Έκτρωση και ιατρική ελευθερία συνείδησης

by

Σύμφωνα με το άρ. 31 του Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (Ν. 2418/2005):

Ο ιατρός μπορεί να επικαλεσθεί τους κανόνες και τις αρχές της ηθικής συνείδησής του και να αρνηθεί να εφαρμόσει ή να συμπράξει στη διαδικασία τεχνητής διακοπής της κύησης, εκτός εάν υπάρχει αναπότρεπτος κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου ή κίνδυνος σοβαρής και διαρκούς βλάβης της υγείας της. Στην περίπτωση αυτή, απαιτείται σύμφωνη και αιτιολογημένη γνώμη του κατά περίπτωση αρμόδιου ιατρού.

Η διάταξη αυτή, που καθιερώνει νόμιμο δικαίωμα αρνήσεως του ιατρού να συμπράξη σε έκτρωση, είναι απολύτως ορθή. Εναρμονίζεται πλήρως με την ελευθερία συνείδησης του ιατρού, ενδεχομένως με την θρησκευτική του ελευθερία και εμμέσως με την ελευθερία εργασίας του. Πρέπει να έχουμε εδώ απόλυτη επίγνωση των εναλλακτικών: είτε αναγνωρίζεται στον ιατρό το δικαίωμα αρνήσεως είτε τού επιβάλλεται με τον χωροφύλακα η διενέργεια της έκτρωσης. Ο νόμος ορθώς επιλύει το δίλημμα υπέρ των ατομικών δικαιωμάτων του ιατρού, ο οποίος στο κάτω κάτω αυτό είχε ορκιστή:

Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω.

Παρόμοιες διατάξεις ισχύουν σε όλες τις εταίρες χώρες:

Στην Γερμανία προβλέπει σχετικά το άρ. 12 του Νόμου περί Συγκρούσεων στην Εγκυμοσύνη (SchKG):

(1) Niemand ist verpflichtet, an einem Schwangerschaftsabbruch mitzuwirken.

Στην Γαλλία παρομοίως:

Art. L. 162-8. – Un médecin n’est jamais tenu de donner suite à une demande d’interruption de grossesse ni de pratiquer celle-ci mais il doit informer, dès la première visite, l’intéressée de son refus.
Sous la même réserve, aucune sage-femme, aucun infirmier ou infirmière, aucun auxiliaire médical, quel qu’il soit, n’est tenu de concourir à une interruption de grossesse.
Un établissement d’hospitalisation privé peut refuser que des interruptions volontaires de grossesse soient pratiquées dans ses locaux.
Toutefois, dans le cas où l’établissement a demandé à participer à l’exécution du service public hospitalier ou conclu un contrat de concession, en application de la loi n° 70-1318 du 31 décembre 1970 portant réforme hospitalière, ce refus ne peut être opposé que si d’autres établissements sont en mesure de répondre aux besoins locaux.

Στην Ιταλία ομοίως στο άρ. 9 Ν. 194/1978, όπου γίνεται λόγος ευθέως για “αντίρρηση συνείδησης” και για “αντιρρησίες”:

Il personale sanitario ed esercente le attivita’ ausiliarie non e’ tenuto a prendere parte alle procedure di cui agli articoli 5 e 7 ed agli interventi per l’interruzione della gravidanza quando sollevi obiezione di coscienza

Gli enti ospedalieri e le case di cura autorizzate sono tenuti in ogni caso ad assicurare lo espletamento delle procedure previste dall’articolo 7 e l’effettuazione degli interventi di interruzione della gravidanza richiesti secondo le modalità previste dagli articoli 5, 7 e 8. La regione ne controlla e garantisce l’attuazione anche attraverso la mobilità del personale.

Το ίδιο και στην Ισπανία στο άρ. 19 του Οργανικού Νόμου 2/2010:

Los profesionales sanitarios directamente implicados en la interrupción voluntaria del embarazo tendrán el derecho de ejercer la objeción de conciencia sin que el acceso y la calidad asistencial de la prestación puedan resultar menoscabadas por el ejercicio de la objeción de conciencia. El rechazo o la negativa a realizar la intervención de interrupción del embarazo por razones de conciencia es una decisión siempre individual del personal sanitario directamente implicado en la realización de la interrupción voluntaria del embarazo, que debe manifestarse anticipadamente y por escrito. En todo caso los profesionales sanitarios dispensarán tratamiento y atención médica adecuados a las mujeres que lo precisen antes y después de haberse sometido a una intervención de interrupción del embarazo. Si excepcionalmente el servicio público de salud no pudiera facilitar en tiempo la prestación, las autoridades sanitarias reconocerán a la mujer embarazada el derecho a acudir a cualquier centro acreditado en el territorio nacional, con el compromiso escrito de asumir directamente el abono de la prestación.

Να μην συνεχίσω, το πιάσατε το νόημα.

