Η εθνική μας μοναξιά

Δημοσιευθηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο protagon.gr

Όταν η υπερηφάνεια μας έχει μόλις πληγωθεί, είναι πιο δύσκολο από ποτέ να συμβεί το ίδιο και στη ματαιοδοξία μας. Το απόφθεγμα αυτό του Νίτσε έχει επιβεβαιωθεί σε πολλές φάσεις της ελληνικής ιστορίας, αλλά ποτέ τόσο κραυγαλέα όσο τις τελευταίες μέρες. Η πρώτη γνωριμία της ελληνικής κυβέρνησης με τους «ξένους» μπορεί να αδικείται, σε κάποιο βαθμό, από την υπερανάλυση που προκαλεί η τηλεοπτική εικόνα, αλλά η εντύπωση που αφήνει δεν αμφισβητείται. Από τις συντάκτριες μόδας των αγγλικών εφημερίδων μέχρι τους σχολιαστές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τους ιστότοπους των ΜΜΕ, όλοι νιώθουν ότι το νέο διπλωματικό μας δόγμα αποπνέει ένα άερα «αναιδούς» επανάστασης. Το «χαλαρό» στiλ του νέου τσάρου της ελληνικής οικονομίας μιλάει από μόνο του.

Όπως, όμως, θα εξηγούσε καλύτερα από κάθε ειδικό ο συμπατριώτης μας που ψάχνει ελληνικό εστιατόριο στο εξωτερικό «για να φάει κάτι της προκοπής», με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους δεν είμαστε στην ίδια σελίδα. Όχι μόνο οικονομικά και πολιτικά, αλλά και πολιτισμικά. Η υπερηφάνεια των Ελλήνων έχει πληγεί βαρύτατα – γι’ αυτό δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Είναι βέβαιο ότι αυτό είναι έτοιμοι να το αναγνωρίσουν και να το κατανοήσουν όλοι οι συνοδοιπόροι μας στην ΕΕ. Ο λόγος για τον οποίο πολλές φορές φαίνεται ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση και οι συνομιλητές της μαζί μιλούν αλλά χώρια καταλαβαίνονται έχει να κάνει με τα αίτια της πληγωμένης υπερηφάνειας μας. Εμείς νιώθουμε ότι μας εξευτέλισε η τρόικα και όσοι κρύβονται από πίσω της και θρηνούμε διότι απωλέσαμε την εθνική μας κυριαρχία, όπως συχνά-πυκνά δηλώνει ο ελάσσων κυβερνητικός εταίρος. Εκείνοι που καλούνται να πάρουν αποφάσεις για την υπόθεσή μας, όμως, θεωρούν ότι η υπερηφάνεια μας θα έπρεπε να έχει πληγωθεί επειδή αποτύχαμε να λύσουμε τα προβλήματά μας μόνοι μας και συνεχίζουμε να αποτυγχάνουμε μέχρι νεωτέρας. Όχι επειδή έχουμε επιθεωρητές πάνω από το κεφάλι μας, αλλά επειδή τους βάλαμε πάνω από το κεφάλι μας.

Read moreΗ εθνική μας μοναξιά

Τι μπορεί να διαπραγματευτεί με την Τρόικα η κυβέρνηση?

Αν και ο Πωλ Κρούγκμαν συχνά με εκνευρίζει με τα γραφόμενά του, καμιά φορά η ανάλυσή του είναι ενδιαφέρουσα. Πρόσφατα ανέβασε στο ιστολόγιό του ένα κείμενο στο οποίο εξετάζει τι ακριβώς μπορεί να διαπραγματευτεί η Ελλάδα. Όπως διάφοροι οικονομολόγοι έχουν επισημάνει, αυτό που ουσιαστικά μετράει για τους Έλληνες είναι όχι το μέγεθος του δημόσιου χρέους αλλά η αποπληρωμή του. Με άλλα λόγια, ένα δεύτερο κούρεμα έχει σημασία μόνο εάν μειώσει την καταβολή των τοκοχρεωλυσίων, κάτι που όμως μπορεί να συμβεί και χωρίς κούρεμα, εάν επιμηκυνθεί η διάρκεια αποπληρωμής του χρέους ή εάν μειωθούν περαιτέρω τα επιτόκια. Ο τρόπος με τον οποίο το δημόσιο αποπληρώνει το χρέος του είναι το πρωτογενές πλεόνασμα.

Read moreΤι μπορεί να διαπραγματευτεί με την Τρόικα η κυβέρνηση?

