Κωνσταντίνος

Για ένα καλύτερο και πιο δίκαιο δημόσιο πανεπιστήμιο

by

компютриΣτις λίγες γραμμές που ακολουθούν θα καταθέσω εν συντομία τις προτάσεις μου για ένα πανεπιστήμιο που θα μπορεί να προσφέρει σχετικά υψηλού επιπέδου ακαδημαϊκές υπηρεσίες ενώ ταυτόχρονα θα υπηρετεί τις βασικές αρχές της δικαιοσύνης και της ακριβοδικίας. Θεωρώ δεδομένη -και απολύτως δικαιολογημένη- την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και αυτό το αναφέρω διότι θα παίξει το ρόλο του σε όσα έχω να προτείνω. Συνοπτικά, λοιπόν, θέτω στην κρίση σας τις παρακάτω ρυθμίσεις και σας καλώ να θυμάστε πάντα τους δύο στόχους που υιοθετώ από τον τίτλο ήδη. Όσοι, από την άλλη, πιστεύουν ότι τα ΑΕΙ μας είναι από τα καλύτερα στον κόσμο και ότι είναι δίκαιο να απαξιώνει τις σπουδές όλων των υπολοίπων και να αποκαλείται επιστήμων όποιος πέρασε τα φοιτητικά του χρόνια παίζοντας ξύλο και πήρε το πτυχίο του μετά από 10 χρόνια και 5-6 προσπάθειες ανά μάθημα καλούνται απλώς να διαβάσουν κάτι άλλο.

1) Τα ΑΕΙ θα είναι εντελώς ανεξάρτητα σε ό,τι αφορά το σύνολο των ακαδημαϊκών και διοικητικών τους λειτουργιών. Αυτό σημαίνει ότι θα αναλαμβάνουν την ευθύνη για την εισαγωγή νέων φοιτητών, το πρόγραμμα διδασκαλίας, την έρευνα και τα οικονομικά. Οι διοικήσεις τους θα αποφασίζουν εκ των προτέρων τον αριθμό των εισακτέων και θα διοργανώνουν τις εισαγωγικές εξετάσεις. Αυτό εξασφαλίζει ότι: α) πολιτικές παρεμβάσεις ψηφοθηρικού χαρακτήρα αποκλείονται β) καταργούνται οι πανελλήνιες εξετάσεις της παπαγαλίας και απαγκιστρώνεται η Β’βαθμια εκπαίδευση από αυτή τη διαδικασία, επιστρέφουσα στον αυθεντικό της ρόλο γ) οι εξετάσεις αφορούν πράγματι το γνωστικό αντικείμενο της σχολής και διερευνούν τις ικανότητες και τις γνώσεις του υποψηφίου δ) οι μαθητές που έχουν το προνόμιο της ιδιωτικής εκπαίδευσης και της εντατικής προγύμνασης χάνουν το μεγαλύτερο μέρος του τεράστιου πλεονεκτήματος που έχουν σήμερα και ε) η εξεταστική επιτροπή θα έχει τη δυνατότητα, διά του ελέγχου του φακέλου του υποψηφίου, να συνυπολογίσει κι άλλους παράγοντες, όπως η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του για παράδειγμα, για να αποφασίσει ανάμεσα σε ισοβαθμούντες εξεταζόμενους – προς όφελος, προφανώς, των λιγότερο προνομιούχων.

2) Τα ΑΕΙ θα αξιολογούνται από ανεξάρτητες διεθνείς αρχές και ινστιτούτα των οποίων η δουλειά γίνεται αποδεκτή από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου.

