Ο αναποφευκτος, καθυστερημενος θανατος της ελληνικης γεωργιας

Την ελληνικη γεωργια μην την κλαις, ευχησου της ομως εναν ανωδυνο και γρηγορο θανατο

Διαβαζω στην Ημερησια

μέσα στην τελευταία δεκαετία ο αγροτικός πληθυσμός από το 17% των απασχολουμένων στη χώρα έφθασε στο 10,9%

Δυο πραγματα μου κανουν εντυπωση. Οτι ακομα, εν ετει 2008, εχουμε σχεδον 11% των Ελληνων να ασχολουνται με εναν τοσο παναρχαιο και μη παραγωγικο κλαδο. Ακομα πιο εντυπωσιακο βεβαια οτι πριν λιγα χρονια το ποσοστο ηταν 17%! Σε καθε περιπτωση χαιρομαι για την μειωση, αλλα σιγουρα δεν ειναι αρκετη ακομα.

Μπορει να ρωτησει κανεις γιατι εχω τετοια αρνητικη γνωμη για την γεωργια. Η απαντηση ερχεται στο κειμενο

η συμβολή του αγροτικού τομέα στο Aκαθάριστο Eγχώριο Προϊόν μόλις που υπερβαίνει το 3%, όταν το 2004 ήταν στο 4,93%

10% των Ελληνων παραγουν ισα ισα 3% του ΑΕΠ μας! Δηλαδη οι γεωργοι ειναι γυρω στο 70% λιγοτερο παραγωγικοι απο τον μεσο Ελληνα!

Γενικα στην ΕΕ η γεωργια ειναι εξαιρετικα μη παραγωγικη. Και η Ελλαδα ειναι ακομα και για ευρωπαϊκα δεδομενα ακραια. Ο μεσος κληρος στις ΗΠΑ ειναι 1800 στρεμματα εναντι 186 της ΕΕ και μολις 43 στην Ελλαδα! Ο μονος τροπος να μεγαλωσει λιγο η μεση ιδιοκτησια και συνακολουθα η παραγωγικοτητα, ειναι να μειωθει δραστικα ο αριθμος των αγροτων.

Αν βεβαια αυτοι οι ανθρωποι ηταν ολιγαρκεις απο επιλογη, δηλαδη επελεγαν χαμηλα εισοδηματα με ανταλλαγμα τον φυσικο τροπο ζωης κατω απο τον ανοιχτο ουρανο, δεν θα ελεγα τιποτα. Αλλα τυχαινει καθε τρεις και λιγο πολλοι γεωργοι να κλεινουν δρομους και να αναστατωνουν τον κοσμο ζητωντας ενισχυση του εισοδηματος τους. Και φυσικα η κυβερνησεις μας, απο την εθνικη εως την ευρωπαϊκη (ΕΕ), ανταποκρινονται αμεσα. 50% σχεδον του προϋπολογισμου της Ευρωπαϊκης Ενωσης παει στην στηριξη του παρλεθοντος, δηλαδη στην γεωργια, αντι να πηγαινει στην προετοιμασια της ηπειρου για το μελλον, δηλαδη παιδεια και ερευνα.

Η διατηρηση ενος μεγαλου ποσοστου Ελληνων στην γεωργια φερνει μεγαλα οικονομικα προβληματα αλλα και σημαντικα πολιτικα προβληματα, καθως τα συμφεροντα και οι αποψεις ατομων που ασχολουνται με την γεωργια αποκλινουν σημαντικα απο αυτα των αστων. Οι κυβερνησεις μας για χρονια ηταν ομηροι αυτης της μικρης ομαδας Ελληνων που βλεπουν συνηθως με κακο ματι της αναγκαιες για την Ελλαδα μεταρρυθμισεις.

Βρισκω οτι δικαιη λυση για ολους τους εμπλεκομενους ειναι να κοπουν οι αγροτικες επιδοτησεις και να αντικατασταθουν με γενναιες επιδοτησεις της εκπαιδευσης των παιδιων των αγροτων, απο το νηπιαγωγειο μεχρι το πανεπιστημιο. Κανενα Ελληνοπουλο δεν πρεπει να καταδικαζεται σε μια αγροτικη ζωη και κανενα ευρω των φορολογουμενων δεν πρεπει να σπαταλαται για να πειθει αυτα τα παιδια να μενουν στην γεωργια! Ας τους δωσουμε πληρεις ευκαιριες να σπουδασουν ο,τι θελουν και ας δουμε μετα τι θα επιλεξουν…

23 thoughts on “Ο αναποφευκτος, καθυστερημενος θανατος της ελληνικης γεωργιας”

  1. Ακομα πιο εντυπωσιακο βεβαια οτι πριν λιγα χρονια το ποσοστο ηταν 17%! Σε καθε περιπτωση χαιρομαι για την μειωση, αλλα σιγουρα δεν ειναι αρκετη ακομα.

    Τα ευχάριστα νέα έρχονται κι από αλλού.

    Τα τελευταία χρόνια τα ΤΕΙ που θεραπεύουν τεχνικά αντικείμενα της αγροτικής οικονομίας (πχ Φυτικής Παραγωγής, Ζωικής Παραγωγής, Ιχθυοκομίας, κλπ) έχουν ελάχιστους εγγεγραμμένους στο πρώτο έτος που σημαίνει ότι ο κόσμος σιγά σιγά ξυπνάει και φροντίζει τα παιδιά του να μην τα στέλνει να γίνουν αγρότες.

    Μάλλον καταλαβαίνουν ότι το μέλλον βρίσκεται στο εργαστήριο (νέες μορφές παραγωγής όπως η υδροπονία και τα γενετικά τροποποιημένα φυτά) και ότι η επιχορήγηση απ’την Κοινή Αγροτική Πολιτική τελειώνει.

    10% των Ελληνων παραγουν ισα ισα 3% του ΑΕΠ μας! Δηλαδη οι γεωργοι ειναι γυρω στο 70% λιγοτερο παραγωγικοι απο τον μεσο Ελληνα!

    Έλα ρε Σώτο αυτό είναι χαζομάρα ως συμπέρασμα έτσι όπως το αφήνεις να εννοηθεί. Μα εξυπακούεται πως σε μια χώρα κάποιες παραγωγικές ομάδες θα παράγουν περισσότερο ή λιγότερο πλούτο σε σχέση με άλλες.

    Το ότι οι μεγαλοεφοπλιστές και οι μεγαλοτραπεζίτες δηλαδή που είναι το 0,1% του πληθυσμού και παράγουν πες το 10% του ΑΕΠ δε σημαίνει ότι είναι 100 φορές πιο παραγωγικοί από τον μέσο Έλληνα.

    Τουλάχιστον όχι όπως το αφήνεις να εννοηθεί εσύ… σαν τεμπελιά!

    Oraia kai meta tha kanoume ta vivlia maroulofylla kai tha ta fame

    Γιατί ρε dubliner, τώρα αν θες μπανάνα τι κάνεις δηλαδή; Παίρνεις μια φωτογραφία της και την τρως;

    Εκτός αν πιστεύεις δηλαδή ότι το τρως καλαματιανές μπανάνες…

    Reply
  2. Λίγο προσοχή με τα στοιχεία βέβαια γιατί πολλοί δηλώνουν αγρότες για φορολογικούς λόγους ή άλλα κίνητρα (οι πραγματικοί αγρότες είναι πολύ λιγότεροι). Ενώ επιπλέον η ευκολότερη φοροδιαφυγή γίνεται όταν είσαι αγρότης. Κανείς δεν μπορεί να ελέγξει το εισόδημα που δηλώνεις και επομένως τη συνεισφορά σου στην οικονομία. Ενώ ακόμα κι αν ο κλάδος είναι συνολικά αντιπαραγωγικός, αυτό δεν σημαίνει ότι ορισμένοι υποκλάδοι του δεν είναι εξαιρετικά κερδοφόροι. Τώρα αν κάποιοι θέλουν να καλλιεργούν Βαμβάκι, Καπνά και Καλαμπόκι στην Ελλάδα έχουν πράγματι μεγάλο πρόβλημα. Υπάρχουν όμως άλλες ειδικευμένες καλλιέργειες που ευννοούνται από το κλίμα μας, έχουν εξαιρετική τιμή και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, μικρό σχετικά ρίσκο και brand name λόγω Ελλάδος.

    Reply
  3. «Ο μέσος κλήρος στις ΗΠΑ είναι 1800 στρέμματα έναντι 186 της ΕΕ και μόλις 43 στην Ελλάδα»
    Το επιβεβαιώνω: στη North Carolina, για να θεωρηθεί κάποιος farmer πρέπει να έχει τουλάχιστον 2.000 στρέμματα.
    Πρόσφατα μου έλεγε ένας Γερμανός που ζει στην Ελβετία: «Οι Ελβετοί είναι κολλημένοι στον παραδοσιακό τρόπο ζωής τους, κρατάνε αυτές τις μικρές [σε σχέση με τις Γερμανικές] φάρμες των 200-300 στρεμμάτων».
    Ενώ στην Ελλάδα όλοι έχουν τα παροιμιώδη «30-40 στρεμματάκια» (ούτε καν «στρέμματα», είναι χαρακτηριστικός ο φτωχοπροδρομισμός της έκφρασης). Και μόνο που μετράμε με το στρέμμα αντί για το acre (= 4 στρέμματα) ή το εκτάριο/hectar (= 10 στρέμματα), μαρτυρά τον κατακερματισμό του αγροτικού κλήρου. Αυτό ξεκίνησε με τους πρόσφυγες και τον Ελ. Βενιζέλο• ο κλήρος που δόθηκε τότε ήταν 10 στρέμματα.

    Αυτός ο μικρός κλήρος είναι και ο μεγάλος καρκίνος της ελληνικής γεωργίας. Όλα τα άλλα έπονται. Πώς να μηχανοποιηθεί σωστά η καλλιέργεια, να εφαρμοστούν σύγχρονες τεχνολογικές μέθοδοι, να γίνουν οικονομίες κλίμακας, όταν το χωραφάκι του κάθε αγρότη χωράει μέσα στο Καυτανζόγλειο; Πολλά από αυτά που γράφει το κείμενο του Σωτήρη είναι σωστά όμως … δείξτε μία κατανόηση για κάποιους ανθρώπους (όχι όλους) που δέθηκαν τόσο πολύ με τα χωράφια τους ώστε δεν άντεξαν να τα πουλήσουν και να γίνουν ταξιτζήδες στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη. Έρμαια των μεσαζόντων, πιόνια των συνεταιρισμών που λεηλατήθηκαν από το ΠΑΣΟΚ, έχοντας από πίσω ένα Υπουργείο που ελάχιστα τους στήριξε και τους συμβούλεψε όταν έπρεπε – όχι πως δεν ήταν άξιοι οι ίδιοι αλλά βρέθηκαν να πολεμάνε ένα τεράστιο κομμάτι της ελληνικής κακοδαιμονίας.
    Είμαι πολύ ευαισθητοποιημένος ως προς την ελληνική γεωργία επειδή τη ζω συνεχώς στη δουλειά. Ουσιαστικά, δε διαφωνώ με το κείμενο του Σωτήρη, απλώς λέω ότι αν η ελληνική γεωργία πρέπει να πεθάνει, τουλάχιστον ας της κάνουμε μία καλή κηδεία και ας κλάψουμε λίγο.

    Και κάτι υποκειμενικό: η γεωργία μπορεί να είναι πανάρχαιος, οπισθοδρομικός κ.λπ. κλάδος όμως είναι ηθικός. Εννοώ ότι οι αγρότες ασχολούνται με ό,τι πιο θεμελιώδες υπάρχει για την ανθρώπινη επιβίωση. Η ικανοποίηση και ο αυτοσεβασμός που μπορεί να σου δώσει μία μέρα χορταστικής αγροτικής εργασίας δε συγκρίνεται με τίποτα. Μερικοί από τους πιο τίμιους και πιο ακέραιους ανθρώπους που ξέρω είναι αγρότες (και μερικά από τα γελοιωδέστερα υποκείμενα, επίσης). Έχει ένα “ηθικό βάρος” διαφορετικό από αυτό π.χ. της τουριστικής βιομηχανίας. Μη σχολιάσετε αυτήν την παράγραφο.

    Reply
  4. Και με τους μετανάστες που δουλεύουν στα χωράφια τι θα γίνει? Θα τους κάνουμε και αυτούς επιστήμονες?

