Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω την αναγκαιότητα της απλής αναλογικής ως μόνου συνταγματικώς θεμιτού εκλογικού συστήματος. Έχω συζητήσει κατά καιρούς επιμέρους όψεις του θέματος, όπως τον εκλογικό πήχυ του 3%, τους κανόνες λήψεως αποφάσεων εντός της Βουλής και την γεωγραφική εκλογική ισότητα. Εδώ θα συνοψίσω κάποια επιχειρήματα, θα προβώ σε διευκρινίσεις και θα συντρίψω τσάκα τσάκα τους διαλογικούς μου αντιπάλους.
Πάμε:
1. Η απλή αναλογική έχει προεξέχον ηθικοπολιτικό βάρος ως αίτημα, τέτοιο που δεν έχει κανένα άλλο εκλογικό σύστημα. Αντιθέτως, κάθε εκλογικό σύστημα στιγματίζεται αρνητικά τόσο περισσότερο, όσο απέχει από την απλή αναλογική: το πλειοψηφικό για παράδειγμα αντίκειται ευθέως στο Σύνταγμα. Δεν είναι ίσα κι όμοια. Αναλογικότητα σημαίνει ισότητα, που σημαίνει δικαιότητα. Νιώστε λίγο.
2. Ισότητα της ψήφου σημαίνει ισοσθένεια της ψήφου. Ότι κάθε ψήφος συνυπολογίζεται εξίσου κατά την μετατροπή των ψήφων σε έδρες. Ότι μία ψήφος ισούται με μία ψήφο (με την επιφύλαξη εύλογων τεχνικών περιορισμών). ότι το εκλογικό σύστημα μεταγλωττίζει το ποσοστό των ψήφων σε ίσο κατά το δυνατόν ποσοστό επί των εδρών.
Αλλά μην ακούτε εμένα, διαβάστε το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο στην υπ’ αριθμ. 11/1994 απόφασή του:
Η ελευθερία βέβαια του κοινού νομοθέτη κατά τη θέσπιση του εκλογικού συστήματος τελεί υπό την επιφύλαξη της τηρήσεως της καθιερούμενης από το Σύνταγμα αρχής της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος, το μεν και κυρίως, ως ειδικότερης μορφής της γενικής αρχής της ισότητας των Ελλήνων πολιτών ενώπιον του νόμου που πηγάζει από το άρθρο 4, το δε ως αρχής συνυφασμένης με την αρχή της καθολικότητας της ψήφου, που πηγάζει από το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος. Σύμφωνα δε με την αρχή αυτή της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος όλοι οι εκλογείς είναι ίσοι κατά την ψήφο με την έννοια: […] και γ) ότι κάθε ψήφος έχει ίση νομική δύναμη (αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου).
Η αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου σημαίνει ότι η ψήφος κάθε εκλογέα ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος και επομένως η ίδια εκλογική δύναμη, δηλαδή ο αυτός αριθμός εγκύρων ψηφοδελτίων ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος στην ίδια εκλογική περιφέρεια, με το ίδιο σύστημα κατανομής εδρών και κάτω από τις ίδιες συνθήκες.
[Αδιάφορο αν το ίδιο το ΑΕΔ εφαρμόζει όσα ορθά εξαγγέλλει. Η μείζων πρόταση του δικανικού συλλογισμού είναι εκεί]
΄
Το ξεκαθαρίσαμε κι αυτό λοιπόν.
3. Για την απλή αναλογική αρκεί μια διαίρεση. Ήτοι, των έγκυρων ψήφων προς τις έδρες. Ή, ακόμα καλύτερα, ένας πολλαπλασιασμός: των εδρών του κοινοβουλίου με το ποσοστό ψήφων κάθε κόμματος. Υπάρχουν αρκετές μέθοδοι, ένιες εκ των οποίων είναι λίγο πονηρές, αλλά στην Ελλάδα γνωρίζουμε και χρησιμοποιούμε παραδοσιακά την απλή μέθοδο των υπολοίπων με τρεις εν όλω κατανομές (που θα μπορούσαν να γίνουν δύο ή και μία μόνο). Η αντιστοίχιση των εδρών σε συγκεκριμένους υποψηφίους έπεται και δεν ενδιαφέρει για την αναλογικότητα του συστήματος.
4. Υπάρχουν σχετικά μικροί τεχνικοί περιορισμοί στην απλή αναλογική. Οι βασικοί είναι τρεις: α. από την στιγμή που οι έδρες της Βουλής είναι 300, άρα το ελάχιστο ποσοστό ψήφων δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 100/300%, άρα οι ψήφοι όσων ψηφίζουν μικροσκοπικά κόμματα χάνονται, β. οι εκλογικές περιφέρειες (αν δεν προτιμηθή η λύση της μιας και ενιαίας περιφέρειας σε όλη την επικράτεια, όπως στις Ευρωεκλογές 2014) δεν μπορεί να είναι ακριβώς ισομεγέθεις λόγω της δεδομένης διοικητικής διαίρεσης της χώρας (και αν ήταν ακριβώς ισομεγέθεις, είναι αδύνατον να προβλεφθή αν θα έχουν ίσες έγκυρες ψήφους), και γ. οι διαιρέσεις αφήνουν δεκαδικά υπόλοιπα. Οι στρεβλώσεις που παράγονται από τους περιορισμούς αυτούς είναι σχετικά μικρές και αμελητέες (καμαρώστε εδώ το παράδειγμα των νεοζηλανδικών εκλογών του 2005). Το ουσιώδες εδώ είναι να έχουμε ένα εκλογικό σύστημα που να πράττη το δυνατόν να τις περιορίση και όχι το δυνατόν να τις εκμεταλλευθή.
5. Πρακτικά απλή αναλογική σημαίνει τρία πράγματα: κατάργηση του εκλογικού πήχεος του 3%, κατάργηση του εκλογικού βραβείου των 50 εδρών και, το δυσκολώτερο, εξίσωση των εκλογικών περιφερειών. Η οποία περιλαμβάνει από την μία πλευρά συνένωση των επτά μονοεδρικών περιφερειών. Όχι στο πλειοψηφικό., από την άλλη συνένωση των μικρότερων εκλογικών περιφερειών και τέλος κατάτμηση των μεγαλύτερων περιφερειών σε (αρκετές) μικρότερες. Οι λεπτομέρειες έχουν προφανή τεχνικό χαρακτήρα, εκ του προχείρου θα έλεγα όμως ότι 30 δεκαεδρικές περιφέρειες είναι προτιμώτερες από 10 τριακονταεδρικές. Κάπου εκεί. Το νόημα είναι ότι όλες οι εκλογικές περιφέρειες πρέπει είτε να συνενωθούν είτε να κατατμηθούν, ώστε να καταλήξουν κατά το δυνατόν ίσες.
6. Θα κάνω εδώ μια παρέκβαση για να αποδείξω πώς η σημερινή χάραξη των εκλογικών περιφερειών ευνοεί τους μεν και αδικεί τους δε. Έστω λοιπόν το εξής παράδειγμα:
Στις διεδρικές εκλογικές περιφέρειες το εκλογικό μέτρο ισούται στην α΄ κατανομή με το 50% των ψήφων, που δεν το πιάνει προφανώς κανένα κόμμα (στις μονοεδρικές ισχύει, όπως είπαμε, πλειοψηφικό). Στην μέγιστη των περιφερειών Β΄ Αθηνών αντιθέτως, όπου εκλέγονται 44 βουλευτές, το εκλογικό μέτρο είναι 100/44 = 2,27%.
Στις ατυχείς εκλογές Σεπτ 2015 εξελέγη στην διεδρική περιφέρεια της Χίου ο βουλευτής Ανδρέας Μιχαηλίδης με τον ΣΥΡΙΖΑ με 7.863 ψήφους (όχι προσωπικούς σταυρούς, αλλά ψήφους στο κόμμα του). Ήτοι, κάθε ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ στην Χίο συνετέλεσε προσωπικά κατά 1/7.863 στην εκλογή του βουλευτή.
Στην Β΄ Αθηνών αντιθέτως εξελέγησαν 12 βουλευτές της ΝΔ με συνολικά 244.480 ψήφους, ήτοι για την εκλογή κάθε βουλευτή της η ΝΔ χρειάστηκε 20.373 ψήφους (ενώ ο μέσος όρος του ΣΥΡΙΖΑ είναι στις 18.492 ψήφους).
Η απλή σύγκριση των κλασμάτων που προκύπτουν μάς λέει ότι κάθε ψηφοφόρος στην Θεσπρωτία ζυγίζει χονδρικά όσο δυόμισυ ψηφοφόροι της Β΄ Αθηνών. Σε μια αμφίρροπη εκλογή, τέτοιες λεπτομέρειες θα μπορούσαν να αποδειχθούν καθοριστικές, θα κατηύθυναν τις προεκλογικές εκστρατείες των κομμάτων σε συγκεκριμένες περιφέρειες κλπ.
7. Μουρμουράνε οι οικονομολόγοι συνΙστολόγοι επειδή δεν διάβασα το παράδοξο του Κοντορσέτου και το θεώρημα αδυνάτου του Άρροου. Οι νομικοί διαβάζουν με ευχαρίστηση και ειλικρινή περιέργεια βιβλία από κάθε άλλο επιστημονικό κλάδο (περισσότερο προφανώς από ιστορία, φιλολογία κλπ), σε αντίθεση με, ποιους να πω τώρα, τους οικονομολόγους ας πούμε, οπότε κάθε βιβλιογραφική πρόταση είναι ευπρόσδεκτη. Αλλά ειλικρινώς δεν βρίσκω πώς εφαρμόζεται στο πρόβλημα που μας απασχολεί όλη αυτή η τεράστια βιβλιογραφία. Το εκλογικό σύστημα είναι απλώς η μέθοδος μεταγλώττισης των ψήφων σε έδρες και όχι της σύνθεσης των ατομικών προτιμήσεων σε μία συλλογική. Ψηφίζοντας δεν προβαίνουμε σε καμία κοντορσετική ιεράρχηση (εκτός αν υπάρχουν δύο γύροι, όπως στην Γαλλία).