Read moreΓια ένα καλύτερο και πιο δίκαιο δημόσιο πανεπιστήμιο

Κατά της απεγκληματοποίησης της δυσφήμησης

by

Η ποινική τιμώρηση της δυσφήμησης (συκοφαντικής ή μη) έχει αποτελέσει κατά το πρόσφατο παρελθόν αντικείμενο συζητήσεων και αντεγκλήσεων για πολλούς από τους ενδιαφερόμενους για ζητήματα δικαιοφιλοσοφικού ή ηθικού περιεχομένου. Οι κατ’ εξοχήν υπερασπιστές της απεγκληματοποίησης της δυσφήμησης φαίνεται πως είναι οι φιλελεύθεροι που συχνά αντιδικούν με τους «απέναντι» για το ζήτημα αυτό. Λαμβάνοντας ως δεδομένη την κατ’ αρχήν ανάγκη ποινικής τιμώρησης των ανήθικων συμπεριφορών θα εξετάσω τη φιλελεύθερη παράδοση και την ηθική της θεωρία σε μία προσπάθεια να δείξω ότι: 1) η ετεροβλάβη δεν είναι απαραίτητη για τον περιορισμό της προσωπικής αυτονομίας/ελευθερίας δράσης κατά την παράδοση αυτή 2) στις περισσότερες περιπτώσεις δυσφήμησης υφίσταται βλάβη κατά την ίδια παράδοση 3) το αν η δυσφήμηση είναι συκοφαντική ή όχι ελάχιστα επιδρά στην συγκεκριμένη συζήτηση εφόσον η συμπεριφορά του συκοφαντούντος είναι δόλια και 4) ακόμα και η κλασική ελευθεριστική θεωρία αδυνατεί να απαντήσει στην πρόκληση των υπερμάχων της ποινικής τιμώρησης.

Ι. Συνηθέστατα αναφέρεται στις συζητήσεις των ποπ ελευθεριστών ότι η αρχή της βλάβης είναι ταυτόσημη με τον κλασικό φιλελευθερισμό. Η θέση αυτή στηρίζεται, ασφαλώς, στη γνωστή φράση του J. S. Mill στο On Liberty, σύμφωνα με την οποία ο μόνος καλός λόγος για να περιορίζει κανείς την ελευθερία δράσης των πολιτών είναι η ετεροβλάβη (harm to others) και όπου υπονοείται, προφανέστατα, η άδικη ετεροβλάβη. Αυτή την αρχή θα θεωρήσω, αποφεύγοντας κάθε πρωτοτυπία, τη βάση της ηθικής θεωρίας του κλασικού φιλελευθερισμού. Το ποινικό δίκαιο, λοιπόν, έχει, ως μηχανισμός περιορισμού της αυτονομίας των πολιτών, πεδίο δράσης κάθε φορά που κάποιος εξ αυτών αδίκως βλάπτει κάποιον άλλο. Η κυρίαρχη θέση της αρχής αυτής στη φιλελεύθερη ηθική θεωρία δεν αμφισβητείται από κανέναν, συμπεριλαμβανομένου και εμού. Αυτό που αμφισβητείται έντονα και απόλυτα δίκαια είναι η αποκλειστικότητά της. Κι αυτό διότι ο θείος Mill συμπεριλαμβάνει, χωρίς κανένα δισταγμό και μάλλον αυτονόητα, και την αρχή της προσβολής (offence principle) στη θεωρία του. Ας δούμε και το πρωτότυπο προς αποφυγήν αμφισβητήσεων:

Read moreΚατά της απεγκληματοποίησης της δυσφήμησης

Οι διανοούμενοι του διαδικτύου

by

Οι διανοούμενοι του διαδικτύου είναι οι άνθρωποι που όλοι αγαπάμε να διαβάζουμε για λόγους άγνωστους και σ’ εμάς τους ίδιους. Είναι οι παλιοί πολυλογάδες των συνοικιακών καφενείων όπου, μεταξύ καφέ και ταβλιού, εξηγούσαν πως θα γίνει να βγει ο τόπος από την κρίση – και πως το κάνουν στην Ευρώπη που δεν είναι χαϊβάνια. Είναι οι δάσκαλοι του χωριού που εξηγούν στους χωριάτες τι θα έλεγε ο Πλάτων αν η φύση δεν είχε ατυχώς προβλέψει να αποθνήσκουν άπαντες, ανεξαρτήτως ευφυϊας και φιλοσοφικού διαμετρήματος. Είναι οι φιλόσοφοι των καπηλειών που βγάζουν μεθυσμένες διακηρύξεις για το ποιόν των γυναικών και την ατιμία της κοινωνίας. Είναι οι συμφοιτητές μας που πάντα ήξεραν δυό πράγματα παραπάνω από εμάς: τι είπε ο Τρότσκι στον μπατσανάκη του μεξικάνου υπηρέτη του οικοδεσπότη του και έκρυβε το πραγματικό νόημα της πολιτικής του θεωρίας, πως φορούσαν την στολή τους οι σαμουράι, ποιος έριξε το πέναλντι και μου ‘κλεισε το σπίτι κοκ.

