οικονομικα – Page 13 – αναΜορφωση

Μια πρόταση για έξοδο από την δημοσιονομική κρίση

02/03/201001/03/2010 by Θ. Αλυσανδράτος

Η δημοσιονομική κατάσταση στην Ελλάδα έχει, σχεδόν, φτάσει στο απροχώρητο. Οι αγορές έχουν πάψει να μας εμπιστεύονται και η εξεύρεση δανεικών για να συνεχίσουμε να χρηματοδοτούμε τον παρόντα τρόπο ζωής μας γίνεται όλο και πιο δύσκολη υπόθεση. Υπό αυτές τις συνθήκες η μόνη λύση, πλην της πτώχευσης, είναι η υιοθέτηση δραστικών μέτρων που θα επιφέρουν θεμελιώδεις αλλαγές. Σε αυτό το πλαίσιο ο Φελντστάιν σε ένα άρθρο του στους FT προτείνει η Ελλάδα να εξέλθει προσωρινά από την Ευρωζώνη, να επανεισάγει τη δραχμή και μετά να εισέλθει ξανά σε αυτή, με νέα, υποτιμημένη, ισοτιμία. Τα προβλήματα που έχει αυτή η πρόταση του Φελντστάιν τα αναλύουν οι Μπάλντουιν και Βιπλός στο vox. Συνοπτικά η πρόταση του δεν είναι ούτε πολιτικά, ούτε οικονομικά βιώσιμη. Αν όμως η λύση δεν είναι ούτε η πτώχευση, ούτε η προσωρινή έξοδος, τότε τι μπορούμε να κάνουμε;

Στο ερώτημα αυτό απαντάνε οι Καβάγιο και Κοτάνι σε ένα άρθρο, πάλι στο vox, στο οποίο απορρίπτουν την πρόταση του Φελντστάιν και προτείνουν τη δική τους εναλλακτική. Κατ’αρχάς αναγνωρίζουν ότι σωστά ο Φελντστάιν εντοπίζει την ρίζα των δεινών της Ελληνικής οικονομίας στην μείωση της ανταγωνιστικότητας της και συμφωνούν ότι αν αυτή δεν βελτιωθεί το πρόβλημα δεν πρόκειται να λυθεί. Αντί για έξοδο από το κοινό νόμισμα και έκδοση μιας νέας, υποτιμημένης δραχμής, προτείνουν την αναδιάρθρωση του φορολογικού συστήματος με τέτοιον τρόπο ώστε τα έσοδα δε θα μειωθούν, αλλά οι επιδράσεις στην πραγματική οικονομία θα αυξήσουν την ανταγωνιστικότητα μας.

Στηρίζουν το επιχείρημα τους στο ότι οι εισφορές κοινωνικής ασφάλισης αποδίδουν περισσότερα έσοδα από τον ΦΠΑ, παρότι η εισφοροδιαφυγή είναι μεγάλη.

Καλλιο να σου βγει το ματι παρα τ’ονομα ή η συνωμοσια κατα της Ελλαδας

24/02/201021/02/2010 by S G

Η δημοσιονομικη μας κριση, αντι για πηγη συνωμοσιοθεωριων θα επρεπε να ειναι αφορμη για σκεψεις σχετικα με την εικονα της Ελλαδας στον κοσμο

Η δημοσιονομικη κριση ποναει τους Ελληνες και η πλημμυρα δημοσιευματων στον διεθνη τυπο (μερικα αντικειμενικα και σοβαρα, άλλα αστηρικτα, εντυπωσιοθηρικα και συχνα με ευρωφοβικη προκαταληψη) ποναει ισως ακομα πιο πολυ. Φανταζομαι αυτος ο πονος ειναι η αιτια για την αρνηση πολλων σχολιαστων να αναγνωρισουν τα σημαντικα μας λαθη και την επιθυμια τους να βρουν συνωμοσιες εναντιον της χωρας και σκοτεινες πλεκτανες*. Πως γινεται λενε η Ελλαδα, που δεν εχει τοσο μεγαλες διαφορες με αλλες χωρες, να χτυπιεται ετσι αλυπητα? Δεν ειναι αυτο ξεκαθαρο δειγμα ανθελληνικης συνωμοσιας?

