Το στρουμφοχωριό ως κοινοτιστική παραβολή

Αφιερωμένο στον Κωνσταντίνο!

Όλοι μεγαλώσαμε βλέποντας Στρουμφάκια [και τώρα μεγαλώνει έτσι και ο Γιάννάκης!]. Μαζεύαμε τα αυτοκόλλητα, τραγουδούσαμε τα τραγούδια, ερωτευθήκαμε την Στρουμφίτα. Πού να ξέραμε τότε ότι, άθελά μας, υποβαλλόμασταν σε πανούργα πλύση εγκεφάλου…

Η όλη στρουμφοϊστορία δεν είναι παρά μια άσκηση πολιτικής φιλοσοφίας, καλύτερα μια κοινοτιστική παραβολή.

Ας πούμε:

Τα Στρουμφάκια δεν θα μπορούσαν παρά να ζουν σε ένα Στρουμφοχωριό, όχι βέβαια σε πόλη. Το χωριό επιτρέπει μικρό μόνο πληθυσμό, άρα έντονο κοινωνικό έλεγχο, μικρή κοινωνικοοικονομική διαφοροποίηση και εν τέλει στενό φάσμα αντιλήψεων, απόψεων, κοσμοθεωρήσεων. Στο Στρουμφοχωριό είμαστε στο εμείς.

Στο Στρουμφοχωριό όλοι ζούνε αγαπημένοι. Οι πλάκες είναι πάντα αθώες, δεν υπάρχει ταξική πάλη, ποτέ το συμφέρον του ενός δεν συγκρούεται με το συμφέρον της ολότητας. Επίσης, στην μικροκοινωνία του Στρουμφοχωριού όλοι ξέρουν την θέση τους, όλοι ασκούν την τέχνη τους και δεν παρατηρούνται επαγγελματικές μεταβολές ούτε ανοίκειες φιλοδοξίες. Προεξάρχει ο τρόπος ζωής των Στρουμφ, ιδεολογία τους είναι η ανεμελιά, η καλοσύνη, η ξεγνοιασιά. Η υπεράσπιση ακριβώς αυτού του συνεκτικού τρόπου ζωής της κοινότητας από την εξωτερική επιβουλή αποτελεί βασικό θέμα της όλης αφήγησης.

Ο σοφός γέροντας. Μη εκλεγμένος φυσικά.

Ο Μπαμπαστρουμφ είναι ο πατερούλης όλων των Στρουμφ. Κυβερνά καλοκάγαθα, μειλίχια, πεφωτισμένα, για τον λαό, αλλά χωρίς τον λαό. Η γνώμη του ποτέ δεν αμφισβητείται, δεν μοιράζεται την πολιτική εξουσία, δεν εξελέγη ποτέ ούτε αποζητεί την λαϊκή νομιμοποίηση (την οποία όμως έχει!). Επιβάλλεται στους πολλούς με το κύρος της προσωπικότητάς του και την ξεχωριστή σοφία του. Κατέχει όλη την γνώση στο μεγάλο βιβλίο του και ασκεί τα ημιθρησκευτικά του καθήκοντα μόνος. Τα υπόλοιπα Στρουμφάκια δεν δικαιούνται να αγγίξουν το μεγάλο βιβλίο του και γιαυτό θεωρούν μαγείες όσα κάνει ο Μπαμπαστρουμφ. Όσες φορές έχουν επιχειρήσει να παρεισφρήσουν στο άντρο του, κάτι κακό συμβαίνει. Η καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων, που ώρισε τον Μπαμπαστρούμφ ως αγαθόβουλο βασιλέα, δεν πρέπει να αλλάζη.

Τα Στρουμφάκια έχουν όλα την ίδια κοσμοθεωρία, όσο έχουν κοσμοθεωρία: τραγουδάμε, μαζεύουμε βατόμουρα και αποφεύγουμε τον Δρακουμέλ. Δεν προβληματίζονται, δεν διερωτώνται, δεν αγωνιούν. Οι απαντήσεις βρίσκονται στην παράδοσή τους: έτσι ήταν και έτσι θα είναι πάντα. Ο Μπαμπαστρούμφ θα είναι πάντα ο αρχηγός μας και ο Δρακουμέλ ο εχθρός μας. Και κυρίως, ένα Στρουμφάκι δεν νοείται έξω από το Στρουμφοχωριό. Δεν φεύγει ποτέ από εκεί, δεν απομακρύνεται, δεν ζη αλλού. Γιαυτό και όλα τα Στρουμφάκια έχουν την ίδια εμφάνιση, ενώ η ταυτοποίησή τους γίνεται από δευτερεύοντα στοιχεία της αμφίεσής τους. Δηλαδή, η εξωτερική τους εικόνα χρησιμεύει για να υποδηλώνη το συνανήκειν τους και όχι την χωριστή τους ατομικότητα. Τα Στρουμφάκια φοράνε στολή!

