Les Sages-Νεομισαλλοδοξία ένα-μηδέν!

Το γαλλικό Συνταγματικό Συμβούλιο με την απόφασή του της 28ης Φεβρουαρίου 2012 έβαλε μια άνω τελεία στην νεομισαλλόδοξη σαχλαμάρα που κατακλύζει την ήπειρό μας (για το θέμα ακριβώς αυτό έχω εκφράσει την ίδια άποψη αρκετά χρόνια πριν).

Ειδικώτερα, το Συμβούλιο έκρινε αντισυνταγματική την προτεινόμενη τροποποίηση του Νόμου περί (αν)ελευθερίας του Τύπου της 29ης Ιουλίου 1881, με την οποία προτεινόταν η εισαγωγή ενός νέου άρ. 24 τρις με περιεχόμενο ως κάτωθι:

Les peines prévues à l’article 24 bis [: φυλάκιση ενός έτους και χρηματική ποινή 45.000 ευρώ] sont applicables à ceux qui ont contesté ou minimisé de façon outrancière, par un des moyens énoncés à l’article 23, l’existence d’un ou plusieurs crimes de génocide défini à l’article 211-1 du code pénal et reconnus comme tels par la loi française.

Δεδηλωμένη πολιτική στόχευση της τροποποίησης ήταν η ποινική προστασία της αρμενικής γενοκτονίας, μιας γενοκτονίας ήδη ανεγνωρισμένης στην Γαλλία, καθώς και από την Διεθνή Ένωση Ερευνητών Γενοκτονιών (και από την Ελλάδα επίσης).

Νικήσαμε νίκη μεγάλη ο γνωστός υπέρμαχος της ελευθερίας της έκφρασης βασβακάνης Ερδογάνος και οι αφεντιές μας, δεν λέω. Αλλά χρειάζονται κάποιες διευκρινισιεπιφυλάξεις:

Πρώτον, Χριστός κι Απόστολος, η απόφαση είναι σχεδόν αναιτιολόγητη! Λέμε για τον ημέτερο Άρειο Πάγο και μουρμουρίζουμε, αλλά εγώ μόλις συνέρχομαι από την πολιτισμική καταπληξία. Ιδού όλη κι όλη η αιτιολόγηση του διατακτικού της αντισυνταγματικότητας:

4. Considérant que, d’une part, aux termes de l’article 6 de la Déclaration de 1789: «La loi est l’expression de la volonté générale…»; qu’il résulte de cet article comme de l’ensemble des autres normes de valeur constitutionnelle relatives à l’objet de la loi que, sous réserve de dispositions particulières prévues par la Constitution, la loi a pour vocation d’énoncer des règles et doit par suite être revêtue d’une portée normative;

5. Considérant que, d’autre part, aux termes de l’article 11 de la Déclaration de 1789: «La libre communication des pensées et des opinions est un des droits les plus précieux de l’homme: tout citoyen peut donc parler, écrire, imprimer librement, sauf à répondre de l’abus de cette liberté dans les cas déterminés par la loi»; que l’article 34 de la Constitution dispose: «La loi fixe les règles concernant… les droits civiques et les garanties fondamentales accordées aux citoyens pour l’exercice des libertés publiques»; que, sur ce fondement, il est loisible au législateur d’édicter des règles concernant l’exercice du droit de libre communication et de la liberté de parler, d’écrire et d’imprimer; qu’il lui est également loisible, à ce titre, d’instituer des incriminations réprimant les abus de l’exercice de la liberté d’expression et de communication qui portent atteinte à l’ordre public et aux droits des tiers; que, toutefois, la liberté d’expression et de communication est d’autant plus précieuse que son exercice est une condition de la démocratie et l’une des garanties du respect des autres droits et libertés; que les atteintes portées à l’exercice de cette liberté doivent être nécessaires, adaptées et proportionnées à l’objectif poursuivi;

6. Considérant qu’une disposition législative ayant pour objet de «reconnaître» un crime de génocide ne saurait, en elle-même, être revêtue de la portée normative qui s’attache à la loi; que, toutefois, l’article 1er de la loi déférée réprime la contestation ou la minimisation de l’existence d’un ou plusieurs crimes de génocide «reconnus comme tels par la loi française»; qu’en réprimant ainsi la contestation de l’existence et de la qualification juridique de crimes qu’il aurait lui-même reconnus et qualifiés comme tels, le législateur a porté une atteinte inconstitutionnelle à l’exercice de la liberté d’expression et de communication; que, dès lors, et sans qu’il soit besoin d’examiner les autres griefs, l’article 1er de la loi déférée doit être déclaré contraire à la Constitution; que son article 2, qui n’en est pas séparable, doit être également déclaré contraire à la Constitution.

400 λέξεις, εκ των οποίων οι 100 απλώς αναπαράγουν το κείμενο του νόμου, και σε όποιον αρέσουνε.

