Η προωθούμενη ανάπλαση στο Ελληνικό θέτει το ερώτημα ποσες ευκαιρίες έχασε η χωρα για πραγματική ανάπτυξη και ποιός την εμπόδιζε;
Δημοσιευθηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη.
Η συνύπαρξη των ανθρώπων σε κοινωνίες πάντα προκαλούσε συγκρούση μεταξύ της ατομικής ελευθερίας και της ανάγκης για αμοιβαίες παραχωρήσεις, για κανόνες. Όσο πιο πολιτισμένη γίνεται μια κοινωνία, τόσο μεγαλύτερη δυστυχία προκαλεί σε κάποιους πολίτες που περιορίζονται από τις κοινωνικές επιταγές, όπως έγραφε ήδη το 1929 ο Φρόυντ στο διάσημο Das Unbehagen in der Kultur (μεταφρασμένο ως Ο Πολιτισμός Πηγή Δυστυχίας).* Μια λιγότερο μελετημένη έκφανση αυτού του φαινομένου είναι η οικονομική ανάπτυξη και η ανεξήγητη δυστυχία που φαίνεται να φέρνει σε μερικούς συμπολίτες μας.
Πρόσφατα παραχωρήθηκε, ξεπερνώντας (οριστικά;) και τον σκόπελο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, το αεροδρόμιο του Ελληνικού για ένα από τα μεγαλύτερα έργα στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Οι παραχωρησιούχοι υπόσχονται επένδυση 7-8 δις, που θα φέρει εργασία για 50.000 άτομα (σχεδόν το συνολικό εργατικό δυναμικό του Βόλου δηλαδή) και 1 εκατομμύριο νέους επισκέπτες για την Αθήνα. Συγκριτικά, το τελευταίο αυτόφωτο μνημείο μεγάλου βεληνεκούς που χτίστηκε στην πόλη (όχι π.χ. μουσείο επίδειξης περασμένων μεγαλείων), ο Παρθενώνας, έχει περίπου 2 εκ. επισκέπτες. Όσο προκλητικό και να ακούγεται, στο Ελληνικό χτίζουμε, τουριστικά μιλώντας (και αν ευσταθούν τα στοιχεία), μισό Παρθενώνα. Χωρίς μάλιστα να χρειαζόμαστε τα μεταλλεία του Λαυρίου.
Κιομως, ένα έργο τέτοιας σημασίας για την πόλη, αν όχι την χώρα, έπρεπε να περιμένει την βαθύτατη οικονομική κρίση για να γίνει.
Ο χώρος του αεροδρομίου είναι ελεύθερος τουλάχιστον από το 2004, αλλά κάθε ιδέα ανάπτυξης προσέκρουε σε ανυπέρβλητα (όπως απεδείχθη) εμπόδια. Ακούσαμε την ολιγοφρενή άποψη ότι μια περιουσία τέτοιου μεγέθους ανήκει αποκλειστικά στους όμορους δήμους (με την ίδια λογική, αν ανακάλυπταμε πετρέλαιο στην Ρω θα ανήκε αποκλειστικά στην Κυρά της;). Άλλοι πρότειναν ολόκληρος ο χώρος να γίνει πάρκο, λες και δεν φτάνουν τα 2000 στρέμματα που θα γίνουν τώρα (επταπλάσιο από το Πεδίο του Άρεως!).**
Σίγουρα μια επένδυση τέτοιου μεγέθους δεν γίνεται χωρίς να θίξει συμφέροντα, θεμιτά ή μη. Κάποιος φοβάται ότι θα εμποδίζεται η θέα του (λες και το ερημωμένο αεροδρόμιο είναι χάρμα οφθαλμών), άλλος ότι η επιχείρηση του θα χάσει την λάμψη της, συγκρινόμενη με τα άλματα προόδου που φέρνει η νέα επένδυση. Ισχυρίζομαι όμως ότι σημαντικό μέρος της αντίστασης σε τέτοια έργα δεν πηγάζει από πραγματικά συμφέροντα, πόσο μάλλον από περιβαλλοντισμό ή επιθυμία για δικαιότερες λύσεις. Μερικοί από μας απλά δεν αγαπούμε την ανάπτυξη, τι να πεις, μας κάνει δυστυχείς. Γιατί να φτιάξουν ξενοδοχεία και εμπορικά κέντρα στο Ελληνικό, αν δεν μπορώ εγώ να τα χρησιμοποιώ όσο θέλω; Ας μην γίνει καν πάρκο, ας γίνουμε όλοι φτωχοί και μίζεροι, ας μένει η πόλη έρημη και παραμελημένη, ας μένουν τα δημόσια ταμεία αδειανά, φτάνει να αποτρέπουμε έναν άνθρωπο απ’το να διασκεδάσει.