Η αρχετυπική γυναίκα: ερωμένη.

Η Στρουμφίτα αποτελεί φαινομενικά μια παραφωνία στον γαλαξία των Στρουμφ. Τα μικρά χαριτωμένα γαλάζια Στρουμφάκια, σαν κινούμενα σχέδια που σέβονται τον εαυτό τους, δεν έχουν φύλο, πλην Μπαμπαστρούμφ. Μια εκτυφλωτικά γυναικεία παρουσία δεν ήταν αναγκαία αφηγηματικά, έρχεται όμως να ολοκληρώση το παραδοσιοκρατικό ιδεολόγημα της σειράς. Η Στρουμφίτα ως προσωποποίηση της θηλυκής γονιμότητας, ως μια μητέρα θεά ανάμεσά μας, απολαύει μεν σεβασμού, αλλά ενδεικνύει και την θέση της γυναίκας: πάντα όμορφη και θελκτική, φοράει τις γόβες της ακόμη και στο δάσος και τα μαλλιά της έχουν την άψογη κομμωτηριακή εμφάνιση όλες τις ώρες της ημέρας. Το δε χαρακτηριστικώτερον, όλα τα Στρουμφάκια έχουν την τέχνη τους, το επάγγελμά τους ή το χαρακτηριστικό τους, από τα οποία αρύονται και το όνομά του το καθένα: ο Ντορεμής, ο Χαχανούλης, ο Σκουντούφλης, ο Προκόπης, ο Μελένιος, ο Χουζούρης, ο Λιχούδης, ο Γκρινιάρης, ο Σπιρτούλης. Η Στρουμφίτα είναι απλώς η Στρουμφίτα, κάτι μόλις περισσότερο από μια Στρουμφομπάρμπι.

Ο προαιώνιος εξωτερικός εχθρός που συσπειρώνει το έθνος.

Και φυσικά ο εξωτερικός εχθρός: ο Δρακουμέλ ενσαρκώνει την συσπειρωτική λειτουργία του προαιώνιου εχθρού. Η κοινότητα ορίζεται (και) στον τόπο του Άλλου, ενώ ο μόνιμος συναγερμός καταπνίγει κάθε διάθεση για αυτόνομη πολιτική σκέψη. Η διαρκής κατάσταση ante portas που βιώνει το Στρουμφοχωριό, η συνεχής επαγρύπνηση κα επιστράτευση, συνδυάζονται με την δαιμονοποίηση του Δρακουμέλ. Το πολιτικό παιχνίδι γίνεται με όρους φωτός και σκότους.

Μου την στρουμφίζει αυτή η κατάσταση!

19 thoughts on “Το στρουμφοχωριό ως κοινοτιστική παραβολή”

  1. Για τη Στρουμφιτα επίσης πρέπει να προσθέσουμε πως δεν είναι τυχαίο ότι -σύμφωνα με τα πρώτα επεισόδια- είναι δημιούργημα του Δρακουμέλ με σκοπό να φέρει τα στρουμφάκια στο κάστρο του και να τα μετατρέψει σε χρυσάφι… ;)

    Reply
  2. Κι άλλο πράγμα σου ξέφυγε: όλα τα στρουμφάκια είναι μπλέ!
    Εξού και οι δαπίτες ήταν κάποτε στα παν/μια …τα στρουμφάκια (όχι τόσο άκακα βέβαια…, πάντως μερικές στρουμφίτες τους ήταν καλές!).

    Reply
  3. Πάντως το εν λόγω κόμικ έχει πολλάκις κατηγορηθεί ως προπαγανδιστικός μηχανισμός κοινωνικοποίησης των παιδιών. Η υποταγή, η μαζοποίηση, η πεφωτισμένη δεσποτεία και ο κακός… γάτος, αποτελούν οπτικές ενός γνήσια απολυταρχικού καθεστώτος.

