Λάθη του ΔΝΤ και λάθη των πολιτικών μας ηγετών (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο)

Δημοσιευθηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Τα κείμενα εργασίας του ΔΝΤ ερευνούν συνήθως στρυφνά τεχνικά θέματα που δύσκολα ξυπνάνε το ενδιαφέρον, ακόμα και της στενής επιστημονικής κοινότητας. Πριν από λίγες εβδομάδες όμως δημοσιεύτηκε ένα κείμενο απο τους Μπλανσαρ και Λη (ερευνητές του οργανισμού, ο πρώτος μάλιστα από τους επιφανέστερους του κλάδου) που προκάλεσε συζητήσεις στον δημοφιλή τύπο από την Ουάσιγκτων έως την Αυστραλία. Το κείμενο εξετάζει το συμμάζεμα των δημοσίων δαπανών που ακολούθησε την έναρξη της κρίσης το 2008, και πως συσχετίζεται με την οικονομική ανάπτυξη αυτών των οικονομιών. Το νέο που προκύπτει από το κείμενο, από το στόμα του ίδιου του επικεφαλής οικονομολόγου του οργανισμού, είναι ότι οι αναλύσεις του ΔΝΤ πριν την κρίση πιθανώς έχουν υποτιμήσει τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της μείωσης δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Με λίγα λόγια, η λιτότητα προκάλεσε μεγαλύτερες καταστροφές από ότι περιμέναμε. Σημαίνει αυτό ότι το ΔΝΤ (α) με δική του ευθύνη (β) πρότεινε μια πολύ κακή θεραπεία για την Ελλάδα; Η απάντηση είναι όχι, και όχι.

Ξεκινώ με μια κοινοτοπία. Στα οικονομικά είναι γνωστό ότι μια μείωση στις δημόσιες δαπάνες φέρνει, ceteris paribus (δηλ, σταθερώς κρατώντων των άλλων παραγόντων), υφεσιακή πίεση στην οικονομία. Το ΔΝΤ στις προβλέψεις του για την Ελλάδα π.χ., ανέφερε ρητά ότι το δημοσιονομικό νοικοκύρεμα που προβλεπόταν στο Μνημόνιο θα έφερνε ύφεση, δηλαδή μείωση της παραγωγής και των εισοδημάτων στην Ελλάδα. Ακόμα και αν δεν ήταν προφανές στους οπαδούς της λαϊκιστικης ρήσης του Γ. Παπανδρέου περί αριθμών και ανθρώπων, οι οικονομολόγοι ξέρανε ότι η ύφεση θα ερχόταν με όλα τα συνεπακόλουθα στραβά όπως αύξηση ανεργίας και γενικής δυστυχίας.

Read moreΛάθη του ΔΝΤ και λάθη των πολιτικών μας ηγετών (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο)

Υπόθεση απόδρασης Βλαστού

Πραγματικά περιστατικά:

Ο κρατούμενος βαρυποινίτης Βλαστός οργανώνει την επόμενη απόδρασή του. Ένα ελικόπτερο, όπου επιβαίνουν ένοπλοι συνεργοί του, προσεγγίζει τις φυλακές. Το πλήρωμα του ελικοπτέρου εκτελεί τους αναγκαίους χειρισμούς υπό την απειλή των όπλων των συνεργών του Βλαστού. Μόλις προσεγγίση αρκετά το ελικόπτερο, οι συνεργοί του Βλαστού ανοίγουν πυρ κατά των φρουρών του καταστήματος κράτησης, οι οποίοι ανταποδίδουν. Ως αποτέλεσμα της ανταλλαγής των πυροβολισμών, ο χειριστής του ελικοπτέρου εξαναγκάζεται σε αναγκαστική προσγείωση, το ελικόπτερο υφίσταται σοβαρές φθορές από βολίδες, ενώ το έτερο μέλος του πληρώματος, ο μηχανικός, τραυματίζεται. Ο Βλαστός πέφτει από ικανό ύψος κατά την προσπάθειά του να αναρριχηθή στο ελικόπτερο με μία ανεμόσκαλα και τραυματίζεται και αυτός.

Ποια η ποινική ευθύνη των φρουρών του καταστήματος κράτησης που πυροβόλησαν;

Το ελικόπτερο της μεγάλης φυγής
Το ελικόπτερο της μεγάλης φυγής

Read moreΥπόθεση απόδρασης Βλαστού

Ευχάριστο νεοφιλελέδικο διάλειμμα

Εντάξει, σήμερα σας έχω ένα πολύ εύκολο, ακόμη και οικονομολόγος το βρίσκει. Ποιος φιλελεύθερος διανοούμενος έλεξε τάδε; “Allgemeine Schulpflicht. Unentgeltlicher Unterricht.” Die erste existiert in Deutschland, das zweite in der Schweiz [und] den Vereinigten Staaten für Volksschulen. Wenn in einigen Staaten der letzteren auch “höhere” Unterrichtsanstalten “unentgeltlich” sind, so heißt das faktisch nur, den höheren … Read more Ευχάριστο νεοφιλελέδικο διάλειμμα

Οι επιπτωσεις των εργασιακων ρυθμισεων: Ελαχιστος μισθος και ανεργια

Η ολη συζητηση για τους ελαχιστους μισθους γινεται συχνα αγνοωντας το βασικο διλημμα: οπως εχουν τα πραγματα σημερα πιθανοτατα δεν μπορουμε να εχουμε και πολλες θεσεις εργασιας και υψηλους μισθους. Επιλογες υπερ υψηλοτερων μισθων σημαινουν θυσια καποιων εργαζομενων.