8. Και μην ξεχνάτε: Είμαι υπέρ της απλής αναλογικής. Αλλά είμαι και κατά του ΣΥΡΙΖΑ. Απλό. Γιατί η συζήτηση για το εκλογικό σύστημα είναι το τελευταίο που χρειάζεται αυτήν την στιγμή η χώρα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
Φυσικά αν είχες διαβάσει το μακροσκελές μέηλ μου θα σου’χε λυθεί η απορία.
Η απλή αναλογική ή δεν θα είναι αναλογική ή δεν θα είναι δημοκρατική.
Από τη στιγμή που έχεις εκλογή βουλευτών με σταυρό πρέπει να διασφαλίζεις ή ότι όλοι οι βουλευτές εκλέγονται με ακριβώς τις ίδιες ψήφους (άντε να σου δώσω περιθώριο μερικών δεκαδικών ψηφίων) ή να μας εξηγήσεις πώς σέβεσαι την ισότητα της ψήφου όταν ο πρώτος σε σταυρούς έχει μία ψήφο στην Βουλή, όπως και ο τελευταίος που πήρε τις μισές και βγάλε ψήφους από τον πρώτο.
Αν θες λοιπόν απόλυτη ex post ισότητα της ψήφου ούτε προκριματικές, ούτε εσωκομματικές διαδικασίες σε σώζουν, το πρόβλημα παραμένει. Το μόνο που σε σώζει είναι να διαγράψεις το αξίωμα μη ύπαρξης δικτάτορα από το θεώρημα του Άρροου και να δώσεις όλη την εξουσία επιλογής υποψηφίων και της σειράς τους σε ένα πρόσωπο ανά κόμμα.
Υπενθυμίζω ότι εκλέγουμε ΒΟΥΛΕΥΤΕΣ, όχι κόμματα.
Μιλάς για δικαιοσύνη και ισότητα της ψήφου κι ενώ δεν αγνοείς την γενικότερη συζήτηση περί δικαιοσύνης, εδώ παραβλέπεις την διάκριση μεταξύ ex post και ex ante δικαιοσύνης. Αναφορικά με τον ψηφοφόρο και το όριο του 3% και το μπόνους των 50 εδρών είναι ex ante δίκαια, όλοι δύνανται να τα πιάσουν.
Για το 3% υπάρχει μια ένσταση περί περιορισμού του δικαιώματος του εκλέγεσθαι, εδώ όμως μιλάμε για το εκλέγειν κι ως προς αυτό περνάει τον πήχυ.
Δεν σχολιάζω καν την παντελή παράβλεψη της κυβερνησιμότητας ως αρχής που οφείλει να ικανοποιεί το εκλογικό σύστημα γιατί είναι γνωστή η ακραιοφιλελεύθερη θέση ότι κάθε κυβέρνηση είναι κακή, δεν την θέλουμε, προτιμάμε να γίνουμε Σομαλία.
Τι είδους επιχείρημα είναι αυτό; Εκτός από την ισοσθένεια της ψήφου των εκλογέων, υπάρχει και η ισοσθένεια της ψήφου των εκλεγομένων!
Επίσης, εδώ συγχέεις σταυρούς με ψήφους, πράγματα που στο άρθρο μου διαχώρισα προσεκτικά.
Αν δεν υπήρχαν καθόλου πολιτικά κόμματα και μόνο μεμονωμένοι υποψήφιοι, θα υπήρχε κανένα πρόβλημα; Με ενιαία περιφέρεια στην επικράτεια, κανένα απολύτως.
Καλά, αυτό λέει και η νομολογία και όποιος θέλει να πειστή, πείθεται.
Το παράδειγμα με την Νέα Ζηλανδία δεν το είδες ε; Να σε βοηθήσω λίγο.
Αυτές οι δύο αρχές μπορούν να ισχύουν ταυτόχρονα αν και μόνο αν όλοι οι βουλευτές εκλέγονται με ακριβώς τον ίδιο αριθμό σταυρών.
Αν παραβιάζεται η συγκεκριμένη ισότητα, κάποιων η ψήφος μετράει παραπάνω και δεν έχεις απλή αναλογική όπως την φαντάζεσαι. Κι αν η διαφορά είναι της τάξης των 10Χ δεν μιλάμε για δεκαδικά που “έλα μωρέ τώρα”.
Ο σταυρός είναι ατομική ψήφος σε υποψήφιο βουλευτή κι αφού εκλέγουμε βουλευτές ο διαχωρισμός είναι αδόκιμος.
Ενδιαφέρον. Θα υποστήριζες το ίδιο για την ισότητα εισοδήματος και πλούτου;
Το διάβασες το άρθρο ή μόνο το λινκ έβαλες; Η Νέα Ζηλανδία έχει όριο εισόδου στην Βουλή 5%. Επίσης έχει 71 μονοεδρικές με πλειοψηφικό. Τι σχέση έχει αυτό με την απλή αναλογική με πολλαπλές λίστες στην περιφέρεια που αναφέρεις;
Παραλλαγή του γερμανικού συστήματος έχει η Ν.Ζηλανδία που είναι μια χαρά σύστημα. Αλλά εσύ έχεις διακηρύξει ότι θεωρείς το πλειοψηφικό και οποιοδήποτε όριο εισόδου αντισυνταγματικό.
Ρε Θανάση τρολάρεις πρωινιάτικα;
Άντε να σε βοηθήσω, το σύσστημα που περιγράφεις δεν είναι της Νέας Ζηλανδίας αλλά της Ολλανδίας. Βέβαια κι εκεί χρησιμοποιούν μεθόδους κατανομής των υπολοίπων που ευνοούν κάπως τα μεγάλα κόμματα.
Πέραν αυτού, δεν είναι απλή αναλογική όπως την περιγράφεις γιατί το πρόβλημα Χίου/Β’Αθήνας παραμένει.
Δεν ξέρω πώς να το πω και να το εντυπώσω στο μυαλό των νομικών σχολαστικιστών, αλλά ΤΕΛΕΙΟ ΕΚΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ.
Αφού κατανοήσουμε ότι αυτό αποδεικνύεται μαθηματικά και δεν αλλάζει όσο και να χτυπιόμαστε, πρέπει να δούμε τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε χώρας. Η Ολλανδία για παράδειγμα που χρησιμοποιεί την ανοιχτή λίστα με αναλογική αντιπροσώπευση έχει παράδοση συναινέσεων αιώνων και πολύ ισχυρή και καλά οργανωμένη γραφειοκρατία. Έχουμε εμείς μόνιμους γγ στα υπουργεία να τα τρέχουν; Στην Ολλανδία ο πρωθυπουργός θεωρείται πρώτος μεταξύ ίσων και το υπουργικό συμβούλιο είναι το ισχυρό εκτελεστικό όργανο. Στην πρωθυπουργοκεντρική Ελλάδα θα λειτουργήσει η διοίκηση ακέφαλη; Έχουμε εμείς την παράδοση πολιτικής σταθερότητας που μας επιτρέπει να διακινδυνεύσουμε μερικούς μήνες μέχρι ένα χρόνο αβεβαιότητας λόγω άκαρπων προσπαθειών σχηματισμού κυβέρνησης;
Αν εφαρμόζαμε το σύστημα που θες στην Ελλάδα δεν θα είχαμε τη Νέα Ζηλανδία, προφανώς γιατί μιλάμε για διαφορετικά συστήματα, ούτε την Ολλανδία, γιατί απέχουμε σε πολλά περισσότερα από τον εκλογικό νόμο, αλλά μάλλον κάτι εγγύτερα στην Σομαλία.
Δηλαδή αν οι βουλευτές ωρίζονταν με κλήρωση, δεν θα είχαν ίση ψήφο;
Το εκλέγειν ανήκει στα πολιτικά δικαιώματα, όχι στα ατομικά, όπως η οικονομική ελευθερία. Επί της ουσίας, δεν είναι το ίδιο, διότι η λαϊκή κυριαρχία εκπηγάζει ισότιμα από όλους τους ψηφοφόρους, πράγμα που δεν μπορούμε να πούμε με τον ίδιο τρόπο για το ΑΕΠ!
Περί Ν. Ζηλανδίας, επειδή διαβάζεις όσα σε συμφέρουν πάλι:
Τα άλλα είναι παρωνυχίδες. Προφανώς και είμαι και κατά του εκλογικού ορίου.
Θεωρείς ότι σε συμφέρει αυτή η διαπίστωση; Προφανώς και τίποτα δεν είναι τέλειο σε ένα πεπερασμένο κόσμο, πλην των γεμιστών της μάνας μου, αλλά μπορούμε πολύ άνετα να κατατάξουμε τα εκλογικά συστήματα από το δικαιότερο προς το αδικώτερο και μετά να ψηφίσουμε ποιο θέλουμε (τα έπιασες τα υπονοούμενα). Το γεγονός ότι δεν είναι τέλεια καθόλου δεν σημαίνει ότι είναι όλα εξίσου ατελή και όλα παίζουν.
Ή να ζητήσουμε από κανένα παιγνιολόγο να μας απαντήση σε ένα πολύ δύσκολο ερώτημα: αν είναι μαθηματικώς και πολιτικώς βέβαιον ότι δεν πρόκειται να προκύψη μονοκομματικη πλειοψηφία από την εκλεγησομένη Βουλή, τι θα κάνουν άραγε τα πολιτικά κόμματα; Θα συνεργαστούν ενόψει της εξουσίας ή θα προτιμήσουν εκλογές μέχρι τελικής πτώσεως;
Αγωνία.
Μιλάμε για συστήματα εκλογής βουλευτών με ψηφοφορία. Άσε τις κληρώσεις απ’έξω.
Συγκρίνεις εισροές (ισότιμη συνεισφορά στην λαϊκή κυριαρχία) με εκροές (ΑΕΠ).
