κριση

Δημοσιευτηκε σε ελαφρως διαφορετικη εκδοση στα Νεα

Πως γίνεται αυτή η κυβέρνηση να συνεχίζει να’χει κάποια πολιτική αποδοχή; Και γιατί κριτική και παραιτήσεις, όπως του Γ. Σακελλαρίδη, έρχονται για ελάσσονες λόγους;

Περίεργα δουλεύει ο ανθρώπινος εγκέφαλος. Ακόμα και το χειρότερο τραύμα, μπορεί να ξεπεραστεί με τον χρόνο. Ειδικά αν σε απασχολούν συνεχώς νέα τραύματα, ταχύτατα ξεχνάς τα παλιά. Αν μάλιστα η πηγή του τραύματος είναι κρυφή και η διαδικασία τραυματισμού περίπλοκη, μπορεί να μην το προσέξεις καν την στιγμή που τραυματίζεσαι. Να δεις μόνο τα συμπτώματα, να ξεχαστείς μέσα στα συνεχή προβλήματα που φέρνουν, και να μην αναζητήσεις ποτέ την πραγματική αιτία.

Έτσι εξηγείται πώς δεν καταρρέει ακόμα η συγκυβέρνηση. Και μάλιστα, πώς φθείρεται για παραπτώματα, για γρατζουνιές και όχι για τα πολύ βαρύτερα τραύματα που προκάλεσε.

Read moreΤο δάσος της οικονομικής καταστροφής και τα δεντράκια της καθημερινής ανικανότητας

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο protagon

Πολλοί Έλληνες και ξένοι οικονομολόγοι δε μπορούν να καταλάβουν το οικονομικό επιτελείο της Ελληνικής κυβέρνησης. Όταν οι έτεροι συμμετέχοντες στην ‘Ευρωομάδα’ των υπουργών οικονομικών περίμεναν προτάσεις με αριθμούς, οι Έλληνες έδιναν γενικόλογες διαλέξεις για τη φύση της Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι οικονομολόγοι στους οποίους η Ελληνική κυβέρνηση έχει δώσει τις τύχες της χώρας χρησιμοποίησαν φράσεις όπως «η τρόικα είναι ένας φαιδρός θεσμός», εξοργίζοντας τους άλλους υπουργούς οικονομικών.

Όσο ο χρόνος περνά, το επίπεδο συνεννόησης δείχνει να χειροτερεύει και η πιθανότητα να βρεθούμε εκτός ευρωζώνης από ένα ατύχημα μεγαλώνει. Η ένταση με τους ισχυρούς της Ευρώπης φτάνει σε οριακά επίπεδα.

Read more‘Οικονομικά με ποίηση’, ή πώς να χάνεσαι στη μετάφραση και να βαδίζεις προς το Graccident

Παλι τα ιδια, παλι κινδυνευουμε απο ελεγχους στην κινηση κεφαλαιων, κατασχεση καταθεσεων ή ακομα και εξοδο απο την Ευρωζωνη. Αυτα δεν τα λεω για να κινδυνολογησω, δεν θα επιχειρηματολογησω καν σχετικα, αλλα επειδη με ρωτανε πολλοι που αισθανονται τετοιο κινδυνο τι να κανουν*. Ακομα και αν οι αλλοι νομιζουν οτι ειναι βρεγμενοι και δεν φοβουνται την βροχη, οι πιο προνοητικοι απο μας ψαχνουν για αδιαβροχο. Θα προσπαθησω λοιπον να δωσω μια καλη, φιλελληνικη, φιλοευρωπαϊκη και φιλικη στην τσεπη επενδυτικη συνταγη. Ολα οσα πω βεβαια, με την σαφη προειδοποιηση οτι δεν φταιω αν χασετε λεφτα, εκτιμησεις κανω, βασισμενος στην ιδια πληροφορια που εχουμε ολοι μας.

Ποιος να επενδυσει
Αν εχει καποιος πανω απο 2000-5000 ευρω στην τραπεζα και δεν τα χρειαζεται αμεσα, πρεπει να σκεφτει τις επενδυτικες του επιλογες (ναι και με πεντε χιλιαρικα μπορεις να κανεις επενδυσεις και να αυξησεις το κεφαλαιο σου). Σε καμμια εποχη δεν ειναι η εξυπνοτερη επενδυση να τα’χεις ολα σε καταθεσεις, σημερα με τα αστεια επιτοκια καταθεσεων και τους κινδυνους που αναφερα, ειναι ακομα πιο χαζο.

Πως να επενδυσει
Η αποσυρση των καταθεσεων και απλα φυλαξη σημαντικων ποσων σε ρευστο καπου στο σπιτι, δεν ειναι απλα γελοια (2015 εχουμε!), δεν ειναι απλα μη προσοδοφορα, δεν σε κανει απλα στοχο για ληστες, αλλα ειναι και αντικοινωνικη.