Ελάτε, όλοι ξέρετε πως θα τους γνωρίσετε. Είναι εκείνοι που απαντούν με καταιγισμό ονομάτων σε κάθε σας ερώτηση. Έχουν γνώμη για τα πάντα, αλλά πάνω απ’ όλα αγαπούν τη φιλοσοφία και την πολιτική θεωρία. Διότι δε νοείται διανοούμενος χωρίς κλίση σε αυτούς τους δύο τομείς.

Read moreΟι διανοούμενοι του διαδικτύου

Κατά της “ιδιοκτησίας” των τέκνων

by

Η ελληνική κοινωνία μοιάζει να παραμένει προσκολλημένη στην αντίληψη ότι τα παιδιά είναι ιδιοκτησία των γονέων τους, με ολέθρια, συχνά, αποτελέσματα για τους ανηλίκους.

Ας υποθέσουμε ότι μία μητέρα φεύγει για τη δουλειά της και αφήνει το νηπιακής ηλικίας παιδί της στη φροντίδα ενός άνδρα με τον οποίο γνωρίζεται ελάχιστα. Ο άνδρας ενοχλείται τόσο από τις απαιτήσεις της συγκεκριμένης διαδικασίας που ξεσπά πάνω στο νήπιο βίαια με αποτέλεσμα το τελευταίο να πέσει σε κώμα. Στο νοσοκομείο, οι υπεύθυνοι παραχωρούν ένα δωμάτιο στην μητέρα για να μπορέσει να περάσει τη νύχτα δίπλα στο ουσιαστικά ετοιμοθάνατο παιδί της. Εκείνη, επιλέγει να περάσει τη νύχτα με τον άνθρωπο που έστειλε το παιδί της στο νοσοκομείο. Το τι είδους άνθρωπος θα έκανε κάτι τέτοιο δεν με απασχολεί εδώ και θα ήθελα να ακολουθήσει και ο αναγνώστης αυτή την οδό. Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία είναι η αντίδραση της πολιτείας σε όλα αυτά. Θα περίμενε κανείς ότι το ελληνικό κράτος θα είχε την στοιχειώδη ευαισθησία να απομακρύνει αμέσως την μητέρα και να φροντίσει να προσφέρει ένα υγιές οικογενειακό περιβάλλον στο άτυχο νήπιο. ‘Ενα περιβάλλον, δηλαδή, στο οποίο δε θα κινδύνευε η σωματική του ακεραιότητα και θα απολάμβανε της στοργής και του ενδιαφέροντος που δικαιούται κάθε νέος άνθρωπος αυτής της ηλικίας. Η ιστορία αυτή, όμως, δεν είναι, δυστυχώς, υποθετική. Συνέβη πριν αρκετό καιρό -τόσο που αδυνατώ να παραθέσω κάποιον σύνδεσμο για του λόγου μου το αληθές και απολογούμαι προκαταβολικά γι’ αυτό- σε κάποια γωνιά της Ελλάδας. Σε μία επιεικώς εγκληματική κίνηση, η πολιτεία όχι μόνο απέδωσε το παιδί εκ νέου στη φροντίδα αυτής της γυναίκας αλλά, επιπροσθέτως, της διέθεσε ένα μεγάλο χρηματικό ποσό για να το διαθέσει η ιδία στην πατρίδα της (κάπου στα Βαλκάνια) προς αποκατάσταση των σοβαρών εγκεφαλικών βλαβών που είχε υποστεί. Σημειώνω προκαταβολικά (παρά το αυτονόητο της σημείωσης) ότι οι λεπτομέρειες που αναφέρω εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο την υπόμνηση της περίπτωσης στους αναγνώστες ελλείψει συνδέσμου – προφανώς δεν με ενδιαφέρει ούτε η καταγωγή ούτε η προσωπική ζωή της συγκεκριμένης γυναίκας.