Εκ των άνωθεν προκύπτει ότι καμία ελληνική ιδιαιτερότητα δεν συνιστά η σχολιαζόμενη διάταξη, ότι στοιχείται πλήρως προς τα ευρωπαϊκά ειωθότα, αλλά και ότι είναι μάταιο να νομίζη κανείς ότι μπορεί έτσι εύκολα να απαλλαγή από τις συνήθεις γραφικότητες καταγγελίας της Εκκλησίας, της πατριαρχίας και του εν γένει κακού συναπαντήματος. Έτσι είμαστε.

Αν μεν τώρα αντιρρησίας είναι ένας μόνο εκ των πολλών ιατρών, πρόβλημα δεν ανακύπτει: και ο αντιρρησίας ασκεί την αντίρρησή του και η έγκυος διενεργεί διά τρίτων ιατρών την έκτρωσή της και όλοι είναι ευτυχισμένοι. Πρόβλημα ανακύπτει αν αίφνης αντιρρησίας είναι ο μόνος ιατρός ή όλοι οι ιατροί. Στην περίπτωση αυτή, θα προσέξατε ίσως ότι ένιες των αλλοδαπών νομοθεσιών προσπαθούν να συγκεράσουν τα (μάλλον ασυγκέραστα) εκατέρωθεν συμφέροντα.

Σημειωτέον ότι η ιατρική αντίρρηση συνείδησης δεν είναι περιθωριακό φαινόμενο, αλλά προβληματίζει ευρύτερα: για παράδειγμα αναφέρεται ότι περισσότεροι από 1300 ιατροί στην Πορτογαλία αρνούνται να συμπράξουν σε εκτρώσεις ή ότι στην Ιταλία αντιρρησίες είναι 7 στους 10 γυναικολόγους. Είναι προφανές ότι παρόμοιες συμπεριφορές δυσχεραίνουν την πρόσβαση της εγκύου στην έκτρωση.

Έχουμε λοιπόν την έγκυο, που είναι ασφαλισμένη σε ένα φορέα που της παρέχει έκτρωση, μόνο όμως υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι σχετικοί νομικοί και πραγματικοί όροι. Για παράδειγμα, καμία έγκυος στα Αντικύθηρα δεν θα απαιτούσε την διενέργεια της έκτρωσης της στο νησί της, έτσι δεν είναι; Η αντίρρηση συνείδησης των ιατρών δεν διαφέρει σε τίποτα στην πραγματικότητα.

Αν όλοι οι αναισθησιολόγοι μιας χώρας δεν δέχονταν να συμμετάσχουν σε εκτρώσεις για ηθικούς λόγους, τότε τι; Τότε τίποτα. Το παράδειγμα φυσικά είναι ακραίο και υποθετικό, αλλά δείχνει κάτι: καμία έγκυος δεν έχει αξίωση στην εργασία των αντιρρησιών ιατρών.

Το απόλυτο αντεπιχείρημα εδώ το προσφέρει το παράδειγμα της ευθανασίας: ας υποθέσουμε ότι έχει αναγνωριστή κάποιου είδους ενεργητική ευθανασία ως νόμιμη, με την σύμπραξη ιατρών, αλλά και με παράλληλο δικαίωμα αρνήσεώς τους. Ασφαλώς δεν θα υποστήριζε κανείς να υποχρεωθούν οι ιατροί να δολοφονήσουν (κατ’ αυτούς) κάποιον παρά την θέλησή τους. Τι δει γενέσθαι όμως αν όλοι οι διαθέσιμοι ιατροί αρνούνται να προβούν σε ευθανασία; Λυπάμαι, τίποτα.

Τυχόν αξιώσεις της εγκύου στρέφονται μόνο κατά του κράτους. Οι αξιώσεις αυτές όμως είναι αξιώσεις θετικές έναντι της παροχικής διοίκησης (και όχι αρνητικές αξιώσεις, ήτοι αξιώσεις αποχής, όπως των ιατρών). Τα θετικά δικαιώματα όμως ικανοποιούνται πάντοτε δεδομένων των συνθηκών και σε συνάρτηση με τους πόρους, διότι οι χιλιαρικιές δεν έχουν καρπίσει φέτος. Πράγματι λοιπόν, σε δεδομένη περίπτωση ίσως κάποια έγκυος αναγκαστή να μεταβή σε άλλη πόλη για την έκτρωσή της ή σε ιδιώτη ιατρό (όπως ακριβώς θα έκανε δηλαδή αν δεν υπήρχε καν νοσοκομείο στον τόπο κατοικίας της ή αν ο μόνος ιατρός έλειπε σε άδεια π.χ.). Στο κάτω κάτω ας της αποδοθή ένα εκτρωτικό δελτίο εξαργυρώσιμο στον ιατρό της αρεσκείας της.