Read moreΑδιαβροχος και πατριωτικος επενδυτικος οδηγος

Συνεχεια των παλιοτερων κειμενων, 1, 2 και 3

Συνεχιζοντας την παραδοση, αυτο το κειμενο εχω αρχισει να το γραφω πριν μηνες, αλλα οι εξελιξεις τρεχουν τοσο που αναγκαζομαι να το δημοσιευσω ελαφρως ημιτελες, παρα να περιμενω να μας ξεπερασουν παλι οι εξελιξεις.

Τις μερες αυτες που μιλαμε η ελληνικη οικονομια πιθανοτατα σταματησε να καταρρεει. Για την ακριβεια το ΑΕΠ μας, δηλαδη το συνολικο εθνικο εισοδημα, σταματησε να πεφτει. Η πιττα που εχουμε να μοιρασουμε σταματησε να μικραινει. Κριση τελος. Ας συγχαρουμε αλληλους για 1 λεπτο, χτυπηματακι στην πλατη, πατ πατ, ας ανοιξουμε και μια σαμπανια ελληνικη μπυρα να το γιορτασουμε.

Που το ξερω οτι τελειωσε η κριση? Το λεω για αρκετους λογους.
Καταρχας το πρωτο τριμηνο του 2014 το πραγματικο ΑΕΠ υποχωρησε κατα μολις 0,9%. Και λεω μολις, επειδη αυτη ειναι η καλυτερη επιδοση απο το τριτο τριμηνο του 2008, δηλαδη απο την αρχη της κρισης!

Read moreΤα καταφερνουμε σας λεω!

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στα Νεα

Κωνσταντίνος Καλλίρης – Σωτήρης Γεωργανάς

Και τι φρικτή η μέρα που ενδίδεις, (η μέρα που αφέθηκες κ’ ενδίδεις)

Την ώρα που η Κύπρος βρισκόταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους ευρωπαίους εταίρους της και λίγο πριν τελικά ενδώσει, ήρθε αντιμέτωπη με ασυνήθιστα επικριτικά σχόλια. Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μοσκοβισί μίλησε για μια εξωφρενική οικονομία καζίνο, τονίζοντας την απέχθεια του απέναντι στις ανεύθυνες επιλογές της Κυπριακής ηγεσίας και δήλωσε απρόθυμος να στείλει τον λογαριασμό στον ευρωπαίο φορολογούμενο. Τα ευρωπαϊκά ΜΜΕ μετέφεραν την παρεμφερή θέση της γερμανικής κυβέρνησης, σύμφωνα με την οποία η κυπριακή οικονομία είναι σάπια μέχρι το κόκκαλο. Η πρωτοφανούς σκληρότητας στάση της Ενωμένης Ευρώπης απέναντι σε ένα μέλος της αναδεικνύει ένα δομικό πρόβλημα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος: την απουσία ενός σαφούς πλαισίου κανόνων για την αντιμετώπιση ζητημάτων τα οποία αναπόφευκτα προκαλούν σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα στα κράτη μέλη.

Υπό το ισχύον καθεστώς, τι συμβαίνει κάθε φορά που προκύπτει ένα τέτοιο ζήτημα; Ελλείψει κανόνων, η διαδικασία που βλέπουμε να επαναλαμβάνεται είναι περίπου η εξής: οι αρμόδιοι υπουργοί των μελών και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, συνεπικουρούμενοι από διεθνείς οργανισμούς όπως το ΔΝΤ, διασκέπτονται υπό μεγάλη χρονική πίεση για να καταλήξουν σε μια ad hoc λύση. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με ελλιπή πληροφόρηση και χωρίς εγγύηση οριστικής ή εστω βιώσιμης επίλυσης του προβλήματος. Στο παιχνίδι υπεισέρχονται συγκυριακά αλληλοσυγκρουόμενα εθνικά συμφέροντα και γραφειοκρατικές διαμάχες. Το αποτέλεσμα είναι οι λύσεις που προτιμώνται να μην στηρίζονται σε παγιωμένες κοινές αρχές της Ένωσης, λαμβάνοντας τελικά τον χαρακτήρα που εκάστοτε επιτάσσει η στιγμή. Είναι αναμενόμενο λοιπόν, χώρες που έτυχαν αυστηρότερης (σε κάποιες περιπτώσεις τιμωρητικής) αντιμετώπισης, να εμφορούνται από ένα βαθύ αίσθημα αδικίας. Οι λαοί της Ευρώπης δικαίως αισθάνονται ότι οι αποφάσεις για καίρια ζητήματα που τους αφορούν, λαμβάνονται πίσω από κλειστές πόρτες, με διαδικασίες που δεν αντιλαμβάνονται και κριτήρια που δεν γνωρίζουν παρα μόνο –ίσως- εκ των υστέρων.

