Δεν είναι ακριβώς σίγουρο εάν το έτος 2049, σε 40 χρόνια από σήμερα, θα είναι έτος εκλογών. Ίσως θα είναι μια απλή προεκλογική ή μετεκλογική χρονιά. Μπορεί όμως κανείς να προβλέψει με αρκετές πιθανότητες επιτυχίας πως θα είναι τότε το πολιτικό τοπίο. Ο Ανδρέας Γ. Παπανδρέου (σήμερα 27 ετών), γιος του σημερινού νέου πρωθυπουργού της χώρας, πιθανώς θα εγκαταλείπει σε ηλικία 67 ετών την πρωθυπουργία για να μεταπηδήσει ενδεχομένως στην προεδρία της δημοκρατίας. Την ίδια ώρα, σε ηλικία 45 ετών, ο Αλέκος Κ. Καραμανλής (σήμερα 5 ετών), γιος του σημερινού απερχόμενου πρωθυπουργού, θα ετοιμάζεται ίσως για την πρώτη του πρωθυπουργική θητεία.
Σενάριο φανταστικό ή ρεαλιστικό; Γιατί η οικογενειοκρατία φαντάζει ίσως πιο ισχυρή από ποτέ στη χώρα μας; Το ελληνικό σύστημα εξουσίας, διαμοιρασμένο στα δύο οικογενειοκρατούμενα κόμματα, έλαβε και σε αυτές τις εκλογές ποσοστό της τάξεως του 77%, μεγαλύτερο από αυτό που λαμβάνει το αντίστοιχο σύστημα ακόμα και σε χώρες αμφίβολης δημοκρατικότητας (Μουμπάρακ 70% στην Αίγυπτο, Πούτιν-Μεντβέντεφ 65% στη Ρωσία). Και το έλαβε σε εκλογές που έμοιαζαν με διαγωνισμό ανικανότητας.
Στον απερχόμενο πρωθυπουργό πολλοί είχαν εναποθέσει σοβαρές ελπίδες. Ελπίδες όχι μόνον επιμέρους θετικών ενεργειών (τις κατέγραψε ωραία πρόσφατα ο SG), αλλά ριζικών μεταρρυθμίσεων, δομών και νοοτροπιών. Αποδείχθηκε όμως άξιος του ποσοστού που τον οδήγησε τελικά στην έξοδο. Δεν μπόρεσε να ολοκληρώσει ούτε μία κυβερνητική θητεία, προκηρύσσοντας δύο φορές πρόωρες εκλογές για λόγους που αμφιβάλω αν έπεισαν και τους πιο φανατικούς ψηφοφόρους του. Έχοντας γίνει πρωθυπουργός χωρίς οποιαδήποτε προηγούμενη θητεία σε κρατική ή κυβερνητική θέση, έμοιαζε κάποιες φορές με μικρό Όθωνα εξαρτημένο από τους πολιτικά ενηλίκους «αντιβασιλείς» του (Λούλη, Σουφλιά, Μπακογιάννη, κλπ.). Θεμέλιο της αποτυχίας του οι επιλογές συνεργατών. Στην καλύτερη περίπτωση περιορίστηκαν στην συνεχή ανακύκλωση του κομματικού θιάσου και στην χειρότερη αποδείχθηκαν μεταφορικά και κυριολεκτικά τραγικές (π.χ. επικοινωνιακό επιτελείο, υπόθεση Ζαχόπουλου, κ.α.). Οδηγήθηκε εν τέλει στην συντριβή θέτοντας στο επίκεντρο της προεκλογικής συζήτησης ένα θέμα που θα συγκινούσε ίσως Ελβετούς ή Γερμανούς ψηφοφόρους, όχι όμως τους Έλληνες. Η σχέση των τελευταίων με το χρήμα και την οικονομία, όποια και να είναι, είναι καλώς ή κακώς τελείως διαφορετική από αυτή άλλων λαών-εταίρων μας στην ΕΕ, ενώ το ελληνικό κράτος βρίσκεται σε οικονομική κρίση ούτως ή άλλως από την ίδρυσή του. Οι Έλληνες ψηφοφόροι είχαν για άλλη μια φορά την δική τους ατζέντα, αξιολογώντας την (δια)φθορά της διακυβέρνησης και την προσωπική αναξιοπιστία ως τα σημεία που έκριναν τις εκλογές.
Υπέρ ποίου όμως κρίθηκαν; Για τους περισσότερους φάνταζε μέχρι πρότινος ανέκδοτο ότι ο νέος ένοικος του Μαξίμου θα γινόταν μια μέρα πρωθυπουργός. Θυμίζοντας λίγο Forrest Gump ως προς τον (εμφανή τουλάχιστον) δείκτη ευφυΐας του και τον…Νικ Καλάθη ως προς την ελληνικότητά του, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες επιβολής της εν Ελλάδι οικογενειοκρατίας. Με στοιχειώδη πολιτικά και προσωπικά χαρίσματα θα είχε ίσως απειλήσει την ΝΔ ήδη το 2007. Με θετικές πιθανώς προθέσεις και ιδέες σε κάποια θέματα, είναι αμφίβολο αν έχει σαφή συναίσθηση των διαθέσεων ενός τουλάχιστον μέρους της κομματικής του βάσης, το οποίο ετοιμάζεται για την…μεγάλη επιστροφή. Η βάση αυτή, άλλωστε, δεν τον επέλεξε ως αρχηγό λόγω των ιδεών του π.χ. για πράσινη ανάπτυξη, αλλά λόγω του επωνύμου του και του σημαινομένου που ευελπιστεί και αυτή τη φορά πως κουβαλά (κι αυτό σίγουρα δεν είναι η πράσινη ανάπτυξη…).