Το αστείο είναι ότι δεν μιλάμε καν για την «κατσίκα του γείτονα», είναι σαν να προτιμούμε να μην βρέξει γιατί θα μεγαλώσουν τα σπαρτά του γείτονα πιο γρήγορα απ’τα δικά μας. Γιατί φυσικά από επενδύσεις τέτοιας κλίμακας οφελείται κάθε κάτοικος της Αθήνας, αν όχι της χώρας. Εκτός από το ίδιο το έργο, που απευθύνεται και στους κατοίκους τελικά, το δημόσιο έχει αυξημένους πόρους για μισθούς και συντάξεις, οι εργαζόμενοι στην επένδυση αυξάνουν την κατανάλωση τους σε κάθε είδους αγαθά και υπηρεσίες που παράγουμε οι υπόλοιποι, όλοι κερδίζουμε.
Το παράδειγμα του ξενοδοχειακού συγκροτήματος Κόστα Ναβαρίνο είναι χαρακτηριστικό: η επένδυση έχει αναβιώσει το αεροδρόμιο της Καλαμάτας με απευθείας πτήσεις ακόμα και απ’την Στοκχόλμη, η περιοχή ολόκληρη μπαίνει αποφασιστικά στα διεθνή τουριστικά έντυπα, ο τουρισμός έχει εκτιναχθεί, το όφελος μας είναι ξεκάθαρο.
Ας αναρωτηθούμε, τώρα που είδαμε μια πραγματικά μεγάλη τουριστική επένδυση να γίνεται χωρίς να συμβαίνουν σεισμοί, λιμοί και καταποντισμοί, τώρα που το Ελληνικό παίρνει τον δρόμο της πραγματοποίησης (μέχρι να το ακυρώσει κάποιος «δυστυχισμένος» από την ανάπτυξη δικαστής του ΣτΕ;), πόσα άλλα τέτοια έργα έχουν κολλήσει και δεν πραγματοποιούνται;
Πόσα ωφέλιμα έργα δεν θα διανοηθεί καν να σκεφτεί ένας επίδοξος επενδυτής, γιατί δεν αντέχει να τα βάζει με τους Δυστυχείς; Πόσο πιο πλούσια θα ήταν η χώρα μας, αν δεν είχαμε τέτοια ξεροκεφαλιά; Πόσο πιο ευτυχισμένοι θα γινόμασταν αν επιτρέπαμε στην Ανάπτυξη να έρθει με τα δικά της πόδια, αντί να ζητιανεύουμε δανεικά («διαπραγματευόμαστε») στις Βρυξέλλες και την Ουάσιγκτων;
*Η αγγλική μετάφραση Civilization and Its Discontents ενέπνευσε και το Globalization and Its Discontents (“Η μεγάλη αυταπάτη”) του Τζόζεφ Στίγκλιτς. Φανταζομαι εμπνευση για τους αγγλοφωνους τιτλους ειναι ο μονολογος του Σεηξπηρ στον Ριχαρδο ΙΙΙ?
