Παρατηρήσεις υπό την υπ’ αριθμ. Α΄ του 1835 απόφαση του Αρείου Πάγου

Μετά την αποκρυπτογράφηση και την δακτυλογράφηση της πρώτης πρώτης πρώτης ποινικής απόφασης του Αρείου Πάγου, η οποία οφείλεται στους φίλους Βουλάγξ, Απόστολο και Γρηγόρη Μανόπουλο, με την ηθική αυτουργία του Νίκου Σαραντάκου, ο πειρασμός να γράψω δυο λόγια για την απόφαση, τα πρώτα μετά από σχεδόν 180 χρόνια, ήταν ακαταμάχητος.

Ιδού λοιπόν κάποια στοιχεία ερμηνευτικά της ίδιας της απόφασης και του ιστορικού συγκειμένου που την παρήγαγε, αξιοποιώντας και τα εύστοχα σχόλια της προηγούμενης ανάρτησης.

Πρώτα, το κείμενο της απόφασης, όπως μεταγράφηκε (ακολούθησα τον πολυτονισμό του Απόστολου, ίσως έχει ξεφύγει καμιά βαρεία, μη βαράτε):

Απόφ. Ποιν. Α΄.

Ἐν ὀνόματι τοῦ Βασιλέως.

Τὸ Δικαστήριον τοῦ Ἀρείου Πάγου.

