πολιτικα-κομματα

Είναι μεν νόμιμο, είναι όμως και ηθικό να ψηφίση κανείς στις εσωκομματικές εκλογές ενός κόμματος του οποίους δεν είναι μέλος ή δεν προτίθεται να το ψηφίση στις βουλευτικές εκλογές;

Δεν δημιουργείται τάχα έτσι με αυτόν τον τρόπο ένας μετακινούμενος θίασος ψηφοφόρων ευκαιρίας, οι οποίοι, ιδίως εκεί στις περί το κέντρο πολιτικές δυνάμεις, καθορίζουν τις πολιτικές ηγεσίες των κομμάτων ερήμην του πυρήνα των οπαδών τους; Μήπως θα ήταν ευεργετικό να ψηφίζαμε και στις εσωκομματικές του ΚΚΕ ή της ΧΑ; Αυτού του είδους η διπλότριπλη κομματική πίστη δεν συνιστά υποκρισία, εισοδισμό και καιροσκοπία;

Αυτά είναι σοβαρά επιχειρήματα και αξίζει τον κόπο να ασχοληθούμε μαζί τους. Αλλά πρώτα το γενικό περίγραμμα:

Είναι αλήθεια ότι τα τελευταία χρόνια τα πολιτικά κόμματα ανοίγονται πολύ περισσότερο στην κοινωνία. Αυτό όμως δεν είναι παρά ένα σημάδι της παρακμής των κομμάτων. Πράγματι, ένα κόμμα με π.χ. 500.000 ταμειακώς τακτοποιημένα, ενθουσιώδη και συνειδητά μέλη δεν θα χρειαζόταν κανένα άνοιγμα και καμία διεύρυνση. Αλλά θα αρκούνταν στα μέλη του, εκείνα που εκδίδουν την κομματική εφημερίδα, συνεισφέρουν οικονομικά στις κομματικές εξορμήσεις, πάνε εκδρομές και επισκέψεις με την κομματική νεολαία, δουλεύουν ένα κομματικό μεροκάματο και, φυσικά, ανεμίζουν τις κομματικές σημαίες στις κομματικές συγκεντρώσεις. Εμετός.

Read moreΠερί εσωκομματικών εκλογών

Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω την αναγκαιότητα της απλής αναλογικής ως μόνου συνταγματικώς θεμιτού εκλογικού συστήματος. Έχω συζητήσει κατά καιρούς επιμέρους όψεις του θέματος, όπως τον εκλογικό πήχυ του 3%, τους κανόνες λήψεως αποφάσεων εντός της Βουλής και την γεωγραφική εκλογική ισότητα. Εδώ θα συνοψίσω κάποια επιχειρήματα, θα προβώ σε διευκρινίσεις και θα συντρίψω τσάκα τσάκα τους διαλογικούς μου αντιπάλους.

Πάμε:

1. Η απλή αναλογική έχει προεξέχον ηθικοπολιτικό βάρος ως αίτημα, τέτοιο που δεν έχει κανένα άλλο εκλογικό σύστημα. Αντιθέτως, κάθε εκλογικό σύστημα στιγματίζεται αρνητικά τόσο περισσότερο, όσο απέχει από την απλή αναλογική: το πλειοψηφικό για παράδειγμα αντίκειται ευθέως στο Σύνταγμα. Δεν είναι ίσα κι όμοια. Αναλογικότητα σημαίνει ισότητα, που σημαίνει δικαιότητα. Νιώστε λίγο.

2. Ισότητα της ψήφου σημαίνει ισοσθένεια της ψήφου. Ότι κάθε ψήφος συνυπολογίζεται εξίσου κατά την μετατροπή των ψήφων σε έδρες. Ότι μία ψήφος ισούται με μία ψήφο (με την επιφύλαξη εύλογων τεχνικών περιορισμών). ότι το εκλογικό σύστημα μεταγλωττίζει το ποσοστό των ψήφων σε ίσο κατά το δυνατόν ποσοστό επί των εδρών.