Οι μονοεδρικές με πλειοψηφικό είναι αναπόσπαστο στοιχείο του MMP, δεν είναι παρωνυχίδα. Εσύ έχεις βγάλει το πλειοψηφικό αντισυνταγματικό. Δεν σου λέει κάτι ότι Νέα Ζηλανδία και Γερμανία που το χρησιμοποιούν έχουν όριο εισόδου στο 5%; Δεν μπορείς να λες ότι μια χαρά λειτουργεί στις χώρες αυτές αφαιρώντας ένα τόσο κρίσιμο συστατικό του εκλογικού τους συστήματος. Ή το παίρνεις πακέτο ή δεν τις αναφέρεις ως παραδείγματα.
Πολύ περισσότερο δε σημαίνει ότι η λίστα αξιολόγησης είναι η ίδια σε κάθε χώρα. Οφείλεις να εξετάσεις τις συνθήκες. Αυτό επιμένεις να μην καταλαβαίνεις αγνοώντας τα μαθηματικά.
Μακροχρόνια είμαστε όλοι νεκροί. Η εμπειρία της Ιταλίας σου λέει κάτι ή την θεωρείς επιτυχημένο παράδειγμα;
Δεν επιβάλλεται από κανένα ηθικοπολιτικό λόγο. Στην Γερμανία υπάρχει λόγω εθνικοσοσιαλισμού, στην ΝΖ δεν ξέρω.
Στους ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν χρειάστηκε παρά ένα τηλεφώνημα βέβαια, ενώ και ο ίδιος ο Κουβέλης πείστηκε μετά από ένα μήνα. Αυτά λέει η εμπειρική πραγματικότητα.
Στην ΝΖ (και στην Σκωτία και στην Ουαλία για τα τοπικά κοινοβούλια) επιβάλλεται από την αγγλοσαξωνική παράδοση που θέλει τον βουλευτή να εκπροσωπεί την εκλογική του περιφέρεια, όχι το έθνος. Ο ίδιος λόγος ουσιαστικά ισχύει και στην Γερμανία. Το 5% είναι για τους νεοναζί.
Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο δεν μπορείς να αγνοήσεις τις μονοεδρικές είναι το ότι βοηθούν στην ανάδειξη δύο μεγάλων κομμάτων. Λόγω της κοινοβουλευτικής αριθμητικής κάθε κυβέρνηση θα περιλαμβάνει τουλάχιστον ένα από τα δύο.
Μη ρωτήσεις πώς ξέρουμε ότι αναδεικνύονται δύο πόλοι. Εξαρτάται από την κατανομή των προτιμήσεων των ψηφοφόρων και την συσχέτιση τους μεταξύ των εκλογικών περιφερειών. Δεν υπάρχει μαθηματική, μόνο εμπειρική επιβεβαίωση. Στις περισσότερες χώρες ισχύει. Στην Σκωτία ας πούμε το SNP τους παίρνει τα σώβρακα τελευταία οπότε το MMP αναδεικνύει έναν πόλο.
Το πρόβλημα του MMP είναι ότι είναι ευεπίφορο σε αυτό που λέμε στρατηγική ψήφο. Αντί να ψηφίσω αυτό που πραγματικά θέλω, επιλέγω κάτι άλλο γιατί προσπαθώ να εκμεταλλευτώ παραθυράκια του συστήματος. Στη ΝΖ σε μιαν εκλογή ένα κόμμα επίσημα ζητούσε από τους υποστηρικτές του να ψηφίσουν κοντινό κόμμα γιατί υπολόγιζαν ότι αν κέρδιζε ο υποψήφιος τους, θα έχαναν έναν βουλευτή από την λίστα και στο σύνολο δεν θα κέρδιζαν. Προτίμησαν λοιπόν να προσπαθήσουν να εκλέξουν έναν φιλικό βουλευτή από άλλο κόμμα.
Να σου θυμίσω ότι το 89 είχαμε 3 εκλογικές αναμετρήσεις. Το 2012 η τρικομματική άντεξε 12 μήνες. Το 2015 η τρικομματική ΣΥΡΙΖΑ-ΛΑΕ-ΑΝΕΛ + Κωνσταντοπούλου/Ραχήλ άντεξε 8 μήνες. Κυβέρνηση με πάνω από δύο κόμματα δεν έχει αντέξει πάνω από χρόνο στην Ελλάδα. Η ΑΑ εγγυάται ότι θα χρειαζόμασταν 3-4 κόμματα για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Κι αυτό δίχως να λαμβάνει υπόψη τις διασπαστικές τάσεις που θα δημιουργούνταν γιατί ο κάθε βουλευτής-super star θα μπορούσε να βγει μόνος του και 2-3 βουλευτές με καλό δίκτυο πάλι θα μπορούσαν να οργανώσουν πρόσκαιρους σχηματισμούς και να εκλεγούν δίχως την βοήθεια κομματικών μηχανισμών.
Αν τώρα η απάντηση σου είναι ότι μακροχρόνια θα γινόταν η χώρα μπουρδέλο, ο κόσμος θα βαριόταν και θα είχαμε πάλι μεγάλα κόμματα, ε, τότε δεν βλέπω τι κερδίσαμε με την ΑΑ.
Ειλικρινέστερη εκπροσώπηση; Αφού οι συνασπισμοί και οι συνεργασίες προϋποθέτουν συμβιβασμούς. Τι διαφορά έχει να εκλέξεις τον Χ φιλελεδεξιό ως συνεργαζόμενο με τη ΝΔ ή τον Ψ φιλελεαριστερό ως συνεργαζόμενο με το ΠΑΣΟΚ/Ποτάμι/Πώς_το_λένε από το να τους εκλέξεις αυτόνομα; Μη μου πεις να μετρηθούμε να ξέρουμε πόσοι είμαστε. Οι σταυροί γι’αυτό υπάρχουν.
Μη με τσιγκλάς άλλο, παραδέξου ότι το θέμα έχει πιο πολλές πτυχές απ’όσες είχες φανταστεί και θέλει μεγαλύτερη περίσκεψη από διακηρύξεις υπέρ ΑΑ ως της μόνης συνταγματικής λύσης.
Κύττα εδώ πόση ύλη έχει να διαβάσεις πριν μας πεις πώς κατατάσσονται τα εκλογικά συστήματα.
Η απολύτως απλή αναλογική (άδολη, ανόθευτη κ.λπ.) δεν θα έπρεπε να προβλέπει και κενές έδρες; Σε συνδυασμό, βέβαια, με ενημερωμένους εκλογικούς καταλόγους.
Για ποιον λόγο;
Εάν θέλουμε τη Βουλή να αντιστοιχεί στο εκλογικό σώμα αναλογικά, δεν θα πρέπει να αποτυπωθεί και το λευκό, ίσως και η συνειδητή αποχή (γι’ αυτό μιλάω για ενημερωμένους καταλόγους);
Τα λευκά, όπως ξέρεις, συναριθμούνται με τα άκυρα, για λόγους που βρίσκω απολύτως εύλογους.
Ναι, συμβαίνει στο παρόν σύστημα και συμφωνώ με αυτό. Το λευκό όμως είναι ψήφος, είναι μία από τις προτεινόμενες επιλογές, δεν είναι ούτε άκυρη, ούτε μη ψήφος. Ένα σύστημα που θεωρεί όλες τις ψήφους ίσες πλην μίας, κατά πόσο είναι αναλογικό;
Το πιο ωραιο συστημα παντως ηταν το τριφασικο του γερο-Καραμανλη το 1956. Πλειοψηφικο στις περιφερειες που προηγουμαστε εμεις, απλη αναλογικη εκει που προηγουνται οι αλλοι. Οτι μας συμφερει οπου μας συμφερει. Αποτελεσμα: Πηρε λιγοτερες ψηφους απο την Αξιωματικη Ατιπολιτευση, αλλα εβγαλε 165 εδρες!
Καποτε στην Ελλαδα πρεπει να σπασουμε τα τοτεμ…….
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%B7%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B2%CE%BF%CF%85%CE%BB%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82_%CE%B5%CE%BA%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AD%CF%82_1956
Μετά την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που προηγήθηκε, δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω και με τους δύο βασικούς συνομιλητές. Με τον Αθανάσιο ως προς το νομικό κομμάτι και με τον th.alys (συγγνώμη, μου διαφεύγει το μικρό σου) ως προς το πρακτικό. Και δεν είναι κουβελικό αυτό που λέω.
Εξηγούμαι.
Πράγματι, φαίνεται η ΑΑ να ικανοποιεί περισσότερο το Σ, σύμφωνα με τα επιχειρήματα του ΑΑ (τυχαίο;). Από την άλλη, πρακτικοί λόγοι, όπως τους αναφέρει φευγαλέα ο th.alys, φαίνεται να επιτάσσουν την επιλογή λιγότερο αναλογικών συστημάτων.
Η αντίρρηση ως προς την ΑΑ εκφράζεται κυρίως στην αδυναμία εφαρμογής της σε ένα πολιτικό κόσμο που δεν ξέρει να συνεργάζεται, ώστε να την εφαρμόζει με εντιμότητα. Εντούτοις, θα μπορούσε να πει κανείς, μεταξύ αυτών και εγώ, ότι το ίδιο το εκλογικό σύστημα ίσως εκπαιδεύει τους πολίτες και τους πολιτικούς να αποκτήσουν συναινετική διάθεση. Σιγά σιγά και γενιά τη γενιά. Προοδευτικά.
Τι κάνουμε λοιπόν; Αν ισχύει ότι το εκλογικό σύστημα παρωθεί σε έναν καλύτερο πολιτικό πολιτισμό, τότε το διάστημα που απαιτείται να μεσολαβήσει μέχρι να φτάσουμε σε ένα επιθυμητό κατά τη συνταγματική επιταγή αναλογικό σύστημα, θα ήταν ένα διάστημα ακυβερνησίας; Ή έστω συχνών κυβερνητικών εναλλαγών; Αυτό με τη σειρά του θα ακύρωνε την όποια πρόοδο σημειωνόταν προς τις συναινέσεις, καθώς θα βρίσκονταν κάποιοι επιτήδειοι (συγγνώμη, free riders) που θα προσπαθούσαν να καθίσουν στην καρέκλα.
