Σχόλιο στο σημερινό άρθρο του Αλιβιζάτου

Δεν είμαι σίγουρος ότι κατάλαβα τι ισχυρίζεται εδώ ο Αλιβιζάτος. Είναι “κομματική παντοδυναμία των κυβερνώντων” το να ορίζει κυβέρνηση πλειοψηφίας τον υπουργό οικονομικών στο πνεύμα των προεκλογικών εξεγγελιών; Ο ρόλος των θεσμικών αντιβαρων είναι να εφαρμόζουν το πολιτικό πρόγραμμα των εκλογικά ηττηθέντων κομμάτων; (γιατί αυτό συμβαίνει τώρα στην Ιταλία) Πολύ φοβάμαι ότι η σαχλαμάρα, η … Read more Σχόλιο στο σημερινό άρθρο του Αλιβιζάτου

Νοσταλγώ τον Κατρούγκαλο και τις γόβες του

Η ουσία του ζητήματος που προέκυψε με την παράσταση στο Εθνικό Θέατρο είναι κατά την γνώμη μου η εξής:

Από την συνέντευξη της δημιουργού στην popaganda το πιο ουσιαστικό σημείο είναι εκεί που την ρωτάει ο δημοσιογράφος ποια είναι η γνώμη της για την μη αποδοχή εκ μέρους του Ξηρού της δυνατότητας να αποφυλακιστεί με βραχιολάκι. Η δημιουργός αμήχανα και απροετοίμαστα προσπερνάει τις γελοίες παραθρησκευτικές θεωρίες συνωμοσίας του Ξηρού και στην συνέχεια προσπαθεί να τον παρουσίασει σαν ένα φιλομαθή ερασιτέχνη διανοούμενο που βρίσκει παρηγοριά στον Πιραντέλλο.
Η δημιουργός, από πλευράς δραματουργίας, είχε μπροστά στα μάτια της ένα θησαυρό που τις παρέχει ένα τεράστιο φάσμα εξαιρετικά ενδιαφεροντων θεμάτων, από τον δήμιο που αυτοτυφλώνεται κατά την βιαιοπραγία μέχρι τον μασκοφόρο ήρωα στον οποίο προσβλέπουν οι απογοητευμένοι από τις διεφθαρμένες εξουσίες απλοί άνθρωποι, που όμως, όταν φύγει η μάσκα, έχει την γαϊδουρομουτσουνάρα του Ξήρου και όταν ανοίγει το στόμα λέει τα λόγια παραθρησκευτικού ευαγγελιστή από την μεταμεσονύχτια ζώνη των τσοντοκάναλων.
Οπώς και να έχει, ο Ξηρός που η ίδια βλέπει, δεν υπάρχει – για να το πούμε με τα λόγια του μεγάλου ζωγράφου: κυρία μου, αντί να μετατρέψετε την τελεία σε ήλιο, μετατρέψατε τον ήλιο σε τελεία.

Read moreΝοσταλγώ τον Κατρούγκαλο και τις γόβες του

Σκέψεις για την παράσταση του Εθνικού

– Τώρα που κατέβηκε η παράσταση εξαιτίας απειλών κατά της σωματικής ακεραιότητας ηθοποιών, θεατών και συντελεστών, ίσως οι δημιουργοί της να έμαθαν κάτι για την πραγματική φύση της τρομοκρατίας.

– Η ουσία του ζητήματος φυσικά δεν είναι η λογοκρισία (ενώ μάλιστα το βιβλίο του Ξηρού κυκλοφορεί ελεύθερα), αλλά η χειραγώγηση και ο ευτελισμός του κράτους και των θεσμών του για σκοπούς προπαγάνδας από το κόμμα που βρίσκεται στην εξουσία. Δευτερευόντως, υπάρχει και ζήτημα καλλιτεχνικής ακεραίοτητας, ή – για να το πω με την γλώσσα του ΣΥΡΙΖΑ – γλειψίματος της εξουσίας από καλλιτέχνες. Όσο και να χτυπιέται κανείς, όσο Αυγή και να διαβάζει, τα γεγονότα παραμένουν: Η κυβέρνηση πέρασε λίγο μετά την ανάληψη της εξουσίας πονηρή φωτογραφική διάταξη για να αποφυλακιστεί ένας τρομοκράτης. Λίγους μήνες μετά – και αφού η κυβέρνηση έχει διώξει με σταλινικές μεθόδους τον διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου – το Εθνικό Θέατρο ανεβάζει παράσταση βασισμένη σε κείμενα του τρομοκράτη που η εκτελεστική εξουσία επεδίωξε να βγάλει από την φυλακή λίγο καιρό πριν. Παράλληλα, σε κάθε άλλο τομέα κρατικής παρουσίας είναι σαφέστατη η εκ μέρους του κυβερνώντος κόμματος προσπάθεια χειραγώγησης των θεσμών. Πριν λοιπόν πουν ότιδηποτε άλλο, και το Εθνικό και η δημιουργός της παράστασης, θα πρέπει πρώτα να μας αποδείξουν ότι το μεν Εθνικό και η διοίκησή του δεν προπαγανδίζουν κυβερνητικές θέσεις, η δε δημιουργός ότι δεν γλείφει την εξουσία.

