Ζούμε στο 2016, οι περισσότεροι εξ ημών τουλάχιστον. Μεγάλο μέρος της καθημερινότητάς μας αφιερώνεται σε αυτό που κάνω αυτήν την στιγμή, το κωλοβάρεμα την αποτύπωση των σκέψεών μας μπροστά σε ένα υπολογιστή. Και την συναφή αλληλεπίδραση με τους υπόλοιπους (εξαρτημένους;) χρήστες.
Θα ήθελα να εκθέσω κάποιες σκέψεις μου σχετικά με την χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης στον επαγγελματικό μας χώρο, και όταν λέω επαγγελματικό εννοώ δικηγορικό. Είναι προφανές ότι αυτά τα πράγματα τα σκεφτόμουνα όσο δικάζαμε τον Ρίχτερ στο Ρέθυμνο (αλλά και εδώ!). Το γεγονός ότι τουίταρα μέσα από την αίθουσα ή ότι σχολίαζα τα διαδραμόντα την προτεραία από τούτην την ιστολογική έπαλξη ήταν πρωτοφανές, με την κυριολεκτική έννοια και ίσως και με την μεταφορική.
Αλλά δεν θα ήθελα να επικεντρωθούμε (πάλι…) στην υπόθεση αυτή. Το θέμα έχει γενικώτερες προεκτάσεις, που αξίζει τον κόπο να απασχολήσουν τους συναδέλφους.
Η απαγγελία της απόφασης, μέσα σε μια κατάμεστη αίθουσα του δικαστηρίου, προκάλεσε μερικές κραυγές τύπου “αίσχος, αίσχος”. Κάποιοι μεμονωμένοι κρητολέοντες εξέτασαν στιγμιαία το ενδεχόμενο να φέρουν τις κατσούνες τους και να τις εξασκήσουν επί των ράχεων των συνηγόρων υπεράσπισης, αλλά τελικά διελύθησαν ησύχως. Πράγμα που οπωσδήποτε ωφέλησε πολλαπλώς την σωματική τους ακεραιότητα.
Ο Στρατηγός Παραγιουδάκης μάς πλησίασε και μας συνεχάρη. Διαφωνώ με τις απόψεις που εξέφρασε κατά την διάρκεια της δίκης, αλλά απέδειξε πολλές φορές ότι είναι άνθρωπος ευπρεπής, σοβαρός και δίκαιος στον αγώνα του. Κέρδισε τον εξαιρετικό σεβασμό μου.
Ο Πρόεδρος δεν περιωρίστηκε σε ένα απλό “αθώος”, αλλά μας ανέγνωσε, εμφανώς αγχωμένος, του “άξονες του σκεπτικού της απόφασης”. Η πράξη του αυτή αξίζει συγχαρητηρίων: πράγματι, η υποχρέωση αιτιολόγησης των αποφάσεων των ποινικών δικαστηρίων, μετά από μια εξαντλητική επ’ ακροατηρίου διαδικασία, δεν μπορεί να περιορίζεται σε μια μονολεκτική απόφανση. Ο δικαστής λογοδοτεί διά της αποφάσεώς του προς την δημόσια διαδικασία και το ακροατήριό της. Οφείλει, διά της απαγγελίας της απόφασης και μετ’ αυτής, να εκθέση, έστω συνοπτικά, έστω και ως προς τους “άξονες”, τον πυρήνα της αιτολογίας του. Η πρακτική αυτή, ας σημειωθή ωστόσο, δεν περιορίζει τον δικαστή κατά την συγγραφή της απόφασης παρά μόνο ως προς το αποτέλεσμα (ήτοι, την αθώωση). Αν ξανασκεφτή κάτι και δη ότι δεν έχει καλώς, δικαιούται να το μεταβάλη.
Δεν θα παραθέσω σε αυτήν την ανάρτηση την δική μου κριτική. Ετοιμάζω προφανώς σχετική ανάρτηση, όπου θα τα συζητήσουμε λεπτομερώς. Σήμερα, θα ήθελα μόνο να εξάρω το γεγονός ότι ο Πρόεδρος, ακολουθώντας τις προτροπές της υπεράσπισης, προέβη σε μια καθαρή αθώωση του Ρίχτερ, χωρίς να κλείση το μάτι στην πολιτική αγωγή, χωρίς να καταλείψη αμφιβολίες και αμφισημίες, ασκώντας εύορκα και θαρραλέα το δικαστικό του λειτούργημα. Η άρνηση εφαρμογής ενός αντισυνταγματικού νόμου από ένα δικαστή αποτελεί κορυφαία στιγμή στον δικαστικό του βίο. Ο Πρωτοδίκης Καργόπουλος ανέλαβε την ευθύνη του λειτουργήματός του και έγραψε το όνομά του στην νομική μας ιστορία. Ομολογώ πως ζηλεύω. :-)
Λοιπόν, δεν φαντάζεστε τι πλάκα έχουν τα λεξικά. Περνάμε τέλεια. Μικρό δείγμα αυτής της πλάκας έχω περιγράψει εδώ, στην (επιτυχή) προσπάθειά μου να προικίσω την Υπερτρισχιλιετή με την αλφαβητικώς τελευταία λέξη του λεξιλογίου της.