Ας τις δούμε όμως:

Το Συμβούλιο ισχυρίζεται ότι ο νόμος οφείλει να ενδύεται κάποια κανονιστική σημασία (“être revêtue d’une portée normative”), αν τα γαλλικά μου με βοηθούν καθόλου, αλλιώς δεν είναι καν νόμος [πράγμα που βασικά σημαίνει ότι δεν μπορεί να προσβληθη και επί αντισυνταγματικότητι]. Η διά νόμου αναγνώριση μιας γενοκτονίας δεν έχει τέτοιο κανονιστικό περιεχόμενο, έχει όμως η εγκληματοποίηση της άρνησής της, και μάλιστα μιας γενοκτονίας που θα είχε οριστή ως τέτοια από τον νόμο. Για τον λόγο αυτό, είναι αντισυνταγματικός και ο προτεινόμενος νόμος.

Όποιος βγάζη νόημα από αυτά, ας με διαφωτίση και μένα που δεν καταλαβαίνω (όπως ούτε και αυτός, διαβάστε όμως και αυτούς). Προσωπικά δεν βλέπω απολύτως καμία σύνδεση ανάμεσα στις προκείμενες και στο συμπέρασμα.

Και μη χειρότερα.

Δεύτερον, το Συνταγματικό Συμβούλιο συνεδρίασε αποτελούμενο από 8 μέλη, 5 από τα οποία είναι πολιτικοί, όχι δικαστές. Ανάμεσά τους και μια παλιά μας αγάπη, καθώς συμμετέχει, έστω και αριστίνδην ως πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο υπέργηρος λάτρης των αφρικανικών αδαμάντων, αναμορφωτής της Λεωφόρου Συγγρού και διαχρονικός φιλέλλην Βαλέριος Γισκάρδος Δεσταίγγος.

Όχι ακριβώς αξιοζήλευτη σύνθεση συνταγματικού δικαστηρίου, που δεν μπορεί παρά να ανακλά και στην επιρροή των αποφάσεών του διεθνώς.

Τρίτον και καλύτερο: μπορεί μεν να μην πέρασε το νέο άρ. 24 τρις, ζη και βασιλεύει και τον κόσμο κυριεύει όμως το άρ. 24 δις, το εισαχθέν με τον διαβόητο Νόμο του Γαισσότου. Να το θυμηθούμε μαέστρο:

Seront punis des peines prévues par le sixième alinéa de l’article 24 ceux qui auront contesté, par un des moyens énoncés à l’article 23, l’existence d’un ou plusieurs crimes contre l’humanité tels qu’ils sont définis par l’article 6 du statut du tribunal militaire international annexé à l’accord de Londres du 8 août 1945 et qui ont été commis soit par les membres d’une organisation déclarée criminelle en application de l’article 9 dudit statut, soit par une personne reconnue coupable de tels crimes par une juridiction française ou internationale.

[Ο ίδιος ο Γαισσότος παρεμπιπτόντως δήλωσε απογοητευμένος από την επίμαχη απόφαση. Φαίνεται δεν τον ρώτησαν πρώτα]

Σχετικά με το άρθρο αυτό μάλιστα, το γαλλικό Ακυρωτικό έκρινε με απόφαση του Μαι 2010 ότι δεν παρουσιάζει κανένα σοβαρό ζήτημα συνταγματικότητας, ειδικά μάλιστα ως προς το ζήτημα της ελευθερίας της έκφρασης, με συνέπεια να παρέλκη η αναπομπή του ζητήματος της συνταγματικότητας στο Συνταγματικό Συμβούλιο.

Έχουμε και λέμε λοιπόν: δύο γενοκτονίες, η εβραϊκή και η αρμενική. Και οι δύο διεπράχθησαν. Και οι δυο αναγνωρίζονται ως γενοκτονίες από το γαλλικό δίκαιο. Η άρνηση και των δύο εγκληματοποιείται με διαφορετικούς νόμους. Αλλά στην ελευθερία της έκφρασης αντίκειται μόνο ο δεύτερος!

Ποιος μπορεί να λύση αυτό το μυστήριο το μέγα; Οι προσπάθειες που διάβασα εγώ πάντως περισσότερο λύπηση παρά νομικό ενδιαφέρον μου κίνησαν.

Ας δούμε για παράδειγμα την απόπειρα ενός προσώπου όχι τυχαίου, του σοσιαλιστή Υπουργού Δικαιοσύνης και επί δεκαετία πρώην Προέδρου του Συνταγματικού Συμβουλίου, παλαιού γνωστού μας από την Επιτροπή Μπαντεντέρ, Ροβέρτου Βαδιντέρου.