Αλλά μην ακούτε εμένα, διαβάστε το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο στην υπ’ αριθμ. 11/1994 απόφασή του:

Η ελευθερία βέβαια του κοινού νομοθέτη κατά τη θέσπιση του εκλογικού συστήματος τελεί υπό την επιφύλαξη της τηρήσεως της καθιερούμενης από το Σύνταγμα αρχής της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος, το μεν και κυρίως, ως ειδικότερης μορφής της γενικής αρχής της ισότητας των Ελλήνων πολιτών ενώπιον του νόμου που πηγάζει από το άρθρο 4, το δε ως αρχής συνυφασμένης με την αρχή της καθολικότητας της ψήφου, που πηγάζει από το άρθρο 51 παρ. 3 του Συντάγματος. Σύμφωνα δε με την αρχή αυτή της ισότητας του εκλογικού δικαιώματος όλοι οι εκλογείς είναι ίσοι κατά την ψήφο με την έννοια: […] και γ) ότι κάθε ψήφος έχει ίση νομική δύναμη (αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου).
Η αρχή της ισοδυναμίας της ψήφου σημαίνει ότι η ψήφος κάθε εκλογέα ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος και επομένως η ίδια εκλογική δύναμη, δηλαδή ο αυτός αριθμός εγκύρων ψηφοδελτίων ασκεί την ίδια επιρροή στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος στην ίδια εκλογική περιφέρεια, με το ίδιο σύστημα κατανομής εδρών και κάτω από τις ίδιες συνθήκες.

[Αδιάφορο αν το ίδιο το ΑΕΔ εφαρμόζει όσα ορθά εξαγγέλλει. Η μείζων πρόταση του δικανικού συλλογισμού είναι εκεί]
΄
Το ξεκαθαρίσαμε κι αυτό λοιπόν.

Read moreΥπέρ της απλής αναλογικής ΙΙ

Μερικές σκόρπιες σκέψεις με αφορμή την πολύ ενδιαφέρουσα και επιτυχημένη χθεσινή εκδήλωση του ΚΕΦΙΜ “Η δίωξη της Χρυσής Αυγής από νομική άποψη”:

[ομιλητές: Καρίπογλου, εξαιρετικός, Γραμματίδης, ανεπαρκής, Μάλλιος, βάλανε τον λύκο]

[διαβάζεται σε συνδυασμό και με μια παλαιότερη ανάρτηση εδώ.]

1.

Τυπικά δεν διώκεται η Χρυσή Αυγή βέβαια, οπότε ο τίτλος μου και ο τίτλος της εκδήλωσης ανακριβολογούν, όπως σωστά σχολίασε ο Καρίπογλου. Αλλά ας μην κρυβώμαστε. Πρόκειται καθαρά για πολιτικά υποκινούμενο διωγμό ενός κόμματος της αντιπολίτευσης από την κρατική εξουσία.

Αυτό από μόνο του χτυπά πολλά καμπανάκια, όσο αντιπαθείς και αν είναι οι βουλευτές της ΧΑ. Το πιο δυνατό καμπανάκι είναι αυτό που χτυπά μέσα μας: η ανθρώπινη ικανοποίηση που νιώθουμε βλέποντας κάποιον σαν τον Μιχαλολιάκο πίσω από τα σίδερα σε αντίθεση με τις νομικές ακροβασίες που ψυχανεμιζόμαστε ότι τελούνται.

2.

Τυπικά η ποινική δίωξη είναι εντάξει. Διώκονται μόνο για το έγκλημα της συγκρότησης, διεύθυνσης και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση κατ’ άρ. 187 ΠΚ, που είναι κακούργημα. Το έγκλημα αυτό είναι πράγματι διαρκές (ως συμμετοχή) και ως διαρκές παραμένει αυτόφωρο καθ’ όλο το χρονικό διάστημα τέλεσής του. Συνεπώς, αφού πρόκειται αυτόφωρο κακούργημα, πράγματι δεν χρειαζόταν προηγούμενη άδεια της Βουλής κατ’ άρ. 62 Σ:

Όσο διαρκεί η βουλευτική περίοδος ο βουλευτής δεν διώκεται ούτε συλλαμβάνεται ούτε φυλακίζεται ούτε με άλλο τρόπο περιορίζεται χωρίς άδεια του Σώματος. Επίσης δεν διώκεται για πολιτικά εγκλήματα βουλευτής της Βουλής που διαλύθηκε, από τη διάλυσή της και έως την ανακήρυξη των βουλευτών της νέας Βουλής. Η άδεια θεωρείται ότι δεν δόθηκε, αν η Βουλή δεν αποφανθεί μέσα σε τρεις μήνες αφότου η αίτηση του εισαγγελέα για δίωξη διαβιβάστηκε στον Πρόεδρο της Βουλής. Η τρίμηνη προθεσμία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια των διακοπών της Βουλής. Δεν απαιτείται άδεια για τα αυτόφωρα κακουργήματα.

