Τελευταία οι πορείες διαμαρτυρίας για το θάνατο του μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου εμφανίζονται ως γενικότερη εξέγερση ενάντια στη διαφθορά. Το ότι η διαφθορά στην Ελλάδα είναι σημαντικό πρόβλημα επιβεβαιώνεται από το Corruption Perception Index που εκδίδει ο ανεξάρτητος οργανισμός Transparency International, ο οποίος μας κατατάσει στην 57η θέση, πίσω από χώρες όπως η Ιορδανία, η Κόστα Ρίκα, η Σλοβακία, και η Νότιος Αφρική. Η Ελλάδα ολίσθησε σε αυτή τη θέση από τη 49η που κατείχε το 2004, κατά τη θητεία μιας κυβέρνησης που ήρθε στην εξουσία με αποστολή να πατάξει τη διαφθορά. Βέβαια, για να αποδώσουμε τα εύσημα εκεί που πρέπει, ο δείκτης διαφθοράς για την Ελλάδα βελτιώθηκε από το 4.3 το 2004 στο 4.7 το 2008 (υψηλότερος δείκτης σημαίνει λιγότερη διαφθορά). Η βελτίωση αυτή όμως ήταν οριακή. Έτσι, χώρες κυρίως του πρώην ανατολικού μπλοκ όπως η Λετονία και η Σλοβακία που κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά τη διαφθορά κατά τα τέσσερα τελευταία χρόνια μας ξεπέρασαν στη γενική κατάταξη.
Για να μην αισθανόμαστε μοναξιά, στις ΗΠΑ αποκαλύφθηκε πρόσφατα η προσπάθεια του Κυβερνήτη του Ιλλινόι, Rod Blagojevich, να διορίσει στη θέση του Ιλλινόι στην Ομοσπονδιακή Γερουσία που άδειασε όταν ο Ομπάμα παραιτήθηκε για να αναλάβει τα καθήκοντα του Προέδρου, αυτόν που θα του έδινε το υψηλότερο αντάλλαγμα. Αν καταδικαστεί, ο Blagojevich θα συναντήσει στη φυλακή τον πρώην κυβερνήτη του Ιλλινόι, George Ryan, ο οποίος σε ηλικία 73 ετών άρχισε να εκτίει επταετή ποινή κάθειρξης για διαφθορά. Ωστόσο, αν και οι ΗΠΑ είναι κράτος μεταναστών πολλοί εκ΄ των οποίων προέρχονται από χώρες με υψηλή διαφθορά όπως η Σερβία, η Ιταλία, η Ελλάδα, και χώρες της Λατινικής Αμερικής, βρίσκονται αρκετά υψηλά, στην 18η θέση της κατάταξης με βάση το δείκτη. Άρα δε μπορεί κανείς να επικαλεστεί πολιτιστικούς λόγους για να εξηγήσει τις καλύτερες επιδόσεις τους, όπως θα μπορούσε ίσως να κάνει προκειμένου να εξηγήσει γιατί οι Σκανδιναβικές χώρες είναι οι πιο αδιάφθορες. Στις παραγράφους που ακολουθούν θα υποστηρίξω ότι αυτό που διαφοροποιεί τις ΗΠΑ από την Ελλάδα στο ζήτημα της διαφθοράς είναι το θεσμικό πλαίσιο. Επιπλέον, θα εξηγήσω γιατί η απουσία των θεσμικών αλλαγών που είναι απαραίτητες για την πάταξη της διαφθοράς στην Ελλάδα οφείλεται στο εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο με τον τρόπο που λειτουργεί παράγει διαδηλωτές που στρέφονται στην εύκολη λύση της γενικής διαμαρτυρίας, αλλά στερούνται των ικανοτήτων και γνώσεων που είναι απαραίτητες για να συνεισφέρουν στην ποιοτική αναβάθμιση του δημοκρατικού, παρά τα προβλήματά του, Ελληνικού κράτους.
Θα ξεκινήσω επισημαίνοντας ότι επειδή οι εσωτερικοί μηχανισμοί ελέγχου, όπως οι τύψεις, που εμποδίζουν έναν άνθρωπο να ενεργεί κατά τρόπο ανήθικο είναι ατελείς, χρειάζονται εξωτερικοί μηχανισμοί οι οποίοι να αποθαρρύνουν τη διαφθορά περαιτέρω αυξάνοντας το κόστος σε όσους την επιλέγουν. Προκειμένου να είναι αποτελεσματικοί αυτοί οι μηχανισμοί χρειάζεται οι διεφθαρμένοι α) να συλλαμβάνονται, β) να καταδικάζονται και πολιτικά, και γ) όσοι σκέφτονται να ενεργήσουν κατά τρόπο διεφθαρμένο να γνωρίζουν ότι η ποινή που προβλέπει ο νόμος θα εφαρμοστεί ανεξάρτητα από το πόσο συμπαθείς είναι, την ηλικία τους, τις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις, κ.ο.κ. (το λεγόμενο rule of law). Στην περίπτωση του Blagojevich, α) Ένα μέρος των επιβαρυντικών στοιχείων προέρχονται από μυστικές ηχογραφήσεις των τηλεφωνημάτων του από την Ομοσπονδιακή Αστυνομία (FBI) κατόπιν άδειας του αρμόδιου δικαστή (δικαστικό ένταλμα). β) Οι γερουσιαστές που προέρχονται από το ίδιο κόμμα με τον Blagojevich έχουν ζητήσει την παραίτησή του και τον έχουν απομονώσει. γ) Το ότι ο προηγούμενος κυβερνήτης εκτίει μια ποινή που μάλλον ισοδυναμεί, λόγω της ηλικίας του, σε θάνατο στην φυλακή, έχει καταστήσει σαφές ότι όποιος παρανομήσει και καταδικαστεί θα εκτίσει την ποινή που προβλέπει ο νόμος. (Όπως λένε οι Αμερικάνοι, “If you can’t do the time, don’t do the crime!”) Δύσκολα θα φανταστεί κανείς όλα τα παραπάνω να συμβαίνουν στην Ελλάδα. Γιατί όμως όχι?
Διότι η Ελλάδα δεν έχει το ανάλογο θεσμικό πλαίσιο. Ένα από αυτά που της λείπουν είναι ο διαχωρισμός δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας, που εξασφαλίζει την ανεξαρτησία της δικαστικής αρχής. Στις ΗΠΑ, τουλάχιστον στα κατώτερα δικαστήρια, οι δικαστές εκλέγονται από τους ψηφοφόρους στους οποίο λογοδοτούν για τις αποφάσεις τους. Οι δικαστές του Αρείου Πάγου διορίζονται μεν από τον Πρόεδρο, όμως οι θέσεις τους είναι ισόβιες. Ο κάθε Πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να διορίσει δικαστή (από τους εφτά) μόνο αν κάποιος πεθάνει ή παραιτηθεί. Έτσι οι δικαστές εφαρμόζουν το νόμο και το Σύνταγμα χωρίς να έχουν το φόβο της εκτελεστικής εξουσίας, και ανεξάρτητα από τη θέλησή της. Ένα δεύτερο που λείπει από την Ελλάδα είναι ο διαχωρισμός εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας. Στις ΗΠΑ οι ψηφοφόροι ψηφίζουν ξεχωριστά εκτελεστική εξουσία (Πρόεδρο/Αντιπρόεδρο στις ομοσπονδιακές εκλογές και Κυβερνήτη στις Πολιτειακές) και νομοθετική (ομοσπονδιακούς και πολιτειακούς γερουσιαστές). Έτσι το συμφέρον των γερουσιαστών ενός κόμματος είναι να αποπέμψουν τον προερχόμενο από το ίδιο κόμμα διεφθαρμένο κυβερνήτη προκειμένου να μην χάσουν το έρεισμά τους στους ψηφοφόρους, και όχι να τον στηρίξουν. Αντίθετα, στην Ελλάδα η μοίρα των κυβερνητικών βουλευτών είναι συνδεδεμένη με τη μοίρα της κυβέρνησης. Θα μπορούσα να φέρω και άλλα παραδείγματα, αλλά θα προτιμήσω να αναφερθώ σύντομα στο πώς βρέθηκαν οι ΗΠΑ με ένα θεσμικό πλαίσιο τόσο αποτελεσματικό.
Η αποτελεσματικότητα των θεσμών οφείλεται στoυς εξαιρετικά μορφωμένους και πολυμαθείς πατέρες του Αμερικανικού κράτους, με προεξέχοντες τους Benjamin Franklin (εφευρέτης, επιστήμονας με συνεισφορά στη θεωρία του ηλεκτρισμού, και πολιτικός στοχαστής), Thomas Jefferson (μαθηματικός, φιλόσοφος, ιστορικός, και νομικός), και Alexander Hamilton (οικονομολογος και πολιτικός φιλόσοφος). Επηρεασμένοι από τις αρχές του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού που έθεσε πάνω από όλα τον άνθρωπο αναγνωρίζοντάς του τρία βασικά δικαιώματα, στη ζωή, την ιδιοκτησία, και την ελεύθερη επιδίωξη της προσωπικής του ευτυχίας, θέλησαν να φτιάξουν ένα Σύνταγμα που να διασφαλίζει αυτά τα δικαιώματα, αλλά ταυτόχρονα να το κάνουν όσο γενικό χρειάζεται προκειμένου να είναι ευέλικτο και διαχρονικό. Και αφιέρωσαν πάρα πολύ χρόνο, μελέτη, και σκέψη πάνω σε αυτό. Αντίθετα το Ελληνικό Σύνταγμα ήταν εν μέρη δοτό από ξένες μοναρχίες, όποιες αναθεωρήσεις έγιναν τσαπατσούλικα, και κυρίως, αντιμετωπίζει τον Έλληνα πολίτη ως ραγιά, κατάλοιπο ίσως της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το Ελληνικό Σύνταγμα είναι τόσο λεπτομερειακό ώστε να απαγορεύει τη μη κρατική ανώτατη εκπαίδευση, θεωρώντας το ραγιά πατέρα ανίκανο να αποφασίσει για την ανώτατη εκπαίδευση του παιδιού του. Δίνει το δικαίωμα στο ραγιά πολιτικό να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, θεωρώντας τον ανίκανο να συνεργαστεί με συναδέλφους του από άλλα κόμματα. Θεωρεί ανίκανο το ραγιά πολίτη να ψηφίζει απευθείας τους δικαστές που τον δικάζουν, και του στερεί το κριτήριο της αθωότητας (αθώος μέχρι αποδείξεως του εναντίου) καθώς επιτρέπει στο κράτος να του πάρει δακτυλικά αποτυπώματα (κάτι που στις ΗΠΑ γίνεται μόνο σε εγκληματίες), να του ζητάει να προσκομίσει δικαιολογητικά για να αποδείξει ότι δεν χρωστάει σε ασφαλιστικά ταμεία πριν να του επιτρέψει να μεταβιβάσει ακίνητα, κ.ο.κ. Αυτή η τεράστια γραφειοκρατία με τη διαπλοκή εξουσιών είναι το φυτώριο που έχει επιτρέψει στη διαφθορά να ανθίσει.
Η πάταξη της διαφθοράς στην Ελλάδα απαιτεί θεσμικές μεταρρυθμίσεις, όχι απλή εναλλαγή κομμάτων στην εξουσία. Περισσότερο από ποτέ έχουμε ανάγκη από Έλληνες Franklin και Jefferson, από μορφωμένους και βαθυστόχαστους πολίτες που θα γνωρίζουν τις αρχές του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού που ενέπνευσαν από τον Άνταμ Σμιθ μέχρι το Μαρξ, θα κατανοούν τη σημασία του rule of law για τη λειτουργία της δημοκρατίας, και θα μπορούν να προβάλλουν συγκεκριμένες αξιώσεις κατόπιν ώριμης σκέψης. Δυστυχώς οι απόφοιτοι του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος στη μεγάλη τους πλειοψηφία δεν πληρούν αυτές τις προδιαγραφές. Έχουν αποστηθίσει μέσω των ετήσεων εκδηλώσεων για την εξέγερση του Πολυτεχνείου τους στοίχους του «Της δικαιοσύνης ήλιε νοητέ…», παρελαύνουν κάθε χρόνο για να τιμήσουν το ΟΧΙ και την εθνική αντίσταση, και γνωρίζουν πώς να συνδικαλίζονται στα δεκαπενταμελή συμβούλια για να αποφασίσουν αν θα κάνουν κατάληψη (θυμάμαι πατέρα να δηλώνει σε δημοσιογράφο περήφανος για τις γνώσεις που απεκόμισε η κόρη του που συμμετείχε στην κατάληψη από αυτήν τη διαδικασία). Δεν έχουν διδαχτεί ωστόσο πολιτική φιλοσοφία και οικονομικά, ενώ η διδασκόμενη αγωγή του πολίτη αποκαλείται από τους μαθητές «ώρα του παιδιού». Δεν πρέπει λοιπόν να απορεί κανείς που για να διαμαρτυρηθούν οι νέοι κάνουν το μόνο που έχουν διδαχτεί καλά: εξεγείρονται. Το τραγικό είναι ότι σε αντίθεση με τη δικτατορία, η δημοκρατία για να αλλάξει δεν έχει (μόνο?) ανάγκη τη μολότωφ, την κατάληψη, τον επαναστάτη, έχει ανάγκη την ψήφο, την πρόταση, τον μορφωμένο και συνειδητό πολίτη. Αυτό που με κάνει απαισιόδοξο είναι ότι ο τελευταίος φαίνεται να είναι είδος προς εξαφάνιση.
