Μετά την πρώτη και την δεύτερη ανάρτηση, ολοκληρώνω σήμερα τον σχολιασμό της απόφασης S.A.S. κατά Γαλλίας, που έκρινε το ζήτημα της δημόσιας κρυπτοπροσωπίας.
Η απόφαση ελήφθη με την συντριπτική πλειοψηφία 15 έναντι 2 (αλλά λεαινών!). Ας δούμε λοιπόν τι επιχειρηματολόγησαν στην μειοψηφία τους αυτοί οι δύο δικαστές.
Καταρχάς, δεν επρόκειτο για δικαστές, αλλά για δικάστριες. Και αυτό είναι από μόνο του αξιομνημόνευτο: σε μια υπόθεση όπου περιρρέει η ισότητα των φύλων και η καταδυνάστευση των γυναικών από ενστερνισμένους πατριαρχικούς κανόνες, οι μόνοι που μειοψηφούν είναι δύο γυναίκες. Μια Γερμανίδα και και μια Σουηδή.
Η μειοψηφία τους είναι καταιγιστική, καθώς συντρίβει την απόφαση σημείο προς σημείο:
Σημείο πρώτο: η εξεταζόμενη ποινική διάταξη περιορίζει συνταγματικά δικαιώματα χάριν νεφελωδών σκοπιμοτήτων. Αλλά και οι περιορισμοί έχουν αυστηρούς περιορισμούς!
(παρ. 2)
we cannot share the opinion of the majority as, in our view, it sacrifices concrete individual rights guaranteed by the Convention to abstract principles.
(παρ. 5)
The very general concept of “living together” does not fall directly under any of the rights and freedoms guaranteed within the Convention. Even if it could arguably be regarded as touching upon several rights, such as the right to respect for private life (Article 8) and the right not to be discriminated against (Article 14), the concept seems far-fetched and vague.
(παρ. 10)
We cannot find that the majority have shown which concrete rights of others within the meaning of Article 8 § 2 and Article 9 § 2 of the Convention could be inferred from the abstract principle of “living together” or from the “minimum requirements of life in society”.
Με πορδές δεν βάφονται αβγά και με αοριστολογίες δεν θεμελιώνονται ποινικές απαγορεύσεις. Πρόκειται για ένα ψευδέγκλημα, χωρίς θύματα, χωρίς προσβαλλόμενο έννομο αγαθό, χωρίς βλάβη ετέρου.
Ειδικώς, δεν προστατεύονται συναισθήματα και ευαίσθητοι ψυχικοί κόσμοι:
(παρ. 7)
there is no right not to be shocked or provoked by different models of cultural or religious identity, even those that are very distant from the traditional French and European life-style.
Σημείο δεύτερο: η κρυπτοπροσωπία είναι ατομικό δικαίωμα στερεά εδραζόμενο στην ιδιωτικότητα.
(παρ. 8)
it can hardly be argued that an individual has a right to enter into contact with other people, in public places, against their will. Otherwise such a right would have to be accompanied by a corresponding obligation. This would be incompatible with the spirit of the Convention. While communication is admittedly essential for life in society, the right to respect for private life also comprises the right not to communicate and not to enter into contact with others in public places – the right to be an outsider.
Σημείο τρίτο: η απαγόρευση δεν προάγει την ανεκτικότητα, αλλά είναι η ίδια δυσανεκτική.
(παρ. 14)
all those values could be regarded as justifying not only a blanket ban on wearing a full-face veil, but also, on the contrary, the acceptance of such a religious dress-code and the adoption of an integrationist approach. In our view, the applicant is right to claim that the French legislature has restricted pluralism, since the measure prevents certain women from expressing their personality and their beliefs by wearing the full-face veil in public. Therefore the blanket ban could be interpreted as a sign of selective pluralism and restricted tolerance.
Σημείο τέταρτο: η απαγόρευση δεν δικαιολογείται ούτε συνεπειοκρατικά.
(παρ. 21)
Ample evidence has been provided to show the dilemma of women in the applicant’s position who wish to wear a full-face veil in accordance with their religious faith, culture and personal conviction. Either they are faithful to their traditions and stay at home or they break with their traditions and go outside without their habitual attire. Otherwise they face a criminal sanction. In our view, the restrictive measure cannot be expected to have the desired effect of liberating women presumed to be oppressed, but will further exclude them from society and aggravate their situation.
Σημείο πέμπτο: ούτως ή άλλως η ολοκληρωτική απαγόρευση είναι δυσανάλογη από όλες τις απόψεις.
(παρ. 19)
The fact that 45 out of 47 member States of the Council of Europe, and thus an overwhelming majority, have not deemed it necessary to legislate in this area is a very strong indicator for a European consensus. Even if there might be reform discussions in some of the member States, while in others the practice of wearing full-face veils is non-existent, the status quo is undeniably clear.
