Περί ασέμνων, μέρος Α

Ή: Περί πορνογραφικής ελευθερίας.

Σύμφωνα με το άρ. 29 παρ. 1 Ν. 5060/1931:

Όστις, προς τον σκοπόν εμπορίας ή διανομής ή δημοσία εκθέσεως, παρασκευάζει, αποκτά, κατέχει, μεταφέρει, εισάγει εις το Κράτος ή εξάγει ή καθ΄οιονδήποτε τρόπον τίθησιν εις κυκλοφορίαν έγγραφα, έντυπα, συγγράμματα, σχέδια, εικόνας, ζωγραφίας, εμβλήματα, φωτογραφίας, κινηματογραφικάς ταινίας ή άλλα αντικείμενα άσεμνα, οιουδήποτε είδους, όστις μεταχειρίζεται οιονδήποτε μέσον δημοσιότητος προς διευκόλυνσιν της κυκλοφορίας των αυτών ασέμνων αντικειμένων τιμωρείται διά φυλακίσεως τουλάχιστον ενός μηνός και διά χρηματικής ποινής τουλάχιστον 30.000 μεταλλικών δραχμών. Εν υποτροπή δε διά φυλακίσεως τουλάχιστον 6 μηνών και διά χρηματικής ποινής τουλάχιστον 50.000 μεταλλικών δραχμών. Εάν όμως η καθ΄υποτροπήν πράξις ετελέσθη διά δημοσιεύματος εν εφημερίδι ή περιοδικώ, η χρηματική ποινή δεν δύναται να είναι ελάσσων των 200.000 μεταλλικών δραχμών. Εν προκειμένω εφαρμόζονται κατ΄αναλογίαν αι διατάξεις του άρ. 82 παρ. 4 του Ποινικού Κώδικος”.

(Η διάταξη αυτή διατηρήθηκε σε ισχύ με τον Ν. 2328/1995, ξέρετε τώρα, τον λεγόμενο τυποκτόνο νόμο Βενιζέλου.)

Μοιάζουν λίγο αστείες τέτοιες διατάξεις. Ξέρεις ότι υπάρχουν, αλλά παραξενεύεσαι βλέποντάς τις μπροστά σου (και πολύ περισσότερο, βλέποντάς τις εφαρμοζόμενες!). Λίγο νομικό απολίθωμα, λίγο νεοηθικιστική εμμονή, μπαίνουμε αισίως στο 2018 κυνηγώντας (στην θεωρία) τα άσεμνα.

Βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ως άνω δαψιλής εγκληματοποίηση υπαγορεύεται από το Διεθνές Δίκαιο και αποτελεί διεθνή υποχρέωση της χώρας!!! [τριπλό θαυμαστικό σημείο!!!]

Πράγματι, σύμφωνα με την σχετική Σύμβαση της Γενεύης (1923), κυρωθείσα με τον Ν. 4311/1929, τα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να καταστήσουν εγκληματική πράξη την διάδοση των ασέμνων, μάλιστα η ελληνική ποινική διάταξη αποτελεί βασικά μετάφραση του άρ. 1 της σύμβασης. [Αυτά για όσους ρυπαίνουν το νομικό μας περιβάλλον με την μουρμούρα για τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας]

Read moreΠερί ασέμνων, μέρος Α

Κατά της παχυσαρκίας, μέρος Β΄

Στο προηγούμενο επεισόδιο εξήγησα διά μακρών τι είναι η παχυσαρκία, γιατί είναι κακό πράγμα, πώς και γιατί συνιστά νόσο, ποια χαρακτηριστικά έχει επιδημιολογικά και άλλα τέτοια πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Επιφυλάχθηκα όμως στο πιο κρίσιμο σημείο: στο δέον γενέσθαι. Αυτό θα συζητήσουμε σήμερα.

Η παχυσαρκία εμφανίζει μια ουσιώδη διαφορά από άλλες κακές συνήθειες, όπως το κάπνισμα: δεν βλάπτει έτερον. Ο παχύσαρκος βλάπτει τον εαυτό του, η δε αντανακλαστική βλάβη που προκαλεί στο εν γένει σύστημα υγείας είναι σημαντική μεν, αλλά όχι το βαρύκεντρο της συμπεριφοράς του. Αυτό δεν μπορεί παρά να σημαίνη ότι δεν μπορούμε να αντιμετωπίζουμε τον παχύσαρκο τόσο αυστηρά όσο τον καπνιστή.