Η επίδραση των ελάχιστων μισθών στην οικονομία και ειδικότερα στην απασχόληση και ανεργία είναι απά τα πιο πολυμελετημένα ζητήματα στην οικονομική επιστήμη. Η θεωρία λέει ότι όπως συμβαίνει με κάθε άλλη τιμή σε κανονικές αγορές, η τιμή της εργασίας επηρεάζει την ζήτηση για εργασία. Το πώς επηρεάζει ο μισθός την απασχόληση σε μια συγκεκριμένη στιγμή και περιοχή όμως δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα. Είναι προφανές ότι μεγάλες κινήσεις τιμών θα είχαν εύκολα προβλέψιμο αποτέλεσμα. Αν σε οποιαδήποτε πόλη του πλανήτη το κράτος μπορούσε να εφαρμόσει πλήρως έναν νόμο που προέβλεπε ελάχιστο μισθό της τάξης των 7 εκ. ευρώ, είναι σίγουρο ότι η οικονομική δραστηριότητα θα νέκρωνε και η ανεργία θα εκτινασσόταν. Αν μετά είχαμε άρση του νόμου, η απασχόληση θα αυξανόταν έντονα. Είναι πολύ δυσκολότερο όμως να πεις τι ακριβώς θα συμβεί αν στην Νέα Υόρκη ο ελάχιστος μισθός ανέβει σήμερα κατά 10%. Μπορεί καταρχάς να πέσει η ζήτηση των πχ στις πιτσαρίες για ανειδίκευτους εργαζόμενους. Αλλά μπορεί να ανέβει το εισόδημα των ανειδίκευτων και η κατανάλωση τους τόσο, ώστε να ανέβει το ΑΕΠ και η ζήτηση για πίτσα, οπότε με την σειρά τους και οι πιτσαρίες να προσλάβουν εργαζόμενους, σε μια ακραία περίπτωση περισσότερους από πριν!

Γενικά μια αλλαγή στους κατώτατους μισθούς είναι σίγουρο ότι θα φέρει κάποιες αλλαγές στην οικονομία, όπως κάθε αλλαγή τιμών και το αποτέλεσμα πιθανώς δεν θα είναι μονοσήμαντο, ακόμα και για μια συγκεκριμένη τάξη εργαζομένων. Ακόμα και αν κοιτάμε μόνο τους εργαζόμενους στον κλάδο της εστίασης π.χ., είναι πιθανό να έχουμε νικητές και χαμένους.

Read moreΟι επιπτωσεις των εργασιακων ρυθμισεων: Ελαχιστος μισθος και ανεργια

Πιτσιρικια που ληστευουν τραπεζες

Διαβαζα το κειμενο ενος απο τα παιδια που εκαναν την ληστεια στο Βελβεντο.

Αυτοι οι τυποι ειναι σιγουρα πιο μοντερνοι, πιο ποπ, πιο κοντα στην δυτικη λαϊκη κουλτουρα ρε παιδι μου απο τους ξερους και ανυποφορα βαρετους τυπους της 17Ν. Το ιδιο το γεγονος οτι γραφουν σε μπλογκ λεει κατι για το στυλ ζωης τους, δεν ειναι ερημιτες σε ξερονησι. Και αυτο σε κανει να ανησυχεις. Ειναι μερικοι απο μας, πιθανοτατα μεχρι τα 25 μας (ισως και παραπανω για μερικους) πιναμε μπυρες στα ιδια μπαρ, κοιταζαμε τις ιδιες κοπελες και λεγαμε πανω κατω τις ιδιες μαλακιες. Για να το πω αλλιως, η 17Ν με φοβιζε γιατι δεν την καταλαβαινα, αυτοι εδω με φοβιζουν γιατι τους καταλαβαινω σχεδον απολυτα. Συνεχως γνωριζω ατομα που λιγο πολυ συμμεριζονται τετοιες αποψεις, βριζουν νυχθημερον το συστημα και τον καπιταλισμο. Για να λεμε την αληθεια, η διαφορα αυτων εδω με το μεσο παιδι σε μπαρ ειναι οτι αυτοι ειχαν και τα κοχονες να κανουν τα λογια πραξη.

Το ερωτημα ειναι γιατι προχωρησαν στο επομενο βημα. Τι οδηγει παιδια που εχουν γεννηθει στον Χολαργο να κυκλοφορουν με Καλασνικοφ?