(παρ. 24)
the Government have not explained why it would have been impossible to apply less restrictive measures, instead of criminalising the concealment of the face in all public places. No account has been given as to whether or to what extent any efforts have been made to discourage the relatively recent phenomenon of the use of full-face veils, by means, for example, of awareness-raising and education.
Εντάξει, δεν μένουν και πολλά ακόμη να πούμε μετά από αυτά.
Απομένει όμως να ανασκάψω ένα τελευταίο σημείο του γαλλικού νόμου: τις ποινές του.
Ο επίμαχος γαλλικός νόμος προβλέπει λοιπόν ως παρεπόμενη ποινή την δυνητική επιβολή της παρακολούθησης ενός φροντιστηρίου αγωγής του πολίτη:
L’obligation d’accomplir le stage de citoyenneté mentionné au 8° de l’article 131-16 du code pénal peut être prononcée en même temps ou à la place de la peine d’amende.
Είναι η επίσημη αναγνώριση ότι η μπουρκοφόρος είναι πολίτης δευτέρας κατηγορίας. Εδώ θέλει προσοχή: επειδή ουσιαστικό έγκλημα μπουρκοφορίας δεν υπάρχει, αλλά εκείνος που δημιουργεί έγκλημα και εγκληματία είναι ο ίδιος ο νόμος, η μπουρκοφόρος είναι πολίτης δεύτερης κατηγορίας όχι ως εγκληματίας (αφού ουσιαστικό έγκλημα δεν υπάρχει!), αλλά ως μπουρκοφόρος και μόνο, προ και μακράν κάθε νομοθετικής τυποποίησης της συμπεριφοράς της.
Και αφού είναι εγκληματίας, ας της επιβληθούν σωφρονιστικά μαθήματα για να μάθη να είναι καλή Γαλλίς. Η εκτόπισή τους σε ένα στρατόπεδο αγωγής του πολίτη δεν είναι ιδεολογικά μακριά.
Κλείνοντας:
Η απόφαση S.A.S. κατά Γαλλίας με απογοήτευσε βαθιά. Πρόκειται για μια σαφώς καταπιεστική, συντηρητική, φοβική και επικίνδυνη απόφαση (ως προς το αποτέλεσμα, στην αιτιολογία έχει αρκετά καλά στοιχεία). Σκεφτόμουν ότι υπό τινα έννοια πρόκειται για την συνέχιση με άλλα μέσα της περιώνυμης απόφασης Lautsi: η πολιτική απόφαση ενός μεγάλου και ισχυρού κράτους (φιλική προς την θρησκεία στην πρώτη περίπτωση, εχθρική στην δεύτερη: ίσως κάποιοι ζηλωτές της εκκοσμίκευσης που στενοχωρήθηκαν με την Λαούτσι ανταμείφθηκαν με την Σ.Α.Σ.) γίνεται σεβαστή.
Με κάποια ράκη αιτιολογίας.
Πόσο βαθιά και απογοητευτικά συντηρητική είναι τελικά η πλειοψηφία των ανθρώπων…
Το μόνο που απομένει είναι να διαδηλώσουμε ξεβράκωτες φορώντας μπούρκα. Να δούμε αν θα καταλάβει κανείς ποτέ τίποτα.
Η μαντήλα ή η μπούρκα δεν ε΄ναι αποτέλεσμα μόδας που θα περάσει ή στιγμιαίας πράξης ή προσωπικής επιλογής. Είναι αποτέλεσμα βλακώδους προπαγάνδας από την παιδική ηλικία.
Φαντάζομαι ότι στα πλαίσια του φιλελεθερισμού και της υπερα΄σπισης υποτίθεται δικαιωμάτων θα δεχόμασταν και το εξής:
Στις φυτείες του αμερικάνικου νότου τα χρόνια των δούλων να φτιαχνουνε οι λευκοί σχολεία και να παίρνουν τα παιδιά των μαύρων και να τους προπαγανδίζουν ότι είναι κατώτερα βιολογικά και ο μόνος ρόλος τους είναι να είναι σκλάβοι των λευκών όταν μεγαλώσουν.
Οπ’οτε αν κάποια από αυτά τα παιδιά μετακόμιζαν σε μια άλλη χω΄ρα θα μπορούσαν να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους α είναι σκλάβοι στα πλαίσια του δικαιώματος της αυτιοδιάθεσης του σώματος. Και ως φιλελεύθεροι θα ήμασταν φυσικά υπέρ.
Από τον πολύ φιλελευθερισμό μπορούμε να γυρίσουμε σε κάθε είδους βαρβαρότητα και θα το λέμε δικαίωμα.