Κανένα αντίθετο συμπέρασμα δεν συνάγεται ούτε από την απόφαση Π και Σ κατά Πολωνίας του ΕΔΔΑ (Ιαν 13), η οποία καταδίκασε την Πολωνία για την διαδικασία που ακολουθήθηκε, την έλλειψη πληροφόρησης της εγκύου, την γραφειοκρατική κωλυσιεργία και τυπολατρία κλπ. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι το κράτος πρέπει να διαθέτη ανά πάσα στιγμή ικανό αριθμό μη αντιρρησιών ιατρών στον τόπο κατοικίας της εγκύου.:

108. On the whole, the Court finds that the staff involved in the applicants’ case did not consider themselves obliged to carry out the abortion expressly requested by the applicants on the strength of the certificate issued by the prosecutor. The events surrounding the determination of the first applicant’s access to legal abortion were marred by procrastination and confusion. The applicants were given misleading and contradictory information. They did not receive appropriate and objective medical counselling which would have due regard to their own views and wishes. No set procedure was available to them under which they could have their views heard and properly taken into consideration with a modicum of procedural fairness.

Γενικώτερα πάντως, θεωρώ ότι η επίθεση κατά των αντιρρησιών ιατρών αποτελεί μια καθαρή περίπτωση δικαιωματικού πελατειασμού: όλοι ξέρουμε περιπτώσεις ανθρώπων που φωνασκούν περί δικαιωμάτων, αλλά στην πράξη δεν υπερασπίζονται ούτε δικαιώματα ούτε αρχές, αλλά μόνο συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Έτσι εδώ για παράδειγμα και για να μην μένετε πίσω στις εξελίξεις: η αντίρρηση συνείδησης είναι καλή στην θητεία, αλλά κακή στην έκτρωση. Για τον πολύ απλό λόγο ότι την πρώτη φορά πελάτες είναι οι ανυπότακτοι, ενώ στην δεύτερη οι έγκυοι που επιθυμούν έκτρωση. Πλανάται όποιος νομίζει ότι πρωτεύει το ζήτημα της ελευθερίας της συνείδησης κλπ. ή ότι οι δύο περιπτώσεις πρέπει να κριθούν παρομοίως επί τη βάσει κοινών αρχών.

Σχετικα κειμενα:

  1. Υπέρ της εθνικής αντίρρησης συνείδησης Σύμφωνα με το άρ. 59 παρ. 1 και 2 Ν. 3421/2005 περί στρατολογίας των Ελλήνων...
  2. Πολιτική εξουσία και δημοσιογραφική ελευθερία Αναδημοσίευση από τα Νέα της 18ης Δεκεμβρίου 2018, σχετικά με την φασιστική επίθεση σε Σκάι...
  3. Ελευθερια εκφρασης ισον ελευθερια να παραπλανεις ή να εξαπατας? Το να εχουμε την ελευθερια να εκφραζομαστε ειναι πολυ σημαντικο. Αυτη η ελευθερια ομως πρεπει...
  4. Εβδομαδιαιος Καρολος και Ελευθερια Εκφρασης Ειμαι ενστικτωδώς εναντιος στις μαζικες κινησεις και αντιδρασεις. Οχι τοσο απο ελιτισμο, οσο απο κυνισμο,...
  5. Οικονομική ελευθερία και οικονομικές επιδόσεις στη Λατινική Αμερική Ακολουθεί μεταφρασμένη περίληψη εργασίας που συγγράψαμε με το συνάδελφο Γρηγόριο Λιβάνη, και η οποία πρόσφατα...

20 thoughts on “Έκτρωση και ιατρική ελευθερία συνείδησης”

  1. Θανάση, ώρες ώρες αναρωτιέμαι αν υπάρχει ποτέ περίπτωση να λάβεις αντίθετα σχόλια υπόψη. Δε λέω να τ’αποδεχτείς, έστω να καταδεχτείς να τα συζητήσεις.

    Η αντίρρηση συνείδησης των ιατρών δεν διαφέρει σε τίποτα στην πραγματικότητα.

    Δεν ισχύει. Για την ακρίβεια είναι καταφανώς λάθος. Η αγορά, εγκατάσταση και λειτουργία μαγνητικού τομογράφου στη Σάμο κοστίζει λεφτά που ίσως να μην έχω. Η πρόσληψη/ο διορισμός γιατρού που δεν έχει πρόβλημα με τις εκτρώσεις κοστίζει όσο και η πρόσληψη/ο διορισμός αυτού που έχει. Άρα είναι ταμειακά ουδέτερη η προτίμηση στον πρώτο. Άρα δεν υπάρχει το επιχείρημα του “δεν μπορώ μάνα’μ”. Άρα κάν’το και σκάσε.

    Έτσι εδώ για παράδειγμα και για να μην μένετε πίσω στις εξελίξεις: η αντίρρηση συνείδησης είναι καλή στην θητεία, αλλά κακή στην έκτρωση.

    Ωραίο το παράδειγμα, μόνο που δείχνει το αντίθετο απ’αυτό που θες. Στην περίπτωση της θητείας υποχρεώνομαι να κάνω κάτι. Στην περίπτωση της έκτρωσης επέλεξα να αιτηθώ πρόσληψη σε θέση με συγκεκριμένα καθήκοντα, τα οποία γνώριζα τι περιλαμβάνουν. Άρα στην πρώτη περίπτωση η αντίρρηση μου πρέπει να βαρύνει παραπάνω.