Read moreΗ φρικτή μέρα της Κύπρου και η επόμενη μέρα της Ευρώπης

Ποιο ειναι τελικα το πραγματικο μηνυμα των πορειων και διαμαρτυριων

Ενα καλο της κρισης ειναι οτι οι περισσοτεροι Ελληνες συνειδητοποιουν οτι κατι δεν παει καλα με το κρατος που εχουμε στησει. Παντου, απο καφενεια μεχρι βραδυνες εκπομπες στο ραδιοφωνο ακους οτι “κατι πρεπει να γινει”. Το κακο ειναι οτι η αναγκη για δραση συχνα διοχετευεται στην πατροπαραδοτη καθοδο στον δρομο, λες και αυτο που πραγματικα λειπει απο την χωρα ειναι μια ακομα πορεια στο Συνταγμα. Καθισμενοι στον καναπε, λεει, δεν θα πετυχουμε τιποτα.

Γιατι οχι, αναρωτιεμαι εγω? Μερικες απο τις σημαντικοτερες καινοτομιες του αιωνα μας ηρθαν απο την ψυχραιμη και συστηματικη σκεψη ενος ανθρωπου καθισμενου καπου. Τωρα αν ο στοχαστης ηταν καθισμενος σε καρεκλα ή καναπε δεν μπορω να το ξερω, αλλα βαζω στοιχημα οτι δεν ηταν στην μεση της Πανεπιστημιου ουρλιαζοντας οσο αντεχουν τα πνευμονια του.

Τι εξυπηρετουν ολες αυτες οι πορειες και διαμαρτυριες λοιπον? Γιατι τοσοι Ελληνες φαινεται να θεωρουν οτι το να κατεβουμε στον δρομο ειναι πραγματικα μερος της λυσης? Πολλοι βετερανοι της πορειας μιλανε, συχνα με μια δοση ρομαντισμου, για αγωνες. Σιγουρα εχουμε αγωνες, ειδικα ετσι οπως εχουν γινει οι πορειες σημερα, με τοσους κινδυνους τραυματισμου ή συλληψης. Τι ειδους αγωνας ειναι ομως, αν το κοιταξουμε ψυχραιμα, μια πορεια ανθρωπων που κλεινουν το Συνταγμα, εμποδιζοντας την κυκλοφορια και συχνα απεχοντας απο την εργασια τους?

Read moreΤι θα πετυχουμε καθισμενοι στον καναπε

Εδω και αρκετο καιρο, χαρη στο κυμα ομφαλοσκοπησης που εφερε η κριση, εχει γινει αγαπημενη στατιστικη στον δημοσιο διαλογο αυτη που λεει οτι οι Ελληνες δουλευουν περισσοτερο απο πολλους Ευρωπαιους. Λογικο ειναι ενα τετοιο μιμηδιο να διαδιδεται γρηγορα σε αρκετους Ελληνες, που διψανε να δειξουν οτι δεν φταιει η διαβοητη αλλα πολυαμφισβητουμενη μεσογειακη ραθυμια για τα οικονομικα μας προβληματα.

Πιο προσφατα και εν μερει ως απαντηση εχει αρχισει να κυκλοφορει το γεγονος οτι οι Ελλαδιτες μπορει να δουλευουν πολλες ωρες, αλλα δεν παραγουν πολλα σε αυτες τις ωρες. Οπως εχουμε εξηγησει και αναλυτικα παλιοτερα, η παραγωγικοτητα της εργασιας στην Ελλαδα ειναι απο τις χαμηλοτερες στην Δυση. Καποιοι σχολιαστες συναγουν απο αυτο το γεγονος οτι ισως τελικα φταιει η τεμπελια μας, δουλευουμε πολυ στα χαρτια, αλλα παλι τιποτα δεν κανουμε.

Η τεμπελια ειναι γενικα προβληματικη εννοια, δυσκολα μετριεται σε πολυπλοκα μη-ντετερμινιστικα οικονομικα περιβαλλοντα, οταν δεν ξερουμε τι ποσοστο ικανοτητων, τυχης ή σκληρης δουλειας χρειαζεται για ενα καλο αποτελεσμα. Σιγουρα, οσο πολυπλοκο και να ειναι το συστημα, οι επιλογες μας επηρεαζουν την παραγωγικοτητα μας. Αν δουλεψουμε περισσοτερο, πιθανοτατα θα παραξουμε περισσοτερο. Αυτο ομως που θελω να τονισω ειναι οτι δεν φταινε (νομιζω) τοσο οι καθμερινες μικρο-επιλογες των Ελληνων οσο οι μεγαλες πολιτικες επιλογες. Το θεμα δεν ειναι τοσο ποσους καφεδες πινει ο ιδιωτικος υπαλληλος Γιαννης Κανονικοπουλος στην δουλεια και ποση ωρα παιζει πασιεντζα, αλλα κατα ποσον εχουμε ενα περιβαλλον που η δουλεια του απο την μια αποδιδει το αποτελεσμα που επιδιωκει ο ιδιος, και απο την αλλη πιανει τοπο στην επιχειρηση, στην αγορα και στην κοινωνια.

Read moreΦταινε οι τεμπεληδες Ελληνες? Παραγωγικοτητα και αξιοκρατια