Περί της αγοράς ενέργειας

Η αγορά ενέργειας είναι η αγορά με τις τεράστιες στρεβλώσεις, την διαφθορά και το κρυμμένο δυναμικό. Εκεί θα κριθούν πολλά.

Η λατρεμένη μας ΔΕΗ, η φορτωμένη 22.000 υπαλλήλους στην αρχή της κρίσης (την στιγμή που η αντίστοιχη πορτογαλική εταιρεία έχει 12.000 και η αντίστοιχη φιλλανδική μόλις 10.000), εξακολουθεί να δεσπόζη στην εγχώρια αγορά ενέργειας. Παρά το γεγονός ότι η αγορά έχει τύποις απελευθερωθή με σειρά νομοθετημάτων (ήδη με τον Ν. 2773/1999 επί Ευ. Βενιζέλου), ο κλάδος της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας παραμένει κρατικό μονοπώλιο (αναφερόμενο μερίδιο 98% για το 2013). Εις βλάβην των καταναλωτών φυσικά.

Για τον λόγο αυτό είναι αναγκαία η πώληση της λεγόμενης μικρής ΔΕΗ (Ν. 4273/2014), με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στην μία ή στην άλλη συσκευασία, προκειμένου να ανοίξη πραγματικά η αγορά. Το ζήτημα δηλαδή δεν είναι απλώς εισπρακτικό, αλλά βαθύτατα μεταρρυθμιστικό και θεσμικό. Η διαιώνιση της παρούσας κατάστασης διαιωνίζει τον βρόχο της κρατικής ΔΕΗ επί της αγοράς ενέργειας. Από το μονοπώλιο ωφελείται μόνο ο μονοπωλητής.

Η ΔΕΗ αποτελεί όμως και σεσημασμένη και διαβόητη εστία διαφθοράς. Και το πρόβλημα δεν εντοπίζεται μόνο στην συμμορία που λέγεται ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, εκλεκτά μέλη της οποίας οδεύουν προς το εδώλιο του ΤριμΕφΚακ.

Φωτόπουλος στα κάγκελα. Έτσι.
Φωτόπουλος πίσω από κάγκελα. Έτσι.

Read moreΠερί της αγοράς ενέργειας

Η ελεύθερη αγορά των αισθημάτων

Υπάρχει μια αγορά που είναι τόσο αρρύθμιστη, τόσο άναρχη, τόσο αδιάφορη στις ανισότητες που προκαλεί και τόσο κωφή στην αναδιανομή των αγαθών της, που δεν θα μπορούσε να την ελπίση ούτε ο πιο ακραία ανάλγητος φιλελεύθερος οικονομολόγος ούτε να την δη στον εφιάλτη του ο πιο ευαίσθητος σοσιαλιστής καλλιτέχνης (ως γνωστόν στην Ελλάδα οι οικονομολόγοι … Read more Η ελεύθερη αγορά των αισθημάτων

Οι σταθμευματίες

Μεθιστολόγηση αυτού εδώ του άρθρου, που δημοσιεύθηκε σαν σήμερα έξι χρόνια πριν, με κάποιες αλλαγές.

Με αυτήν την παράξενη νέα λέξη αναφέρομαι σε όλους εκείνους τους ταλαίπωρους, εκνευρισμένους, απορημένους οδηγούς που περιφέρονται περί τα οικοδομικά τετράγωνα μάταια αναζητώντας μία θέση στάθμευσης, καταρώμενοι την κυβέρνηση, την αποκεντρωμένοι διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση μαζί, βρίζοντας τους πιο τυχερούς από αυτούς που πρόλαβαν μια θέση, μοιραίοι και άβουλοι συνάμα.

Οι σταθμευματίες είναι συνήθεις, καθημερινοί ανθρώπινοι τύποι. Δεν κατοικούν μόνο στην μικροαστική Κυψέλη ή στην ταπεινή Αχαρνών: οποιοσδήποτε από εμάς θα μπορούσε να γίνη, και πράγματι γίνεται, ένας ακόμη απελπισμένος σταθμευματίας. Θέλω λοιπόν να αποτίσω φόρο τιμής στον Ανώνυμο Σταθμευματία και να του θυμίσω ταυτόχρονα μερικά πράγματα.

Σύμφωνα με το άρ. 34 παρ. 2 ΚΟΚ

2. Η στάση ή στάθμευση οχήματος απαγορεύεται:

α) Επάνω σε διαβάσεις πεζών ή ποδηλατιστών και σε απόσταση μικρότερη από πέντε (5) μέτρα από αυτές.

[…]

γ) Σε εισόδους και εξόδους κόμβων και σε απόσταση μικρότερη από δέκα (10) μέτρα από τη νοητή προέκταση της πλησιέστερης οριογραμμής του κάθετου οδοστρώματος.

[…]

θ) Σε απόσταση μικρότερη από είκοσι (20) μέτρα από φωτεινούς σηματοδότες και δώδεκα (12) μέτρα από πινακίδες υποχρεωτικής διακοπής πορείας (STOP), ως και σε θέση, στην οποία το όχημα κρύβει από τους χρήστες της οδού τη θέα των πινακίδων σήμανσης και σηματοδοτών.

ι) Σε απόσταση πέντε (5) μέτρων από την τομή οικοδομικών γραμμών ή των νοητών προεκτάσεων αυτών.

Read moreΟι σταθμευματίες

Παραγωγικοτητα, εργατικοτητα και ο μυθος του κακου επιχειρηματια

Μια παραδοσιακη ασχολια των Ελληνων ειναι να συγκρινουν τους μισθους και τα εισοδηματα τους με άλλες ευρωπαϊκες χωρες και να γκρινιαζουν για την “μεγαλη διαφορα”*. Με την ελευση του ευρω η συγκριση εγινε ακομα ευκολοτερη – και συχνοτερη θα ελεγα.

Κατι που φαινεται να ξεχνανε πολλοι ειναι οτι οι μισθοι και τα εισοδηματα πρεπει να παραγονται καπως. Ουτε η κυβερνηση, μητε ακομα περισσοτερο οι επιχειρησεις, μπορουν να πληρωνουν για καιρο υψηλοτερους μισθους απο αυτο που τελικα παραγουν οι εργαζομενοι.

Ειναι λοιπον πολυ σημαντικο να δουμε τι και ποσο παραγουν οι Ελληνες, για να συζητησουμε μετα ποιο επιπεδο μισθων θα ηταν δικαιο και πως μπορει να αυξηθει. Η απλη αληθεια ειναι οτι οι Ελληνες δεν παραγουν πολυ. Συχνα αυτο παρερμηνευεται στον δημοσιο διαλογο, σκοπιμως ή οχι, και προσφερονται στατιστικες περι εργατικοτητας των Ελληνων (οπως ωρες εργασιας ανα ετος) για να αποδειξουν το αντιθετο. Αφηνοντας στο πλαϊ ζητηματα μετρησης (το γεγονος οτι καποιοι Ελληνες δηλωνουν 50 ωρες εργασιας την εβδομαδα δεν σημαινει οτι οντως δουλευουν τοσο**) και κατανομης (ποιος δουλευει ποσο), δεν μεταφραζεται καθε εργατοωρα στην ιδια παραγωγη. Αν βαλετε τον Νικο Γκαλη να εκτελει βολες για μια ωρα, θα βαλει πιθανοτατα περισσοτερους ποντους απο μενα. Αυτο που πραγματικα μετραει λοιπον ειναι κυριως η παραγωγικοτητα, ορισμενη ως παραγωγη ανα ωρα εργασιας.

