ιθαγενεια

Με την υπ’ αριθμ. 460/2013 ΟλΣτΕ κρίθηκαν τελικά αντισυνταγματικές οι βασικές διατάξεις του νόμου Ραγκούση για την ιθαγένεια. Το θέμα είχα σχολιάσει από την μεριά μου εδώ, εδώ, εδώ και εδώ. Παραπέμποντας σε εκείνα, σχολιάζω κάποια σημεία της απόφασης (το πλήρες κείμενο της απόφασης με τη μειοψηφία εδώ):

Ο λαός αποτελεί ένα από τα τρία συστατικά στοιχεία του Κράτους και το κυρίαρχο όργανο αυτού, ο καθορισμός δε των προσώπων που εντάσσονται σ’ αυτόν ανήκει ως κυριαρχική αρμοδιότητα στον εθνικό νομοθέτη.

Σωστό. Πρέπει να καταλάβουμε ότι η εξουσία ορισμού ποιος ανήκει στον λαό και ποιος όχι είναι η εξουσία καθορισμού της σύνθεσης του ανώτατου κρατικού οργάνου. Αναλογιστήτε την περίπτωση π.χ. ενός κόμματος που αποφασίζει να απονεμηθή ιθαγένεια συλλήβδην σε 1 εκατομμύριο αλλοδαπούς. Και ποιο κόμμα θα ψηφίσουν οι νεήλυδες ημεδαποί.

Τούτο σημαίνει: α) ότι ο εθνικός νομοθέτης δεν περιορίζεται, κατ’ αρχήν, από το διεθνές δίκαιο να ορίσει τις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες κτήσεως της ελληνικής ιθαγένειας- πλην της περιπτώσεως της δημιουργίας ανιθαγενών με αυθαίρετη πράξη ή της περιπτώσεως προσβολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων-

Πολύ σωστό.

Read moreΛίγα λόγια για την ΟλΣτΕ 460/2013

Επιτέλους τέλος με τον πρόχειρο νομικοδημοσιογραφικό σχολιασμό της ΣτΕ 350/2011, μετά από αυτό, αυτό και αυτό.

Στην παρ. 10 της απόφασης δεν συμφωνώ απολύτως με την εξής διατύπωση:

Επειδή, εναρμονιζόμενος ο έλληνας νομοθέτης προς τις κατά τα ανωτέρω ισχύσασες συνταγματικές διατάξεις, εμερίμνησε να διαφυλάξει την εθνική ομοιογένεια του κράτους […]

Δεν θεωρώ την διαφύλαξη της εθνικής ομοιογένειας του κράτους θεμιτό στόχο της κρατικής πολιτικής. Καλώς να μεριμνά για την ομογένεια, θεμιτώς να χορηγή ιθαγένεια όπου επιθυμή, αλλά η αδιαφοροποίητη διατύπωση του παραθέματος (που μπορεί να είναι και τυχαία, χωρίς τις συνεπαγωγές που εξάγω στην συνέχεια) οδηγεί σε επικίνδυνες ατραπούς: ο διαφορετικός εθνικός προσδιορισμός των Σλάβων Μακεδόνων και των Τούρκων της Θράκης δεν αποτελεί κηλίδα εις βάρος της εθνικής ομοιογένειας. Ούτε ο επιμέρους εθνοτικός προσδιορισμός του Πόντιου ή του Αρωμούνου ας πούμε συνιστά κάποιου είδους κίνδυνο για την γενική εθνική ομοιογένεια. Ίσως είναι και πλούτος, δεν ξέρω, πάντως δεν είναι κάτι που κάθε φορά απαιτείται να αντισταθμίζεται με τον ευκταίο της εθνικής ομοιογένειας σε ένα αβέβαιου αποτελέσματος σταθμιστικό ενέργημα.

Read moreΛίγα λόγια για την ΣτΕ 350/2011 ΙΙΙ

Συνεχίζω σήμερα, μετά από αυτό και αυτό, τον πρόχειρο νομικοδημοσιογραφικό σχολιασμό της ