Με αφορμή την πραγματικά ανατριχιαστική υπόθεση παιδικής πορνογραφίας/σεξουαλικής κακοποίησης που συγκλονίσε τον τόπο πριν από λίγο καιρό θυμηθήκαμε διά των εκπροσώπων μας που εμφανίζονται στα δελτία των 8 τη διάταξη που επιτρέπει τη δημοσίευση των ονομάτων των κατηγορουμένων για τέτοιες υποθέσεις. Φυσικά, δεν συγκλονιστήκαμε -κρίνοντας πάντα από τις αντιδράσεις των εκπροσώπων μας- όσο ταραχτήκαμε από τις αγωγές του Βγενόπουλου και την τιμή του γιαουρτιού αλλά αυτό ίσως και να είναι θετικό: πριν από λίγα χρόνια θα απορούσαμε που κάτι τέτοιο συνέβη στην Ελλάδα λες και η παιδεραστία βρίσκεται στα γονίδια των φράγκων και των βαρβάρων μονάχα. Τα ονόματα δημοσιεύτηκαν τελικά αλλά οι λαϊκοί ήρωες της αγαπημένης μας ηλεκτρικής συσκευής επιμένουν: πρέπει να δημοσιεύονται και οι φωτογραφίες και μάλιστα σε περισσότερες περιπτώσεις εγκλημάτων. Αφενός μεν συχνά συμβαίνει να έχουμε ομολογίες και ατράνταχτες “επιστημονικές” αποδείξεις αφετέρου δε σε πολλές χώρες με “αναπτυγμένο νομικό πολιτισμό” έτσι γίνεται. Ας το δούμε λίγο πιο προσεχτικά το ζήτημα.
Ι. Κάθε άνθρωπος είναι αθώος μέχρι αποδείξεως της ενοχής του. Η ενοχή αποδεικνύεται στα και ανακοινώνεται από τα δικαστήρια. Αυτή είναι μία αρχή που θεωρείται λίγο-πολύ αυτονόητη και δεν αμφισβητείται στις μέρες μας. Όταν κάποιος, λοιπόν, συλλαμβάνεται παραμένει αθώος μέχρι της ανακηρύξεώς του ως ενόχου από το δικαστή του ακόμα κι αν συνελήφθη με το όπλο στα χέρια και το κεφάλι του θύματος στην ποδιά του.”Μα”, θα εξανίσταντο οι Πάνοι Σόμπολοι τούτου του κόσμου, “ο ένοχος ομολόγησε”. Η ομολογία δεν αποτελεί απόδειξη ενοχής κατά τη δικονομία μας και αυτό όχι μόνο για λόγους αρχής: μπορεί κανείς να ομολογήσει ένα έγκλημα για μία σειρά από απολύτως κατανοητούς λόγους. Μία μητέρα ομολογεί για να σώσει το γιο της, ένας μοναχικός γέροντας για να σώσει ένα νέο παιδί, ένας ήδη φυλακισμένος εγκληματίας για να “βγάλει την υποχρέωση” απέναντι σε ένα συνάδελφο, ένας αθώος απλά και μόνο επειδή απειλήθηκε κοκ. “Έστω”, θα επιμείνει ο διαλογικός μου αντίπαλος, “αλλά αποδείχθηκε επιστημονικά ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος πυροβόλησε με το όπλο που σκότωσε το θύμα”. Τα αποδεικτικά μέσα, απαντώ εγώ, αξιολογούνται από τους ειδικούς και τους δικαστές. Και αυτό γίνεται στις αίθουσες των δικαστηρίων, σε δημόσιες συνεδριάσεις, και όχι στα γραφεία των ανακριτών ή στις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις ανάμεσα στους τελευταίους και τους δημοσιογράφους φίλους τους. Εδώ, ας μου επιτραπεί μία παρέκβαση: θα θυμηθεί κανείς ότι η ανάκριση είναι μυστική; Ρωτώ τόσο τους δικαστές όσο και τους δικηγόρους. Διότι το γεγονός ότι καταθέσεις και αποδεικτικά μέσα φθάνουν στα δελτία ειδήσεων και αξιολογούνται στις τηλε-δίκες δεν μοιάζει να απασχολεί κανέναν. Ούτε η δήλωση του τρισχαριτωμένου γκριζομάλλη πανσόφου σύμφωνα με την οποία θα πρέπει να αλλάξει ο νόμος γιατί όλοι έχουν πρόσβαση στις δικογραφίες και δεν πρόκειται να πάψουν να το κάνουν. Εγώ προτείνω να καταργηθεί και ο ΚΟΚ – αυτόν κι αν τον παραβιάζουν όλοι. Η προστασία των δικαιωμάτων του κατηγορουμένου και η μη ενοχοποίηση και διαπόμπευσή του πριν τη δίκη του είναι εκ των ων ουκ άνευ για μία πολιτισμένη χώρα. Κι αν κάποιες άλλες πολιτισμένες χώρες πράττουν αντίθετα, κάνουν πολύ άσχημα και διακινδυνεύουν το status τους ως τέτοιων. Επιπροσθέτως, αρχίζω να νιώθω ότι η έννοια “χώρα με νομικό πολιτισμό” γίνεται όλο και πιο δύσχρηστη στις μέρες μας: η Μ. Βρετανία, για παράδειγμα, με την μακρά παράδοσή της, τα έχει κάνει θάλασσα στον τομέα των δικαιωμάτων των συλληφθέντων/κατηγορουμένων (λίγο έλειψε να πέσει η κυβέρνηση με την επέκταση της κράτησης χωρίς απαγγελία κατηγορίας) υπό το κράτος του φόβου για την τρομοκρατία. Συνελόντι ειπείν, υπάρχουν πολύ καλοί θεσμικοί και πρακτικοί λόγοι για να αφήσουμε την κρίση της ενοχής των κατηγορουμένων για τις αίθουσες των δικαστηρίων και να μην τους περιφέρουμε ως εγκληματίες στα δελτία ειδήσεων.