Η απλη και σκληρη αληθεια ειναι οτι η παραγωγικοτητα των Ελληνων ειναι χαμηλη, η δευτερη χαμηλοτερη στην ΕΕ15 μαλιστα. Συμφωνα με στοιχεια του ΟΟΣΑ και παιρνοντας την παραγωγικοτητα (ΑΕΠ ανα εργατο-ωρα) στις ΗΠΑ το 2008 ως μετρο συγκρισης, η Γερμανια εχει παραγωγικοτητα καπου στο 91%, η Γαλλια στο 96%, η Ισπανια στο 76% και η Ελλαδα μολις 58%. Για καθε ωρα δηλαδη που εργαζεται ενας κατοικος Ελλαδος, παραγει κατα μεσο ορο 42% λιγοτερο απο εναν Αμερικανο και 36% λιγοτερο απο εναν Γερμανο!

Read moreΠαραγωγικοτητα, εργατικοτητα και ο μυθος του κακου επιχειρηματια

Hyperbolic discounting: Επιχείρημα για κρατικούς περιορισμούς στο κάπνισμα?

Σε ένα σχόλιό του στο προηγούμενο κείμενο του SG για το κάπνισμα, ο Pelerin εξέφρασε την άποψη ότι ένας ορθολογικός άνθρωπος μπορεί να επιλέξει ένα προσδόκιμο 70 ετών ως καπνιστής παρά 80 ετών χωρίς να καπνίζει, ιδιαίτερα αν συνυπολογίσει τη χαμηλότερη ποιότητα ζωής σε τέτοια προχωρημένη ηλικία. Εφ’ όσον αυτή η επιλογή είναι ορθολογική αυξάνει την ευημερία του ατόμου, και άρα δεν έχει το κράτος το δικαίωμα να προσπαθεί να τον κάνει να περιορίσει το κάπνισμα. Αν και η άποψη αυτή φαίνεται αρχικά λογική, αγνοεί τα αποτελέσματα πρόσφατων μελετών στους τομείς της ψυχολογίας, καθώς και των behavioral και experimental economics, σχετικά με το πώς οι άνθρωποι αποτιμούν μελλοντικά συμβάντα.

Είναι κοινώς αποδεκτή η άποψη ότι η ικανοποίηση που νιώθει κανείς τώρα για ένα θετικό μελλοντικό συμβάν μειώνεται όσο περισσότερο αυτό το συμβάν απομακρύνεται στο μέλλον. Όπως λέει και ο λαός μας, “ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι”. Στην οικονομική ορολογία λέμε ότι people discount the future. Το μεγάλο ερώτημα όμως, με σημαντικές επιπτώσεις, είναι το πώς μειώνεται η ικανοποίηση όσο η χρονική απόσταση αυξάνεται. Με μαθηματική ορολογία, τι είδους συνάρτηση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει κανείς για να περιγράψει σωστά αυτήν την αντίστροφη σχέση?

Μέχρι πρόσφατα, η υπόθεση ήταν ότι οι άνθρωποι ακολουθούν το λεγόμενο exponential discounting λόγω της εκθετικής μορφής της συνάρτησης, η οποία υποθέτει ότι ο ρυθμός μείωσης της ικανοποίησης από την απομάκρυνση ενός συμβάντος στο μέλλον είναι σταθερός.  Το κύριο χαρακτηριστικό του exponential discounting είναι ότι οι προτιμήσεις των ανθρώπων είναι διαχρονικά συνεπείς. Παραδείγματος χάριν, ας υποθέσουμε ότι ρωτάμε κάποιον αν προτιμά 1000 ευρώ σε 12 μήνες ή 1100 σε 13, και εκείνος απαντάει 1100 σε 13. Αν οι προτιμήσεις του ατόμου είναι σύμφωνες με το exponential discounting και την τελευταία μέρα του 12 μήνα τον ξαναρωτήσουμε αν θέλει να πληρωθεί την επόμενη μέρα ή να περιμένει άλλον ένα μήνα, τότε εκείνος θα προτιμήσει να περιμένει όπως είχε αποφασίσει αρχικά πριν ένα χρόνο. Με άλλα λόγια, τα 100 ευρώ υπερβαίνουν το κόστος της καθυστέρησης κατά ένα μήνα άσχετα από το πότε το άτομο λαμβάνει την απόφαση.

Read moreHyperbolic discounting: Επιχείρημα για κρατικούς περιορισμούς στο κάπνισμα?

