Νομικά

Στον φίλο Α.Φ., για την καθαρή σκέψη.

(Πραγματικά, κάντε την ερώτηση του τίτλου σε κάποιον κρατιστή και ακούστε απαντήσεις!)

Έγραφα 7,5 χρόνια πριν (βρε πώς γεράσατε κι ασπρίσατε κλπ κλπ):

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (άρ. 21 παρ. 1 Ν. 3028/2002), όλα τα αρχαία κινητά που ανευρίσκονται εντός της ελληνικής επικράτειας ανήκουν στο ελληνικό κράτος. Ως εδώ ας πούμε καλώς. Θα μπορούσε να αμφισβητηθῄ θεωρητικώς ο αποκλεισμός της ιδιωτικής ιδιοκτησίας στα αρχαία αντικείμενα, αλλά δεν θα ακολουθήσω εδώ αυτήν την γραμμή επιχειρηματολογίας.

Καιρός να το κάνω σήμερα όμως. Ειδικώτερα, με ενδιαφέρει το ζήτημα αν de lege ferenda είναι επιτρεπτή συνταγματικώς η ύπαρξη ιδιωτικών εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί αρχαιοτήτων, ιδίως δε του κατεξοχήν ιδιοκτησιακού δικαιώματος, της κυριότητας.

Η σχετικώτερη συνταγματική διάταξη είναι το άρ. 24 παρ. 6 Σ, που διαλαμβάνει τα εξής:

Τα μνημεία, οι παραδοσιακές περιοχές και τα παραδοσιακά στοιχεία προστατεύονται από το Κράτος. Νόμος θα ορίσει τα αναγκαία για την πραγματοποίηση της προστασίας αυτής περιοριστικά μέτρα της ιδιοκτησίας, καθώς και τον τρόπο και το είδος της αποζημίωσης των ιδιοκτητών.

Η διάταξη αυτή προβλέπει την κρατική προστασία του ανθρωπογενούς πολιτισμικού περιβάλλοντος, εισάγοντας θετικό δικαίωμα προς κρατική δράση στον τομέα αυτό. Δεν προνοεί όμως σχετικά με το σε ποιον θα ανήκουν τα “μνημεία”, περιοριζόμενη να επιτρέπη την επιβολή περιορισμών στην επ’ αυτών ιδιωτική ιδιοκτησία, και μάλιστα μετ’ αποζημίωσιν. Πράγμα που λογικά σημαίνει ότι περιορίζεται, χωρίς να εξαφανίζεται, μόνο κάτι που υπάρχει: η επί των μνημείων ιδιωτική κυριότητα.

Read moreΕπιτρέπεται η ιδιωτική κυριότητα επί αρχαιοτήτων;

Μετά την πρώτη και την δεύτερη ανάρτηση, ολοκληρώνω σήμερα τον σχολιασμό της απόφασης S.A.S. κατά Γαλλίας, που έκρινε το ζήτημα της δημόσιας κρυπτοπροσωπίας.

Η απόφαση ελήφθη με την συντριπτική πλειοψηφία 15 έναντι 2 (αλλά λεαινών!). Ας δούμε λοιπόν τι επιχειρηματολόγησαν στην μειοψηφία τους αυτοί οι δύο δικαστές.

Καταρχάς, δεν επρόκειτο για δικαστές, αλλά για δικάστριες. Και αυτό είναι από μόνο του αξιομνημόνευτο: σε μια υπόθεση όπου περιρρέει η ισότητα των φύλων και η καταδυνάστευση των γυναικών από ενστερνισμένους πατριαρχικούς κανόνες, οι μόνοι που μειοψηφούν είναι δύο γυναίκες. Μια Γερμανίδα και και μια Σουηδή.

Read moreΥπέρ της ελευθερίας κρυπτοπροσωπίας ΙΙΙ

Στο προηγούμενο άρθρο είδαμε κάποια εισαγωγικά ζητήματα σχετικά με την απόφαση S.A.S. κατά Γαλλίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου του Στρασβούργου. Σήμερα θα προσχωρήσουμε με την μελέτη των εκατέρωθεν επιχειρημάτων και της απόφασης του δικαστηρίου.

Τα νομικά ζητήματα που τίθενται με την απαγόρευση είναι βασικά δύο: ελευθερία της θρησκευτικής έκφρασης και ιδιωτικότητα του ατόμου. Να τα δούμε χωριστά:

Read moreΥπέρ της ελευθερίας κρυπτοπροσωπίας ΙΙ

Τα σημεία τομής κράτους και θρησκείας συνεχίζουν να προβληματίζουν τις δυτικές κοινωνίες. Η νομική επικαιρότητα επανέρχεται κάθε τρεις και λίγο σε αυτά, εξάπτοντας πάθη και επανορίζοντας τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την δημοκρατία μας. Αποφάσεις, όπως η πρόσφατη αμερικανική Greece v. Galloway, το επισημαίνουν με έμφαση.