Από την άλλη μεριά, αντιμετωπίζουμε αρκετά αυστηρά μέσω της φορολογίας τον οινοπνευματιστή. Κάθε πότης βαρύνεται με βαρείς ειδικούς φόρους κατανάλωσης, την στιγμή που η πράξη του είναι αυτοαναφορική, η δε δαπάνη υγείας που προξενεί μακροπρόθεσμα είναι αμελητέα. Αυτό λοιπόν δεν μπορεί παρά να σημαίνη ότι, εάν η φορολογία του οινππνεύματος είναι θεμιτή (και παραδέχομαι ότι αυτό είναι ένα αρκετά μεγάλο εάν), ο παχύσαρκος επιτρέπεται να αντιμετωπιστή αυστηρότερα από τον πότη.

Έχουμε λοιπόν ένα πήχυ και μια οροφή: τον οινοπνευματιστή και τον καπνιστή αντιστοίχως. Στο μεταξύ τους νομοθετικό διάστημα είναι θεμιτό να περιλάβουμε τον παχύσαρκο.

Read moreΚατά της παχυσαρκίας, μέρος Β΄

Τα συνταγματικά δικαιώματα ως υπαρκτικά δικαιώματα

Ιεραρχούνται άραγε μεταξύ τους τα συνταγματικά δικαιώματα;

Η γρήγορη και σωστή απάντηση είναι καταρχήν όχι. Μπορούμε βέβαια αφηρημένα να αναφερθούμε στο συνήθως συμβαίνον, που είναι ότι πράγματι στις περισσότερες περιπτώσεις συγκρούσεων κάποια δικαιώματα συνήθως υποσκελίζουν τα άλλα. Για παράδειγμα, η θρησκευτική ελευθερία συνήθως επικρατεί της οικονομικής, αλλά αυτό απέχει μακράν του να είναι απόλυτο. Έτσι, η ηλεκτρική εταιρεία μπορεί να εγκαταστήση τις ανεμογεννήτριές της στην αντικρινή κορφή, κι ας ισχυρίζωνται οι μοναχές ότι παρενοχλείται η προσευχή τους (όντως συνέβη!).

Ωστόσο, όλοι ξέρουμε ότι, υπό αυτήν την έννοια έστω του συνήθως συμβαίνοντος, υπάρχουν κάποια συνταγματικά δικαιώματα που είναι πιο σκληρά από άλλα. Για παράδειγμα, το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, με τους τόσους και τόσους περιορισμούς τους οποίους υφίσταται, ανήκει μάλλον στα πιο μαλακά (έως τρυφερά) δικαιώματα. Από την άλλη, το δικαίωμα της ζωής αφενός μεν διακηρύσσεται ρητορικά ως (δήθεν) “απόλυτο”, αλλά και στην πράξη περιορίζεται σε κάποιες ελάχιστες περιπτώσεις, π.χ. άμυνα. Διαισθητικά ήδη φαίνεται σαν να υπάρχουν (τουλάχιστον) δύο κατηγορίες ατομικών δικαιωμάτων, αυτά που πρόχειρα ονόμασα σκληρά και μαλακά.

Αλλά επειδή εδώ δεν είναι ο λόγος για ναρκωτικά, αντί για σκληρά και μαλακά ας τους βρούμε μια πιο βαρύγδουπη ονομασία. Θα ονομάζω λοιπόν τα συνταγματικά δικαιώματα που συνήθως επικρατούν επικρατή και υπολειπόμενα, δανειζόμενος την σχετική βιολογική ορολογία.

Read moreΤα συνταγματικά δικαιώματα ως υπαρκτικά δικαιώματα

Κατά της οπλοκατοχής: εισαγωγικά

Πρώτα να εξομολογηθώ: στον στρατό λάτρευα το όπλο μου. Είχα ως ΥΒίτης ένα τεσσάρι και θυμάμαι ακόμη τον αριθμό του, την μυρωδιά της πυρίτιδας στις βολές, θυμάμαι που κοιμόμουν μαζί του, όταν ήμουν αρχιφύλακας, και άλλα τέτοια αντρικά πράγματα. Ήταν το όπλο που μου είχε δώσει η πατρίδα. Καλή του ώρα εκεί που είναι και αχρείαστο να μείνη. Μόλις απολύθηκα, έχασα κάθε ενδιαφέρον για το άθλημα.