Τούτου δοθέντος, ας μην κοροϊδευώμαστε: δεν υπήρχε περίπτωση να πραγματοποιηθή τέτοιου είδους σύλληψη χωρίς πολιτική εντολή.

Read more8 συν 1 σκέψεις σχετικά με την δίωξη της Χρυσής Αυγής

Κυκλοφορείται ότι η Χρυσή Αυγή διατυπώνει την πολιτική απειλή της προσφυγής στις κάλπες λόγω της παραίτησης των βουλευτών της. Στον αγύριστο, προφανώς, αλλά έχει η απειλή αυτή συνταγματικό έρεισμα;

Το άρ. 104 π.δ. 26/2012 προβλέπει τα εξής:

1. Οι βουλευτικές έδρες που κενώνονται για οποιοδήποτε λόγο κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου σε κάποια εκλογική περιφέρεια, πληρώνονται από τους αναπληρωματικούς του ίδιου συνδυασμού στην ίδια εκλογική περιφέρεια, που τυχόν έχουν ανακηρυχθεί, οι οποίοι καλούνται από τον Πρόεδρο της Βουλής για την πλήρωση έδρας που κενώθηκε κατά τη σειρά της ανακήρυξής τους.
2. Αν δεν υπάρχουν αναπληρωματικοί που προβλέπει η προηγούμενη παράγραφος ή ο αριθμός τους έχει εξαντληθεί, προκηρύσσεται αναπληρωματική εκλογή στην εκλογική περιφέρεια, στην οποία κενώθηκαν οι βουλευτικές έδρες.

“Εξάντληση” των αναπληρωματικών βουλευτών υπάρχει παραδειγματικά αν αρνηθούν να πληρώσουν την κενή έδρα.

Read moreΣυνταγματικά και εκλογικά άτακτα IV

Το εκλογικό όριο του 3% για την είσοδο στην Βουλή προβλέπεται στο άρ. 99 παρ. 1 π.δ. 26/2012:

Στην κατανομή των εδρών των εκλογικών περιφερειών, καθώς και των εδρών επικρατείας συμμετέχουν οι συνδυασμοί κομμάτων, οι συνδυασμοί συνασπισμών κομμάτων, οι συνδυασμοί ανεξαρτήτων, καθώς και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που συγκεντρώνουν στην επικράτεια ποσοστό εγκύρων ψηφοδελτίων τουλάχιστον ίσο με το τρία τοις εκατό (3%) του συνόλου των εγκύρων ψηφοδελτίων που έλαβαν στην επικράτεια όλοι οι εκλογικοί σχηματισμοί.

Το εκλογικό αυτό όριο είναι αντισυνταγματικό, πρώτα και κύρια επειδή παραβιάζει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι, όπως έχω επιχειρηματολογήσει και πρόσφατα. Ενώ δηλαδή υποκριτικά ο νόμος συμπεριλαμβάνει και τους μεμονωμένους υποψηφίους, στην πραγματικότητα για να υπερβή ένας μεμονωμένος υποψήφιος το 3% απαιτούνται τα αδύνατα. Ειδικώτερα:

Read moreΚατά του εκλογικού ορίου του 3%

Το έτος που ακολουθεί θα είναι έτος πολλαπλών εκλογών, ας γράψουμε λοιπόν από τώρα και κάτι εκλογικώτερον, αναλογικώτερον, αλλά και λογικώτερον.

Το ισχύον εκλογικό δίκαιο (κωδικοποιητικό π.δ. 26/2012) προβλέπει ένα εκλογικό σύστημα, το οποίο χάριν κοσμιότητος αποκαλείται συνήθως ενισχυμένη αναλογική στα εγχειρίδια Συνταγματικού Δικαίου. Στην πραγματικότητα βέβαια υπάρχει λίγη αναλογική και πολλή ενίσχυση του πρώτου κόμματος βεβαίως βεβαίως, το οποίο με την περίφημη διάταξη του άρ. 99 παρ. 3 χαρίζει βραβείο 50 εδρών στο πρωτεύσαν κόμμα (η προγενέστερη παρόμοια διάταξη του π.δ. 96/2007 χορηγούσε βραβείο 40 εδρών), έδρες που αναλογούν σε ψήφους πολιτών που ψήφισαν άλλα κόμματα.

50 επί 300 εδρών λοιπόν σημαίνει κατά 16,67% φαλκίδευση της ισότητας της ψήφου. Ή: Όλων οι ψήφοι είναι ίσες, αλλά των ψηφοφόρων του πρώτου κόμματος κατά 16,67% πιο ίσες.

Read moreΥπέρ της απλής αναλογικής