**Η πρόταση του υπογράφοντος τότε (και, ανεξάρτητα, του Σ. Μάνου), ήταν να πουληθεί μέρος του χώρου και με τα έσοδα να απαλλοτριωθούν και ελευθερωθούν χώροι εκεί που υπήρχει πραγματική ανάγκη: στο αθηναϊκό κέντρο. Δυστυχώς είναι πια αργά, το δημόσιο χρεοκόπησε.
Α όσο αφορά στο ότι στην Ελλάδα, οι περισσότεροι προτιμούν να μην πετύχει ο γείτονας απ’ το να πετύχουν αυτοί, έχεις απόλυτο δίκιο. Το μάτι του βγάζουν, όχι αστεία.
Για το ελληνικό είναι τραγική η ολιγωρία, και προφανώς φέρουν ευθύνες όλοι – μη σπάσουμε αυγά αλλά και μη συνεννοηθούμε, ή το ένα, ή το άλλο (φοβερός ο διπολισμός μας – και να σχεφτείς ότι κάποτε αναπτύξαμε(;) τη “χρυσή τομή”). Απλά με εκνευρίζει αφάνταστα πως πάλι άλλοι πρέπει πάντα να κάνουν την επένδυση, άλλοι πρέπει να κάνουν τα σχέδια, άλλοι να τσεπώνονται τη μερίδα του λέοντος.
Δες το λίγο τραβηγμένα. Αν τον μεσαίωνα ερχόταν στη γη εξωγήινοι και επένδυαν με την υψηλή τους τεχνολογία, σήμερα θα υπήρχε γήινος πολιτισμός;
Μπορεί να ήταν καλύτερα; Μπορεί. Μπορεί και χειρότερα, αλλά σίγουρα δεν θα ήμασταν «εμείς» εδώ, αυτό δεν μπορείς να το αρνηθείς. Έτσι και για τις επενδύσεις γενικότερα, γιατί να μην τις κάνεις εσύ, έστω και όπως μπορείς, αλλά να αναζητάς συνέχεια «ξένους επενδυτές»; Αυτό δεν είναι ανάπτυξη, κατάντια είναι… Όπως και να μπαίνει στα μοντέλα σου…
Την ιδέα να δοθεί ο εσωτερικός χώρος για τουριστική/επαγγελματική αξιοποίηση, και ο παράκτιος να γίνει ένα «ελληνικό χωριό», από εμάς, σαν το χωριό του αστερίξ πχ, σαν μια άλλη νίσνευλαντ, ή ότι να ‘ναι, γιατί την απορρίψαμε; Μόνο με εμπορικά κέντρα, καζίνο και αλού φαν πάρκ θα αναπτυχθεί η Ελλάδα; Να παρουσιάσει κάτι δεν έχει;
Ζηλεύω καμιά φορά στο εξωτερικό που εκμεταλλεύονται στο έπακρο τα μνημεία τους, την τελευταία πέτρα τους αλλά και σέβονται το περιβάλλον τους. Εδώ όμως την ανάπτυξη τη βλέπουμε με καινούργια κτίρια και επιχειρήσεις – γιατί; Κατηγορούμε την ελλάδα για την οικοδομή που την ανήγαγε σε βαριά βιομηχανία, και όταν μιλάμε για ανάπτυξη πάλι μιλάμε για το τι θα κτίσουμε…
Χωρίς να έχω γνώση του ελληνικού, αλλά με αφορμή την αναφορά στην επένδυση στο κόστα ναβαρίνο, μπορώ να πω ότι, δυστυχώς, το κείμενο δεν συνοδεύεται από την τεκμηρίωση που συνήθως χαρακτηρίζει τα κείμενα (άλλων συντακτών) του ιστολογίου.