Εξαιρετικός!
Στις πολύ σωστές επισημάνσεις σας, αναφορικά με το διαχωρισμό εκτελεστικής και διοικητικής εξουσίας, επιτρέψτε μου να προσθέσω και μια παράμετρο που συνήθως δεν συζητείται: το εκλογικό σύστημα. Στις Η.Π.Α. οι βουλευτές και οι γερουσιαστές εκλέγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες με σχετική πλειοψηφία. Αντίθετα με την Ελλάδα, όπου οι λίστες των υποψηφίων βουλευτών καταρτίζονται αποκλειστικά και μόνο από τους αρχηγούς των κομμάτων (με ελάχιστες εξαιρέσεις), και όπου το πλαφόν του 3% απαγορεύει σε ανεξάρτητους υποψηφίους βουλευτές να εκλεγούν, στις Η.Π.Α. διεξάγονται προκριματικές εκλογές σε κάθε κόμμα και, σε αρκετές περιπτώσεις, την έδρα δεν την κερδίζει ο κομματικός εκλεκτός, αλλά κάποιος ανεξάρτητος (βλ. επανεκλογή Liebermann στο Connecticut το 2006, παρ’ όλον που είχε κατέλθει ως ανεξάρτητος – κατίσχυσε του Ned Lamont, ο οποίος τον είχε κερδίσει στις προκριματικές εκλογές του Δημοκρατικού κόμματος). Έτσι, οι βουλευτές και οι γερουσιαστές έχουν πολύ μεγάλη ανεξαρτησία και δεν μπορεί και ν’ αναπτυχθεί ένα αρχηγοκεντρικό κομματικό μοντέλο, αντίστοιχο με αυτό της χώρας μας. Δεν μπορεί, δηλαδή, ο επικεφαλής μιας παράταξης στη Βουλή ή τη Γερουσία να δώσει “γραμμή” ή να καλέσει τους υποψηφίους να αποχωρήσουν από μια ψηφοφορία, όπως γίνεται στην πράξη στην Ελλάδα. Δεν τίθενται ζητήματα παραίτησης βουλευτών ή γερουσιαστών που ανεξαρτητοποιούνται (όπως του κ. Τατούλη στην Ελλάδα) με το αιτιολογικό ότι την έδρα τους την οφείλουν στον κόμμα. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και στη Μεγάλη Βρετανία – όπου, παρ’ όλον που η εκτελεστική εξουσία εξαρτάται από τη νομοθετική, είναι χαρακτηριστική η ανεξαρτησία των βουλευτών, οι οποίοι επίσης εκλέγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες με το first-past-the-post σύστημα.
ωραίο κείμενο με πολύ ανάλυση….
παρ όλα αυτά 8α ήθελα να προσθέσω ότι το ζήτημα της διαφθοράς είναι ένα θέμα που αφορά και την αντίληψη που έχει ο κόσμος για το επίπεδο διαφθοράς γύρω του (how corruption corrupts) και δυστυχώς η πολίτες αλλάζουν πολύ δύσκολα και κυρίως αργά αντιλήψεις. Η αλλαγή αυτή γίνεται κυρίως μέσου του εκπαιδευτικού συστήματος αλλά χρειάζονται να περάσουν γενιές για φανούν τα αποτελέσματα της και την ανάπτυξη μιας έννοιας που κατα τη γνώμη μου δεν μπορεί να βρεί εφαρμογή στην ΕΛλάδα ή οποία ονομάζεται social trust. το τελευταίο καιρό ακούω ξανά ρεπορτάζ που αναφέρονται ξανά στην εφαρμογή σκανδιναβικών μοντέλων και πραγματικά αναρωτιέμαι μέχρι πότε 8α αιωρείται αυτή η ψευδεσθηση της εφαρμογής του σε μια χώρα που δεν έχει καμμιά πολιτισμική ομοιότητα με τους βορειο Ευρωπαίους..επείδη απο ότι είδα το ενδιαφέρον αυτό άρθρο είναι γραμμένο απο οικονομολόγο να αναφέρω ότι Schumpeter είναι νομίζω απο τους μονους που έχει τι θέσει τι θέμα στη σωστή του βάση..δηλαδή το σκανδιναβικό μοντελο δουλεέυι καλά στη Σουηδία όχι γιατί είναι καλό το μοντέλο αλλά γιατι είναι το κατάλληλο για τους Σουηδούς..
η προσκόλληση και η εμμονή σε δείκτες, ειδικά σε θέματα που αφορούν κοινωνικά θέματα, πιστεύω ότι δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απο ότι λύνει για το λόγο και μόνο οτι η αγκυρότητας τουσ οφείλεται σε στατιστικά τεχνουργήματα..εξάλλου είναι απλα και μόνο δείκτες..
Sargus,
σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.
Averell Dalton,
σε ευχαριστώ για τις επισημάνσεις οι οποίες με βρίσκουν απόλυτα σύμφωνο.
Δημήτρη,
σε ευχαριστώ για τις ενδιαφέρουσες επισημάνσεις. Μερικές σκέψεις-απαντήσεις.
1. Δεν είμαι σίγουρος ότι κάποιοι θεσμοί που είναι αποτελεσματικοί σε μια χώρα θα είναι απαραίτητα αναποτελεσματικοί σε μια άλλη χώρα λόγω της διαφορετικής κουλτούρας και νοοτροπίας. Προς το παρόν κάνω έρευνα για τη Λατινική Αμερική και θα γράψω κάτι όταν έχω περισσότερα στατιστικά αποτελέσματα. Ωστόσο παρατηρώ, όπως έγραψα και στο κείμενο, ότι ενώ στην ίδια τους τη χώρα συμπεριφέρονται με τρόπο διεφθαρμένο, όταν έρχονται στις ΗΠΑ ο μέσος Ιταλός, Έλληνας, Σέρβος, Μεξικάνος και άλλοι συμπεριφέρονται διαφορετικά. Ένα πράγμα κοινό που έχουν όλοι οι άνθρωποι είναι ότι η συμπεριφορά τους επηρεάζεται από τα κίνητρα. Όταν το θεσμικό πλαίσιο δίνει ισχυρά κίνητρα σε κάποιον να κάνει σωστά τη δουλειά του και αντι-κίνητρα στο να συμπεριφέρεται κατά τρόπο διεφθαρμένο, τα κρούσματα διαφθοράς θα είναι λιγότερα. Άλλο παράδειγμα είναι οι Ανατολικο-Ευρωπαϊκές χώρες. Παρατηρούμε ότι με την κατάρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού, η οποία συνιστά μια σημαντικότατη αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο, η διαφθορά στις χώρες αυτές μειώθηκε δραματικά, για πολλές σε επίπεδα μικρότερα της Ελλάδας.
2. Για τη σημασία της παιδείας συμφωνούμε! Εκεί κατέληξα και εγώ λέγοντας ότι για αυτό είμαι απαισιόδοξος. Για να γίνω πιο ξεκάθαρος, η Ελλάδα δεν είχε την τύχη να έχει ένα εξαιρετικό θεσμικό πλαίσίο από τη σύστασή της όπως οι ΗΠΑ. Οι απαιτούμενες θεσμικές αλλάγες στα πλαίσια ενός δημοκρατικού πολιτεύματος μπορούν να γίνουν μόνο με τη σωστή εκπαίδευση των νέων. Όμως το εκπαιδευτικό σύστημα είναι και αυτό προϊόν ενός διεφθαρμένου συστήματος. Κατα συνέπεια παράγει πολίτες που δεν έχουν την ικανότητα να αλλάξουν το θεσμικό πλαίσιο, και πολλές φορές γίνονται και οι ίδιοι γρανάζι στη μηχανή της διαφθοράς. Έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος ο οποίος δε βλέπω πώς μπορεί να σπάσει.
Το paper αυτό έρχεται να ενισχύσει την άποψη που δίνει έμφαση στα κίνητρα και στο θεσμικό πλαίσιο.
Αντιγράφω από το conclusion:
Στην Ελλάδα δεν βλέπω ούτε ποιος, ούτε πώς θα επιβάλλει τις απαιτούμενες αλλαγές. Συντάσσομαι κι εγώ λοιπόν με τους απαισιόδοξους.
Πολύ χαρούμενοι είμαστε όλοι στην αυγή του νέου χρόνου :-D
Λέει και κάτι καλό το παραπάνω άρθρο:οι Έλληνες διπλωμάτες δεν είχαν πάρει καμμία κλήση για παράνομο παρκάρισμα!
Κώστα
συμφωνώ και ευχαριστώ για την ωραία αντιπαράθεση απόψεων..μερικές πρόχειρες σκέψεις ακόμα
αναφορικά με το (1)
για να το κάνω λίγο πιο συγκεκριμένο απο πλευράς, τα τελευταία χρόνια ζω, σπουδάζω και σποραδικά εργάζομαι στη Σκανδιναβία να παρατηρήσω κάτι. Οντως και γω παρατηρώ ότι κόσμος απο διαφορετικές χώρες προσαρμόζονται πλήρως στη σκανδιναβική πραγματικότητα δηλ. εργάζονται και συμπεριφέρονται σαν να έχουν γεννηθεί εκεί. Υιοθετώντας μια οικονομίστικη λογική (μια και κάνω μεταπτυχιακό στα οικονομικά), θα μπορούσα να πω ότι ένας Ελληνας ή Σέρβος ή καποιος απο την Αφρική βρισκόμενος σε μια χώρα με περισσοτερες ευκαιρείες αναπροσαρμόζει τη συμπεριφορά του ενσωματώνεται στο πλαίσιο που ζει. Με άλλα λόγια και με ακόμα πιο στυγνή και ανήθικη (κατα τη γνώμη μου) οικονομίστικη λογική, το εναλλακτικό κόστος (π.χ υψηλοί μισθοί) μιας παραβατικής συμπεριφοράς είναι πολύ μεγάλο, οπότε ο κά8ε ένας για να το πουμε πιο απλά έχει πα΄ρα πολλά να χάσει αν δεν συμβιβαστεί με την εκεί πραγματικότητα. Αν δεν κάνω λάθος, είναι η ίδια λογική που βρίσκεται πίσω απο διεθνείς οργανώσεις που προτείνουν σε μισο δυαλειμένες αφρικάνικες χώρες αν επενδύσουν στη παιδεία, στην υγεία κτλ……
αναφορικά με την Λατινική ΑΜερική, που είναι μια κατηγορία μονη της για τετοιες μελέτες. Αν δεν κάνω λάθος (δυστυχώς δεν έχω χρόνο να ανατρέξω σε πηγές αλλά νομίζω ότι είναι του Sokoloff, how latin america fell behind) στην Λατινική Αμερική η κατάσταση είναι πιο μπερδεμένη και πηγαινει χρονικά στις πρώτες αποικίες των ισπανών το 15 αιώνα..μια άποψη λεει ότι για την οικτρή κατάσταση αναφορικά με την ΛΑ ότι φταίνε οι ισπανοί με το σύστημα που μετεμφυτευσαν πηγαίνοντας εκεί ενω η άλλη (η πιο ενδιαφέρον κατα τη γνώμη μου) λεει οτι οι προυπάρχουσες δομες και τα endomwents (μεγάλες παραγωγικές μονάδες εντάσεως εργασίας) των χωρώ αυτών ήταν αυτά που δημιούργησαν εύφορες συνθήκες για αυξημένη διαφθορά…
πέρα απο τις οικονομικές αναλύσεις τέτοιου τύπου πάντως, προσωπικά με πείθει πιο πολύ απο όλα ότι απο τη στιγμη που η ιστορική συνέχεια μιας χώρας διακόπτεται απο εξωτερικούς παράγοντες τύπου αποικίας ή ξένου κατακτητή αυτή η χώρα αργεί χρόνια εως και αιώνες να βρει το ρυθμό της (τρανταχτό καλό παράδειγμα είναι η Μοζαμβική που δεν έγινε αποικεία και στον αντίποδα το Κονγκό, όπου είχε ίσως το χειρότερο αποικιοκρατικό καθεστώς)….
Αναφορικά με το 2)
όπως πολύ σωστά λες παιδεία και γενικότερη ποιότητα θεσμών πάνε μαζί αντροφοδοτοντας το ένα το άλλο
το μόνο σίγουρο είναι ότι χώρες με υψηλούς δείκτες διαφθοράς ξοδευουν ελαχιστα για την παιδεία για ευνόητους λόγους και στο μυαλό μου έρχεται μια πολύ συγκεκριμένη χώρα :-)
Αλλά το θέμα είναι ότι οι θεσμοί είναι άρρικτα συνδεδεμένοι και με το την πολιτισμική ομοιογένεια μιας χώρας η οποία και πάλι διαμορφώνεται μέσω της παιδείας …και μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα κυρίως λόγω ιδιόμορφης γεωγραφικής μορφολογίας και μακράς ιστορίας είναι ακόμα πολύ ανομοιογενής …..μπέρδεμα δηλαδή…αλλά ας μην ξεχνάμε ότι με η Ελλάδα είναι μια ανεξάρτητη χώρα με τα συγκεκριμένα σύνορα περίπου 60 χρόνια (αν δεν κάνω λάθος) που κατα τη γνώμη μου είναι πολύ λίγα….
Δημήτρης …
Διαφωνώ με τις προτάσεις του Κώστα και του Άβερελλ.
“Ένα από αυτά που της λείπουν είναι ο διαχωρισμός δικαστικής και εκτελεστικής εξουσίας, που εξασφαλίζει την ανεξαρτησία της δικαστικής αρχής. Οι δικαστές του Αρείου Πάγου διορίζονται από τον Πρόεδρο, όμως οι θέσεις τους είναι ισόβιες”
Ο διορισμός τους είναι σημάδι ανεξαρτησίας; Απαιτείται να είναι κυριολεκτικά ισόβιοι, δηλαδή να δικάζουν με το ένα πόδι στον τάφο; Δεν αρκεί να τους καταλαμβάνη απλώς ένα όριο ηλικίας;
“Στις ΗΠΑ, τουλάχιστον στα κατώτερα δικαστήρια, οι δικαστές εκλέγονται από τους ψηφοφόρους στους οποίο λογοδοτούν για τις αποφάσεις τους. ”
Δηλαδή δεν εφαρμόζουν τους νόμους, αλλά τις επιθυμίες των ψηφοφόρων τους; Πώς γίνεται να είναι ταυτόχρονα ορθή και πεφωτισμένη και η εκλογή των κατώτερων και ο διορισμός των ανώτερων δικαστών;
“Ένα δεύτερο που λείπει από την Ελλάδα είναι ο διαχωρισμός εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας”
Γιατί τότε το προεδρικό σύστημα δεν έχει βοηθήσει χώρες όπως η Βολιβία και η Λευκορωσσία; Και γιατί ο επάρατος κοινοβουλευτισμός δεν έχει καταστρέψει την Γερμανία; Είχε λάθος ο Τρικούπης του Τις πταίει και δίκιο ο Πιπινέλλης της θεωρίας του κηπουρού;
“Η αποτελεσματικότητα των θεσμών οφείλεται στoυς εξαιρετικά μορφωμένους και πολυμαθείς πατέρες του Αμερικανικού κράτους κλπ κλπ”
Άλλοι έχουν την Βίβλο, άλλοι τον Έλβις, άλλοι τους φάουντινγκ φάδερς. Κώστα, το αμερικανικό Σύνταγμα είναι ένα κείμενο 200τόσων ετών, ο κόσμος έχει προχωρήσει από τότε.
“Το Ελληνικό Σύνταγμα […] Δίνει το δικαίωμα στο ραγιά πολιτικό να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση χωρίς απόλυτη πλειοψηφία”
Αυτό το κάνει ο εκλογικός νόμος, όχι το Σύνταγμα.
“Θεωρεί ανίκανο το ραγιά πολίτη να ψηφίζει απευθείας τους δικαστές που τον δικάζουν”
Το ίδιο και σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Ραγιάδες έχουν και εκεί;
“επιτρέπει στο κράτος να του πάρει δακτυλικά αποτυπώματα”
Διπλό σφάλμα: ούτε προβλέπει κάτι τέτοιο το Σύνταγμα ούτε απαιτείται [πλέον] πλέον η λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων για την έκδοση ταυτότητας.
Άβερελλ, η συζήτηση για πλειοψηφικό με ευρεία ή πλειοψηφικό με στενή μας ταλαιπώρησε ολόκληρο το 19ο αιώνα. Νόμιζα ότι τα είχαμε λύσει αυτά τα θέματα.
“Αντίθετα με την Ελλάδα, όπου οι λίστες των υποψηφίων βουλευτών καταρτίζονται αποκλειστικά και μόνο από τους αρχηγούς των κομμάτων (με ελάχιστες εξαιρέσεις), και όπου το πλαφόν του 3% απαγορεύει σε ανεξάρτητους υποψηφίους βουλευτές να εκλεγούν”
Αυτές είναι σωστές επισημάνσεις. Το πρώτο λύνεται με περισσότερη εσωκομματική δημοκρατία, το δεύτερο με απλή αναλογική. Αλλά εσύ είσαι κατά της απλής αναλογικής!
“Έτσι, οι βουλευτές και οι γερουσιαστές έχουν πολύ μεγάλη ανεξαρτησία και δεν μπορεί και ν’ αναπτυχθεί ένα αρχηγοκεντρικό κομματικό μοντέλο, αντίστοιχο με αυτό της χώρας μας”
Δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος. Περισσότερο συνεισφέρει το προεδρικό σύστημα με περιορισμό θητείας κατά την γνώμη μου.
“οι οποίοι επίσης εκλέγονται σε μονοεδρικές περιφέρειες με το first-past-the-post σύστημα”
… το οποίο έχει την μικροπαρενέργεια σε ολόκληρη την Σκωτία να μην εκλεγή ούτε ένας Συντηρητικός βουλευτής στις εκλογές του 1997 π.χ. Και γαμώ τις δημοκρατίες.
Γενικώτερη παρατήρηση: το εκλογικό σύστημα δεν είναι απλώς ένα ζήτημα του τι δουλεύει καλύτερα, οπότε συζητούμε απλώς για το τι σημαίνει “καλύτερα” και τι “δουλεύει”. Η ανόθευτη έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας απαιτεί την ιεράρχηση της ίσης ψήφου πολύ πιο πάνω από άλλα επιθυμητά αποτελέσματα. Υπάρχουν και άλλα ζητήματα στον κόσμο εκτός από τις συνέπειες.
Αθανάσιε, σ’ ευχαριστώ που σήκωσες το γάντι! Επειδή, όμως, το ζήτημα του εκλογικού συστήματος δεν είναι το πρωτεύον στην πολύ ενδιαφέρουσα αρχική ανάρτηση του Κώστα, νομίζω ότι δεν είναι κομψό να εκθέσω αναλυτικά τις απόψεις μου, υπό το πρίσμα των αντιρρήσεών σου, υπό την ανάρτηση αυτή (είχα γράψει κάτι σχετικό εδώ). Δεν παραγνωρίζω καθόλου αυτά που γράφεις για την ισότητα της ψήφου. Συνοπτικά να σου αναφέρω μόνο τα εξής:
1. Η ανόθευτη έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας είναι πράγματι η σημαντικότερη αποστολή ενός εκλογικού συστήματος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι, κατ’ ανάγκην, η έκφραση αυτή πρέπει να περνά από κομματικούς σχηματισμούς όπως είναι διαμορφωμένοι στην Ελλάδα σήμερα. Το βασικό μου πρόβλημα με το σημερινό σύστημα είναι ότι η ισορροπία γέρνει υπέρ του κόμματος και εις βάρος του υποψηφίου. Πολλές χώρες έχουν διάφορες παραλλαγές, όπως τη δυνατότητα να συμπληρωθούν ονόματα υποψηφίων άλλου κομματικού σχηματισμού στο ψηφοδέλτιο ή τη δυνατότητα ψηφοδελτίου που διαμορφώνει από μόνος του ο ψηφοφόρος με όποιους υποψηφίους επιθυμεί, ανεξαρτήτως κόμματος, ώστε να αναδεικνύονται περισσότερο οι υποψήφιοι ως πρόσωπα.
2. Μάλλον θα ήμουν περισσότερο ανοικτός σε μια παραλλαγή του γερμανικού εκλογικού συστήματος, όπου υπάρχει δεύτερη λίστα, η οποία “συμπληρώνει” την κατά μονοεδρικές περιφέρειες εκλογή, ώστε να αποκαθίσταται στην κοινοβουλευτική εκπροσώπηση η αναλογία των ποσοστών των κομμάτων στο εκλογικό σώμα.
Το πρόβλημά μου, όπως καταλαβαίνεις, έχει να κάνει με την υπέρμετρη, κατά τη γνώμη μου, χαλάρωση της σχέσης ψηφοφόρου – βουλευτή (με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κοινοβουλευτική λειτουργία και την αντιπροσωπευτικότητα), η οποία οφείλεται κυρίως στην ύπαρξη πολυεδρικών περιφερειών και στη μεσολάβηση των κομμάτων. Η μόνη μου ουσιαστική διαφωνία στις επισημάνσεις σου και τις αρχές που θέτεις είναι ως προς το ότι “τα είχαμε λύσει αυτά τα θέματα”.
Averell η χαλάρωση της σχέσης βουλευτή-ψηφοφόρου στην Ελλάδα ίσως να είναι και εν μέρει ζητούμενο. Σίγουρα έχεις ακούσει για πελατειακές σχέσεις και εθνοπατέρες που βόλεψαν/βολεύουν τα “παιδιά” τους. Προσθέτοντας και αυτήν την παράμετρο το ζήτημα γίνεται πιο πολύπλοκο.
Εν τέλει όμως νομίζω ότι δεν παίζει τόσο ρόλο το σύστημα εκλογής, όσο η ύπαρξη checks and balances. Η μία εξουσία να ελέγχει την άλλη και ο πολίτης και τις τρεις.Κάπου εδώ μπαίνει και το ζήτημα της αποτελεσματικότητας-να αλληλοελέγχονται αλλά να μην κάνουμε 5 χρόνια να ψηφίσουμε ένα νόμο, ούτε να κάνουμε κάθε μέρα δημοψηφίσματα- και δένει το γλυκό.
th.alys, έχεις δίκαιο για τα checks and balances. Επειδή ακριβώς η κομματικοποίηση της εκλογής των βουλευτών, όπως προβλέπεται στους ισχύσαντες εκλογικούς νόμους μετά τη μεταπολίτευση (δεν αναφέρομαι πριν, επειδή δεν τους γνωρίζω) ταυτίζει την κυβέρνηση με την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στο πρόσωπο του κοινού τους αρχηγού, μειώνοντας μέχρις εξαφανίσεως, σχεδόν, τα checks and balances, προτιμώ ένα εκλογικό σύστημα που κατοχυρώνει περισσότερο την ουσιαστική ανεξαρτησία του βουλευτή σε σχέση με το ισχύον.
Πολυ σωστο και το κειμενο του Κωστα αλλα και του averel dalton.θελω ομως να προσθεσω καποια πραγματα καθως και να διαφωνησω σε ενα συγκεκριμενο.
1)Καταρχην οι ομοσπονδιακοι δικαστες διοριζονται απο τον προεδρο μονο εφοσον τους εγκρινει η πλειοψηφεια της γερουσιας.ο προεδρος απο μονος του δεν εχει το δικαιωμα να διορισει σχεδον κανεναν στις υψηλες θεσεις της δικαστικης αλλα και της εκτελεστικης εξουσιας.παρομοια και με τους υπουργους:ολοι πρεπει να εγκριθουν απο τη γερουσια.
2)Θα επαναλαβω αυτο που ειχα πει και σε ενα αλλο ποστ.οι υπουργοι και γενικα ολα τα μελη της εκτελεστικης εξουσιας δεν μπορουν να ειναι ταυτοχρονα και μελη της νομοθετικης. αυτο εχει ως αποτελεσμα οι υπουργοι στις ΗΠΑ να ειναι συνηθως ατομα του ιδιωτικου τομεα και οχι επαγγελματιες πολιτικοι.κατι θετικο τουλαχιστον οπως το βλεπω εγω.
3)Οι ανωτατοι δικαστες (σε ομοσπονδιακο επιπεδο) ειναι μεν ισοβιοι αλλα σε περιπτωση που αποδειχτει οτι εχουν διαπραξει το οποιοδηποτε αδικημα το κογκρεσο με ενισχυμενες πλειοψηφειες μπορει να τους διωξει (αν δεν εχουν συλληφθει ηδη!!!)
4) Οι πολιτειακοι δικαστες ναι μεν εκλεγονται αλλα ειναι ακομματιστοι (τουλαχιστον θεωρητικα)
5)το πολιτειακο επιπεδο ειναι ακομα πιο ελευθερο σε σχεση με το ομοσπονδιακο διοτι α)εχουν μορφες αμεσης δημοκρατιας δηλαδη initiative,referendum kai recall.β)σε πολλες πολιτειες εκλεγουν ξεχωριστα τους υπουργους και τους κυβερνητες της πολιτειας.δηλαδη μπορω να ψηφισω κυβερνητη ρεπουμπλικανο αλλα υπουργο εξωτερικων της πολιτειας δημοκρατικο κτλ!γ) σε περιπου 15 πολιτειες τα μελη της νομοθετικης εξουσιας εχουν ορια στη θητεια (term limits) τους κατι που σε ομοσπονδιακο επιπεδο ισχυει μονο για τον προεδρο.
Αν σε ολα αυτα προσθεσουμε και τις προκριματικες εκλογες που αναφερθηκαν σε αλλο σχολιο και ισχυουν απο τοπικο μεχρι ομοσπονδιακο επιπεδο αλλα και τον πληρη διαχωρισμο των εξουσιων σε ολα τα επιπεδα καταλαβαινουμε οτι η κομματικοποιηση στις ΗΠΑ ειναι πρακτικα ανυπαρκτη.
