Καλλιο να σου βγει το ματι παρα τ’ονομα ή η συνωμοσια κατα της Ελλαδας

Η δημοσιονομικη μας κριση, αντι για πηγη συνωμοσιοθεωριων θα επρεπε να ειναι αφορμη για σκεψεις σχετικα με την εικονα της Ελλαδας στον κοσμο

Η δημοσιονομικη κριση ποναει τους Ελληνες και η πλημμυρα δημοσιευματων στον διεθνη τυπο (μερικα αντικειμενικα και σοβαρα, άλλα αστηρικτα, εντυπωσιοθηρικα και συχνα με ευρωφοβικη προκαταληψη) ποναει ισως ακομα πιο πολυ. Φανταζομαι αυτος ο πονος ειναι η αιτια για την αρνηση πολλων σχολιαστων να αναγνωρισουν τα σημαντικα μας λαθη και την επιθυμια τους να βρουν συνωμοσιες εναντιον της χωρας και σκοτεινες πλεκτανες*. Πως γινεται λενε η Ελλαδα, που δεν εχει τοσο μεγαλες διαφορες με αλλες χωρες, να χτυπιεται ετσι αλυπητα? Δεν ειναι αυτο ξεκαθαρο δειγμα ανθελληνικης συνωμοσιας?

Ειναι αληθεια οτι οι χρηματοοικονομικες αγορες δεν λειτουργουν πολυ ομαλα αυτες τις μερες, μικρες φημες και οχι ιδιαιτερα σημαντικα γεγονοτα οδηγουν σε δραματικες κινησεις των τιμων. Ειναι αληθεια οτι καποιοι επενδυτες προσπαθουν να εκμεταλλευτουν την ολη αβεβαιοτητα, κανοντας μεγαλα στοιχηματα οτι θα πεσει η τιμη του Χ περιουσιακου στοιχειου, προσπαθωντας να δημιουργησουν αυτοεκπληρουμενες προφητειες και αψηφωντας πληρως το κοστος των κινησεων τους σε επιχειρησεις και ολοκληρες οικονομιες.

Οι επενδυτες ομως δεν εχουν συναισθηματα, ειτε φιλελληνικα ειτε ανθελληνικα. Τοσα χρονια δεν αγοραζαν τα ομολογα μας με πολυ χαμηλα επιτοκια απο φιλελληνισμο, αλλα γιατι περιμεναν κερδος. Τωρα τα αποφευγουν γιατι το κερδος τους φαινεται πολυ αβεβαιο. Για αυτο δεν φταιει ομως κανεις αλλος παρα μονο εμεις.

Ισχυριζομαι οτι, περα απο τα αμεσα λαθη που εχουμε κανει (και αξιζουν χωριστο αρθρο), η Ελλαδα κανει συστηματικα και διαχρονικα ενα ακομα λαθος, δεν προσεχει καθολου την εικονα της.

Read moreΚαλλιο να σου βγει το ματι παρα τ’ονομα ή η συνωμοσια κατα της Ελλαδας

Το ξενοφοβικο συνδρομο καταδιωξης ξαναχτυπα

Καθε φορα που η Ελλαδα εχει προβληματα τετοιου μεγεθους ωστε να αρχισουν να ασχολουνται τα διεθνη ΜΜΕ μαζι τους (αρκετα συχνα δυστυχως), στην Ελλαδα αρχιζει με απολυτη προβλεψιμοτητα η Καταγγελια.

Οι ξενοι μας απεχθανονται, θελουν το κακο μας, να διαμελισουν την χωρα μας και να ξεσκισουν την εθνικη μας ταυτοτητα… να οριστε παλι μας κριτικαρουν με μονο σκοπο να εκπληρωσουν τα σκοτεινα τους σχεδια.

Οι ψυχολογικοι και κοινωνικοι λογοι που μας σπρωχνουν σε αυτο το συνονθυλευμα συνδρομου καταδιωξης, συνωμοσιολαγνιας και ξενοφοβιας αξιζουν σιγουρα μια ολοκληρη διατριβη. Εχω την εντυπωση οτι μονο βαθια ανασφαλεις και συμπλεγματικοι ανθρωποι νιωθουν οτι ολος ο κοσμος τους φθονει και τους καταδιωκει. Θελει πολυ κακομοιρια και μιζερια για να κατηγορεις ολον τον κοσμο καθε φορα που ερχεσαι σε δυσκολη θεση και να περιμενεις παθητικα τον απο μηχανης θεο, αντι να κοιταζεις με δυναμισμο και κουραγιο να βγεις απο αυτην αδιαφορωντας για το τι λενε οι αλλοι!