Ειναι αληθεια οτι οι χρηματοοικονομικες αγορες δεν λειτουργουν πολυ ομαλα αυτες τις μερες, μικρες φημες και οχι ιδιαιτερα σημαντικα γεγονοτα οδηγουν σε δραματικες κινησεις των τιμων. Ειναι αληθεια οτι καποιοι επενδυτες προσπαθουν να εκμεταλλευτουν την ολη αβεβαιοτητα, κανοντας μεγαλα στοιχηματα οτι θα πεσει η τιμη του Χ περιουσιακου στοιχειου, προσπαθωντας να δημιουργησουν αυτοεκπληρουμενες προφητειες και αψηφωντας πληρως το κοστος των κινησεων τους σε επιχειρησεις και ολοκληρες οικονομιες.

Οι επενδυτες ομως δεν εχουν συναισθηματα, ειτε φιλελληνικα ειτε ανθελληνικα. Τοσα χρονια δεν αγοραζαν τα ομολογα μας με πολυ χαμηλα επιτοκια απο φιλελληνισμο, αλλα γιατι περιμεναν κερδος. Τωρα τα αποφευγουν γιατι το κερδος τους φαινεται πολυ αβεβαιο. Για αυτο δεν φταιει ομως κανεις αλλος παρα μονο εμεις.

Ισχυριζομαι οτι, περα απο τα αμεσα λαθη που εχουμε κανει (και αξιζουν χωριστο αρθρο), η Ελλαδα κανει συστηματικα και διαχρονικα ενα ακομα λαθος, δεν προσεχει καθολου την εικονα της.

Το ιστορικό της χρηματοπιστωτικής κρίσης 2: Οι ευθύνες

07/05/201020/12/2009 by Κώστας

Στο πρώτο μέρος εξήγησα πως μια σειρά αλλαγών στις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα οδήγησαν στην κρίση. Εδώ θα επιχειρήσω τό δύσκολο έργο της απόδοσης ευθυνών. Ελπίζω ότι το πρώτο μέρος θα θέσει τη βάση για μια νηφάλια συζήτηση βασισμένη σε στοιχεία αντί για μια προσπάθεια δημιουργίας εντυπώσεων. Για αυτό και θα απέχω από εκτεταμένη ανταλλαγή σχολίων με όσους επιλέξουν να αγνοήσουν τα γεγονότα που περιγράφονται στο πρώτο μέρος.

Μύθος 1: Μια άποψη διαδεδομένη μεταξύ της λαϊκιστικής δεξιάς (π.χ. όσους παρακολουθούν Fox News) είναι ότι το Community Reinvestment Act που ψηφίστηκε το 1977(!) για να θέσει τέλος στην πρακτική κάποιων τραπεζών να μην χορηγούν σε φερέγγυους δανειολήπτες(!) δάνεια για αγορά κατοικίας σε περιοχές στις οποίες κατοικούν μειονότητες, ενθάρρυνε τα δάνεια υψηλού ρίσκου. Τα στοιχεία ωστόσο δείχνουν ότι ο νόμος δεν είχε τέτοιο αποτέλεσμα, καθώς δεν απαιτούσε απαλλαγή του δανειολήπτη από τα κριτήρια φερεγγυότητας. Επιπλέον, ο νόμος αφορούσε τις τράπεζες και όχι τους subprime δανειστές οι οποίοι, όπως έδειξα στο πρώτο μέρος, ήταν η ρίζα του κακού. Δεσμεύει βέβαια τις θυγατρικές τραπεζικών ομίλων, οι οποίες όμως ήταν μικρό ποσοστό του συνόλου των subprime δανειστών. Σύμφωνα με την πρόεδρο του FDIC Sheila Bair και με μελέτη του Federal Reserve, μόνο το 25% των subprime δανείστων και το 6% των subprime δανείων υπάγονταν στο νόμο. Τα δε ποσοστά επισφαλειών μεταξύ αυτών των δανείων είναι συγκρίσιμα με αυτά επί του συνόλου των subprime δανείων. Άρα τα subprime δάνεια δόθηκαν από ιδιώτες όχι διότι τους ανάγκασε το κράτος αλλά για κερδοσκοπικούς λόγους, ενώ αυτά που δόθηκαν σε μειονότητες δεν ευθυνονται περισσότερο από τα άλλα για την κρίση.