Διαφωνω εν μερει στο εξης:οι μεταναστες που πηγαν στις ΗΠΑ ακομα και αν προηλθαν απο διεφθαρμενες χωρες ηταν ατομα που δεν μπορουσαν να αντεξουν το περιβαλλον στη μητερα πατριδα τους και εφυγαν με σκοπο για κατι καλυτερο.δηλαδη πολλα απο αυτα τα ατομα ηταν ατομα που δεν αντεχαν την αναξιοκρατια,τη διαφθορα κτλ και αφου ειδαν οτι δεν μπορουν να αλλαξουν τιποτα σηκωθηκαν και εφυγαν και πηγαν στις ΗΠΑ (και οχι μονο).αρα για αυτους ηταν πανευκολο να προσαρμοστουν στο αμερικανικο συστημα.δηλαδη δεν μπορω να πω με σιγουρια αν οντως οι θεσμοι αλλαξαν τους μεταναστες ή αν οι συγκεκριμενοι μεταναστες ηταν διανοητικα ηδη προετοιμασμενοι να προσαρμοστουν σε νεους θεσμους!
Χαίρομαι που άναψε η συζήτηση.
th.alys.
Σε ευχαριστώ για την αναφορά στο πολύ ενδιαφέρον πέηπερ του οποίου την ύπαρξη αγνοούσα.
Αθανάσιε και thanos
ο Θάνος με καλύπτει σε πολλά σημεία. Να απαντήσω και εγώ σε κάποιες από τις ενστάσεις του Αθανάσιου.
“Ο διορισμός τους είναι σημάδι ανεξαρτησίας; Απαιτείται να είναι κυριολεκτικά ισόβιοι, δηλαδή να δικάζουν με το ένα πόδι στον τάφο; Δεν αρκεί να τους καταλαμβάνη απλώς ένα όριο ηλικίας; ”
Συνήθως οι άνθρωποι παραιτούνται αν φτάσουν σε κάποια προχωρημένη ηλικία. Τέλος πάντων, μόνο ένας νομικός θα μπορούσε να πιαστεί από μια τέτοια λεπτομέρεια. :) Η ουσία είναι ότι με τη μακρά θητεία των δικαστών αφαιρείται η δυνατότητα από ένα Πρόεδρο να ελέγξει απόλυτα τον Άρειο Πάγο διορίζοντας όλους τους δικαστές, ακόμα και αν έχει τη στήριξη από τη Γερουσία που απαιτείται όπως σωστά επισήμανε ο Θάνος, και επιτρέπει στους δικαστές να λειτουργούν ανεξαρτητα.
“Δηλαδή δεν εφαρμόζουν τους νόμους, αλλά τις επιθυμίες των ψηφοφόρων τους; Πώς γίνεται να είναι ταυτόχρονα ορθή και πεφωτισμένη και η εκλογή των κατώτερων και ο διορισμός των ανώτερων δικαστών;”
Πρώτα από όλα, ο νόμος, όπως και στην Ελλάδα, δίνει μια διακριτική ευχέρεια στις ποινές που επιβάλλει ο δικαστής, και σε άλλες λεπτομέρειες σχετικές με τη διεξαγωγή της δίκης που δεν θέλω χάριν συντομίας να αναφέρω. Οι ψηφοφόροι κρίνουν πώς ο δικαστής χρησιμοποιεί αυτή την ευχέρεια. Ο δικαστής έτσι προσπαθεί να ενεργεί στα πλαίσια του νόμου μεν, αλλά ταυτόχρονα έχοντας υπ΄όψην και το κοινό περί δικαίου αίσθημα, όπως έλεγε και ένας καθηγητής μου στο γυμνάσιο. Δεν είναι ωστόσο προς το συμφέρον του δικαστή να παραβεί το νόμο για να ικανοποιήσει τους ψηφοφόρους διότι τότε αυξάνει την πιθανότητα να γίνει δεκτή μια πιθανή έφεση. Δικαστές των οποίων οι αποφάσεις ακυρώνονται συστηματικά στο εφετείο συνήθως κρίνονται ως αναποτελεσματικοί και δεν επανεκλέγονται από τους ψηφοφόρους, ειδικά αφού οι ίδιοι οι ψηφοφόροι (κατά πλειοψηφία) έχουν δια των αντιπροσώπων ή και απευθείας* τους θεσπίσει τους νόμους. Αυτόν τον έλεγχο (balance) εξυπηρετεί η εκλογή των κατώτερων δικαστών με ταυτοχρονο διορισμό ανώτερων. Για μένα τα δύο κύρια πλεονεκτήματα της εκλογής είναι τα εξής. Πρώτων, αν ένας δικαστής κλείνει τα μάτια στην παρανομία ή σε πράξεις διαφθοράς οι ψηφοφόροι έχουν το δικαίωμα να τον τιμωρήσουν για τη μη εφαρμογή των νόμων. Επιπλέον, ο κόσμος έχει μεγαλύτερο κίνητρο να ενημερώνεται για τις δκαστικές αποφάσεις (η λεγόμενη συμμετοχική δημοκρατία) τουλάχιστον σε σοβαρές δίκες.
* Για το απευθείας να αναφέρω ότι στις εκλογές συνήθως στα ψηφοδέλτια υπάρχει τουλάχιστον μια πρόταση για αλλαγή κάποιου αμφισβητούμενου νόμου που τίθεται σε δεσμευτικό δημοψήφισμα, καθώς πολίτες έχουν συνταγματικά το δικαίωμα να θέσουν μια πρόταση για δημοψήφισμα εφ’ όσον συγκεντρώσουν έναν αριθμό υπογραφών χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της νομοθετικής ή εκτελεστικής εξουσίας.
“Το ίδιο και σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Ραγιάδες έχουν και εκεί;”
Πιθανόν ναι, καθώς οι περισσότερες χώρες ήταν μοναρχίες που μετεξελίχθηκαν σε δημοκρατίες (οπότε ίσως έχουν κάποια κατάλοιπα). Αντίθετα οι ΗΠΑ γεννήθηκαν ως δημοκρατία. Πάντως επειδή δεν είμαι ειδικός στο πώς διορίζονται οι δικαστές σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως τι ασφαλιστικές δικλείδες υπάρχουν εκεί, δε μπορώ να σχολιάσω περισσότερο.
“Διπλό σφάλμα: ούτε προβλέπει κάτι τέτοιο το Σύνταγμα ούτε απαιτείται [πλέον] πλέον η λήψη δακτυλικών αποτυπωμάτων για την έκδοση ταυτότητας.”
Το σφάλμα βρίσκεται στη κατανόηση του κειμένου, για το οποίο αναλαμβάνω την ευθύνη θεωρώντας ότι δεν ήμουν πολύ καθαρός. Δεν είπα ότι το Ελληνικό Σύνταγμα προβλέπει τα δακτυλικά αποτυπόματα. Είπα ότι επιτρέπει (ή επέτρεπε τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα) στην κυβέρνηση να σου παίρνει τα αποτυπώματα και τα σε ρωτάει για τα θρησκευτικά σου πιστεύω. Κατά το Αμερικάνικο σύνταγμα κάτι τέτοιο θα ήταν αντισυνταγματικό, και άρα πέρα από τη διακριτική ευχέρεια της κυβέρνησης. Στην Ελλάδα τίποτα δεν εμποδίζει μια άλλη κυέρνηση να επαναφέρει τα δυο μέτρα. Εκτώς και αν κάτι τέτοιο είναι αντισυνταγματικό και με βάση το Ελληνικό Σύνταγμα, οπότε η δικαστική εξουσία και ο Πρόεδρος δεν κάνουν σωστά τη δουλειά τους.
Το ίδιο ισχύει και με το εκλογικό σύστημα. Δεν το ορίζει το Σύνταγμα, αλλά από την άλλη τοο Σύνταγμα δε θέτει κατά την άποψή μου τους αναγκαίους περιορισμούς προκειμένου να διασφαλίζεται η δημοκρατικότητα του πολιτεύματος. Τι σόι δημοκρατία έχουμε όταν επιτρέπεται στη νομοθετική-εκτελεστική εξουσία (διότι κοινή είναι δυστυχώς) να θέτει πλαφόν 3% πανελλαδικά για να εκλεγεί κάποιος στη βουλή παρόλο που μπορεί να έχει κερδίσει την πλειοψηφία στην περιφέρειά του? Τι εμποδίζει την κυβέρνηση να ανεβάσει το πλαφόν στο 20% (και θα συνεχίζαμε να αποκαλούμε δημοκρατικό το πολίτευμα τότε)? Το ίδιο ισχύει και για την ενισχυμένη αναλογική. Μπορεί σήμερα ένα κόμμα στην Ελλάδα που θα προσπαθήσει να κάνει μεταρρυθμίσεις να ισχυριστεί ότι εκφράζει τη θέληση του λαού όταν έχει εκλεγεί με λιγότερο από 40%? Με τι “μπαλάκια” μπορεί ένας πρωθυπουργός να κάνει τομές όταν εκπροσωπεί ουσιαστικά μια (μεγαλύτερη) μειοψηφία? Βέβαια η απλή αναλογική για μένα είναι εφικτή μόνο αν υπάρξει πραγματική ανεξαρτησία νομοθετικής-εκτελεστικής εξουσίας.
Τέλος, μπορεί το Σύνταγμα των ΗΠΑ να είναι 200 ετών, αλλά αυτό το Σύνταγμα έχει σώσει τη χώρα από τη καταστροφική θητεία του Μπους, έχει εμποδίσει τους συντηρητικούς ευαγγελιστές να νομοθετήσουν με βάση το θρησκευτικό τους δίκαιο, σε αυτό το Σύνταγμα οφείλεται η συνέχεια των βασικών αρχών πάνω στα οποία στηρίχτηκε το Αμερικανικό κράτος παρά τα διάφορα κύματα μεταναστών από Ευρώπη, αργότερα από Ασία, μετά απο Λατινική Αμερική, κ.ο.κ.
Δημήτρη,
σε ευχαριστώ για τις σκέψεις και τη νότα αισιοδοξίας στο τέλος. Ενδιαφέρομαι να μάθω που στη Σκανδιναβία βρίσκεσαι και τι κάνεις μια που είμαστε και οι δύο οικονομολόγοι, αλλά όχι χρησιμοποιώντας το χοροχρόνο του ιστολογίου. Αν θες στείλε μου e-mail.
[quote comment=”14926″]μπορεί το Σύνταγμα των ΗΠΑ να είναι 200 ετών, αλλά αυτό το Σύνταγμα έχει σώσει τη χώρα από τη καταστροφική θητεία του Μπους/quote]
Αφού βέβαια το ίδιο Σύνταγμα επέτρεψε την εκλογή του Μπους χωρίς λαϊκή πλειοψηφία, χάρη στο αντιδημοκρατικό σύστημα του πλειοψηφικού με ευρεία περιφέρεια…
Θανάση,
Ναι πράγματι στο τελευταίο έχεις δίκιο, αν και είναι ίσως αν όχι η μόνη μια από τις σπάνιες φορές που συνέβη κάτι τέτοιο. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι αυτό οφείλεται στον Ομοσπονδιακό χαρακτήρα της χώρας ο οποίος προσπαθεί να σταθμίσει τη λαϊκή πλειοψηφία με την πολιτειακή πλειοψηφία. Πολύ πιο δημαοκρατικό το σύστημα πάντως σε σχέση με το αντίστοιχο Ομοσπονδιακό της ΕΕ όπου στην εκλογή των επιτρόπων η λαϊκή θέληση δε μετράει καθόλου! Έστω και έτσι, στα τελευταία 10 χρόνια οι μισοί Πρόεδροι εξεξελέγησαν με απόλυτη (όχι απλά σχετική) λαϊκή πλειοψηφία (Μπους 1988, Μπους νεότερος το 2004, και Ομπάμα το 2008). Πότε ήταν η τελευταία φορά που συνέβη αυτό στην Ελλάδα. Και επιμένω ότι οι εκλογές αφορούσαν μόνο την εκτελεστική εξουσία (Πρόεδρο) ο οποίος δε νομοθετεί!
Τέλος πάντων, για να μην παρεξηγούμαι, ασφαλώς και δεν ισχυρίζομαι την εφαρμογή του εκλογικού νόμου των ΗΠΑ, που είναι φτιαγμένος για Ομόσπονδο κράτος, αυτούσιο στην Ελλάδα που δεν είναι Ομόσπονδο κράτος (αν και οι ΕΕ καλά θα έκανε να το μελετήσει σοβαρά). Ισχυρίζομαι ότι ο τρόπος που λειτουργούν τα πολιτειακά δικαστήρια και εκλέγονται οι πολιτειακοί (όχι ομόσπονδοι) παράγοντες μπορεί ωστόσο να μας διδάξει πολλά.
Τέλος πάντων, η έμφαση που ήθελα να δώσω ήταν στις βασικές αρχές του Αμερικανικού Συντάγματος όπως ο διαχωρισμός και ανεξαρτησία εξουσιών, η ύπαρξη balances and checks, κ.ο.κ., ενώ το συμπέρασμα του κειμένου ήταν ότι αυτό το διάλογο που κάνουμε καμιά δεκαριά άτομα εδώ μέσα θα έπρεπε να τον κάνουν οι νέοι στα σχολεία και στα πανεπιστήμια, οι πολιτικοί και οι δημοσιογράφοι στα ΜΜΕ, και πάει λέγοντας. Δυστυχώς όμως ελάχιστοι έχουν τα φώτα ή τη θέληση να κάνουν κάτι τέτοιο, και ασχολούνται με μικροπολιτική, διαδηλώσεις, κ.λπ.