ΙΙ. Ας δούμε, όμως,και πέρα από το νομικό/ηθικό κομμάτι του ζητήματος. Εντελώς πρακτικά ρωτώ: τι ακριβώς εξυπηρετεί η δημοσίευση των ονομάτων και φωτογραφιών των κατηγορουμένων κατά την σύλληψη τους ή κατά τη διάρκεια της ανάκρισης; Διότι, σίγουρα, καμμία αρχή δεν είναι απολύτως ασφαλής: όλες υπόκεινται σε εξαιρέσεις αν καταδειχθεί ότι η εξαίρεση αυτή θα επιφέρει ένα τόσο θετικό αποτέλεσμα που δε θα μπορεί να απαρνηθεί ένας λογικός άνθρωπος. Τι κερδίζουμε, λοιπόν, εδώ για να περιορίσουμε την εφαρμογή μίας ομολογουμένως σημαντικής αρχής που αφορά τόσο το νομικό μας πολιτισμό και την ηθική μας οικολογία όσο και ατομικά δικαιωμάτα συμπολιτών μας; Η απάντηση είναι… τίποτα! Τα ΜΜΕ, φυσικά, διαμαρτύρονται για απολύτως προφανείς λόγους: όταν αποκαλύπτεται μία φρικιαστική υπόθεση το ενδιαφέρον είναι τεράστιο και όποτε το ενδιαφέρον είναι τεράστιο οι ειδήσεις πουλάνε. Το ανθρώπινο κοπάδι που αποτελούμε όλοι εμείς “σοκάρεται” και διψάει για αίμα – όποιος του δώσει περισσότερο και πιο αχνιστό κερδίζει το παιχνίδι. Όταν γίνει η δίκη, μετά από 2 χρόνια κατά την συνήθη πρακτική, ποιος θα θυμάται τους παιδεραστές, τους δολοφόνους και τους βιαστές; Μόνο δίκες με διάσημους αντιδίκους ή πολιτικές προεκτάσεις κεντρίζουν το ενδιαφέρον του κοινού – οι άσημοι εγκληματίες ξεχνιούνται γρήγορα. Όταν, λοιπόν, μπορεί κανείς να δημοσιεύσει πλέον τα στοιχεία του κατηγορουμένου είναι πολύ αργά: κανείς δεν ενδιαφέρεται να τα μάθει.
Αυτά, όμως, δεν (πρέπει να) ενδιαφέρουν ένα πολιτισμένο και στοιχειωδώς σοβαρό κράτος. Η ικανοποίηση της ανάγκης του πλήθους για αίμα και θέαμα δεν αφορά την πολιτεία: αντίθετα, είναι υποχρέωσή της να αποτρέπει και να απομονώνει παρόμοιες εκδηλώσεις. Οι δίκες είναι, ευτυχώς, δημόσιες. Συνεπώς, ο καθένας μπορεί να τις παρακολουθήσει και δε βλέπω κανένα πρόβλημα με την ακριβή αναπαραγωγή των όσων διαδραματίζονται από τον τύπο. Μετά την καταδίκη, και με δεδομένο ότι η απαγγελία της είναι επίσης (καλώς) δημόσια, η δημοσιοποίηση των στοιχείων του κατηγορουμένου είναι θεμιτή. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το έγκλημα δεν είναι ιδιωτική αλλά δημόσια υπόθεση και μας αφορά όλους. Όταν, λοιπόν, η ενοχή θα έχει διαπιστωθεί, όποιος κόπτεται για την προστασία όλων μας από τους εγκληματίες και τα συναφή ας ενημερώσει το κοινό για την ταυτότητα του ενόχου όπως αποκαλύφθηκε στη δίκη. Επί της αρχής, θα έχουμε προστατεύσει τα δικαιώματα των κατηγορουμένων και τις αρχές του δικαίου μας. Στην πράξη, καλώς ή κακώς, κανείς δε θα δει ποτέ τη φωτογραφία του -τουλάχιστον στην τηλεόραση- με τη φράση “ο ειδεχθής εγκληματίας” από κάτω. Σε δύο χρόνια από σήμερα ποιος ζει ποιος πεθαίνει…
“Κάθε άνθρωπος είναι αθώος μέχρι αποδείξεως της ενοχής του”
Ενώπιον τίνος όμως; Ο φονιάς (πρέπει να) είναι αθώος για την μάννα του αδικοσκοτωμένου; Όχι βέβαια. Το τεκμήριο της αθωότητας (πρέπει να) δεσμεύει την κρατική δράση και κανέναν άλλο. Τα ΜΜΕ ας λένε ότι θέλουν.