Υπέρ του δικαιώματος οπλοκατοχής προσάγονται εν γένει δύο επιχειρήματα, ένα πολιτικό και ένα φιλελεύθερο. Δεν με πείθει κανένα εκ των δύο και θα προσπαθήσω ακολούθως να δείξω το γιατί.

Πρώτα πρώτα όμως, μερικές αναγκαίες και αγαπημένες διευκρινίσεις:

Λέμε συχνά ότι στην Ελλάδα η οπλοκατοχή απαγορεύεται. Δεν συνειδητοποιούμε ότι η δήλωση αυτή, καίτοι ορθή, αληθεύει τόσο όσο και η δήλωση ότι η οδήγηση αυτοκινήτου απαγορεύεται. Στην πραγματικότητα βέβαια, και οι δύο αυτές ανθρώπινες δραστηριότητες επιτρέπονται κατόπιν κρατικής αδείας, αλλά έχουμε συνηθίσει να τις περιγράφουμε με πολύ διαφορετικό τρόπο. Το ακριβές ειπείν λοιπόν, στην Ελλάδα, όπως και παντού στον κόσμο, η οπλοκατοχή επιτρέπεται κατόπιν αδείας και, προφανώς, απαγορεύεται άνευ αδείας. Εδώ ας πούμε βλέπετε τα δικαιολογητικά της άδειας οπλοφορίας, το δε άρ. 10 παρ. 3 Ν. 2168/1993 προβλέπει τα εξής:

3. Έλληνες πολίτες, που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, δύνανται να οπλοφορούν, μετά από άδεια της αρμόδιας αστυνομικής αρχής του τόπου κατοικίας ή διαμονής τους, στις εξής περιπτώσεις: α. Για την ατομική τους ασφάλεια μετά από γνώμη του αρμόδιου εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, εφόσον συντρέχουν ιδιαίτερα σοβαροί λόγοι και εξετασθούν επιτυχώς, ιδίως σε θέματα λύσης, αρμολόγησης, γέμισης, απογέμισης και ασφαλούς χρήσης, μεταφοράς και φύλαξης του αιτουμένου όπλου. Για την εξέτασή τους στα ως άνω θέματα οι αιτούντες καταβάλλουν παράβολο ύψους 150 ευρώ υπέρ Δημοσίου, το οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται ανά διετία με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη.

Η άδεια αυτή ασφαλώς είναι αρκετά δύσκολο να αποκτηθή (κάποια στιγμή ήθελα να το δοκιμάσω για πλάκα, αλλά μετά βαρέθηκα την γραφειοκρατία και το κόστος). Πιο σοβαρό ακόμα, πρόκειται για άδεια που χορηγείται κατά διακριτική ευχέρεια και όχι κατά δεσμία αρμοδιότητα, και κατά τούτο διαφέρει από την άδεια οδήγησης. Πρέπει, ειδικώτερα, να επικαλεστή κανείς κάποιον ειδικό και έκτακτο λόγο που να καθιστά αναγκαία την οπλοφορία, όχι ας πούμε ένα γενικό αίσθημα ανασφάλειας, διαφορετικά ο Εισαγγελέας παγίως εκδίδει αρνητική γνώμη και το πράγμα σταματά εκεί. Αλλά στην τελική, πρόκειται για μία άδεια όπως όλες οι άλλες. Οι υπέρμαχοι της οπλοκατοχής λοιπόν επιδιώκουν να αφαιρέσουν το κράτος από την εξίσωση και να αναγάγουν την οπλοκατοχή σε συνταγματικό δικαίωμα, όπως στην πνευματική τους πατρίδα, τις ΗΠΑ.