Παρόλα αυτά, νομίζω ότι θα μπορούσε να εφαρμοσθεί ένα σύστημα απλής αναλογικής, αρκεί να γινόταν κλιμακωτά με συνεχή προσπάθεια να κερδηθούν κεκτημένα. Να έχουμε παραδείγματα επιτυχημένων προγενέστερων συνεργασιών και κάθε νέος νόμος να στοχεύει στη διεύρυνσή τους.
Η πρόταση αυτή από τη μεριά της έχει το πρόβλημα ότι προϋποθέτει μακροχρόνια πολιτική βούληση και σχεδιασμό, συνθήκες φυσικά ανύπαρκτες στην Ελλάδα. Εξακολουθεί όμως να είναι πιο ρεαλιστική από το “απλή αναλογική εδώ και τώρα”, παρά το γεγονός ότι θα την προτιμούσαμε.
Αν δεν προσβάλλει την ίση ψήφο η αναλογική που ενισχύει το πρώτο κόμμα, τότε δεν την προσβάλλει ούτε η αναλογική που ενισχύει το δεύτερο.
Υποθέστε λοιπόν ότι ο εκλογικός νόμος, αντί να δίνη σε όσους έχουν, δίνει σε όσους δεν έχουν, ή εν πάση περιπτώσει δεν έχουν όσα ο πρώτος. “Ενισχυμένη” αναλογική θα είναι και αυτή, αλλά όχι υπέρ του πρώτου κόμματος, αλλά υπέρ του δεύτερου.
Ένα τέτοιο εκλογικό σύστημα ο υπέρμαχος της ενισχυμένης αναλογικής δεν μπορεί να το απορρίψη λόγω προσβολής της ισότητας της ψήφου, διότι η ψήφος προσβάλλεται εξίσου όταν αφαιρούνται έδρες από την αναλογική κατανομή, ανεξαρτήτως του σε ποιον καταλήγουν.
Μπορεί μόνο να ισχυριστή ότι δεν πληρούται ο διακεκηρυγμένος στόχος της ενισχυμένης αναλογικής, ήτοι η διαβόητη κυβερνησιμότητα.
Αλλά αυτό δεν είναι καθόλου απαραίτητα έτσι. Έστω το εξής παράδειγμα:
Κόμμα Α 40%, Β 20%, Γ-Δ-Ε-ΣΤ από 10%. Ο εκλογικός νόμος μπορεί να μεταφέρη 50 ολόκληρες έδρες στο Β και να σέβεται την ίση ψήφο. (;)
Τα κόμματα θα λάβουν τότε Α 120 έδρες, Β 110 έδρες, Γ-Δ-Ε-ΣΤ 70 έδρες.
Πλέον τα κόμματα Α και Β έχουν πρακτικά σχεδόν τις ίδιες πιθανότητες σχηματισμού κυβέρνησης. Μπορεί μάλιστα το Β, λόγω πολιτικών συνθηκών, πχ ιδεολογικής συγγένειας με τα μικρά κόμματα, να έχη καλύτερες πιθανότητες από το Α. Η μεταφορά δηλαδή των 50 εδρών στο 2ο κόμμα έναντι του 1ου μπορεί κάλλιστα να ενισχύη την κυβερνησιμότητα!
Ο Θαλυς τα βλέπει όλα αυτά καλώς καμωμένα. Εγώ πάλι όχι.
Σωκράτη, Θοδωρής το μικρό.
Το επιχείρημα σου γυροφέρνει το απλό και πραγματικό γεγονός ότι η ισότητα της ψήφου είναι μία από τις αρχές που θέλουμε να ικανοποιεί το εκλογικό σύστημα. Η κυβερνησιμότητα είναι μία άλλη. Επίσης θέλουμε η κυβέρνηση να μην είναι παντοδύναμη, να υπάρχουν checks and balances. Θέλουμε επίσης το εκλογικό σύστημα να μην είναι κατά το δυνατόν ευεπίφορο στην στρατηγική ψήφο, να ενισχύει την συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και την διαπαιδαγώγηση τους κλπ κλπ. Η λίστα είναι μεγάλη. Εύκολα μαντεύει κανείς ότι κάποιοι στόχι είναι αντικρουόμενοι.
Όλοι αυτοί οι στόχοι πρέπει να σταθμιστούν. Ο Θανάσης και στα δύο άρθρα του ισχυρίζεται ότι η ισότητα της ψήφου είναι απολύτως άκαμπτο δικαίωμα. Δεν θα παραστήσω τον νομικό όπως κάποιοι νομικοί παριστάνουν τους σχεδιαστές εκλογικών συστημάτων, αλλά αναρωτιέμαι: υπάρχει άλλη νομική αρχή, άλλο δικαίωμα (ανθρώπινο, πολιτικό, κοινωνικό, whatever) που να είναι παντελώς άκαμπτο; Το δικαίωμα στην ζωή ας πούμε δεν είναι. Υπό προϋποθέσεις κάμπτεται. Αυτό που σε μένα φαίνεται παράδοξο, στον Θανάση φαίνεται λογικό. Τι να πω; Είμαι κι άσχετος, μπορεί να κάνω λάθος.
Τώρα ως προς τα ενδεχόμενα, δεν χρειάζεται να μαντεύουμε. Στην θεωρία τα περισσότερα εκλογικά συστήματα επιτρέπουν τα πάντα. Anything goes. Στην πράξη έχουμε δεδομένα από εκλογές, έχουμε εμπειρία από άλλες χώρες, έχουμε προσομοιώσεις και πειράματα (ναι, γίνονται πειράματα στις κοινωνικές επιστήμες). Οι άνθρωποι που μελετάνε αυτά τα ζητήματα και κατέχουν τα εργαλεία λέγονται πολιτικοί επιστήμονες. Το επιχείρημα του ΑΑ είναι προβληματικό λόγω του παραδόξου της ακάμπτου αρχής. Άντε και γιατί επιβάλλει ισότητα ex post δίχως να εξηγεί γιατί η ex ante ισότητα απορρίπτεται εδώ και μόνο εδώ, σε όλα τ’άλλα δέχεται την ισότητα ευκαιριών. Το ΣτΕ και τα δικαστήρια γενικώς φαίνεται να συμφωνούν μαζί μου. Οι περισσότερες δημοκρατικές χώρες στον κόσμμο είχαν ή έχουν κάποια μορφή πλειοψηφικού, οπότε και τα δικά τους δικαστήρια συμφωνούν μαζί μου, αλλά όχι, η άκαμπτη αρχή της ισότητας των ψήφων που δεν είναι καν διατυπωμένη στο Σύνταγμα υπερισχύει. ΟΚ, τι ξέρω γω;
Θανάση σου πα, αν η ενισχυμένη κατανομή είναι 120-110-Χ-Ψ μια χαρά διατηρείται το πρώτο κόμμα πρώτο και δεν υπάρχει θέμα με την ισότητα. Το πρόβλημα είναι η κυβερνησιμότητα. Ο λόγος κάμψης της ισότητας είναι η διευκόλυνση σχηματισμού κυβέρνησης. Εδώ δεν την διευκολύνεις όσο αν έδινες τις 50 έδρες στο πρώτο κόμμα, που θα έκανε αυτοδύναμη κυβέρνηση μ’αυτές. Επομένως με την ίδια κάμψη ισότητας μπορείς να επιτύχεις μεγαλύτερη κυβερνησιμότητα. Ένα είδος Pareto improvement είναι αυτό. Εκεί έγκειται το πρόβλημα στο παράδειγμα σου, όχι στην ισότητα.
Πέραν αυτού, πολύ απλά τα μαθηματικά μας εγγυώνται ότι δεν υπάρχει καθολικά βέλτιστο εκλογικό σύστημα. Ανάλογα με την ιδεολογική κατανομή των ψηφοφόρων, την ένταση των προτιμήσεων τους, την ωριμότητα των πολιτικών, τον βαθμό εδραίωσης της δημοκρατίας, την ικανότητα της γραφειοκρατίας να διεκπεραιώνει εργασίες δίχως πολιτική καθοδήγηση κλπ το βέλτιστο εκλογικό σύστημα αλλάζει. Εσύ επιμένεις. Οκ, τι να πω. Τόσοι πολιτικοί επιστήμονες και οι δικαστές που έκριναν προσφυγές κι έχουν αντίθετη άποψη δεν θα ξέρουν τι τους γίνεται. Πάσο.
Το 3 % δεν ειχε γινει μονο για να αποτραπει η εισοδος στη Βουλη διαφορων κομματίδιων , και να αρπαζει το πρωτο κομμα τις εδρες τους. Ειχε γινει κυριως για να μην μπει “τούρκικο” κομμα στη Βουλη. Δηλαδη τι θελουν μερικοι; Να μπαινουν στη Βουλη διαφοροι καρατουρκαλαδες, που θα παιρνουν διαταγες απο το προξενειο της Κομοτηνης και την Κυβερνηση της Αγκυρας; :)
Εξαλλου και στην του Γερμανια, την οποια τοσο λατρευουν καποιοι εδω, υπαρχει οριο 5%, παρολο που το συστημα ειναι πολυ κοντα στην απλη αναλογικη.
Δε λεω οτι το 3 % ειναι οπωσδηποτε σωστο, λεω ομως οτι δεν υπαρχουν μονοσημαντες απαντησεις.
Αλλα ξερω γιατι θελουν καποιοι εδω θελουν να καταργησουν το οριο. Διοτι διαφορετικα τα γκρουπουσκουλα του…..”Φιλελευθερου Χωρου” (Δραση, Τζημερος, Γκρεγκορυ Βαλλιανατος, Θεοχαρης κλπ) δε βλεπουν Βουλη ουτε με κυαλια! :))
Εδω μαλλον δεν ξαναβλεπει Βουλη ο Σταυρακας, πολλω δε μαλλον αυτοι!