Αλλά με ένα λεξικό ανά χείρας μπορούμε να κάνουμε τόσα συναρπαστικά πράγματα ακόμα. Ας πούμε: ποιο είναι το πλουσιώτερο και ποιο το πενέστερο λεξικογραφικώς γράμμα της αλφαβήτου;
Θα χρησιμοποιήσω για τον σκοπό αυτό το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (ΛΚΝ) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη, έκδοσης 1998 (εγώ έχω την 2η ανατύπωση του 2001). Το λεξικό αυτό εκτείνεται σε 1512 πυκνογραμμένες σελίδες μεγάλου μεγέθους και καθαρής λεξικογράφησης. Με μια διαίρεση μαθαίνουμε ότι σε ένα κόσμο απόλυτου λεξιλογικού εξισωτισμού θα αντιστοιχούσαν 1512/24 = 63 σελίδες σε κάθε γράμμα της αλφαβήτου μας. Φευ και αλίμονο φυσικά, η πραγματικότητα πόρρω απέχει. Σε ένα κόσμο όπου οι ανισότητες αυξάνονται καθημερινά και όπου τα πλούσια γράμματα γίνονται συνεχώς πλουσιώτερα, η ανισοκατανομή των λημμάτων είναι έντονη. Όπως παντού, υπάρχουν και εδώ οι έχοντες και οι μη έχοντες, οι υπερλημματογραφούμενοι και οι υπολημματογραφούμενοι.
Δημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στο capital.gr.
(Ναι, πριν καποιους μηνες, αλλα ακομα δυστυχως επικαιρο)
“Όχι στα υφεσιακά μέτρα”. Από όλους τους δημιουργικά οργουελικούς όρους που μας προσέφερε η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, το “υφεσιακό μέτρο” είναι ίσως ο πιο ακατανόητος. Για έναν οικονομολόγο, υφεσιακό είναι οποιοδήποτε μέτρο τείνει να μειώνει το ΑΕΠ (μετρούμενο ως εθνική παραγωγή ή κατανάλωση αγαθών). Για ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, υφεσιακά φαίνεται να λογίζονται μόνο όσα μέτρα μειώνουν τις “παροχές” προς τους πελάτες, συγγνώμη, πολίτες: δηλαδή μισθοί στο δημόσιο και κρατικές συντάξεις. Γι’ αυτό και φαίνεται να μην έχουν αντιληφθεί ακόμα πως, παρ’όλη την ιδεοληπτική ασυλία που παρέχουν στο δημόσιο, η οικονομία ξαναβυθίστηκε ήδη σε ύφεση και χρειάζεται άμεση σταθεροποίηση με ενέσεις σοβαρότητας για να στηλωθεί.
Έστω ότι δεν είχαμε διεθνείς υποχρεώσεις, συμφωνίες με δανειστές και μελλοντικές διαπραγματεύσεις να επικρέμονται.
Πως εξηγείται, από μια εντελώς εγωϊστικά εσωστρεφή σκοπιά, η μανία ολόκληρου κομματιού της πολιτικής σκηνής με τις “παροχές” σε μια χώρα που έχει τέτοια οικονομικά προβλήματα;
Η ουσία του ζητήματος που προέκυψε με την παράσταση στο Εθνικό Θέατρο είναι κατά την γνώμη μου η εξής:
Από την συνέντευξη της δημιουργού στην popaganda το πιο ουσιαστικό σημείο είναι εκεί που την ρωτάει ο δημοσιογράφος ποια είναι η γνώμη της για την μη αποδοχή εκ μέρους του Ξηρού της δυνατότητας να αποφυλακιστεί με βραχιολάκι. Η δημιουργός αμήχανα και απροετοίμαστα προσπερνάει τις γελοίες παραθρησκευτικές θεωρίες συνωμοσίας του Ξηρού και στην συνέχεια προσπαθεί να τον παρουσίασει σαν ένα φιλομαθή ερασιτέχνη διανοούμενο που βρίσκει παρηγοριά στον Πιραντέλλο.
Η δημιουργός, από πλευράς δραματουργίας, είχε μπροστά στα μάτια της ένα θησαυρό που τις παρέχει ένα τεράστιο φάσμα εξαιρετικά ενδιαφεροντων θεμάτων, από τον δήμιο που αυτοτυφλώνεται κατά την βιαιοπραγία μέχρι τον μασκοφόρο ήρωα στον οποίο προσβλέπουν οι απογοητευμένοι από τις διεφθαρμένες εξουσίες απλοί άνθρωποι, που όμως, όταν φύγει η μάσκα, έχει την γαϊδουρομουτσουνάρα του Ξήρου και όταν ανοίγει το στόμα λέει τα λόγια παραθρησκευτικού ευαγγελιστή από την μεταμεσονύχτια ζώνη των τσοντοκάναλων.