Με τον Αθανάσιο έχουμε συνεχίσει το διάλογό μας για το εκλογικό σύστημα γενικώς. Ειδικά, όμως, ως προς τα ισχύοντα στην Αμερική θα ήθελα να προσθέσω κάποια πράγματα προς επίρρωση των όσων γράφει ο Κώστας αναφορικά με τον ομοσπονδιακό χαρακτήρα της εκλογής Προέδρου στις Η.Π.Α. – όχι τόσο για να δηλώσω ότι συμφωνώ ή διαφωνώ, αλλά γιατί νομίζω ότι ίσως διαφωτίσω περισσότερο για την αμερικανική λογική.
Κατ’ αρχήν να πούμε ότι δεν υπάρχει “εκλογικό σύστημα” ενιαίο στην Αμερική (αναφέρομαι αποκλειστικά στην εκλογή Προέδρου) – δεν είναι, δηλαδή, απολύτως ακριβές αυτό που ο Αθανάσιος γράφει περί πλειοψηφικού με ευρεία περιφέρεια. Το Σύνταγμα ορίζει ο Πρόεδρος εκλέγεται από εκλεκτορικό σώμα. Το εκλεκτορικό σώμα αποτελείται από εκπροσώπους των Πολιτειών. Πόσους; Τόσους, όσοι αποτελούν το άθροισμα των Γερουσιαστών και των Βουλευτών της κάθε Πολιτείας. Κάθε Πολιτεία εκλέγει δύο Γερουσιαστές, ανεξαρτήτως μεγέθους, και Βουλευτές σε αριθμό ανάλογο με τον πληθυσμό της (θα επανέλθω σ’ αυτό για να εξηγήσω την εκλογή Bush). Το πώς κατανέμονται οι εκλέκτορες από κάθε Πολιτεία είναι θέμα της κάθε Πολιτείας χωριστά. Δεν επιβάλλεται από το Σύνταγμα. Ιστορικά οι περισσότερες Πολιτείες θεώρησαν ότι αυξάνουν την ισχύ τους στο εκλεκτορικό σώμα, εάν όλοι τους οι εκλέκτορες υποστηρίζουν τον ίδιο υποψήφιο. Γι’ αυτό και σε όλες τις Πολιτείες (πλην δύο – της Nebraska και της Maine) ο υποψήφιος που θα έχει σχετική πλειοψηφία κερδίζει όλους τους εκλέκτορες, σύμφωνα με τα όσα ισχύει στην κάθε μία από τις Πολιτείες αυτές χωριστά. Στη Nebraska και στη Μaine οι εκλέκτορες εκλέγονται εν μέρει σε επίπεδο Πολιτείας, εν μέρει σε επίπεδο congressional district (δηλαδή μέρους της Πολιτείας που εκλέγει ένα Βουλευτή). Έτσι στις περυσινές εκλογές η Nebraska ανέδειξε τρεις εκλέκτορες του ΜcCain και ένα του Οbama. Επαναλαμβάνω ότι είναι θέμα της κάθε Πολιτείας να καθορίσει τον τρόπο ανάδειξης των εκλεκτόρων της.
Πάμε τώρα στην εκλογή του Βush αντί του Gore, ο οποίος είχε λάβει συνολικά περί τις 500.000 ψήφους παραπάνω σε εθνικό επίπεδο. Ο Bush έλαβε 271 εκλέκτορες έναντι 267 του Gore. Η υπεροχή του οφείλεται στο γεγονός ότι κέρδισε την πλειοψηφία σε περισσότερες Πολιτείες (30 έναντι 20). Εάν οι Πολιτείες είχαν εκπροσώπηση στο εκλεκτορικό κολλέγιο απλώς βάσει της αναλογίας του πληθυσμού τους (δηλαδή επί τη βάσει του αριθμού των Βουλευτών που εκλέγουν, χωρίς να έχουν προστεθεί οι 2 Γερουσιαστές που αντιστοιχούν σε κάθε Πολιτεία – πράγμα που θα σήμαινε ότι στο εκλεκτορικό κολλέγιο θα συμμετείχαν 100 εκλέκτορες λιγότεροι: 50 Πολιτείες επί 2 Γερουσιαστές η καθεμία), ο Βush θα είχε 60 ψήφους λιγότερες (30×2) και ο Gore 40 ψήφους λιγότερες (20×2) – δηλαδή ο Βush θα ελάμβανε 201 εκλεκτορικές ψήφους και ο Gore 227, αναδεικνυόμενος νικητής.
Έτσι, το ότι περισσότερες Πολιτείες προτίμησαν (έστω και με σχετική πλειοψηφία) τον Βush, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να υπερκαλύψει τη διαφορά σε ψήφους και να κερδίσει την εκλογή, δεν ήταν ασύμβατο με την ομοσπονδιακή δομή των Η.Π.Α. – αντιθέτως, ήταν συνέπεια της δομής αυτής. Έτσι, έχει δίκαιο ο Κώστας που γράφει: “Ας μην ξεχνάμε όμως ότι αυτό οφείλεται στον Ομοσπονδιακό χαρακτήρα της χώρας ο οποίος προσπαθεί να σταθμίσει τη λαϊκή πλειοψηφία με την πολιτειακή πλειοψηφία.“
Σωστα γραφει ο averel dalton.εκλογη προεδρου χωρις λαικη πλειοψηφεια εχει συμβει (εκτος απο το 2000)και το 1876 και το 1888.και στις 3 περιπτωσεις οι νικητες παρολο που δεν ειχαν τη λαικη ψηφο ειχαν την πλειοψηφεια των πολιτειων και βεβαιως των εκλεκτορων. το 1824 η εκλογη πηγε στην βουλη των αντιπροσωπων διοτι κανεις δεν ειχε την απολυτη πλειοψηφεια στους εκλεκτορες(αυτη ομως ηταν μια ξεχωριστη περιπτωση).
ομως απο οτι εχω μελετησει η πλειοψηφεια των εκλεκτορων δεν συνεπαγεται αναγκαστικα και πλειοψηφεια σε αριθμο πολιτειων.θα εξηγησω ακριβως τι εννοω:to 2004 ο μπους βγηκε με 3,5 εκαατομμυρια ψηφους περισσοτερους σε σχεση με τον κερυ και ειχε βγει πρωτος σε 30 πολιτειες.ομως στους εκλεκτορες ειχε 286 σε σχεση με τους 252 του κερυ.αν ο κερυ ειχε νικησει το ohio (που ο μπους πηρε με πολυ μικρη διαφορα και κερδισε 20 εκλεκτορες) τοτε ο κερυ θα ηταν νικητης με 272 εκλεκτορες ενω ο μπους θα εμενε στους 266(καθως ο νικητης πρεπει να εχει τουλαχιστον 271 εκλεκτορες)!!!!!δηλαδη ο κερυ θα εβγαινε προεδρος με εκατομμυρια ψηφους λιγοτερους απο τον μπους και με λιγοτερες πολιτειες.αυτο δεν εχει συμβει ποτε μεχρι στιγμης διοτι συνηθως ο νικητης σε εκλεκτορες εχει την πλειοψηφεια των πολιτειων αλλα και της λαικης ψηφου ή μονο των πολιτειων ή μονο της λαικης ψηφου.ομως καποια στιγμη θα γφινει η στραβη και τοτε θελω να δω πως θα τα βγαλουν περα διοτι αυτο το συστημα εν μερει ειναι παραλογο!!!
το κολλεγιο των εκλεκτορων ειναι ισως και το μονο σοβαρο μειονεκτημα που μπορω να βρω στο αμερικανικο συστημα!!!απο τυχη δεν εχει γινει στραβη οπως αναφερω παραπανω καθως ακομα και το 2000 ο μπους παρολο που εχασε με 500.000 ψηφους
ειχε βγει πρωτος σε πολυ περισσοτερες πολιτειες!
Συμφωνώ σε όλο το πνεύμα και το ύφος του άρθρου. Βέβαια, νομίζω ότι πρέπει να θυμόμαστε ότι η αμερικανική δικαιοσύνη είχε εξαρχής ορισμένα ζητήματα που έπρεπε να επιλυθούν άμεσα με την ανερξαρτητοποίηση. Η εκλογική διαδικασία εξαρχής είχε επιβληθεί ως ευκολότερο μέσο πορισμού εκπροσώπουν (ακόμα και για το σερίφη). Από την άλλη, η διεξαγωγή εκξλογών ουσιαστικά συντάχθηκε με την μακράιωνη νομική και διοιηκική παράδοση της Βρετανίας σε συνδυασμό με νέα δεδομένα (π.χ. την αναγκαιότητα καταγραφής νόμων, όταν στην Αγγλία ακόμα ήταν άγραφοι και την παράλληλη διατήρηση του δεδικασμένου).
Ωστόσο, ακόμα και το νομικό αυτό σύστημα πάσχει (π.χ. εγκληματικότητα και συνεχής αύξησή της). Η διαφθορά πρέπει να ομολογήσουμε ότι αποτελεί δομικό στοιχείο της δημοκρατίας και κάθε καταπιεστικού συστήματος (πολιτικού και οικονομικού). Όσο λιγότερο καταπιεστικό είναι ένα πολιτικό σύστημα, τόσο μικρότερη είναι η διαφθορά (στην αρχαία Ελλάδα -αναλογικά- η διαφθορά ήταν μηδαμινή). Όσο οι πολιτικοί ελέγχουν τυραννικά την κοινωνική ζωή και δεν είναι άμεσα μετακλητοί (ή ενιαύσιας ή διετούς θητείας) και κερδίζουν τεράστια χρηματικά ποσά, είναι λογικό να στρέφονται ή να καλύπτουν τη διαφθορά. Αυτά αποδεικνύονται με παραδείγματα από όλο τον κόσμο.
Δείμε,
συμφωνώ μαζί σου ότι κανένα νομικό σύστημα δεν είναι τέλειο, αν και έχω κάποιες ενστάσεις στο ζήτημα της εγκληματικότητας.
α) Διαφωνώ ότι αυξάνεται. Πρόσφατα ναι λόγω της οικονομικής κρίσης, αλλά μακροπρόθεσμα έχει μειωθεί σημαντικά σε σημείο που να έχουν γραφτεί εργασίες για τους λόγους (π.χ. ο Λέβιτ στο βιβλίο του Φρικονόμικς ισχυρίζεται ότι οφείλεται στη νομιμοποίηση των αμβλώσεων).
β) Σε ένα βαθμό ίσως η υψηλότερη εγκληματικότητα να οφείλεται στο ότι πράξεις που στην Ευρώπη είναι νόμιμες, όπως η πορνεία, στις ΗΠΑ είναι παράνομες. Για αυτό μπορούμε να κατακρίνουμε τον ηλίθιο πουριτανισμό των Αμερικανών ψηφοφόρων, αλλά δε νομίζω ότι ευθύνεται το γενικό θεσμικό πλαίσιο.
γ) Επίσης υπάρχουν και ιστορικο-πολιτιστικοί παράγοντες όπως η δουλία και αργότερα η στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων των μαύρων στο νότο, η συνεχής μετανάστευση, κ.ο.κ.
Συμφωνώ επίσης ότι η πλήρης πάταξη της διαφθοράς δεν είναι εφικτή. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να ενδιαφερόμαστε για το πώς μπορούμε να την περιορίσουμε. Πάντως το γεγονός ότι διαφθορά συναντάται σημαντκά και στον ιδιωτικό τομέα με κάνει λιγότερο σίγουρο ότι το ότι το πρόβλημα είναι μόνο των πολιτικών. Θεωρώ ότι όσο τα οφέλη για κάποιον (πολιτικό, διευθυντή μιας επιχείρησης, δάσκαλο σε σχολείο, κ.ο.κ.) από την κατάχρηση της εμπιστοσύνης των συνανθρώπων του είναι σημαντικά σε σχέση με τα κόστη, ψυχολογικά και ποινικά, θα υπάρχουν πάντα τέτοια φαινόμενα. Ωστόσο ένα θεσμικό πλαίσιο που μειώνει τη διαφορά οφέλειας-κόστους λογικά θα οδηγήσει σε λιγότερα τέτοια φαινόμενα.
καλημέρα και καλή χρονιά 2009 σε όλους ή μαλλον.. τιν καλύτερη δυνατή!!
Δεν διάβασα ακόμα όλο το κατεβατό που δημιουργήθηκε σε αυτό το πεδίο συζήτησης. Ομως πόθησα να εισάγω μια σκέψη μου.
Ολοι εδω συγκρίνετε τα πολιτικά συστήματα και την διασφάλιση -οσο δυνατον- των διαδικασιών ελέγχοντος-ελεγχομένου στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, ΗΠΑ, ΕΕ, κλπ.
Αναφέρθήκατε -για παραλληλισμό- στην περίοδο του Διαφωτισμού (ανθρωπισμος), σε μεγάλους φιλοσόφους και πολιτικούς (Franklin κ.ά.), οι οποίοι συμάδεψαν -θετικά- με τις αποφάσεις και ενέργειές τους την μοίρα των κρατών τους.
Πολύ εύστοχα επισημάνατε την διαπλοκή των Εξουσιών και την έλλειψη Παιδειας ως των συμαντικοτέρων παραμέτρων που εκτρέφουν το ελληνικό θηρίο της Διαφθοράς !
Αποψή μου ειναι οτι απαντήσεις στα ερωτηματικά, παραδείγματα “πολιτικής ορθής σκέψης και πράξης” ειναι οχι μακρύτερα απο την πόρτα του ιδίου μας του σπιτιού, βλεπε Ελλάδα.