– Αυτοί που από την όλη φασαρία το μόνο που κατάλαβαν είναι ότι υπάρχει πρόβλημα λογοκρισίας, είναι λίγο-πολύ οι ίδιοι που έφαγαν τον σανό του ΟΧΙ και του κοστολογημένου μέχρι τελευταίου ευρώ προγράμματος της Θεσ/νικης. Αναμενόμενο.

Read moreΣκέψεις για την παράσταση του Εθνικού

Ευτυχισμένο το 1984!

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το δημοψήφισμα θα καταγραφεί ως σημαδιακό γεγονός της πολιτικής μας ζωής – όχι βέβαια σαν πολιτικό γεγονός καθ’εαυτό (σαν τέτοιο, μάλλον περί κλανιάς στον άνεμο πρόκειται), αλλά σαν υπόμνηση του διχασμού που είναι το Leitmotif της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Αυτήν την φορά δεν οδηγήθηκε η κατάσταση στα άκρα – σε αντίθεση με παλαιότερους διχασμούς – επειδή δεν υπήρχε ουσιαστικά αντικείμενο διχασμού, εξέπληξε ωστόσο η ταχύτητα και ο αυθορμητισμός με τον οποίο συγκροτήθηκαν οι δύο ομάδες: αυτή του αδάμαστου υστερικού αντίευρωπαϊσμού που μόλις είδε στην μάπα την πόρτα της εξόδου από την Ευρώπη και της εισόδου στα Βαλκάνια άρχισε τα „πώς κάνετε τώρα και σεις, όλα τοις μετρητοίς τα παίρνετε πια“ και αυτή των ευρωπαϊστών που έμοιαζε εταιρική παρουσίαση σε powerpoint υπό τους ήχους της Βανδή.

Δυστυχώς όμως δεν θα υπάρξει κάποιος συγγραφέας ή συνθέτης ή σκηνοθέτης να καταγράψει όλα αυτά που είδαμε, ακούσαμε και ζήσαμε αυτήν την περίοδο• δεν θα βρεθεί κανείς να δώσει στην αιώνια Ανθρώπινη Κωμωδία το ήθος, το ύφος και την αισθητική του εδώ και τώρα.
Θα ξεχαστούν όλα.

Και ακόμα και αν εμφανιστεί κάποιος, η φώνη του θα έρχεται από το υπόγειο και θα παραμείνει σε αυτό, ενώ στις λεωφόρους από πάνω θα κυκλοφορούν τα ουζερί-Τσιτσάνης, τα διάφορα „σπαράγματα“, οικογενειακά ρομάντζα με φόντο τις χαμένες πατρίδες, „καταθέσεις ψυχής“, νεορεμπέτικα και „μικροί ήρωες της καθημερινότητας και της σιωπής“. Και ακόμα και αν, ίσως από κάποιο χαριτωμένο λάθος, η φωνή αυτή ακουστεί λίγο παραέξω, είτε θα περιθωριοποιηθεί αμέσως σαν εκκεντρικότητα και παραδοξότητα, είτε θα απαξιωθεί με γροτέσκο τρόπο: με αναφορά, συνοδευόμενη από συνομοτικό ύφος, στην αποσιωπούμενη εβραϊκή καταγωγή του δημιούργου, με υπονοούμενα για ομοφυλοφιλική δραστηριότητα και προώθηση από αντίστοιχα κυκλώματα, με επισήμανση απίθανων κουσουριών στο έργο, με μομφές για αντιγραφή/ξεπατίκωμα.
Όλα θα ξεχαστούν λοιπόν.

Read moreΕυτυχισμένο το 1984!

Βαρουφάκης vs. Σόιμπλε ή φαινομενολογία της διαπραγμάτευσης

1.
Αυτός που έχει την δύναμη, είναι αυτός που δεν την δείχνει.
Αυτός που δείχνει δύναμη, είναι αυτός που δεν την έχει.
Πουκάμισα έξω, υφάκι Τσακ Νόρρις, ταπεινώσεις ανθυποανύπακρτων Νταισελπμλουμ, λάγνο βλέμμα στις κάμερες, θεατρινισμοί, τσαμπουκάδες κτλ. κτλ. ενώ από την άλλη
ο βαρετά ντυμένος Δρ.Σόιμπλε, περιμένει στοϊκά με μειδίαμα παιδί-είναι-άστο-να-παίξει-λίγο στο αναπηρικό καροτσάκι του τον ποζερά να τελειώσει στα γουoρχωλικά 15′ το νουμεράκι του, να πάρει όσα τηλέφωνα ξαναμμένων κορασίδων προλάβει, και μετά να πάει -off camera και ασφαλώς βρυχώμενος- με την λευκή σημαία του στον Δρ. και να παραδωθεί άνευ όρων…