    Reply
  5. Δεν ξέρω τι κάνεις εσύ με τις φωτό απο μπανάνες Kensai πάντως αν υλοποιηθεί το μέλλον που ευαγγελίζεσαι τότε μπορώ με ακρίβεια να σου πω πως θα πίνουμε γαλατάκι από την Κίνα με μελανίνη και θα τρώμε φασολάκια GMO από τις US. Αντί να τα ισοπεδώνουμε όλα ας ελπίσουμε πως θα υπάρξει μια σωστή πολιτική και έρευνα στον αγροτικό τομέα ώστε να ακολουθήσουμε την πορεία άλλων χωρών και να εστιάσουμε στην ποιότητα. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να καταστεί ο αγροτικός τομέας ανταγωνιστικός και να μπορεί να έχει ένα εισόδημα ο αγρότης που θα του προσφέρει μια καλύτερη ποιότητα ζωής. Και κάτι άλλο, πολλά από τα προϊόντα που παράγουμε εδώ δεν είναι μόνο για να γεμίζουν οι κοιλιές μας αλλά και δείγμα του πολιτισμού μας.

    Reply
  6. δουβλινερ τι υπονοεις, οτι αν η Ελλαδα κοψει εντελως την γεωργια θα πεινασουμε? Το Λονδινο ή ξερω γω το Μονακο εχουν πεινασει επειδη δεν εχουν αγροτες?

    Η αυταρκεια ειναι εντελως πρωτογονη αναπτυξιακη νοοτροπια. Ο καθενας ειδικευεται εκει που ειναι καλος και παραγωγικος, η Αϊοβα στην γεωργια και η Ελλαδα ας πουμε στις υπηρεσιες. απο κει και περα το ελευθερο εμποριο φροντιζει ωστε η Ελλαδα να μην πεινασει και η Αϊοβα να εχει βιομηχανικα προϊοντα και υπηρεσιες.

    Κενσαϊ συμφωνοι, χωρος για ειδικες, βιολγοικες καλλιεργειες κτλ υπαρχει. Αλλα αυτα θα απσχολουν 0,1 % των Ελληνων, οχι 10%.

    Περι παραγωγικοτητας, πουθενα δεν μιλησα για τεμπελια. Παντα μιλω για την οικονομικη εννοια, βασικα προστιθεμενη αξια ανα εργαζομενα ή ωρα εργασιας. Η γεωργια εχει απλα τραγικα χαμηλη παραγωγικοτητα, πως να το κανουμε. Και 25 ωρες την ημερα να δουλευαν παλι λιγοτερη προστιθεμενη αξια θα παρηγαγαν απο τον μεσο αστο. Ας αφησουμε λοιπον την Ουκρανια ή την Αϊοβα να παραγουν σταχυ και καλαμποκι, και ας παραγουμε εμεις αυτα που μας προσφερουν το μεγαλυτερο εισοδημα.

    JL

    προσοχή με τα στοιχεία βέβαια γιατί πολλοί δηλώνουν αγρότες για φορολογικούς λόγους ή άλλα κίνητρα

    δεν μπορει, καποια χωραφι θα το εχουν για να δηλωνουν αγροτες. Και σιγουρα δεν μπορει να εχουν καποια αλλη δουλεια στην επισημη οικονομια (ξερω γω τραπεζικοι ή στελεχη επιχειρησεων) και να δηλωνουν αγροτες! Παντως δεχομαι οτι οι διαφορες επιδοτησεις φουσκωνουν τον αριθμο των αγροτων, πλασματικο και πραγματικο.

    Κανείς δεν μπορεί να ελέγξει το εισόδημα που δηλώνεις και επομένως τη συνεισφορά σου στην οικονομία.

    αν εννοεις οτι τα στοιχεια της παραγωγικοτητας ειναι λανθασμενα, οχι, γιατι δεν τα βγαζουμε απο τις φορολογικες δηλωσεις. Αλλωστε υπαρχουν και γενικοτερα στοιχεια σε σχεση με το μεγεθος των αγροτικων ιδιοκτησιων κτλ που δειχνουν μια πολυ κακη κατασταση.

    Υπάρχουν όμως άλλες ειδικευμένες καλλιέργειες που ευννοούνται από το κλίμα μας, έχουν εξαιρετική τιμή και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, μικρό σχετικά ρίσκο και brand name λόγω Ελλάδος.

    οπως ειπα, ολα αυτα ας γινουν και δεν χρειαζονται καμμια επιδοτηση. Ισα ισα οι επιδοτησεις στρεβλωνουν την αγορα και δεν αφηνουν χωρο στις πραγματικα αποδοτικες καλλιεργειες. Αλλα ακομα και τελειο σχεδιασμο πααγωγης και μαρκετινγκ να ειχαν οι Ελληνες γεωργοι, δεν νομιζω οτι θα υπηρχε χωρος για πανω απο 1% του πληθυσμου να ασχολειται με αυτα. Το σημερινο 10% ειναι απλα παραλογο.


    Ηλια

    Πώς να μηχανοποιηθεί σωστά η καλλιέργεια, να εφαρμοστούν σύγχρονες τεχνολογικές μέθοδοι, να γίνουν οικονομίες κλίμακας, όταν το χωραφάκι του κάθε αγρότη χωράει μέσα στο Καυτανζόγλειο;

    ααακριβως. Παλια σε μια εξεταση ρωτουσε ο καθηγητης γιατι στην Ινδονησια εχουν βουβαλια στην γεωργια αντι για αμερικανικου τυπου θηριωδη μηχανηματα. Η απαντηση φυσικα δεν ηταν οτι δεν εχουν την τεχνολογια, αλλα οτι ειναι οικονομικα ασυμφορα τα μηχανηματα. Αν θελουμε στην Ελλαδα εκμηχανιση, δεν χρειαζονται καθολου επιδοτησεις, απλα να αφησουμε την αγορα να δουλεψει, να ενωθουν οι ιδιοκτησιες και να φτασουν το κρισιμο μεγεθος για αγορα και χρηση τετοιων μηχανηματων.

    δείξτε μία κατανόηση για κάποιους ανθρώπους (όχι όλους) που δέθηκαν τόσο πολύ με τα χωράφια τους ώστε δεν άντεξαν να τα πουλήσουν και να γίνουν ταξιτζήδες στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη

    ω μα αυτους τους κατανοω απολυτα. Το ελληνικο κρατος ομως και την ΕΕ που τους καταδικαζουν σε μια τετοια επιλογη δεν το καταλαβαινω καθολου! Αν διναμε τα ιδια λεφτα στην παιδεια για τα παιδια αγροτων και στην αναπτυξη αστικων υποδομων θα επελεγαν μεταξυ εργασιας ως επιστημονα σε καποιο αστικο περιβαλλον και χειρωνακτικης εργασιας σε χωραφακι 40 στρεμματων. Εσεις τι λετε να επελεγαν?