Η ορθή πολιτική σκέψη και πράξη γεννήθηκε σε αυτήν την γωνιά του κοσμου, ολοι οι μεταγενέστεροι “μεγαλοι ηγέτες” έφτασαν σε αυτό το πνευματικό και αξιακό επίπεδο διότι διαβασαν και επεξεργάτσηκαν όσα ειπαν και όσα έκαναν οι αρχαιοι Ελληνες φιλόσοφοι και επιφανείς Ελληνες ηγέτες.
Σωκράτης, Πλάτωνας, Αριστοτέλης κ.ά. Λυκούργος, Περικλής κ.ά. εισαν Ελληνες που δίδαξαν και έπραξαν.
Ο ίδιος “αν8ρωπιστικός Διαφωτισμός” ειναι βαθύτατα εμπνευσμένος απο την αρχαία Ελληνική φιλοσοφία, ήθη και εθιμα υπό τον γενικό τιτλο “παν μετρον άνθρωπος”.
Προτείνω ποιπόν, στήν μελέτη του Franklin, του Λούθηρου, Jeferson, Smith και Marx, να συμπεριλάβουμε και τους αρχαίους υμών -πνευματικούς- πατέρες. Αυτό θα οφελήσει κατα τα εξής:
1. θα τονώσει το ηθικό μας.
2. θα καταλάβουμε οτι τα προβλήματα διαπλοκής και διαφθοράς είναι “διαχρονικά και διατοπικά”. Αυτό μας κανει να δουμε τα πράμματα με λιγότερη “οργή” -οχι πως δεν την αξίζει- και με περισσότερη περίσκεψη και εστίαση.
3. θα υποψιαστούμε οτι, τα πράμματα δεν εχουν φτάσει στο σημειο αυτό λόγω αγνοίας, αλλα λόγω κακής προαίρεσης (βλ. πελατειακές / ψηφοθηρικές σχέσεις, γρήγορος πλουτισμός πολιτικών και συνεργαζομένων τους κ.ά. πολλά)
4. θα υποψιαστούμε για της αιτίες του ελληνικού δι-πολικού πολιτικού συστήματος, της πολιτικής οικογενειοκρατίας και -κυρίως- ποιά ειναι η “κινητήρια Αρχή” και πως δρά στο παρασκήνιο. Διότι εκτιμώ οτι η πολιτική πράξη σήμερα περνει χώρα αποκλειστικά παρασκηνιακά… ερήμην μας. Διότι μόνον απο το παρασκήνιο μπορει να μας καταχράται και να μας βιάζει πολιτικά, πνευματικά και άλλως πως.
Ζητώ συγνώμην αν στον παραπάνω κείμενο δεν εχω περιλάβει σκέψει σας που ακόμα δεν διαβασα. Απλά, αισθανθηκα εναν κομπο στον λαιμό μου και θέλησα να απαλλαγω απο αυτόν.
Χαίρωμαι για το γονιμο της συζήτησής σας, και ευχαριστώ για την ευκαιρία παρέμβασης μου.
yannis54
σε ευχαριστώ για το σχόλιο. Η απάντησή μου είναι ότι αν διαβάσεις προσεκτικά το κείμενο θα δεις ότι η έμφαση δεν ήταν στο ρόλο του Franklin και των άλλων ως πολιτικών φιλοσόφων ή στη συνεισφορά τους στα γράμματα, αλλά στο ρόλο τους ως δημιουργών ενός κράτους. Όποιος γνωρίζει πέντε πράγματα για το Διαφωτισμό ασφαλώς και θα γνωρίζει ότι ξεκίνησε από την επανανακάλυψη και επαναδιατύπωση των ιδεών των κλασσικών αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων. Το πρόβλημα είναι ότι ούτε ο Αριστοτέλης ούτε ο Πλάτωνας ήταν οι δημιουργοί του νέο-Ελληνικού κράτους. Ο Καποδίστριας που εξέφραζε σε μεγαλύτερο βαθμό τις αρχές του Διαφωτισμού δολοφονήθηκε, ο Κολοκοτρώνης φυλακίστηκε, ο Ρήγας Φεραίος δολοφονήθηκε πριν καν ξεκινήσει η επανάσταση, κ.ο.κ. Δυστυχώς σε μεγάλο βαθμό, με την εξαίρεση του Βενιζέλου, το θεσμικό πλαίσιο του Ελληνικού κράτους σήμερα είναι κυρίως δημιούργημα της κληρονομιάς της Οθωμανικής και Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, των εισαγόμενων μετά την ανεξαρτησία μοναρχών, των συνταγματαρχών της επταετίας, των Καραμανλήδων, και των Παπανδρέου. Άρα δεν ξέρω ποιο σκοπό θα εξυπηρετούσε η αναφορά στον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Επειδή με τσίγκλισες όμως θα πω και το άλλο.
Εμένα μου προκαλεί κόμπο ότι ένας λαός περηφανεύεται για το ότι ζει στον ίδιο χώρο που έδρασαν ο Σωκράτης, ο Σώλων, και οι άλλοι μεγάλοι άνδρες όπως περηφανεύεται για το Γιούρο 2004 ή τη θέση της Παπαρίζου στη Γιουροβίζιον, αλλά αγνοεί ή τουλάχιστον δεν φαίνεται να παίρνει στα σοβαρά τις ιδέες που αυτοί εξέφρασαν. Αυτή είναι η ειρωνία, ότι στην ίδια πόλη όπου ο Σωκράτης προτίμησε να πιεί το κόνιο παρά να δραπετεύσει όταν οι μαθητές του του έδωσαν την ευκαιρία, προκειμένου να διδάξει την υπακοή στους νόμους του δημοκρατικού κράτους (το rule of law που είναι τόσο σημαντικό στις ΗΠΑ ή την Αγγλία), βλέπουμε πολίτες να καίνε μαγαζιά για να διαμαρτυρηθεύν, να παρκάρουν στο πεζοδρόμιο γιατί έτσι τους βολεύει, κ.ο.κ. Κάποιοι από εμάς μπορεί να θεωρούν τους εαυτούς τους απόγονους του Σωκράτη, αλλά έχω σοβαρές αμφιβολίες για το αν ο Σωκράτης, βλέποντάς μας σήμερα, θα ήθελε να μας αναγνωρίσει ως απόγονούς του.
Αγαπητέ Κώστα και λοιποί αρθρογράφοι του παρόντος,
να λοιπόν που, κατά την ταπεινή μου γνώμη, πολλά -αν οχι όλα- ανάγονται σε ενα. ΠΑΙΔΕΙΑ. Συμφωνώ και εγώ σε αυτά που είπες, όμως αισθάνομαι οργή και οχι κόμπο στον λαιμό.
Ποιός ειναι ο ρόλος της Παιδείας στις κοινωνίες? Συλλογή και παπαγαλία διαφόρων πληροφοριών? Συγκροτημένη λογική δόμηση γνώσεων διαφορων αντικειμένων?? κλπ. Σε έναν βαθμό, ΝΑΙ. Μετά ή πριν απο αυτό όμως, νομιζω ότι η Παιδεία καλήται να δημειουργήσει ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗ και ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ. Και ώς προς την γλώσσα, όλοι ξέρουμε τι συμβαίνει.
Επικεντρώνω το σχόλιό μου στην συνείδηση του “ανθρώπου” ως ατόμου, ώς μέλους οικογενείας ή οικογενιάρχη, ως μέλους κάποιας ομάδας, κοινωνίας ή/και ΕΘΝΟΥΣ!
Πότε μας δίδαξαν -στην Νεοελληνική ισως- τι δίδαξαν οι αρχαίοι πατέρες? Μονο τους πολέμους, το κονιο του Σωκράτη, την θυσία της Ιφιγένειας, καποιο κομικό θεατρικό του Αριστοφάνη κ.τ.λ. Ποτέ τις Πολιτείες, ποτέ τα βαθύτερα νοήματα, που τόσο ειναι διαχρονικά και διατοπικά επίκαιρα.
Κάποτε άκουσα έναν -μεταξύ τριών- βραβευμένο “πρέσβη του Ελληνισμου”, σε παρουσίαση στο Μεγαρο Μουσικής, (σημ. ήταν Αφρο-Αμερικανός βιβλιοπώλης στην Ν. Υόρκη, απόφοιτος οδοντιατρικής στο Παν. Θεσσαλονίκης !! ) να λέει:
“… μέσα στην Παγκόσμια Αγορά, η Ελλάδα εχει στα χέρια της, στην ψυχή της, ενά παγκοσμίως μοναδικό αγαθό. ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ της. Θα μπορούσε να εξάγει -να πωλούσε γενικότερα- αυτό και να ευημερούσε.. ”
Αλλα εκεινο που περισσότερο σημάδεψε αυτήν την μνήμη ειναι:
Πως αυτός ο μαύρος απο την Αφρική εκφράζει οχι μόνο τον θαυμασμό του για το ελληνικό πνεύμα, οχι απλα εκθεάζει την διαχρονικότητα και διατοπικότητά του, αλλα δήλωνε απερίφραστα ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΣ ΕΛΛΗΝΑΣ.
Διότι ΔΙΑΒΑΣΕ, ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΗΚΕ, ΣΥΜΠΕΡΑΝΕ και ΑΥΤΟΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΤΗΚΕ.
Ρωτώ λοιπόν: Η Ελληνική Παιδεία διδάσκει αυτή -με πρακτική συνεπεια- την ακολουθία αυτή και το περιεχόμενό της??
Η αντίληψη που εχω στα 50+ ετη ηλικίας μου απαντα αρνητικά.
Η Παιδεία μας αφήνει ΕΡΜΑΙΑ στην κατανάλωση και στις απολαύσεις. Τέτοιοι είναι και οι πολιτικοί μας, λογικότατα. Και αυτοί σαν εμας τους απλούς πολίτες !!
Τώρα, βεβαια, δεν ειναι μονο τα σχολεια που ασκούν Παιδεια.
Η οικογένεια και η κοινωνία επισης ασκούν. Μεσα στα χρόνια ο βαθμός επιρροής, του καθενος απο αυτούς συντελεστή, μεταβάλλεται.
Αντιλαμβάνομαι οτι, σήμερα, η κοινωνία ανέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ αλλα και γενικότρα της (παρα-) ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ του Ελληνα, και κυρίως μέσω της ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ, τελευταια και μεσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ (καλη ώρα…) !!
Αντιπαρέρχομαι τον σχολιασμό / εκτίμηση των τρόπων, του περιεχομένου και της έκτασης της επιρροής αυτών των δύο μέσων. Πιστεύω οτι δεν θα πω κατι αγνωστο. Σε τιτλους :
παραπληροφορηση, αποπροσανατολισμός, αποχαύνωση, μαλθάκυνση, προτροπή αντικοινωνική σταση, εκμαυλισμός σε υλικά αγαθά, κυρίως “life-style”, ποδόσφαιρο κλπ, προτροπή στις απολαύσεις (κυρίως στους οικογενειο-τρεφόμενους συμπολίτες μας)… ισως ξεχνάω κατι επιπλέον.
Και οι παραπάνω τιτλοι να θεωρουνται “ΚΑΤ’ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ” !!
Καποιες εξαιρέσεις προβάλλονται τα βαθιά μεσάνυκτα (!!) για τους γέρους, συνταξιούχους κλπ.
Σε έναν κοσμο που θεοποίησε την ύλη και τους άγριους νόμους τις αγοράς, σε έναν κόσμο που ο ΗΓΕΜΩΝΑΣ θέλει στο εσωτερικό του να κυριαρχεί το “GOD BLESS USA or “THE QUEEN”. Παράλληλα προωθει “ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΠΟΙΗΣΗ” και “εθνική Α-συνειδησία” για τους άλλους, δεν μου μένουν άλλα λογικά περιθόρια – μετα τα 50 χρόνια ηλικίας μου-συμπεραίνω οτι διανύομε ιστορικά μεσαιωνικές συνθήκες.
Να λοιπόν που δικαίως εσυ αισθάνεσαι “τον κομπο”, εγω που αισθανομαι οργή, και καθε ειδους αγανάκτηση και απαισιοδοξία που καθένας σκεπτομενος αισθάνεται.
θέλω να πιστεύω οτι:
Ο Μεσαίωνας ειναι “ιστορική φαση” που έρχεται και παρέρχεται,
Η ανθρωπότητα θα βιώσει καποια διάδοχη Αναγέννηση, χωρίς να περάσει από ΙΙΙ παγκόσμιο πόλεμο.
Δυστυχώς, εδώ εχει συρρικνωθεί η αισιοδοξία μου.
Αλοίμονο στα παιδιά μας.
Καλη σας ημέρα και Σαβατοκύριακο
Yannis54
(ΥΓ. θα ολοκληρώσω σήμερα την ανάγνωση όλου του forum)
Φίλε Γιάννη,
συμφωνούμε στο θέμα της παιδείας και όπως έγραψα για αυτό είμαι και εγώ απαισιόδοξος. Διότι θεωρώ ότι έειδή το αρχικό θεσμικό πλαίσιο ήταν προβληματικό και η παιδεία, που είναι παράγωγο του θεσμικού πλαισίου θα είναι προβληματική με συνέπεια να μη μπορεί να αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο. Δημιουργείται έτσι ένας φαύλος κύκλος πο δεν ξέρω πώς μπορεί να σπάσει.