Βαθυστόχαστη πολιτική ανάλυση περί των επελθουσών εκλογών

Αχ, δεν μου έφτανε που με έκανε η μάνα μου ψηλό, μελαχροινό και έμορφο, μου δόθηκε το χάρισμα των σωστών προβλέψεων. Σαν άλλο Κάσσανδρο όμως, έτσι κι εμένα οι φίλοι και οι εδικοί δεν με πιστέψανε. Για να δούμε τι έλεγα και τι πέτυχα λίγες μέρες πριν:

Έγραφα ότι δεν θα υπήρχε αυτοδυναμία. Εδώ παραλίγο να το χάσω, αλλά έστω και οριακά το πέτυχα: 149 έδρες κέρδισε ο ΣΥΡΙΖΑ. Α, μην ξεχάσω: Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ της χώρας, ποια είναι η γνώμη σας για την απλή αναλογική; Για τους 50 κλεμμένους βουλευτές; Λέμε τώρα. #ιδεολογία.

Έγραφα ότι η ΝΔ θα είναι δεύτερη. Και μου αντέλεγαν ότι τάχα η ψαλίδα κλείνει και ότι οι μυστικές δημοσκοπήσεις την δίνουν στο 2% και κάτι τέτοια. Και φάγανε 8,5 μονάδες στο κεφάλι. Καλώς.

Read moreΒαθυστόχαστη πολιτική ανάλυση περί των επελθουσών εκλογών

Ο Τσιπρας πρωθυπουργος ή Τι περιμενουμε απτον Συριζα?

Μια σειρα προβλεψεων (χαζων και μη), αν βγει ο ΣΥΡΙΖΑ κυβερνηση.

Κυριως για να μπορεσω να πω σε λιγους μηνες, “σας τα παμε εμεις”, κουνωντας τον δεικτη ενοχλητικα μπροστα στην μυτη του συνομιλητη.

-Διαπραγματευσεις
Το αν και τι θα καταφερουν οι υπερδιαπραγματευτες των 5 ηπειρων και των 7 θαλασσων, το χουμε συζητησει ηδη.

Παντως, οπως ειπε και ο σναποραζ, σε συνατηση Τσιπρα με Σοϊμπλε, παιζει να ειναι η πρωτη φορα στην ζωη του Σ που θα γελασει.

Περα απο την πλακα, φυσικα θα γινουν παραχωρησεις, τις ετοιμαζουν ηδη, επιμηκυνση, ισως μειωση επιτοκιων κτλ Αυτο ειναι πολιτικα εφικτο (δεδομενου οτι κανεις φορολογουμενος δεν θελει να μας χαρισει λεφτα, αλλα λιγοι θα καταλαβουν οτι η επιμηκυνση σημαινει ακριβως το ιδιο), αυτο θελουμε και μεις ουσιαστικα, να μην πληρωνουμε πολλα καθε χρονο. Τωρα, αν θα χρωσταμε υποτιθεται ακομα σε 50 ή 70 χρονια, τι μας νοιαζει? Θα ειναι αστεια η δοση τοτε, μακαρι να μου δινανε στεγαστικα δανεια με τετοιους ορους.

Αλλα αυτο δεν θα γινει φυσικα χαρη στην οποιανδηποτε κυβερνηση βγει, αλλα χαρη στο συμφερον των εταιρων μας να μην διαλυθει η Ελλαδα. Μπορει οι ταγοι της πολιτειας μας να θελουν να τραδουδησουν my flow, my show, brought me the dough, αλλα στην πραγματικοτητα ειναι their dough, their flow, saving the show.

Read moreΟ Τσιπρας πρωθυπουργος ή Τι περιμενουμε απτον Συριζα?

Μυωπικη εσωστρεφεια και μνημη χρυσοψαρου

Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο Books Journal

Αν τις εκλογές που έρχονται τις ακολουθήσει σοβαρή ζημιά για την χώρα, θα είναι πιθανότατα ατύχημα και όχι αποτέλεσμα δόλου. Είμαι έτοιμος να πιστέψω ότι σχεδόν κανείς πολίτης δεν ψηφίζει με σκοπό να διαλυθεί η χώρα, κανείς υποψήφιος δεν πολιτεύεται για να κάνει συνειδητά ζημιά. Κιόμως όλα τα σημάδια δείχνουν ότι η Ελλάδα κινδυνεύει να κάνει άλλο ένα μνημειώδες λάθος, να προσθέσει μια ακόμα μαύρη σελίδα στην οικονομική της ιστορία: το χρηματιστήριο κατέρρευσε, τουριστικές κρατήσεις ακυρώνονται, ο δείκτης οικονομικής συγκυρίας ανέστρεψε απότομα την θετική του πορεία, τα διεθνή ΜΜΕ ξέθαψαν φράσεις όπως «ελληνική τραγωδία» και το κακόηχο «grexit”.