    Η ικανοποίηση και ο αυτοσεβασμός που μπορεί να σου δώσει μία μέρα χορταστικής αγροτικής εργασίας δε συγκρίνεται με τίποτα. Μερικοί από τους πιο τίμιους και πιο ακέραιους ανθρώπους που ξέρω είναι αγρότες

    αληθες. Αλλα αυτη ειναι η επομενη φαση, που μορφωμενοι, ευημερωντες και αστοι πλεον θα επιλεγουν να γυρισουν στην υπαιθρο δεν θα εξαναγκαζονται να μενουν εκει. Και αυτο παλι θα γινει με εναν μικρο αριθμο ευαισθητοποιημενων ανθρωπων με μερακι, οπως γινεται ας πουμε με τις βιολογικες καλλιεργειες και τις οινοφαρμες α λα Καλιφορνια. Ποιος θα με πεισεις οτι 10% των Ελληνων εχουν πραγματικο μερακι, οταν μια ματια στα προϊοντα τους δειχνει οτι δεν εχουν (δειτε τις προσμιξεις βαζουν στο 90% των κρασιων να φριξετε).

    αγγουρι
    Τα παιδια τους φυσικα να τα κανουμε επιστημονες, αν γεννιουνται στην Ελλαδα και θελουν να μεινουν.
    Τους ιδιους, αναλογως τι θελουν να κανουν. Αν θελουν σωνει και καλα γεωργικη εργασια το ιδιο ευκολα να πανε να την βρουνε εκει που θα υπαρχει. Αλλα πραγματικα η ανεργια των μεταναστων ειναι μαλλον ανυπαρκτο φαινομενο, ακριβως επειδη ευκολα μετακινουντυαι απο χωρα σε χωρα και απο κλαδο σε κλαδο.

    Reply
  7. δείτε τις προσμίξεις βάζουν στο 90% των κρασιών να φρίξετε

    Έχεις υπόψη σου κάποια έρευνα, κάποια ανάλυση; Ξέρω ότι η ερώτηση είναι off topic, αλλά ως λάτρης του κρασιού, θα ήθελα να ξέρω!

    Reply
  8. Συγγνώμη αλλά αν η Ολλανδία των 15 εκατομμυρίων κατοίκων μπορεί να απασχολεί το 5% του πληθυσμού της στον αγροτικό τομέα και η παραγωγή να αποδίδει 35 δις ευρώ το χρόνο το θέμα δεν είναι αν μπορούμε να έχουμε κέρδος αλλά αν είμαστε διατεθειμένοι να ασχοληθούμε σοβαρά με τα αγροτικά ζητήματα. Και παρεμπιπτόντως ούτε στην Ολλανδία έχουν μεγάλες εκτάσεις ούτε ο μέσος κλήρος είναι πολύ μεγάλος. Συγκρίσεις με Μονακό, ΗΠΑ κλπ δεν μου φαίνονται και πολύ σχετικές αλλά σαφώς συμφωνώ πως δεν τίθεται θέμα αυτάρκειας ίσα ίσα θα έπρεπε να κάνουμε ευκολότερη την εισαγωγή προϊόντων εκτός ΕΕ.

    Reply
  9. Τι σημασια εχει ο πληθυσμος της Ολλανδιας?
    Η Ολλανδια απασχολει περιπου 3.6% του εργατικου δυναμικου στην γεωργια και παραγει 3% του ΑΕΠ της σε αυτην. Βλεπουμε ηδη δηλαδη οτι η γεωργια της απασχολει πολυ λιγοτερους και ειναι πολυ πιο παραγωγικη απο την ελληνικη. Μαλιστα στην γεωργια αφιερωνεται 60% της επιφανειας της χωρας (ως γνωστον η Ολλανδια ειναι εξαιρετικα επιπεδη) κατι που δεν θα μπορουσε ποτε να γινει στην Ελλαδα. Η Ελλαδα απολη την ΕΕ ειναι μαλλον η λιγοτερο καταλληλη για μαζικη γεωργια με το ξηρο κλιμα και πολυ ορεινο εδαφος.

    δασκαλακο καπου εχει παρει το ματι μου καποιες ερευνες, αλλα δεν θυμαμαι. Παντως εχω δει και ακουσει τοσες περιπτωσεις που μπορω να πω ανετα: μακρια απο το χυμα κρασι εκτος αν ξερετε πολυ καλα τον παραγωγο.

    Reply
  10. Δεν ξέρω τι κάνεις εσύ με τις φωτό απο μπανάνες Kensai πάντως αν υλοποιηθεί το μέλλον που ευαγγελίζεσαι τότε μπορώ με ακρίβεια να σου πω πως θα πίνουμε γαλατάκι από την Κίνα με μελανίνη και θα τρώμε φασολάκια GMO από τις US.

    Προσωπικά δεν έχω κανένα απολύτως πρόβλημα να τρώω γενετικά-τροποποιημένα φασολάκια, ιδιαίτερα αν προέρχονται από τις ΗΠΑ που έχει από πίσω έναν FDA να μου εγγυάται για το προϊόν.

    Όσο αφορά τη μελανίνη, ομολογουμένως προτιμώ αυτήν της επίφυσής μου, αλλά μην παρουσιάζουμε τώρα σκάνδαλα όπως κι εκείνο με τις διοξίνες ως mainstream πολιτική της παγκοσμιοποίησης.

    Με άλλα λόγια με ακρίβεια δε μπορείς να μου πεις τίποτα επί του θέματος, αλλά ούτε κι εγώ. Όλοι φυσικά μπορούμε να εικάζουμε πως θα πεθάνουμε… αλλά δεν πεθάναμε ήδη στις 10 Σεπτεμβρίου; :)

    Αντί να τα ισοπεδώνουμε όλα ας ελπίσουμε πως θα υπάρξει μια σωστή πολιτική και έρευνα στον αγροτικό τομέα ώστε να ακολουθήσουμε την πορεία άλλων χωρών και να εστιάσουμε στην ποιότητα.

    Δε νομίζω ούτε ο Σώτος ούτε εγώ να αφήσαμε να εννοηθεί να ΜΗΝ υπάρχει σωστή πολιτική και προπαντώς έρευνα στον αγροτικό τομέα.