Εγω παντως σας διαβαζω και διασκεδαζω αφανταστα.
Κυνηγατε τις ουρες σας προκειμενου να δειτε τι ειναι πιο δημοκρατικο σε μια μη δημοκρατια.
Η αληθεια ειναι αυτη που εδω και χιλιετιες επεσημανε ο Αισχινης
ΑΝΗΡ ΓΑΡ ΙΔΙΩΤΗΣ ΕΝ ΠΟΛΕΙ ΔΗΜΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΝΟΜΩ ΚΑΙ ΨΗΦΩ ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ. ΟΤΑΝ Δ ΕΤΕΡΩ ΤΑΥΤΑ ΠΑΡΑΔΩ, ΚΑΤΑΛΕΛΥΚΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΣ ΑΥΤΟΥ ΔΥΝΑΣΤΕΙΑΝ.
ο ιδιωτης ανδρας σε πολη δημοκρατουμενη, με τον νομο και την ψηφο του βασιλευει. Οταν δ αυτά σ άλλους τα παραδώσει, έχει καταλυσει ο ιδιος την βασιλεια του.
Η ψηφος στην δημοκρατια ειναι διαταγη για πραξη και δεν εχει να κανει με το ποιος θ αποφασιζει αντι για εσενα.
Οι νομοι δεν ηταν στο χερι 151 λεχριτων να τους αλλαζουν κατα το δοκουν.
Επισης τα δικαστηρια δεν ηταν στα χερια μιας δικαστικης γραφειοκρατειας, αλλα ο λαος ο ιδιος δικαζε και τους ιδιωτες αλλα κυριως τους αρχοντες οι οποιοι ανελαμβαναν δημοσια αξιωματα.
Η επιτυχια του συστηματος ειναι οτι βαζει τους ανθρωπους να μαλωνουν για πολυπλοκες σαχλαμαρες για να ξεχνουν τα απλα και σοβαρα.
Το σοβαροτερο ζητημα που υπαρχει σημερα με το υπαρχον συστημα, ειναι να καταλαβει ο κοσμος οτι ειναι ολιγαρχικο και καμια σχεση δεν εχει με δημοκρατια.
Οτι δημοκρατικο υπαρχει σ αυτο το συστημα ειναι η δυνατοτητα των πολιτων να επιλεγουν την ολιγαρχια που τους κυβερνα.
Για να μην μπερδευεστε, αυτο δεν το εκαναν στην αρχαια Αθηνα, αλλα στην αρχαια Σπαρτη για να εκλεξουν τους πεντε εφορους.
Για να λειτουργησει σωστα αυτο το ολιγαρχικο πολιτευμα ομως το πρωτο που χρειαζεται ειναι η ισηγορια.
Με την ενημερωση των πολιτων παραδομενη στα κεφια πεντε ολιγαρχων, δεν προκειται να λειτουργησει το συστημα αυτο, ουτε με απλη ουτε με ενισχυμενη αναλογικη.
Κι εδω ομως πεφτει το σχετικο δουλεμα. Η ισηγορια, που σημαινει οτι ο λαος πρεπει ν ακουει ολες τις αποψεις για να μπορει να παρει σωστες αποφασεις, εχει αντικατασταθει με την ελευθεροτυπια, που σημαινει οτι αυτοι που κατεχουν τα ΜΜΕ μπορουν να λενε οτι μαλακια τους συμφερει και να την υποστηριζουν με οποιον αθεμιτο τροπο θελουν, ατιμωρητα.
Δεν μπορω να μην αναφερω και πολλους “πανεξυπνους” δουλους, που με ευχαριστηση θα φιμωναν οποιον εχει αντιθετες αποψεις.
Εχουν φτασει σε τετοιο σημειο εξαθλιωσης που αφαιρουν απο μονοι τους τα δικαιωματα που τα αφεντικα τους δεν τολμουν να τους αφαιρεσουν.
Θα σας κανω λοιπον μια προβλεψη, απο αυτες που κανω και ποτε δεν πεφτω εξω. Ειτε με απλη, ειτε με ενισχυμενη, καμια διαφορα δεν προκειται να δειτε. Ολα τα κομματα πλην Χ.Α κατα δικη τους δημοσια δηλωση, θελουν την Ελλαδα επαρχια ανευ εθνικης κυριαρχιας, χωρις Ελληνες κατοικους. Αυτο ψηφιζετε, αυτο θα παρετε. Ειτε με απλη ειτε με ενισχυμενη αναλογικη.
Ας πω και εγώ την πρότασή μου. Κατάργηση των κομματικών ψηφοδελτίων, και αντικατάστασή τους με εννιαίο ψηφοδέλτιο α λα καρτ ώστε ο ψηφοφόρος να μπορεί να επιλέγει βουλευτές από διαφορετικά κόμματα ώστε να ψηφίζει ο πολίτης πρόσωπα και όχι κόμματα. Μεγάλες εκλογικές περιφέρειες με ποσοστό εδρών ανάλογο του πληθυσμού (π.χ. μια περιφέρεια ανά νομό). Ασυμβίβαστο βουλευτή-υπουργού και ξεχωριστές εκλογές για ανάδειξη εκτελεστικής εξουσίας. Αν πραγματικά θέλουμε checks and balances και αντιπροσώπευση όσο το δυνατών πλησιέστερα στη λαϊκή ετυμηγορία, μόνο έτσι γίνεται. Αλλιώς, έχει δίκιο ο Θοδωρής, και η απλή αναλογική παραβιάζει την ισότητα της ψήφου εκεί που μετράει, όχι δηλαδή στην εκλογή αντιπροσώπων αλλά στη λήψη αποφάσεων εντός κοινοβουλίου.
Σχετικά με την κυβερνησιμότητα, νομίζω είναι λάθος σε μια χώρα όπου αποδεδειγμένα οι κυβερνώντες πράττουν με γνώμονα το ίδιο όφελος και που η διαφθορά δίνει και παίρνει, να δίνουμε τα κλειδιά στο χέρι της όποιας κυβέρνησης έχει εκλεγεί με τη μεγαλύτερη μειοψηφία και της λέμε, κάνε ότι θες. Αυτά πληρώνουμε σήμερα. Ή θα μάθουμε να συνεργαζόμαστε, ή θα είμαστε άξιοι της μοίρας μας ανεξάρτητα από το εκλογικό σύστημα.
Να προσθέσω ότοι οι νομοί Λέσβου, Σάμου, και Χίου θα μπορούσαν να ενωθούν σε μία εκλογική περιφέρεια, όπως και όλα τα επτάνησα.
Έχω φτάσει ως εδώ με τις προτάσεις για συνένωση της εκλογικής περιφέρειας των Επτανήσων.
Εγώ θέλω τη βουλευτίνα μου να τση γκρινιάζω και να τηνε κογιονάρω.
Χα χα, τυπικός Κεφαλονίτης, πεισματάρης,
Υπερβάλλω λίγο αλλά υπάρχει εδώ ένα άλλο σημείο στο οποίο η πανελλήνια λίστα είναι προβληματική: Η αντιπροσώπευση.
Ο Θανάσης και οι λοιποί υποστηρικτές της ΑΑ ως αντιπροσώπευση εννούν την ιδεολογική και μόνο. Θα αναφέρει κάποιος και το 51.2 του Σ που λέει ότι οι βουλευτές αντιπροσωπεύουν όχι τους ψηφοφόρους τους, την εκλογική τους περιφέρεια ή έστω τον λαό αλλά το έθνος ολάκερο (αυτό πιάνει μάλλον και τα δευτεροξάδερφα μου στην Αμερική που μετανάστευσαν οι παππούδες τους πριν 104 χρόνια).
Φυσικά η σχέση του 51.2 με την πραγματικότητα είναι ανάλογη της θεολογίας των βιβλίων με την πρακτική άσκηση της πίστης. Στην πράξη βουλευτής Ροδόπης σπανιότατα (αν το’χει κάνει ποτέ) θα καταθέσει ερωτήσεις στην Βουλή και θα τρέξει για τα συμφέροντα του Αγρινίου.
Οι βουλευτές είναι αναγκασμένοι να κάνουν λόμπινγκ για τις εκλογικές τους περιφέρειες. Αν έχουμε πανελλήνια λίστα, το κίνητρο τους να ενδιαφερθούν για την περιφέρεια ελαττώνεται. Πολύ περισσότερο, ο κάτοικος της περιφέρειας δεν ξέρει σε ποιον ν’απευθυνθεί. Πριν ήξερε τουλάχιστον σε ποιον να μιλήσει. Τώρα;
Θα πει κάποιος ότι τα σχολεία, τα νοσοκομεία, οι δρόμοι, τα πιλοτικά προγράμματα είναι τεχνοκρατικά ζητήματα και δουλειά της διοίκησης. Δεν πρέπει ν’ανακατεύεται μ’αυτά ο υπουργός κι οι βουλευτές.
Θ’απαντήσω ότι ακόμα και στο ΗΒ κάθε τρίτη λέξη των βουλευτών είναι my constituency. Στις ΗΠΑ η βασική δουλειά γερουσιαστών και βουλευτών σε κάθε επίπεδο είναι να κάνουν λόμπινγκ για τις περιφέρειες τους. Στην Γερμανία υπάρχουν οι τοπικοί βουλευτές που εκλέγονται με πλειοψηφικό ακριβώς για να διασφαλιστεί και αυτού του είδους η αντιπροσώπευση. Χώρες με πολύ καλύτερα οργανωμένο δημόσιο τομέα διατηρούν αυτόν τον δεσμό αντιπροσώπων και τοπικών κοινωνιών.
Υπάρχει κι αυτό το είδος της αντιπροσώπευσης που όσο κι αν θελουμε να το παραβλέψουμε η πραγματικότητα δε μας αφήνει.