Read moreΚατά της οπλοκατοχής: εισαγωγικά

Περί διαφυλικών, μέρος Β΄

Σχετικά με το διαφυλικό ζήτημα είχε γράψει μια ανάρτηση το 2016. Έκτοτε ψηφίστηκε ο σχετικός Ν. 4491/2016, που κινείται προς την σωστή κατεύθυνση, αλλά εμφανίζει και αρκετά σκοτεινά σημεία, για τον λόγο ότι δεν απετέλεσε μια συνολική ρύθμιση, αλλά αντιμετώπισε το ζήτημα αποσπασματικά (παρά τα πολλά εύστοχα σχόλια που διατυπώθηκαν στην δημόσια διαβούλευση). Μπορώ να διακρίνω έξι κυρίως αρρύθμιστα ή προβληματικά ζητήματα:

Στρατιωτική θητεία

Σύμφωνα με το π.δ. 11/2014, η διαταραχή ταυτότητας φύλου (ά.α. 344) είναι ψυχική πάθηση που συνεπάγεται ανικανότητα στράτευσης (Ι5). Καιρός πλέον να καταργηθή.

Το ισχύον στρατολογικό δίκαιο λοιπόν καταλέγει την διαταραχή φύλου στην μείζονα κατηγορία των ψυχικών παθήσεων, μαζί με τις παραφιλίες και τις εν γένει ψυχοσεξουαλικές διαταραχές, ανάμεσα στην τοξικομανία και την νοητική καθυστέρηση. Πλέον, στην 5η έκδοση του Διαγνωστικού Εγχειριδίου της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Ένωσης ονομάζεται δυσφορία φύλου, αλλά το νόημα είναι το ίδιο. Επιστημονικώς λοιπόν το στράτευμα ορθώς περιγράφει τους διαφυλικούς.

Γιατί όμως οι διαφυλικοί γυναίκανδρες να απαλλάσσωνται της στράτευσης; Δεν είναι ψυχικά ούτε σωματικά ασθενείς. Αν μή τι άλλο, αν είναι πνευματικά και ψυχικά ικανοί να μεταβάλουν το φύλο τους (που είναι!), γιατί δεν είναι για να υπηρετήσουν την θητεία τους; Είναι βέβαια κοινωνικά απόβλητοι και πιθανόν και το ίδιο το στράτευμα να μην επιθυμή στις τάξεις του έναν άνδρα με αιδοίο για ευνόητους λόγους πειθαρχίας. Αυτή είναι η δικαιολογία του Δονάλδου τουλάχιστον.

Αλλά το πράγμα δεν αλλάζει: στην Ελλάδα το είναι άνδρα εκτός από δικαιώματα συνεπάγεται και υποχρεώσεις. Οι άντρες πάνε φαντάροι. Όχι στα δικαιώματα μαζί και στις υποχρεώσεις χώρια.

Χάρτης των χωρών με διαφυλικούς ένστολους.

Read moreΠερί διαφυλικών, μέρος Β΄

Η ανεξίτηλη μοναδικότητα της κ. Θάνου

Δημοσιεύθηκε στο Βήμα της Κυριακής της 16ης Ιουλίου 2017.

Δεν απετέλεσε ασφαλώς έκπληξη για κανέναν ο νέος επαγγελματικός σταθμός της κ. Θάνου. Μετά τις ιδιότητες της αρχισυνδικαλίστριας και κατόπιν απεργού δικαστικής λειτουργού, της επί πρώτη φορά Αριστεράς Πρόεδρου του Αρείου Πάγου (η διηνεκής τιμή της πρότασης ανήκει στον τότε Υπουργό Δικαιοσύνης κ. Παρασκευόπουλο) και της υπηρεσιακής Πρωθυπουργού (ελέω των κενών θέσεων των δύο άλλων προέδρων των ανωτάτων δικαστηρίων), η πρόσφατη τοποθέτησή της ως υπαλλήλου του Πρωθυπουργικού Γραφείου συνιστά την αναμενόμενη συνέχεια του ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ cursus honorum. Κατ’ εκτίμησιν βέβαια δεν αποτελεί και το επιστέγασμα της σταδιοδρομίας της, τώρα που άνοιξε ενώπιόν της το κομματικό στάδιο. Ωστόσο, παρά το αναμφισβήτητο πρότυπο δικαστικής και μεταδικαστικής επαγγελματικής επιτυχίας που θέτει η κ. Θάνου στους πρώην συναδέλφους της, ή μάλλον εξαιτίας αυτού, δεν θα ήταν άσκοπο να εξετάσουμε κάποια ερωτήματα.