Γιατί συνεπώς οι Έλληνες ψηφοφόροι παρέμειναν και πάλι πιστοί στην κληρονομική δημοκρατία; Μια πρώτη απάντηση δίνεται με μια ματιά στο υπόλοιπο πολιτικό τοπίο. Εντός Βουλής υπάρχουν ένα κόμμα που αντιλαμβάνεται την κοινωνία ως μεγέθυνση εργοστασίου (Κ.Κ.Ε.), ένα άλλο που την βλέπει ως μεγέθυνση ελληνικού πανεπιστημίου σε περίοδο κατάληψης (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.), κι ένα τρίτο που με τη χειρότερη αισθητική κόμματος εδώ και δεκαετίες επενδύει λαϊκίστικα σε υπανάπτυκτες εκφράσεις πατριωτισμού και θρησκοληψίας (ΛΑ.Ο.Σ.). Εκτός Βουλής οι Οικολόγοι, που η δυσφορία και απροθυμία τους να συζητήσουν ανοικτά τις θέσεις τους στα εξωτερικά θέματα προβλημάτισε ίσως πιο πολύ από ότι αυτά που οι αντίπαλοί τους υπονοούσαν για τις θέσεις αυτές. Και τέλος, το σύντομο εγχειρίδιο νεοελληνικής ψυχοπαθολογίας που αντιπροσωπεύουν τα περισσότερα άλλα εκτός Βουλής κομματίδια. Με τέτοιες εναλλακτικές, δεν είναι περίεργο που οι περισσότεροι Έλληνες καταλήγουν ψηφοφόροι των κομμάτων εξουσίας. Αντιλαμβάνονται ότι τα όποια στοιχεία ορθολογισμού και νηφαλιότητας στην ελληνική πολιτική κατοικοεδρεύουν κυρίως στα δύο μεγάλα κόμματα. Η στάση των πολιτών θα μπορούσε μάλιστα υπό το πρίσμα αυτό να χαρακτηριστεί ακόμη και ώριμη. Η αντίφαση με την αίσθηση ανωριμότητας που εκπέμπει η προσκόλληση στους δυναστικούς γόνους είναι πλήρης. Πίσω από αυτό το παράδοξο, μιας ανώριμης δηλ. έκφρασης ωριμότητας, μάλλον υπάρχει κάποιο βάθος. Είναι πιθανό δηλ. πως για τον Έλληνα ψηφοφόρο οι ελληνικές πολιτικές οικογένειες αντιπροσωπεύουν ένα οικείο στοιχείο ελληνικότητας μέσα στο πλαίσιο των ξενικών πολιτικών θεσμών του ελληνικού κράτους. Αποτελώντας ένα είδος προβολής των οικογενειακών δεσμών στο ανώτερο κοινωνικό επίπεδο προκαλούν στον μέσο Έλληνα την αίσθηση της οικειότητας και της προσωπικής σχέσης, η οποία απολήγει βεβαίως και σε σταθερούς πελατειακούς δεσμούς. Με δεδομένη και την έλλειψη σοβαρού τρίτου πόλου, δεν είναι τυχαίο ότι η ιδέα πως μια μέρα τα κόμματα εξουσίας θα μπορούσαν να διαλυθούν ή να «μαυριστούν» γενικευμένα προκαλεί μάλλον αμηχανία και φόβο στον μέσο ψηφοφόρο. Προκαλεί επίσης και ένα χαρακτηριστικό εσωτερικό κενό οραματισμού μιας διαφορετικής πολιτικής πραγματικότητας. Πρόκειται μάλλον για το ίδιο εκείνο κενό που οδήγησε κάποτε στο να έχει το κράτος μας ως «ιδρυτές πατέρες» (Founding Fathers) τρεις Γερμανούς. Σε αυτή την περίπτωση η σύγχυση ωριμότητας/ανωριμότητας στο θέμα της οικογενειοκρατίας είναι μια πτυχή της ευρύτερης σύγχυσης ταυτότητας και πολιτισμού που διακρίνει την νεότερη ελληνική ιστορία.
Αν σε αυτά υπάρχει έστω και μικρή δόση αλήθειας, τότε η πολιτική πραγματικότητα το έτος 2049, όταν δηλ. οι πιο πολλοί συντελεστές αυτού του ιστολογίου θα είναι περίπου 70 ετών, ίσως δεν θα απέχει πολύ από το σενάριο της πρώτης παραγράφου.
Ωραία η ανάλυση και η επισήμανση της αντίφασης.Βλέποντας, δε, το σώμα των ψηφοφόρων που ήρθε στο τμήμα μου, κάπου εκεί στις κρυφέες βουνοπλάγιές της Β’ Πειραιώς, και το συνακόλουθο αποτέλεσμα σταυροδοσίας, διαπιστώνω ότι βήμα δεν έχομε κάνει από τον καιρό των αγωνιστών του 21, τα απομνημονεύματα των οποίων, ιδίως των ολιγώτερο δημοφιλών, διατηρούν την αξία τους και παραμένουν ψυχωφελή αναγνώσματα έως τη σήμερον.
Πράγματι η ανάλυση του Θεόδωρου είναι από τις πιο εύστοχες που έχω διαβάσει. Κυρίως, γιατί αναζητεί σε ψυχολογικές παραμέτρους την “ανώριμη ωριμότητα” των Νεοελλήνων και την διαιώνιση της “κληρονομικής δημοκρατίας” στον τόπο μας.
Ευχαριστώ για τα σχόλια. Όντως, όπως επισημαίνει ο Μύρωνας, τα πολιτικά ήθη στην Ελλάδα δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα τελευταία 150 χρόνια. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ο όρος «παλαιοκομματισμός» ήταν ήδη σε χρήση, δηλ. ήδη…παλαιός, το 1909. Η προσπάθεια τώρα να αναζητήσει κανείς τα αίτια των προβληματικών νοοτροπιών στη χώρα μας σε παράγοντες ψυχολογικούς, κοινωνιολογικούς ή πολιτισμικούς είναι πιστεύω μονόδρομος, εάν θέλουμε να αποφύγουμε απλουστευτικές ηθικιστικές προσεγγίσεις.
ξύδι τοπ δοκίμασες;
Ε όχι ρε Njk, βγάλε μας τώρα και τον Γιωρίκα genius…
επιτρεψε μου να διαφωνησω, το θεμα ειναι σημαντικο και πολλοι Ελληνες (ελπιζω) ενδιαφερονται για αυτο. Αλλα ειναι βαθια ειρωνικο να μιλαει ο ΚΚ για δημοσιονομικη υπευθυνοτητα ενω τοσα χρονια εκανε το αναποδο. Ειναι σαν να προσπαθει ο Γιαννης Ιωαννιδης να εκλεγει προβαλλοντας ως βασικο στοιχειο του οτι ειναι καλος και πολιτισμενος στους συνεργατες του (λες και δεν τον εχουμε δει να σφαλιαριζει παιχτες σε καθε αγωνα. Παρεπιμπτοντως ενας απο τους λογους που χαιρομαι που επεσε η ΝΔ ειναι οτι θα φυγει ο Ιωαννιδης).
Κατα τα τα αλλα διαφωνω και ως προς την ευφυια του ΓΑΠ. ΔΕν ειναι διανοια, αλλα για τα μετρα της ελληνικης Βουλης ειναι μαλλον εξυπνος. Πιθανοτατα πιο εξυπνος απο ΚΚ, σιγουρα πιο καλλιεργημενος (ειχαν ρωτησει το 2004 νομιζω ποιο βιβλιο διαβαζε ο καθενας τους. Ο ΚΚ ειχε δηλωσει τις Πυλες της Φωτιας, ο ΓΑΠ καποιο βιβλιο του Αμαρτυα Σεν νομιζω) και κοσμογυρισμενος. Μην μπλεκουμε τα επιφανειακα (προφορικο λογο ή παρουσια, αλλωστε ο Σημιτης ετρωγε τοσο δουλεμα για τα σαρδαμ του και ειναι τελικα ο καλυτερος πρωθυπουργος εδω και δεκαετιες) με την ουσια.
Η μεγαλυτερη του αδυναμια ειναι οταν γινεται Γιωργακης, αναποφασιστος, ασυνεπης, χωρις βουληση, χωρις ηγετικα χαρακτηριστικα (και δεν εννοω να το παιζει Ανδρεας αλλα να εχει σχεδιο και να το φερνει εις περας), λιγο φτερο στον ανεμο. Και οποιος διαφωνει με αυτο ας μου εξηγησει πως διαολο ενας Αμερικανος πολιτης, σπουδαγμενος σε ιδιωτικα πανεπιστημια και θρεμμενος σε 10 χωρες, μπορει να ηγειται ενος επισημα αντιαμερικανικου και γενικα αρκετα ελληνοκεντρικου κομματος που στηριζει το κρατικο μονοπωλιο στα ελληνικα ΑΕΙ!
Και κατι για την κληρονομικη εξουσια: δεν ειναι δα και τοσο περιεργη ή ασυνηθιστη απο μονη της. Εδω στις ΗΠΑ, μια 30πλασια χωρα που σιγουρα εχει περισσοτερα πολιτικα ταλεντα, κανα δυο-τρεις οικογενειες εχουν γερες δυναστειες (Κεννεντυ, Κλιντον, Μπους), να μην μιλησω σε πολιτειακο επιπεδο (με το οποιο θα επρεπε να συγκρινουμε την Ελλαδα).
Το περιεργο στην Ελλαδα ειναι οτι εχουμε εξουσια να κληροδοτειται σε παιδια και ανιψια απο αποτυχημενους πολιτικους, οχι επιτυχημενους! Ο Μητσοτακης εφυγε κακην κακως, η κορη του παει για αρχηγος της ΝΔ. Ο Ανδρεας τα εκανε οπως τα εκανε, ο ΓΑΠ εγινε πρωθυπουργος!
Εγω νομιζω οτι το βαθυτερο αιτιο ειναι καπου εκει που μιλας για πελατειακες σχεσεις. Οταν δεν ψηφιζουμε ιδεες αλλα ατομα για να συναλλαγουμε (ρουσφετακι, να μας φερει τον γιοkα για θητεια στην Σαλαμινα κτλ), λογικο ειναι να θελουμε το παλιο καλο προϊον που ξερουμε, αντι για το νεο που ισως μας βγει σκαρτο (φαντασου να τον ψηφισεις και να μην σου κανει ρουσφετι!).