Θοδωρή, συμφωνώ για την ανάγκη περοφερειακής εκπροσώπησης, που πάει περίπατο με την πανελλαδική λίστα. Όμως κάποιες περιφέρειες παραείναι μικρές. Άντε την ανάγκη διαίρεσης της Αττικής σε Α’ και Β’ Αθηνών και υπολοίπου να τη δεχτώ, αν και έχω και εκεί ένσταση. Χρειάζεται βουλευτής να αχολείται αποκλειστικά με τα θέματα της Κεφαλονιάς, άλλος της Ζακύνθου, και άλλος της Λευκάδας? Τρεις από τις επτά μονοεδρικές είναι στα Επτάνησα. Δηλαδή δε μπορεί ο βουλευτής να ασχολείται με τα θέματα του αφορούν όλα τα νησιά? Μην είναι και πρότυπό μας ο βουλευτής Καράτζοβας (από την ταινία, Ο κύριος πτέραρχος).
Δε διαφωνώ για την ανάγκη συνενώσεων, πέρα από την πλάκα τώρα. Να δείξω ότι υπάρχει και η τοπική αντιπροσώπευση που διαφέρει από την καθαρά ιδεολογική ήθελα. Η ΑΑ έχει πρόβλημα και δικαιοσύνης ως προς την τοπική αντιπροσώπευση.
Τώρα για το πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα, κάναμε δύο διοικητικές συνενώσεις, τον Καποδίστρια και τον Καλλικράτη. Ένα σοβαρό κράτος θα είχε σχεδιάσει μεθόδους αξιολόγησης των μεταρρυθμίσεων αυτών. Ξέρουμε πόσα γλιτώσαμε χάρη στον Καλλικράτη, κι είναι πολλά. Τι συνέβη στην ικανοποίηση των πολιτών από τις υπηρεσίες που λαμβάνουν δεν μάθαμε, ούτε ενδιαφέρθηκε κανείς να μας ενημερώσει, ούτε καν προβλέπεται κάτι τέτοιο.
Και σ’αυτό το κράτος τώρα θέλουμε να εγκαθιδρύσουμε ΑΑ που απαιτεί συμβιβασμούς, συναινέσεις και ισχυρές νόρμες συμπεριφοράς. Λαμπρά!
Θαλυς,
Για να καμφθή, πρέπει να υπάρχη από το άλλο σκέλος του ζυγού κάτι παραπλήσιας βαρύτητας. Οι ανισόψηφοι θέλουν να διαβάσουν την κυβερνησιμότητα μέσα στο Σύνταγμα, για να την χρησιμοποιήσουν σαν αντιστάθμισμα. Τέτοιο πράγμα βέβαια γραμμένο μέσα στο Σύνταγμα υπάρχει όσο και τα 2000 ευρώ του μισθού του Πρωτοδίκη. Από την στιγμή που δεν υπάρχει κανένα άλλο αντίθετο πολιτικό δικαίωμα (και πραγματικά, τι θα μπορούσε να υπάρχη σε μια δημοκρατία…), η απάντηση είναι απλή. Όλα τα άλλα είναι ασκήσεις σκοπιμότητας.
Δεν καταλαβαίνω γιατί το θεωρείς αυτό σοβαρό επιχείρημα και το επαναλαμβάνεις. Σε όλα τα αμυντικά δικαιώματα πχ αποβλέπουμε σε μια ίση καταληκτική κατάσταση, πχ ίσο άσυλο κατοικίας για όλους.
Εκ της αυθεντίας επιχείρημα, αλλά θα σου δώσω ένα βαθμό, για να μην παραπληροφορούμε: πράγματι, αυτή είναι η κρατούσα άποχη. Από κει και πέρα, αν θεωρής ότι αυτό που κάνει την Αγγλία δημοκρατική είναι το πλειοψηφικό, βγες και πες το.
Εσύ μιλάς για το βέλτιστο και εγώ μιλάω για το δικαιότερο εκλογικό σύστημα. Μιλάμε για διαφορετικά πράγματα εξαρχής. Βέλτιστη εκ του αποτελέσματος μπορεί να αποδειχθή και η κλήρωση.
Άμα μου βρεις την αρχή της ισοτιμίας της ψήφου μέσα να σε παραδεχτώ. Όχι να την δεις όπως τα 2000 ευρώ του Πρωτοδίκη κατόπιν ερμηνείας. Παραπομπή σε άρθρο και παράγραφο που να την αναφέρει ευθέως θέλω.
Γιατί προφανώς τα ανώτατα δικαστήρια τόσων χωρών θεωρούν την ισότητα ex ante αρκετή για ν’αποδεχτούν διάφορα συστήματα ενισχυμένης αναλογικής. Πού κάνουν λάθος δεν μας λες. Ακόμα και το απόσπασμα του ΑΕΔ που παραθέτεις αφήνει ανοιχτή την ερμηνεία της ex ante ισότητας. Εσύ όμως βλέπεις
τα 2 χιλιάρικα του Πρωτοδίκη σε αυτήνεπιταγή για απόλυτη ex post ισότητα.Χώρια τώρα που ακόμα και η πρόταση σου παραβιάζει την αρχή που θέλεις να υπηρετήσεις. Άρα δέχεσαι την κάμψη της.
Σοφιστεία. Το ερώτημα δεν είναι αν το πλειοψηφικό προκαλεί τον δημοκρατικό χαρακτήρα αλλά αν ο χαρακτήρας αυτός καταργείται λόγω του πλειοψηφικού. Πάρα πολλές χώρες απαντάνε αρνητικά.
Κι αυτός είναι ο λόγος που δεν πρέπει ν’αφήνουμε τις σοβαρές δουλειές, όπως τα εκλογικά συστήματα, σε νομικούς. Δεν μας νοιάζει μόνο το εκλογικό σύστημα να είναι δίκαιο. Μας νοιάζουν ένα σωρό άλλες παράμετροι.
Αν το δικαιότερο εκλογικό σύστημα οδηγήσει σε μακρά ακυβερνησία, κατάρρευση της οικονομίας και εμφύλιο ή δικτατορία δε νομίζω ότι θα το κρίνουμε πολύ θετικά. Η δικαιοσύνη, όπως κι αν ορίζεται εν προκειμένω, είναι μόνο μία από τις πολλές αρχές που πρέπει να υπηρετήσουμε.
Κι αφού σε νοιάζει η δικαιοσύνη Θανάση, για πες μας πού πάει η δικαιοσύνη, προφανώς η ex ante εδώ, του εκλέγεσθαι όταν έχουμε πανελλήνια λίστα με σταυρό;
Πώς μπορεί ο διαπρεπής στην τοπική κοινωνία αλλά μη έχων προσβάσεις στα ΜΜΕ υποψήφιος να εκλεγεί; Δυσκολεύεις το έργο του μάλλον όταν έχει ν’ανταγωνιστεί πρόσωπα ενδεχομένως μικρότερης ικανότητας αλλά σαφώς περισσότερης προβολής.
Η διαπλοκή ΜΜΕ και πολιτικών μας ενδιαφέρει σε μία δίκαιη κοινωνία, σωστά; Πώς γίνεται λοιπόν να μη μας ενδιαφέρει αν το εκλογικό σύστημα επιδεινώνει το πρόβλημα;
Λοιπόν, αυτό σκόπευα εξαρχής να εκφράσω.
Το επιχείρημα του Αθανασίου, αν έχω καταλάβει σωστά, είναι το εξής:
1) Κριτήριο για την αποδοχή ενός εκλογικού συστήματος είναι η δικαιότητά του.
2) Η απλή αναλογική είναι το δικαιότερο εκλογικό σύστημα.
Άρα 3) η απλή αναλογική είναι το μόνο αποδεκτό εκλογικό σύστημα.
Το πρόβλημα με το επιχείρημα έγκειται στην ορθότητά του. Παρά το γεγονός ότι είναι έγκυρο, δηλαδή το συμπέρασμα προκύπτει αναγκαία από τις προκείμενες, δεν είναι ορθό, καθώς τουλάχιστον μία προκείμενη (η πρώτη) δεν είναι αληθής. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν είναι ένα το κριτήριο αποδοχής του εκλογικού συστήματος, αλλά περισσότερα, ιδιαίτερα δε αυτό που έχει προκύψει από τη συζήτηση, η κυβερνησιμότητα. Για την οποία ο Αθανάσιος φαίνεται να αδιαφορεί ή έστω να μην απαντάει πειστικά (και ας μην πιάσουμε το θέμα του βάρους της απόδειξης).
Αντίθετα, το επιχείρημα του Θοδωρή, αν πάλι έχω καταλάβει σωστά είναι:
1) Κριτήριο για την αποδοχή ενός εκλογικού συστήματος είναι μεταξύ άλλων η δικαιότητά του και το αν διευκολύνει σταθερή κυβέρνηση. Προέχει το δεύτερο.
2) Η απλή αναλογική είναι ίσως δίκαιη, αλλά δεν διευκολύνει την κυβερνησιμότητα στην Ελλάδα.
Άρα 3) η απλή αναλογική δεν είναι το μόνο αποδεκτό εκλογικό σύστημα και πρέπει να προτιμηθεί κάποιο άλλο.
Τώρα, αυτό το επιχείρημα είναι έγκυρο, αλλά είναι και ορθό; Αυτό θα εξαρτηθεί το αν η πρώτη προκείμενη είναι αληθής, που με τη σειρά του δεν είναι κι εύκολο. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι προέχει να κυβερνάται το κράτος, καθώς προϋποτίθεται χρονικά και λογικά η διακυβέρνηση από την εξασφάλιση της ισότητας. Σε διαφορετική περίπτωση, η έλλειψη κυβέρνησης ή η συχνή εναλλαγή της θα οδηγούσε στην αδυναμία να ληφθούν οι περισσότερες αποφάσεις, άρα και αυτές που αφορούν τη δημιουργία μιας δίκαιης κοινωνίας.
