Δέκα απαντήσεις στα ερωτήματα του καθηγητή Τοκμακίδη

Ανακυκλώνονται στο διαδίκτυο δέκα ερωτήματα που είχα λάβει μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και παλαιότερα. Τα ερωτήματα τα έθεσε, υποτίθεται, ένας καθηγητής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με το όνομα Κωνσταντίνος Τοκμακίδης. Επειδή θεωρώ ότι ο ακαδημαϊκός οφείλει πρώτα να ενημερώνεται για ένα θέμα και ύστερα να μιλάει για αυτό, δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι συνάδελφος θα ήταν τόσο ανεύθυνος ώστε να προσπαθήσει, στις κρίσιμες στιγμές που περνάει η χώρα, να εκμεταλευτεί την άγνοια των συμπολιτών του για να δημιουργήσει εντυπώσεις. Για αυτό το λόγο χρησιμοποιώ τη λέξη “υποτίθεται”. Από την άλλη ποιός ξέρει, ίσως να βάζω τον πήχη υπερβολικά ψηλά. Εν πάση περιπτώσει. παραθέτω τα ερωτήματα μαζί με τις απαντήσεις, καταρρίπτοντας έτσι τον ισχυρισμό ότι δήθεν δεν απαντώνται.

Ερώτηση 1. Πως γίνεται και ενώ το Λουξεμβούργο, η Αγγλία, η Ελβετία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Δανία και η Αυστρία έχουν ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ποσοστό χρέους από εμάς, αυτοί να ΜΗΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ σώσιμο, αλλά αντίθετα έρχονται να σώσουν εμάς;

Απάντηση 1. Το ερώτημα δεν εξηγεί σε ποιό χρέος αναφέρεται. Σίγουρα πάντως όχι στο δημόσιο χρέος, το χρέος δηλαδή του Ελληνικού κράτους προς Έλληνες και ξένους. Λέω σίγουρα, διότι το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, σημαντικά υψηλότερο από αυτό της δεύτερης Ιταλίας, που επίσης έχει πρόβλημα. Βάσει των στοιχείων του ΔΝΤ, το 2010 το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ανερχόταν στο 143% του ΑΕΠ και ήταν το τρίτο υψηλότερο στον κόσμο, πίσω από την Ερυθραία και την πρωταθλήτρια Ιαπωνία. Ωστόσο, οι Ιάπωνες έχουν υψηλότατα ποσοστά αποταμίευσης με αποτέλεσμα οι ίδιοι να καλύπτουν τις δανείακές ανάγκες του δημοσίου και έτσι η Ιαπωνική κυβέρνηση να μην βασίζεται σε εξωτερικό δανεισμό. Το δε 2012, λόγω των ελλειμάτων, το Ελληνικό δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι έχει ξεπεράσει το 160% του ΑΕΠ. Αυτό που συμπεραίνω από τα νούμερα είναι ότι το χρέος στο οποίο αναφέρεται ο Τοκμακίδης είναι το εξωτερικό χρέος, το οποίο όμως είναι μεικτό. Δεν περιλαμβάνει δηλαδή δάνεια των χωρών αυτών προς ξένους. Για να βρούμε το καθαρό χρέος θα πρέπει να αφαιρέσουμε τα δάνεια προς ξένους από το εξωτερικό τους χρέος. Έτσι, κάποιες χώρες με υψηλό εξωτερικό χρέος μπορεί να είναι καθαροί δανειστές, αν έχουν δανείσει περισσότερο σε ξένες χωρες από ότι έχουν δανειστεί από αυτές. Επιπλέον, το εξωτερικό χρέος περιλαμβάνει ιδιωτικά δάνεια και επενδύσεις. Κατά συνέπεια, χώρες των οποίων οι οικονομίες πάνε καλά έχουν υψηλό εξωτερικό χρέος διότι προσελκύουν ξένες επενδύσεις. Με άλλα λόγια, υψηλό εξωτερικό χρέος είναι σημάδι ευρωστίας, υπό την προϋπόθεση ότι οι επενδύσεις αυτές δεν πηγαίνουν σε φούσκες, όπως έγινε π.χ. στην Ισπανία με την αγορά ακινήτων. Αν κανείς καταλάβει τη διαφορά μεταξύ δημοσίου και εξωτερικού χρέους, τότε μπορεί να απαντήσει εύκολα να υπόλοιπα εννέα ερωτήματα.

Ερώτηση 2. Πως γίνεται το Αφγανιστάν με περίπου μισόν αιώνα συνεχείς πολέμους να έχει μόνο 23% του ΑΕΠ του χρέος, την στιγμή που ξέρουμε ότι ένας πόλεμος μερικών ημερών μπορεί να ” ξετινάξει” μία χώρα;

Απάντηση 2. Προφανώς δεν είναι πολλοί οι ξένοι που επενδύουν στο Αφγανιστάν. Ο δε πόλεμος έγινε με ξένη βοήθεια υπό τη μορφή δωρεάς και όχι δανείου.

Ερώτηση 3. Πως γίνεται να χρωστάνε 29% το Κουβέιτ, 54% το Μπαχρέιν και τα Αραβικά εμιράτα 56% την στιγμή που είναι παγκόσμιοι προμηθευτές πετρελαίου;

Απάντηση 3. Διότι στις χώρες αυτές υπάρχουν πολλές πολυεθνικές. Όπως εξήγησα ήδη, τα κεφάλαια των πολυεθνικών περιλαμβάνονται στο εξωτερικό χρέος. Από την άλλη, στα νούμερα δεν περιλαμβάνονται τα δάνεια και οι επενδύσεις των χωρών αυτών προς ξένους. Αν συμπεριληφθούν είμαι σίγουρος ότι πολλές από τις χώρες αυτές θα έχουν αρνητικό καθαρό χρέος, θα είναι δηλαδή δανειστές. Επιπλέον, οι χώρες αυτές, όπως θα ανέμενε κανείς, έχουν πράγματι εξαιρετικά χαμηλό δημόσιο χρέος. Το δημόσιο χρέος του Κουβέιτ είναι μόλις 10% του ΑΕΠ, των Ε.Α.Ε. 21% και του Μπαχρέιν 34%.

Ερώτηση 4. Πως γίνεται στην Ελβετία με 271% χρέος, μία απλή καθαρίστρια σε νοσοκομείο (περίπου το 2000) να πληρώνεται με 2000 ευρώ μισθό όσα έπαιρνε την ίδια στιγμή (στα βρώμικα καρβουνο-εργοστάσια της ΔΕΗ) ένας «υψηλόμισθος» τεχνικός, ανώτερης στάθμης εκπαίδευσης, ενταγμένος στα υπερ-βαρέα/ανθυγιεινά με 25 χρόνια προϋπηρεσία;

Απάντηση 4. Το εξωτερικό χρέος της Ελβετίας απεικονίζει τους τραπεζικούς λογαριασμούς που έχουν οι ξένοι στις Ελβετικές τράπεζες. Δεν καταλαβαίνω πώς αυτό σχετίζεται με το μισθό της καθαρίστριας. Οι μισθοί στην Ελβετία είναι υψηλοί διότι η Ελβετία έχει μια από τις υψηλότερες παραγωγικότητες στον κόσμο. Παράγει όχι μόνο χρηματοπιστωτικές και τουριστικές υπηρεσίες υψηλότατου επιπέδου αλλά και φάρμακα, ωρολόγια, αεροπορικές υπηρεσίες, κ.ο.κ. Άρα μπορεί να πληρώνει την καθαρίστρια παραπάνω. Επιπλέον, το δημόσιο χρέος της Ελβετίας είναι σχετικά χαμηλό, στο 50% του ΑΕΠ.

Ερώτηση 5. Πως γίνεται η Νορβηγία με 143% χρέος να μην έχει πρόβλημα και να μην χρειάζεται σώσιμο ή περικοπές; Ένα πραγματικό παράδειγμα από εκεί: Γνωστός μου μετακόμισε στην Νορβηγία πριν δύο χρόνια. Προσέξτε τώρα τι «έπαθε» εκεί:
α) Έπιασε δουλειά σε κουζίνα εστιατορίου σαν ανειδίκευτος και έπαιρνε 2.500 ευρώ τον μήνα μισθό!
β) Μετά τρεις μήνες στην δουλειά δήλωσε ότι ήταν «ψυχικά κουρασμένος» και του έδωσαν αμέσως άδεια 15 ημερών!
γ) Με τις επιστροφές φόρων (κάτι σαν το δικό μας δώρο) πήγε μαζί με την γυναίκα του στο Θιβέτ διακοπές.
δ) Τώρα είναι άνεργος (με την δικαιολογία ότι ΔΕΝ ΤΟΥ ΑΡΕΣΕ εκεί που δούλευε!) και για δύο χρόνια παίρνει 1700 ευρώ τον μήνα!

Απάντηση 5. Στη Νορβηγία, το υψηλό εξωτερικό χρέος περιλαμβάνει τις επενδύσεις των ξένων πετρελαϊκών εταιριών (μηχανήματα, εγκαταστάσεις, κ.ο.κ.) όταν ανακαλύφθηκαν τα κοιτάσματα πετρελαίου στη Βόρεια Θάλασσα, με σκοπό την εξόρυξή τους. Σήμερα, τα έσοδα από την πώληση του πετρελαίου στηρίζουν σε μεγάλο βαθμό την απλόχερη κοινωνική πολιτική της Νορβηγίας. Το δε δημόσιο χρέος της Νορβηγίας είναι περίπου ίδιο με της Ελβετίας, δηλαδή 50% του ΑΕΠ.

Ερώτηση 6. Γιατί οι παγκόσμιοι δανειστές δεν ανησυχούν μήπως χάσουν τα 13, 5 τρις που χρωστάνε οι ΗΠΑ, τα 2 τρις που χρωστάει το Λουξεμβούργο, τα 9 τρις που χρωστάει η Αγγλία (κλπ, κλπ) αλλά ανησυχούν για τα 500 δις που χρωστάμε εμείς;

Απάντηση 6. Διότι στις χώρες αυτές τα χρήματα πάνε ως επί το πλείστον σε παραγωγικές επενδύσεις, και όχι σε ένα δημόσιο που τα κακοδιαχειρίζεται και τα χρησιμοποιεί για μη παραγωγικούς σκοπούς. Για την ακρίβεια, το δημόσιο χρέος του Λουξεμβούργου είναι από τα χαμηλότερα στον κόσμο, μόλις 19% του ΑΕΠ. Τα νούμερα για Η.Β. και Η.Π.Α. είναι 75% και 99% αντίστοιχα. Στις Η.Π.Α. το χρέος πράγματι έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω της κρίσης. Όμως οι Η.Π.Α. παραμένουν μια από τις χώρες με την υψηλότερη παραγωγικότητα.

Ερώτηση 7. Πως γίνεται και ολόκληρος ο πληθυσμός της γης χρωστάει το 98% των χρημάτων του;

Απάντηση 7. Εμ δεν γίνεται! Για κάθε δανειζόμενο πρέπει να υπάρχει ένας δανειστής. Για μια ακόμη φορά, το εξωτερικό χρέος είναι μεικτό. Αν ένας Άγγλος δανείσει σε έναν Ελβετό 100 ευρώ και κάποιος άλλος Ελβετός δανείσει σε άλλο Άγγλο 100 Ευρώ, η κάθε χώρα θα έχει εξωτερικό χρέος 100 ευρώ, σύνολο δηλαδή 200. Ο Τοκμακίδης κοιτάει αυτό το νούμερο και αναρωτιέται σε ποιόν διάολο χρωστάνε 200 ευρώ σύνολο η Αγγλία και η Ελβετία. Η απάντηση είναι σε κανέναν, καθώς το καθαρό χρέος μεταξύ των χωρών είναι μηδέν.

Ερώτηση 8. Ποιοι έχουν τόσα πολλά ώστε να «αντέχουν» να δανείσουν τόσο πολύ χρήμα;

Απάντηση 8. Η απάντηση είναι ίδια με την 7.

Ερώτηση 9. Πού τα βρήκαν τόσα χρήματα;

Απάντηση 9. Ποιοί? Ο κάθε δανειστής τα βρήκε εκεί που τα βρήκε και ο Τοκμακίδης, αποταμιεύοντας μέρος του εισοδήματός του, μέσω κληρονομιάς, κ.ο.κ.

Ερώτηση 10. Γιατί τα χρήματά τους δεν συμμετέχουν στο ΑΕΠ της χώρας τους;  Τελικά μήπως τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η παγκόσμια οικονομία δεν είναι παρά μία τεράστια φούσκα,ενώ το χρήμα είναι ψεύτικο, τυπωμένο στα άδυτα των πολυεθνικών τραπεζών μόνο και μόνο για να επιτευχθεί ένας παγκόσμιος έλεγχος ;