Συγκείμενον ὑπὸ τῶν Δικαστῶν Κ.Κ. Χρηστοδούλου Κλονάρη Προέδρου, Ἀναστασίου Πολυζωΐδου, Γεωργίου Ἀθανασίου, Δ. Γοδεφρίδου Φέδερ, Δημητρίου Σκορδίλη, Θεοδώρου Μανούση, Γεωργίου Ἀφθονίδου, ἀναπληροῦντος τὸν κύριον Ἰωάννην Σωμάκην ἀπόντα, καὶ τοῦ Γραμματέως Γεωργίου Κ. Ἰσχομάχου, παρόντος καί τοῦ εἰσαγγελέως κυρίου Ἀνδρονίκου Πάϊκου,
Συνελθὸν εἰς δημοσίαν συνεδρίασιν,
Αναγνοῦν τήν παρά τῶν τριῶν δικαστῶν τοῦ ἐν Ἀθήναις Πρωτοδικείου Κ.Κ. Ἀριστείδου Μωραϊτίνη Προέδρου, Χριστοδούλου Αἰνιάνος καί Γεωργίου Μ. Καραμάνου γενομένην αἴτησιν ἐξαιρέσεως ἀπὸ τὴν κατὰ τοῦ Α.Γ. Μουσουδάκη δίκην καί ἐπιστηριζομένην εἰς τὰς ἑξῆς αἰτίας. 1ον ὅτι ἐκδόντες ἅπαξ ἐν συμβουλίῳ βούλευμα, διὰ τοῦ ὁποίου ἀπεφῄναντο ὅτι αἱ καταμηνυθείσαι πράξεις τοῦ Α.Γ. Μουσουδάκη δὲν εἶναι ἀξιόποινοι, ὅτι ἔπειτα ἀνακοπέντος τοῦ βουλεύματος τούτου καὶ ἐκδοθέντος κατ’ αὐτοῦ ἄλλου βουλεύματος τοῦ δικαστικοῦ συμβουλίου τῶν ἐν Ἀθήναις ἐφετῶν, παρὰ τοῦ ὁποίου ὑποχρεοῦνται νὰ συνεδριάσωσιν εἰς τὸ Πλημμελειοδικείον, τοῦ ὁποίου ἁπαρτίζουσι μέρος, ἐξαιτοῦνται νὰ ἐξαιρεθῶσιν ὥς φθάσαντες ἤδη νὰ ἐκφράσωσι // φράσωσι γνώμην εἰς τὸ βούλευμά των. καὶ 2ον ὅτι ἡ ἐξαίρεσίς των εῖναι σύμφωνος μὲ τὰς παρὰ τῆς νομολογίας κοινῶς παραδεδεγμένας ἀρχὰς, καὶ εἰδικῶς μέ τὴν ἔννοιαν τοῦ 5 παραγράφου τοῦ 51 ἄρθρου τῆς Ποιν. Δικονομίας.
Ἀκοῦσαν τὸν εἰσαγγελέα.
Σκεφθἐν κατὰ τὸν νόμον
Ἐπειδὴ ὁ νόμος ὁρίζει ῥητῶς τὰς αἰτίας ὅσαι φέρουσιν ἐξαίρεσιν Δικαστῶν, εἴτε τὰ μέρη προτείνουσιν αυτήν, εἴτε ὁ δικαστὴς συνειδώς αἰτίαν ἐξαιρέσεως τὴν προβάλλει, καὶ ἐκτὸς τῶν ὥρισμένων τούτων αἰτιῶν πάσα ἄλλη εἶναι ἀπαράδεκτος.
Ἐπειδὴ ἡ ἐξαίρεσις, ὅταν δεν διατάττεται παρὰ τοῦ νόμου, ἀφαιρεῖ ἀπὸ τὰ δικαζόμενα μέρη τοὺς φυσικοὺς δικαστάς των.
Ἐπειδὴ ὁ 5. παράγραφος τοῦ 51. ἄρθρου τῆς Ποινικῆς Δικονομίας ἐξαιρεῖ μόνους ἐκείνους τοὺς δικαστὰς οἵτινες ἔλαβον μετοχὴν, ἢ συνέπραξαν εἰς τὴν ἀνάκρισην ἢ ἀποφασιν τῆς προκειμένης υποθέσεως ἐν ῷ ἦσαν μέλη ἄλλου Δικαστηρίου, κανεῖς δε ἐκ τῶν τριῶν δικαστῶν τῶν ἐξαιτουμένων τὴν ἐξαίρεσιν δὲν ἀνῆκεν εἰς ἄλλο Δικαστήριον, εἰς τὸ ὁποῖον νά ἔλαβε μετοχὴν ἢ νά συνέπραξε περὶ τῆς προκειμένης ὑποθέσεως, οὐδέ γίνεται τὸ Δικαστήριον ἄλλο ἐξ ἄλλου, διὸτι έκρινε προδικαστικῶς τὴν ὑπόθεσιν, τὴν ὁποίαν πρόκειται να δικάση ὁριστικῶς.
Διὰ ταῦτα ἀποῤῥίπτει τὴν αἴτησιν τῆς ἐξαιρέσεως τῶν τριῶν // τριῶν δικαστῶν τοῦ ἐν Ἀθήναις Πρωτοδικείου.
Ἐκρίθη καὶ ἐδικάσθη τὴν δευτέραν Ἀπριλλίου τοῦ χιλιοστοῦ ὀκτακοσιοστοῦ τριακοστού πέμπτου ἔτους, ἐν Ἀθήναις.

Ὁ Πρόεδρος
Χ. Κλονάρης
Ἀ. Πολυζωΐδης
Γ. Ἀθανασίου
Δ. Γ. Φέδερ
Δ. Σκορδίλης
Θ. Μανούσης
Γ. Ἀφθονίδης

Ὁ Γραμματεὺς
Γ. Κ. Ἰσχόμαχος

Ἐδημοσιεύθη τὴν τρίτη τοῦ αὐτοῦ μηνὸς
ἐν Ἀθήναις

ὁ Πρόεδρος
Χ. Κλονάρης
ο Γραμμ.
Γ. Κ. Ἰσχόμαχος

Read moreΠαρατηρήσεις υπό την υπ’ αριθμ. Α΄ του 1835 απόφαση του Αρείου Πάγου

Περί καθυβρίσεως θρησκευμάτων ΙΙ: Yπόθεση Παστίτσιου

Λίγες ημέρες πριν καταδικάστηκε σε ποινή φυλακίσεως 10 μηνών με τριετή αναστολή ένας συμπολίτης μας, ο Φίλιππος Λοΐζος, για το αδίκημα της καθύβρισης θρησκευμάτων (άρ. 199 Ποινικού Κώδικα). Η καταδίκη αυτή δικαίως προκάλεσε την αγανάκτηση κάθε ελευθερόφρονα ανθρώπου. Η σάτιρα του Λοΐζου, κατευθυνόμενη κατά των κειμηλιεμπόρων και των ου κατ’ επίγνωσιν λάτρεων του Γέροντος Παΐσίου, είναι πολύ εύστοχη, παρά την οξύτητά της.