Το Κοινοβούλιο δεν είναι δικαστήριο, διακηρύσσει ο Βαδιντέρος. Συμφωνώ απολύτως. Την ιστορία την γράφουν οι ιστορικοί και μόνο αυτοί, όχι τα Κοινοβούλια. Συμφωνώ απολύτως. Ο υπό συζήτηση νόμος καταλήγει στην δημιουργία μιας επίσημης Ιστορίας, εξωπλισμένης με ποινικές κυρώσεις, και τέτοια δεν είναι η δική μας περί Ιστορίας αντίληψη. Συμφωνώ απολύτως.

Αλλά υπάρχει μια εξαίρεση κατ’ αυτόν:

Mais le génocide juif par les nazis a été établi et ses auteurs condamnés par le Tribunal militaire international de Nuremberg. A cette juridiction créée par l’Accord de Londres du 8 août 1945, signé par la France, participaient des magistrats français. Les jugements rendus par ce tribunal ont autorité de la chose jugée en France. Rien de tel s’agissant du génocide arménien qui n’a fait l’objet d’aucune décision émanant d’une juridiction internationale ou nationale dont l’autorité s’imposerait à la France. Le législateur français peut-il suppléer à cette absence de décision judiciaire ayant autorité de la chose jugée en proclamant l’existence du génocide arménien commis en 1915 ? Le Parlement français peut-il se constituer en tribunal de l’histoire mondiale et proclamer la commission d’un crime de génocide par les autorités de l’Empire ottoman il y a un siècle de cela, sans qu’aucun Français n’y ait été partie soit comme victime, soit comme bourreau ?

Άρα υπάρχουν δυο λογιώ γενοκτονίες, μας λέει ο αρθρογράφος, o γυιος Εβραίου δολοφονημένου στην Σοβιβόρη. Οι δικαστικά διερευνημένες, που απετέλεσαν αντικείμενο δικαστικής απόφασης και δεδικασμένου, και οι άλλες, οι παλιές, που απλώς ατύχησαν. Στις πρώτες, δηλαδή στην εξής μία, στην δική του, ο Βαδιντέρος δεν φαίνεται να προβληματίζεται ούτε από την ύπαρξη επίσημης εκδοχής της ιστορικής αλήθειας ούτε από την συγγραφή της από τους πρεσβευτές που συντάσσουν μια διεθνή συνθήκη ούτε από τίποτα.

Και φυσικά ούτε από το άρ. XI της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και του Πολίτη, ισχύον δίκαιο στην Γαλλία:

La libre communication des pensées et des opinions est un des droits les plus précieux de l’Homme: tout Citoyen peut donc parler, écrire, imprimer librement, sauf à répondre de l’abus de cette liberté, dans les cas déterminés par la Loi.

Τέταρτον και πιο ενδιαφέρον για τα δικά μας, για το Κονσέιγ δεν υπάρχει ευρωπαϊκό δίκαιο. Αγνοεί πλήρως την κακόφημη απόφαση πλαισίου 2008/913/ΔΕΥ, στην οποία έσουρα διάφορα εδώ, καίτοι περιλαμβάνει υποχρέωση εγκληματοποίησης που είναι, αν μή τι άλλο, απολύτως συναφής με το θέμα που κρίθηκε με την απόφαση του Συνταγματικού Συμβουλίου.

Να και το επίμαχο άρ. 1 της αποφάσεως πλαισίου γαλλιστί:

Chaque État membre prend les mesures nécessaires pour faire en sorte que les actes intentionnels ci-après soient punissables: […]

c) l’apologie [: δημόσια επιδοκιμασία], la négation [: άρνηση] ou la banalisation grossière [: χονδροειδής υποτίμηση της σοβαρότητας] publiques des crimes de génocide, crimes contre l’humanité et crimes de guerre, tels que définis aux articles 6, 7 et 8 du Statut de la Cour pénale internationale, visant un groupe de personnes ou un membre d’un tel groupe défini par référence à la race, la couleur, la religion, l’ascendance ou l’origine nationale ou ethnique lorsque le comportement est exercé d’une manière qui risque d’inciter à la violence ou à la haine à l’égard d’un groupe de personnes ou d’un membre d’un tel groupe;

d) l’apologie, la négation ou la banalisation grossière publiques des crimes définis à l’article 6 de la charte du Tribunal militaire international annexée à l’accord de Londres du 8 août 1945, visant un groupe de personnes ou un membre d’un tel groupe défini par référence à la race, la couleur, la religion, l’ascendance, l’origine nationale ou
ethnique, lorsque le comportement est exercé d’une manière qui risque d’inciter à la violence ou à la haine à l’égard d’un groupe de personnes ou d’un membre d’un tel groupe.

Άλαλα τα χείλη των συνταγματικών δικαστών. Παράξενα πράγματα.

Η δική μου συνολική αίσθηση από την απόφαση είναι πάντως γλυκόπικρη.