Πάντως διαφωνώ κάθετα στο ότι το πρόβλημα έχει να κάνει με τους νόμους της αγοράς ή την παγκοσμιοποίηση. Αφ’ ενός μια μορφή παγκοσμιοποίησης είναι ο Διαφωτισμός (Αρχαίες Ελληνικές ιδέες που επαναδιατυπώθηκαν από Άγγλους, Γάλλους, και άλλους Ευρωπαίους και βρήκαν εφαρμογή στο Αμερικανικό Σύνταγμα). Εφ’ ετέρου οι Αρχαίοι Έλληνες κλασσικοί φιλόσοφοι ευδοκίμησαν στην αρχία Αθήνα, σε ένα καθεστώς σχετικής (με βάση τα δεδομένα της εποχής) ελευθεριας και στην πολιτική έκφραση αλλά και στην οικονομία, και όχι στη Σπάρτη ή στην Μακεδονία.
Αγαπητέ Κώστα και λοιποί,
Διαβασα όλο το forum. Διαπίστωσα οτι ειστε βαθιοί γνώστες των Αμερικανικών και Ευρωπαικών πολιτικών συστημάτων. Εγώ δεν ειμαι.
Ετσι, θα εισάγω τον λόγο μου στο παρόν “ενδοσκοπώντας”.
Ειμαι απολύτως σίγουρος οτι, ΑΝ υπάρξει κάποιος έλληνας ΗΓΕΤΗΣ αρκούντως ηθικός, φιλόπατρης και εργατικός (και δεν δολοφονηθεί), θα βρει σωρεία πολιτικών μοντέλων και κριτηρίων να αντιγραψη και να οδηγήσει αυτη την πολύπαθη χώρα σε καλύτερη μοιρα.
Πιστεύω μαλιστα οτι δεν θα θελήση να τα ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΕΙ (πολυ-πολυ) στην “ελληνική πραγματικότητα” (βλ. διανοιξη παραθύρων, πορτών και κερκοπορτών στην οποιαδήποτε ΚΑΤΑΧΡΗΣΗ). Κατα τα άλλα :
Δεν ισχυρίστηκα οτι η παγκοσμιοποιήση ειναι η αιτία της ελληνικής κατάντιας. Απλά είναι ένα αρνητικό “πολιτικό περιβαλλον” σε όλα τα επίπεδα (πια), που δείνει έμφαση στην ύλη (τι εχω) και οχι στο πνευμα (τι ειμαι).
Παρ’ ολη την συμφωνία μας, θα προσθέσω αυτό που θεωρώ “ουσία” των πραγμάτων.
Παρενθετικά αναφέρω οτι ειμαι τεχνικός νους και επαγγελματίας, ανωτάτης παιδείας και προσβλέπω στην αναζήτηση και εύρεση του “αληθούς”. Λοιπόν :
1) Δεν πιστεύω οτι οι ηγέτες μας ήταν / ειναι ηλιθιοι, εκ γενετης ανήθικοι, και όποιον αλλο χαρακτηρισμό θα μπορούσαμε να τους δόσουμε, βασιζόμενοι στα γεγονοτα των πράξεών τους και των ολιγοριών τους. (που ειναι η γενια του Πολυτεχνείου ?? πως άλλαξαν τόσο γρήγορα και αρδειν τα οράματά τους ?? )
2) Συμπεραίνω οτι αυτή ή γωνιά της υφηλίου ενδιαφέρει τους “μεγάλους” πολύ περισσότερο από το αναλογούν της -φαινομενικής- ελληνικής οντότητας / δύναμης. Ενδιαφέρον που με συνέπεια αποδυναμώνουν την Ελλάδα πολιτικά, οικονομικά, κοινονικά/ηθικά.
(Κύπριακό, Ιμια και σωρεία άλλων μικροτέρων επισοδείων, Εμφύλιος και ο μακροπροθεσμος και διαχρονικός ρόλος του ΚΚΕ, το θρυλλούμενο δόγμα Κίσινγκερ για την Ελλάδα και η χαλιναγώγηση της ΠΑΙΔΕΙΑΣ και ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ (αντίρηση..??), ο υπερδανεισμός στον βωμό της κατανάλωσης, οι αγορές των αιώνων, τα “διαπιστευτήρια” στον πλανητάρχη και στο State Department κάθε προοριζόμενου Πρωθυπουργού, σχέσεις με το Ελληνο-Αμερικανικό λόμπυ, κά, κά πολλά).
3) Αμφιβάλλω οτι δολοφονίες εξεχόντων ιστορικών προσωπικοτήτων ήταν καθαρά “εσωτερική μας υπόθεση”.
4) Μια ζωή πιστευα οτι δεν υπάρχει ουσιαστικός “ξένος δάκτυλος / παράγων” που υποβάλλει τις θελήσεις του στο ελληνικό γίγνεσθαι. Ομως, το σενάριο/μοντέλο της “παγκόσμιας συνομοσίας” διαφαίνεται εξηγεί τα “ενδο-Ελληνικά” όσο και τα παγκόσμια μεγάλα γεγονότα (όσα και όπως τα μαθαίνουμε..!! ?? )
5) Ειναι γνωστό οτι η Ελλάδα ουσιαστικά ποτέ δεν ελευθερώθηκε. Απο την κήρυξη της ανεξαρτησίας της, η οποία επετεύχθει μετά την παρέμβαση των “μεγάλων δυνάμεων της εποχής (άλλως, ήταν πνιγμένη στο αίμα), οι ηγέτες μας πάντα προσδιορίστηκαν ιστορικά σαν “φιλοι κάποιας μεγαλης δύναμης”. Οι εξαιρέσεις (και η τύχη τους)επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Η Ελλάδα ελευθερώθηκε ώς αντίβαρο της Οθωμανικής οντότητας και πολιτικής της εποχής εκείνης (αντίρηση?), με συνεπές μέλημα των ΜΔ να την διατηρήσουν δέσμια των συμφερόντων τους και των ταγών τους.
Αγαπητοι, ειμαι απλος πολίτης, δεν εχω πρόσβαση σε κυβερνητικά παρασκήνια ή σε ουσιαστικα -απόρρητα- εγγραφα, πηγές που θα μπορουσαν να επιβεβαιωσουν ή απορρυψουν όσα υποπτεύομαι και εκτιμώ και παραθέτω. Σαν τέτοιος, προσπαθώ να καταλάβω την εικόνα ενοσ ελλειπούς παζλ. Υποχρεώνομαι να συμπεράνω υπο συνθήκες ελλειπούς, παραπλανητικής, αποπροσανατολιστικής κλπ πληροφόρησης.
Σας ζητώ θερμα και θα είμαι ευτυχής, θερμά να κρινετε τα όσα παραθέτω. Θα ειναι όποια πιο ουσιαστική συνεισφορά στην αντίλληψή μου.
Ευχομαι και ελπίζω να συνεισφέρω τα αντίστοιχα στην δικια σας αντίληψη.
Καλη εβδομάδα
Yannis
Συγνώμην Κώστα, δεν απάντησα στη διαφωνία σου περί σχέσης Παγκοσμιοποίησης και Διαφωτισμού.
Συμφωνώ οτι ο Διαφωτισμός ήταν ειδος παγκοσμιοποίησης (Π) με εξάρχουσα την ανθρωπιστική παράμετρο.
Ομως η σύγχρονη παγκοσμιοποίηση εχει εξάρχουσα παράμετρο την ύλη (ελεύθερο εμπόριο, διακήνηση κεφαλαίων κλπ). Η σημερινή Π διατυπώνεται με σαφεις τόσο οικονομικούς όρους όσο και με πολιτικούς / πολιτιστικούς, που συνγκλίνουν στο εξής αποτέλεσμα:
1) στη διανοιξη των οικονομικών συνόρων και μεταφορά του παγκόσμιου ανταγωνισμου στο εσωτερικό των τοπικών αγορών
και συμπληρωματικά και υποστηρικτικά
2) στην χαλάρωση των τοπικών κοινωνικών δομών / αξιών / ηθών ώστε οι τοπικές κοινωνίες να γίνουν δεκτικότερες στην εισαγώμενο ανταγωνισμό.
Κάποιος καθηγητής Πανεπιστημίου εκλαϊκευσε προς τεχνικούς φοιτητες την παγκόσμια οικονομια (προ 30ετίας).
Ενα μεγαλο τραπεζι που παίζουνε τζόγο: Λιγοι παίκτες ειναι πολυ πλουσιότεροι όλων των άλλων (αθροιστικά…??) και επιπλέον πολυ καλύτεροι γνώστες του παιχνιδιού. Δεν επιτρέπουν σε κανένα φτωχό που φαλήρισε να σηκωθεί να φυγει !!
Τον δανείζουνε και τον αναγκαζουν να συνεχισει να παιζει.
Συμφωνήτε..?? υπάρχει ικανός παραλληλισμός..?? και κυρίως σήμερα !!
Μετά απο δεκαετίες δανεισμου, με πολιτική γραμμή αποβιομηχάνισης έστω και σε προϊόντα “Ελληνικής αιχμής” (τρόφιμα, χαλυβοκράμματα, αλουμίνιο και κράμματα) αλλα και υπηρεσιών αιχμής (ναυτιλία, τουρισμός).
Σε ποιόν ανταγωνισμό να αντέξουμε? Στα ΙΤ, οπως καποιοι πολιτικοί πιπιλίζουν? με τί ερευνα? με τι πόρους? με τί προετοιμασία?
Αποψή μου : ΜΕΣΑΙΩΝΑΣ !… ο πλουτος ειναι συγκεντρωμένος σε λιγα χέρια, οι λοιποι δουλοπάροικοι τρέχουν να δουλεύουν (και οι δυο συζυγοι, αν οχι και παιδιά) ατελειωτες ώρες (ανω των 10 ημερησίως και Σαββατα) για 700-1500 Ευρώ ή Δολλαρια για να πληρώνουν τα δάνεια σπιτού αλλά και τα δάνεια κατανάλωσης, τους λοιπούς λογαριασμούς, να αναζητούν πολυτέλιες και “life-style” και να επιβιώνουν σε μια ζωή σχιζοφρενικά έντονη.
Ποιός θυμάται ένα από τα συμπεράσματα της “επιτροπής Σπράου”? (επι Ανδρέα, για να μελετήσει τή κοινονική κατασταση και πολιτική το ’80). Είπε:
“Εξηρτημένη εργασία μετα το 40ο έτος ηλικίας “θα” θεωρήται ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΝΟΜΙΟ” !!
Χαμός εγινε… ο Ανδρέας βγηκε και ειπε “..δεν μας δεσμεύει… κλπ” αλλά, ο Σπράος ειχε δικαιο. Ετσι ήταν, χειρότερο εγινε !!
Η Ανεργία !! φθυρει κοινωνίες, συμφέρει τις κυβερνήσεις και το κεφάλαιο, διευρύνει το κοινωνικό περιθόριο.
Ο Μεσαίωνας δεν χαρακτηρίζεται επίσης απο παράλληλη τεχνολογική προοδο / εξέλιξη / ανάπτυξη. Τυχαίο ?
Ευχαριστώ για τον χρόνο σας, Κωστα και λοιποι. Σας θερμα ευχαριστώ που μεσω αυτού του forum βρισκω την ευκαιρία να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου και να εκτονώσω την οργή που αισθανομαι.
Yannis
Φίλε Γιάννη,
χαίρομαι που βρίσκεις τη συμμετοχή σου σε αυτό το ιστολόγιο ευεργετική, όπως άλλωστε τη βρίσκουμε και εμείς και άρα δε χρειάζεται να μας ευχαριστείς.
Επί της ουσίας τώρα, σχετικά με την Παγκοσμιοποίηση, νομίζω ότι συμφωνούμε λοιπόν ότι δεν είναι ούτε καλή ούτε κακή, κατά τον ίδιο τρόπο που και ένα μαχαίρι είναι καλό όταν κόβει ψωμί και κακό όταν σκοτώνει κάποιο συνάνθρωπό μας. Τελικά εξαρτάται από το πώς τη χρησιμοποιούν οι άνθρωποι. Λόγω της παγκοσμιοποίησης μπορείς σήμερα να φας σε κινέζικο εστιατόριο, να πας μετά για καφέ στο Στάρμπακς, να διαβάσεις όσο πίνεις τον καφέ σου ένα βιβλίο του Αμερικανού Στήβεν Κίνγκ, να πας μετά σινεμά για να δεις μια βρετανική ταινία με τον Χιου Γκράντ, και να πας για ύπνο για να πας την άλλη μέρα στο μουσείο να δεις μια έκθεση του Ισπανού Πικάσο, και μετά στο μέγαρο μουσικής για να ακούσεις μια συναυλία υπό την διεύθυνση ενός διάσημου Ιάπωνα μασέστρου. Η ίδια παγκοσμιοποίηση μου επιτρέπει να αγοράζω στο Σούπερ Μάρκετ της γειτονιάς μου στις ΗΠΑ γιαούρτι ΦΑΓΕ ή να βλέπω στην ΕΡΤ δορυφορικά αφιέρωμα για τη ζωή του Στέλιου Καζατζίδη. Βέβαια η ίδια παγκοσμιοποίηση επιτρέπει σε κάποιον στην Ελλάδα να έχει πρόσβαση σε υλικό παιδικής πορνογραφίας από ας πούμε την Ουκρανία. Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι δεν οφελεί να κατηγορούμε τους μηχανισμούς, αλλά θα πρέπει να εστιάζουμε στο πώς οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυτούς τους μηχανισμούς. Αλλιώς οδηγούμαστε σε ολοκλητωτικά πολιτικά συστήματα όπου επειδή δε μας αρέσει πώς οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τις ελευθερίες τους αναλαμβάνει κάποιος “σοφός” να επιλέξει αντί για αυτούς. Σκέψου πάντως ένα καθεστώς που υποχρεώνει τον πολίτη να τρωει μόνο σε ταβέρνες, να βλέπει μόνο Ελληνκές ταινίες, να πίνει μόνο ελληνικό καφέ σε καφενείο ακούγοντας υποχρεωτικά μόνο ελληνική παραδοσιακή μουσική, να πετάει μόνο με Ολυμπιακή ανεξάρτητα αν η τιμή που πληρώνει είναι δυσανάλογη με το σέρβις, κ.ο.κ. Πόσο μονότονη θα ήταν η ζωή σε μια τέτοια χώρα!