Οπώς και να έχει, ο Ξηρός που η ίδια βλέπει, δεν υπάρχει – για να το πούμε με τα λόγια του μεγάλου ζωγράφου: κυρία μου, αντί να μετατρέψετε την τελεία σε ήλιο, μετατρέψατε τον ήλιο σε τελεία.
Το δεύτερο θέμα περί αιμοδοσίας που θα ήθελα να σχολιάσω (εδώ το πρώτο) συνέχεται με τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων.
Ειδικώτερα, οι ομοφυλόφιλοι παγίως αποκλείονται από τις αιμοδοσίες, ως μέλη ομάδας υψηλού κινδύνου. Δεν κρίνονται ατομικά, αλλά αποκλειστικά και μόνο βάσει της γενετήσιας προτίμησής τους. Δεν συνιστά τάχα αυτό παρωχημένη διάκριση;
Το ζήτημα έταμε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφαση Λεζέ (Απρ 2015):
Ο προσφυγών, Γάλλος πολίτης με το παράξενο όνομα Γοδεφρείδος Ελαφρύς, είχε αποκλειστή από αιμοδοσία, διότι δήλωσε ότι συνουσιαζόταν με άνδρες (ντουζ πουάν για την ελικρίνεια, θα μπορούσε και να λείψη βέβαια και να διευθετηθή πολύ απλά το ζήτημα. Για μισό λεπτό, πώς τολμά κρατική αρχή να ερωτά τέτοιο ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο; Τι κάνουν οι ακοίμητοι δεδομενολόγοι μας;)
Ακολούθως προσέφυγε στο οικείο διοικητικό δικαστήριο, το οποίο απηύθυνε στο ΔΕΕ το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:
Υπό το πρίσμα του παραρτήματος III της οδηγίας 2004/33, συνιστά αυτό καθεαυτό το γεγονός ότι άνδρας είχε σεξουαλικές σχέσεις με άνδρα σεξουαλική συμπεριφορά συνεπαγόμενη κίνδυνο μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος και δικαιολογούσα τον οριστικό αποκλεισμό από την αιμοδοσία ατόμων με την ως άνω σεξουαλική συμπεριφορά, ή συνιστά απλώς και μόνο, και αναλόγως των συγκεκριμένων περιστάσεων της εκάστοτε περιπτώσεως, σεξουαλική συμπεριφορά συνεπαγόμενη κίνδυνο μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος και δικαιολογούσα τον προσωρινό αποκλεισμό από την αιμοδοσία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μετά την παύση της ενέχουσας κινδύνους συμπεριφοράς;
– Τώρα που κατέβηκε η παράσταση εξαιτίας απειλών κατά της σωματικής ακεραιότητας ηθοποιών, θεατών και συντελεστών, ίσως οι δημιουργοί της να έμαθαν κάτι για την πραγματική φύση της τρομοκρατίας.
– Η ουσία του ζητήματος φυσικά δεν είναι η λογοκρισία (ενώ μάλιστα το βιβλίο του Ξηρού κυκλοφορεί ελεύθερα), αλλά η χειραγώγηση και ο ευτελισμός του κράτους και των θεσμών του για σκοπούς προπαγάνδας από το κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία. Δευτερευόντως, υπάρχει και ζήτημα καλλιτεχνικής ακεραίοτητας, ή – για να το πω με την γλώσσα του ΣΥΡΙΖΑ – γλειψίματος της εξουσίας από καλλιτέχνες. Όσο και να χτυπιέται κανείς, όσο Αυγή και να διαβάζει, τα γεγονότα παραμένουν: Η κυβέρνηση πέρασε λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας πονηρή φωτογραφική διάταξη για να αποφυλακιστεί ένας τρομοκράτης. Λίγους μήνες μετά – και αφού η κυβέρνηση έχει διώξει με σταλινικές μεθόδους τον διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου – το Εθνικό Θέατρο ανεβάζει παράσταση βασισμένη σε κείμενα του τρομοκράτη που η εκτελεστική εξουσία επεδίωξε να βγάλει από την φυλακή λίγο καιρό πριν. Παράλληλα, σε κάθε άλλο τομέα κρατικής παρουσίας είναι σαφέστατη η εκ μέρους του κυβερνώντος κόμματος προσπάθεια χειραγώγησης των θεσμών. Πριν λοιπόν πουν ότιδηποτε άλλο, και το Εθνικό και η δημιουργός της παράστασης, θα πρέπει πρώτα να μας αποδείξουν ότι το μεν Εθνικό και η διοίκησή του δεν προπαγανδίζουν κυβερνητικές θέσεις, η δε δημιουργός ότι δεν γλείφει την εξουσία.
– Αυτοί που από την όλη φασαρία το μόνο που κατάλαβαν είναι ότι υπάρχει πρόβλημα λογοκρισίας, είναι λίγο-πολύ οι ίδιοι που έφαγαν τον σανό του ΟΧΙ και του κοστολογημένου μέχρι τελευταίου ευρώ προγράμματος της Θεσ/νικης. Αναμενόμενο.