Δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ της 14ης Οκτωβρίου 2020.
Ας υποθέσουμε ότι εκδικάζεται η υπόθεση ενός κατηγορουμένου για κάποιο βαρύ κακούργημα, για βιασμό ας πούμε ή για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως. Ο κατηγορούμενος είναι αλλοδαπός και το θύμα Ελληνίδα. Έξω από το δικαστήριο, καθ’ όλη την διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας ένα έξαλλο πλήθος, κραδαίνοντας κρεμάλες και βάζοντας φωτιά στην σημαία της χώρας καταγωγής του κατηγορουμένου, φωνασκεί με συνθήματα όπως «Να σαπίση μέσα», «Να μην ξαναδή το φως του ήλιου», «Δικαιοσύνη τώρα». Τελικά, πράγματι ο κατηγορούμενος καταδικάζεται σε βαρύτατες ποινές, όπως είχε απαιτήσει το πλήθος των διαδηλωτών.
Στην περίπτωση αυτή, οι διαδηλωτές ασφαλώς άσκησαν το συνταγματικό τους δικαίωμα του συνέρχεσθαι και της ελεύθερης έκφρασης των απόψεών τους. Δεν τυγχάνουν δημόσιες αρχές (ή ραδιοτηλεοπτικοί δημοσιογράφοι) και, άρα, δεν δεσμεύονται νομικά από το τεκμήριο αθωότητας, το οποίο ισχύει μόνο για τα ως άνω πρόσωπα. Από την άλλη μεριά, οι δικαστές της υπόθεσης δεσμεύονται «από την φωνή της συνείδησής τους, οδηγούμενοι από την απροσωπόληπτη κρίση που προκύπτει από τις συζητήσεις και που αφορά την αλήθεια των πραγματικών περιστατικών» κατά το άρ. 177 ΚΠΔ. Και όχι ασφαλώς από τις ιαχές του πλήθους, τις απαιτήσεις της κοινής γνώμης, το δημόσιο αίσθημα ή ό,τι παρόμοιο.
Ωστόσο, στον βαθμό που μας ενδιαφέρει η ανεξαρτησία της δικαστικής λειτουργίας εν κράτει δικαίου (και είμαι έτοιμος να αποδεχθώ ότι δεν ενδιαφέρονται όλοι εξίσου), υπάρχει κάτι βαθύτατα προβληματικό στο παράδειγμα που μόλις περιέγραψα. Το προβληματικό στοιχείο έγκειται στην διάγνωση της αιτιότητας: υπήρξε αιτιώδης η διαδήλωση για την καταδίκη του κατηγορουμένου ή μήπως όχι; Τελικά οι δικαστές καταδίκασαν, επειδή αυτό προέκυπτε από το αποδεικτικό υλικό ή επειδή θέλησαν να φανούν αρεστοί στην κοινή γνώμη;
Ασφαλώς κάποιοι από τους ίδιους τους διαδηλωτές θα ήθελαν να υπήρξε αιτιώδης η διαμαρτυρία τους. Για εμάς τους υπολοίπους όμως, που αγωνιούν για το πρωτείο του νόμου, το γεγονός ότι επί της καταδικαστικής απόφασης επικάθηται πλέον η υποψία, η τρομερή υποψία ότι οι δικαστές δεν ακολούθησαν την φωνή της συνείδησής τους, αλλά αφέθηκαν να επηρεαστούν, παρ’ όλη την εκπαίδευσή τους, από τους διαδηλωτές, τραυματίζει βαριά την ουσιαστική νομιμοποίηση της απόφασης. Εάν έστω και ένας δικαστής, παρ’ ελπίδα και κατ’ εξαίρεσιν, λιποψυχήση, ενδώση, μεταστραφή, φοβηθή σαν άνθρωπος που είναι, η έννομη τάξη προδίδεται στο σύνολό της. Το έργο των δικαστών είναι ήδη τόσο δύσκολο, ώστε να είναι θανάσιμο σφάλμα να απαιτούμε από αυτούς τον επιπρόσθετο ηρωισμό να αντιμετωπίσουν μια αδυσώπητη και εχθρική δημοσιότητα.