    Για την ποιότητα πάντως ο κόσμος παρεξηγεί τι θα πει ποιότητα για τη Διεύθυνση Υγιεινής. Ποιότητα στη διατροφή σημαίνει αυτό που τρως/πίνεις να έχει κατά τους δειγματοληπτικούς ελέγχους κάποια χαρακτηριστικά που να το καθιστούν ασφαλές. Εμένα αυτό με νοιάζει… αν τώρα το αρνί είναι απ’τη Βουλγαρία, το γάλα απ’την Αίγυπτο, και το σιτάρι απ’τη Βραζιλία ποσώς μ’ενδιαφέρει.

    Το παραμύθι με το «ντόπιο άρα καλό» δεν το τρώω.

    Reply
  11. δασκαλακο καπου εχει παρει το ματι μου καποιες ερευνες, αλλα δεν θυμαμαι. Παντως εχω δει και ακουσει τοσες περιπτωσεις που μπορω να πω ανετα: μακρια απο το χυμα κρασι εκτος αν ξερετε πολυ καλα τον παραγωγο.

    Έτσι, ναι, συμφωνώ κι επαυξάνω! Χύμα κρασί δεν πίνω ποτέ! Φοβήθηκα ότι είχες δει κάτι για τα μεγάλα ονόματα του κρασιού στη χώρα μας. Ελπίζω να σε δω στην έκθεση Οίνος 2009 στη ΔΕΘ (απ’ τις λίγες εκθέσεις που ακόμα αξίζουν στη Θεσσαλονίκη)

    Off topic τέλος!

    Reply
  12. Γιατί ανέφερα τον πληθυσμό της Ολλανδίας; Υποθέτω πως αν τα 16 εκατομμύρια Ολλανδών καταφέρνουν σε 40 000 Km2 και συνδυάζουν την αναπτυξιακή τους πολιτική με αξιόλογη αγροτική παραγωγή ίσως να υπάρχει τελικά και κάποια ελπίδα για τα 11 μιλλούνια ελλήνων να χωρέσουν τα μεγαλεπήβολα αναπτυξιακά τους όνειρα στα 130 000 km2 που τους έλαχαν, αφήνοντας ταυτόχρονα και λίγο χώρο για υπανάπτυκτες και οπισθοδρομικές ασχολίες του τύπου καλλιέργεια της γης (το ξέρω φαντάζει απίθανο αλλά που ξέρεις γίνονται και θαύματα). Χαίρομαι πάντως που πρώτο σας μέλημα ήταν η ανάπτυξη και η πρόοδος της γεωργίας κάτι άλλωστε πασιφανές και από τον τίτλο του ποστ. Δοξάζω επιπλέον την τύχη μας που δοκιμάζουμε τρυφερό αρνάκι Βουλγαρίας αλλά και εκλεκτά και γκουρμεδιάρικα προϊόντα προσφορά πολυεθνικών εταιριών τύπου Cargill που μετράνε τις εκτάσεις τους σε hectares και μεταφέρουν τα αγαθά τους συνοδεία παρθένου ορυκτέλαιου.
    Τυγχάνει πάντως να έχω την άποψη πως η ποιότητα διασφαλίζεται καλύτερα σε αγροτικές ασχολίες μικρής κλίμακας παρά στις μονοκαλλιέργειες μεγάλης κλίμακας που εσείς προτιμάτε. Και ελπίζω να μην είμαι μόνο εγώ που βλέπω το μέλλον της αγροτικής παραγωγής σε ανθρώπους σαν τον Πάρι Σιγάλα http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_oiko1_1_06/08/2008_243277 ή σε άλλους που έχουν ένα όραμα για να αναπτυχθεί αυτός ο τομέας κόντρα στις αντιξοότητες των εκάστοτε κυβερνήσεων που με μερικά ψίχουλα θεωρούν ότι ασκούν και πολιτική. Επιπλέον δεν νομίζω πως είναι προαπαιτούμενο να κατανοούμε την αγάπη αυτών των ανθρώπων σε αυτό που κάνουν για να το σεβαστούμε. Το ότι δεν αποδίδει ο αγροτικός τομέας όσο άλλες ασχολίες υποθέτω πως είναι λόγος για να λαμβάνει αναλογικά λιγότερη κρατική χρηματοδότηση(κάτι το οποίο γίνεται έτσι και αλλιώς) και όχι να μην χρηματοδοτείται καθόλου εκτός βέβαια και αν θέλουμε να στραφούμε σε “μονοκαλλιέργεια” της πλέον συμφέρουσας δραστηριότητας. Ο ρόλος του κράτους πάντως νομίζω πως είναι να διευκολύνει την επιχειρηματικότητα των πολιτών της και όχι να καθορίζει το ποσοστό αυτών που θα ακολουθήσουν ένα επάγγελμα.
    Σαφώς και είναι καλά τα HACCP και τα ISO δεν αντιλέγω αλλά προσωπικά θα ήθελα να ξέρω και τον τύπο που είναι πίσω από την μπριζόλα που έχω στο πιάτο μου. Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Φέρνοντας τα προϊόντα του αγρότη στο πιάτο του καταναλωτή και ελαχιστοποιώντας τους μεσάζοντες-νταβατζήδες που ανεβάζουν το κόστος. Οι λύσεις υποθέτω πως υπάρχουν καθετοποιημένη παραγωγή, ανάπτυξη των καταφρονημένων συνεταιρισμών, πιστοποίηση, έλεγχοι, πώληση των τελικών προϊόντων μέσω διαδικτύου. Σαφώς και δημιουργούνται άλλα προβλήματα σχετιζόμενα με την μεταφορά και αποθήκευση αυτών των προϊόντων. Θα μπορούσαν ίσως να μεταφέρονται απευθείας σε Σούπερ Μάρκετ και μικρά καταστήματα. Πώς θα χρηματοδοτηθούν όλα αυτά; Χαμηλότοκα δάνεια και αύξηση της τιμής του τελικού προϊόντος θα ήταν μια λύση. Άλλωστε τα ελληνικά προϊόντα δεν πρόκειται να ανταγωνιστούν σε τιμή ανάλογα προϊόντα προερχόμενα από χώρες που τα εργατικά χέρια κοστίζουν λιγότερο. Και ας αφήσουμε μετά την αγορά να δείξει αν υπάρχει χώρος στον αγροτικό τομέα για 1% ή παραπάνω. Βέβαια μια τέτοια προσπάθεια ενέχει μεγάλα κόστη και ρίσκο αλλά δεν βλέπω άλλη λύση για τον αγροτικό τομέα. Αναρωτιέμαι επίσης ποιος έχει περισσότερες πιθανότητες να τα σκεφτεί αυτά και να αναλάβει το ρίσκο να τα εφαρμόσει, ο αγράμματος αγρότης ή αυτός που έχει αποφοιτήσει από ΤΕΙ; Θα προτιμούσα λοιπόν να γίνουν αυτά τα πράγματα στο Ελλαδιστάν χωρίς να χρειαστεί να τα εφαρμόσουν πρώτα στη Βουλγαρία για να ξέρουμε τι τρώμε. Επιπλέον με μεγάλη ίσως ευκολία μπορεί να αποδέχεται κανείς τα GMOs αλλά δεν ξέρω αν συμφωνούν και τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου σε αυτό το ζήτημα http://www.csa.com/discoveryguides/gmfood/overview.php. Προσωπικά πάντως περισσότερο με ελκύει μια κίνηση πολιτών για τη διάσωση τοπικών ποικιλιών με τη δημιουργία τράπεζας σπόρων http://www.peliti.gr/. Αλλά από την άλλη βέβαια δεν ξέρω αν χωράνε όλα αυτά στην ιδέα που έχουν μερικοί για την ανάπτυξη (την αποκαλούμενη ενίοτε και αειφόρο).