“Μετά την καταδίκη, και με δεδομένο ότι η απαγγελία της είναι επίσης (καλώς) δημόσια, η δημοσιοποίηση των στοιχείων του κατηγορουμένου είναι θεμιτή.”
Θα ήθελες και θα ήθελα. Είναι όλα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα και είναι τζιζ κακό να τα επεξεργαζώμαστε.
Αν μετά αθωωθεί ο κατηγορούμενος και τα ΜΜΕ έχουν ήδη καταστρέψει ολοσχερώς την φήμη του, τι γίνεται; Προβλέπεις αποζημιώσεις;
Το τεκμήριο της αθωότητας (πρέπει να) δεσμεύει τους πάντες.
Θανάση, ούτε δια της τριτενέργειας του δικαιώματος σώζεται η κατάσταση;
Θα πρέπει, νομίζω, να είναι προφανή δύο πράγματα:
1) Η άρνηση οποιασδήποτε, τρόπον τινά, “τριτενέργειας” του άρθρου 6 παρ. 2 ΕΣΔΑ δεν προσβάλλει μόνο την ανθρώπινη αξιοπρέπεια αποδίδοντας σε κάποιον ένα ηθικό στίγμα που ακόμα δεν είναι βέβαιο ότι του αρμόζει και δύσκολα αποβάλλεται αλλά επίσης:
α) μπορεί να τον βλάψει βαρύτατα όχι μόνο σε ηθικό αλλά και σε οικογενειακό, επαγγελματικό, οικονομικό κλπ επίπεδο.
β)μπορεί να επιδράσει αρνητικά στο δικαίωμα στη δίκαιη δίκη όπως έχουμε διαπιστώσει πολλάκις με σειρά περιέργων αποφάσεων και παράνομων προσωρινών κρατήσεων. Θα πει κανείς “αυτό είναι πρόβλημα των δικαστών” αλλά αυτό δεν μοιάζει τόσο απόλυτο εν όψει του (2).
2) Τα ΜΜΕ δεν είναι “η μάνα του αδικοχαμένου”. Με αυτό δεν εννοώ ότι δε θα ήταν αξιοθαύμαστη μία τέτοια μάνα που θα σεβόταν το τεκμήριο της αθωότητας – αν και, προφανώς, μιλάμε για απαίτηση σχεδόν άδικη. Αλλά, παρά την κοινή ηθική αφετηρία, διαφορετικές είναι οι ευθύνες ενός παιδιού με σφεντόνα και διαφορετικές ενός αρχηγού κράτους με το πυρηνικό κουμπί στο γραφείο του: με τη δύναμη έρχεται και η ευθύνη. Και το κράτος δεν μπορεί να είναι αδιάφορο απέναντι σε αυτές τις διαφοροποιήσεις και να περιορίζεται στον έλεγχο της δικής του συμπεριφοράς.
Χεχε, αυτό πάντα μου θυμίζει το πανάρχαιο βιντεοκλίπ των Genesis. Στο σημείο 5:10.
Επ, κάποιος έβλεπε Spiderman πρόσφατα! :)
—
Αν αυτό ποτέ γίνει για κάποιον, πώς μπορεί να βρει το δίκιο του εκ των υστέρων; Σε ορισμένα επαγγέλματα η καταστροφή της φήμης είναι χειρότερη απ’την οικονομική καταστροφή. Τα πλούτη τα ξαναφτιάχνεις πιο εύκολα απ’όσο καθαρίζεις το κούτελο.
Ένας διασυρμός απ’τα ΜΜΕ πχ ενός παιδαγωγού/εκπαιδευτικού ή κληρικού μπορεί να σημαίνει και το τέλος της καριέρας του, ακόμα κι αν μετά αυτός αθωωθεί. Δεν είναι μικρό το ζήτημα.
Κωνσταντίνε,
Η επίκληση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας 9 φορές στις 10 σημαίνει ότι έχουμε φτάσει στον πάτο του επιχειρηματολγικού βαρελιού και ψάχνουμε να πιαστούμε από οτιδήποτε. Δεν είναι παρά μια δήλωση: και γιατί να μην προσβάλλεται η ανθρώπινη αξιοπρέπεια όποιου φιμώνεται εις το όνομα του τεκμηρίου της αθωότητας; Πόσο λογικό είναι ένας αθώος να κρατήται προσωρινώς, κατόπιν να καταδικάζεται πρωτόδικα και μετά σε δεύτερο βαθμό και παρά ταύτα να απαγορεύεται στους πολίτες να πούνε την γνώμη τους; Αντιθέτως λοιπόν, είναι η απαγόρευση που προσβάλλει βάναυσα το συνταγματικό δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου, κάτι πολύ πιο προφανές, χειροπιαστό και εξειδικευμένο. Και όχι μόνο αυτό, αλλά και το δικαίωμα καθενός εξ ημών ως πολίτες να ελέγχουμε την λειτουργία της δικαιοσύνης, να σχολιάζουμε αποφάσεις κ.λπ.