Νόμιμη συνεπώς, νομιμότατη η διαδήλωση του υποθετικού μου παραδείγματος. Υπάρχουν όμως πολλά νόμιμα πράγματα που οι σώφρονες άνθρωποι αποφεύγουν. Οι δικαστικές αποφάσεις πρέπει όχι μόνο να είναι αντικειμενικές, αλλά και να φαίνωνται αντικειμενικές (εξωτερική/αντικειμενική αμεροληψία), προκειμένου να κατοχυρώνεται η ευδικία της όλης διαδικασίας. Ο διάλογος προς την δικαστική λειτουργία, ένας διάλογος στον οποίο ο δικαστής δεν μπορεί ως εκ της θέσεώς του να απαντήση ισότιμα, θα πρέπη να διεξάγεται με όρους σεβασμού, μετριοπάθειας, νηφαλιότητας, ευγένειας. Μακριά από την πολιτικοποίηση και την κομματικοποίηση, ακόμη και σε δίκες με προφανές πολιτικό ενδιαφέρον.
Η ανεξαρτησία της δικαστικής λειτουργίας είναι πολύτιμη. Καιρός λοιπόν να της φερώμαστε ως τέτοια.
https://www.gesetze-im-internet.de/befbezg_2008/index.html
Δεν το ήξερα!
Δύο συγκεντρώσεις την ίδια ημέρα στον ίδιο τόπο, η μία υπέρ και η άλλη κατά των κατηγορουμένων. Η συγκέντρωση υπέρ των κατηγορουμένων απαγορεύεται, η συγκέντρωση κατά των κατηγορουμένων επιτρέπεται.
http://www.astynomia.gr/images/stories/2020/files20/11102020apofasigada.pdf
http://www.astynomia.gr/images/stories/2020/files20/10877.pdf
Όχι ακριβώς ισότητα των όπλων.
Σύμφωνα με την απόφαση, οι 18 πρώην βουλευτές καταδικάστηκαν μόνο για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση και διεύθυνση αυτής, (άρθρο 187ΠΚ) και για τίποτε άλλο. Δεν τους αποδίδεται κανένα άλλο συγκεκριμένο έγκλημα. ΔΕΝ καταδικάστηκαν ως ηθικοί αυτουργοί στο φόνο Φύσσα, δηλαδή σιωπηρώς αθωώθηκαν για την βασική και τη βαρύτερη χειροπιαστή κατηγορία που τους βάραινε.
Όταν συνελήφθησαν οι 18 βουλευτές της Χρυσής Αυγής, (εν ενεργεία τότε) ο γνωστός ποινικολόγος Αλέξης Κούγιας, έκανε την κάτωθι δήλωση στον τηλεοπτικό σταθμό ΑΝΤ1
Σε αυτές τις περιπτώσεις που έχουν άμεση σχέση με την εμπέδωση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το πολίτευμα, η δικαιοσύνη πρέπει να είναι σε ακραίο βαθμό ακριβοδίκαια. [……]
ΤΟ θέμα είναι ότι αν υπάρχει μόνο ένα αδίκημα, συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, θα το πω πολύ σκληρά- θα υπάρξουν πάρα πολλά νομικά προβλήματα. Διότι αν το μόνο που τους αποδίδεται είναι η συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση υπάρχει ένα τεράστιο νομικό κενό. Να σας πω ότι το συγκεκριμένο αδίκημα, το οποίο είναι ένα νεαρό αδίκημα στο δικαιοδοτικό μας σύστημα, (σ.σ θεσπίστηκε το 2001) μέχρι πριν λίγα χρόνια υπήρχε μόνο το αδίκημα συστάσεως συμμορίας που είναι πλημμέλημα, και δεν δικαιολογούσε αυτές τι ς ποινικές μεταχειρίσεις που υπάρχουν τώρα, που είναι καθείρξεις, είναι τουλάχιστον 5 ετών κάθειρξη, σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη προσοχή. Γιατί εκείνο που ενδιαφέρει είναι αυτή η εγκληματική οργάνωση της οποίας τα μέλη έχουν συλληφθεί, να είναι βέβαιο ότι θα αποδοθούν και πράξεις εγκληματικές τις οποίες έχουν κάνει. Γιατί το έγκλημα της συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση είναι δευτερεύον έγκλημα. Το πρωτεύον έγκλημα είναι αυτό για το οποίο κατηγορούνται κάποιοι.
Εγκληματική οργάνωση με λίγα λόγια να σας πω τι σημαίνει. Σημαίνει ότι Είναι μια ένωση προσώπων οι οποίοι έχουν σκοπό να κάνουν εγκλήματα. Αυτή η ένωση προσώπων που έχει σκοπό να κάνει εγκλήματα έχει αρχηγό, έχει υπαρχηγούς, και έχει μέλη που έχουν ρόλους.