1. ο όρος “επένδυση” συνήθως αναφέρεται στο οικονομικό τίμημα της έναρξης μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας. στην αναφερόμενη περίπτωση του Κόστα Ναβαρίνο, το 50% της “επένδυσης” καταβλήθηκε σε μετρητά από το ελληνικό κράτος (αρχική κατανομή ήταν 150 εκ ευρώ περίπου). σε αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται οι δρόμοι και το αεροδρόμιο της καλαμάτας, τα οποία αποτέλεσαν αμιγώς δημόσια έργα. αν δεν κάνω λάθος, οι εργολάβοι των συγκεκριμένων δημοσίων έργων αποτέλεσαν επίσης και τους κατασκευαστές του κόστα ναβαρίνο.
2. κατά παράδοξο τρόπο, ενώ γίνεται αναφορά σε “επένδυση” (το κόστα ναβαρίνο), την οποία τόσο το ευρύ κοινό όσο και ο ίδιος ο φορέας της θεωρεί ως μία και ενιαία, το ελληνικό κράτος θεωρεί ότι πρόκειται για τέσσερις διαφορετικές επενδύσεις οι οποίες υλοποιούνται από μικρομεσαία επιχείριση και άρα η κάθε μία από αυτές δικαιούται επιχορήγησης 50%. μιας και το ιστολόγιο σας φημίζεται για τη νομική τεκμηρίωση του, ίσως μπορεί να σχολιάσει τις νομικές ακροβασίες του ΦΕΚ 72/Α/2007 και να εκτιμήσει ποιο θα ήταν το ποσό της επιχορήγησης αν το ελληνικό κράτος είχε θεωρήσει ότι πρόκειται για μία επένδυση, όπως παρουσιάζεται άλλωστε, από τον ίδιο τον επενδυτή.
3. ένα από τα πολύ θετικά στοιχεία της κρίσης, είναι ότι ανέδειξε ξεκάθαρα ότι πρόβλημα με τους “σκοπέλους” στην ανάπτυξη δεν είναι η αδειοδότηση (βλ. τουριστικά σε χαλκιδική, κρήτη, φθιώτιδα, ελληνικό και αιολικά και ΦΒ όλη την ελλάδα) αλλά το ότι καμία επενδυση δεν έχει (ούτε πρόκειται να) γίνει αν δεν λάβει κρατική επιδότηση σε μέτρητο: τα φορολογικά κίνητρα δοκιμάστηκαν αλλά δεν καλύπτουν την εγχώρια επιχειρηματική τάξη ούτε και τις αντίστοιχες ξένες επενδύσεις που ακολουθούν το παράδειγμα και κατόπι της.
Σε ότι αναφορά στις διάφορες “δυσαρέσκειες” του σύγχρονου ανθρώπου οι οποίες απασχολούν το συντάκτη, ιδιαίτερα ταιριαστό στα επιχειρήματα του κειμένου είναι σαφώς το Ecological modernization and its discontents (Cohen, 2006).
Αλλά πιο χρήσιμο στην γενναία αντιμετώπιση των δυσαρεσκειών του ίδιου του συντάκτη, είναι σίγουρα το postmodernity and its discontents, το οποίο εύστοχα περιγράφει το άγχος του ατόμου χωρίς πυξίδα και κατεύθυνση. Όχι ότι και μια φροϋδική ερμηνεία δεν θα ήταν χρήσιμη στο να εξηγήσει το γιατί κάποιος μπορεί να θεωρήσει ότι το κόστα ναβαρίνο και το ελληνικό μπορούν να μας καταστήσουν συλλογικά όχι πιο πλούσιους, ή πιο ασφαλείς (οικονομικά)ή πιο απασχολήσιμους ή πιο ανεξάρτητους (οικονομικά) αλλά πιο ευτυχισμένους [sic]
από τις πιο αδύνατες στιγμές ενός κατά τα άλλα εξαιρετικού ιστολογίου.
Ελα Νταρθιιρ, καλη χρονια!