    Reply
  13. Ελπίζω να σε δω στην έκθεση Οίνος 2009 στη ΔΕΘ

    δασκαλακο μακαρι να μπορουσα να παω σε τετοια εκθεση να δω και την Θεσσαλονικη που εχω να επισκεφτω απο το 97! Αλλα κανε μας μια ανταποκριση οταν πας, να δουμε τι γινεται στον ελληνικο οινο.

    dubliner

    αν τα 16 εκατομμύρια Ολλανδών καταφέρνουν σε 40 000 Km2 και συνδυάζουν την αναπτυξιακή τους πολιτική με αξιόλογη αγροτική παραγωγή ίσως να υπάρχει τελικά και κάποια ελπίδα για τα 11 μιλλούνια ελλήνων να χωρέσουν τα μεγαλεπήβολα αναπτυξιακά τους όνειρα στα 130 000 km2

    ισως σου διαφευγει οτι οπως ειπα η Ολλανδια ειναι εντελως επιπεδη (να μην μιλησω για την θαυμασια χωροταξια τους. πετωντας πανω απο Ολλανδια ειδα ακομα και Γερμανους να την θαυμαζουν). Επισης, δεν εργαζονται 16 εκατομμυρια στην γεωργια, ισα ισα ο συνολικος πληθυσμος που ασχολειται με την γεωργια ειναι μικροτερος αποτι στην Ελλαδα. Τελος, η ολλανδικη γεωργια ειναι τρομερα εντατικη, πραγμα που στο κειμενου σου φαινεται να αντιπαθεις.

    Χαίρομαι πάντως που πρώτο σας μέλημα ήταν η ανάπτυξη και η πρόοδος της γεωργίας κάτι άλλωστε πασιφανές και από τον τίτλο του ποστ.

    οχι βεβαια, πρωτο μελημα μου ειναι η προοδος της χωρας (να μην πω της ανθρωποτητας)

    έχω την άποψη πως η ποιότητα διασφαλίζεται καλύτερα σε αγροτικές ασχολίες μικρής κλίμακας παρά στις μονοκαλλιέργειες μεγάλης κλίμακας που εσείς προτιμάτε

    προσωπικα δεν εχει σημασια τι προτιμω. Η Ελλαδα εχει μαζικη γεωργια αλλα σε πολυ μικρα χωραφια. Αν ειχαμε μονο βιολογικες καλλιεργειες υψηλης ποιοτητας, ας ηταν τα χωραφια 10 στρεμματα. Δυστυχως ουτε τρομερη ποιοτητα εχουμε ουτε υψηλη παραγωγικοτητα

    βλέπω το μέλλον της αγροτικής παραγωγής σε ανθρώπους σαν τον Πάρι Σιγάλα

    και ποιος διαφωνησε? εγω λεω οτι ανθρωποι με μερακι αντε να ειναι το 5-10% των σημερινων αγροτων ομως.

    Ο ρόλος του κράτους πάντως νομίζω πως είναι να διευκολύνει την επιχειρηματικότητα των πολιτών της και όχι να καθορίζει το ποσοστό αυτών που θα ακολουθήσουν ένα επάγγελμα.

    ακριβως! κομμενες λοιπον ολες οι επιδοτησεις!

    Το ότι δεν αποδίδει ο αγροτικός τομέας όσο άλλες ασχολίες υποθέτω πως είναι λόγος για να λαμβάνει αναλογικά λιγότερη κρατική χρηματοδότηση(κάτι το οποίο γίνεται έτσι και αλλιώς)

    συγγνωμη το κειμενο το διαβασες? ο μισος προϋπολογισμος της ΕΕ παει στην γεωργια!

    και όχι να μην χρηματοδοτείται καθόλου εκτός βέβαια και αν θέλουμε να στραφούμε σε “μονοκαλλιέργεια” της πλέον συμφέρουσας δραστηριότητας.

    σαφως πρεπει να επικεντρωθουμε στις πιο συμφερουσες δραστηριοτητες, οσο συμφερουν (που σημαινει οτι δεν θα κανουμε ολοι το ιδιο, γιατι υπαρχει οριο στο ποσοι συμφερει να μπουν σε εναν κλαδο)

    Χαμηλότοκα δάνεια και αύξηση της τιμής του τελικού προϊόντος θα ήταν μια λύση. Άλλωστε τα ελληνικά προϊόντα δεν πρόκειται να ανταγωνιστούν σε τιμή ανάλογα προϊόντα προερχόμενα από χώρες που τα εργατικά χέρια κοστίζουν λιγότερο. Και ας αφήσουμε μετά την αγορά να δείξει αν υπάρχει χώρος στον αγροτικό τομέα για 1% ή παραπάνω.

    μα καλα πως θα αυξησουμε την τιμη του προϊοντος αλλα θα αφησουμε την αγορα να αποφασισει?