Για αυτό και υπάρχει το έγκλημα της δυσφήμησης. Όποιος γράψη ότι ο Κεφαλογιάννης είναι προστάτης χασισοκαλλιεργητών, αναλαμβάνει και την σχετική ευθύνη.
Έγκλημα αφηρημένης διακινδύνευσης της απονομής της δικαιοσύνης από κάποιον που υποστηρίζει την απεγκληματοποίηση της δωροδοκίας δικαστού ως εγκλήματος συμπεριφοράς; Παράξενο.
Φαίνεται να συμφωνούμε λοιπόν ότι αν εγώ γράψω στο Συνιστολόγιο ότι ο Κεφαλογιάννης δεν είναι απλώς καταδικασμένος εγκληματίας, αλλά διέπραξε τα όσα κατηγορείται δεν δεσμεύομαι από κανένα τεκμήριο αθωότητας. Η τριτενέργεια όπως σωστά αναφέρεις προϋποθέτει δύναμη. Προϋποθέτει όμως κάτι παραπάνω και με αυτό απαντώ και στον Μύρωνα: σχέση εξουσίας τέτοια που να προσομοιάζει επαρκώς με την σχέση κράτους και πολίτη. Γενικά είμαι πολύ δύσπιστος στην άμεση τριτενέργεια και ειδικά στην προκειμένη περίπτωση κανείς μας δεν είναι υπήκοος της κάθε Ζαχαρέα και του κάθε Χατζηνικολάου.
[quote]Αν αυτό ποτέ γίνει για κάποιον, πώς μπορεί να βρει το δίκιο του εκ των υστέρων; … Ένας διασυρμός απ’τα ΜΜΕ πχ ενός παιδαγωγού/εκπαιδευτικού ή κληρικού μπορεί να σημαίνει και το τέλος της καριέρας του, ακόμα κι αν μετά αυτός αθωωθεί.[/quote]
Το γεγονός ότι αθωώθηκε φυσικά και δεν σημαίνει ότι ήταν όντως αθώος βέβαια, έτσι; Ένα δικαστήριο θα δεσμευτή φυσικά, αλλά γιατί εγώ ή εσύ;
Κοίτα, σε αυτά τα πράγματα μόνο εκ των υστέρων μπορεί να γίνη κάτι. Κάθε προληπτικό μέτρο είναι λογοκρισία.
Μα η τιμωρία της ενοχής και η απαλλαγή της αθωώτητας έχουν αξία εφόσον επικυρώνονται και αναγνωρίζονται απ’την κοινωνία. Οτιδήποτε διαφορετικό θα σήμαινε αυτοδικία.
Πες λοιπόν ότι είσαι εγκληματίας και σκοτώνεις 5 άτομα και τη βγάζεις καθαρή. Το ξέρει μόνο ένας αυτόπτης μάρτυρας αλλά τα στοιχεία δεν φτάνουν και σε αθωώνουν. Ανεξάρτητα αν είσαι ένοχος, απ’τη στιγμή που το δικαστήριο σε αθωώσει είσαι και για μας τους υπόλοιπους αθώος. Δεν πα να χτυπιέται ο άλλος, δεν έχει πλέον δικαίωμα να κάνει τίποτα άλλο.
Κανένας φυσικά δε μπορεί να τον σταματήσει απ’το να πάρει τη δικαιοσύνη στα χέρια του και να σε καθαρίσει ή απλά να σου κόψει την καλημέρα, αλλά σε καμία περίπτωση δε μπορεί (και πρέπει) να επηρεάζει τρίτους ανοιχτά, ιδιαίτερα στα ΜΜΕ ή κάπου αλλού με μεγάλη απήχηση.
Θανάση εγώ δεν το βλέπω έτσι. Δε μιλάμε για πράγματα που επηρεάζουν τη δημιουργικότητα ή ξέρω γω την πολιτική πεποίθηση του εν λόγω ατόμου για να πεις πως «λογοκρίνεται». Δε μίλησε για τον Θεό του και τον φιμώσανε.
Μιλάμε για λοιδωρία ενός εν δυνάμει αθώου ατόμου προτού εκδοθεί τελεσίδικη καταδικαστική πράξη. Αυτό όχι μόνο είναι επικίνδυνο να επηρεάσει υποσυνείδητα τους ίδιους τους δικαστές- αν και φαντάζομαι είναι εκπαιδευμένοι να ΜΗΝ ακούν την κοινή γνώμη- αλλά και αν μετά αθωωθεί ο κατηγορούμενος να του έχει καταστρέψει οριστικά και αμετάκλητα την υπόληψη.
Προτιμώ η δικαιοσύνη να αποδίδεται στα δικαστήρια παρά στη τηλεδικεία. Η μόνη περίπτωση που βλέπω λοιπόν για σοβαρό κράξιμο είναι μετά από τελεσίδικη καταδικαστική πράξη. Τότε ας ανοίξει ο οχετός.
“Ανεξάρτητα αν είσαι ένοχος, απ’τη στιγμή που το δικαστήριο σε αθωώσει είσαι και για μας τους υπόλοιπους αθώος. Δεν πα να χτυπιέται ο άλλος, δεν έχει πλέον δικαίωμα να κάνει τίποτα άλλο.”