Read moreΠιτσιρικια που ληστευουν τραπεζες

Ο νικητής τα παίρνει όλα! Υπεραστέρες και ανισοκατανομή του εισοδήματος

Αφορμή για την παρούσα ανάρτηση μου έδωσε ο σχολιασμός που ακολούθησε αυτό το άρθρο του Σωτήρη Γεωργανά. Σκοπός μου είναι να εκθέσω κάποιες σκέψεις σχετικά με την αύξηση της ανισοκατανομής εισοδήματος που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες. Θα ξεκινήσω με ένα υποθετικό, αριθμητικό παράδειγμα, το οποίο στη συνέχεια θα γενικεύσω παραθέτοντας κάποιους προβληματισμούς.

Ας υποθέσουμε ότι σε μια πόλη κατοικούν 200 άτομα τα οποία πάνε θέατρο μια φορά το μήνα. Από αυτούς οι 140 είναι λάτρεις του θεάτρου, και άρα είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν παραπάνω για μια παράσταση. Ας υποθέσουμε επίσης ότι στην πόλη υπάρχουν δύο θίασοι, του Χατζή και του Χρήστου. Ο θίασος του Χατζή είναι καλύτερος, και έτσι οι θεατρόφιλοι είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν μέχρι 50 ευρώ για μια παράστασή του και μόνο 30 ευρώ για μια παράσταση του Χρήστου. Οι υπόλοιποι 60 είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν 30 ευρώ για μια παράσταση του Χατζή και 20 ευρώ για μια παράσταση του Χρήστου. Πώς θα κατανεμηθεί το εισόδημα μεταξύ των δυο θιάσων? Ο θίασος Χατζή ξέρει ότι για να προσελκύσει και τους 200 θεατές θα πρέπει να βάλει είσοδο το πολύ 30 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή τα μηνιαία του έσοδα θα είναι 6.000 ευρώ (200 επί 30). Αν όμως επικεντρωθεί στους θεατρόφιλους, τότε μπορεί με είσοδο 50 ευρώ να κερδίσει 7.000 ευρώ το μήνα (140 επί 50). Αν ο θίασος Χατζή επιλέξει την πιο κερδοφόρα επιλογή τότε οι υπόλοιποι θα πάνε στον θίασο Χρήστου, ο οποίος χρεώνοντας την ανώτατη δυνατή είσοδο θα βγάλει 1.200 ευρώ το μήνα (60 επί 20). Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι η θεατρική αγορά δεν είναι ανταγωνιστική. Ο θίασος Χατζή έχει ένα ταλέντο το οποίο ο θίασος Χρήστου δεν μπορεί να μιμηθεί. Αυτό του δίνει σε ένα βαθμό μονοπωλιακή δύναμη.

Ας υποθέσουμε τώρα ότι ο θίασος Χατζή μπορεί να αναμεταδώσει την παράσταση έναντι πληρωμής με το λεγόμενο σύστημα pay per view, με ελάχιστο οριακό κόστος.

Read moreΟ νικητής τα παίρνει όλα! Υπεραστέρες και ανισοκατανομή του εισοδήματος

Λίγα λόγια για την ΟλΣτΕ 460/2013

Με την υπ’ αριθμ. 460/2013 ΟλΣτΕ κρίθηκαν τελικά αντισυνταγματικές οι βασικές διατάξεις του νόμου Ραγκούση για την ιθαγένεια. Το θέμα είχα σχολιάσει από την μεριά μου εδώ, εδώ, εδώ και εδώ. Παραπέμποντας σε εκείνα, σχολιάζω κάποια σημεία της απόφασης (το πλήρες κείμενο της απόφασης με τη μειοψηφία εδώ):

Ο λαός αποτελεί ένα από τα τρία συστατικά στοιχεία του Κράτους και το κυρίαρχο όργανο αυτού, ο καθορισμός δε των προσώπων που εντάσσονται σ’ αυτόν ανήκει ως κυριαρχική αρμοδιότητα στον εθνικό νομοθέτη.

Σωστό. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η εξουσία ορισμού ποιος ανήκει στον λαό και ποιος όχι είναι η εξουσία καθορισμού της σύνθεσης του ανώτατου κρατικού οργάνου. Αναλογιστήτε την περίπτωση π.χ. ενός κόμματος που αποφασίζει να απονεμηθή ιθαγένεια συλλήβδην σε 1 εκατομμύριο αλλοδαπούς. Και ποιο κόμμα θα ψηφίσουν οι νεήλυδες ημεδαποί.

Τούτο σημαίνει: α) ότι ο εθνικός νομοθέτης δεν περιορίζεται, κατ’ αρχήν, από το διεθνές δίκαιο να ορίσει τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες κτήσεως της ελληνικής ιθαγένειας- πλην της περιπτώσεως της δημιουργίας ανιθαγενών με αυθαίρετη πράξη ή της περιπτώσεως προσβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων-

Πολύ σωστό.

Read moreΛίγα λόγια για την ΟλΣτΕ 460/2013