    Το οποίο σημαίνει ότι θα έπρεπε, για να είναι το κράτος συνεπές, η διαδικασία διακρίβωσης της συνειδησιακής κατάστασης προς αποφυγή κατάχρησης δικαιώματος να είναι τουλάχιστον εξίσου αυστηρή στην δεύτερη περίπτωση με την πρώτη. Το κράτος όμως έχει διαδικασία χαλαρότερη όταν ο γιατρός ισχυρίζεται συνειδησιακό κώλυμα. Άρα κάτι δεν πάει καλά. Ίσως η κριτική για πατριαρχία και εκκλησιαστικό λόμπιγκ να μην είναι εντελώς αβάσιμη. Ίσως λέω.

    Το σημαντικότερο όμως είναι ότι με τα κριτήρια που το ίδιο το κράτος έχει θέσει, η διαδικασία που έχει επιλέξει δεν διασφαλίζει την αποφυγή κατάχρησης δικαιώματος. Το οποίο μια σχέση με την πολωνική υπόθεση την έχει. Δεν ξέρω αν αρκεί νομικά, αλλά ηθικά μου φτάνει και μου περισσεύει.

    Reply

  2. Νέες πληροφορίες:

    Σημειώνεται ότι μέχρι πριν από λίγες ημέρες και για πολλά χρόνια, οι ίδιοι αυτοί αναισθησιολόγοι συμμετείχαν σε τέτοιες επεμβάσεις χωρίς να έχουν θέσει ποτέ τον οιοδήποτε ηθικό ενδοιασμό.

    http://www.skai.gr/news/greece/article/346663/edones-adidraseis-kata-tis-apofasis-ton-anaisthisiologon-samou/#ixzz4hSVeETOB

    Διαβάζω τώρα, σε σχετικό θέμα συνειδησιακής αντίρρησης:

    Το να το πης δεν αρκεί. Γιατί κάποιος μπορεί να δηλώνη κατά της βίας π.χ., αλλά να έχει καταδικες για σωματική βλάβη ή άδεια κυνηγού κλπ.

    Παρομοίως, κάποιος μπορεί να δηλώνη Νεοζηλανδός, αλλά να έχη φανέλα του Καραγκούνη με την Εθνική Ελλάδος ή κάτι τέτοιο.

    Και καταλήγει ο γράφων να δικαιολογήσει την ύπαρξη επιτροπής διακρίβωσης συνειδησιακής αντίρρησης διότι:

    Οπότε, ο αιτών, όπως κάθε αιτών, πρέπει να πείση την επιτροπή για το βάσιμο της αίτησής του. Προσκομίζοντας ό,τι αποδεικτικά στοιχεία έχει.

    Δυσκολεύομαι να δω πώς συμβιβάζεται αυτή η θέση με την θέση για την άρνηση των γιατρών να συμμετάσχουν σε εκτρώσεις για λόγους συνείδησης. Πώς το δημόσιο διασφαλίζει ότι οι αναισθησιολόγοι δεν καταχρώνται το δικαίωμα τους εις βάρος των εγκύων που θέλουν να προβούν σε έκτρωση;

    Reply

  3. The Court issued its ruling in March 2007. It held that the Polish government had failed to fulfill its positive obligation, under Article 8 of the European Convention on Human Rights, to ensure the applicant’s right to respect for her private life. The finding of a violation is specifically based on the government’s failure to establish an effective procedure through which the applicant could have appealed her doctors’ refusal to grant her request for abortion. The Court prescribed some of the key components of such a procedure: It should guarantee to a pregnant woman the right to be heard in person and have her views considered; the body reviewing her appeal should issue written grounds for its decision; and, recognizing “the time factor is of critical importance” in decisions involving abortion, the procedure should ensure that such decisions are timely. The Court awarded the applicant EUR 25,000 for pain and suffering and EUR 14,000 for legal fees.

    Tysiac v. Poland

    Το σφυρίξαμε.

    Reply

  4. Κι επειδή υπήρχε ένα ερώτημα για το πόσο ισχυρό είναι το θετικό δικαίωμα των γυναικών (και διάφοροι αχυράνθρωποι περί Κυθήρων και λοιπά), πρόσφατη απόφαση του Ανωτέρου Δικαστηρίου της Β.Ιρλανδίας. Απαγορεύονται, πλην εξαιρέσεων, οι εκτρώσεις στην Β.Ι., επιτρέπεται όμως το ταξίδι στην Μεγάλη Βρετανία.

    Κατάσταση απολύτως ανάλογη αυτής ενός νησιού στην Ελλάδα όπου όλοι οι αναισθησιολόγοι αρνούνται να συμμετάσχουν σε έκτρωση. Ας πάνε στην Αθήνα, λένε οι το_θετικό_δικαίωμα_δε_μας_νοιάζει, προηγείται η ηθική του γιατρού.