Τουλάχιστον στο σύγχρονο δυτικό κράτος που θέλουμε να ομοιάσουμε.
Καναδυό απαντήσεις:
1. Η ισότητα της ψήφου δεν υπάρχει στο άρ. 51 παρ. 3 Σ, αλλά υπάρχει στο άρ. 4 παρ. 1 Σ. Το λέει και το ΑΕΔ, για όποιον το διάβασε:
Τα πράγματα είναι απλά: η ψήφος ή θα είναι ίση και ισοσθενής ή θα είναι άνιση και ανισοσθενής. Οι πιο πολλοί λένε το δεύτερο, οπότε και εγώ περιμένω την δεύτερη ψήφο που μου αξίζει σαν οικογενειάρχη και πολυπτυχιούχου. Εγώ πάλι λέω το πρώτο, αυτό δηλαδή που εναρμονίζεται συστηματικά και τελεολογικά με όλη την συνταγματική τάξη. Αν κάποιος δεν αντιλαμβάνεται ότι το ειδικό (: ισότητα της ψήφου) περιλαμβάνεται στο γενικό (: γενική ισότητα), αυτό δεν με αφορά.
Επιπλέον, ισότητα συνιστά η όμοια μεταχείριση των ομοίων και η ανόμοια των ανομοίων. Εγώ βρίσκω ότι αποτελεί απολύτως κρίσιμη ομοιότητα το γεγονός ότι είμαστε όλοι πολίτες αυτής της χώρας, με ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις και ίση ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Εσύ, Θαλυς, βρίσκεις ότι συνιστά επαρκή ανομοιότητα το γεγονός ότι ο Χ ψήφισε μεγάλο κόμμα και ο Ψ μικρό, άρα να πάρουμε την ψήφο του Ψ και να την δώσουμε στον Χ. Αυτά.
2. Δεν είμαι υπέρ της μιας πανελλήνιας εκλογικής περιφέρειας, κυρίως για πρακτικούς λόγους, αλλά και για λόγους αντιπροσώπευσης. Από κει και πέρα, τα επιχειρήματά σου, Θαλυς, είναι σαφώς υπερβολικά: ακόμη και αν οι βουλευτές εκλέγονταν σε πανελλήνιο επίπεδο, τίποτα απολύτως δεν αποκλείει να συγκέντρωνε τοπικά ένας υποψήφιος την απαραίτητη σταυροδοσία. Και είναι προφανές ότι η σταυροδοσία κάθε υποψηφίου θα εμφάνιζε κάποια γεωγραφική κατανομή. Μιλάμε πάντα σε αυτήν την περίπτωση για σταυρούς, μην το ξεχνάς, όχι για ψήφους. Τα ασταύρωτα ψηφοδέλτια δηλαδή δεν ενδιαφέρουν.
ΣΖ,
Αυτή είναι η κρατούσα άποψη, αλλά εγώ διαφωνώ: η κυβερνησιμότητα δεν είναι ατομικό ή πολιτικό δικαίωμα και δεν υπάρχει πουθενά στο Σύνταγμα. Δεν θα μας καταντήσετε πολιτικούς επιστήμονες! :-Ρ
Προσωπικά δεν διαφώνησα διόλου με το νομικό μέρος της θέσης σου και εξακολουθώ να συμφωνώ. Η πρότασή σου όμως δεν είναι να θεωρηθεί η απλή αναλογική ως το δικαιότερο εκλογικό σύστημα, αληθές κατά τη γνώμη μου, αλλά επιπλέον ότι πρέπει εξ αυτού του λόγου να εφαρμοσθεί.
Εκεί είναι που ξεκινούν τα προβλήματα. Διότι πρέπει να εξηγήσεις τη μετάβαση από τη θεωρία στην εφαρμογή, δεδομένου ότι η δεύτερη πάσχει στην Ελλάδα. Πράγμα για το οποίο δεν έχεις διαφωνήσει μέχρι ώρας περιοριζόμενος στον αναιτιολόγητο χαρακτηρισμό της κυβερνησιμότητας ως “διαβόητης”.
Δεν αρκεί αυτό, γιατί αν αναγνωρίζεις το πρόβλημα στην εφαρμογή, τότε οφείλεις να περιγράψεις είτε τον τρόπο άρσης του είτε το λόγο που η δικαιότητα υπερτερεί αξιακά και αδιαφορείς γι’ αυτό.
Αν δεν το αναγνωρίζεις ως πρόβλημα, τότε οφείλεις να περιγράψεις το λόγο, ειδικά επειδή αναγνωρίζεις ότι η κρατούσα άποψη είναι αντίθετη από τη δική σου.
Αν τώρα επιμένεις να μην ασχοληθείς με το θέμα της εφαρμογής, να σου θυμίσω ότι κάνεις κακώς.
Καλά όλα τ’άλλα, αλλά πώς μπορείς να μην καταλαβαίνεις ότι αν θες ισότητα της ψήφου όλων το μόνο σύστημα που την διασφαλίζει είναι η κλειστή πανελλήνια λίστα; Ούτε σταυροί, ούτε καμμία εκδήλωση προτίμησης.
Σε κάθε άλλη περίπτωση κάποιων οι ψήφοι μετράνε παραπάνω. Οπότε το επιχείρημα περί ισότητας κλπ πάει περίπατο.
Εγώ βλέπω ότι όλα αυτά δεν εμποδίζουν το 16χρονο από το να μην έχει δικαίωμα ψήφου, παρότι θεωρητικά έχει όλες τις υποχρεώσεις. Δεν είναι κρίσιμο επιχειρηματολογικά αυτό το σημείο για μένα. Το χρησιμοποιώ μόνο για να καταδείξω μια πιθανή ασυνέπεια στο επιχείρημα σου.
Ούτε διάταξη που να λέει ότι οι νόμοι πρέπει να τηρούνται υπάρχει, αλλά δεν επιχειρηματολογείς εναντίον του rule of law. Δίχως κυβέρνηση καταρρέει το κράτος. Δίχως κράτος δεν υπάρχει η οντότητα που θα προστατέψει τα διάφορα δικαιώματα. Άρα η υπάρξη λειτουργικού κράτους και ισχυρής κυβέρνησης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για ν’απολαμβάνουμε όλ’αυτά τα δικαιώματα.
Προφανώς το πόσο ισχυρή κυβέρνηση είναι ένα άλλο ερώτημα. Όχι δεν θα δώσουμε μπόνους 200 εδρών στο πρώτο κόμμα. Αυτά όμως έχουν τα εργαλεία να τ’απαντήσουν καλύτερα οι πολιτικοί επιστήμονες.
Εγώ πάντως ακόμα περιμένω αιτιολόγηση γιατί είναι μόνη δίκαια η απλή αναλογική (αφήνω το θέμα της Συνταγματικότητας). Ίσως είναι δικαιότερη από το ισχύον σύστημα, αλλά μόνη δίκαια, δε νομίζω.
ΣΖ,
Επαναλαμβάνω τα εμπειρικά δεδομένα των τελευταίων ετών, γνωστά τοις πάσι, αλλά μη αξιοποιούμενα:
1. 19% των ψηφοφόρων έδωσε ψήφο σε κόμματα κάτω του 3% τον Μάιο 2012, παρά το γεγονός ότι γνώριζε περί του εκλογικού βραβείου των 50 εδρών.
2. Οι ψηφοφόροι αυτών των μικρών κομμάτων μετακινήθηκαν μαζικά στα μεγάλα κόμματα στις εκλογές του Ιουν 2012.
3. Ο Κουβέλης πείστηκε τον Ιουν 12 να συμμετάσχη στην τρικομματική, παρά τις ιδεολογικές του διαφορές.
4. Οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ συμφώνησαν να συνεργαστούν σε χρόνο μηδέν, παρά τις ιδεολογικές τους διαφορές.
Το δικό μου συμπέρασμα είναι ότι οι εκλογείς προσαρμόζονται γρήγορα και οι πολιτικοί επίσης. Το δέλεαρ της εξουσίας είναι υπεραρκετό για να πείση σε μετεκλογικές συμμαχίες. Υπό καθεστώς απλής αναλογικής, όπου οι κανόνες του παιχνιδιού είναι εκ των προτέρων γνωστοί, το παιχνίδι είναι απολύτως προβλέψιμο: πολυδιάσπαση προεκλογικά, συνεργασίες μετεκλογικά.
th.alys,
Συνεχίζεις να συγχέης σταυρούς με ψήφους.
Φυσικά και δεν τις έχει!
Το ψόφησες τώρα. Δεν έχεις απολύτως κανένα εμπειρικό στοιχείο περί ανυπαρξίας κυβέρνησης και κατάρρευσης του κράτους.
Κώστα,
Για τους σκοπούς της συζήτησης μού αρκεί το “δικαιότερη”. Αν έχεις να διαλέξης ανάμεσα στο δικαιότερο και στο απλώς δίκαιο, τι διαλέγεις;
Θανάση, το δικαιότερο ασφαλώς, αλλά αφού την κάνουμε τη ριμάδα την αναθεώρηση του εκλογικού γιατί να μην την κάνουμε σωστότερα? Εχθρός του καλού είναι το καλύτερο.
Πάντως να σε ρωτήσω κάτι, εσύ δεν θεωρείς ότι το δίκαιο είναι να εκπροσωπούνται επαρκώς και κοινωνίες που αναλογικά είναι μικρές από άποψη πληθυσμού? Οι ΗΠΑ το στάθμισαν αυτό έχοντας δυο βουλές, τη Γερουσία όπου κάθε Πολιτεία έχει τον ίδιο αριθμό ψήφων και των αντιπροσώπων που θεωρητικά η σύστασή της καθορίζεται πληθυσμιακά. H EE το στάθμισε θεσπίζοντας το λεγόμενο qualified majority, οπου για να περάσει νόμος χρειάζεται να υποστηρίζεται από το 55% των χωρων που να εκπροσωπούν όμως το 65% το πληθυσμού. Στην Ελλάδα, δεν πρέπει να βρούμε τρόπο να σταθμίσουμε το γεγονός ότι ένας μικρός σχετικά νομός όπως η Αττική θα έχει υπερβολικά μεγάλη επιρροή?