Στην αγορα αυτο που σπανιζει πληρωνεται την υψηλοτερη τιμη. Αν ξεραμε ολοι να φτιαχνουμε εργα των 9 δις, και ειχαμε και ολοι 9 δις, τοτε οι επενδυτες θα εβγαζαν ισα ισα για να καλυψουν τα εξοδα τους, πες κανα 2%. Δυστυχως δεν εχουμε ολοι την εξειδικευση και το κεφαλαιο.
Βεβαια, εδω ειναι το ωραιο, η εξειδικευση και το κεφαλαιο ερχονται αφου γινουν τα εργα. Η γιγαντιαια γερμανικη SAP λενε οτι ιδρυθηκε απο μηχανικους της αμερικανικης ΙΒΜ.
Παρομοιως, αν φερναμε την Ζαχα Χαντιντ να φτιαξει διαμαντια στο Ελληνικο, ισως θα ηταν το σημαντικοτερο βημα για να κανει αλματα η εγχωρια αρχιτεκτονικη σκεψη, που ειτε δεν υπαρχει, ειτε (πιθανοτερο) κρυβεται πισω απο σαχλαμαρες α λα babis vovos.
μα φυσικα ελπιζω οι αρχιτεκτονες να φτιαξουν κατι με ελληνικο χαρακτηρα. Φτανει να καταλαβουμε οτι ελληνικος χαρακτηρας δεν ισουται με μιζερια, ουτε τσιμεντενια κυβακια.
ενταξει, αναλογα που λεμε. Αν εισαι ΠΑρισι, φυσικα να πουλας καθε πετρα ως μοναδικο μνημειο (αν και φυσικα απτο Παρισι ξεκινησε το εικονοκλαστικο χτισιμο ολοφρεσκων μορφων διπλα σε παλια μνημεια) . Αλλα η Αθηνα δεν ειναι Παρισι, ειναι πολυ πιο κοντα στην Νεα Υορκη (ή στην Σεουλ για την ακριβεια). Καινουρια πολη, που αντι να κραταει μιζερα κτιριακια, θα επρεπε να κανει παραδοση της την συνεχη ανανεωση και αγαπη για το νεο.
Δεν καταλαβαίνω τι θέλει να πει το άρθρο:
1) Ότι η «ανάπτυξη» (με την έννοια του χτισίματος) είναι πάντα καλή και η δυνατότητα ελέγχου από το ΣτΕ είναι περιττή;
2) Ότι ναι μεν χρειάζεται ο έλεγχος αλλά το αποτέλεσμα κλίνει στις περισσότερες περιπτώσεις προς τη λάθος μεριά; Ωραία, γιατί τότε η ειδική αναφορά στο Ελληνικό, έχεις μελετήσει το θέμα και έχεις καταλήξει ότι πρέπει να προχωρήσει ως έχει;
3) Τίποτα απ’ τα παραπάνω, απλώς ο συγγραφέας αρέσκεται να γράφει γενικότητες και να τις εφαρμόζει σε μία συγκεκριμένη περίπτωση που δε γνωρίζει, όπου διακυβεύονται συμφέροντα, και για την οποία άλλοι έχουν κάνει εκτεταμένη έρευνα· εξάλλου περνάει ως «ειδικός» από το εξωτερικό και θα τον δημοσιεύσει η Καθημερινή.
Σόρρυ για το τελευταίο Σωτήρη, αλλά έτσι κάπως έτσι βλέπω το μηχανισμό με τον οποίο κατασκευάζεται η ελληνική ελίτ και αποτυγχάνει να μιλήσει τίμια (βάλε σήμερα και μερικές εκατοντάδες λάικ στα σόσιαλ μύδια και έδεσε), και δε σου το εύχομαι.