    Όχι τόσο γρήγορα λέει ο δικαστής Χόρνερ. Παραβιάζεται το άρθρο 8 της ΕΣΔΑ διότι:

    the ‘protection of morals should not contemplate a restriction that bites on the impoverished but not the wealthy. That smacks of one law for the rich and one law for the poor’

    Οπότε υπάρχει κι ένα ζητηματάκι με την ανισότητα που δημιουργείται. Ας πληρώσει το ΕΣΥ τα μεταφορικά να επιλυθεί κι αυτό.

    http://www.globaljusticeblog.ed.ac.uk/2015/12/11/ni-abortion-law/

    Reply

    • Πάλι συγκρίνεις μια κατάσταση νομικής απαγόρευσης με μια κατάσταση πραγματικής αδυναμίας. Δεν απαγορεύονται οι εκτρώσεις στην Σάμο ούτε προκύπτει από κάπου ότι δεν διενεργούνται από ιδιώτες ιατρούς. Απόδειξέ μου πρώτα ότι οι έγκυοι δεν μπορούν να προσφύγουν ούτε σε ιδιώτες ιατρούς και τα ξαναλέμε.

      Reply

  5. Εγώ δεν έχω καταλάβει τι ακριβώς κάνουν οι αναισθησιολόγοι της Σάμου. Είδα ότι επικαλούνται το άρθρο 31 αλλά είδα επίσης ότι σταμάτησαν να κάνουν (sic) εκτρώσεις λόγω προβλημάτων “που προϋπήρχαν και είχαν καταγγελθεί από την διευθύντρια του αναισθησιολογικού τμήματος από τον Ιούνιο του 2016 και γνώριζαν χωρίς να επιλύουν ως όφειλαν τόσο η διεύθυνση της ιατρικής υπηρεσίας όσο και ο διοικητής του νοσοκομείου” αναφέρεται στην ανακοίνωση η οποία δημοσιοποιήθηκε από το Σταθμό Αιγαίου της ΕΡΤ.

    Χωρίς να τοποθετούνται στην ουσία του προβλήματος που έχει δημιουργηθεί ο Ιατρικός Σύλλογος Σάμου διερωτάται «για τη σκοπιμότητα της δημοσιοποίησης του προβλήματος στα ΜΜΕ σ’ αυτή τη χρονική στιγμή» ενώ σημειώνει ότι «οι αναισθησιολόγοι και μετά από την άρνηση τους έχουν πάρει μέρος σε επεμβάσεις εθελούσιας διακοπής κύησης επιδεικνύοντας κοινωνική ευαισθησία».
    Πηγή: Σάμος: Γιατί οι αναισθησιολόγοι σταμάτησαν να κάνουν εκτρώσεις | iefimerida.gr”

    Να υποθέσω ότι οι αναισθησιολόγοι παριστάνουν τους αντιρρησίες συνείδησης για να τιμωρήσουν/εκβιάσουν το νοσοκομείο?

    Reply

  6. Θαλυς,

    Άρα είναι ταμειακά ουδέτερη η προτίμηση στον πρώτο.

    Δεν είμαι αντίθετος να τίθεται ως όρος στην προκήρυξη της πρόσληψης των ιατρών.

    Στην περίπτωση της θητείας υποχρεώνομαι να κάνω κάτι. Στην περίπτωση της έκτρωσης επέλεξα να αιτηθώ πρόσληψη σε θέση με συγκεκριμένα καθήκοντα, τα οποία γνώριζα τι περιλαμβάνουν. Άρα στην πρώτη περίπτωση η αντίρρηση μου πρέπει να βαρύνει παραπάνω.

    Δεν θυμάσαι προφανώς την περίπτωση Μοναστηριώτη ε; Ήταν επαγγελματίας οπλίτης που ανέπτυξε μια επιλεκτική αντίρρηση συνείδησης, για όσες αποστολές δεν του άρεσαν.

    Έχει ένα βάρος αυτό που λες, μόνο όμως για την περίπτωση που ο ιατρός δεν μετέβαλε άποψη. Συμβαίνει όμως και αυτό, ήτοι να αλλάξη άποψη για κάποια πράγματα εκ των υστέρων (μερικοί ας πούμε έγιναν χορτοφάγοι στα 35!). Το ίδιο πρόβλημα αναφύεται ας πούμε και στην απαλλαγή από τα θρησκευτικά. Εκεί τι θα κάνουμε;

    Το οποίο σημαίνει ότι θα έπρεπε, για να είναι το κράτος συνεπές, η διαδικασία διακρίβωσης της συνειδησιακής κατάστασης προς αποφυγή κατάχρησης δικαιώματος να είναι τουλάχιστον εξίσου αυστηρή στην δεύτερη περίπτωση με την πρώτη.

    Δεν είδα σε καμία νομοθεσία να απαιτήται κάτι παραπάνω από γραπτή δήλωση εκ των προτέρων. Ίσως η πατριαρχία και η Εκκλησία να είναι παντού πανίσχυρες λοιπόν. Ή ίσως όχι.

