Περί της βιωσιμότητας του Ελληνικού δημόσιου χρέους

Πολύ συζήτηση γίνεται τελευταία για το αν το Ελληνικό χρέος είναι βιώσιμο και για την έκθεση του ΔΝΤ. Αρκετοί ωστόσο δεν γνωρίζουν τι ακριβώς θα πει να είναι βιώσιμο το χρέος, και υπό ποιές συνθήκες συμβαίνει αυτό. Προς επιμόρφωση των αναγνωστών της αναΜόρφωσης, ακολουθούν μερικές πληροφορίες.

Βιωσιμότητα: Σε γενικές γραμμές, το δημόσιο χρέος είναι βιώσιμο όταν οι δαπάνες του δημόσιου τομέα από τώρα μέχρι το μακρινό μέλλον δεν υπερβαίνουν τα έσοδά του. Η λογική είναι ότι για ένα διάστημα το κράτος μπορεί να ξοδεύει περισσότερα από όσα εισπράττει, αλλά σε βάθος χρόνου, ας πούμε την ημέρα πριν το τέλος του κόσμου, πρέπει να έχει τακτοποιήσει τις οφειλές του.

Δαπάνες: Οι δημόσιες δαπάνες χωρίζονται σε δυο κατηγορίες, στις πρωτογενείς δαπάνες και στις δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Οι πρώτες αφορούν όλες τις δαπάνες του κράτους για μισθούς δημοσίων υπαλλήλων, συντάξεις, αγορές υλικών, τα πάντα εκτός από τους τόκους του δημόσιου χρέους. Οι δεύτερες αφορούν τους τόκους του δημόσιου χρέους. Οι πρωτογενείς δαπάνες αυξάνονται μακροπρόθεσμα λόγω πληθωρισμού, αλλά μπορούν να αυξάνονται και ταχύτερα από τον πληθωρισμό λόγω π.χ. δυσμενών δημογραφικών συνθηκών (πληθυσμιακή γήρανση σημαίνει αύξηση των δαπανών για συντάξεις), έντασης με γειτονικές χώρες που αυξάνει τις αμυντικές δαπάνες, κ.ο.κ. Οι δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους αυξάνουν όταν αυξάνει το χρέος. Ο ρυθμός αύξησης είναι δε ίσος με το επιτόκιο δανεισμού. Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι δανειστήκατε 100 ευρώ με επιτόκιο 10% το χρόνο. Τον πρώτο χρόνο οι τόκοι θα είναι 10 ευρώ. Ας υποθέσουμε ότι αντί να τους πληρώσετε τους προσθέτετε στο χρέος το οποίο γίνεται 110 ευρώ. Τον δεύτερο χρόνο οι τόκοι θα είναι 11 ευρώ (10% σε 110 ευρώ). Ας υποθέσουμε ότι δεν τους πληρώνετε αλλά τους προσθέτετε και αυτούς στο χρέος, το οποίο γίνεται τώρα 121 ευρώ. Οι τόκοι το τρίτο έτος θα είναι 12.1 ευρώ. Βλέπουμε ότι και το χρέος και το κόστος εξυπηρέτησής του αυξάνονται κατά 10% το χρόνο (100, 110, 121, και 10, 11, 12.1), με ρυθμό δηλαδή ίσο του επιτοκίου.

Read moreΠερί της βιωσιμότητας του Ελληνικού δημόσιου χρέους

Συνταγματολογικά και εκλογικά άτακτα V

Η πολιτική επικαιρότητα μάς κρατά με κομμένη την ανάσα. Θα χρεωκοπήσουμε ή δεν θα χρεωκοπήσουμε; Θα εισβάλουν οι λαφαζανιστές στα Χειμερινά Ανάκτορα του Νομισματοκοπείου ή θα ζήσουμε να δούμε κι άλλη μέρα; Θα πληρώσουμε 29% φόρο εισοδήματος ή μήπως να το πάμε στο 99% να τελειώνουμε; Πέτυχε το πραξικόπημα των δανειστών ή συνετρίβη από την αντίσταση της Νεολαίας ΣΥΡΙΖΑ; Και τι γνώμη έχει για όλα αυτά η Ραχήλ Μακρή;

Ενόσω συμβαίνουν όλα αυτά όμως, στον πλανήτη αναΜόρφωση μπορούμε να σχολιάζουμε και τα τραγελαφικά δικά μας. Τα νομικά.

1. Αντισυνταγματικότητα του δημοψηφίσματος.