Απάντηση 10. Νάτες και οι θεωρίες συνομωσίας. Αποτέλεσμα παντελούς άγνοιας βασικών οικονομικών ή προμελετημένες? Από που να ξεκινήσει και που να τελειώσει κανείς. Θα περίμενα όποιος τα έγραψε αυτά να μπει στον κόπο να μάθει τουλάχιστον τι είναι το ΑΕΠ. Το ΑΕΠ μετράει τη συνολική δαπάνη σε τελικά αγαθά και υπηρεσίες που παράγονται εντός της χώρας κατά τη διάρκεια ενός έτους. Επειδή δε η δαπάνη του αγοραστή διανέμεται  στους παραγωγούς του αγαθού ή της υπηρεσίας, το ΑΕΠ μετράει παράλληλα και το συνολικό εισόδημα των εντός της χώρας ευρισκόμενων παραγωγών. Πλούτο αποκτά κανείς όταν αποταμιεύει  μέρος του εισοδήματός του. Αντίστοιχα, συσσωρεύει χρέος όταν καταναλώνει περισσότερο από το εισόδημά του. Για να το εξηγήσω πιο παραστατικά, το εισόδημα (π.χ. το ΑΕΠ) είναι το νερό που μπαίνει στην μπανιέρα κάθε χρόνο, η κατανάλωση είναι το νερό που φεύγει από τη μπανιέρα, και ο πλούτος είναι το νερό που βρίσκεται μέσα στη μπανιέρα στο τέλος του χρόνου. Αν το νερό που μπαίνει υπερβαίνει αυτό που βγαίνει τότε στο τέλος του χρόνου το νερό στη μπανιέρα θα έχει αυξηθεί. Αν ισχύει το  αντίθετο, το νερό στη μπανιέρα θα έχει μειωθεί. Το ΑΕΠ λοιπόν δεν μετράει τον πλούτο ή το χρέος, απλώς συμμετέχει στη δημιουργία του πλούτου στο βαθμό που αποταμιεύεται κάθε χρόνο. Όσο για το ερώτημα περί πολυεθνικών τραπεζών και φούσκας, ο άνθρωπος αγνοεί ότι το χρήμα είναι απλώς ενα ανταλλακτικό εργαλείο. Πλέον για ένα δάνειο δεν χρειάζεται κάν χρήμα να αλλάξει χέρια, χρειάζονται μόνο ηλεκτρονικές λογιστικές εγγραφές στους λογαριασμούς του δανειστή και του δανειζομένου. Καλά, δεν διδάσκουν εισαγωγή στα οικονομικά εκεί στο Αριστοτέλεια να μπει να παρακολουθήσει λιγάκι?

25 thoughts on “Δέκα απαντήσεις στα ερωτήματα του καθηγητή Τοκμακίδη”

  1. Ωραίο άρθρο, Κώστα.

    Ο Τοκμακίδης είναι Καθηγητής στους Αγρονόμους-Τοπογράφους, όσο είδα.

    Δήτε επίσης απαντήσεις που δίνονται στις ερωτήσεις του εδώ και εδώ.

    Εγώ δεν κατάλαβα γιατί οι άμεσες ξένες επενδύσεις επιβαρύνουν το εξωτερικό χρέος. Το εξηγείς λίγο;

    Reply
    • Αν κατάλαβα καλά (αν!) όταν ο ξένος επενδυτής μου δώσει ή μου καταθέσει λεφτά για να τα διαχειριστώ κτλ ως κράτος, τότε εγώ του τα χρωστάω με τη μορφή ακριβώς του εξωτερικού χρέους. Οπότε με αυτή τη λογική (απ’ ότι κατάλαβα) κιόλας, μεγάλο εξωτερικό χρέος μπορεί να σημαίνει και καλή οικονομία, γιατί προσελκύεις πολλούς επενδυτές κτλ.

      Reply
        • καλα τα λεει ο δωρος. Υπαρχει μια τυπικη συγχιση μεταξυ εξωτερικου και δημοσιου χρεους. Το εξωτερικο ειναι απλα το χρεος προς το εξωτερικο, οποιουδηποτε κατοικου ή οργανισμου στην Ελλαδα. Ιδιωτων τε και δημοσιου.

          Reply
  2. Κατα τα αλλα βασικη ιδεα θα ελεγα οτι ειναι πως το χρεος δεν ειναι παντα κακο. Εχουμε παθει μια μανια τωρα μετα τις υπερβολες της δεκαετιας του 2000 να ξορκιζουμε καθε μορφη χρεους, αλλα για εναν ορθολογιστη ο δανεισμος μπορει να ειναι εξαιρετικα χρησιμος, να κανει την ζωη σου πιο ευκολη και να κανει μια χωρα να αναπτυσσεται ταχυτερα. Το μαθημα της κρισης δεν πρεπει να ειναι οχι στον δανεισμο, αλλα οχι στον κοντοφθαλμο δανεισμο με σκοπο την σπατάλη.

