Σήμερα το ΕΔΔΑ καταδίκασε την Ελλάδα για την κακή εφαρμογή από την Βουλή των Ελλήνων του θεσμού της βουλευτικής ασυλίας (άρ. 63 παρ. 1 εδ. α΄ Συντ.: “Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος, ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος”). Πρόκειται για την δεύτερη καταδίκη της Ελλάδας για το θέμα αυτό τα τελευταία τρία χρόνια, θέμα που έχει προξενήσει και πρόσφατα πολλές αντιδράσεις.
Ο αιτών Συγγελίδης ήταν σύζυγος της βουλεύτριας με το απαστράπτον χαμόγελο Μιλένας Αποστολάκη και χωρίσανε. Και ετσακωνόσαντο. Σπουδαία τα λάχανα, ύλη μεσημεριανάδικων. Ο αιτών υποστήριξε όμως ότι η Αποστολάκη παραβίασε την απόφαση που ώριζε τον τρόπο άσκησης της επιμέλειας του τέκνου, πράγμα που συνιστά και ποινικό αδίκημα κατ’ άρ. 232Α ΠΚ (παραβίαση δικαστικών αποφάσεων). Την μήνυσε, η μήνυση διαβιβάστηκε στην Βουλή και…. Και τέρμα, με ψήφους 107-68. Η Βουλή των Ελλήνων παγίως και συντεχνιακώς απορρίπτει, πλην σπανιωτάτων περιπτώσεων, τις αιτήσεις άρσεις της ασυλίας.
Το ΕΔΔΑ πολύ ορθά τόνισε ότι δεν θεωρεί τον θεσμό της βουλευτικής ασυλίας καθ’ αυτόν αντίθετο προς το άρ. 6 ΕΣΔΑ και γενικώς προς το δικαίωμα παροχής δικαστικής προστασίας. Ο τρόπος εφαρμογής του όμως από την Βουλή στην συγκεκριμένη περίπτωση, και σε πολλές άλλες προσθέτω εγώ, παραβιάζει όντως τα δικαιώματα του αιτούντος. Η ασυλία είναι ένας θεσμός σχεδιασμένος να απαλλάσση τους βουλευτές από προσχηματικές και καταχρηστικές μηνύσεις, από πολιτικές διώξεις εκ μέρους της εξουσίας, ακόμη και από ήσσονος σημασίας παραβάσεις. Σε καμία περίπτωση όμως, μια διαφορά καθαρά οικογενειακής και ιδιωτικής φύσης, στερημένη από κάθε πολιτικό χρώμα, δεν μπορεί να δικαιολογήση τον μονομερή αφοπλισμό του ενός αντιδίκου [είναι χαρακτηριστικό ότι η Αποστολάκη δεν είχε παρέλειψε να μηνύση και εκείνη πρώτη τον Συγγελίδη]
Και δυο κουτσομπολιά:
Στην απόφαση μειοψήφησε ο ad hoc Έλληνας δικαστής Σπ. Φλογαΐτης, Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου στο Αθήνησι. Δεν συμφωνώ με την μειοψηφία του, ότι δηλαδή, ενώ η ΕΣΔΑ προστατεύει μόνο το δικαίωμα πρόσβασης στα αστικά δικαστήρια, η πολιτική αγωγή έχει αμιγώς ποινικό χαρακτήρα, διότι ο χαρακτήρας της είναι μικτός. Εκείνο όμως που με ερέθισε ομολογώ ήταν η τέταρτη από τις παραπομπές που δίνει: αναφέρεται στην Ποινική Δικονομία του Καραγιαννάκου, γνωστού Καθηγητή φροντιστηρίων και προστάτη αγίου κάθε κομμένου και καμμένου νομικάριου [προσωπικά φυσικά δεν ξέρω ούτε πώς είναι το εξώφυλλο του βιβλίου]. Ποιος θα το φανταζόταν τέτοιες τιμές!
Εκ των δικηγόρων του αιτούντος, μαζί με τον Κ. Χριστοδούλου, ήταν ο Στ. Τσακυράκης, που είχε την ατυχία να τον πιάσω στο στόμα μου προ καιρού, αλλά και την ευγένεια να απαντήση. Πάντα τέτοια εύχομαι.
