από την συμπλοκή των δύο: το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, και μάλιστα στην ονομαστική του αξία, ώστε να διευκολύνωνται οι συγκρίσεις μεταξύ των χωρών. Μόνο το ΑΕΠ, δηλαδή ο πλούτος κάθε χώρας, αποτελεί καλό ενδείκτη της σχετικής ισχύος της: ισχυρές είναι οι πλούσιες χώρες, ενώ οι χώρες που δεν παράγουν δεν ακούγονται κιόλας. Σκληρό, αλλά να ακουστή.

Χρησιμοποιώντας σαν εργαλείο τον πλούτο συνεπώς, έχουμε ένα πρώτο κριτήριο για την επιρροή που ασκεί μια χώρα, για το πόσο σημαντική (ή ασήμαντη) είναι διεθνώς και γενικώτερα για την θέση της στην διεθνή κατάταξη ισχύος.

Διαβάζοντας κριτικά και συγκριτικά λοιπόν τον κατάλογο των χωρών κατά το ΑΕΠ τους, μαθαίνει κανείς πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα. Ότι, ας πούμε, το ΑΕΠ της Γερμανίας είναι μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της Βρετανίας κατά μια ολόκληρη Ολλανδία.

Ή ας πούμε:

Ο χάρτης αυτός αντιπαραθέτει την Γερμανία αφενός και αθροιστικά όλες τις χώρες νοτιανατολικά της αφετέρου, συν την Μπενελούξ. Η Γερμανία κερδάει.

Η Γερμανία αποτελεί τον γίγαντα της Μεσευρώπης. Αν στα δυτικά της η Γαλλία δορυφοροποιείται ταχέως μεν, διατηρεί όμως έναν ίδιον όγκο, που της επιτρέπει την δική της φωνή, στην Άγρια Ανατολή της δεν υπάρχει τίποτε ανάμεσα στον Όντερ και στην Ρωσσία. Μια γενιά μετά την Επανένωση, η Γερμανία διαθέτει πολιτικο-οικονομική ισχύ, για καλό ή για κακό, που δεν διέθετε ούτε το 1914 ούτε το 1939. Ο μόνος τρόπος να χάση τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι να προσέξουν οι άλλες μεγάλες χώρες ότι τον έχει κερδίσει ήδη.

Read moreΧάρτες της Ευρώπης: μια άλλη ματιά

Πριν δυόμισυ μήνες είχα γράψει αυτό εδώ το κείμενο σχετικά με την προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού. Θα ήθελα τώρα να εκθέσω μερικές ακόμη σκέψεις σχετικά:

1.

Δεν ξεχνώ όσους το 2004 μάς έλεγαν ότι εκείνη ήταν η τελευταία ευκαιρία. Ή ότι κάθε επόμενη θα ήταν χειρότερη. Το 2004 ζήσαμε μια απίστευτη εκστρατεία κατατρομοκράτησης του ελληνοκυπριακού λαού. Ένα διεθνές πρόβλημα άλυτο επί δεκαετίες ξαφνικά έπρεπε να επιλυθή σώνει και καλά μέχρι την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. Η προταθείσα λύση παραβίαζε τις συνταγματικές ελευθερίες των Κυπρίων και ήταν καταφανώς ετεροβαρής υπέρ των Τ/Κ. Και αποπάνω, ο γγ του ΟΗΕ απειλούσε:

“Let me be clear, the choice is not between this settlement plan and some other magical or mythical solution, in reality at this stage the choice is between this settlement or no settlement.”

Δεν ξεχνάμε τίποτα.

Ένα άλλο απόφθεγμα της συμβατικής σοφίας για το Κυπριακό είναι το “κάθε πέρσι και καλύτερα”, ότι δηλαδή κάθε νέο σχέδιο επίλυσης είναι δυσμενέστερο από το προηγούμενο. Θα συνομολογήσω μεν ότι υπάρχουν πολλές αποδείξεις αυτού του ισχυρισμού ιστορικά, νά όμως που έφτασε το τέλος και αυτής της σοφίας: η παρούσα διαπραγμάτευση, εξ όσων γίνονται γνωστά, σέβεται πλήρως τις συνταγματικές ελευθερίες των Κυπρίων, ιδίως δε την ελευθερία εγκατάστασης. Αλλά και το γενικό διπλωματικό κλίμα είναι ευμενέστερο. Ακούστε:

Read more9 σκέψεις για το Κυπριακό