    Reply
  3. Ο Σωτήρης απάντησε σωστά. Το εξωτερικό χρέος περιλαμβάνει οποιαδήποτε κεφάλαια από το εξωτερικό βρίσκονται στη χώρα. Αν μέρος από τα κεφάλαια αυτά χρησιμοποιήθηκαν για αγορά ομολόγων του δημοσίου, όπως συνέβη στην Ελλάδα, ένα μεγάλο μέρος του δημοσίου χρέους είναι μέρος και του εξωτερικού χρέους. Αλλά τα κεφάλαια αυτά μπορεί να βρίσκονται σε τραπεζικές καταθέσεις, σε χαρτοφυλάκια μετοχών, να χρησιμοποιήθηκαν για την ίδρυση και τον εξοπλισμό θυγατρικών εταιριών, κ.ο.κ.

    Επιπλέον, ας το επαναλάβω, τα νούμερα του εξωτερικού χρέους δεν περιλαμβάνουν δάνεια προς ξένους. Αν π.χ. βρίσκονται στο Κουβέιτ $100 εκ. ξένα κεφάλαια αλλά οι κάτοικοι του Κουβέιτ έχουν κεφάλαια $150 εκ. στο εξωτερικό, το εξωτερικό χρέος του Κουβέιτ θα είναι $100 εκ. παρόλο που το Κουβέιτ είναι καθαρός δανειστής προς τις υπόλοιπες χώρες κατά $50 εκ.

    Reply
  4. Κάποιος φίλος μου είχε στείλει το συγκεκριμένο email πριν από περίπου 2 χρόνια και είχα μπει στον κόπο να το σχολιάσω. Μιλάμε για απίστευτες ανοησίες. Είμαστε σίγουροι πως δεν πρόκειται περί τρολιάς;

    Reply
    • Και εγώ έτσι πίστευα! Καθηγητής με αυτό το όνομα φαίνεται υπάρχει, αλλά εάν πράγματι έκανε αυτές τις ερωτήσεις δεν το γνωρίζω. Πάντως τα ερωτήματα αυτά έχουν ανέβει σε πάρα πολλά μπλογκ, μέχρι και πριν μερικούς μήνες.

      Κατά τα άλλα, σε έχω πετύχει στα μπλογκ του Steve Williamson και του Noah Smith ή μου φαίνεται? Σχολιάζω εκεί ως CA.

      Reply
      • Ίσως τα ερωτήματα να ανήκουν στον ίδιο. Τίποτα δεν με εκπλήσσει πλέον.

        Ναι όντως έχω σχολιάσει στο συγκεκριμένο blog. Θα ρίξω μια ματιά στα σχόλια σου Κώστα και μιας και σχολιάζεις και εσύ εκεί ίσως να συμμετέχω περισσότερο

        Reply
  5. Για τους μισθούς στην Ελβετία να τολμήσω να ρωτήσω αν έκανε σύγκριση σε PPP ή αν απλά πήρε ονομαστικές τιμές;

    Reply
  6. εξαιρετικο!! και μερικες απαντησεις ειναι αυτονοητες για οσους καταλαβαινουν 5 πραγματα. αλλά δυστυχως στην Ελλαδα πολλοι διαβασαν αυτο το εμαιλ και νομιζαν οτι ανακαλυψαν την υπερτατη γνωση!! θα ποσταρω το λινκ και στο facebook.

    Reply
    • Ευχαριστώ Θάνο. Την τρίτη φορά που πήρα το συγκεκριμένο ηλεκτρονικό μήνυμα δεν άντεξα και είπα ότι επιβάλεται να γράψω κάτι.

      Reply
  7. Τα Διαπλανητικά Χρέη και οι Αριστεροί του Σειρίου

    του Θεόδωρου Μαριόλη και του Κώστα Παπουλή*

    Απόσπασμα:

    Κάθε άνθρωπος, όμως, που δεν έχει χάσει τη λογική του αναρωτιέται: Αφού όλες, δήθεν, οι χώρες χρωστάνε, σε ποιον-ποιους χρωστάνε; Μήπως στην Κίνα; Όχι, διότι τα στοιχεία του Πίνακα 1 δείχνουν ότι ακόμα και αυτή χρωστάει το 7% του ΑΕΠ της. Μήπως οι – λεγόμενες – ανεπτυγμένες οικονομίες χρωστάνε σε αυτές του Τρίτου Κόσμου; Ούτε αυτό επαληθεύεται, όμως, από τα συνολικά στοιχεία (που χάριν συντομίας δεν παραθέτουμε εδώ). Τελικά, λοιπόν, μήπως χρωστάνε σε όντα από άλλους πλανήτες, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τον Πίνακα 1, το εξωτερικό χρέος του πλανήτη Γη, για το 2009, ανέρχεται στο 98% του παραγόμενου ακαθάριστου προϊόντος του;