Δικαίωμα να προσβάλη την απόφαση μπορεί να μην έχη, έχει όμως δικαίωμα στην γνώμη του.
“δε μπορεί (και πρέπει) να επηρεάζει τρίτους ανοιχτά, ιδιαίτερα στα ΜΜΕ ή κάπου αλλού με μεγάλη απήχηση.”
Και μπορεί και πρέπει και λέγεται στίβος των ιδεών αυτό το πράγμα.
“Δε μιλάμε για πράγματα που επηρεάζουν τη δημιουργικότητα ή ξέρω γω την πολιτική πεποίθηση του εν λόγω ατόμου για να πεις πως «λογοκρίνεται»”
Η ελευθερία της έκφρασης είναι ποιοτικά ίδια είτε γράφω για το τεκμήριο αθωότητας είτε για συνταγές με αγκινάρες είτε για τα βασανισμένα μου σώψυχα.
Άρα είσαι cool με την ιδέα αν τσακωθείς ποτέ έξω απ’τα μπουζούκια με τον γιό του Κοντομηνά, αυτός να μπορεί να πάρει τηλέφωνο το μπαμπά του και να κανονίσει- στον «στίβο των ιδεών» πάντα- να βγάλουν στο βραδινό δελτίο του Alpha τις σχέσεις σου με την Μαφία, τα αλισβερίσια σου με τη Ζίμενς, τα τηλέφωνά σου με τον Εφραίμ, και το παιδοπορνογραφικό υλικό που έχεις στον σκληρό σου, έτσι;
Ελευθερία έκφρασης, χωρίς να έχεις καταδικασθεί ΟΥΤΕ ΚΑΝ κατηγορηθεί ποτέ. Απλά γιατί έτσι «πιστεύει» ο μπουζουκτσής επειδή του πήρες την τελευταία πιατέλα με τις γαρδένιες. Ας κρίνει το αγαπητό κοινό!
Ξέρεις, η ελευθερία έκφρασης όπως την παρουσιάζεις μου φαίνεται το ισοδύναμο του «σόρρυ που σου μαύρισα το μάτι, απλά ήταν εκεί που ήθελα να πάω τη γροθιά μου».
Η πανσοφία του νομοθέτη προστάζει να προστατεύουμε την ανωνυμία του κατηγορούμενου και να μην δημοσιοποιούμε προσωπικά του στοιχεία.
Η αρχή αυτή καταστρατηγείται σήμερα με την ανοχή της δικαστικής εξουσίας και των θεματοφυλάκων αυτής (δικαστές, εισαγγελείς, δικηγόροι κ.λ.π.) Η έννοια της ελευθεροτυπίας των Μ.Μ.Ε. τη σημερινή εποχή κατισχύει έναντι οποιουδήποτε άλλου δικαιώματος, ανεξαρτήτως κατοχύρωσης αυτού.
Σε μία ευνομούμενη πολιτεία , όπου λειτρουργούν θεσμοί και υπάρχει σεβασμός στους πολίτες της , οι ίδιοι οι πολίτες πιστεύω θα αντιδρούσαν στη δημοσιοποίηση των προσωπικών στοιχείων του κατηγορουμένου και στην δημόσια διαπόμπευση αυτού, (εξαίρεση ιδιαίτερα ειδεχθή εγκλήματα) Όμως σήμερα όπου τίποτα δεν λειτουργεί οι πολίτες νιώθουν απροστάτευτοι και ικανοποιούνται από την δημοσίευση του ονόματος του κατηγορούμενου γιατί τα Μ.Μ.Ε. έχουν το ρόλο της εισαγγελικής, ανακριτικής και καταδικαστικής αρχής , τον οποίο ρόλο επικροτεί το σύνολο σχεδόν των κατοίκων της χώρας.
Βεβαίως δεν πρέπει να δημοσιεύεται οποιοδήποτε προσωπικό στοιχείο του κατηγορούμενου, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει στην ονοματοδοσία του αλλά τα Μ.Μ.Ε. θα συνεχίσουν είτε να καταστρατηγούν ευθέως την αρχή αυτή είτε με υπαινιγμούς εμπαίζοντας μας (35 χρονη , Εύη Τσέκου ή Τσ….)
Με πρόδωσε το ιντερνέτ πάνω που άρχισε να έχει ενδιαφέρον το πράγμα. Ξοδεύω, λοιπόν, το bandwidth της αδελφότητας και απαντώ.
Θανάση,
Είναι επιχείρημα; Είναι στατιστικό δεδομένο; Είναι smartass σχόλιο για να τσιμπήσει ο αναγνώστης; Είναι χωρατό; Είναι όλα μαζί και τίποτα το συγκεκριμένο – αναγνωστοπουλισμός με το συμπάθειο και με όλο το θάρρος.
Είναι μία “δήλωση” που μας επιτρέπει να λέμε όχι λχ στα βασανιστήρια. Και ένα δικαίωμα που δεν αμφισβητείται σοβαρά εδώ και αιώνες.