Twra edw pou ta leme sthn Ellada exei paraginei to kako me thn klironomikh dimokratia.
Kata mana kata kyri , kata gio kai thygatera….
Πες της να προσέχει γιατί έχει να αντιμετωπίσει τον… Πανίκα!
Το μάθατε αυτό; Θα βάλει υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος… έτσι και γίνει κάνα ανέκδοτο και βγει για μένα η ΝΔ έχει τελειώσει ως κόμμα. Οριστικά και αμετάκλητα.
Παγίως πίστευα ότι από αυτές τις ερωτήσεις κρίναμε πρωτίστως την ειλικρίνεια και δευτερευόντως τις ‘κεραίες’ των πολιτικών, υπό την έννοια ότι πρέπει να προσέξεις να μην το παρακάνεις σε σημείο που να μην σε πιστέψει τελικά κανείς. Απλά μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι κανείς δεν κάνει την αυτονόητα επόμενη ερώτηση: ‘και τι πραγματεύεται το βιβλίο αυτό;’. Εκεί ο ΚΚ θα έλεγε ‘την μάχη των Θερμοπυλών με πολλά ανεκδοτολογικά στοιχεία και κινηματογραφική δομή’. Ο ΓΑΠ τι θα έλεγε; Ειδικά αν ήταν κανένα από τα προχειρογραφήματα του Σεν περί δικαιοσύνης… Better safe than sorry που λένε και στο χωριό του Γιώργου. Χαρακτηριστικό της πολιτικής του απερχόμενου έτσι κι αλλιώς…
– Ποιός είναι ο Πανίκας?
– Εμένα πάντως μου άρεσαν οι Οικολόγοι!
– Πάντως κάθε φορά που έβλεπα τον Παπακωνσταντίνου να εξηγεί αυτά που δε μπορούσε να εξηγήσει ο Γ.Α.Π. αναρωτιόμουν γιατί δεν είναι αυτός Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Ίσως διότι δεν τον λένε Παπανδρέου!
SG και Γιάννη,
το φαινόμενο της πολιτικής οικογενειοκρατίας στην Ελλάδα είναι δυστυχώς πολύ πιο έντονο απ’ ό,τι σε άλλες χώρες. Ο Καθηγητής του ΑΠΘ Κ. Χρυσόγονος (καλός συνταγματολόγος) έχει μελετήσει το θέμα και έχει γράψει ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο και διάφορες μελέτες με αναλυτικά στοιχεία για το πολιτικό συγγενολόι.
Το βιβλίο: “Η ιδιωτική δημοκρατία – Από τις πολιτικές δυναστείες στην κλεπτοκρατία” (εκδ. Επίκεντρο)
Και μία πρόγευση.
Πιο ενδιαφέρουσα είναι μία αυτοτελής μελέτη του υπό τον τίτλο “Η κρυφή γοητεία της δυναστείας”, που παρέχει πληθώρα σχετικών στοιχείων (και συγκριτικών), την οποίαν όμως δυστυχώς δεν βρίσκω πλέον στο διαδίκτυο. Επιφυλάσσομαι.
πες μου ποιο σοβαρο ατομο, μιλωντας ειλικρινα ή οχι, εχει αναλαβει την διακυβερνηση της χωρας και αντι να (δηλωνει) οτι διαβαζει τονους οικονομικων, νομικων, φιλοσοφικων, έστω πολιτικων κτλ βιβλιων, (δηλωνει οτι) διαβαζει τις πυλες της φωτιας.
Κωστα και γω τον βλεπω θετικα τον Παπακωνσταντινου. βεβαια εδω κρινεται και ο καλος ηγετης, διαλεγει καλους συμβουλους. Ας δουμε ποιος θα παρει το οικονομικων.
Google it! But it’s a nasty surprise… :(
SG,
μάλλον εισακουστήκαμε, ο Παπακωνσταντίνου παίρνει το Οικονομικών. Από την άλλη, με Διαματοπούλου στο Παιδείας και Χυτήρη ή Δαμανάκη στο Τουρισμού τίποτα δε βλέπω να γίνεται στους δυο αυτούς ευαίσθητους τομείς, αν και εύχομαι να διαψευστούν οι προσδοκίες μου.
Ωχ, μόλις είδα ότι ως υφυπουργό στο Οικονομικών έβαλλε τον αγαπητό μου Φίλιππο Σαχινίδη! Βλέπω να κάνει τη φορολογική μου δήλωση φύλο-φτερό!
Τελικά Γερουλάνος-Γκερέκου στο Πολιτισμού και Τουρισμού, σαφώς καλύτερα (α, ρε ΕΡΤ με τις προβλέψεις σου!).
Πάντως έχω πεθάνει στα γέλια με αυτό
Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
Καλά, χρειάζεται Υπουργείο που θα διαχειρίζεται την κλιματική αλλαγή? Άρχισαν τα επικοινωνιακά τρυκ!
SG,
«επιτρεψε μου να διαφωνησω, το θεμα ειναι σημαντικο και πολλοι Ελληνες (ελπιζω) ενδιαφερονται για αυτο.»