Κλειστα επαγγελματα ή πως πυροβολαμε (οικονομικα) τον εαυτο μας στο ποδι

Τα κλειστα επαγγελματα βλαπτουν σοβαρα τους μισθους μας και αυξανουν τις τιμες. Που ειναι οι κοινωνικα ευαισθητες εφημεριδες που στεναζουν για τον πληθωρισμο και τοσο νοιαζονται για το πορτοφολι μας, οταν πρεπει να τα κριτικαρουν?

Παντα αναρωτιομουν γιατι τα φορτηγα στην Ελλαδα ειναι τοσο παλια και σε κακη κατασταση σε αντιθεση με την υπολοιπη ΕΕ 15. Ακομα και στην παρομοιου εισοδηματος Ισπανια τα φορτηγα που βλεπει κανεις ειναι σημαντικα νεοτερα, φιλικοτερα στο περιβαλλον, ασφαλεστερα κτλ

Βρηκα λοιπον την απαντηση, οπως σε τοσα αλλα θεματα η διαφορα Ελλαδας και λοιπης ΕΕ δεν πρεπει να αναζητειται σε καποιον υπερφυσικο παραγοντα που κρυβεται στην φυση των Ελληνων, ουτε στην δηθεν φτωχεια μας και αλλους μυθους. Η Ελλαδα ειναι σημερα μια πλουσια χωρα αλλα η οικονομικη πολιτικη της παραμενει μιζερη, αναποτελεσματικη και παρωχημενη, εχοντας αλλαξει ελαχιστα απο την φτωχη Ελλαδα του 60. Η αγορα φορτηγων ΔΧ λοιπον, για καποιον παρανοϊκο λογο, ειναι κλειστη. Καποιοι τυχεροι κληρονομησαν απο τους παππουδες τους την αδεια να εχουν φορτηγο, οι υπολοιποι οχι μονο δεν εχουμε το δικαιωμα να διαλεξουμε αυτο το επαγγελμα αλλα πρεπει με το ζορι να πληρωνουμε αυτους τους τυχερους ολιγοπωλιακες τιμες. Συμφωνα με την Καθημερινη

η άδεια ενός φορτηγού Δ.Χ. αποτιμάται από 30.000 ευρώ έως και 350.000 ευρώ. Οι ακριβότερες άδειες αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι είναι αυτές των φορτηγών βυτίων υγρών καυσίμων. Συνέπεια του κλειστού χαρακτήρα της εν λόγω αγοράς είναι και η ηλικία του στόλου που κρίνεται πλέον επικίνδυνη καθώς φτάνει τα 18 έτη.

300 χιλιαδες ευρω η μια αδεια! Ξερετε τι σημαινει αυτο το νουμερο? Μα ακριβως την αξια του ολιγοπωλιου για τον κατοχο της αδειας! Χαριζουμε σε καποια ατομα 300.000 ευρω χωρις κανεναν απολυτως λογο! Οι Ελληνες γκρινιαζουν τοσο για τις υψηλες τιμες, αλλα ανεχονται μια τοσο σημαντικη αγορα για την λειτουργια της οικονομιας να ειναι ολιγοπωλιακη!

Υπαρχει επιστημονικη αιτολογηση για την υπαρξη τετοιων κλειστων επαγγελματων? Μονο σε εξαιρετικες περιπτωσεις. Μια ειναι η αγορα των ταξι, για την οποια εχω γραψει παλιοτερα. Τα ταξι σε μια πολη πιανουν πολυτιμο χωρο στον δρομο και ρυπαινουν. Αν η αγορα ηταν ελευθερη θα ειχαμε υπερβολικα πολλα ταξι, η οχληση που θα προκαλουσαν θα ηταν πολυ μεγαλυτερη απο το οφελος. Αλλα για τα υπολοιπα περιπου 70 επαγγελματα που ειναι κλειστα, ποια ειναι η αιτιολογηση?

Read moreΚλειστα επαγγελματα ή πως πυροβολαμε (οικονομικα) τον εαυτο μας στο ποδι