Καλα βρε Π, στο Παρισι δεν εισαι? Γιατι τοση γκρινια? :)
Και γω δεν καταλαβαινω τι θελει να πει το σχολιο σου. Διαφωνεις οτι στην Ελλαδα υπαρχει συχνα θυμικη αντιδραση εναντια στις επενδυσεις? Διαφωνεις οτι χωρις επενδυσεις (ελληνικες ή ξενες) αυτη η χωρα δεν θα μπορει να αναπτυχθει? Διαφωνεις οτι η αναπτυξη, αν σε καποιους φαινοταν πολυτελειτα το 2008, σημερα ειναι απαραιτητη για να μπορουμε να συντηρησουμε μισθους, συνταξεις, συστημα Υγειας σε καποια λογικα επιπεδα?
Για το Ελληνικο δεν ελαβα θεση υπερ του συγκεκριμενου σχεδιου, ισα ισα που εχουμε παρουσιασει πολυ πιο φιλοδοξα σχεδια εδω και πολλα χρονια (βλ και υποσημειωση 2). Αλλα ΚΑΤΙ πρεπει να γινει και η καθυστερηση ειναι αδικαιολογητη οταν εχουμε τετοια οικονομικη καταρρευση! Γκρινιαζουν πχ οτι δοθηκε φτηνα. Ναι φυσικα, αν περιμενουμε την κριση και την καταρρευση των τιμων ακινητων για να το κανουμε, φτηνα θα το δωσουμε!
Αχ μια αδυνατη
δεν εχω καταλαβει την ακριβη ενσταση. Καταρχας ειναι περισσοτερο απο προφανες οτι το κειμενο κυριως μιλαει για την συντηρητικη αντιαναπτυξιακη μας νοοτροπια, οχι για μια συγκεκριμενη επενδυση.
Αλλα εστω οτι μας νοιαζει ιδιαιτερα το Κοστα Ναβαρινο, νομιζω θελει βαθυ παντεσπανισμο (ή ακριβεστερα, briochισμο) για να υποστηριξεις οτι δεν ειναι χρησιμη επενδυση.
Ως προς το 1, υπηρξε ας πουμε καποια φωτογραφικη διαταξη, ή πηραν χρηματα που παιρνει καθε αλλη επενδυση, οσο αχρηστη και να ειναι?
2) Η επενδυση γινεται σε πολλα σταδια, με πολλα διαφορετικα ξενοδοχεια κτλ, δεν μου φαινεται περιεργο να μετραει ως πολλες διαφορετικες.
Αλλα το βασικο ειναι, για μενα, οτι δεν θα επρεπε να δινουμε επιδοτησεις αποκλειστικα σε μικρες επιχειρησεις. Σχετικο αρθρο εχω ετοιμο καιρο, ας τα πουμε οταν ανεβει.
3) σοβαρα τωρα, αυτο πως προκυπτει? Δεν υπαρχει ζητηση για επενδυσεις στην Ελλαδα στον τουρισμο? Δεν εμποδιζονται οι επενδυσεις απο χωροταξικα και γραφειοκρατικα προβληματα?
θεωρεις οτι η προσφατη κριση, τουτεστιν η μειωση μισθων, συνταξεων, δυνατοτητων απασχολησης, η επιδεινωση των υπηρεσιων υγειας και παιδειας, μας εκαναν πιο δυστυχισμενους ή οχι? Μονολεκτικη απαντηση παρακαλω.
νομικος εισαι ή κατι αλλο τριτοδεσμιτικο? :)
Εχουμε αρκετα παλιοτερα κειμενα που θα σαρεσουν λιγοτερο υποψιαζομαι.
Όλα τα υπόλοιπα, εντάξει!
Αλλά… Στ. Μάνος?
Διάβασα σωστά?