Αυτό το απόλυτο, ανεξαίρετο, απεριόριστο κοκ δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου έχει καταντήσει μία καρικατούρα δικαιώματος που περιφέρεται στα φόρα προς αγαλλίαση των πιστών σαν τοτέμ ή σαν τη ζώνη της Παναγίας. Σε ό,τι με αφορά, πρόκειται μάλλον για ιδεοληψία που δεν έχει καμμία πολιτική ή ηθική βάση. Όταν μου εξηγήσει κάποιος προς τι το ιερό στάτους του εν λόγω δικαιώματος, θα το προσκυνήσω κι εγώ εις σωτηρίαν ημών των ιστολογούντων.
Υποστήριξα εγώ κάτι τέτοιο; Πολλά χούγια έχω, αλλά για τούτο υπερηφανεύομαι:μένω πάντα συνεπής στις κατά καιρούς θεωρίες μου.
Πρώτον, last time I looked, που θα έλεγε και ο Theoden, κάθε φορά που μία κυβέρνηση θέλει να εξοντώσει ηθικά, πολιτικά κλπ κάποιον το κάνει διά διαρροών στον τύπο και κυρίως στον ηλεκτρονικό. Άρα, η ίδια αναγνωρίζει τη δύναμη των ΜΜΕ σε αυτόν τον τομέα. Δεύτερον και σημαντικότερον, η αναλογία πρέπει να υφίσταται όσον αφορά τη δύναμη αυτή καθαυτή και όχι τις θεσμικές βάσεις της ή την αντιμετώπισή της από τους πολίτες. Συνεπώς, τα περί υπηκόων της Μάρας και του Νίκου είναι και αδιάφορα και -επιεικώς- υπερβολικά. Η ουσία είναι ότι τα ΜΜΕ έχουν τη δύναμη να κάνουν κακό ανάλογο και ακόμα μεγαλύτερο από αυτό που μπορεί να κάνει το κράτος με τους μηχανισμούς του. Και η ευθύνη τους είναι ακέραιη.
Καλά, αυτό δεν είναι μάχη ιδεών, υποκατάσταση θεσμών είναι. Σε επίπεδο ιδεών, ας κράξει κανείς όσο θέλει και όποιον θέλει – συμπεριλαμβανομένων των δικαστών και των αποφάσεών τους. Όλα αυτά δεν προϋποθέτουν τη δημοσιεύση ονομάτων και φωτογραφιών – που θυμίζω ήταν το θέμα της ανάρτησης.
ΥΓ:
Έπρεπε να το κάνεις quote για να δω το ορθογραφικό.
Γεια σου Χρήστο,
Γιατί θα πρέπει να συνιστούν εξαίρεση τα “ιδιαιτέρως ειδεχθή” εγκλήματα – όποια κι αν είναι αυτά; Σίγουρα, δοκιμάζεται η ανεκτικότητα και η πίστη μας στους θεσμούς σε αυτές τις περιπτώσεις, αλλά η ηθικά ειδιποιός διαφορά που καταργεί το δικαίωμα ποια είναι;
Αυτό είναι χαριτωμενιά, ελπίζω, διότι ο ίδιος πάνσοφος νομοθέτης εγκληματοποίησε το σπάσιμο των πιάτων και την επαιτεία.
Μικροί παίζαμε ένα παιχνίδι με κάρτες, όπου συγκρίναμε τα τεχνικά χαρακτηριστικά διάφορων οχημάτων συνήθως, μηχανών μεγάλου κυβισμού, αρμάτων μάχης, φορτηγών κ.λπ., και κέρδιζε όποιος είχε την κάρτα του οχήματος με το ανώτερο τεχνικό χαρακτηριστικό, π.χ. ταχύτητα ή κυλινδρισμό. Ανάμεσα στις κάρτες όμως υπήρχε και μία, το υπερατού, που κέρδιζε όλες τις άλλες και για αυτό τον λόγο ο κάτοχός της αρκούσε να επιδείξη το υπερατού για να νικήση. Μου φαίνεται ότι νομίζεις ότι ακόμα παίζουμε με τις κάρτες.
Καλά όλα αυτά, απάντησέ μου όμως: γιατί προσβάλλεται η αξιοπρέπεια του Κεφαλογιάννη στο παράδειγμά μου; Εγώ το αρνούμαι, ακούω την επιχειρηματολογία σου.
Μα είναι “ένα δικαίωμα που δεν αμφισβητείται σοβαρά εδώ και αιώνες” και “μας επιτρέπει να λέμε όχι λχ” στην δίωξη των αντιφρονούντων.
Η επίκληση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας διά πάσαν νόσον είναι μεθοδολογικά εσφαλμένη και πάσχει παντελή αοριστία.
Όλως παρεμπιπτόντως ενημερώνω ότι εξ όσων γνωρίζω το ισχύον νομικό καθεστώς συμφωνεί μαζί μου: περιορισμοί με κώδικες δεοντολογίας και λοιπά μέσα ελέγχου υπάρχουν μόνο ως προς τα ΜΜΕ.
Αναφερόμουν σε αυτό, εμένα μου μοιάζει αρκετά για αυτό που έγραψα.