Μύθος 2: Σχολίασε κάποιος σε προηγούμενο κείμενο ότι φταίνε οι “κρατικά χρηματοδοτούμενες εταιρίες” Freddie Mac και Fannie Mae “που αναλάμβαναν να ασφαλίζουν επισφαλή πακέτα στη δευτερογενή αγορά υποθηκών”.

Πως να μην αποφυγεις μια εθνικη χρεοκοπια

23/02/201014/12/2009 by S G

Δημοσιονομικο χαος, η ελληνικη αναξιοπιστια και το αμεριμνο σφυριγμα του πρωθυπουργου

ο Γ. Παπανδρέου ανέφερε ότι η καταπολέμηση της διαφθοράς, της γραφειοκρατίας και η αλλαγή του φορολογικού νομοσχεδίου θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην καταπολέμηση του οικονομικού προβλήματος.
[…]Οι άξονες στους οποίους θα κινηθεί η κυβέρνηση για την επίλυση του οικονομικού προβλήματος είναι επίσης η ενίσχυση και τόνωση της πραγματικής οικονομίας, το νοικοκύρεμα του δημόσιου τομέα και η στροφή στο αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας, στην πράσινη οικονομία.
Καθημερινη

Η Ελλαδα βρισκεται σε μια κρισιμη στιγμη. Η υποβαθμιση της πιστοληπτικης μας ικανοτητας απο την Fitch στα χειροτερα επιπεδα της τελευταιας δεκαετιας (ΒΒΒ+) και η πιθανη υποβαθμιση και απο τους αλλους δυο αξιολογητικους οργανισμους στελνουν ενα εξαιρετικα κακο μηνυμα στις αγορες και δυσχεραινουν τον δανεισμο της χωρας, σε μια στιγμη που η χωρα χρειαζεται να αντλησει πολυ μεγαλα ποσα απο τους διεθνεις επενδυτες.

Πληθος κειμενων στον διεθνη τυπο μιλανε ακομα και για ελληνικη τραγωδια (Τελεγκραφ, Γκαρντιαν, ΦΤ, WSJ, Σπηγκελ) εντεινοντας το προβλημα. Η εικονα της χωρας πεφτει σε επιπεδα που ειχαμε πολυ καιρο να δουμε.

Μπροστα στην ερχομενη καταιγιδα ειναι ξεκαθαρο οτι η Ελλαδα πρεπει να πολεμησει για την ανακτηση της αξιοπιστιας της. Σημερα τιμωρουμαστε οχι μονο για την σημερινες μας αδυναμιες αλλα κυριως για την ανευθυνοτητα που δειξαμε στο παρελθον και φαινεται να δειχνουμε σε σχεση με τις μελλοντικες υποχρεωσεις μας. Οι αγορες βλεπουν την πιθανοτητα χρεοκοπιας μας να ειναι υψηλοτερη απο οτι αυτη χωρών οπως η Κολομβια ή ο Παναμας! Χωρες σαν την Ιαπωνια, με διπλασιο χρεος ως ποσοστο του ΑΕΠ και αναιμικη αναπτυξη επι δεκαετιες εχουν πολυ ευκολοτερο δανεισμο και υψηλοτερη αξιολογηση. Η επισης μεσογειακη Ισπανια με την πολυ χειροτερη οικονομικη κριση που την εχει πληξει, απολαμβανει μια σχεδον κορυφαια πιστωτικη αξιολογηση (ΑΑ+ με αριστο το ΑΑΑ) και δανειζεται πολυ φτηνοτερα απο την Ελλαδα.