Τα θέματα οικονομίας φυσικά και είναι μεγάλης σημασίας. Απλώς πιστεύω ότι στην Ελλάδα οι εκλογές είναι πιο πολύ θέμα κλίματος, το οποίο καθορίζεται συνήθως από τον βαθμό φθοράς και διαφθοράς των κυβερνώντων. Έχουν επίσης να κάνουν και με στοιχεία όπως η προσωπική αύρα ή τα (αμφιλεγόμενα) χαρίσματα, που στην Ελλάδα δεν έχουμε μάθει να τα αναζητούμε τόσο στους καλούς λογιστές. Σίγουρα ενδιαφέρονται και οι Έλληνες πολύ για την οικονομία, αλλά δεν νομίζω πως βρίσκουν σε αυτήν τόση έμπνευση και καθημερινό νόημα όσο π.χ. ένας Γερμανός. Και βεβαίως, η ίδια αυτή ανορθολογική προσκόλληση στους γόνους βρίσκεται στον αντίποδα των ορθολογισμού που απαιτεί η εκτίμηση των οικονομικών δεικτών και μεγεθών. Θα ήθελα επίσης να δω κάποια στιγμή μια δημοσκόπηση για το τι ποσοστό των Ελλήνων γνωρίζει ακριβώς τι σημαίνουν όροι όπως «ΑΕΠ», «έλλειμμα», «δημόσιο χρέος».
«Κατα τα τα αλλα διαφωνω και ως προς την ευφυια του ΓΑΠ. ΔΕν ειναι διανοια, αλλα για τα μετρα της ελληνικης Βουλης ειναι μαλλον εξυπνος.»
Για να είμαι ειλικρινής, κι εγώ θεωρώ δύσκολο να είναι τόσο…περιορισμένης ευθύνης όσο φαίνεται, σε κάθε περίπτωση έχει όλο τον καιρό να μας δείξει τις δυνατότητές του. Όσον αφορά τη γλώσσα, ο Σημίτης έκανε απλώς σαρδάμ, ο ΓΑΠ έχει σοβαρό πρόβλημα γνώσης της γλώσσας. Βέβαια έχουμε ζήσει στην Ελλάδα πολλούς ευφραδείς λαοπλάνους, αλλά σίγουρα δεν ισχύει απαραίτητα το αντίστροφο (ότι δηλ. η ελλειμματική γνώση της γλώσσας είναι σημάδι ικανότητας). Για τον Σημίτη π.χ. δεν έχω τόσο θετική άποψη, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα συζήτησης.
Λεκτοράτιε,
Πολύ ενδιαφέρουσα η μελέτη του Χρυσόγονου. Στο σημείο που τονίζει τις «ιδιαιτερότητες του νεοελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, όπως π.χ. η συγκριτικά μεγαλύτερη συνεκτικότητα των οικογενειακών δεσμών» συμφωνώ απόλυτα μαζί του. Μου έρχεται πρόχειρα στο μυαλό και ένα παλιό κείμενο του Στ. Ράμφου, όπου συνέκρινε τις σύγχρονες πολιτικές δυναστείες με αυτές της υστεροβυζαντινής περιόδου, εντοπίζοντας εκεί τα βαθύτερα αίτια της νεοελληνικής εμμονής με την οικογενειοκρατία.
Κωστα τι εστι Σαχινιδης? Πες μου αν θες στο τοπικ που ανοιξα σχετικα με την νεα κυβερνηση για να μην τα μπλεκουμε. αν και ελπιζω το επομενο κειμενο που θα γραφτει μετα απο αυτο να μην εχει να κανει με πολιτικη! :-)
Θεοδωρε συμφωνω οτι οι Ελληνες νοιαζονται περισσοτερο για το επικοινωνιακο χαρισμα και λιγοτερο για την ουσια, τουλαχιστον σε σχεση με τους Γερμανους. Ομως, σε καιρο τετοιας κρισης, θελω να πιστευω οτι αν καποιος υποσχοταν συμμαζεμα και ακουγοταν πειστικος, θα επιβραβευοταν.
ε μην κανεις τωρα και συ το ιδιο λαθος! δεν χρειαζεται φιλολογος για να στρωσει την Ελλαδα, ουτε ρητορας!
βρες το πιο σχετικο τοπικ, ισως αυτο, και πες μου γιατι…
Θεόδωρε,
η ανάρτησή σου είναι εξαιρετική.
“Έχοντας γίνει πρωθυπουργός χωρίς οποιαδήποτε προηγούμενη θητεία σε κρατική ή κυβερνητική θέση, έμοιαζε κάποιες φορές με μικρό Όθωνα εξαρτημένο από τους πολιτικά ενηλίκους «αντιβασιλείς» του (Λούλη, Σουφλιά, Μπακογιάννη, κλπ.). Θεμέλιο της αποτυχίας του οι επιλογές συνεργατών.”
Το επαναλαμβάνω, το είπε ο Γιανναράς πριν από 3-4 χρόνια (σε πολιτικά ανύποπτο τότε χρόνο) και είχε πολύ δίκιο: αδυναμία διάκρισης της ανθρώπινης ποιότητας, με αποτέλεσμα την επιλογή κακών συνεργατών. Ίσως εδώ παίζουν ρόλο και κάποια “πριγκιπικά” συμπλέγματα. Ο ΓΑΠ φαίνεται προς ώρας να έχει καλλίτερο αισθητήριο στην επιλογή συνεργατών: Παπακωνσταντίνου και Ραγκούσης εμπνέουν σαφώς μεγαλύτερη εμπιστοσύνη ή, για να το θέσω διαφορετικά, φοβίζουν λιγότερο από τον Ζαγορίτη και τον Αντώναρο.