    Πώς το δημόσιο διασφαλίζει ότι οι αναισθησιολόγοι δεν καταχρώνται το δικαίωμα τους εις βάρος των εγκύων που θέλουν να προβούν σε έκτρωση;

    Αυτή είναι εν μέρει σωστή παρατήρηση. Μπορεί να σκεφτή κανείς και άλλα πονηρά, όπως ας πούμε την διοχέτευση των εγκύων πελατών σε συνεργαζόμενους ιδιώτες γιατρούς. Απλώς υπάρχει σοβαρή διαφορά στο κίνητρο: ο στρατεύσιμος έχει μεγάλο κίνητρο να πη ψέματα για να γλυτώση την θητεία, ενώ του ιατρού το κίνητρο δεν είναι τόσο ευδιάκριτο. Μπορεί απλώς να μετέβαλε άποψη, δεν απαγορεύεται και καμιά φορά συμβαίνει.

    Reply

    • Έχει ένα βάρος αυτό που λες, μόνο όμως για την περίπτωση που ο ιατρός δεν μετέβαλε άποψη. Συμβαίνει όμως και αυτό, ήτοι να αλλάξη άποψη για κάποια πράγματα εκ των υστέρων (μερικοί ας πούμε έγιναν χορτοφάγοι στα 35!). Το ίδιο πρόβλημα αναφύεται ας πούμε και στην απαλλαγή από τα θρησκευτικά. Εκεί τι θα κάνουμε;

      Ό,τι κάναμε και στην υπόθεση Μοναστηριώτη θα ήταν η συνεπής απάντηση για το ελληνικό κράτος. Ουπς, δεν αρέσει στους pro-lifers αυτό, αλλά τι να κάνουμε;

      Γενικώτερα έχω δύο προτάσεις: 1) Επιτροπή διακρίβωσης συνειδησιακής κατάστασης που θα εξετάσει τι άλλαξε. Αν ήσουν παλαιοημερολογίτης πριν προσληφθείς πχ, δεν συνιστά λόγο μεταβολής συνείδησης η πίστη σου. Αν έγινες μετά, δεκτόν.

      2) Απόλυση. Σε προσέλαβα για να κάνεις το Χ. Αρνείσαι. Στο καλό.

      ο στρατεύσιμος έχει μεγάλο κίνητρο να πη ψέματα για να γλυτώση την θητεία

      Κάπου δω να θυμήσουμε ότι η εναλλακτική θητεία των αντιρρησιών συνείδησης είναι μακρύτερη των οπλιτών. Μέχρι πριν λίγα χρόνια μάλιστα ήταν διπλάσια. Οπότε ας επανεξετάσουμε το πόσο ισχυρό κίνητρο είναι.

      ενώ του ιατρού το κίνητρο δεν είναι τόσο ευδιάκριτο.

      Εδώ γελάμε.

      Reply

  7. Η απόφαση Tysiac λέει:

    124. The Court concludes that it has not been demonstrated that Polish law as applied to the applicant’s case contained any effective mechanisms capable of determining whether the conditions for obtaining a lawful abortion had been met in her case. It created for the applicant a situation of prolonged uncertainty. As a result, the applicant suffered severe distress and anguish when contemplating the possible negative consequences of her pregnancy and upcoming delivery for her health.

    Η υπόθεση δεν αφορά αντίρρηση συνείδησης. Η αιτούσα ήταν μύωψ και για τον λόγο αυτό επιθυμούσε στην τρίτη της εγκυμοσύνη να κάνη έκτρωση. Είχε δύο παιδιά, ήταν μόνη της και ο πολωνικός νόμος δεν επέτρεπε τότε τις εκτρώσεις χωρίς ιατρική ένδειξη. Θες να σου το μασήσω κι άλλο; Η αιτούσα έψαχνε παραθυράκι. Οι τρεις οφθαλμολόγοι που την εξέτασαν δεν της έδωσαν το χαρτί που ήθελε, το οποίο της το έδωσε ο παθολόγος της.

    8. Since 1977 the applicant has suffered from severe myopia, the degree of which was established at -0.2 in the left eye and -0.8 in the right eye. Before her pregnancy, she was assessed by a State medical panel, for social-insurance purposes, as suffering from a disability of medium severity.
    9. The applicant became pregnant in February 2000. She had previously had two children, both born by Caesarean section. As the applicant was worried about the possible impact of the delivery on her health, she decided to consult her doctors. She was examined by three ophthalmologists (Dr M.S., Dr N.S.-B., Dr K.W.). It transpired from the documents submitted by the applicant that Dr M.S. had recommended that the applicant have frequent check-ups and avoid physical exertion. Dr N.S.-B. stated that the applicant should consider sterilisation after the birth. All of them concluded that, due to pathological changes in the applicant’s retina, the pregnancy and delivery constituted a risk to her eyesight. However, they refused to issue a certificate for the pregnancy to be terminated, despite the applicant’s requests, on the ground that the retina might detach itself as a result of pregnancy, but that it was not certain.
    10. Subsequently, the applicant sought further medical advice. On 20 April 2000 Dr O.R.G., a general practitioner (GP), issued a certificate stating that her third pregnancy constituted a threat to the applicant’s health as there was a risk of rupture of the uterus, given her two previous deliveries by Caesarean section. She further referred to the applicant’s short-sightedness and to significant pathological changes in her retina. These considerations, according to the GP, also required that the applicant should avoid physical strain which in any case would hardly be possible as at that time the applicant was raising two small children on her own. The applicant understood that on the basis of this certificate she would be able to terminate her pregnancy lawfully.