Η Ελλαδα δειχνει την εικονα μια χωρας με πολυ σπαταλα συνηθεια, μεγαλη μυωπια και ασυνηθιστα ελλιπη προνοητικοτητα. Εν μεσω τρομερης δημοσιονομικης στενοτητας, στις εκλογες κερδιζει ενα κομμα που υποσχεται αυξηση δαπανων.

Αστικα διοδια: μια αποτελεσματικη και δικαιη λυση για το κυκλοφοριακο

07/12/200907/12/2009 by S G

Οσο και αν παρουσιαζεται ως δηθεν ευαισθητος σοσιαλισμος, η αντισταση στα αστικα διοδια βλαπτει αμεσα τους αδυναμους αλλα πιθανως και ολη την κοινωνια μακροπροθεσμα

Στα οικονομικα μια απο τις παλαιοτερες λυσεις για προβληματα που εχουν να κανουν με εξωτερικοτητες (πχ περιβαλλοντικα ζητηματα) ειναι η φορολογηση της επιβαρυνουσας δραστηριοτητας, γνωστη και ως φορος Πιγκου. Στο ζητημα της υπερβολικης κινησης και ρυπανσης ΙΧ στο κεντρο μεγαλων πολεων εδω και δεκαετιες οι οικονομολογοι εχουν προτεινει την Πιγκουβιανη λυση, δηλαδη τα αστικα διοδια.

Αστικα διοδια εφαρμοζονται ηδη στο Λονδινο και στην Σιγκαπουρη, με καλη επιτυχια (βλ. κατω). Στην Ελλαδα τα αστικα διοδια ομως βρισκουν ισχυρες αντιστασεις, οχι μονο λογω παραδοσιακης αποστροφης των Ελληνων στις καινοτομες οικονομικες πολιτικες αλλα και λογω μιας πολυ στραβα εκλαμβανομενης κατανεμητικης δικαιοσυνης.

Σχολιάζοντας σχετικές δηλώσεις του Επιτρόπου Περιβάλλοντος κ.Σ.Δήμα ο υφυπουργός χαρακτήρισε τα αστικά διόδια αναποτελεσματικό και κοινωνικά άδικο μέτρο, καθώς όσοι έχουν χρήματα θα έχουν περισσότερες δυνατότητες μετακίνησης. «Μοναδική λύση, πρόσθεσε, είναι η ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς και η αποτροπή της εισόδου ΙΧ στο κέντρο».

Καθημερινη

Δυσκολα μπορει να δεις δηλωση πολιτικου που να πεφτει τοσο εξω.

Η αντικοινωνικη συμπεριφορα της ακραιας φοροδιαφυγης και μια σκανδιναβικη λυση

21/11/200920/11/2009 by S G

από τα 150 άτομα τα οποία έχουν ιατρεία στην περιοχή Κολωνακίου δηλώνουν τα 30 ετήσιο καθαρό εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ, άλλα 30 άτομα δηλώνουν από 10.000 – 20.000 ευρώ και επίσης 30 άτομα δηλώνουν καθαρό ετήσιο εισόδημα 20.000 – 30.000 ευρώ. […] «φαίνεται να υπάρχει μεγάλη αναντιστοιχία μεταξύ δηλώσεων και πραγματικών εισοδημάτων» και πρόσθεσε ότι « υπάρχει προκλητικός πλούτος που φοροδιαφεύγει».

Γ. Παπακωνσταντινου απο την Καθημερινη

Η Ελλαδα εχει προβλημα, τα δημοσια εσοδα απλα δεν επαρκουν για να συντηρησουν ενα ευρωπαϊκο κρατος, ποσο μαλλον ενα κρατος με ευρωπαϊκα εξοδα και ελληνικες παραδοσεις σπάταλης κακοδιαχειρισης.