    Η αλήθεια είναι άλλη, εξαιρετικά απλή και τετριμμένη, ακόμα και για πρωτοετείς κοινωνικών επιστημών: Κάθε επιμέρους χώρα δύναται να εμφανίζει πλεονασματικό, ισοσκελισμένο ή ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Στην κατά σειρά πρώτη περίπτωση οι αποταμιεύσεις της υπερβαίνουν τις επενδύσεις της και, έτσι, δανείζει (πιστώνει) άλλες χώρες, ενώ στην τελευταία περίπτωση οι επενδύσεις της υπερβαίνουν τις αποταμιεύσεις της και, έτσι, δανείζεται (χρεώνεται) από άλλες χώρες (αναλυτικά, βλ. π.χ. Krugman και Obstfeld, 2003, κεφ. 12). Σε παγκόσμια κλίμακα, όμως, το συνολικό άθροισμα των πιστώσεων και χρεώσεων ισούται με το μηδέν (προφανώς!) και, συνεπώς, το άθροισμα όλων των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών ισούται κατανάγκην (ή ταυτοτικά, όπως γράφουν οι οικονομολόγοι) με το μηδέν. Επειδή, τώρα, το εξωτερικό χρέος μία χώρας σε ορισμένη χρονική στιγμή αποτελεί το άθροισμα του συνόλου των ελλειμμάτων του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της έως αυτή τη χρονική στιγμή, έπεται ότι είναι αδύνατον όλες οι χώρες να εμφανίζουν εξωτερικό χρέος την ίδια χρονική στιγμή. Και τότε πώς εξηγούνται τα στοιχεία του Πίνακα 1; Το «μυστικό» είναι ότι αυτά τα στοιχεία αφορούν, ακριβώς, σε ό,τι στις επίσημες στατιστικές αποκαλείται «ακαθάριστο εξωτερικό χρέος» («gross external debt»), το οποίο αποτυπώνει τις υποχρεώσεις μίας χώρας έναντι άλλων χωρών αλλά όχι και το αντίστροφο, δηλ. τις απαιτήσεις της έναντι άλλων χωρών. Με απλά λόγια, δηλαδή, αποτυπώνει μόνον τι χρωστάει η χώρα και καθόλου τι της χρωστάνε ή το καθαρό αποτέλεσμα. Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι τα στοιχεία του Πίνακα 1 είναι τελείως άσχετα με τον σκοπό για τον οποίο χρησιμοποιούνται. Μάλιστα, εμφανίζουν, «ταχυδακτυλουργικά», χώρες με συστηματικά πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, οι οποίες, συνεπώς, δανείζουν άλλες χώρες, να χρωστούν π.χ. περί το μισό του ΑΕΠ τους ή μιάμιση φορά το ΑΕΠ τους (βλ. στον Πίνακα 1 την Ιαπωνία ή τη Γερμανία, αντιστοίχως).
    Τις τελευταίες δεκαετίες έχει εισαχθεί στις επίσημες στατιστικές το μέγεθος «Καθαρή Διεθνής Επενδυτική Θέση» (Κ.Δ.Ε.Θ. – «Net International Investment Position»), το οποίο αποτυπώνει το ύψος των διεθνών υποχρεώσεων και απαιτήσεων μίας χώρας, σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή (τέλος τριμήνου και τέλος έτους). Αναλόγως, λοιπόν, του προσήμου της, θετικού ή αρνητικού, η Κ.Δ.Ε.Θ. δηλώνει ότι μία χώρα είναι καθαρός πιστωτής ή χρεώστης, αντιστοίχως, έναντι του υπολοίπου κόσμου. Έτσι, όταν κοιτάξει κανείς τα στοιχεία για την Κ.Δ.Ε.Θ., η αλήθεια αποκαθίσταται (βλ. Πίνακα 2): για παράδειγμα, η Γερμανία είναι καθαρός πιστωτής (της τάξης του 37% του ΑΕΠ της), ενώ η Ελλάδα και η Ιρλανδία είναι καθαροί χρεώστες (της τάξης του 76% και του 58% των ΑΕΠ τους, αντιστοίχως). Τέλος, διευκρινίζεται ότι (i) τα στοιχεία για την Κ.Δ.Ε.Θ. δεν συμπίπτουν, επακριβώς, με αυτά για το «καθαρό εξωτερικό χρέος», διότι τα πρώτα συμπεριλαμβάνουν τις υποχρεώσεις από μετοχές και άμεσες επενδύσεις (συνεπώς, το «καθαρό εξωτερικό χρέος» είναι καλύτερος δείκτης αποτύπωσης της θέσης μίας χώρας στο κύκλωμα των διεθνών χρεώσεων-πιστώσεων: για την Ελλάδα εκτιμάται ότι ανέρχεται, το 2009, στο 100% του ΑΕΠ της) και (ii) η μεταβολή της Κ.Δ.Ε.Θ. μεταξύ δύο διαδοχικών ετών ισούται με το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών συν την επίπτωση της μεταβολής των τιμών αγοράς («valuation effect»), με τις οποίες αποτιμώνται τα χρηματοοικονομικά μέσα που διαμορφώνουν το ύψος των υποχρεώσεων και απαιτήσεων (για παράδειγμα, μία πτώση των τιμών των μετοχών ελληνικών εταιρειών που κατέχουν μη κάτοικοι της χώρας οδηγεί, σταθερών όλων των άλλων, σε βελτίωση της Κ.Δ.Ε.Θ. της Ελλάδας).