Όταν κάποιος ετοιμάζεται να κάνει ζημιά στον εαυτό του και τους άλλους, αν δεν το κάνει επίτηδες, αναγκαστικά το κάνει λόγω κακών υπολογισμών, ίσως αποτέλεσμα διανοητικών περιορισμών. Δύο βασικούς διανοητικούς περιορισμούς βλέπω στην πολιτική συμπεριφορά μας: αδυναμία να μπούμε στο μυαλό των άλλων και να καταλαβαίνουμε τα κίνητρα τους (συνοπτικά, μυωπική εσωστρέφεια) και εξαιρετικά βραχεία μνήμη.

Read moreΜυωπικη εσωστρεφεια και μνημη χρυσοψαρου

Το κερδισμενο στοιχημα του Κωνσταντινου Καραμανλη

Στην τελικη ευθεια πριν τις εκλογες, εχεις την εντυπωση οτι τιποτα που γραφεται δεν εχει οριζοντα πανω απο λιγες μερες ή εστω βδομαδες. Ετσι, με την τυπικη αισθηση επικαιροτητας, χρονισμου και στρατηγικης που χαρακτηριζει το ιστολογιο μας, μου’ρθε να κανω καποιες σκεψεις με οριζοντα δεκαετιων.

Λοιπον το πιο χαρμοσυνο νεο που ακουσα για την μακροχρονια πορεια του ελληνισμου ειναι οτι, παρ’ολη την κριση, παρ’ολη την ταλαιπώρια, παρ’ολη την συγκρουση συμφεροντων με αρκετους απο τους Ευρωπαιους εταιρους μας, παρ’ολο τον πολεμο των φυλλαδων με τις αντιστοιχες γερμανικες, η μεγαλη πλειονοτητα των συμπολιτων μας παραμενει ευρωφιλη.
80% λεει ειναι υπερ του ευρώ, παρ’ολο που στα ματια πολλλων ανθρωπων το ευρω ειναι μερος του οικονομικου μας προβληματος.
Νομιζω οτι η αποφαση υπερ του ευρω ειναι ενστικτωδης, ειναι μια αποφαση υπερ της Ευρωπης.

Ειναι ξεκαθαρο νομιζω πια στην ελληνικη κοινωνια οτι η θεση μας ειναι στην Ευρωπη, οχι φιλοι της Ευρωπης, ή στο πλάι της Ευρωπης, αλλα μερος της Ευρωπης, της φιλελευθερης συγχρονης Ευρωπης, αυτης που ακολουθει δηλαδη την παραδοση του σχηματισμου που ονομαζαμε καποτε Δυτικη Ευρωπη, Εσπερια ή οπως αλλιως θελετε.

Read moreΤο κερδισμενο στοιχημα του Κωνσταντινου Καραμανλη

Πολιτική ωριμότητα και δημοκρατία α λα Ελληνικά

Το καλοκαίρι που βρισκόμουν στην Ελλάδα παρακολούθησα ολόκληρη, μη με ρωτήσετε γιατί, τη συζήτηση στη βουλή για τις μεταρρυθμίσεις που προωθούσε στη δημόσια διοίκηση ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ, και συγκεκριμένα των Κωνσταντοπούλου και Λαφαζάνη, ήταν αρνητική. Αυτό που δεν κατάλαβα ήταν το γιατί. Και οι δύο παρέθεσαν κάποιους λόγους για τους οποίους, κατά την άποψή τους, η μεταρρύθμιση δεν θα έχει τα θεμιτά αποτελέσματα, αλλά παρά τις παραινέσεις του υπουργού δεν είχαν να αντιπροτείνουν κάτι. Ουσιαστικά παρέμειναν απολογητές του στατους κβο. Στην τελευταία του παρέμβαση ο Λαφαζάνης πρότεινε επιτέλους μια λύση η οποία συνοψίζεται ως, “να φύγετε εσείς για να έρθουμε εμείς”. Κατά την άποψή του το πρόβλημα δεν είναι θεσμικό, αλλά θέμα προσώπων. Οι κυβερνώντες είναι ανίκανοι ή δεν έχουν τη βούληση να λύσουν τα προβλήματα, και αν έρθουν οι του ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία θα βελτιωθούν τα πράγματα. Τι διάολο, έχει η ριζοσπαστική αριστερά τέτοιο πλεονέκτημα στην προσέλκυση ικανών στελεχών?

Ο Λαφαζάνης ήξερε τι έκανε. Το κύριο σκεπτικό του Έλληνα ψηφοφόρου επί δεκαετίες κάθε φορά που καταψήφιζε μια κυβέρνηση ήταν, “ας δούμε και τους άλλους”.

Read moreΠολιτική ωριμότητα και δημοκρατία α λα Ελληνικά