loizos

Read moreΠερί καθυβρίσεως θρησκευμάτων ΙΙ: Yπόθεση Παστίτσιου

8 συν 1 σκέψεις σχετικά με την δίωξη της Χρυσής Αυγής

Μερικές σκόρπιες σκέψεις με αφορμή την πολύ ενδιαφέρουσα και επιτυχημένη χθεσινή εκδήλωση του ΚΕΦΙΜ “Η δίωξη της Χρυσής Αυγής από νομική άποψη”:

[ομιλητές: Καρίπογλου, εξαιρετικός, Γραμματίδης, ανεπαρκής, Μάλλιος, βάλανε τον λύκο]

[διαβάζεται σε συνδυασμό και με μια παλαιότερη ανάρτηση εδώ.]

1.

Τυπικά δεν διώκεται η Χρυσή Αυγή βέβαια, οπότε ο τίτλος μου και ο τίτλος της εκδήλωσης ανακριβολογούν, όπως σωστά σχολίασε ο Καρίπογλου. Αλλά ας μην κρυβώμαστε. Πρόκειται καθαρά για πολιτικά υποκινούμενο διωγμό ενός κόμματος της αντιπολίτευσης από την κρατική εξουσία.

Αυτό από μόνο του χτυπά πολλά καμπανάκια, όσο αντιπαθείς και αν είναι οι βουλευτές της ΧΑ. Το πιο δυνατό καμπανάκι είναι αυτό που χτυπά μέσα μας: η ανθρώπινη ικανοποίηση που νιώθουμε βλέποντας κάποιον σαν τον Μιχαλολιάκο πίσω από τα σίδερα σε αντίθεση με τις νομικές ακροβασίες που ψυχανεμιζόμαστε ότι τελούνται.

2.

Τυπικά η ποινική δίωξη είναι εντάξει. Διώκονται μόνο για το έγκλημα της συγκρότησης, διεύθυνσης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση κατ’ άρ. 187 ΠΚ, που είναι κακούργημα. Το έγκλημα αυτό είναι πράγματι διαρκές (ως συμμετοχή) και ως διαρκές παραμένει αυτόφωρο καθ’ όλο το χρονικό διάστημα τέλεσής του. Συνεπώς, αφού πρόκειται αυτόφωρο κακούργημα, πράγματι δεν χρειαζόταν προηγούμενη άδεια της Βουλής κατ’ άρ. 62 Σ:

Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος. Επίσης δεν διώκεται για πολιτικά εγκλήματα βουλευτής της Βουλής που διαλύθηκε, από τη διάλυσή της και έως την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής. Η άδεια θεωρείται ότι δεν δόθηκε, αν η Βουλή δεν αποφανθεί μέσα σε τρεις μήνες αφότου η αίτηση του εισαγγελέα για δίωξη διαβιβάστηκε στον Πρόεδρο της Βουλής. Η τρίμηνη προθεσμία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των διακοπών της Βουλής. Δεν απαιτείται άδεια για τα αυτόφωρα κακουργήματα.

Τούτου δοθέντος, ας μην κοροϊδευώμαστε: δεν υπήρχε περίπτωση να πραγματοποιηθή τέτοιου είδους σύλληψη χωρίς πολιτική εντολή.

Read more8 συν 1 σκέψεις σχετικά με την δίωξη της Χρυσής Αυγής

Η δευτέρα περίπτωσις

Καλά, την πρώτη φορά έκανα πλάκα με τα δικαστομαχικά.