Διαφωνώ ως προς τα ονόματα, αλλά όχι εξίσου έντονα. Θυμάσαι το θέατρο του παραλόγου που παίχτηκε με την Τσέκου που μεταλλάχτηκε σε μια νύχτα σε 35χρονη συμβασιούχο. Και το να προσπαθούμε στον αιώνα της πληροφορίας να καταστήσουμε την δημόσια δράση περισσότερο αδιαφανή με προβληματίζει.
Επίσης παίζαμε κρυφτό και κυνηγητό. Άσε με να μαντέψω ποιο θα ήταν το υπερατού στο δικό σου παιχνίδι με κάρτες (φυσικά έχω τρεις προσπάθειες κατ’ έθιμον):
1) Η ιδιοκτησία του εαυτού
2) Η ιδιοκτησία του εαυτού
3) Η άποψή σου (που καταδυναστεύεται από μία εμμονή στην ιδιοκτησία του εαυτού).
Κατά τα λοιπά, δεκτή η μομφή σου, στο πλαίσιο της ελευθερίας του λόγου, αλλά παντελώς άστοχη.
Καλά, αλλά δεν σε αφορούν προφανώς. Αν ο Κεφαλογιάννης είναι ένοχος όσων του καταλογίζεις δε θίγεται -τουλάχιστον άδικα- η αξιοπρέπειά του, η προσωπικότητά του κλπ. Αν δεν είναι θίγεται. Αλλά δεν με ενδιαφέρει καθόλου – εγώ ασχολούμαι με τη δημοσιοποίηση ονομάτων και φωτογραφιών στα ΜΜΕ. Εκεί δεν πρόκειται για έκφραση γνώμης αλλά για δημόσια διαπόμπευση βυζαντινού τύπου. Το κριτήριο το έχεις αποδεχθεί ήδη και για μένα η διαφορά ανάμεσα στη γνώμη σου και τη γνώμη μου από την μία και τις τηλεδίκες από την άλλη είναι προφανής.
Καλά τα υπόλοιπα και ειδικά τα περί αοριστίας που, και να ίσχυαν, δε θα έκαναν καμμία διαφορά. Αλλά αυτό το περί μεθοδολογικού σφάλματος θα ήθελα να μου το κάνεις λιανά.
1) Τελικά είναι αξιοπρεπές επιχείρημα αυτό με την μη-αμφισβήτηση για αιώνες ή όχι;
2) Το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου που υπόκειται σε περιορισμούς όπως όλα τα δικαιώματα και μπαίνει στη ζυγαριά όπου ενίοτε αποδεικνύεται ελαφρύτερο είναι αυτό που περιγράφεις εδώ και δεν το αρνούμαι καθόλου. Το άλλο, η καρικατούρα, είναι πρόσφατη εφεύρεση.
Όλως παρεμπιπτόντως, εγώ για τα ΜΜΕ μιλάω. Να σου δώσω σύνδεσμο ή θυμάσαι που είναι η ανάρτηση;
Αφού με συνέλαβες, θα ομολογήσω: ειρωνικό ήταν το σχόλιο.
Γιατί καθίσταται αδιαφανής η “δημόσια δράση” αν δημοσιοποιούνται τα ονόματα των κατηγορουμένων μετά την καταδίκη τους;
“Καλά τα υπόλοιπα και ειδικά τα περί αοριστίας που, και να ίσχυαν, δε θα έκαναν καμμία διαφορά. Αλλά αυτό το περί μεθοδολογικού σφάλματος θα ήθελα να μου το κάνεις λιανά.”
Συνήθως υπάρχουν άλλα πολύ πιο συγκεκριμένα δικαιώματα που θίγονται, άρα η αναγωγή στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια, με την εγγενή αοριστία που συνεπάγεται, είναι περιττή, αλλά και επιζήμια.
“1) Τελικά είναι αξιοπρεπές επιχείρημα αυτό με την μη-αμφισβήτηση για αιώνες ή όχι;”
Γενικά ναι.
“2) Το δικαίωμα στην ελευθερία του λόγου που υπόκειται σε περιορισμούς όπως όλα τα δικαιώματα και μπαίνει στη ζυγαριά όπου ενίοτε αποδεικνύεται ελαφρύτερο είναι αυτό που περιγράφεις εδώ και δεν το αρνούμαι καθόλου”
Απλώς τα τελευταία εκατό ας πούμε χρόνια το ειδικό βάρος του εν λόγω δικαιώματος έχει αυξηθή εκθετικά.
“Το άλλο, η καρικατούρα, είναι πρόσφατη εφεύρεση.”
Αυτό υποθέτω έλεγαν και στα πρώτα δημοσιεύματα που κατέκριναν το ιερό πρόσωπο του Βασιλέως ή έδειχναν σε φωτογραφίες λίγο μπουτάκι.
