Κατασκεύασα μερικούς χάρτες της Ευρώπης με αυτό εδώ το πολύ εύχρηστο εργαλείο. Ας κάνουμε και μερικά σχόλια:
Πολλές φορές όταν κοιτάζουμε ένα χάρτη, σκεφτόμαστε με όρους έκτασης των χωρών: συγκρίνουμε τις μικρές με τις μεγάλες και ανεπαίσθητα συνάγουμε τα συμπεράσματά μας, ειδικά για όσες χώρες το μόνο που ξέρουμε είναι η έκτασή τους. Όταν γνωρίζουμε και τον πληθυσμό μιας χώρας, καθώς και την γενική φήμη της, πλησιάζουμε σε μια καλύτερη εκτίμηση της ισχύος της, αλλά απέχουμε ακόμη.
Αποφασιστική σημασία όμως δεν έχει η έκταση καθ’ αυτήν ούτε ο πληθυσμός, αλλά το προϊόν που παράγεται από την συμπλοκή των δύο: το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν, και μάλιστα στην ονομαστική του αξία, ώστε να διευκολύνωνται οι συγκρίσεις μεταξύ των χωρών. Μόνο το ΑΕΠ, δηλαδή ο πλούτος κάθε χώρας, αποτελεί καλό ενδείκτη της σχετικής ισχύος της: ισχυρές είναι οι πλούσιες χώρες, ενώ οι χώρες που δεν παράγουν δεν ακούγονται κιόλας. Σκληρό, αλλά να ακουστή.
Χρησιμοποιώντας σαν εργαλείο τον πλούτο συνεπώς, έχουμε ένα πρώτο κριτήριο για την επιρροή που ασκεί μια χώρα, για το πόσο σημαντική (ή ασήμαντη) είναι διεθνώς και γενικώτερα για την θέση της στην διεθνή κατάταξη ισχύος.
Διαβάζοντας κριτικά και συγκριτικά λοιπόν τον κατάλογο των χωρών κατά το ΑΕΠ τους, μαθαίνει κανείς πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα. Ότι, ας πούμε, το ΑΕΠ της Γερμανίας είναι μεγαλύτερο από το ΑΕΠ της Βρετανίας κατά μια ολόκληρη Ολλανδία.
Ή ας πούμε:
Ο χάρτης αυτός αντιπαραθέτει την Γερμανία αφενός και αθροιστικά όλες τις χώρες νοτιανατολικά της αφετέρου, συν την Μπενελούξ. Η Γερμανία κερδάει.
Η Γερμανία αποτελεί τον γίγαντα της Μεσευρώπης. Αν στα δυτικά της η Γαλλία δορυφοροποιείται ταχέως μεν, διατηρεί όμως έναν ίδιον όγκο, που της επιτρέπει την δική της φωνή, στην Άγρια Ανατολή της δεν υπάρχει τίποτε ανάμεσα στον Όντερ και στην Ρωσσία. Μια γενιά μετά την Επανένωση, η Γερμανία διαθέτει πολιτικο-οικονομική ισχύ, για καλό ή για κακό, που δεν διέθετε ούτε το 1914 ούτε το 1939. Ο μόνος τρόπος να χάση τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι να προσέξουν οι άλλες μεγάλες χώρες ότι τον έχει κερδίσει ήδη.