Δημοψήφισμα επί δημοσιονομικού θέματος είναι αντισυνταγματικό, ακόμη και αν μεταμφιεστή σε κρίσιμο εθνικό θέμα. Την άποψη αυτή διετύπωσα ήδη τον Νοε 2011, την επανέλαβα τώρα και χαίρομαι που την ασπάστηκε και ο Βενιζέλος (ο οποίος τότε βέβαια έλεγε τα ακριβώς αντίθετα, δεν ξεχνώ!). Δυστυχώς κανείς δεν μοιάζει να αντιλαμβάνεται το θεσμικό προηγούμενο που δημιούργησαν οι τσιπροκαμμένοι: πλέον μπορεί να τεθή σε δημοψήφισμα ακόμη και το προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Εν προκειμένω μάλιστα, η αντισυνταγματικότητα του δημοψηφίσματος ενισχύθηκε με το γελοίο ερώτημά του, ένα ερώτημα που μέλλει να έχη τραγικές πολιτικές συνέπειες (Ας είχατε τα μέζεα του Λαπαβίτσα τουλάχιστον να προτείνετε ευθέως στον λαό την δραχμή).

referendum

Read moreΣυνταγματολογικά και εκλογικά άτακτα V

Και Ναι να πούμε, τα ίδια χάλια δεν θα έχουμε πάλι;

Με τόσα που έχουν γραφτεί, πίστευα όλοι βλέπουμε ακριβώς τι διακυβεύεται στο δημοψήφισμα. Δυστυχώς άκουσα απόψεις από πολύ έξυπνους και καλλιεργημένους ανθρώπους που με τρόμαξαν. Ορίστε μια τελευταία προσπάθεια να δώσω την οπτική ενός ανθρώπου (οικονομολόγου του εξωτερικού; δεν ξέρω αν μαρέσει αυτή η ταμπέλα) που βλέπει ανήμπορος την χώρα του να ριψοκινδυνεύει ένα ιστορικό λάθος.

Ακόμα και ο θερμότερος υπέρμαχος της κυβέρνησης δεν μπορεί να αρνηθεί ότι το ερώτημα στις κάλπες της Κυριακής δεν είναι απλά αυτό που γράφεται στο χαρτί. Δεν κάνουμε ολόκληρο δημοψήφισμα, το πρώτο εδώ και 40 χρόνια, για να αποφασίσουμε σχετικά με μια τεχνική πρόταση των δανειστών (που έχουν άλλωστε αποσύρει!), αλλά για να δηλώσουμε ποιά θέλουμε να είναι η θέση της Ελλάδας, οικονομίας και κοινωνίας, τα επόμενα 40 χρόνια.

Read moreΚαι Ναι να πούμε, τα ίδια χάλια δεν θα έχουμε πάλι;

Γιατί Μένουμε Ευρώπη ΙΙ

Γιατί ΝΑΙ

Γιατί ανήκουμε στην Ευρώπη γεωγραφικά, πολιτικά, πολιτισμικά.
Γιατί η Ελλάδα πρέπει να ανήκη στην πλουσιώτερη, μεγαλύτερη και δημοκρατικώτερη συμπολιτεία της υφηλίου.
Γιατί μια απομονωμένη Ελλάδα θα είναι έρμαιο της Τουρκίας. Τέλος.
Γιατί θα είμαστε ηλίθιοι, αν βγούμε από την λέσχη στην οποία απαξάπαντες επιδιώκουν να μπουν.
Γιατί ο ελληνικός λαός τάσσεται κατά μεγάλη πλειοψηφία υπέρ του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γιατί μάς επιβλήθηκε ένα αντισυνταγματικό δημοψήφισμα. Αλλά θα το κερδίσουμε.
Γιατί φτάνουν η υπεροψία και η αλαζονεία της κυβέρνησης, που καμώνεται ότι διερμηνεύει την βούληση του ελληνικού λαού σε απευθείας σύνδεση.
Γιατί οι ολοκληρωτικές τάσεις του δικέφαλου τέρατος είναι πλέον ορατές για τα καλά.
Γιατί το ΝΑΙ δίνει προοπτική και διέξοδο. Δύσκολη ασφαλώς, αλλά ορατή.
Γιατί μόνο με το ΝΑΙ υπάρχει σαφής δέσμευση μελλοντικής αναδιάρθρωσης του χρέους (όχι διαγραφής και λοιπών φαντασιοκοπιών, αλλά επιμήκυνσης της ωρίμασης κλπ).
Γιατί όλες ανεξαιρέτως οι μετριοπαθείς πολιτικές δυνάμεις, από τους συντηρητικούς μέσω των φιλελευθέρων ως τους σοσιαλδημοκράτες, το συνιστούν.
Γιατί το ΝΑΙ είναι το μόνο που δεν οδηγεί σε άμεση πιστωτική ασφυξία.
Γιατί δένει το νήμα της ανάπτυξης του β΄ εξαμήνου 2014 που έκοψε η κυβέρνηση του δικέφαλου τέρατος.
Γιατί υποσχέθηκε ο Βαρουφάκης ότι θα παραιτηθή. ;-)
Γιατί εθνική αξιοπρέπεια με άδεια ταμεία, κλειστές τράπεζες, διχασμένο λαό δεν νοείται.