Ο θεσμός της βουλευτικής ασυλίας είναι κατά τη γνώμη μου εξ ορισμού αντίθετος στο δικαίωμα πρόσβασης σε δικαστήριο, διότι η άρση της ασυλίας δεν αποφασίζεται από ανεξάρτητο όργανο, αλλά από τους υπόλοιπους βουλευτές οι οποίοι λειτουργούν απολύτως συντεχνιακά (όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη), μη όντες σε θέση να κρίνουν αντικειμενικά μια υπόθεση στην οποία ένας πολίτης στρέφεται εναντίον ενός βουλευτή.
Το ίδιο αντίθετος είναι και ο θεσμός του ακαταδίωκτου των μελών των ανεξάρτητων αρχών (γι’ αυτούς δεν προβλέπεται καν διαδικασία άρση της ασυλίας).
Το προσχηματικό ή μη των μηνύσεων εναντίον των βουλευτών πρέπει να κρίνεται σε περιπτωσιολογική βάση (case-by-case) όπως κρίνεται το προσχηματικό (κατάχρηση δικαιώματος) για κάθε άλλο φορέα εξουσίας (δημόσιας ή ιδιωτικής όπως οι εκδότες). Δεν υπάρχει κάποιο έννομο αγαθό που προστατεύει ο θεσμός της βουλευτικής ασυλίας, αντιθέτως, υπάρχουν δικαιώματα τα οποία παραβιάζει. Ξέρω, δεν συμφωνώ απολύτως με το Στρασβούργο εδώ, αλλά αυτή είναι η γνώμη μου.
Αυτό όμως δεν έχει να κάνη με τον ιδεότυπο του θεσμού καθ’αυτόν, αλλά απλώς με την διαδικασία. Τι θα έλεγες για παράδειγμα αν η ασυλία είχε το νόημα ότι αντί για την αρχή της νομιμότητας στους βουλευτές ισχύει η αρχή της σκοπιμότητας στην δίωξη και ότι σχετικώς αποφασίζει ο ΕισΕφ ή έστω ένα δικαστικό συμβούλιο;
Πάντως έχει και ένα μικρό δίκιο και η μειοψηφία: η κίνηση ποινικής δίωξης δεν είναι ακριβώς πρόσβαση σε δικαστήριο ή παροχή δικαστικής προστασίας. Πιο πολύ ενόψει της ισότητας με προβληματίζει το όλο θέμα.
Δεν τον ξέρω, πού προβλέπεται;
Να βάλης μετάνοια γρήγορα! Έχουμε κάποια υποχρέωση να συμφωνούμε με ό,τι αποφασίζη το ΕΔΔΑ; Εγώ πάντως όχι, ένα δικαστήριο είναι.
δειτε και αυτο
http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathpolitics_1_11/02/2010_1290862
και αυτο
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_politics_1_19/10/2008_289076
To επιχείρημα Φ. είναι μάλλον φορμαλιστικό.
Ερωτάται, όμως, κι αν δεν υπήρχε πολιτική αγωγή, όπως την ξέρουμε, και πάλι θα είχαμε περιορισμό πρόσβασης σε δικαστήριο; Κλίνω προς την καταφατική απάντηση.
Ναι, απλώς τότε το ΕΔΔΑ δεν θα είχε δικαιοδοσία, εκεί ήταν το πρόβλημα.
An eixame gerousia ta pragmata 8a itan diaforetika. Tha borouse i mia vouli na elegxei tin alli kai toumbalin. Liga megala kai sovara krati exoun MONO ena koinovoulio ki auto mallon exei ginei gia kalous logous.
Kata ta alla exairontas tis xairekakes saltses poy vazei o Thanasis kata tin glafyri perigrafi tou simforno.
Γεριουσιαστή, πολύ σωστά ελάλησες! Έχει αποδειχθεί διεθνώς ότι με τον τρόπο αυτό ενισχύεται ο περίφημος μηχανισμός των “checks and balances” (βλ. λ.χ. Επιτροπές Κονγκρέσσου κ.λπ.).
Πράγματι, η Γερουσία κάνει μεγάλη διαφορά.
Εχμ, στην τελική σχεδόν τα πάντα μικτά δεν είναι σ’αυτό το επίπεδο;