    Reply
  4. Πρώτον, ευχαριστώ για την αφιέρωση. Δεύτερον, δεν κατάλαβα γιατί έτυχα τέτοιας τιμής. Μήπως επειδή είμαι, ξερω ‘γω, κοινοτιστής; Ή, ακόμα καλύτερα, επίδοξος Μπαμπαστρουμφ; Από μούσι είμαι (θα είμαι και πάλι οσονούπω δηλαδή) κομπλέ. Από πολιτική θεωρία δε νομίζω. Μήπως πάλι επειδή μου αρέσουν τα Στρουμφ; Άσε που μου την στρουμφίζει εύκολα. Εκτός αν απλά θυμήθηκε ο παλιός μου φίλος την αδυναμία που μου έχει τώρα που θα ξαναφήσω μούσι. Όπως και να ‘χει, the Smurfs rock.

    ΥΓ: Ήρθε πια ο καιρός που ο πάλαι ποτέ Ιερός Δράκων της αΜ χρειάζεται σύνδεσμο στο όνομά του για να ταυτοποιηθεί η διαδικτυακή αφεντομουτσουνάρα του. O tempora o mores!

    Reply
    • Κωνσταντινε ελα πισω στον λαο σου!

      Παρατα την υπερασπιση της πατριδας, αφου θα τα πουλησουμε τα νησια ουτως ή αλλως για να μειωθει λιγο το χρεος.

      Παρεπιμπτοντως ξερετε τι ειναι ωραιο στα στρουμφακια? οτι σε καθε γλωσσα εχουν ονομα που να μοιαζει σαν να ειναι σε άλλη (συγγενη ομως) γλωσσα.
      Στα γαλλικα Schtroumpf, ακουγεται γερμανικο (κατι που βεβαια στα ελληνικα δεν φαινεται παρολο που ειναι η ιδα λεξη ουσιαστικα).

      Στρουμφιτα, ισπανικη καταληξη. Στα ισπανικα? Πιτουφινα, ιταλικη καταληξη, Smurfette στα αγγλικα, μαλλον γαλλικη καταληξη.

      Reply
  5. Τι έχουν τα στρουμφάκια ρε νεοφιλελεύθεροι;

    Reply
  6. Το smurf ετυμολογείται και ως Socialist Man Under Red Father απο κάποιους κακόπιστους.

    Reply
  7. Θα ηθελα πολυ να διαβασω μια παρομοια αναλυση αλλα για το αγαπημενο μου κομικ  τον Αστεριξ!!Εκει μπορει να υπαρχει ο Δρακουμελ και να εχει το ονομα Ιουλιος Καισαρας αλλα το γαλατικο χωριο δεν εχει καποιον μπαρμπα-Στρουμφ.Η κοινοτητα αυτη ειναι περισσοτερο δημοκρατικη,οι θεσμοι της περισσοτερο τυπικοι ενω οσον αφορα το θεσμο του αρχηγου που κατεχει ο Μαζεστιξ γνωριζει πολλες φορες την αμφισβητηση!!

    Reply
  8. Τι κινούμενα σχέδια βλέπουν οι νεοφιλελεύθεροι;

    Α ναι. Όταν σκοτώνουν gunships μέσω υπολογιστή άπλυτους στο Ιράκ.

    Reply
  9.  
    η μέγιστη αδικία πάντως είναι ότι τα στρουμφ τα θυμούνται όλοι ενώ το αριστούργημα την φρουτοπία κανείς.
     
    νέο-νουάρ με λαχανικά, τι να πούνε τα στρουμφάκια τώρα…

    Reply
  10. Πολυ ενδιαφερουσα αναλυση. Συμφωνω μαζι σου, λιγο πολυ αρκετοι καπως ετσι το ερμηνευουμε το στρουμφοχωριο. Συμφωνω και με τον Σναποραζ, η Φρουτοπια ηταν καταπληκτικη εγχωρια παραγωγη.
     Πιστευω επισης οτι αξιζει τον κοπο να αναλυθει και ενα αλλο, πολυ ενδιαφερον καρτουν, οι Thundercats.

    Reply
  11. Η φρουτοπία ήταν δείγμα του σωστού ελληνικού πατερναλισμού. Ήταν όμως και ένα σημαντικό αντιπαράδειγμα μαρξιστικής φεουδαρχίας με βάση τον βασιλευόμενο κομμουνισμό.

    Ο Πίκος Απίκος ήταν ο μέγας δικτάτορας και οι σφαγείς των φρούτων πρέπει να τιμωρηθούν.

    Reply

Leave a Comment