“Εντός Βουλής υπάρχουν ένα κόμμα που αντιλαμβάνεται την κοινωνία ως μεγέθυνση εργοστασίου (Κ.Κ.Ε.), ένα άλλο που την βλέπει ως μεγέθυνση ελληνικού πανεπιστημίου σε περίοδο κατάληψης (ΣΥ.ΡΙΖ.Α.), κι ένα τρίτο που με τη χειρότερη αισθητική κόμματος εδώ και δεκαετίες επενδύει λαϊκίστικα σε υπανάπτυκτες εκφράσεις πατριωτισμού και θρησκοληψίας (ΛΑ.Ο.Σ.). Εκτός Βουλής οι Οικολόγοι, που η δυσφορία και απροθυμία τους να συζητήσουν ανοικτά τις θέσεις τους στα εξωτερικά θέματα προβλημάτισε ίσως πιο πολύ από ότι αυτά που οι αντίπαλοί τους υπονοούσαν για τις θέσεις αυτές. Και τέλος, το σύντομο εγχειρίδιο νεοελληνικής ψυχοπαθολογίας που αντιπροσωπεύουν τα περισσότερα άλλα εκτός Βουλής κομματίδια. Με τέτοιες εναλλακτικές, δεν είναι περίεργο που οι περισσότεροι Έλληνες καταλήγουν ψηφοφόροι των κομμάτων εξουσίας. Αντιλαμβάνονται ότι τα όποια στοιχεία ορθολογισμού και νηφαλιότητας στην ελληνική πολιτική κατοικοεδρεύουν κυρίως στα δύο μεγάλα κόμματα.”
Εδώ απλά γράφεις και αντιγράφω προς εμπέδωση!:-)
SG,
«ε μην κανεις τωρα και συ το ιδιο λαθος! δεν χρειαζεται φιλολογος για να στρωσει την Ελλαδα, ουτε ρητορας!»
Μεταξύ ενός γλωσσομαθούς δημαγωγού και ενός άγλωσσου, αλλά καλού διαχειριστή, φυσικά προτιμώ κι εγώ τον δεύτερο. Όμως, ίσως και λόγω επιστημονικής ενασχόλησης, θεωρώ πολύ άσχημο να έχει η χώρα με την – συμπτωματικά ίσως – παλαιότερη συνεχώς ως σήμερα ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο άγλωσσους ηγέτες.
Όσον αφορά τον Σημίτη, για να το συνδέσουμε με αυτή την ανάρτηση, θεωρώ ότι εισπράττει πιο πολλές θετικές κρίσεις από όσες αξίζει, ακριβώς διότι δεν υπήρξε προϊόν οικογενειοκρατίας. Πολλοί δηλ. αισθάνονται την ανάγκη να υπερτονίσουν για αυτό τον λόγο την προσφορά του. Υπήρξε καλός διαχειριστής, με εν μέρει σοβαρό επιτελείο. Η εκσυγχρονιστική του διάθεση όμως δεν βρήκε το θάρρος να συγκρουστεί με την νοοτροπία της κομματικής του βάσης. Κατέρρευσε κι αυτός υπό το βάρος του μεγάλου κομματικού φαγοποτιού, δραπετεύοντας με αναξιοπρεπή τρόπο από το Μαξίμου λίγο πριν συντριβεί στις εκλογές. Επέδειξε επίσης υπεροπτική διάθεση απέναντι σε κάποιες ευαισθησίες των Ελλήνων, μετατρέποντας τον Χριστόδουλο σε παράγοντα της δημόσιας ζωής. Θα μπορούσε δηλ. να είχε περάσει τη θέση του στο θέμα των ταυτοτήτων με διαφορετικούς επικοινωνιακούς χειρισμούς. Όμως η άγνοιά του για την εξαιρετική ιστορική πολυπλοκότητα των σχέσεων εκκλησίας-κράτους-κοινωνίας στην Ελλάδα σε συνδυασμό με το αλαζονικό ύφος του «διαφωτισμένου» έναντι των…θρησκόληπτων ιθαγενών έστειλαν ακόμη και ανθρώπους που απεχθάνονταν τον μακαριστό να συνταχθούν μαζί του. Με ανάλογο τρόπο αντιμετώπισε κατά τη γνώμη μου και τα εξωτερικά θέματα, θεωρώντας τα κι αυτά εμμονές ενός υπανάπτυκτου πληθυσμού.
Λεκτοράτιε,
Ευχαριστώ για τα σχόλια. Είναι αλήθεια πως ο Γιανναράς είχε επισημάνει τις αυτοκαταστροφικές επιλογές συνεργατών του ΚΚ σε μια εποχή που ότι κι αν έκανε ο τελευταίος εθεωρείτο προϊόν ανυπέρβλητης πολιτικής ευφυΐας. Πόσο γρήγορα αλλάζουν τα πράγματα…
η αναλυση του Σημιτη που κανεις ειναι τοσο καλη που δυσκολα προσθετω κατι, εκτος απο το εξης: παρολες τις αδυναμιες εκανε το καλυτερο εργο μαλλον τα τελευταια 20 ή ακομα και 30 χρονια. Προσωπικα γιαυτο τον επιδοκιμαζω, οχι επειδη ηταν ή δεν ηταν μερος της οικογενειοκρατιας.
