Πρώτα να εξομολογηθώ: στον στρατό λάτρευα το όπλο μου. Είχα ως ΥΒίτης ένα τεσσάρι και θυμάμαι ακόμη τον αριθμό του, την μυρωδιά της πυρίτιδας στις βολές, θυμάμαι που κοιμόμουν μαζί του, όταν ήμουν αρχιφύλακας, και άλλα τέτοια αντρικά πράγματα. Ήταν το όπλο που μου είχε δώσει η πατρίδα. Καλή του ώρα εκεί που είναι και αχρείαστο να μείνη. Μόλις απολύθηκα, έχασα κάθε ενδιαφέρον για το άθλημα.
Υπέρ του δικαιώματος οπλοκατοχής προσάγονται εν γένει δύο επιχειρήματα, ένα πολιτικό και ένα φιλελεύθερο. Δεν με πείθει κανένα εκ των δύο και θα προσπαθήσω ακολούθως να δείξω το γιατί.
Πρώτα πρώτα όμως, μερικές αναγκαίες και αγαπημένες διευκρινίσεις:
Λέμε συχνά ότι στην Ελλάδα η οπλοκατοχή απαγορεύεται. Δεν συνειδητοποιούμε ότι η δήλωση αυτή, καίτοι ορθή, αληθεύει τόσο όσο και η δήλωση ότι η οδήγηση αυτοκινήτου απαγορεύεται. Στην πραγματικότητα βέβαια, και οι δύο αυτές ανθρώπινες δραστηριότητες επιτρέπονται κατόπιν κρατικής αδείας, αλλά έχουμε συνηθίσει να τις περιγράφουμε με πολύ διαφορετικό τρόπο. Το ακριβές ειπείν λοιπόν, στην Ελλάδα, όπως και παντού στον κόσμο, η οπλοκατοχή επιτρέπεται κατόπιν αδείας και, προφανώς, απαγορεύεται άνευ αδείας. Εδώ ας πούμε βλέπετε τα δικαιολογητικά της άδειας οπλοφορίας, το δε άρ. 10 παρ. 3 Ν. 2168/1993 προβλέπει τα εξής:
3. Έλληνες πολίτες, που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, δύνανται να οπλοφορούν, μετά από άδεια της αρμόδιας αστυνομικής αρχής του τόπου κατοικίας ή διαμονής τους, στις εξής περιπτώσεις: α. Για την ατομική τους ασφάλεια μετά από γνώμη του αρμόδιου εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, εφόσον συντρέχουν ιδιαίτερα σοβαροί λόγοι και εξετασθούν επιτυχώς, ιδίως σε θέματα λύσης, αρμολόγησης, γέμισης, απογέμισης και ασφαλούς χρήσης, μεταφοράς και φύλαξης του αιτουμένου όπλου. Για την εξέτασή τους στα ως άνω θέματα οι αιτούντες καταβάλλουν παράβολο ύψους 150 ευρώ υπέρ Δημοσίου, το οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται ανά διετία με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.
Η άδεια αυτή ασφαλώς είναι αρκετά δύσκολο να αποκτηθή (κάποια στιγμή ήθελα να το δοκιμάσω για πλάκα, αλλά μετά βαρέθηκα την γραφειοκρατία και το κόστος). Πιο σοβαρό ακόμα, πρόκειται για άδεια που χορηγείται κατά διακριτική ευχέρεια και όχι κατά δεσμία αρμοδιότητα, και κατά τούτο διαφέρει από την άδεια οδήγησης. Πρέπει, ειδικώτερα, να επικαλεστή κανείς κάποιον ειδικό και έκτακτο λόγο που να καθιστά αναγκαία την οπλοφορία, όχι ας πούμε ένα γενικό αίσθημα ανασφάλειας, διαφορετικά ο Εισαγγελέας παγίως εκδίδει αρνητική γνώμη και το πράγμα σταματά εκεί. Αλλά στην τελική, πρόκειται για μία άδεια όπως όλες οι άλλες. Οι υπέρμαχοι της οπλοκατοχής λοιπόν επιδιώκουν να αφαιρέσουν το κράτος από την εξίσωση και να αναγάγουν την οπλοκατοχή σε συνταγματικό δικαίωμα, όπως στην πνευματική τους πατρίδα, τις ΗΠΑ.
Η δεύτερη διευκρίνιση που θέλω να κάνω αφορά το είδος των όπλων που περιλαμβάνει η οπλοκατοχή και, τελικά, τον ίδιο τον ορισμό του όπλου στον νόμο. Σύμφωνα λοιπόν με το άρ. 1 παρ. 2 Ν. 2168/1993
2. Όπλα θεωρούνται επίσης τα αντικείμενα που είναι πρόσφορα για επίθεση ή άμυνα και ιδιαίτερα:
α. Μηχανισμοί και κάθε μέσο εκτόξευση χημικών ουσιών (SPRAY) ή εκκένωσης ηλεκτρικής ενέργειας.
β. Μαχαίρια κάθε είδους, εκτός εκείνων που η κατοχή τους δικαιολογείται για οικιακή ή επαγγελματική ή εκπαιδευτική χρήση, τέχνη, θήρα, αλιεία ή άλλη συναφή χρήση.