Read moreΚατά της “ιδιοκτησίας” των τέκνων

Ελληνικό Πολιτικό Λεξικό

by

Στις λίγες αράδες που ακολουθούν ο αναγνώστης θα βρει μερικά λήμματα από ένα πολιτικό λεξικό που αφορά την ελληνική -το τονίζω- πολιτική πραγματικότητα εν ευρεία εννοία. Όπως προκύπτει από την περιγραφή αυτή, αποκλειστικά υπεύθυνη για το τερατούργημα που ακολουθεί είναι η μετριότητά μου. Ταυτόχρονα, όμως, θα ήταν ατόπημα ασυγχώρητο εκ μέρους μου αν δεν αναγνώριζα την πολύτιμη βοήθεια των κορυφαίων διανοητών James Hacker MP, Berdnard Wolley και, φυσικά, Sir Humphrey Appleby.

Εκλογές: η κορυφαία στιγμή της δημοκρατίας κατά την οποία οι πολίτες καλούνται να εγκρίνουν τις παροχές της επόμενης τετραετίας και τους βασικούς αποδέκτες τους.

Κόμματα: ομάδες ανθρώπων που συμφωνούν αναφορικά με τους αποδέκτες των παραπάνω παροχών.

Ψηφοφόροι: άνθρωποι που λαμβάνουν την υπόσχεση ότι θα λάβουν τις ως άνω παροχές και όταν αντιλαμβάνονται ότι δε θα συμβεί αυτό κάνουν απεργίες και πορείες και τελικά τα καταφέρνουν λίγο πριν τις επόμενες εκλογές.

Δημόσιες Υπηρεσίες: σημαντικοί θεσμοί με σκοπό την επαγγελματική απασχόληση ανθρώπων που δύσκολα θα έβρισκαν δουλειά αλλού.

Υπουργοί: οι κάτοχοι θέσεων εργασίας που θεσμοθετήθηκαν ειδικά για όσους από τους παραπάνω θα ήταν, όχι απλώς δύσκολο, αλλά απολύτως αδύνατον να βρουν δουλειά αλλού. Η προϋπόθεση αυτή είναι απαραίτητη.

Γενικοί Γραμματείς: είναι οι άνθρωποι που κάνουν τη δουλειά των από πάνω. Διαθέτουν παρόμοιας ποιότητας ακεραιότητα αλλά μεγαλύτερη ικανότητα-εν ολίγοις κάνουν αυτά που και οι υπουργοί ευχαρίστως θα έκαναν αν μπορούσαν να κάνουν οτιδήποτε.

Σοσιαλιστές: άνθρωποι που δεν έχουν και θέλουν να αποκτήσουν ή που απέκτησαν με αυτή την πολιτική και θέλουν να αποκτήσουν κι άλλα.

Κεντρώοι: άνθρωποι που έχουν και δε θέλουν να δώσουν, αλλά ντρέπονται να το πουν.

Δεξιοί: άνθρωποι που έχουν και δε θέλουν να δώσουν και δε ντρέπονται να το πουν. Επίσης, δε θέλουν να αλλάξει ποτέ τίποτα.

Κομμουνιστές: άνθρωποι που δεν έχουν και δε θέλουν να έχει και κανείς άλλος. Επίσης, δεν ήθελαν να αλλάξει τίποτα αλλά τώρα θέλουν να αλλάξουν όσα άλλαξαν.

Αριστεροί: άνθρωποι που θέλουν να αλλάξουν τα πάντα και τρέμουν μήπως αυτό κάποτε συμβεί.

Read moreΕλληνικό Πολιτικό Λεξικό

Ηθική και πολιτική

by

Αφορμή για την μικρή παρέμβαση που ακολουθεί αποτέλεσε το άρθρο του Πάσχου Μανδραβέλη στην “Καθημερινή” της 12/1/2008 με τίτλο “Ηθικολογία αντί αποτελεσματικότητας”. Είναι προφανές, λοιπόν, ότι για την καλύτερη κατανόηση όσων ακολουθούν προαπαιτείται η ανάγνωση του εν λόγω άρθρου στο οποίο παραπέμπω αμέσως παραπάνω (έναν κλικ στον τίτλο θα σας οδηγήσει εκεί). Ξεκαθαρίζω εκ των προτέρων το εξής: δεν έχω λόγο να μην εκτιμώ τον κ. Μανδραβέλη όσο δε διεκδικεί παρά το στάτους ενός καλού δημοσιογράφου – έστω σχολιογράφου. Η έντονη διαφωνία μου με τα όσα γράφει στο συγκεκριμένο άρθρο έγκειται πρωτίστως στην ουσία του αυτή καθ’ αυτή και ακολούθως στην αναπάντεχη προχειρότητα της εν λόγω προσέγγισης.