    http://youpayyourcrisis.blogspot.gr/2011/02/blog-post.html

    Reply
    • Ευχαριστώ Αρχέλαε. Καλά τα γράφουν οι Μαριόλης-Παπουλής! Πολύ ενδιαφέρον έχουν οι Καθαρές Διεθνείς Επενδυτικές Σχέσεις που βαρέθηκα, για να είμαι ειλικρινής, να κοιτάξω και οι οποίες επιβεβαιώνουν αυτό που θα περίμενε κανείς. Όσο πιο πολλοί μαχόμαστε ενάντια στην παραπληροφόρηση τόσο το καλύτερο!

      Reply
  8. Αφου το Κ.Δ.Ε.Θ. που είναι καλύτερος δείκτης της οικονομικής κατάστασης μιας χώρας, γιατί όλοι χρησιμοποιούν το εξωτερικό χρέος για να περιγράψουν την Ελληνική οικονομία; (π.χ. Γιατί ο στόχος για το 2020 είναι 120% εξωτερικό χρέος;)

    Reply
    • Γιατί ο στόχος για το 2020 είναι 120% εξωτερικό χρέος;

      Δημόσιο και όχι εξωτερικό

      http://tinyurl.com/cxdxfcr

      Πολύ σύγχυση έχω διαπιστώσει πως επικρατεί με τα δύο. Δες την απάντηση 1 του Κώστα

      Αφου το Κ.Δ.Ε.Θ. που είναι καλύτερος δείκτης της οικονομικής κατάστασης μιας χώρας, γιατί όλοι χρησιμοποιούν το εξωτερικό χρέος για να περιγράψουν την Ελληνική οικονομία

      Δεν είναι ο “καλύτερος δείκτης”. Είναι απλά ένας δείκτης που δείχνει κάτι συγκεκριμένο.

      Στόχος είναι να μειωθεί το δημόσιο χρέος i) για να μας βγαίνουν οι λογαριασμοί (ως κράτος) ii) να μειώσουμε την πιστωτική μας επικινδυνότητα και συνεπώς να δανειζόμαστε φθηνότερα από τις αγορές

      Reply
  9. Αυτά που γράφεται για την ΚΔΕΘ με κάποιον τρόπο θα πρέπει να έχουν και μία θεωρία για το χρήμα για να ευσταθούν. Το νόημα των ερωτήσεων μάλλον έχουν στόχο να δημιουργήσουν προβληματισμό για για την προέλευση του χρήματος και για τον τρόπο που δημιουργείται παρά αναζητούν απαντήσεις.

    «Ποια είναι η προέλευση του χρήματος; Σε μία σύγχρονη οικονομία το περισσότερο χρήμα έχει την μορφή τραπεζικών καταθέσεων. Αλλά το πώς δημιουργούνται οι τραπεζικές καταθέσεις συνήθως παρανοείται. Ο κύριος τρόπος με τον οποίο δημιουργούνται [οι καταθέσεις] είναι δια μέσω της χορήγησης δανείων από τις εμπορικές τράπεζες: όποτε μία τράπεζα χορηγεί δάνειο, δημιουργεί και μία κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό του δανειολήπτη δημιουργώντας νέα χρήματα.