Δεν θελω να ασχοληθω ομως αλλο με την ερασιτεχνικη ψυχολογια, αλλα να καταδειξω σε τι ακραια ολιγοφρενεις θεωριες οδηγουνται οι αρθρογραφοι υπο τετοιες συνθηκες.

Το αρθρο του Γ.Δελαστικ στην Ημερησια ειναι απο τα καλυτερα παραδειγματα που διαβαζω αυτες τις μερες.

Read moreΤο ξενοφοβικο συνδρομο καταδιωξης ξαναχτυπα

Το ιστορικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης 2: Οι ευθύνες

Στο πρώτο μέρος εξήγησα πως μια σειρά αλλαγών στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οδήγησαν στην κρίση. Εδώ θα επιχειρήσω τό δύσκολο έργο της απόδοσης ευθυνών. Ελπίζω ότι το πρώτο μέρος θα θέσει τη βάση για μια νηφάλια συζήτηση βασισμένη σε στοιχεία αντί για μια προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων. Για αυτό και θα απέχω από  εκτεταμένη ανταλλαγή σχολίων με όσους επιλέξουν να αγνοήσουν τα γεγονότα που περιγράφονται στο πρώτο μέρος.

Μύθος 1: Μια άποψη διαδεδομένη  μεταξύ της λαϊκιστικής δεξιάς (π.χ. όσους παρακολουθούν Fox News) είναι ότι το Community Reinvestment Act που ψηφίστηκε το 1977(!) για να θέσει τέλος στην πρακτική κάποιων τραπεζών να μην χορηγούν σε φερέγγυους δανειολήπτες(!) δάνεια για αγορά κατοικίας σε περιοχές στις οποίες κατοικούν μειονότητες, ενθάρρυνε τα δάνεια υψηλού ρίσκου. Τα στοιχεία ωστόσο δείχνουν ότι ο νόμος  δεν είχε τέτοιο αποτέλεσμα, καθώς δεν απαιτούσε απαλλαγή του δανειολήπτη από τα κριτήρια φερεγγυότητας. Επιπλέον, ο νόμος αφορούσε τις τράπεζες και όχι τους subprime δανειστές οι οποίοι, όπως έδειξα στο πρώτο μέρος, ήταν η ρίζα του κακού.  Δεσμεύει βέβαια τις θυγατρικές τραπεζικών ομίλων, οι οποίες όμως ήταν μικρό ποσοστό του συνόλου των subprime δανειστών. Σύμφωνα με την πρόεδρο του FDIC Sheila Bair και με μελέτη του Federal Reserve, μόνο το 25% των subprime δανείστων και το 6% των subprime δανείων υπάγονταν στο νόμο. Τα δε ποσοστά επισφαλειών μεταξύ αυτών των δανείων είναι συγκρίσιμα με αυτά επί του συνόλου των subprime δανείων. Άρα τα subprime δάνεια δόθηκαν από ιδιώτες όχι διότι τους ανάγκασε το κράτος αλλά για κερδοσκοπικούς λόγους, ενώ αυτά που δόθηκαν σε μειονότητες δεν ευθυνονται περισσότερο από τα άλλα για την κρίση.  

Μύθος 2: Σχολίασε κάποιος σε προηγούμενο κείμενο ότι φταίνε οι  “κρατικά χρηματοδοτούμενες εταιρίες” Freddie Mac  και Fannie Mae “που αναλάμβαναν να ασφαλίζουν επισφαλή πακέτα στη δευτερογενή αγορά υποθηκών”.

Read moreΤο ιστορικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης 2: Οι ευθύνες

Πως να μην αποφυγεις μια εθνικη χρεοκοπια

Δημοσιονομικο χαος, η ελληνικη αναξιοπιστια και το αμεριμνο σφυριγμα του πρωθυπουργου

ο Γ. Παπανδρέου ανέφερε ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς, της γραφειοκρατίας και η αλλαγή του φορολογικού νομοσχεδίου θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην καταπολέμηση του οικονομικού προβλήματος.
[…]Οι άξονες στους οποίους θα κινηθεί η κυβέρνηση για την επίλυση του οικονομικού προβλήματος είναι επίσης η ενίσχυση και τόνωση της πραγματικής οικονομίας, το νοικοκύρεμα του δημόσιου τομέα και η στροφή στο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, στην πράσινη οικονομία.
Καθημερινη

Η Ελλαδα βρισκεται σε μια κρισιμη στιγμη. Η υποβαθμιση της πιστοληπτικης μας ικανοτητας απο την Fitch στα χειροτερα επιπεδα της τελευταιας δεκαετιας (ΒΒΒ+) και η πιθανη υποβαθμιση και απο τους αλλους δυο αξιολογητικους οργανισμους στελνουν ενα εξαιρετικα κακο μηνυμα στις αγορες και δυσχεραινουν τον δανεισμο της χωρας, σε μια στιγμη που η χωρα χρειαζεται να αντλησει πολυ μεγαλα ποσα απο τους διεθνεις επενδυτες.

