Η σειρά των βαρετών αναρτήσεων συνεχίζεται με μία ακόμη. Σήμερα το πρόγραμμα έχει απόρρητο και εξύβριση.
Στην υπόθεση RADIO TWIST, a.s. κατά Σλοβακίας (Δεκ 2006) το ΕΔΔΑ έκρινε ότι παραβιάστηκε η ελευθερία της έκφρασης στην περίπτωση ενός ραδιοφωνικού σταθμού, ο οποίος μετέδωσε υποκλαπείσα συνομιλία του Υπουργού Οικονομικών με τον Υπουργό Δικαιοσύνης σχετικά με ένα θέμα της επικαιρότητας, την ιδιωτικοποίηση μιας κρατικής ασφαλιστικής εταιρείας. Σημειωτέον ότι η πράξη αυτή είναι στο ελληνικό δίκαιο κατ’ άρ. 370Α παρ. 3 ΠΚ κακούργημα:
Με κάθειρξη μέχρι δέκα ετών τιμωρείται όποιος κάνει χρήση της πληροφορίας ή του υλικού φορέα επί του οποίου αυτή έχει αποτυπωθεί με τους τρόπους που προβλέπονται στις παραγράφους 1 και 2 αυτού του άρθρου.
Πρόκειται για ένα από τα κερατιάτικα της ζαχοπουλιάδος, καθώς η διάταξη εισήχθη επί καραμανλισμού με τον Ν. 3674/2008. Στην επίμαχη υποκλοπή πάντως δεν αποτυπωνόταν κάποια παράνομη πράξη του ενός ή του άλλου συνομιλητή. Ο εις εκ των δύο δημοσίων λειτουργών άσκησε αγωγή αποζημίωσης για προσβολή της προσωπικότητας και δικαιώθηκε. Όχι, λέει το ΕΔΔΑ. Και μάλιστα παρατηρεί ότι δεν πείθεται ως προς το ότι η «απλή» αναμετάδοση της υποκλαπείσης συνομιλίας αρκεί για να αποστερήση την αιτούσα από την προστασία του άρ. 10 ΕΣΔΑ. Λοιπόν, δεν συμπαθώ καθόλου τον Ν. 3674/2008, που αυστηροποίησε πάρα πολύ τις διατάξεις περί παραβίασης απορρήτων, λιγώτερο ακόμη όμως συμπαθώ την ιδέα ότι οι δημοσιογράφοι μπορούν να αναμεταδίδουν προϊόντα υποκλοπής που δεν αποτυπώνουν παράνομες πράξεις και δεν ευθύνονται ούτε καν αστικά. Το ΕΔΔΑ σώζοι τους κοριούς;
Στην υπόθεση Vereniging Weekblad Bluf! κατά Κάτω Χωρών (Φεβ 1995) αφορούσε την δημοσίευση έκθεσης της ολλανδικής μυστικής υπηρεσίας με την διαβάθμιση «απόρρητο» έξι χρόνια μετά την σύνταξή της. Οι ολλανδικές αρχές δεν άσκησαν μεν δίωξη κατά των υπευθύνων του εντύπου, προέβησαν όμως αφενός μεν στην κατάσχεσή του πριν κυκλοφορήση, εν συνεχεία δε, όταν οι εκδότες εκτύπωσαν ξανά και πώλησαν περίπου 2500 αντίτυπα, επεχείρησαν να τα κατάσχουν. Το ΕΔΔΑ έκρινε ότι δεν εφαρμόζεται εν προκειμένω η εξαίρεση της «εθνικής ασφαλείας» ως προς την μεταγενέστερη της κυκλοφορίας κατάσχεση, με την αιτιολογία ότι το μυστικό είχε ήδη διαρρεύσει και είχε συζητηθή, η έκθεση ήταν ηλικίας έξι ετών κ.λπ. Η απόφαση αυτή έχει ενδιαφέρον, γιατί αφορά περίπτωση τόσο λογοκρισίας όσο και καταστολής της ελευθερίας του Τύπου. Αν υπάρχει πάντως μία περίπτωση όπου ο περιορισμός της ελευθερίας του Τύπου λόγω εθνικής ασφαλείας είναι θεμιτός, τότε ήταν αυτή.