    Αναρωτιέμαι επίσης ποιος έχει περισσότερες πιθανότητες να τα σκεφτεί αυτά και να αναλάβει το ρίσκο να τα εφαρμόσει, ο αγράμματος αγρότης ή αυτός που έχει αποφοιτήσει από ΤΕΙ;

    αυτος που εχει τελειωσει ΑΕΙ! Γιαυτο οπως ειπα, ενισχυση της παιδειας για τα παιδια αγροτων και ας αποφασισουν μετα μονα τους.

    Θα προτιμούσα λοιπόν να γίνουν αυτά τα πράγματα στο Ελλαδιστάν χωρίς να χρειαστεί να τα εφαρμόσουν πρώτα στη Βουλγαρία για να ξέρουμε τι τρώμε.

    αυτο πραγματικα δεν το πιανω, ειναι δυνατον να ειμαστε εθνικιστες ακομα και στο φαϊ? οπως ειπε ο Κενσαϊ ειναι μεγαλος μυθος το “ντοπιο αρα καλο”. Ακομα και στην Αττικη να παραγεται κατι, κανενας αθηναιος δεν εχει κατσει να δει ακριβως πως παραγεται για να πεις οτι εχει ιδιαιτερη πληροφορηση περι της ποιοτητας. Η ποιοτητα των προϊοντων διασφαλιζεται απο εποπτικους οργανισμους και απο την φημη του παραγωγου, οχι απο την τοποθεσια της παραγωγης!

    με μεγάλη ίσως ευκολία μπορεί να αποδέχεται κανείς τα GMOs αλλά δεν ξέρω αν συμφωνούν και τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου σε αυτό το ζήτημα

    μεγαλη συζητηση, παντως δεν ρωτησαμε τους λυκους πριν τους κανουμε σκυλους, ουτε τα αρχαια θηλαστικα πριν τα μετατρεψουμε σε αγελαδες, αλογα κτλ

    Reply
  14. Καλά φανταστική καραμέλα αυτή του εθνικιστή που την πετάς επί δικαίων και αδίκων. Την επόμενη φορά που θα βγει ο υπουργός οικονομικών κύριος Αλογοσκούφιας αντί να παραπονεθείς για τα άδικα μέτρα του, μπορείς να του αποδώσεις στα ίσια τις ίδιες κατηγορίες με το σκεπτικό ότι θα ζητάει να εφαρμοστούν μόνο από τους Έλληνες. Είμαι υπέρ του ελεύθερου εμπορίου μεταξύ των κρατών και της ελευθερίας έκφρασης και αυτοδιάθεσης. Όπως επίσης πιστεύω πως ένας πολίτης πρέπει να είναι ενεργός και να ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη της κοινωνίας στην οποία ζει. Δεν θέλω να αναπτύξω άλλο το ζήτημα.
    Κάθε άνθρωπος κρίνεται με τα κριτήρια που υπήρχαν την εποχή κατά την οποία έζησε. Θα ήταν γελοίο να μιλάμε για βιοηθική όταν αναφερόμαστε στον άνθρωπο της λίθινης εποχής όπως θα ήταν ανεύθυνο αν δεν μιλούσαμε για βιοηθική το 2008.
    Για την κοινή αγροτική πολιτική στην ΕΕ δεν πιστεύω να υπάρχει κανένας που να μην θεωρεί πως ήταν αποτυχημένη. Επιδότηση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας είναι αυτό που χρειαζόμαστε και όχι των τεμπέληδων που αρκούνται με τα έτοιμα.
    Δεν συμφωνώ πως οι απόφοιτοι ΑΕΙ έχουν δικαιωματικά κάποιο προβάδισμα έναντι άλλων αποφοίτων από διαφορετικά εκπαιδευτικά ιδρύματα (κι ας είμαι απόφοιτος ΑΕΙ), ο καθένας κρίνεται από την δουλειά του και το έργο που παράγει. Προτιμώ να αναπτυχθεί μια δια βίου εκπαίδευση για όλους που να μην περνάει αναγκαστικά από τα έδρανα ενός πανεπιστημίου.

    Reply
  15. αυτος που εχει τελειωσει ΑΕΙ! Γιαυτο οπως ειπα, ενισχυση της παιδειας για τα παιδια αγροτων και ας αποφασισουν μετα μονα τους.

    Τι ακριβώς εννοείς όταν λες ενίσχυση της παιδείας?

    Reply
  16. Τι ακριβώς εννοείς όταν λες ενίσχυση της παιδείας?

    καλυτερα σχολεια, καλυτερα ΑΕΙ και με περισσοτερες θεσεις, επιδομα για τα παιδια που πανε σχολειο, επιδομα για οσα πανε πανεπιστημιο.

    δυβλινερ

    πιστεύω πως ένας πολίτης πρέπει να είναι ενεργός και να ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη της κοινωνίας στην οποία ζει

    δεν διαφωνω, απλα ειχα την εντυπωση οτι δυσπιστεις οτι “η Βουλγαρια” μπορει να εχει καλης ποιοτητας αγροτικα προϊοντα γιαυτο πρεπει σωνει και καλα να τα παραγουμε στο Ελλαντα.

    Θα ήταν γελοίο να μιλάμε για βιοηθική όταν αναφερόμαστε στον άνθρωπο της λίθινης εποχής όπως θα ήταν ανεύθυνο αν δεν μιλούσαμε για βιοηθική το 2008.

    και ποιο ακριβως ειναι εδω το βιοηθικο διακυβευμα? (καλα το πα κωνσταντινε?)

    Δεν συμφωνώ πως οι απόφοιτοι ΑΕΙ έχουν δικαιωματικά κάποιο προβάδισμα έναντι άλλων αποφοίτων από διαφορετικά εκπαιδευτικά ιδρύματα

    και ποιος ισχυριστηκε αυτο? απλα ρωτησες ποιος ειναι πιθανοτερο να αναλαβει υψηλου ρισκου και υψηλης δημιουργικοτητας πρωτοβουλιες.

    Reply
  17. Ένα πράγμα που θα μπορούσε να γίνει είναι μέρος των χρημάτων της ΚΑΠ να χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την ενίσχυση των αγροτών που θέλουν να κάνουν opt-out απ’την παραδοσιακή αγροτική παραγωγή. Σε μορφή χαμηλότοκων δανείων, consultancies, κλπ.

    Reply
  18. Προσυπογράφω τις διαπιστώσεις σου Σωτήρη και ως part time αγρότης και full time έμπορος γνωρίζω απο την καλή και την ανάποδη τους φορολογικούς λόγους και τους επιδοματικούς λόγους που με κάνουν να κρατάω ακόμα τα χωράφια του παππού μου.