Αυτά είναι προβλήματα των ομοσπονδιακών κρατών. Τι εννοείς ότι η Αττική έχει υπερβολικά μεγάλη επιρροή; Δεν ψηφίζουν τετραγωνικά χιλιόμετρα, ψηφίζουν άνθρωποι.
Δεν είναι προβλήματα ομοσπονδιακών κρατών μόνο. Είναι προβλήματα κρατών με σημαντικά διαφορετικές συνθήκες στις περιοχές της επικράτειας τους. Η Ιταλία πχ δεν είναι ομοσπονδιακό κράτος, αλλά έχει Γερουσία γι’αυτόν τον λόγο. Η Ολλανδία κι αν δεν είναι ομοσπονδιακό κράτος, όμως μάντεψε τι έχει. Το ΗΒ παρότι τρόπον τινά ομοσπονδιακό κράτος, η Βουλή των Λόρδων και το Κοινοβούλιο αντικατοπτρίζουν τις ταξικές, ουχί τις γεωγραφικές, διαφορές.
Η Αθήνα (η Θεσσαλονίκη και σε μικρότερο βαθμό Πάτρα και Ηράκλειο) είναι αστικά κέντρα με ενδεχομένως πολύ διαφορετικές ανάγκες από την Ευρυτανία, τα Τρίκαλα, την Λέσβο ή την Κέρκυρα. Σε ένα σύστημα με μεγάλη δύναμη στα αστικά κέντρα οι κάτοικοι των περιοχών αυτών δεν θα εισακούγονται ποτέ.
Θα μου πεις άνθρωποι ψηφίζουν, όχι τετραγωνικά χιλιόμετρα, δίκαιο είναι το σύστημα. θα σου απαντήσω: πόσο δίκαιο είναι να επιδοτεί μέσω των φόρων της η επαρχία το μετρό της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης και την Αττική οδό;
Ναι, σήμερα επιδοτούμε πολλά έργα στην επαρχία για πολιτικούς λόγους (πχ Εγνατία) κι αγνοούμε άλλα στις πόλεις (πχ αεροδρόμιο Μακεδονία). Το σύστημα σου αντιστρέφει την στρέβλωση και, αφαιρώντας πολιτική δύναμη από την επαρχία, αναπόφευκτα μειώνει και τον βαθμό στον οποίο μπορεί να εισακούγεται στα κέντρα εξουσίας.
Δεν κάνουμε εκλογές για να παίζουν τις κουμπάρες στην Βουλή. Τις κάνουμε για να ψηφίζουν οι βουλευτές νόμους και να καταθέτουν ερωτήσεις.
Στις εκλογές μας έχουμε δύο είδη ψήφων αν θες, ένα για κόμμα κι ένα για βουλευτή. Το ζήτημα του από πού απορρέει η δύναμη του βουλευτή να συμμετέχει στο κοινοβούλιο έχει λυθεί: Όταν ανεξαρτητοποιούνται δεν υποχρεούνται να παραδώσουν την έδρα. Άρα ο κάθε βουλευτής εκλέγεται ως πρόσωπο με τους σταυρούς των ψηφοφόρων του.
Που σημαίνει τώρα ότι όταν ψηφίζουν η Θεοπεφτάτου και η Κεφαλογιάννη, η μία εκπροσωπεί χίλια άτομα και η άλλη σαράντα χιλιάδες, η ψήφος και των δύο όμως μετράει το ίδιο.
Εκεί που μετράει δηλαδή η ισότητα της ψήφου των 40 χιλιάδων κάμπτεται. Αυτό εκφράζεις κι εσύ όταν λες ότι η ενισχυμένη αναλογική ευνοεί την ψήφο της επαρχίας έναντι της Αθήνας.
Πάμε τώρα στα εμπειρικά στοιχεία που αγνοείς:
Ιούνιος 1989: Κυβέρνηση άνω των 2 κομμάτων. Διάρκεια: 4 μήνες
Νοέμβριος 1989: Κυβέρνηση άνω των 2 κομμάτων. Διάρκεια: 5 μήνες
Μάιος 2012: Αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης
Ιούνιος 2012: Τρικοματική κυβέρνηση. Διάρκεια: 12 μήνες (η ΔημΑρ αποχώρησε στον χρόνο κι έκτοτε είχαμε δικομματική)
Ιανουάριος 2015: Τρικομματική κυβέρνηση. Διάρκεια: 9 μήνες (Καταφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ αποτελείτο από τουλάχιστον δύο κόμματα, ένα εκ των οποίων πρακτικά έριξε την κυβέρνηση τον Ιούλιο-Αύγουστο 2015)
Θες να μου πεις τώρα ότι όλα λειτουργούσαν ρολόι στον κρατικό μηχανισμό με την κυβέρνηση ετοιμόρροπη;
Για να δούμε τι συνέβη στο ΑΕΠ: κάμψη του ρυθμού ανάπτυξης το 89 που κατέληξε σε ύφεση το 93. Τι έγινε πέρσι; Κάμψη του ρυθμού ανάπτυξης (πάνω που θα το γυρίζαμε σε θετικό πρόσημο κολλήσαμε στην ύφεση) και μένει να δούμε πώς θα πάμε φέτος. Τα πρώτα σημάδια δεν είναι καλά.
Αυτά δεν τα λες και απολύτως κανένα στοιχείο.
Και θα σου κάνω την χάρη ν’αποδώσω την κατάρρευση του ελέγχου των συνόρων πέρσι, τις καθυστερήσεις σε κρίσιμες δίκες και τα κρούσματα απόσυρσης του κράτους από το κέντρο της Αθήνας στις ιδεοληψίες υπουργών, όχι στην δυσλειτουργικότητα της κυβέρνησης.
Ένα ακόμη ουσιώδες επιχείρημα υπέρ της απλής αναλογικής είναι ο αποκλεισμός της στρατηγικής ψήφου.
Υπό καθεστώς αυστηρότερου ή ηπιώτερου πλειοψηφικού, ο εκλογέας εξαναγκάζεται χάριν σκοπιμοτήτων να μην ψηφίση το κόμμα που πραγματικά επιθυμεί, αλλά την δεύτερη ή τρίτη επιλογή του, αποκλειστικά και μόνο ως αρνητική ψήφο, ήτοι για να μην κερδίση τις εκλογές κάποιο κόμμα που αντιπαθεί ακόμη περισσότερο. Το φαινόμενο είναι πασίγνωστο ειδικά στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, αλλά και αλλού. Θυμόμαστε πχ τους Γάλλους ψηφοφόρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος να ψηφίζουν Σιράκ το 2002 με το μανταλάκι στην μύτη. Αλλά και παρ’ ημίν, η στρατηγική ψήφος φάνηκε περίλαμπρα τον Ιούνιο 2012, όταν οι ψηφοφόροι της Δράσης, Δημιουργίας Ξανά και Δημοκρατικής Συμμαχίας συνέρρευσαν στην ΝΔ προ της απειλής του ΣΥΡΙΖΑ.
Ε, αυτό το πράγμα το καταργεί η απλή αναλογική.
Και μαντέψτε τι λέει το Σύνταγμα στο άρ. 52:
Το εκλογικό σύστημα λοιπόν που ενθαρρύνει την στρατηγική ψήφο βρίσκεται σε προφανή αντίθεση προς το άρ. 52, που απαιτεί “ανόθευτη εκδήλωση” της λαϊκής θέλησης. Μεταξύ των εκλογικών συστημάτων καλύτερα εναρμονίζεται προς το άρ. 52 Σ όποιο εκμηδενίζει την στρατηγική ψήφο.
Δηλαδή το αναλογικό.
Αυτό βέβαια μπορεί να λειτουργήσει και αντίθετα. Π.χ. Να ήθελε κάποιος εν δυνάμει δηφοφόρος της ΝΔ να ψηφίσει κάποιο μικρότερο κόμμα και βάσει των δημοσκοπήσεων που έχουν τη ΝΔ μπροστά θα το έκανε, αλλά υπό τον φόβο της ακυβερνησίας λόγω απλής αναλογικής τελικά αποφάσισε να μπει στο μαντρί. Εικασίες είναι όλα αυτά Αθανάσιε.
E,χμ, το “ανόθευτη” εδώ αμφιβάλλω έντονα ότι αναφέρεται στην στρατηγική ψήφο. Για την ακρίβεια αμφιβάλλω αν ήξεραν καν οι συντάκτες τι είναι η στρατηγική ψήφος. Όπως φαίνεται κι από την επόμενη πρόταση που ορίζει ποινικές κυρώσεις, μάλλον ενδιαφέρεται για την αποφυγή νοθείας.
Το να βλέπουμε απαγόρευση της στρατηγικής ψήφου με απειλή ποινικών κυρώσεων είναι απολύτως ισοδύναμο με το να διαβάζουμε στο Σύνταγμα ότι οι πρωτοδίκες πρέπει να αμείβονται με 2 χιλιάρικα το μήνα.
Πέραν τούτου, λίγα μηνύματα πιο πάνω έλεγε ότι η απλή αναλογική δεν απειλεί την κυβερνησιμότητα γιατί οι ψηφοφόροι γρήγορα εγκαταλείπουν τα μικρά κόμματα στις επαναληπτικές εκλογές. Αυτή η συμπεριφορά όμως αποτελεί έκφανση της στρατηγικής ψήφου. Οπότε ούτε η αα έχει ανοσία στην στρατηγική ψήφο.
Διαβαζουμε εδω οτι η απλη αναλογικη ειναι “το μονο συνταγματικως θεμιτο συστημα”.
Ακουσα χθες και τον Κουλη Μητσοτακη να λεει στη Βουλη οτι “η απλη αναλογικη ειναι απειλη για τη Δημοκρατια”.
ψυχραιμια κυριοι…….