Το παραπάνω σχόλιο αφορά και τα όσα έγραψες για τη σχιζοφρενικά έντονη ζωή. Ο Μαρξ είχε προβλέψει ότι το προοδευτικό καπιταλιστικό μοντέλο θα οδηγούσε μέσω της επιστημονικοτεχνικής προόδου σε έναν κόσμο υλικής ευμαρειας όπου ο πολίτης δεν θα είχε ανάγκη να δουλέυει για τα προς το ζειν και έτσι θα αφιέρωνε το χρόνο του στην καλιέργεια του πνεύματος. Σήμερα σε μεγάλο βαθμό ο πολίτης έχει αυτή τη δυνατότητα αλλά πολλοί προτιμούν να ξοδεύουν το χρόνο τους βλέποντας Αννίτα Πάνια στην τηλεόραση, παίζοντας παιχνίδια στο κομπιούτερ, πηγαίνοντας από τον ένα καφέ στον άλλο, ή βάζοντας γκαζάκια κάτω από αυτοκίνητα. Ούτε και μένα που αρέσουν αυτές οι επιλογές, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι θα προτιμούσα να ζούσαμε ακόμα σε μια φεουδαρχική κοινωνία όπου αυτές οι επιλογές δεν υπήρχαν.
Τέλος για τον ξένο παράγοντα συμφωνώ ότι έχει παίξει αρνητικό ρόλο, κυρίως στη σύσταση του νεο-Ελληνικού κράτους με την επιβολλή της μοναρχίας (άλλωστε και η δικτατορία σχεδόν έναν αιώνα μετά ήταν αποτέλεσμα της σύγκρουσης των δημοκρατικών θεσμών με το παλάτι). Το αρχικό θεσμικό πλαίσιο ήταν προβληματικό. Αντίθετα δεν πιστεύω ότι ο ξένος δάκτυλος έχει παίξει σημαντικό ρόλο στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τις τελευταίες δεκαετίες. Θεωρώ όμως, για τους λόγους που προανέφερα, ότι ο τρόπος γέννησης του Ελληνικού κράτους μας έβαλλε σε έναν φαύλο κύκλο από τον οποίο δυστυχώς δεν έχουμε καταφέρει να ξεφύγουμε ως λαός (δεν πιστεύω ότι ένας μόνο ηγέτης μπορεί να κάνει τη διαφορά).
Κώστα και λοιποί συντακες,
Πράγματι, όπως ειπαν οι παλιοί «ουδέν κακόν αμιγές καλού» και αντιστρόφως. Σήμερα όμως υπάρχει μια διαφορα. Ο τοτε κόσμος ήταν «απειρος» ενο σήμερα πια έγιμε οχι μόνο πεπερασμένος αλλα ισως και στριμωγμένος. Τα μέσα και οι τρόποι πληροφόρησης ειναι πολλά και ηγεμονεύουν την ζωή μας. Πείσθηκα επίσης οτι το χρήμα και η εξουσία οχι μονο διαφθείρουν αλλα και κανουν τους εχοντες και κατέχοντες καθημερινά απληστότερους !! Αυτό ειναι και η βασική ουσία του τρέχοντος κραχ.
Διαφωνεί κανένας..?
Διαφωνεί επισης κανένας στο κάθε σύγχρονη «εφεύρεση» εχει την εξής τύχη :
1. Να προωθηθεί, και να εκμεταλλευθή, αν εξυπηρετεί καταναλωτική σκοπιμότητα και κυρίως αν δημιουργει εθιστική «ανάγκη», βλέπε κομπιούτερ, κινητα, ιντερνετ κτλ
2. Να κρατηθει μυστική και να εκμεταλλευθή, αν εχει εφαρμογή σε στρατιωτικές σκοπιμότητες βλεπε πυρηνική ενέργεια κ.ά (υστερα βρίκε και κάποια ειρηνική σκοπιμότητα αλλα οχι και τοσο «αθώα»)
3. Να αλλαζη τον χάρτη των συμφερόντων των «εχοντων και κατεχόντων», οπότε θάβεται !! , βλέπε μετατροπή της ηλιακήε ενεργειας σε ηλεκτρική, τηλεμεταφορά κτλ.
Συμπερασματικά, τίποτα δεν χρησιμοποιηται για την ευτυχία του ανθρώπου. Μονο για τον πληρέστερο καταναγκασμό, χαλιναγώγηση και χειραγώγηση.
Διαφωνει κανένας ?
Ειμαι πολύ δύσπιστος οτι γίνομαι ευτυχέστερος, αν εχω χρόνο και χρήμα :
– Να πινω καφέ στα Starbacks και οχι σε ελληνικό καφενειο ή στου Φλόκα, οτι
– Να διαβασω του Στηβεν Κινγκ και οχι Καζαντζακη και φιλόσοφους .. κλπ.
– Αντίστοιχα, οι ξένοι να γνωρίσουν τα «ελληνικά» …
Επίσης δεν ειμαι καθόλου πεπεισμενος οτι δεν θα ειχα επαφή με αλλοδαπά πνεύματα, εδέσματα, προϊόντα γενικά χωρίς την παγκοσμιοποίηση !! Το ’60 ειχα επίσης ολες αυτές τις δυνατότητες. Με εξέπληξε η άποψή σου αυτή. Ισως να ήσαν 10-20 % ακριβότερα, αλλα αυτό δεν ειναι συμαντικό
Παγκοσμιοποίηση, λοιπόν, κύριο σκοπό εχει να αφαιρέσει απο τους μικρούς και φτωχούς την δυνατότητα επιβολής «εισφοράς» (φόρου εισαγωγής) για να προστατεύσει στοιχειωδώς τον εσωτερικό του «πλούτο». Οι δυνατοί εύκολα αλώνουν μικρές τοπικές αγορές
Σε καμιά περίπτωση δεν αναφέρουμαι σε καταναγκασμούς, απαγορεύσεις, λογοκρισίες και λοιπές (αν ξέχασα καμια) πράξεις μείωσης της ελευθερίας !! Ολα υπάρχουν !! Ελευθερα !! Ισως καποια λίγο ακριβότερα. Και λοιπόν τι..??
Μην συγχέωμε την «ελευθερία αγοράς» με την «πολιτική ελευθερία» !! Αυτό ειναι μια πλανη καλλιεργούμενη πολυ εντονα παγκοσμίως.
Σκέψου επίσης οτι, για να φοράς καποια καλα και φτηνα ρουχα, καποια κρατη τυπου Μπαγλαντες υφίστανται δυνότατη καταπίεση προσωπική, εργασιακή, πολιτική. Δεν εχουν «εικονα» τι ειναι βιβλίο, τι ειναι αργία και 8ωρο, τι ειναι θεατρο ή καποια απλούστερη διασκέδαση ή ψυχαγωγία. Σερνουν τα πανάθλια κορμιά τους μεταξύ ραπτικής μηχανής και κρεβατιού ανα 12ωρο. 365 μέρες του χρόνου.
Μιλησε κανενας σχετικά με τα «ανθρώπινα δικαιώματα» αυτου του «υπο-κοσμου» ?? ΟΧΙ !! Αυτοι μα εξυπηρετουν !! Εξυπηρετούν την κατανάλωση !! Αστους να συνεχιζουν ετσι.
Αντίθετα, κοπτονται για τα δικαιώματα των ομοφιλοφίλων, των φορέων AIDS, ως και για τα δικαιώματα των ζώων (οχι μεταφορικα) και λοιπων απίθανων περιπτώσεων !! Λες και δεν γνωρίζουμε που αρχίζει και που τελειωνει το δικαίωμα καθενός ( σε ευνομούμενο περιβαλλον).
Σκοταδισμός, παραπληροφορηση, αποπροσανατολισμός, πεινα, δημιουργία «αναγκών». Αυτό ειναι το περιβαλλον που ζουμε, που λιγο διαφέρει και απέχει απο ολοκληρωτισμό.
Γιατι, θα σας παραπέμψω στην αρχη της συζήτησης. Εχουμε Δημοκρατία..?????
Παράλληλα παρατηρήται παγκοσμίως μια αύξουσα ταση του δόγματος «διαιρει και βασίλευε» που εξυπηρετεί τον ιδιο στοχο.
Τα αμοιρα ανθρωπάκια ανα τον «αναπτυγμένο κόσμο» τρέχουνε και δεν σωνουνε να δουλευον κατα ζευγαρια, οχι για να «βάλουν κατι στην άκρη» αλλα για να πληρώνουν λογαριασμούς, δάνεια, κάρτες κτλ και να «ευτυχούν», κατα την παιδεία των ΜΜΕ, γιατι έχουν Μερσεντες η συζυγος, Τζιπ ο κύριος , ενα VW κάθε παιδι, καφεδες στο Σταρμπακς καθημερινα, συζητήσεις για μόδα, χρήμα (κομπίνες) , life-style (για το καθε νυμφίδιο που προωθήθηκε στο «υαλι» .. κτλ.
Δυσπιστώ οτι αυτοι μπορούν να γίνουν φορεις και προωθητες πνεύματος !!
Τέλος, ο ξένος παραγοντας ( ή οπως αλλως θέλουμε το προσφωνούμε) δεν επαιξε και παιζει ρόλο αρνητικό στη Ελλαδα μονο. Επιδιώκει το ιδιο παγκοσμίως . Μειωνοντας το καθένα κράτος γινεται αυτός ισχυρότερος.
Γιατί δεν πιστεύεις ότι ο ξένος δάκτυλος έχει παίξει σημαντικό ρόλο στα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε τις τελευταίες δεκαετίες ?? Να σου θυμίσω:
– Μικρασιατική εκστρατεια και καταστροφή
– Εμπλοκή μας στον ΙΙ παγκόσμιο πόλεμο
– Εμφύλιος !!!!!
– Χούντα και Κυπριακή τραγωδία
– Ελληνο-τουρκικές σχέσεις
– Ονομασία των Σκοπίων (νααιιιι .. να γινει Κρατος και αυτό ! )
– Ιμια… θέλετε και άλλα..??
Επίσης, μια λεπτομέρια που περασε στο «ντουκου».
Την επομένη της πρώτης ανάλυψης καθηκόντων της Κυβερνησης Καραμανλη (νυν) η υπουργός παιδείας Ψαρουδα-Μπενακη εδέχτηκε επισκεψη του πρέσβεως των ΗΠΑ στην Αθήνα. Μετα, ο πρέσβης, μετέβη στου Μαξιμου…
Ειμαι σιγουρος πολλοί ακουσανε ειδήσεις, λιγοι καταλάβανε ή δώσανε συμμασία !!
Αμην
Τόσα χρόνια οι πολιτικοί μας κλέβουν. Από το σαράντα. Γιατί τόσον καιρό δεν κάναμε τίποτα και ούτε τώρα κάνουμε για να αλλάξουμε την κατάσταση (εξαιροείται βέβαια η επαναστατικ’ή σέχτα);
Απάντηση. Γιατί είμαστε συρφετός και όχι λαός.
Γιώργης Χολιαστός
Καταπληκτικό!
Χρόνια βασανίζομαι να βρω απαντήσεις γιατί στην Ελλάδα τα πράγματα είναι τόσο διαφορετικά και υποανάπτυκτα, γιατι ο κάθε μεγαλοδικηγόρος έχει την εξουσία στα χέρια του, γιατί ο μπάρμπας στην Κορώνη λύνει και δένει, γιατί εντέλει, δεν γινόμαστε Η.Π.Α. Σήμερα βρήκα τις απαντήσεις που αναζητούσα..και απογοητεύτηκα..
Blagojevich had been in jail regarding national file corruption cost as well as conspiracy theory for you to spend -mail along with line rip-off plus solicitation regarding bribery Dec 9, 08. About Economy is shown 9, yr, a Il Residential home connected with Staff voted for you to impeach Blagojevich by just a 114-1 election meant for data corruption and also misconduct with business office, to start with this kind of activity happens to be considered next to a good governor connected with Il, producing him or her another express endorsed through The state of illinois track record being impeached. That The state of illinois Assert Economic council chair with one voice discovered your ex boyfriend guilt ridden of this fees associated with impeachment, and also your dog had been taken out of clinic regarding The month of january up to 29, 09. At a divide, at the same time unanimous political election, Blagojevich is blocked forever coming from presenting open workplace during the Talk about connected with Il
Σωστά, για να μην ξεχνιόμαστε!