    Και που να δείς τις μαλακισμένες πρακτικές του προγράμματος leader που επιδοτεί επιχειρήσεις αγροτουρισμού αγροτοεμπορίας κτλπ κτλπ. Σε απόσταση 100 μέτρων απο το μαγαζί μου στο κέντρο του ηρακλείου έχουν ανοίξει 8 φρουτάδικα με επιδότηση. Το αποτέλεσμα ενα ένα τώρα να κλείνουν απο χρέη. Συγγενικό μου πρόσωπο έκανε αγροτοτουριστική μονάδα σε χωριό που δεν θα πατήσει κανείς. Χάθηκαν οι δικοί μου φόροι χάθηκε και παραγωγικός χρόνος απο μέρους της.

    Reply
  19. Πολύ ενδιαφέρον άρθρο. Δε θα ήθελα να αναφερθώ στο αν πρέπει να έχουμε ή όχι αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα αλλά στο θέμα των επιδοτήσεων. Θεωρώ ότι δεν είναι σωστό να επιδοτείς επιλεκτικά μία κατηγορία επαγγελματιών (αγρότες). Θα αναφέρω την βαμβακοκαλλιέργεια ως παράδειγμα. Το ελληνικό βαμβάκι είναι πιο ακριβό από το αιγυπτιακό ενώ παράλληλα δεν είναι καλύτερης ποιότητας. Συνεπώς δεν είναι ανταγωνιστικό (γιατί κάποιος να αγοράσει το ακριβό ελληνικό ενώ μπορεί να αγοράσει το φθηνό αιγυπτιακό, που δεν υπολείπεται σε ποιότητα;). Ωστόσο οι Έλληνες αγρότες συνεχίζουν να καλλιεργούν βαμβάκι. Γιατί; Επειδή επιδοτούνται από την ΕΕ. Αν δεν υπηρχε η επιδότηση θα είχαν αλλάξει καλλιέργεια και θα είχαν επιλέξει κάποιο άλλο είδος που να μπορούν να το διαθέσουν στην αγορά με καλύτερους όρους. Τώρα όμως επαναπαύονται. Η γνώμη μου είναι οτι τέτοιες επιδοτήσεις κρατούν τη γεωργία στάσιμη.
    Στο κάτω κάτω της γραφής, με αυτή τη λογική (της επιδότησης του μη ανταγωνιστικού προϊόντος)θα επρεπε να δίνονται επιδοτήσεις και στις επιχειρήσεις/καταστήματα που δεν μπορούν να πουλήσουν το προϊόν τους. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει φυσικά, γιατί ο έμπορος/πωλητής κλπ θεωρείται υπεύθυνος για την επιλογή του προιόντος που εμπορεύεται. Ο αγρότης γιατί δε θεωρείται υπεύθυνος για τις επιλογές του;
    Απο την άλλη μεριά βέβαια, δεν είναι έυκολο να γίνει αλλαγή καλλιέργειας από τη μία μέρα στην άλλη. Ωστόσο, μπορεί να βρεθεί λύση, αν υπάρχει η διάθεση. Αντί να δίνεται η επιδότηση για το μη ανταγωνιστικό προϊόν κάθε χρόνο δεν είναι καλύτερα να δοθεί κάποιο επίδομα/βοήθεια για την αλλαγη καλλιέργειας μία φορά μόνο;

    Reply
  20. Αντωνιε, απορω για αυτες τις επιδοτησεις σε επιχειρησεις υπαρχει καποια μελετη βιωσιμοτητας, καποιος ελεγχος για το τι καταφερνουν τελικα με αυτα τα χρηματα? Γενικα συνεχως ακουω τωρα τελευταια για μεγαλα ποσα που απευθυνονται για “ενισχυση επιχειρηματικοτητας” και στην πραγματικοτητα απο την μια διαστρεβλωνουν πληρως την αγορα, απο την αλλη δεν φερνουν κανενα πραγματικο οφελος!


    ιωαννα

    Αν δεν υπηρχε η επιδότηση θα είχαν αλλάξει καλλιέργεια και θα είχαν επιλέξει κάποιο άλλο είδος που να μπορούν να το διαθέσουν στην αγορά με καλύτερους όρους. Τώρα όμως επαναπαύονται. Η γνώμη μου είναι οτι τέτοιες επιδοτήσεις κρατούν τη γεωργία στάσιμη.

    μα ακριβως αυτο ειναι το τρελο! επιμενουμε σε μη παραγωγικους κλαδους (παρεπιμπτοντως το βαμβακι ξεσκιζει και τους λιγοστους υδατινους πορους μας) χωρις κανενα λογο και σπαταλαμε και τεραστια ποσα…

    ο έμπορος/πωλητής κλπ θεωρείται υπεύθυνος για την επιλογή του προιόντος που εμπορεύεται. Ο αγρότης γιατί δε θεωρείται υπεύθυνος για τις επιλογές του;

    αν μπορουσε καποιος να μου το εξηγησει αυτο θα ημουν υποχρεος. Οχι βεβαια οτι και οι Ελληνες εμποροι δεν προσπαθουν με 50 τροπους να αποτρεπουν τον ανταγωνισμο (κοιτα ποσο γκρινιαζουν οταν ερχεται μια φτηνη αλυσιδα στυλ Μεντια Μαρκτ, ΙΚΕΑ κτλ), αλλα εχουν αρκετα μικροτερη επιρροη στο πολιτικο συστημα απο τους αγροτες. Μια επισημη εξηγηση ειναι οτι στην ΕΕ οι αγροτες υποτιθεται προσφερουν εξωτερικοτητες, κρατωντας εκεινα τα ομορφα παραδοσιακα τοπια και φρτοντιζοντας την φυση, αλλα στην Ελλαδα το μονο που δεν κανουν οι περισσοτεροι αγροτες ειναι να φροντιζουν την φυση… (βλεπε σπαταλη νερου, λιπασματα, φυτοφαρμακα κτλ)

    Αντί να δίνεται η επιδότηση για το μη ανταγωνιστικό προϊόν κάθε χρόνο δεν είναι καλύτερα να δοθεί κάποιο επίδομα/βοήθεια για την αλλαγη καλλιέργειας μία φορά μόνο;

    ε προφανως!

    Reply

Leave a Comment