Πριν από οτιδήποτε άλλο, νιώθω υποχρεωμένος να επαναλάβω κάτι που λέω τόσο συχνά ώστε να έχω καταντήσει κουραστικός: όταν χρησιμοποιούμε έννοιες με αφηρημένο και ενδεχομένως κανονιστικό περιεχόμενο είναι απολύτως απαραίτητο να τις ορίζουμε. Συζητώντας, λοιπόν, την “ηθικολογία” στο πλαίσιο του άρθρου πελαγοδρομούμε από την ηθική στην ηθικότητα και από την ηθικότητα στην “ηθικολογία”, όπως ορθά, κατά τη γνώμη μου, παρατήρησε ένας σχολιαστής του κειμένου. Από την πρώτη κιόλας φράση μεταφέρεται η συζήτηση στην ηθική και την απαίτηση να είναι οι κυβερνώντες ηθικοί. Γιατί αυτή η απαίτηση είναι ενοχλητική ή και “οπισθοδρομική”/”συντηρητική” όμως; Η έννοια ηθική συνήθως ορίζεται με δύο τρόπους: 1) τον περιγραφικό, για να δηλώσει έναν κώδικα συμπεριφοράς και 2) τον κανονιστικό, για να περιγράψει έναν κώδικα συμπεριφοράς τον οποίο, υπό ορισμένες (πιθανότατα φυσιολογικές) συνθήκες, όλοι οι λογικοί (rational) άνθρωποι θα ασπάζονταν (εδώ περισσότερες εξηγήσεις με πολύ απλά λόγια). Την πρώτη περίπτωση τη γνωρίζουμε όλοι: λέμε, για παράδειγμα, ότι “η χριστιανική ηθική ορίζει αυτό” ή ότι “η δική μου προσωπική ηθική επαναστατεί με κάτι τέτοια”. Στη δεύτερη περίπτωση περιλαμβάνονται ηθικοί κανόνες όπως το “είναι ανήθικο να φονεύσεις έναν αθώο”: κανείς λογικός άνθρωπος δε θα υποστήριζε ποτέ το αντίθετο. Η ηθική ως απλή περιγραφή κανόνων συμεπριφοράς δεν μας ενδιαφέρει καθώς κανείς δε θα απαιτούσε ποτέ από έναν πολιτικό να συμπεριφέρεται ηθικά αν δεν πίστευε ότι αυτή η ηθική είναι πράγματι μία που δεν μπορεί κανείς να απορρίψει με επιχειρήματα. Αυτό σημαίνει ότι απομακρυνόμαστε αυτόματα από την “ηθικολογία” της Α ή της Β κοινωνικής ομάδας. Άρα, η απαίτηση για ηθική λειτουργία των κυβερνώντων δεν συνεπάγεται απαίτηση για διαιώνιση της “κατεστημένης λειτουργίας” – κάθε άλλο. Σε αυτό θα επανέλθω προς το τέλος του παρόντος.

Το εν λόγω μπέρδεμα -η παλινδρόμηση, δηλαδή, από την μία έννοια στην άλλη χωρίς σαφή αντίληψη της κάθε μίας εξ αυτών- έχει ολέθρια αποτελέσματα στην συνάφεια του άρθρου. Αρχικά, διολισθαίνουμε στον ηθικό σχετικισμό λέγοντας πως το κάθετι είναι ή μπορεί να θεωρηθεί ανήθικο. Αυτό δε διαρκεί για πολύ καθώς πιο κάτω επανερχόμαστε στον, κατ΄εμέ, ορθό δρόμο μιλώντας για “πραγματικές ή φανταστικές ανηθικότητες”. Το παράδειγμα των απολύσεων στην Ολυμπιακή ως παράδειγμα “ανήθικης συμπεριφοράς” που θα απέκλειε την επιθυμητή εξυγίανση είναι ατυχές ακριβώς επειδή στηρίζεται στην αντίληψη ότι όλα όσα έχει κανείς κατακτήσει και χάνει, κάθε “ξεβόλεμα” εν ολίγοις, είναι άδικο. Το να αδικείς είναι, φυσικά, σε κάποιες αλλά όχι όλες τις περιπτώσεις ανήθικο, αλλά αυτή είναι μία ορολογική συνέπεια που δεν απαιτώ από αυτού του είδους τα γραπτά. Αν, τελος πάντων, δεχθούμε ότι αυτό το ξεβόλεμα θα ήταν ανήθικο λόγω της αδικίας του, σκοντάφτουμε στην περιγραφική αντίληψη της ηθικής που δεν μας ενδιαφέρει: αν οι εργαζόμενοι στο δημόσιο τομέα θεωρούν ότι είναι ηθικό να κατασπαταλώνται τα χρήματα όλων των υπολοίπων για να απολαμβάνουν εκείνοι το προνόμιο της μονιμότητας και της οκνηρίας, κάνουν απλά λάθος. Τηρουμένων των αναλογιών, τα κεκτημένα τους αδικούν πολλούς και, σε πολλές περιπτώσεις, είναι αδίκως κτηθέντα ούτως ή άλλως.