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: Pseudo-scientific mumbo-jumbo
https://nikprogoulis.wordpress.com/2015/01/07/%CE%BF%CE%B9-%CF%88%CE%B5%CF%85%CE%B4%CE%BF%CE%B5%CF%80%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BC%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B1%CF%81%CE%BB%CE%BF%CF%8D%CE%BC%CF%80%CE%B5%CF%82-%CF%84%CE%BF%CF%85/
Σωτήρη, δε σε μέμφομαι που γράφεις στην Καθημερινή από το εξωτερικό, μακάρι και εις ανώτερα! Αλλά να το κάνεις με σεβασμό στους ανθρώπους που είναι εκεί και ασχολούνται με προσοχή με ορισμένα θέματα, και όχι σαν να πουλάς καθρεφτάκια σε ιθαγενείς.
Έγραψες λοιπόν αυτό το άρθρο για να αναλύσεις (χωρίς τεκμήρια) το «θυμικό» του Έλληνα, να πεις αυταπόδεικτες αλήθειες («χωρίς επενδύσεις η Ελλάδα πρέπει να αναπτυχθεί») όταν το μόνο συμπέρασμα στο οποίο μπορείς να καταλήξεις είναι ότι «κάτι πρέπει να γίνει»; Αυτό το κάνει και η κουτσή Μαρία! Πλην όμως, τέτοια άρθρα έχουν συνέπειες: Η κυριότερη απ’ αυτές είναι ότι δρουν απαξιωτικά απέναντι σε όσους έχουν ασχοληθεί σοβαρά με το θέμα και (χωρίς απαραιτήτως να είναι κατά του να γίνει κάτι) έχουν σοβαρές ενστάσεις. Τόσο για το Ελληνικό, όσο και για το Κόστα Ναβαρίνο.
Αυτή η πρόταση από μόνη της αρκεί για να αμφισβητήσει κανείς κατά πόσον ευσταθούν τα στοιχεία που έχει παρουσιάσει ο επίδοξος επενδυτής.
Είναι πράγματι χαρακτηριστικό, αλλά ως προς τι; Αντιπαρέρχομαι τις αιτιάσεις της “αδύνατης στιγμής” και θέτω τα εξής ερωτήματα:
– πότε προβλέπεται θα κάνει απόσβεση αυτή η επένδυση (ποτέ)
– γιατί το μεγαλεπήβολο επενδυτικό πρόγραμμα του Κωνσταντακόπουλου δεν πήγε παραπέρα (όχι, δεν μπορεί να είναι η οικονομική κρίση αιτία όταν η επένδυσή σου είχε εξ αρχής εξωστεφή προσανατολισμό)
Χμμμ, μια χαρά πάντως τα πήγαινε η Ελλάδα και χωρίς πραγματικά μεγάλες τουριστικές επενδύσεις (αν η Ελούντα πχ. ή το Αλντεμάρ θεωρούνται μικρές επενδύσεις). Μύκονος και Σαντορίνη βουλιάζουν κάθε χρόνο. Κρήτη, Ρόδος ομοίως. Σε πολλά νησιά τα τσάρτερ πηγαινοέρχονται ασταμάτητα. Το τουριστικό ΑΕΠ μας είναι ανάλογο (ως ποσοστό) με αυτό τη Ισπανίας που μπούχτισε από μεγάλες τουριστικές επενδύσεις – τα έχουμε ξαναπεί εδώ αυτά.
Θα ήταν πάντως πολύ ενδιαφέρον να γίνει σε καναδυό χρόνια μια ποσοτική αξιολόγηση της συνεισφοράς της επένδυσης του Κόστα Ναβαρίνο στην οικονομία της χώρας. Εντελώς προσωπική μου αίσθηση είναι ότι τα απτά αποτελέσματα στην οικονομία του τόπου είναι μάλλον πενιχρά για το ύψος της επένδυσης.
Α ρε Βρεννο, μπραβο, τετοια σχόλια ηθελα, στο ψητο.
διαφωνω, αλλα ε και? Το θεμα δεν ειναι ποτε θα βγαλει ο ιδιωτης τα λεφτα του αλλα ποτε θα εχει κερδισει η χωρα κατι. Μιληστε λιγο με καναν Καλαματιανο τι σημαινει να εχουν ξαφνικα αεροδρομιο με απευθειας πτησεις σε τοσα μερη.