το θεωρω πολυ χειροτερο να εχει ηγετες που δεν εχουν ιδεα απο οικονομικα, αλλα τεσπα ισως δεν θα συμφωνησουμε εδω. Αλλα για πες μου γιατι τα ελληνικα ειναι η παλιοτερη ομιλουμενη γλωσσα και οχι τα κινεζικα, φαρσι, καποια γερμανικη γλωσσα ή και τα λατινικα (που ειναι ακριβως οσο νεκρα ειναι τα αρχαια ελληνικα, μια και με τα ισπανικα μου καταλαβαινω λατινικα ισως λιγο καλυτερα αποτι καταλαβαινω την αττικη διαλεκτο)?
Μου ξέφυγε η κρίσιμη λέξη. Τα ελληνικά είναι η παλαιότερα καταγεγραμμένη ως σήμερα ομιλούμενη γλώσσα στον κόσμο. Πιθανότατα την εποχή της πρώτης καταγραφής της (μέσα 2ης χιλιετίας π.Χ.) υπήρχαν ήδη και άλλες γλώσσες που ομιλούνται ως σήμερα, π.χ. εβραϊκή ή ινδική, απλώς δεν υπάρχει η απόδειξη.
Η εννοια επίσης της «νεκρής γλώσσας» είναι λίγο προβληματική. Τόσο τα λατινικά όσο και αρχαία ελληνικά «ζουν» εν μέρει ακόμη στις σύγχρονες απογόνους τους. Ειδικά στην περίπτωση των ελληνικών οι αλλαγές που έχει υποστεί η γλώσσα σε διάστημα περίπου 3.500 ετών είναι εντυπωσιακά λίγες.
«το θεωρω πολυ χειροτερο να εχει ηγετες που δεν εχουν ιδεα απο οικονομικα»
Προφανώς δεν νοείται ηγέτης χώρας που να μην ξέρει οικονομικά. Αν και σε βάθος χρόνου βλέπω το ταμείο ειδικά του ελληνικού κράτους να αντέχει λιγότερο από ότι η ελληνική γλώσσα του.
υπαρχει η υποψια οτι τα κινεζικα ειναι επισης αρχαια εως παναρχαια.
συμφωνω, απλα λεω οτι επειδη οι Ισπανοι τα ονομασαν καστιλιανα και οχι νεα λατινικα (παρομοιως Ιταλοι κτλ) δεν σημαινει οτι εχουν μικροτερη συνεχεια απο οτι η ελληνικη γλωσσα. Τολμω να πω οτι τα νεα ελληνικα απεχουν περισσοτερα απο την αττικη διαλεκτο αποτι τα ισπανικα απο κλασικα λατινικα. Απο την αλλη τα ελληνικα της βιβλου ειναι ηδη πολυ κοντα στα σημερινα.
ε ναι, φαντασου κιολας οταν δεν εχουν ιδεα απο οικονομικα ποσο πιο πιθανο γινεται αυτο. Γιατι καποια ελληνικα μαθαινεις απο το περιβαλλον σου, οικονομικα ομως οχι…
Η κινεζική είναι φυσικά κι αυτή πανάρχαια γλώσσα. Δυστυχώς όμως εκεί υπάρχουν πολλοί με «επιστημονική» νοοτροπία ανάλογη με κάποιων δικών μας εδώ που ανακαλύπτουν…προκατακλυσμιαίες πρωτογραφές της ελληνικής. Κι εκεί βρίσκονται και σε πιο επίσημους κύκλους. Όπως και να ΄χει, οι διαφορές είναι μικρές. Η δική τους γλώσσα εμφανίζεται καταγεγραμμένη με βεβαιότητα για πρώτη φορά περί το 1200 π.Χ., η δική μας δύο-δυόμιση αιώνες πιο πριν. Η διαφορά με γλώσσες όπως π.χ. η λατινική έγκειται απλώς στην παλαιότερη καταγραφή. Για αυτές τις γλώσσες η διαρκής ύπαρξη ως σήμερα είναι λιγότερο αυτονόητη από όσο φαίνεται, αν αναλογιστεί κανείς πόσες κάποτε κυρίαρχες γλωσσες έχουν εκλείψει (σουμεριακά, ακκαδικά, βαβυλωνιακά, χεττιτικά, αρχαία αιγυπτιακά, κλπ.).
Για αυτό πιστεύω είναι κρίμα, με όλα τα μέσα εκμάθησης της γλώσσας που έχουμε σήμερα, να υπάρχουν ηγέτες λαών με σημαντική γλωσσική κληρονομιά, οι οποίοι να τροφοδοτούν συνεχώς τις σατιρικές εκπομπές με μαργαριτάρια και σολοικισμούς. Τι έχουμε να ακούσουμε αυτή την τετραετία…
Ενδιαφέρουσα η ανάλυση, μια επισήμανση μόνο:
δεν είναι τόσο βέβαιο ότι οι ελ ψήφισαν οικογενειοκρατία – ίσως αντιφατική να είναι η ανάλυση σου και όχι η στάση των ψηφοφόρων.