Αλλά μερικές φορές μιλάω και σοβαρά.

Να θυμηθούμε τι έλεγα τρία χρόνια πριν, επί λέξει:

Οι δικαστές έχουν κληρονομικό χάρισμα. Στις εξετάσεις για την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, γραπτές και προφορικές, κάθε χρόνο εντυπωσιάζουν τα γνωστά στον χώρο ονόματα δικαστικών βλαστών. Οικογενειακή παράδοση; Κατά μάνα, κατά κύρη; Το άλλο που σκεφτήκατε όλοι; Δεν γνωρίζω.

Δυσανασχέτησαν τότε κάποιοι σχολιαστές, καλόπιστα θέλω να πιστεύω, για την άδικη ρετσινιά.

Καλώς.

Μεγάλη πόρτα θα διαβούν.
Μεγάλη πόρτα θα διαβούν.

Read moreΗ δευτέρα περίπτωσις

Το Ιδεοδικείο του Στρασβουργου VIII: η ανισότης των γενοκτονιών

Ότι δεν μπορώ να βρω πολλά κοινά μεταξύ των υποστηρικτών της εγκληματοποίησης της άρνησης μιας γενοκτονίας και εμού, πλην του ότι είμαστε όλοι μας δίποδες άπτεροι, είναι σαφές. Στην τελική, ο σεβασμός ή η περιφρόνηση προς την ελευθερία της έκφρασης κάποιου, όσο ζάβλαξ και να είναι αυτός, ανάγεται σε ένα αποφασιοκρατικό σημείο, μη προσβάσιμο σε νομικά ή λογικά επιχειρήματα. Αποδέχομαι το γεγονός ότι ζουν ανάμεσά μας άνθρωποι που υποστηρίζουν τέτοιου είδους απαγορεύσεις, διώξεις, φυλακίσεις. Τι να κάνουμε.

[Για την άρνηση της γενοκτονίας και γιατί δεν συμβαδίζει στο ελάχιστο με τον νομικό μας πολιτισμό η εγκληματοποίησή της έχω επιχειρηματολογήσει εκτενέστατα εδώ.]

Ακόμη όμως και ένας νεομισαλλόδοξος πρέπει να (μπορή να) είναι συνεπής με την νεομισαλλοδοξία του. Αποτελεί στοιχειώδη προϋπόθεση πνευματικής εντιμότητας.

Ωστόσο, στην υπόθεση Perinçek κατά Ελβετίας (Δεκ 13) κρίθηκε ότι παραβιάζει το άρ. 10 της ΕΔΔΑ περί ελεύθερης έκφρασης η καταδίκη ενός Τούρκου κομμουνιστή, προέδρου του τουρκικού Εργατικού Κόμματος. Ο αιτών χαρακτήρισε ως “διεθνές ψεύδος” (“mensonge international”) την αρμενική γενοκτονία σε τρεις ξεχωριστές περιπτώσεις, πράγμα που ωδήγησε στην καταδίκη του για ένα νεομισαλλόδοξο πράγμα που υπάρχει στο ελβετικό ποινικό δίκαιο και λέγεται “φυλετική διάκριση” (“discrimination raciale“).

Ειδικώτερα, το κατά Περιντσέκο “ψέμα” δεν ήταν οι θάνατοι καθ’ αυτούς, αλλά ο χαρακτηρισμός τους ως “γενοκτονίας”.

Το επίμαχο άρ. 261 δις του ελβΠΚ προβλέπει ειδικώτερα τα εξής:

Celui qui, publiquement, aura incité à la haine ou à la discrimination envers une personne ou un groupe de personnes en raison de leur appartenance raciale, ethnique ou religieuse;
celui qui, publiquement, aura propagé une idéologie visant à rabaisser ou à dénigrer de façon systématique les membres d’une race, d’une ethnie ou d’une religion;
celui qui, dans le même dessein, aura organisé ou encouragé des actions de propagande ou y aura pris part;
celui qui aura publiquement, par la parole, l’écriture, l’image, le geste, par des voies de fait ou de toute autre manière, abaissé ou discriminé d’une façon qui porte atteinte à la dignité humaine une personne ou un groupe de personnes en raison de leur race, de leur appartenance ethnique ou de leur religion ou qui, pour la même raison, niera, minimisera grossièrement ou cherchera à justifier un génocide ou d’autres crimes contre l’humanité; celui qui aura refusé à une personne ou à un groupe de personnes, en raison de leur appartenance raciale, ethnique ou religieuse, une prestation destinée à l’usage public, sera puni d’une peine privative de liberté de trois ans au plus ou d’une peine pécuniaire.

Read moreΤο Ιδεοδικείο του Στρασβουργου VIII: η ανισότης των γενοκτονιών

Περί της συμβάσεως δωροδανείου

Ως γνωστόν, δεν υπάρχει κλειστός αριθμός συμβάσεων. Αντιθέτως, η ελευθερία του συμβάλλεσθαι προκύπτει από το θεμελιώδες άρ. 361 ΑΚ:

Για τη σύσταση ή αλλοίωση ενοχής με δικαιοπραξία απαιτείται σύμβαση, εφόσον ο νόμος δεν ορίζει διαφορετικά.

Εξ αυτού έπεται ότι οι συμβάσεις δεν ρυθμίζονται εξαντλητικά στον Αστικό μας Κώδικα ούτε στους ειδικούς αστικούς νόμους. Αντιθέτως, η ιδιωτική βούληση μπορεί να δημιουργήση νέες, ανώνυμες μορφές συμβάσεων, ιδίως δε μικτές συμβάσεις.

Οι μικτές συμβάσεις είναι απλώς τέλειες. Δανείζονται λίγο από τον ένα συμβατικό τύπο και λίγο από τον άλλο, για να προσαρμοστούν στις ανάγκες των συμβαλλομένων. Σε αυτούς τους τύπους φαίνεται πεντακάθαρα πώς η οικονομική ζωή δεν εγκοιτώνεται εύκολα, πώς τα κουτάκια στα οποία τακτοποιούμε τα ζητήματα στην σκέψη μας δεν επαρκούν.

Μια τέτοια μικτή σύμβαση, που δεν θα την βρήτε γραμμένη σε κανένα βιβλίο (νομίζω δηλαδή), αλλά όλοι την γνωρίζετε είναι το δωροδάνειο.

Αλλά τι είναι το δωροδάνειο;

Όχι *Μ*ωροδάνειο, *Δ*ωροδάνειο είπαμε!
Όχι *Μ*ωροδάνειο, *Δ*ωροδάνειο είπαμε!

Read moreΠερί της συμβάσεως δωροδανείου

Κοινοβουλευτικά άτακτα ΙΙ: πώς ψηφίζονται οι τροπολογίες;

Στην Βουλή η αξιωματική μας αντιπολίτευση συνεχίζει τον θεσμικό κλεφτοπόλεμο. Μετά από το υπερθέαμα της αμαρτολής Ζωής Κωνσταντοπούλου, είχαμε και συνέχεια.

Ζωή Κωνσταντοπούλου
Η αμαρτολή Ζωή Κωνσταντοπούλου

Στην ψηφοφορία για μια τροπολογία του Υπουργείου Υγείας που αφορούσε την τιμή των φαρμάκων η συριζαϊκή πτέρυξ άρχισε να διαμαρτύρεται. Εδώ το οπτικοακουστικό υλικό, με τον χαβαλέ να αρχίζη μετά το 178:32 και να κορυφώνεται στο 183:30, με την αμαρτολή ασφαλώς προεξάρχουσα. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ απαιτούσαν να ψηφίσουν την τροπολογία, που είχε πέντε άρθρα εν όλω, άρθρο προς άρθρο (γιατί όχι και επί της αρχής και μετά στο σύνολο;).

Είχαν όμως δίκιο;

Read moreΚοινοβουλευτικά άτακτα ΙΙ: πώς ψηφίζονται οι τροπολογίες;