Φαινεται μερος του προβληματος να ειναι η εξαιρετικα αντικοινωνικη συμπεριφορα διαφορων επαγγελματιων, που φοροδιαφευγουν ακραια. Πως το εννοω αυτο? Για καποιες επαγγελματικες ομαδες, το συστημα ειναι τοσο ασθενες που ουσιαστικα αφηνει τους πολιτες να επιλεγουν μονοι τους ποσο θα φορολογηθουν.

Φανταζομαι καθε πολιτης εχει τους λογους του να πιστευει οτι πρεπει να φορολογειται λιγοτερο απ’οσο οριζει ο νομος. Ο ενας εχει αρρωστο παιδι, ο αλλος θελει να αγορασει αυτοκινητο για τον συντροφο του, ο τριτος να στηριξει τους ηλικιωμενους γονεις του.

Απαραίτητη η στροφή προς “ευρωπαϊκές” εργασιακές πολιτικές στις ΗΠΑ;

17/11/200917/11/2009 by maikwl

O Paul Krugman έγραψε σε ένα πρόσφατο op-ed στους NYTimes κάποιες ενδιαφέρουσες σκέψεις για τις επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης στην οικονομία, την ανεργία που μαστίζει (για τα ιστορικά δεδομένα των ΗΠΑ) την χώρα και την ανάγκη άμεσων νέων μέτρων εργασιακής πολιτικής για την χώρα. Το κείμενο που ακολουθεί είναι μια γρήγορη ματιά στα γραφόμενα με σχόλια και συνδέσμους που ο PK δεν παραθέτει στο αρχικό κείμενο αλλά και μια εικασία για τους πραγματικούς (πολιτικούς) λόγους που γράφτηκε το άρθρο.

Historical unemployment rate (16 years and over), 1948-2009, Source: U.S. Bureau of Labor Statistics

Ο συγγραφέας ξεκινά με μια σύγκριση της περίπτωσης των ΗΠΑ όπου σε σχέση με την έναρξη της κρίσης “το επίπεδο απασχόλησης (employment level) έχει πέσει κατά 5% και το ποσοστό ανεργίας (unemployment rate) έχει διπλασιαστεί” με την εμπειρία της Γερμανίας όπου “το επίπεδο απασχόλησης έχει πέσει μόνο μισή ποσοστιαία μονάδα και το ποσοστό ανεργίας είναι οριακά υψηλότερο από τα προ-κρίσης επίπεδα” (δείτε τα παρακάτω γραφήματα για την περίπτωση των ΗΠΑ).

Employed level, Number in thousands, (16 years and over), 1999-2009 Source: U.S. Bureau of Labor Statistics

Unemployment rate, %, (16 years and over), 1999-2009, Source: U.S. Bureau of Labor Statistics

Μπορεί μια άνοδος του ΑΕΠ στην Αμερική να συμβεί παράλληλα με μια τόσο άσχημη εικόνα στα επίπεδα απασχόλησης; Και γιατί η Γερμανία δεν παρουσιάζει παρόμοια κατάσταση; Ο PK εξηγεί πως ο κύριος λόγος είναι η μονομερής έμφαση σε πολιτικές μεγέθυνσης του ΑΕΠ:

Here in America, the philosophy behind jobs policy can be summarized as “if you grow it, they will come.” That is, we don’t really have a jobs policy: we have a G.D.P. policy. The theory is that by stimulating overall spending we can make G.D.P. grow faster, and this will induce companies to stop firing and resume hiring.

Ο συγγραφέας υποστηρίζει πως η εναλλακτική λύση προϋποθέτει έμφαση σε κυβερνητική πολιτική για την άμεση στήριξη της εργασίας από τον δημόσιο τομέα (“New-Deal-style employment programs”) κάτι που ίσως είναι πολιτικά αδύνατο στην παρούσα φάση. Διαφορετικά, οι πολιτικές θα μπορούσαν να στηρίξουν θέσεις εργασίας του ιδιωτικού τομέα (κάτι που έχουν κάνει οι Γερμανοί).