    Μετά τον τοκετό πράγματι χειροτέρευσε πολύ η όρασή της. Δεν μπορώ να καταλάβω πόσο ακριβώς, γιατί οι βαθμοί μυωπίας που αναφέρει η απόφαση δεν είναι ίδιοι με αυτούς που ξέρω. Κατά την γνώμη μου, καθοριστική σημασία για την απόφαση είχε αυτό:

    31. Currently, the applicant can see objects only from a distance of approximately 1.5 metres and is afraid of going blind. On 11 January 2001 the social-welfare centre issued a certificate to the effect that the applicant was unable to take care of her children as she could not see from a distance of more than 1.5 metres. On 28 May 2001 a medical panel gave a decision certifying that she suffered from a significant disability. She is at present unemployed and in receipt of a monthly disability pension of 560 Polish zlotys. She is raising her three children alone.

    Στα πιο νομικά τώρα, δεν βρίσκω επαρκή ομοιότητα με την δική μας περίπτωση. Εκεί υπήρχε αμφισβήτηση για την νομιμότητα της έκτρωσης και το ΕΔΔΑ απαίτησε να επιλύεται η σχετική αμφισβήτηση γρήγορα και εύδικα. Στο θέμα που μας απασχολεί, δεν υπάρχει καμία νομική αμφισβήτηση.

    Οπότε, τίποτα δεν σφύριξες.

    Reply

  8. Α, επίσης στην πολωνική απόφαση το ΕΔΔΑ έκανε και τον γιατρό συν τοις άλλοις:

    21. The prosecutor further requested the preparation of an expert report by a panel of three medical experts (ophthalmologist, gynaecologist and specialist in forensic medicine) from the Białystok Medical Academy. According to the report, the applicant’s pregnancies and deliveries had not affected the deterioration of her eyesight. Given the serious nature of the applicant’s sight impairment, the risk of retinal detachment had always been present and continued to exist, and the pregnancy and delivery had not contributed to increasing that risk. Furthermore, the experts found that in the applicant’s case there had been no factors militating against the applicant’s carrying her baby to term and delivering it.

    Στο Στρασβούργο όμως ξέρουν ότι οι γιατροί είπαν ψέματα, επειδή φοβήθηκαν:

    The Court further notes that the legal prohibition on abortion, taken together with the risk of their incurring criminal responsibility under Article 156 § 1 of the Criminal Code, can well have a chilling effect on doctors when deciding whether the requirements of legal abortion are met in an individual case. The provisions regulating the availability of lawful abortion should be formulated in such a way as to alleviate this effect. Once the legislature decides to allow abortion, it must not structure its legal framework in a way which would limit real possibilities to obtain it.

    Reply

  9. Στα γρήγορα γιατί δουλεύουμε (μόνο σήμερα, δεν θα επαναληφθεί):

    Απόδειξέ μου πρώτα ότι οι έγκυοι δεν μπορούν να προσφύγουν ούτε σε ιδιώτες ιατρούς και τα ξαναλέμε.

    Όταν καταργηθεί το ΕΣΥ και οι γυναίκες στην Ελλάδα δεν έχουν δικαίωμα στην έκτρωση στις εγκαταστάσεις του εθνικού συστήματος υγείας με τον κατάλληλο εξοπλισμό και πλήρεις τις οργανικές θέσεις σχετικών ειδικοτήτων, θα χρειαστεί να στο αποδείξω.

    Η υπόθεση δεν αφορά αντίρρηση συνείδησης.

    Ο Α κρίνει αν θα παρέχει στην Β την υπηρεσία Χ. Αν ο αρνείται επειδή δεν πληρούνται κατ’αυτόν οι προϋποθέσεις του νόμου ή επειδή έχει συνειδησιακό κώλυμα ή γιατί ξέχασε το φαΐ στον φούρνο και θα του καεί μας είναι, εν προκειμένω, αδιάφορο.

    Αν αμφισβητούσαμε το δικαίωμα του Α ν’αρνηθεί, τότε ναι, θα ήταν σχετικό το ότι δεν εξετάστηκε το δικαίωμα άρνησης για λόγος συνείδησης.

    Όμως εδώ το πρόβλημα είναι άλλο. Οπότε μήπως να επανεξέταζες τη νομική ομοιότητα;