Πληθος κειμενων στον διεθνη τυπο μιλανε ακομα και για ελληνικη τραγωδια (Τελεγκραφ, Γκαρντιαν, ΦΤ, WSJ, Σπηγκελ) εντεινοντας το προβλημα. Η εικονα της χωρας πεφτει σε επιπεδα που ειχαμε πολυ καιρο να δουμε.

Μπροστα στην ερχομενη καταιγιδα ειναι ξεκαθαρο οτι η Ελλαδα πρεπει να πολεμησει για την ανακτηση της αξιοπιστιας της. Σημερα τιμωρουμαστε οχι μονο για την σημερινες μας αδυναμιες αλλα κυριως για την ανευθυνοτητα που δειξαμε στο παρελθον και φαινεται να δειχνουμε σε σχεση με τις μελλοντικες υποχρεωσεις μας. Οι αγορες βλεπουν την πιθανοτητα χρεοκοπιας μας να ειναι υψηλοτερη απο οτι αυτη χωρών οπως η Κολομβια ή ο Παναμας! Χωρες σαν την Ιαπωνια, με διπλασιο χρεος ως ποσοστο του ΑΕΠ και αναιμικη αναπτυξη επι δεκαετιες εχουν πολυ ευκολοτερο δανεισμο και υψηλοτερη αξιολογηση. Η επισης μεσογειακη Ισπανια με την πολυ χειροτερη οικονομικη κριση που την εχει πληξει, απολαμβανει μια σχεδον κορυφαια πιστωτικη αξιολογηση (ΑΑ+ με αριστο το ΑΑΑ) και δανειζεται πολυ φτηνοτερα απο την Ελλαδα.

Η Ελλαδα δειχνει την εικονα μια χωρας με πολυ σπαταλα συνηθεια, μεγαλη μυωπια και ασυνηθιστα ελλιπη προνοητικοτητα. Εν μεσω τρομερης δημοσιονομικης στενοτητας, στις εκλογες κερδιζει ενα κομμα που υποσχεται αυξηση δαπανων.

Read moreΠως να μην αποφυγεις μια εθνικη χρεοκοπια

Το ιστορικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης 1: Η ακμή και η πτώση

Οι περισσότερες εξηγήσεις για την πρόσφατη χρηματοπιστωτική κρίση που κυκλοφορούν στην Ελληνική μπλογκόσφαιρα είναι εξαιρετικά επιφανειακές και πάσχουν από τεράστια δόση ιδεολογικής προκατάληψης. Θα επιχειρήσω λοιπόν μια απλουστεμένη περίληψη των γεγονότων που έλαβαν χώρα στον χρηματοπιστωτικό τομέα πριν την κρίση χωρίς να αναφερθώ στο ποιος φταίει, το οποίο θα επιχειρήσω στο δεύτερο μερος.

Ας υποθέσουμε ότι είστε στελέχη μιας τράπεζας. Ο νόμος σας επιτρέπει με τις καταθέσεις των πελατών σας να δίνετε στεγαστικά δάνεια μόνο σε άτομα με καλό ιστορικό (prime borrowers). Προκειμένου να αυξήσετε την κερδοφορία της τράπεζας, και έτσι και τα μπόνους σας, πολλά δάνεια τα πουλάτε στους οργανισμούς Freddie Mac και Fannie Mae για τους οποίους θα γραψω περισσότερα στο επόμενο μέρος. Αυτό σας επιτρέπει να πάρετε πίσω τα χρήματά σας για να δώσετε και άλλα δάνεια, κρατώντας για κάθε δάνειο προμήθεια για τις υπηρεσίες σας. Οι προμήθειες αυτές επιτρέπουν να αυξηθεί η κερδοφορία σας, αλλά όχι πολύ καθώς οι  οργανισμοί αγοράζουν μόνο δάνεια που πληρούν αυστηρές προϋποθέσεις (conforming loans). Π.χ. οι δανειολήπτες πρέπει να έχουν καλό ιστορικό, οι δανειακές τους υποχρεώσεις να μην υπερβαίνουν ένα ποσοστό του εισοδήματός τους, κ.ο.κ. Έτσι, η αγορά στην οποία μπορείτε να κινηθείτε είναι περιορισμένη και ο ανταγωνισμός με άλλες τράπεζες μεγάλος. 