Read moreΓιατί Μένουμε Ευρώπη ΙΙ

Γιατι Μενουμε Ευρωπη

Οι πορειες και συγκεντρωσεις ειναι ενα περιεργο κοινωνικο φαινομενο που μου προκαλει αμηχανια, ενιοτε και αλλεργια. Οταν δεν μπορουμε να εχουμε κοινη αποψη με 5 φιλους σε μια ταβερνα, πως ειναι δυνατον να εχουμε κοινη αποψη με μερικες χιλιαδες ατομα σε μια πλατεια? Επισης αντιπαθω τους οχλους (εχω και ελαφρια αγοραφοβια) και τελος δεν καταλαβαινω … Read more Γιατι Μενουμε Ευρωπη

Οι οπαδοί της Δημοκρατίας

Του Κωνσταντίνου Καλλίρη, δικηγόρου και διδάκτορα του Παν/μίου της Οξφόρδης Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στα Νεα Η ιδιαίτερη σχέση των Ελλήνων με τη δημοκρατία έχει συζητηθεί αρκετά και από πολλές σκοπιές. Το βασικό της χαρακτηριστικό είναι μία βαθιά ριζωμένη ανακολουθία: ενώ μιλάμε πολύ για τη δημοκρατία, αρνούμαστε να υποκύψουμε στις απαιτήσεις της κάθε φορά … Read more Οι οπαδοί της Δημοκρατίας

Περί εισοδηματικής ανισότητας ΙΙ: αναζητώντας την χρυσή κατανομή

Η ανισότητα είναι μια από τις οικονομολογικές και πολιτικές μόδες της εποχής, πιθανώς ορθά. Μέχρι και εγώ έγραψα σχετικά τα δικά μου.

Αλλά δεν μπορώ να βρω την σωστή κατανομή ρε γαμώτο. Προσπάθησα ωστόσο να κατεβάσω μερικές ιδέες:

Η χρυσή κατανομή.

Η ιδέα της χρυσής κατανομής βασίζεται στην χρυσή τομή. Αν θυμάστε από το σχολείο, η χρυσή τομή, που συμβολίζεται με φ, ισούται με το μισό του αθροίσματος 1 + ρίζα5 και δηλώνει την σχέση δύο αριθμών τέτοιων που να ισχύη ότι α+β/α = α/β. Κατά προσέγγιση δηλαδή 1,618.

Η χρυσή τομή θεωρήθηκε ιστορικά ότι αντιπροσωπεύει το άριστο αισθητικό αποτέλεσμα: ένα ορθογώνιο ούτε πολύ στενόμακρο ούτε πολύ μακρόστενο, αλλά χαραγμένο με μέτρο και αρμονία. Εντάξει, ντε κολόριμπους νον ντισπουτάντουμ μεν, αλλά ας προσπαθήσουμε να εφαρμόσουμε την ιδέα αυτή στην εισοδηματική μας κατανομή, να δούμε τι θα βγη.

Εισοδηματικά εμβαδά κατά την χρυσή τομή.
Εισοδηματικά εμβαδά κατά την χρυσή τομή.

Δεδομένου ότι η διαίρεση δύο συνεχόμενων αριθμών Φιμπονάτσι μεταξύ τους δίνει κατά προσέγγιση την χρυσή τομή φ, βρίσκουμε μια συνεχόμενη δεκάδα φιβονάκειων αριθμών τέτοια που να συναθροίζεται σε 100 περίπου (γιατί εκατό εκατοστά εισοδήματος θέλουμε να κατανείμουμε). Έτσι, παίρνουμε το σύνολο [5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377], με άθροισμα 979. Τα υπόλοιπα 21 χιλιοστά (979+21=1000) θα τα χαρίσω κατ’ αναλογίαν στα τέσσερα κατώτερα εισοδηματικά κλιμάκια Ζ, Η, Θ, Ι χάριν επιεικείας, αλλά και επειδή όσο πιο μικροί είναι οι φιβονάκειοι αριθμοί, τόσο χειρότερη η προσέγγιση του φ ούτως ή άλλως (άρα το 5 τελικά γίνεται 7, το 8 γίνεται 12, το 13 γίνεται 19 και το 21 γίνεται 30 με στρογγυλοποίηση). Συμπερασματικά λοιπόν, η χρυσή μας ακολουθία είναι η εξής:

7 + 12 + 19 + 30 + 34 + 55 + 89 + 144 + 233 + 377 = 1000 χιλιοστά εισοδήματος. Κάθε αριθμός αντιπροσωπεύει μία εισοδηματική τάξη κατά φθίνουσα σειρά από τα δεξιά προς τα αριστερά, ήτοι Α προς Ι. Υπάρχει μια αρκετά σοβαρή απομάκρυνση από τον χρυσό κανόνα στην μετάβαση ΣΤ/Ζ (34/30 = 1,133), αλλά τέλος πάντων. Πάρα πολύ ωραία.

Read moreΠερί εισοδηματικής ανισότητας ΙΙ: αναζητώντας την χρυσή κατανομή