2.
Ο ασφαλέστερος τρόπος να αποφύγεις την αυτογελοιοποίηση είναι να μιλάς λίγο και να λες μόνο ό,τι μπορείς να κάνεις.
Ο Σόιμπλε σε όλη αυτήν την διαπραγμάτευση είπε όλη και όλη μια λέξη, που όμως μπορούσε να την υποστηρίξει: όχι. Ο Βαρουφάκης από την άλλη μας είπε τα πάντα – από ρεύματα αλλαγής που θα παρασύρουν όλη την Ευρώπη μέχρι διεθνείς συσκέψεις χρέους – για να καταλήξει ύστερα από περίπου 500 gazillion λέξεις να πει τις εξής δυο: ό,τι πείτε.

Read moreΒαρουφάκης vs. Σόιμπλε ή φαινομενολογία της διαπραγμάτευσης

Ο Φρανκενσταϊν της Μεταπολίτευσης

Η πολιτική στην Ελλάδα είναι απλά διαχείριση συμβόλων. Δεν υπάρχουν ιδέες, δεν υπάρχουν πολιτικές θέσεις, δεν υπάρχουν ιδεολογίες (με την κανονική έννοια του όρου), δεν υπάρχει τίποτα εκτός από σύμβολα.

Σε συνθήκες χαζοπλουτισμού αυτό δεν είχε και πολύ σημασία, ούτε ενδιέφερε κανέναν: η ζωή συνεχιζόταν με την ηρεμία, αλλά και το πάθος, ενός αυνάνα που είναι βέβαιος ότι δεν τον βλέπει κανείς και ότι δεν πρόκειται να τον συλλάβει κανένας πάνω στην πράξη.

Έξοχα μπορούμε να τα δούμε αυτά στην πράξη στην περίπτωση των προσφάτων παρελάσεων με τις μούτζες στους επισήμους και στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (αυτόν που τώρα στα γεράματα ζητά από τους ευρωπαίους να δείξουν κατανόηση και σοβαρότητα, ενώ παλαιότερα ήταν κορυφαίο στέλεχος και υπεξ των κυβερνήσεων που έφερναν τον καντάφυ για λαϊκό προσκύνημα).

Η παρέλαση είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση:

Αν θέλουμε να δούμε τους τρόπους με τους οποίους προσλαμβάνεται η ιστορία από τους ανθρώπους μπορούμε να φανταστούμε μια γραμμή στης οποίας την μια άκρη βρίσκεται η παρέλαση της 25ης Μαρτίου (πχ) και στην άλλη ένας μελετητής της ιστορίας χαμένος σε κάποια βιβλιοθήκη ή αρχείο ή επιτόπια έρευνα με σκοπό να μάθει να πάντα, να μην του ξεφύγει τίποτα, να ανακαλύψει την (όπως και να την εννούμε) αλήθεια για κάποιος γεγονός. Οποιοσδήποτε λόγος ή πράξη των ανθρώπων σχετικά με την ιστορία μπορεί να τοποθετηθεί σε ένα σημείο μεταξύ αυτών των δύο καταστάσεων.

Τι, όμως, συμβαίνει τώρα με την μούτζα στους επίσημους κατά την παρέλαση;

Read moreΟ Φρανκενσταϊν της Μεταπολίτευσης

Tο ελληνικό τραγούδι σήμερα

Ας ξεκινήσουμε με μια απόπειρα ορισμού: σίγουρα δεν είναι το τραγούδι που γράφεται από έλληνες (δεν εντάσσουμε τους Rotting Christ), ούτε το τραγούδι που γράφεται στα ελληνικά (ούτε τους Αντίδραση, ούτε τους χιπχοπάδες που είδα στο mad τις προάλλες).

Κάνοντας μια απόπειρα ορισμού – οπωσδήποτε ασαφούς – θα έλεγα ότι είναι το τραγούδι που εκφράζει βιώματα, εμπειρίες και συναισθήματα κοινά για τους περισσότερους έλληνες, όπως ας πούμε οι panx romana εκφράζουν βιώματα, εμπειρίες και συναισθήματα κοινά για τους περισσότερους πανκς.

Τελευταίες μεγάλες παρουσίες στο ελληνικό τραγούδι έτσι όπως το αντιλαμβάνομαι είναι οι Στέρεο Νόβα και ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου.

Read moreTο ελληνικό τραγούδι σήμερα