Ένα εμβληματικό σταθμό σε αυτόν τον συνεχιζόμενο δημόσιο διάλογο έθεσε η απόφαση S.A.S. κατά Γαλλίας (Ιουλ 2014), η οποία αφορούσε το περιώνυμο ζήτημα της ισλαμικής καλύπτρας. [για το ζήτημα αυτό έχω εκθέσει την άποψή μου εδώ]

Στην καθ’ ης η προσφυγή Γαλλία εδώ και λίγα χρόνια έχει απαγορευθή η κάλυψη του προσώπου σε δημόσιους χώρους, πλην περιπτώσεων όπου αυτό επιβάλλεται από λόγους υγείας ή επαγγελματικούς ή στο πλαίσιο αθλητικών, καλλιτεχνικών και εορταστικών δραστηριοτήτων. Η απαγόρευση αυτή μάλιστα κρίθηκε συνταγματική από το ιθαγενές Συνταγματικό Συμβούλιο. Η μόνη χώρα που ακολούθησε αυτήν την ανοπαία ατραπό είναι μέχρι τώρα το Βέλγιο, με το άρ. 563 δις του βελγΠΚ:

Seront punis d’une amende de quinze euros à vingt-cinq euros et d’un emprisonnement d’un jour à sept jours ou d’une de ces peines seulement, ceux qui, sauf dispositions légales contraires, se présentent dans les lieux accessibles au public le visage masqué ou dissimulé en tout ou en partie, de manière telle qu’ils ne soient pas identifiables.

Ο επίμαχος γαλλικός νόμος είναι ο Ν. 2010-1192 του 2010, στο άρ. 1 του οποίου προβλέπονται τα εξής λιτά:

Nul ne peut, dans l’espace public, porter une tenue destinée à dissimuler son visage.

Read moreΥπέρ της ελευθερίας κρυπτοπροσωπίας Ι

Στην φίλη Χ.Κ.

Σύμφωνα με το (απαράδεκτο) άρ. 88 παρ. 1 Ν. 4052/2012, που συνιστά εφαρμογή της Οδηγίας 200/52 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον άγιο σκοπό της επιβολής κυρώσεων σε εργοδότες που απασχολούν παράνομα διαμένοντες αλλοδαπούς τρίτων χωρών:

1. Ο εργοδότης που:
α) απασχολεί εκ προθέσεως παράνομα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών των οποίων η απασχόληση συνεχίζεται ή επαναλαμβάνεται συστηματικά ή/και β) απασχολεί εκ προθέσεως ταυτόχρονα σημαντικό αριθμό παράνομα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών ή/και γ) απασχολεί εκ προθέσεως παράνομα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών των οποίων η απασχόληση συνοδεύεται με ιδιαίτερα καταχρηστικούς όρους εργασίας, τιμωρείται, ανεξάρτητα από την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον πέντε (5) μηνών.

Σε αυτά προστίθενται και διοικητικές χρηματικές ποινές και αποκλεισμοί από δημόσιους διαγωνισμούς και κλείσιμο καταστημάτων και και και.

Εδώ ο παράνομος και εγκληματίας είναι ο εργοδότης, όχι ο εργαζόμενος. Εκείνος που διαπράττει κάποιου είδους φαντασιώδες έγκλημα, τουλάχιστον στις περιπτώσεις α και β, είναι ο εργοδότης. Ο εργαζόμενος είναι το θύμα του και ως θύμα απολαύει ευνοϊκών ρυθμίσεων: δικαιούται τον νόμιμο μισθό του συν τις εισφορές (άρ. 81), να προβαίνη σε καταγγελίες στο εργατικό κέντρο (άρ. 83), να προσφεύγη στα δικαστήρια για εργατικές διαφορές (άρ. 86), να του χορηγήται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (άρ. 89).

Εκείνος πάντως που δεν είναι εγκληματίας είναι, διάολε, ο μετανάστης. Κι ας είναι λαθραίος, κι ας είναι παράνομος, κι ας είναι παράτυπος, κι ας είναι ό,τι είναι.

Read moreΗ εργασία ως έγκλημα

Σύμφωνα με το άρ. 59 παρ. 1 και 2 Ν. 3421/2005 περί στρατολογίας των Ελλήνων (και ουχί των Ελληνίδων, χμ!):

1. Όσοι για λόγους συνείδησης αρνούνται να εκπληρώσουν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις, επικαλούμενοι τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις, μπορεί να αναγνωρίζονται ως αντιρρησίες συνείδησης, σύμφωνα με τις διατάξεις των επόμενων άρθρων.
2. Οι λόγοι συνείδησης που αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο πρέπει να απορρέουν από μία γενική αντίληψη για τη ζωή, βασισμένη σε συνειδητές θρησκευτικές, φιλοσοφικές ή ηθικές πεποιθήσεις, που εφαρμόζονται από το άτομο απαράβατα και εκδηλώνονται με τήρηση ανάλογης συμπεριφοράς.

Read moreΥπέρ της εθνικής αντίρρησης συνείδησης

Λίγες εβδομάδες πριν το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου εξέδωσε σε διηυρυμένη σύνθεση μια πραγματικά ιστορική απόφαση, μια από εκείνες τις αποφάσεις που θα διδάσκωνται στα πανεπιστήμια, θα τις υπολογίζουν οι πολιτικοί, αλλά, πάνω από όλα, θα πραγματώνουν την δικαιοσύνη.

Πρόκειται φυσικά για την απόφαση στην περιλάλητη υπόθεση Κύπρου κατά Τουρκίας.

Εν προκειμένω είχαμε κάτι ούτως ή άλλως σπάνιο, ήτοι μια διακρατική προσφυγή, με άλλα λόγια μια υπόθεση όπου ένα κράτος είχε εναγάγει ένα άλλο κράτος μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης. Για προφανείς λόγους διεθνών σχέσεων κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά σπάνιο. Η κυπριακή προσφυγή ασκήθηκε το μακρινό 1994, ενώ η απόφαση εκδόθηκε το 2001, διαπιστώνοντας πολλές παραβιάσεις εκ μέρους της Τουρκίας, επιφυλασσόμενη όμως ως προς το ζήτημα της ικανοποίησης:

Holds unanimously that the issue of the possible application of Article 41 of the Convention is not ready for decision and adjourns consideration thereof.

Read moreΚύπρος κατά Τουρκίας: η δικαίωση