Εξηγώ:
Σύμφωνα με πρώτο σου (εξαιρετικό) επιχείρημα, οι ελ ορθώς ψηφίζουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, γιατί είναι τα μόνα κοινοβουλετικά κόμματα με κάποια σοβαρότητα.
Αμέσως μετά, στο δεύτερο επιχείρημα, λες ψήφισαν το επίθετο, δηλ. εν μέρει αναιρείς το προηγούμενο επιχείρημα σου.
Από το πρώτο επιχείρημα βγαίνει το συμπέρασμα ότι οι ψηφόροι πάλι ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ θα ψήφιζαν, ακόμα και αν οι αρχηγοί τους δεν προέρχονταν από τζάκια.
Από το δεύτερο, ότι οι έλληνες καταψήφισαν τους μικρούς όχι επειδή είναι ασόβαροι, αλλά επειδή οι αρχηγοί τους δεν ειναι από οικογένεια.
Κατά την γνώμη μου λοιπόν, αντιφατική είναι η εξήγησή σου και όχι η στάση των ελ.
Προσωπικά, συμφωνώ με το 1ο σου επιχείρημα.
Το σημείο-κλειδί είναι νομίζω ότι οι αρχηγοί των μεγ’αλων κομμάτων ανέλαβαν την αρχηγία με εντελώς γελοιούς (για δημοκρατική χώρα) τρόπους: τον ΓΑΠ έχρισε αρχηγό ο Σημίτης σε μια νύχτα (μακράν η μεγαλύτερη μαλακία του Σημίτη), τον ΚΚ τον έκαναν αρχηγό 5-6 μεγαλοστελέχη κεκλεισμένων των θυρών ουσιαστικά.
Δεν είχαμε δηλαδή κάτι αντίστοιχο με ΗΠΑ όπου ο υποψήφιος του κόμματος εκλέγεται άμεσα, ούτε κάποια σοβαρη δημοκρατική διαδικασία ευρείας συμμετοχής εντός κόμματος. (αυτό που έκανε ο ΓΑΠ εκ των υστέρων δεν μετράει γιατί έγινε αφού είχε ήδη εδραιωθεί).
Πιθανότατα, αν τα κόμματα είχαν σωστές δημοκρατικές διαδικασίες εκλογής αρχηγού, να ήταν αλλιώς τα πράγματα. (για την περίπτωση της ΝΔ είμαι σχεδόν σίγουρος – στο βαθμό που μπορεί να είναι κάποιος σίγουρος όταν υποθέτει)
ΥΓ. Εξαιρετική η ανάλυση σου για Σημίτη, αυτό που του αναγνωρίζω είναι ότι είναι ο μόνος που προσπάθησε πραγματικά να κάνει κάτι (άλλο τι κατάφερε).ΚΚ και Ανδρέας νομίζω δεν ασχολήθηκαν στα σοβαρά με την διακυβέρνηση.
Αυτό το ΚΚ, στο συγκεκριμένο context, με ψιλοανατριχιάζει, λόγω συνιστολογικού copyright…
Snaporaz,
«Από το πρώτο επιχείρημα βγαίνει το συμπέρασμα ότι οι ψηφόροι πάλι ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ θα ψήφιζαν, ακόμα και αν οι αρχηγοί τους δεν προέρχονταν από τζάκια.»
Θεωρητικά έχεις δίκιο, όμως στην πράξη η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα ελληνικά κόμματα εξουσίας και την οικογενειοκρατία είναι κι αυτή θεωρητική. Οι περιπτώσεις μη γόνων ως αρχηγών είναι απλές παρενθέσεις μέχρι να επανακάμψουν οι κληρονόμοι. Τα κόμματα παραμένουν εν δυνάμει οικογενειοκρατικά. Άλλωστε εκτός από τους γόνους της ανώτερης βαθμίδας υπάρχουν και πολλοί άλλοι σε κατώτερες (π.χ. απλοί βουλευτές, υφυπουργοί, κλπ.). Εάν τα κόμματα δεν ήταν οικογενειοκρατούμενα, πολύ απλά δεν θα ήταν όπως τα γνωρίζουμε σήμερα. Έτσι εξηγείται και αυτό που επισημαίνεις, ότι δηλ.
«Το σημείο-κλειδί είναι νομίζω ότι οι αρχηγοί των μεγ’αλων κομμάτων ανέλαβαν την αρχηγία με εντελώς γελοιούς (για δημοκρατική χώρα) τρόπους».
Πρόκειται σαφώς για γελοίες διαδικασίες, ακριβώς επειδή τα κόμματα εξουσίας λειτουργούν κληρονομικά, με όλα τα σχετικά επακόλουθα σε επίπεδο διαπλοκής και επιρροής.
«Από το δεύτερο, ότι οι έλληνες καταψήφισαν τους μικρούς όχι επειδή είναι ασόβαροι, αλλά επειδή οι αρχηγοί τους δεν ειναι από οικογένεια.»
Κι εδώ δυστυχώς τα όρια είναι ρευστά. Καταψηφίζονται πιστεύω και για τα δύο. Από τη στιγμή όμως που υπάρχει έλλειμμα σοβαρότητας (ή ενίοτε και ψυχικής υγείας σε κάποιους εκτός βουλής), είναι λογικό οι ψηφοφόροι να ωθούνται και για αυτό το λόγο προς τα μεγάλα κόμματα.