Read moreΗ ανεξίτηλη μοναδικότητα της κ. Θάνου

Αίμα και φράουλες: μια ψύχραιμη ματιά

Πριν από λίγους μήνες εκδόθηκε μια σημαντική απόφαση ελληνικού ενδιαφέροντος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου στο Στρασβούργο, η απόφαση Chowdury και λοιποί κατά Ελλάδος. Επειδή δεν έχω ιδέα πώς προφέρεται το όνομα του πρώτου προσφυγόντος, Βεγγαλίτη στην καταγωγή, θα την ονομάζω απλώς η “υπόθεση των φραουλών“, για να συνεννοούμαστε.

Γιατί αυτό ακριβώς αφορά η ως άνω υπόθεση, την περιώνυμη ιστορία με τους απλήρωτους αγρεργάτες που δούλευαν στην Μανωλάδα και όχι μόνο δεν εξωφλήθηκαν, αλλά τους πυροβόλησαν κιόλας, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό πολλών από αυτούς. Στο ποινικό σκέλος της υπόθεσης, το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο Πατρών απήλλαξε από την κακουργηματική κατηγορία της εμπορίας ανθρώπων (άρ. 323Α ΠΚ) τους κατηγορουμένους, με μια απόφαση που προξένησε θύελλα αντιδράσεων (εδώ ας πούμε η εφημερίς της κυβερνήσεως), αλλά εμένα μου φαίνεται πολύ λογική. Με αυτήν την απόφαση αναμετρήθηκε το ΕΔΔΑ, με πολύ πτωχά πτωχά αποτελέσματα, όπως θα δούμε (διαβάστε εδώ ένα λιβανιστήρι μια λιγώτερο επικριτική άποψη).

Επειδή υπάρχουν πολλά πράγματα που θα μπορούσαν να σχολιαστούν, θα εστιάσω στα πιο σημαντικά, κυρίως εκείνα με τα οποία διαφωνώ. Επίσης, πρέπει να τονίσω προκαταρκτικά ότι υπάρχουν πολλές πληροφορίες που λείπουν και πολλά πραγματικά περιστατικά που είναι αδιευκρίνιστα. Δεν μπορώ να κάνω τον ανακριτή κατόπιν εορτής και, άρα, θα προσπαθήσω να βασιστώ στα μη αμφισβητούμενα γεγονότα και μόνο σε αυτά.

Ας θυμηθούμε πρώτα λίγο την ιστορία:

Οι προσφυγόντες, καταγόμενοι από το Μπανγκλαντές, προσελήφθησαν για να δουλέψουν στις καλλιέργειες της φράουλας στην Μανωλάδα. Τονίζω ότι κατοικούσαν σε άλλες πόλεις, πληροφορήθηκαν για την εποχιακή δουλειά εκεί και ταξίδεψαν για να δουλέψουν. Τους προσφέρθηκαν 22 ευρώ ημερομίσθιο συν 3 ευρώ για υπερωρίες, ήτοι 22 Χ 25 = 550 ευρώ μαύρα μηνιαίως κατ’ ελάχιστον. Εργάζονταν καθημερινά 12ωρο μέσα στα θερμοκήπια και κατοικούσαν σε πρόχειρα παραπήγματα χωρίς τρεχούμενο νερό εκεί δίπλα. Κατά την εργασία τους, φυλάσσονταν από ένοπλους φρουρούς του εργοδότη τους.

Ο μισθός δεν τους καταβαλλόταν, κατά τα μέσα Απριλίου μάλιστα κατέφθασαν και άλλοι αγρεργάτες για να εργαστούν στα χωράφια, μετά από πρόσκληση του εργοδότη τους. Την κρίσιμη 17η Απριλίου 2013 συνέβησαν τα εξής (παρ. 8):

Craignant de ne pas être payés, cent à cent cinquante ouvriers recrutés pour la saison 2012‑2013, qui travaillaient dans les champs, se dirigèrent vers les deux employeurs, qui étaient présents, et demandèrent leurs salaires impayés. Un des gardes armés ouvrit alors le feu contre les ouvriers, blessant grièvement trente d’entre eux, parmi lesquels vingt et un des requérants. Les blessés furent transportés à l’hôpital et entendus par la police.

Read moreΑίμα και φράουλες: μια ψύχραιμη ματιά