    Αυτή η περιγραφή του πώς δημιουργείται χρήμα διαφέρει από την ιστορία που βρίσκουμε σε ορισμένα οικονομικά εγχειρίδια»

    Σε αυτή την βάση αναζητήστε και τις απαντήσεις γιατί είναι όλοι χρεωμένοι.

    ΠΗΓΕΣ:
    1.http://www.bankofengland.co.uk/publications/Pages/news/2014/051.aspx

    2.http://www.bankofengland.co.uk/publications/Pages/quarterlybulletin/2014/qb14q1.aspx

    Reply
    • Στόχος των ερωτήσεων είναι να δημιουργηθούν ψευδείς εντυπώσεις.

      Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω, τι πρέπει να αποκομίσω από τις πηγές. Σε όλα τα εγχειρίδια νομισματικής θεωρίας διδάσκεται ότι χρήμα είναι όλα τα assets που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν μέσο ανταλλαγής. Κάποια μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα διότι γίνονται δεκτά άμεσα, έχουν δηλαδή υψηλή ρευστότητα, και κάποια λιγότερο εύκολα. Οι κεντρικές τράπεζες ελέγχουν την ποσότητα ενός από αυτά, του πιο ρευστού, των μετρητών στα χέρια ιδιωτών και τραπεζών (το λεγόμενο outside money). Άλλα προκύπτουν ως αποτέλεσμα συναλλαγών του ιδιωτικού τομέα (inside money) και άρα δεν είναι υπό τον άμεσο έλεγχο της κεντρική τράπεζας. Π.χ. στην Ελλάδα μέχρι πρότινος ήταν σύνηθες μια τραπεζική επιταγή να μεταβιβάζεται από τον δικαιούχο ως πληρωμή σε κάποιον τρίτο, από τον τρίτο σε τέταρτο, κ.ο.κ. Έτσι, οι επιταγές λειτουργούσαν μέχρι τη λήξη τους ως μια μορφή χρήματος. Όλα αυτά είναι γνωστά.

      Πείτε μου εσείς, γιατί είναι όλοι χρεωμένοι?

      Reply
  10. Εγώ αγαπητοί μου κύριοι θέλω όχι θεωρίες αλλά λύσεις. Το να γράφονται θεωρίες είναι το μόνο εύκολο. Πείτε λοιπόν εσείς που το κατέχετε καλά το άθλημα απ όσο διαβάζω άουτ τα σχόλια σας πια είναι η λύση στο πρόβλημα της προβληματικής οικονομίας μας.

    Reply
    • Και εγώ θέλω λύσεις, π.χ. για την ασθένεια του καρκίνου, για την κλιματική αλλαγή, και για χίλια δυο άλλα προβλήματα. Κάποια προβλήματα δεν λύνονται εύκολα, και σίγουρα δεν λύνονται χωρίς “θεωρία”, δηλαδή χωρίς κατανόηση για το τι τα προκαλεί.

      Reply
  11. Θα είναι ίσως φαίνεται δε βαριέσαι μπα
    Μα αυτές τις ανοησίες αναμασάτε όσοι θέλετε να πείσετε για την ορθότητα της εκμετάλευσης μέσω ΠΛΑΣΜΑΤΙΚΩΝ ΑΞΙΩΝ

    Reply
  12. Θεωρώ ότι κανείς δεν μπορεί να απαντήσει σε κανέναν όταν τα νούμερα δεν αποδεικνύονται από κανένα ΔΝΤ που με τα οφέλη που έχει πλαθωντας όπως θέλει τα χρέη με την βοήθεια του εκάστοτε κρατικού διεφθαρμενου. Τα νούμερα των οικονομολόγων τα ακούω βερεσέ όταν και αυτοί τα αναμασανε από…. έγκυρες κυβερνητικές πηγές. Μόνο για γέλια είναι οποιαδήποτε ανάλυση πλέον. Η ουσία είναι ότι απλά θα ακολουθήσουμε ένα μεγάλο παιχνίδι που βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

    Reply
  13. Η έξυπνη λογιστική θεωρια πλέον καλά κρατεί. Ευτυχώς τουλάχιστον άρχισέ να ξεσκεπαζεται από επανελειμενα λάθη και ασυναρτησίες των λόγων πολιτικών και…. οικονομολόγων.

    Reply

Leave a Comment