Read moreΤο ιστορικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης 1: Η ακμή και η πτώση

Θα κλείσουν 1500 εκθέσεις ΙΧ ως το τέλος του καλοκαιριού? Θαυμασια!

Θα κλεισουν 1500 εκθεσεις ΙΧ, αυτο ισχυριζεται τουλαχιστον η Ημερησια. Τοσο το καλυτερο λεω εγω!

Το 1999 που εφυγα απο την Ελλαδα για Γερμανια μου’χε κανει εντυπωση ποσο πιο νεα ηταν τα ΙΧ εκει. To 2009 συμβαινει σχεδον το αντιθετο. Στην Αθηνα υπαρχουν πια υπεραρκετα νεα ΙΧ που εχουν κατακλυσει τους δρομους, εχουν τσακισει το εμπορικο μας ελλειμμα και υποψιαζομαι εχουν ριξει και διαφορους οικογενειακους προϋπολογισμους εξω. Εχει κανεις την εντυπωση οτι οι Ελληνες με την πτωση των επιτοκιων και την βελτιωση των ορων δανεισμου, οντας ισως ασυνηθιστοι σε τετοιες συνθηκες, εχουν επιδοθει σε εναν επιδειξιομανη αγωνα αγορας ολο και ακριβοτερων ΙΧ, σε πληρη αναντιστοιχια με το εισοδημα τους. Το γεγονος οτι πεφτουν οι πωλησεις αυτοκινητων ειναι ισως καλο λοιπον.

Read moreΘα κλείσουν 1500 εκθέσεις ΙΧ ως το τέλος του καλοκαιριού? Θαυμασια!

Κλινικα οικονομικα: τι και γιατι προτεινει η επιστημη για να αναστραφει η οικονομικη κριση

Η ελλειψη πληροφορησης των πολιτων σχετικα με βασικες ενορασεις της οικονομικης επιστημης ειναι ενα γεγονος με το οποιο οι οικονομολογοι εχουν μαθει να ζουν. Εν μεσω της σημερινης κρισης ομως*, μπορει μια τετοια διασταση μεταξυ ακαδημαικων οικονομικων και κοινου μπορει να ειναι επικινδυνη.

Μου ηρθαν στο μυαλο καποιες αναλογιες που ισως βοηθησουν στο να κλεισει εστω λιγο το ελλειμμα της πληροφορησης.

Σε ολα τα κρατη της Δυσης και αρκετα ακομα (με την Κινα να ξεχωριζει) εχουμε τα τελευταια τριμηνα μια γιγαντιαια πρσπαθεια ενισχυσης της οικονομιας.

Ειναι σαφες οτι κανενα κρατος δεν εχει αστειρευτα κονδυλια για να κανει τα παντα αυτην την στιγμη, ετσι πρεπει να υπαρξουν καποιες προτεραιοτητες στις δαπανες. Η λογικη των ενισχυσεων λοιπον, δεν εχει να κανει με στηριξη εισοδηματος οσο με προσπαθεια να στηριξουμε τον χρηματοπιστωτικο κλαδο για να αποφυγουμε μια αυτοτροφοδοτουμενη καταρρευση απο την μια και ενισχυση της καταναλωσης/τονωση ζητησης απο την αλλη.

Η μεν αποφυγη χρηματοπιστωτικης καταρρευσης ειναι υπερεπειγουσα, γιατι αλλιως θα υποφερουμε ολοι μας απο μια πολυ βαθυτερη κριση. Κατανοω την ειρωνεια του να “ενισχυουμε αυτους που μας εμπλεξαν ετσι”, αλλα ειναι λανθασμενη οπτικη. Στηριζουμε το οικοδομημα που τρεκλιζει για να μην πεσει πανω μας ειναι η σωστη θα ελεγα. Το τι θα κανουμε με τους αρχιτεκτονες που δεν το σχεδιασαν καλα και τους ανευθυνους που το φορτωσαν με τεραστια βαρη χωρις να ενδιαφερθουν για τις πιθανες επιπτωσεις, ειναι ενα ερωτημα που δυστυχως πρεπει να περιμενει.

Η δε τονωση ζητησης ειναι απαραιτητη γιατι αλλιως εχουμε εναν φαυλο κυκλο, η ζητηση για ενα προϊον πεφτει, η επιχειρηση μειωνει την παραγωγη και απολυει υπαλληλους, αυτοι με την σειρα τους αγοραζουν λιγοτερα αγαθα, η ζητηση για άλλα προϊοντα πεφτει κοκ

Read moreΚλινικα οικονομικα: τι και γιατι προτεινει η επιστημη για να αναστραφει η οικονομικη κριση