“Γιατί καθίσταται αδιαφανής η “δημόσια δράση” αν δημοσιοποιούνται τα ονόματα των κατηγορουμένων μετά την καταδίκη τους;”
Επιστροφή στο θέμα μας λοιπόν. Γιατί επί έξι, εφτά ή δεκαεφτά χρόνια, μέχρι το αμετάκλητο δηλαδή, δεν δικαιούμαστε να ξέρουμε ποιος, πού, πότε, γιατί και κατά τίνος χρησιμοποιεί το επαχθέστερο μέσο κρατικής καταστολής. Η απλή πληροφορία ότι κάποιος κατηγορείται, καταδικάστηκε ή παραπέμφθηκε μας ενημερώνει για το πώς αντιλαμβάνονται την αποστολή τους οι δικαστικοί λειτουργοί, πώς δαπανάνε τα χρήματά μας, πώς ερμηνεύουν τον νόμο, αν οι νόμοι εφαρμόζονται εξίσου σε δυνατούς και μη κ.λπ.
Θανάση,
έχω την εντύπωση πώς ό,τι λες είναι σωστό για τη στιγμή (παρόν), αλλά καταστροφικό για τη συνέχεια (μέλλον). Όπως και τότε που υποστήριζες την άρση απαγόρευσης του ντοπαρίσματος, έτσι κι εδώ που θεωρείς ότι πρέπει κάποιος να γίνεται χίλια κομματάκια απ’τα ΜΜΕ για να ασκηθεί το δικαίωμα της «ελευθερίας», σκέφτεσαι και επιχειρηματολογείς για τη «λύτρωση» που θα έρθει στο σήμερα, αλλά δε δίνεις την ίδια βαρύτητα στις τραγικές συνέπειες που μπορεί να έχουν τα παραπάνω αύριο, στους αθλητές, στα πρόσωπα, κλπ.
Μην τα βλέπεις όλα μαύρα ή άσπρα, δεν είναι ή όλα στο τραπέζι ή τίποτα στο τραπέζι. Υπάρχουν αποχρώσεις. Αν δεν τα ξέρεις όλα δε σημαίνει ότι σου έκρυψαν εσκεμμένα και με δόλο κάτι. Σ’ένα έννομο κράτος μπορούν να σου δίδονται και εκ των υστέρων οι ευκαιρίες να εξετάσεις την ορθότητα της όποιας «ύποπτης» κρατικής δραστηριότητας. Με τις κατάλληλες αποζημιώσεις αν ζημιώθηκες.
—
Έχω την εντύπωση πως είναι καιρός να υιοθετήσουμε ένα maxim όπως αυτά που λένε κατά καιρούς για την εξυπνάδα και τη βλακεία… ό,τι είναι οι δυο πλευρές του ίδιου νομίσματος και τα λοιπά.
Η ελευθερία και η ασυδοσία δεν είναι πολύ μακριά η μία απ’την άλλη. Δυστυχώς εγώ ξέρω μόνο το “free speech is not free beer” που δεν είναι όσο universal θα το ήθελα. :)
Και υπενθυμίζω ότι η δημοσίευση των ονομάτων απαγορεύεται και μετά την αμετάκλητη καταδίκη.
Εν μέσω κυριολεκτικών και μεταφορικών μετακομίσεων δύο ποντάκια για να κλείσουμε από μέρους μου.
Το μεθοδολογικό σφάλμα δεν μας είπες ακόμα ποιο είναι. Όσο για την “εγγενή αοριστία”, ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι υφίσταται, δεν επιδρά καθόλου στην αξία του δικαιώματος. Ένα δικαίωμα μπορεί να προστατεύει κάτι αόριστο και σημαντικό όπως μπορεί και να προστατεύει κάτι ορισμένο και ασήμαντο.
Άρα είναι αξιοπρεπές το επιχείρημα.
Άρα, δεν επιδέχεται της προστασίας του παραπάνω αξιοπρεπούς επιχειρήματος. Αυτό είπα όλο κι όλο. Τα μπουτάκια και τα ρέστα μου μυρίζουν μονοπώλιο προοδευτικότητας και ανοιχτομυαλιάς – τομείς στους οποίους καταφανώς πιστεύεις ότι κατέχεις το υπερατού που λέγαμε. Κι εγώ είμαι πολύ γέρος για να στενοχωριέμαι όταν με υποτιμούν με διδασκαλίες του προφανούς.
Κάνε έναν κόπο να τσεκάρεις ποιος μας απομάκρυνε, θα με υποχρεώσεις.
Με το τελευταίο διαφωνώ και το είπα σαφώς. Με την πρώτη καταδίκη ας δημοσιευτούν τα ονόματα. Το γιατί πρέπει απαραιτήτως να τα ξέρουμε από πριν πρέπει ακόμα να μας το δείξεις. Και αφού δείξεις αυτό πρέπει να μας πεις και γιατί δεν αρκεί ο δημόσιος χαρακτήρας των συνεδριάσεων -για όποιον ενδιαφέρεται- και απαιτούνται τηλεοπτικές δίκες και διαπομπεύσεις. Αυτά εγώ δεν τα έχω δει πουθενά στα σχόλιά σου – μόνο την συνεχή μνημόνευση ενός υπερενισχυμένου δικαιώματος στην ελευθερία του λόγου. Εσύ, πάλι, σίγουρα θα πιστεύεις ότι έχεις προσφέρει όσα εγώ δε βλέπω. Οπότε, για να μην το πάρουμε από την αρχή και κουράζουμε, ας μείνουμε εδώ. Με τις ευχαριστίες μου και τις υγείες μας.