ΑΑ,
Radio Twist: δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα, διότι το ΕΔΔΑ έκρινε θεμιτή τη δημοσιοποίηση της υποκλαπείσης συνομολίας μόνον υπό τον όρο ότι ο σταθμός δεν είχε διαπράξει ο ίδιος την υποκλοπή ή δεν είχε συμπράξει σ’ αυτήν. Εν προκειμένω στηρίχθηκε βεβαίως στον ισχυρισμό του σταθμού ότι η μαγνητοταινία εστάλη στην ταχυδρομική του θυρίδα… αν ήταν ο μάκης θα τον πιστεύαμε;
Επίσης, φαίνεται ότι ακομη και η ελληνική νομολογία θα μπορούσε να κάνει δεκτή την δημοσιοποίηση υποκλαπείσης συνομιλίας, παρά το κακούργημα του άρθρου 370Α, με επίκληση του περίφημου “δικαιολογημένου ενδιαφέροντος” (ναι, το γνωρίζω ότι δεν ισχύει για αυτά τα εγκλήματα, αλλά η νμλγ κάνει ευρύτατη χρήση αυτού του λόγου άρσης του αδίκου).
Μα δεν έγραψα ποτέ ότι ο ραδιοφωνικός σταθμός είχε κάνει την υποκλοπή (που την είχε κάνει, δεν τίθεται θέμα!). Γιαυτό και έβαλα την διάταξη της παρ. 3, που αναφέρεται στην χρήση. Εδώ είναι Ελλάδα, δεν παίζουμε με την ιδιωτική ζωή των εγκληματιών, μοιράζουμε τα κακουργήματα σαν χαρτοπόλεμο ναούμε!
Όσο για τους λόγους άρσεως του αδίκου, αυτά που ήξερες περί δεδικαιολογημένου ενδιαφέροντος και υπέρτερου ουσιώδους δημοσίου συμφέροντος, να τα ξεχάσης, η Κυβέρνηση Ζαχόπουλου κατήργησε εντελώς τους ειδικούς λόγους άρσεως του αδίκου που υπήρχαν στο άρ. 370Α ΠΚ, και πλέον εφαρμόζονται μόνο οι γενικοί, ιδίως κατάσταση ανάγκης. Φέξε μου και γλίστρησα δηλαδή, γιατί αποκλείεται να συντρέχη το άλλως αναπότρεπτον του κινδύνου, που απαιτείται για να εφαρμοστή η κατάσταση ανάγκης.
Είδες ο ηθικός πανικός που σκορπάνε στον διάβα τους οι θεμομάκηδες;
Αγαπητέ ΑΑ,
Πρώτον, για το ΕΔΔΑ το κρίσιμο στοιχείο στην όλη στάθμιση ήταν ότι δεν προέβη ο ίδιος ο σταθμός στην υποκλοπή. Αν αυτό είχε συμβεί, η κρίση ως προς την χρήση θα ήταν διαφορετική.
Δεύτερον, ως προς την άρση του αδίκου δυστυχώς κάνεις λάθος: δηλ. εσύ σωστά μιλάς νομικά, αλλά η ελληνική νομολογία έχει γενικώς διαφορετική άποψη… το άρθρο 367 ΠΚ είναι πασπαρτού και εφαρμόζεται διά πάσαν νόσον, “ακτινοβολεί” παντού, από το ποινικό μέχρι το ιδιωτικό δίκαιο. Αρκεί να σου πω ότι εφαρμόζεται και επί προσβολής του ιδιωτικού βίου ή του απορρήτου των επικοινωνιών (βλ. λ.χ. υπόθεση Κανέλη), τη στιγμή που το γράμμα της διατάξεως καταλαμβάνει μόνο προσβολές της τιμής ή της υπόληψης. Στο δε ιδιωτικό δίκαιο γίνεται πάρτι…