Κατά της απεγκληματοποίησης της δυσφήμησης

Η ποινική τιμώρηση της δυσφήμησης (συκοφαντικής ή μη) έχει αποτελέσει κατά το πρόσφατο παρελθόν αντικείμενο συζητήσεων και αντεγκλήσεων για πολλούς από τους ενδιαφερόμενους για ζητήματα δικαιοφιλοσοφικού ή ηθικού περιεχομένου. Οι κατ’ εξοχήν υπερασπιστές της απεγκληματοποίησης της δυσφήμησης φαίνεται πως είναι οι φιλελεύθεροι που συχνά αντιδικούν με τους «απέναντι» για το ζήτημα αυτό. Λαμβάνοντας ως δεδομένη την κατ’ αρχήν ανάγκη ποινικής τιμώρησης των ανήθικων συμπεριφορών θα εξετάσω τη φιλελεύθερη παράδοση και την ηθική της θεωρία σε μία προσπάθεια να δείξω ότι: 1) η ετεροβλάβη δεν είναι απαραίτητη για τον περιορισμό της προσωπικής αυτονομίας/ελευθερίας δράσης κατά την παράδοση αυτή 2) στις περισσότερες περιπτώσεις δυσφήμησης υφίσταται βλάβη κατά την ίδια παράδοση 3) το αν η δυσφήμηση είναι συκοφαντική ή όχι ελάχιστα επιδρά στην συγκεκριμένη συζήτηση εφόσον η συμπεριφορά του συκοφαντούντος είναι δόλια και 4) ακόμα και η κλασική ελευθεριστική θεωρία αδυνατεί να απαντήσει στην πρόκληση των υπερμάχων της ποινικής τιμώρησης.

Ι. Συνηθέστατα αναφέρεται στις συζητήσεις των ποπ ελευθεριστών ότι η αρχή της βλάβης είναι ταυτόσημη με τον κλασικό φιλελευθερισμό. Η θέση αυτή στηρίζεται, ασφαλώς, στη γνωστή φράση του J. S. Mill στο On Liberty, σύμφωνα με την οποία ο μόνος καλός λόγος για να περιορίζει κανείς την ελευθερία δράσης των πολιτών είναι η ετεροβλάβη (harm to others) και όπου υπονοείται, προφανέστατα, η άδικη ετεροβλάβη. Αυτή την αρχή θα θεωρήσω, αποφεύγοντας κάθε πρωτοτυπία, τη βάση της ηθικής θεωρίας του κλασικού φιλελευθερισμού. Το ποινικό δίκαιο, λοιπόν, έχει, ως μηχανισμός περιορισμού της αυτονομίας των πολιτών, πεδίο δράσης κάθε φορά που κάποιος εξ αυτών αδίκως βλάπτει κάποιον άλλο. Η κυρίαρχη θέση της αρχής αυτής στη φιλελεύθερη ηθική θεωρία δεν αμφισβητείται από κανέναν, συμπεριλαμβανομένου και εμού. Αυτό που αμφισβητείται έντονα και απόλυτα δίκαια είναι η αποκλειστικότητά της. Κι αυτό διότι ο θείος Mill συμπεριλαμβάνει, χωρίς κανένα δισταγμό και μάλλον αυτονόητα, και την αρχή της προσβολής (offence principle) στη θεωρία του. Ας δούμε και το πρωτότυπο προς αποφυγήν αμφισβητήσεων:

Read moreΚατά της απεγκληματοποίησης της δυσφήμησης

Μονόπρακτο περί δεξισμού

Dramatis personae: Ολοφυρόμενος Αριστεριστής Ωρυόμενος Αριστεριστής Αλαλάζων Αριστεριστής Συνιστολόγος Χορός Ευαισθήτων Κυριών με Φιλοσοφικάς Ανησυχίας Κάποτε στον 21ο αιώνα. Κάπου στην πεπολιτισμένη Δύση. Ίσως σε κάποιο σεμινάριο πολιτικής φιλοσοφίας. Ίσως στο Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ. Ολοφυρόμενος Αριστεριστής: (κατηφής, χαμηλόφωνα, αλλά με εξάρσεις της έντασης της φωνής σε κρίσιμα σημεία) Πολλές είναι οι συμφορές μέσα στον … Read more Μονόπρακτο περί δεξισμού

The cat is under the tree (ή “Ο γάτος είναι στο χαλάκι”)

   Σήμερα συνάντησα τον κύριο της φωτογραφίας.   Σας διαβεβαιώ ότι πρόκειται για κύριο, το έλεγξα αυτό, με όσο τακτ μου είχε απομείνει, καθώς ήμουν κατενθουσιασμένος με τη γνωριμία μας! Τον γνώρισα σε έναν περίπατο, και ο ίδιος δεν μπήκε στον κόπο να μου συστηθεί. Με πλησίασε απλώς με το αρρενωπό του περπάτημα, μου γκρίνιαξε … Read more The cat is under the tree (ή “Ο γάτος είναι στο χαλάκι”)

Η αβάσταχτη χυδαιότητα των δυνατών

Την τελευταία φορά που αποφάσισα να κάνω μία βόλτα σε ένα προάστιο της Αθήνας βρέθηκα αντιμέτωπος με ένα δυσεπίλυτο γρίφο. Έπρεπε να υπερπηδήσω παντός είδους εμπόδια, να αποφύγω παρκαρισμένα αυτοκίνητα και πόρτες που άνοιγαν άκριτα και, πολλές φορές, να κατεβώ στο οδόστρωμα για να συνεχίσω την πορεία μου. Φυσικά, δεν είχα προνοήσει να φορέσω επιστραγαλίδες … Read more Η αβάσταχτη χυδαιότητα των δυνατών