Read moreΗθική και πολιτική

Δικαίωμα ναι, αλλά τίνος;

by

Στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες οι άνθρωποι μιλούν συχνά για δικαιώματα. Λέμε, για παράδειγμα, ότι έχουμε δικαίωμα στη ζωή, στην υγεία, στην ίση μεταχείριση κοκ. Στη γλώσσα των δικαιωμάτων είναι εξαιρετικά σύνηθες να προηγείται της λέξης το επίθετο «ανθρώπινος». Αυτό, υποψιάζομαι, πηγάζει από την αντίληψη –και υπονοεί ότι- τα δικαιώματα είναι αποκλειστικό προνόμιο του ανθρώπινου είδους. Όλο και πιο τακτικά, όμως, συναντά κανείς στο δρόμο διαδηλώσεις υπέρ των «δικαιωμάτων των ζώων» και σε πολλές έννομες τάξεις της Ευρώπης υπάρχουν πλέον διατάξεις που θα υπέθετε κανείς ότι καθιερώνουν ή προστατεύουν τέτοια δικαιώματα. Αξίζει, λοιπόν, να ασχοληθεί κανείς όχι μόνο με το τι είναι ένα δικαίωμα αλλά και με το ερώτημα «ποιος λογίζεται ως φορέας ενός δικαιώματος». Για τον σκοπό αυτής της συζήτησης αρκεί μία οποιαδήποτε αντίληψη της έννοιας που ο Μιλλ αποκαλεί στη δεύτερη σελίδα του On Liberty «αφηρημένο δικαίωμα» – ένα δικαίωμα, δηλαδή, που υφίσταται ανεξαρτήτως του αν θεσπίζεται νομικά ή γίνεται αποδεκτό από συγκεκριμένες κοινωνίες σε συγκεκριμένους τόπους και χρόνους. Όποιος πιστεύει ότι μία τέτοια έννοια υφίσταται, μπορεί με ασφάλεια να προχωρήσει στις επόμενες παραγράφους.

Η ιδέα ότι δικαιώματα έχουν μόνο οι άνθρωποι έχει τόσο σαθρά θεμέλια που μόνο το γεγονός ότι οι φιλοσοφούντες είναι μέλη του συγκεκριμένου είδους δικαιολογεί το γεγονός ότι δεν έχει γνωρίσει την αναμενόμενη κριτική. Το γεγονός ότι κάποιος γεννιέται ως μέλος του είδους homo sapiens είναι εξίσου τυχαίο με το αν γεννιέται κανείς στη Freetown ή τη Νέα Υόρκη, λευκός ή μαύρος, κοντός ή ψηλός κοκ. Ως τυχαίο γεγονός, λοιπόν, θα ανέμενε κανείς πως δε θα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα σε ό,τι αφορά ζητήματα δικαιωμάτων. Κι όμως, ενώ με μεγάλη ευκολία αποδεχόμαστε ότι οι λευκοί, ψηλοί, Νεοϋορκέζοι κοκ δεν έχουν περισσότερα δικαιώματα από όσους δεν έτυχε να έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά, σπανίως δείχνουμε την ίδια διάθεση αμφισβήτησης της θέσης ότι το γεγονός ότι έτυχε να γεννηθούμε homo sapiens μας καθιστά αυτομάτως κατόχους όλων αυτών των υπέροχων δικαιωμάτων που προστατεύουν την ύπαρξη και την ευζωία μας.

Read moreΔικαίωμα ναι, αλλά τίνος;