Όταν όμως αποδώσεις μια τέτοια κατηγορία θα πρέπει συγχρόνως να πεις, αυτοί οι άνθρωποι που έχουν αυτή την εγκληματική οργάνωση και συμμετέχουν σε αυτήν, έκαναν και τα εξής αδικήματα: Αυτό το έγκλημα, που είναι το αδίκημα της ανθρωποκτονίας εκ προθέσεως, το οποίο συνέβη τις προηγούμενες μέρες από αυτόν τον άνθρωπο, που για μια διαφορά δεν ξέρω για ποιο λόγο αφαίρεσε τη ζωή αυτού του ανθρώπου, συμμετέχουν ως αυτουργός ο συγκεκριμένος, ως απλός συνεργός ο συγκεκριμένος, ως ηθικός αυτουργός ο συγκεκριμένος. […..]
Αλ. Κούγιας, Οκτώβριος 2013.
Υπό το ίδιο πνεύμα είχε μιλήσει και ο ποινικολόγος Μιχ .Δημητρακόπουλος στον ΑΝΤ1 (δεν έχω βρει το δικό του βίντεο)
Νομίζω κάθε αμερόληπτος παρατηρητής καταλαβαίνει τι έγινε εδώ.
Στις 3/10/2020, τέσσερις μερες πριν την ανακοινωση της αποφασης, ο Κουλός δηλωσε στην “Εφημερίδα των Συντακτών” μεταξύ άλλων τα εξής:
Η εμπειρία της χώρας μας από το ολέθριο πέρασμα του ναζιστικού μορφώματος της Χρυσής Αυγής υπήρξε τραυματική, οδυνηρή και, δυστυχώς, πολύ αιματηρή. Είμαι περήφανος που η παράταξή μας την εξάρθρωσε, στέλνοντας τον ηγετικό της πυρήνα στο εδώλιο για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.
https://www.ant1news.gr/eidiseis/article/581742/mitsotakis-gia-xrysi-aygi-mitra-tis-ypirxe-o-tyflos-laikismos
Τα σχόιλια περιττεύουν.
Οι χιλιαδες αριστεριστές που συγκεντρώθηκαν έξω από το δικαστήριο, ειναι όχι απλα “γελοιοι”, και “όχλος” όπως είπαν οι συνήγοροι υπεράσπισης, αλλα κατι πολυ χειροτερο που δεν ξερω να περιγραψω ακριβως.
Διοτι ενω ειχαν ενημερωθει οτι οι μεγαλες συγκεντρωσεις πληθους οδηγουν σε ιλιγιωδη διαδοση της επιδημιας, αυτοι εγραψαν στα @@ τους την υποχρεωση τους να μη θεσουν σε κινδυνο το δημοσια υγεια και συγκεντρωθηκαν κανονικα σαν να μην ετρεχε τιποτε. Συνυπευθυνη και η γελοια Κυβερνηση που το επετρεψε ή το ανεχθηκε. Πολλοι παππούδες (και οχι μονον) θα αποδημησουν προωρα εις Κύριον εξαιτιας τους.
Και ολα αυτα γιατι; Για να πιεσουν το Δικαστηριο. Πραγμα τελειως περιττο, διοτι ειχε ηδη πεσει σύρμα απο τον Κουλό στους δικαστες.
Πώς το εγραφε ο Καβαφης στο ποιημα του “Πρεσβεις απο την Αλεξανδρεια” ;
“Γιατι στους πρεσβεις χθες ηλθαν νεα βαριά.
Στη Ρώμη δοθηκε ο χρησμός
Εγιν΄ εκει η μοιρασιά”
Πρεσβεις=συνηγοροι
Ρωμη=Μεγαρο Μαξιμου
χρησμος=αποφαση
μαντείο Δελφών=καγκουροδικαστήριο
ιερείς=καγκουροδικαστές
Αν με ρωταει κανεις, εγω δεν ξερω αν θα κατεβαινα ευκολα σε τετοια συγκεντρωση, αλλα πιστευω και αυτοι που κατεβηκαν ειχαν πολλα διαφορετικα συνθηματα να επιλεξουν και επελεξαν ενα ευθειας παρεμβασης.
Το “δεν ειναι αθωοι” ειναι σαν να επιβαλει στον δικαστη πώς να σκεφτει, εγω θα ηθελα καποιο συνθημα πιο κοντα στην ιδεα “πραξτε το σωστο χωρις φοβο”. Αλλα δεν ξερω τι ειδους συνθημα θα ηταν αυτο και αν θα επιανε ποτε σε αυτη την χωρα :)