γ. Μεταλλικές γροθιές, ρόπαλα μεταλλικά ή μη, και ρόπαλα συνδεδεμένα με αλυσίδα ή σχοινί (νουτσάκο).
δ. Σπάθες, λόγχες, ξίφη, ξιφίδια, ξιφολόγχες, στιλέτα, τόξα βαλλιστρίδες (ARBALETE) και αστυνομικές ράβδοι.
ε. Αντικείμενα ή μέσα που χρησιμοποιούνται για εκτόξευση ουσιών που αναφλέγονται αυτόματα ή περιέχουν αναισθησιογόνες ή ερεθιστικές χημικές ουσίες και προορίζονται για επίθεση ή άμυνα.
Ο ορισμός αυτός, δηλώνω ευθαρσώς, είναι αδικαιολόγητα ευρύς, με αποτέλεσμα την συνεχή καταταλαιπώρηση των πολιτών στα αυτόφωρα για βλακείες: επειδή αφήνουν το ψαροντούφεκο στο πορτμπαγκάζ χειμωνιάτικα, επειδή μια κοπέλα έχει επάνω της ένα σουγιά της πλάκας, όταν πηγαίνει στο γήπεδο, επειδή στο αυτοκίνητο υπάρχει ένα μαχαίρι από την τελευταία φορά που μάζεψαν χόρτα (αληθινές περιπτώσεις). Αντί λοιπόν να αναλωνώμαστε σε ψευδοπροβλήματα, καλύτερα να ασχοληθούμε με κάτι πρακτικά σημαντικό και ουσιώδες: να περιοριστή στον Ν. 2168/1993 η έννοια του όπλου, ώστε να περιλαμβάνη, πλην των πυροβόλων προφανώς, αντικείμενα που κατασκευαστικά προορίζονται για επίθεση (και όχι και για άμυνα!) και όχι όσα είναι απλώς πρόσφορα. Διότι πρόσφορο για επίθεση μπορεί να είναι ένα οποιοδήποτε καδρόνι (και πράγματι συντάσσονται δικογραφίες τέτοιες!).
Τρίτον, θα ήθελα να μεταφέρουμε την συζήτηση στην γαλανή πατρίδα μας. Βαριέμαι αφόρητα να ακούω αναμασήσεις αμερικάνικων συζητήσεων, επικλήσεις στην αμερικανική ιστορία και παπαγάλισμα αμερικάνικων επιχειρημάτων. Κάθε χώρα έχει τα δικά της προβλήματα, που την κάνουν μοναδικά ευτυχή και ομοιόμορφα δυστυχή.
Τα δεδομένα της Ελλάδας λοιπόν έχουν πάνω κάτω ως εξής: Είμαστε μια χώρα με μεγάλη παράδοση κατοχής κυνηγετικών όπλων και αεροβόλων, ιδίως στις εξωαστικές περιοχές. Η παράδοση αυτή ενίοτε φτάνει στην σαχλαμάρα της Κρήτης, τι να κάνουμε. Τα όπλα αυτά προκαλούν χάρη στους ευφυείς κατόχους τους ενίοτε κυνηγετικά ή παρόμοια ατυχήματα, επιστρατεύονται καμιά φορά σε οικογενειακές και άλλες προσωπικές διενέξεις, αλλά σε γενικές γραμμές δεν διακινδυνεύουν το γενικό αίσθημα ασφαλείας. Στις αστικές περιοχές αντιθέτως, δεν υπάρχει ανάλογη παράδοση (νόμιμης ή παράνομης) οπλοκατοχής και υπό αυτήν την έννοια πράγματι όπλα έχουν μόνο οι κλέφτες και οι αστυνόμοι. Όλα αυτά τα όπλα ευθύνονται για λίγες σχετικά ανθρωποκτονίες: ο σχετικός δείκτης είναι από τους πολύ χαμηλούς διεθνώς (0,85 ανά 100.000 κατοίκους), με μόλις 81 ανθρωποκτονίες το 2016. Ο δε πολύ υψηλός δείκτης εξιχνιάσεων (86% για το 2016 για τετελεσμένες και εν αποπείρα ανθρωποκτονίες) αποδεικνύει ότι η πολύ μεγάλη πλειονότητα των εγκλημάτων αυτών είναι ερασιτεχνικές ανθρωποκτονίες, για λόγους τιμής, δι’ ασήμαντον αφορμήν, για κτηματικές διαφορές κλπ. Και, πολύ σημαντικό, κατά συντριπτικό κανόνα χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο κάποιας σύγκρουσης και όχι εική και ως έτυχε καθ’ οιουδήποτε.
Με λίγα λόγια, δεν έχουμε σοβαρό πρόβλημα ασφαλείας από την χρήση πυροβόλων όπλων. Δεν έχουμε Πηγές της Σαδερλάνδης.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά, δεν είπαμε τίποτε επί της ουσίας των οπλόφιλων επιχειρημάτων. Την επόμενη φορά η κρίση και η κατάκριση.
Ωραια τα λες, ειδικα αυτο με τα μαχαιρια ειναι κλασικη ελληνικη χαζομαρα, νομος που δεν εφαρμοζεται με τιποτα.