    Reply

  10. Δεν νομίζω ότι απολαμβάνει κανένας γιατρός να κάνει εκτρώσεις ειδικά σε προχωρημένη εγκυμοσύνη (οι αναισθησιολόγοι μπορούν ωστόσο να αποστρέφουν το βλέμμα. Και δεν τους χρειαζόμαστε κιόλας αν η διακοπή γίνει νωρίς). Θα μου φαινόταν καλή ιδέα να προβλέπεται κάποιο πλαφόν στον αριθμό εκτρώσεων ανά μήνα. Ίσα ίσα γι’ αυτό το να δίνεις τη δυνατότητα σε κάποιους να αρνούνται να λερώσουν τα χέρια τους και τη συνείδησή τους και να επιβαρύνεις αντίστοιχα και αναπόφευκτα τους συναδέλφους του δεν βλέπω πώς μπορεί να δικαιολογηθεί. (Από τη στιγμή που οι εκτρώσεις επιτρέπονται και δεν ζούμε σε καμιά σκοταδιστική μουσουλμανική χώρα φυσικά)
    Μου κάνει δηλαδή λίγο free-rider κατάσταση. Κρατάς τη θέση σου (για δημόσια νοσοκομεία μιλάω) και το παίζεις και ηθικά ακέραιος. Όσο για τον ελληνικό και τους διάφορους αντίστοιχους ξένους νόμους, πολύ θα ήθελα να ξέρω γιατί αυτή η εμμονή με τη συνείδηση των γιατρών ειδικά στο θέμα της έκτρωσης (γιατί άραγε). Υπάρχουν ωστόσο χώρες (Σκανδιναβία?) που δεν είναι αυτής της σχολής.

    Reply

      • Το παράπονο της είναι:

        In November 2015, a district court found that her right to freedom of conscience had not been violated by refusing to employ her.

        Το βασικό παράπονο είναι ότι δεν προσλαμβάνουν μαίες που δεν συμμετέχουν σε εκτρώσεις, κι άρα υπάρχει διάκριση εις βάρος τους λόγω των πεποιθήσεων τους.

        Υπάρχει πάντως κάπως σχετικό δεδικασμένο στην Eweida and others v UK: Χριστιανή ληξίαρχος αρνείται να παντρέψει ομόφυλα ζευγάρια (βασικά σύμφωνο συμβίωσης νομίζω είχαν ακόμα τότε, αλλά ποιο είναι το ρήμα; Τους συμβίωσε; ). Συνεχίζει να ασκεί τα υπόλοιπα καθήκοντα της και στέλνει τα ομόφυλα ζευγάρια σε υπαλλήλους που δεν έχουν πρόβλημα. Ο δήμος της ζητάει να ασκεί το σύνολο των καθηκόντων της και στο τέλος την απολύει. Το ΕΔΔΑ κρίνει ότι δεν υπάρχει διάκριση εις βάρος της, παρότι όταν προσελήφθη δεν ήταν στο job description τα σύμφωνα συμβίωσης ομοφύλων ζευγαριών.

        Το ΕΔΔΑ πιθανώς να ικανοποιήσει κάποια από τα αιτήματα. Θα μου φανεί λογικό πχ να πει το δικαστήριο ότι αν έχεις 9 μαίες και η 1 έχει πρόβλημα, στο βαθμό που είναι εφικτό, αναθέτεις στις 9 τις εκτρώσεις και στην 1 κάτι άλλο (τι γίνεται όμως αν η αναλογία είναι αντίστροφη; ).

        Από την άλλη θα εκπλαγώ αν πει ότι πρέπει να προσλαμβάνεις κάποιον που αρνείται εκ των προτέρω να φέρει εις πέρας καθήκοντα που περιλαμβάνονται στο job description.

        Reply

        • Ρε παιδιά, σοβαρά τώρα, αν ήσαστε έγκυος που επιθυμεί έκτρωση, θα εμπιστευόσασταν την διενέργειά της σε κάποιο που δεν θέλει να την κάνη; Θα τον αφήνατε να σας βάλη μέσα σας ό,τι βάζουν τέλος πάντων, αφού θα σας είχε πει ότι δεν θέλει; Εγώ θα έφευγα τρέχοντας, χίλιες φορές καλύτερα στο διπλανό νησί.

          Reply

          • Αν είχες τα λεφτά να πας στο διπλανό νησί ή στην Αθήνα. Αν δεν είχες; Ώπα, κάτι τέτοια σκεφτόταν και ο Βορειοιρλανδός παραπάνω που δεν ήθελες να τον ακούσεις.

            Στα σημαντικά: Θα μας βρεις ρήμα για την διενέργεια της τελετής συμφώνου συμβίωσης;

            Reply

  11. Και για το θέμα της Σουηδής μαίας θα ήθελα να μάθω περισσότερα γιατί αυτή η ιστορία έχει πολύ παρασκήνιο. Συγκινητικό κι αυτό που λένε για τα έμβρυα που πεθαίνουν στα μπωλ. Όταν δηλαδή το έμβρυο καταλήγει στο μπωλ από αποβολή τι κάνουν?
    Πάντως είναι αλήθεια ότι στις ΗΠΑ φροντίζουν πολύ πιο εμμονικά να μην γεννηθεί ζωντανό το έμβρυο.

    π.χ. Fletcher; Isada; Johnson; Evans (Aug 1992). “Fetal intracardiac potassium chloride injection to avoid the hopeless resuscitation of an abnormal abortus: II. Ethical issues.”. Obstetrics and Gynecology. 80 (2): 310–313. PMID 1635751. “… following later abortions at greater than 20 weeks, the rare but catastrophic occurrence of live births can lead to fractious controversy over neonatal management.”

    Reply

Leave a Comment