Αθ. Αναγνωστόπουλος

Τετάρτη, 10 Φεβρουαρίου 2016, 12η ημέρα της δίκης.

Η δίκη #Richter ωλοκληρώθηκε με την απαγγελία της απόφασης από τον Πρόεδρο Αλέξανδρο Καργόπουλο:

Αθώος ο #Richter λόγω διπλής αντισυνταγματικότητας του άρ. 2 Ν. 927/1979. (Τελικά ήταν τριπλή η αντισυνταγματικότητα. Πήρε φόρα ο Πρόεδρος και κάπου τον έχασα).

Η απαγγελία της απόφασης, μέσα σε μια κατάμεστη αίθουσα του δικαστηρίου, προκάλεσε μερικές κραυγές τύπου “αίσχος, αίσχος”. Κάποιοι μεμονωμένοι κρητολέοντες εξέτασαν στιγμιαία το ενδεχόμενο να φέρουν τις κατσούνες τους και να τις εξασκήσουν επί των ράχεων των συνηγόρων υπεράσπισης, αλλά τελικά διελύθησαν ησύχως. Πράγμα που οπωσδήποτε ωφέλησε πολλαπλώς την σωματική τους ακεραιότητα.

Ο Στρατηγός Παραγιουδάκης μάς πλησίασε και μας συνεχάρη. Διαφωνώ με τις απόψεις που εξέφρασε κατά την διάρκεια της δίκης, αλλά απέδειξε πολλές φορές ότι είναι άνθρωπος ευπρεπής, σοβαρός και δίκαιος στον αγώνα του. Κέρδισε τον εξαιρετικό σεβασμό μου.

Ο Πρόεδρος δεν περιωρίστηκε σε ένα απλό “αθώος”, αλλά μας ανέγνωσε, εμφανώς αγχωμένος, του “άξονες του σκεπτικού της απόφασης”. Η πράξη του αυτή αξίζει συγχαρητηρίων: πράγματι, η υποχρέωση αιτιολόγησης των αποφάσεων των ποινικών δικαστηρίων, μετά από μια εξαντλητική επ’ ακροατηρίου διαδικασία, δεν μπορεί να περιορίζεται σε μια μονολεκτική απόφανση. Ο δικαστής λογοδοτεί διά της αποφάσεώς του προς την δημόσια διαδικασία και το ακροατήριό της. Οφείλει, διά της απαγγελίας της απόφασης και μετ’ αυτής, να εκθέση, έστω συνοπτικά, έστω και ως προς τους “άξονες”, τον πυρήνα της αιτολογίας του. Η πρακτική αυτή, ας σημειωθή ωστόσο, δεν περιορίζει τον δικαστή κατά την συγγραφή της απόφασης παρά μόνο ως προς το αποτέλεσμα (ήτοι, την αθώωση). Αν ξανασκεφτή κάτι και δη ότι δεν έχει καλώς, δικαιούται να το μεταβάλη.

Δεν θα παραθέσω σε αυτήν την ανάρτηση την δική μου κριτική. Ετοιμάζω προφανώς σχετική ανάρτηση, όπου θα τα συζητήσουμε λεπτομερώς. Σήμερα, θα ήθελα μόνο να εξάρω το γεγονός ότι ο Πρόεδρος, ακολουθώντας τις προτροπές της υπεράσπισης, προέβη σε μια καθαρή αθώωση του Ρίχτερ, χωρίς να κλείση το μάτι στην πολιτική αγωγή, χωρίς να καταλείψη αμφιβολίες και αμφισημίες, ασκώντας εύορκα και θαρραλέα το δικαστικό του λειτούργημα. Η άρνηση εφαρμογής ενός αντισυνταγματικού νόμου από ένα δικαστή αποτελεί κορυφαία στιγμή στον δικαστικό του βίο. Ο Πρωτοδίκης Καργόπουλος ανέλαβε την ευθύνη του λειτουργήματός του και έγραψε το όνομά του στην νομική μας ιστορία. Ομολογώ πως ζηλεύω. :-)

Read moreFall Richter: Freispruch

Λοιπόν, δεν φαντάζεστε τι πλάκα έχουν τα λεξικά. Περνάμε τέλεια. Μικρό δείγμα αυτής της πλάκας έχω περιγράψει εδώ, στην (επιτυχή) προσπάθειά μου να προικίσω την Υπερτρισχιλιετή με την αλφαβητικώς τελευταία λέξη του λεξιλογίου της.

Αλλά με ένα λεξικό ανά χείρας μπορούμε να κάνουμε τόσα συναρπαστικά πράγματα ακόμα. Ας πούμε: ποιο είναι το πλουσιώτερο και ποιο το πενέστερο λεξικογραφικώς γράμμα της αλφαβήτου;

Θα χρησιμοποιήσω για τον σκοπό αυτό το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (ΛΚΝ) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη, έκδοσης 1998 (εγώ έχω την 2η ανατύπωση του 2001). Το λεξικό αυτό εκτείνεται σε 1512 πυκνογραμμένες σελίδες μεγάλου μεγέθους και καθαρής λεξικογράφησης. Με μια διαίρεση μαθαίνουμε ότι σε ένα κόσμο απόλυτου λεξιλογικού εξισωτισμού θα αντιστοιχούσαν 1512/24 = 63 σελίδες σε κάθε γράμμα της αλφαβήτου μας. Φευ και αλίμονο φυσικά, η πραγματικότητα πόρρω απέχει. Σε ένα κόσμο όπου οι ανισότητες αυξάνονται καθημερινά και όπου τα πλούσια γράμματα γίνονται συνεχώς πλουσιώτερα, η ανισοκατανομή των λημμάτων είναι έντονη. Όπως παντού, υπάρχουν και εδώ οι έχοντες και οι μη έχοντες, οι υπερλημματογραφούμενοι και οι υπολημματογραφούμενοι.

Read moreΜικρό λεξικογραφικό

Το δεύτερο θέμα περί αιμοδοσίας που θα ήθελα να σχολιάσω (εδώ το πρώτο) συνέχεται με τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων.

Ειδικώτερα, οι ομοφυλόφιλοι παγίως αποκλείονται από τις αιμοδοσίες, ως μέλη ομάδας υψηλού κινδύνου. Δεν κρίνονται ατομικά, αλλά αποκλειστικά και μόνο βάσει της γενετήσιας προτίμησής τους. Δεν συνιστά τάχα αυτό παρωχημένη διάκριση;

Το ζήτημα έταμε το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην απόφαση Λεζέ (Απρ 2015):

Ο προσφυγών, Γάλλος πολίτης με το παράξενο όνομα Γοδεφρείδος Ελαφρύς, είχε αποκλειστή από αιμοδοσία, διότι δήλωσε ότι συνουσιαζόταν με άνδρες (ντουζ πουάν για την ελικρίνεια, θα μπορούσε και να λείψη βέβαια και να διευθετηθή πολύ απλά το ζήτημα. Για μισό λεπτό, πώς τολμά κρατική αρχή να ερωτά τέτοιο ευαίσθητο προσωπικό δεδομένο; Τι κάνουν οι ακοίμητοι δεδομενολόγοι μας;)

Ακολούθως προσέφυγε στο οικείο διοικητικό δικαστήριο, το οποίο απηύθυνε στο ΔΕΕ το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

Υπό το πρίσμα του παραρτήματος III της οδηγίας 2004/33, συνιστά αυτό καθεαυτό το γεγονός ότι άνδρας είχε σεξουαλικές σχέσεις με άνδρα σεξουαλική συμπεριφορά συνεπαγόμενη κίνδυνο μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος και δικαιολογούσα τον οριστικό αποκλεισμό από την αιμοδοσία ατόμων με την ως άνω σεξουαλική συμπεριφορά, ή συνιστά απλώς και μόνο, και αναλόγως των συγκεκριμένων περιστάσεων της εκάστοτε περιπτώσεως, σεξουαλική συμπεριφορά συνεπαγόμενη κίνδυνο μεταδόσεως σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων που μπορούν να μεταδοθούν μέσω του αίματος και δικαιολογούσα τον προσωρινό αποκλεισμό από την αιμοδοσία για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα μετά την παύση της ενέχουσας κινδύνους συμπεριφοράς;

Read moreΠερί αιμοδοσίας ΙΙ

11η και προτελευταία δικάσιμος της δίκης #Richter λοιπόν. Η ημέρα ήταν αφιερωμένη στην εισαγγελική πρόταση και τις αγορεύσεις των συνηγόρων υπερασπίσεως.

Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου 2016, 11η ημέρα της δίκης.

Read moreFall Richter: Tag 11

Τρία ζητήματα περί αιμοδοσίας υπάρχουν, θέλω να θίξω σήμερα εκείνο που είναι το πιο σοβαρό και ταυτόχρονα το πιο αποσιωπημένο.

Σύμφωνα με το άρ. 13 Ν. 3402/2005:

Όποιος προβαίνει σε συναλλαγή με οικονομικό όφελος, που αφορά το αίμα, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών και με χρηματική ποινή μέχρι τριακόσιες χιλιάδες ευρώ, εκτός εάν προβλέπεται βαρύτερη ποινή από άλλη διάταξη.

[300.000 ευρώ; Καλά, ληγμένα παίρνει ο Έλλην νομοθέτης;]

Το άρ. 1 του ίδιου νόμου προβλέπει:

1. Η οργάνωση της αιμοδοσίας στην Ελλάδα βασίζεται στο θεσμό της εθελοντικής, μη αμειβόμενης προσφοράς αίματος.
2. Το προσφερόμενο αίμα διατίθεται δωρεάν.
3. Κάθε συναλλαγή, με οικονομικό όφελος, που αφορά το αίμα, απαγορεύεται.

Παρόμοια, σχεδόν επί λέξει, ήταν και η προϊσχύσασα διάταξη του άρ. 1 Ν. 1820/1988. Τα πράγματα όμως δεν ήταν πάντοτε έτσι: το άρ. 1 Ν.Δ. 4026/1959 ώριζε μεν ότι “Η οργάνωσις της αιμοδοσίας εν Ελλάδι στηρίζεται επί του θεσμού της εθελοντικής δωρεάν προσφοράς του αίματος”, ωστόσο πολύ σοφά συνέχιζε λέγοντας “Κατ’ εξαίρεσιν και εφ’ όσον το ούτω προσφερόμενον αίμα δεν επαρκεί διά την κάλυψιν των συνήθων ή εκτάκτων αναγκών επιτρέπεται και η επ’ αμοιβή προσφορά αυτού”.

Διαβάζουμε στην Αιτιολογική Έκθεση του νόμου:

Η σύγχρονη πρακτική μετάγγισης αίματος βασίζεται στις αρχές των εθελοντικών υπηρεσιών των δοτών, της ανωνυμίας τόσο του δότη όσο και του αποδέκτη, της γενναιοδωρίας του δότη και της έλλειψης κέρδους για τα κέντρα που εμπλέκονται στις υπηρεσίες μετάγγισης αίματος. Λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να παρέχονται σε όλους τους ενδεχόμενους δότες αίματος ή συστατικών αίματος εχέγγυα σχετικά με τον εμπιστευτικό χαρακτήρα κάθε πληροφορίας που αφορά την υγεία και που παρέχεται στο εγκεκριμένο προσωπικό με τα αποτελέσματα του ελέγχου της αιμοδοσίας τους, καθώς και με οποιαδήποτε στοιχεία μελλοντικής ανιχνευσιμότητας της αιμοδοσίας τους.
Η εθελοντική και μη αμειβόμενη αιμοδοσία θεωρείται παράγων ο οποίος μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη υψηλών προτύπων ασφαλείας για το αίμα και τα συστατικά του αίματος και, συνεπώς, στην προστασία της ανθρώπινης υγείας. Πρέπει να υποστηρίζονται οι προσπάθειες που καταβάλλει στον τομέα αυτό το Συμβούλιο της Ευρώπης και να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ενθάρρυνση της εθελοντικής και μη αμειβόμενης αιμοδοσίας, θεσπίζοντας κατάλληλα μέτρα και πρωτοβουλίες και εξασφαλίζοντας ότι οι δότες χαίρουν μεγαλύτερης δημόσιας αναγνώρισης, αυξάνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο και την αυτάρκεια.