δεν νομιζω οτι τοχουν παρατησει, ισα ισα προχωρανε σε νεες επενδυσεις.
εδω ειμαστε, αυτο ειναι το μεγαλο ποϊντ που πιστευω δεν βλεπουν πολλοι Ελληνες (και οι Δυστυχεις ακομα λιγοτερο).
Μια σκατα τα παμε, οχι χαρα. Με τετοιο δυναμικο η Ελλαδα επρεπε να πεταει. Κυριολεκτικα. Πειτε μου ενα νουμερο: ποσοι τουριστες πανε στην (ψιλοαδιαφορη) Φλωριδα καθε χρονο? Ποσοι στην Ισπανια?
Το κυριοτερο, ποσους εχουμε αναγκη για να γινουμε πραγματικα πλουσια χωρα?
Για να καταλαβεις ποσο ασχημα τα παμε, η ιδεα οτι το Ελληνικο θα εφερνε 1 εκατομμυριο τουριστες δεν ειναι παλαβη. Μιλαμε για 2700 ατομα την ημερα. Σαν ενα μεγαλο μαλτιπλεξ ακουγεται, οχι σαν κατι εξωπραγματικο. Συγκριτικα, το Disney World της Φλωριδας εχει 52,5 εκατομμυρια επισκεπτες ετησιως! Πιανει σχεδον 1 εκατομμυριο την βδομαδα δηλαδη, οχι το ετος!
δεν ειμαι σιγουρος οτι ισχυει, αλλα σε καθε περιπτωση, η Ισπανια δεν ειναι νησιωτικη χωρα ουτε εχει τοσο αναγκη τον τουρισμο. Και παλι σε πραγματα οπως μονιμη κατοικια για συνταξιουχους και τετοια νομιζω μας εχει αφησει πολυυυ πισω.
ξερω και τον οικονομολογο που εχει ακριβως τις σωστες τεχνικες για να το κανει, και το εχει κανει ας πουμε με ορυχεια στο Περου. Αλλα φοβαμαι οτι δεν εχουμε επαρκη στοιχεια σε περιφερειακο επιπεδο (ενω το Περου εχει!!).
Πολυβωτη
αναρωτιεμαι γιατι καποιες βαθιες μου διαισθησεις, μετα απο δεκαετιες ενασχολησης και παρατηρησης σου φαινονται καθρεφτακια σε ιθαγενεις. Το γεγονος οτι διαφωνεις δεν σημαινει οτι η κριση ή η μεθοδος, ή ακομα η ακεραιοτητα μου ειναι ανεπαρκης! Θα προτιμουσα πολυ αν μας ελεγες σε τι ακριβως διαφωνεις!
λαθος, δεν εχω direct evidence, τεκμηρια εχουμε μια χαρα. ΑΠο την ελλειψη επενδυσεων ας πουμε, διαχρονικη και συστηματικη, τεκμαιρεται οτι καπου κατι στην Ελλαδα δεν τις αγαπαει.
Και το γεγονος οτι η ΕλΣτατ δεν μετραει αυτα που θα με ενδιεφεραν να μαθω, δεν σημαινει οτι δεν ειναι ζητημα που πρεπει να ασχοληθουμε!
περιεργως η Κουτση Μαρια διαφωνει οταν ειναι τελικα να γινει η επενδυση. Αρα δεν συμφωνει και τοσο οτι κατι πρεπει να γινει. Για πολλες κουτσες Μαριες ειμαστε μια χαρα, τιποτα δεν πρεπει να γινει. ακομα και για τον Βρεννο (εναν λογικο νεο Ελληνα), καλα ειμαστε τελικα, ο τουρισμος δεν μπορει πολυ παραπανω.
να τις ακουσουμε λοιπον.