Καταρχάς, διακρίνουμε την εθελοντική από την μη αμειβόμενη αιμοδοσία. Το αντίθετο της εθελοντικής είναι η καταναγκαστική αιμοδοσία, η οποία προφανώς είναι αδιανόητη.

[Αδιανόητη; Έστω ότι ο Α αιμορραγεί ακατάσχετα. Έστω ότι μόνο ο παρακείμενος Β έχει την σπάνια ομάδα αίματος του Α Και έστω ότι ο Β αρνείται να δώση το αίμα του. Ο Β επιτίθεται διά παραλείψεως στον Α, διότι διαπράττει το έγκλημα της παραλείψεως λυτρώσεως από κινδύνου ζωής του άρ. 307 ΠΚ. Αν ο Γ διενεργήση αιμοληψία επί του Β υπέρ του Α, τριταμύνεται υπέρ του Α. Αχά.]

Εδώ μας απασχολεί το άλλο σκέλος της σύζευξης, το μη αμειβόμενο της αιμοδοσίας. Το σκέλος αυτό παρουσιάζεται ως αυτονόητο από την Αιτιολογική Έκθεση, και πράγματι είναι για πολλούς ανθρώπους, όσους ας πούμε βρίσκονται στην ίδια κατάσταση αναστοχαστικής ισορροπίας από την μέρα που γεννήθηκαν.

Το ζήτημα εμφανώς είναι συγγενές με το ζήτημα της αγοράς νεφρού, οπότε επιβάλλεται να παραπέμψω σε όσα ήδη έχουμε πει. Εδώ υπάρχει μάλιστα το πρόσθετο στοιχείο ότι ο αιμοδότης δεν υφίσταται μόνιμη βλάβη οποιουδήπτε είδους, η βλάβη μάλιστα την οποία υφίσταται είναι ολοφάνερα ελαφρά (και όχι επικίνδυνη ή βαρεία). Το αίμα, ως τμήμα του σώματός του, ανήκει στον ίδιο τον αιμοδότη, μετά τον αποχωρισμό του από τον οργανισμό του, και όχι ασφαλώς στον Υπουργό Υγείας. Ούτε τίθεται εδώ θέμα εκμετάλλευσης του αιμοδότη, όπως θεωρείται ότι τίθεται στην παράλληλη περίπτωση του νεφρού. Και από την άλλη μεριά του ζυγού, το διακύβευμα παραμένει τεράστιο: μια ανθρώπινη ζωή εν κινδύνω.

Read moreΠερί αιμοδοσίας Ι

Συνεχίζεται η δίκη #Richter ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Ρεθύμνου. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τι έχει ήδη προηγηθή: Ημέρες 1-2, 3-4, 5-6 και 7-8.

Αυτό το διήμερο είχαμε σπουδαίες εξελίξεις.

Τετάρτη, 13 Ιανουαρίου 2016, 8η ημέρα της δίκης.

Αύριο συνεχίζεται η δίκη #Richter με την κατάθεση του Καθηγητή Αλιβιζάτου. Όσοι πιστοί προσέλθετε στις 10:00. Έχει μάθημα.

Αλλά πριν το μάθημα, είχαμε κάποια διαδικαστικά.

Κατά την έναρξη της διαδικασίας, ο συνάδελφος της πολιτικής αγωγής Κοτζαμπασάκης δήλωσε στο δικαστήριο ότι λόγω της αποχής των δικηγόρων κωλύεται να παραστή και προτίθεται να απόσχη. Το ίδιο δήλωσε και ο δεύτερος συνήγορος της πολιτικής αγωγής Νικολιδάκης, ενώ ο τρίτος, Επιτροπάκης, που είναι δικηγόρος Ηρακλείου, είχε αποστείλει γραπτή άρνηση του Προέδρου του Συλλόγου του να του χορηγήση άδεια. Ζήτησαν λοιπόν την διακοπή της δίκης. Και όλα αυτά, χωρίς να έχουν ενημερώσει την υπεράσπιση.

Ατυχώς, ο Πρόεδρος και η υπεράσπιση γνώριζαν ότι το πλαίσιο αδειών κάθε αποχής καλύπτει τις νέες μόνο δικασίμους και όχι τις συνεχιζόμενες εκ διακοπής. Ειδικά ο Πρόεδρος ξεκαθάρισε από την πρώτη στιγμή ότι η δίκη θα προοδεύση, πολλώ δε μάλλον που είχαμε κατεβή από την Αθήνα 5 άτομα για την δικάσιμο (πράγμα γνωστό άλλωστε στην πολιτική αγωγή). Η υπεράσπιση δήλωσε ότι όχι μόνο δεν είχε ζητήσει καμία άδεια, αλλά ούτε και χρειαζόταν. Όποιος ήθελε να απόσχη, ας απόσχη, στο κάτω κάτω δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία της πολιτικής αγωγής για την πρόοδο της δίκης. Τα συνδικαλιστικά των δικηγόρων δεν αφορούν το δικαστήριο, δήλωσε ο Πρόεδρος.

Ο Πρόεδρος διέκοψε επί 10λεπτο, προκειμένου να προσκομίση η πολιτική αγωγή άδεια του Συλλόγου της ή άρνηση.

Δεν ήμουν βέβαια μπροστά όταν οι συνάδελφοι ζήτησαν την άδεια. Μπορώ να υποθέσω ότι ειπώθηκε κάτι του τύπου “οι Αθηναίοι κατέβηκαν χωρίς άδεια, εμείς πώς θα παραστούμε;”. Το μόνο βέβαιο είναι ότι επέστρεψαν με γραπτή άρνηση του Προέδρου τους.

Η υπεράσπιση δεν ζήτησε άδεια του συλλόγου της για να παραστή. Η πολιτική αγωγή ζήτησε, αλλά δεν της χορηγήθηκε.

Κακή εκτίμηση.

Read moreFall Richter: Tage 9-10

Μέχρι τώρα έχουνε ένα, δύο, τρία οδοιπορικά στο Ρέθυμνο. Αυτό είναι το τέταρτο μέρος της πρόχειρης νομικοδημοσιογραφικής μου καταγραφής.

Πέμπτη, 7 Ιανουαρίου 2016, 7η ημέρα της δίκης.

Η σημερινή ημέρα θα μου μείνη αξέχαστη. Για την υπέροχη λιακάδα που επικρατεί στο φωτεινό πνεύμα του Καθηγητή Αντ. Λιάκου.

Η δικάσιμος ήταν όλη δική του. Συγκλονιστική κατάθεση Λιάκου σήμερα στην δίκη #Richter. Μια ιστορική στιγμή. Επιτέλους, ένας άνθρωπος που στάθηκε με τα δυο του πόδια ενώπιον του δικαστηρίου και μίλησε για θέματα αρχής. Που μίλησε για την φιλελεύθερη δημοκρατία. Που διαβεβαίωσε ότι τα βλέμματα των ιστορικών όλου του κόσμου είναι στραμμένα στο Ρέθυμνο. Που υπέμνησε στον Πρόεδρο την βαρειά ιστορική του ευθύνη.

“Η Ιστορία πρέπει να είναι ασεβής. Το περιεχόμενο του βιβλίου δεν αφορά το δικαστήριο”. Δεν ήταν κατάθεση, ήταν μάθημα. #Liakos #Richter

Ξανά και ξανά: το περιεχόμενο του βιβλίου δεν αφορά το δικαστήριο. Δεν έχει καμία σημασία τι είδους και τι διαμετρήματος ιστορικός είναι ο Ρίχτερ. Η ελευθερία του επιστημονικού στοχασμού είναι κατά πολύ σημαντικώτερη. Κάποιος που έχει παραμείνει στις φυλακές της δικτατορίας 5 χρόνια πληροφόρησε σχετικά όσους το αγνοούσαν.

Read moreFall Richter: Tage 7-8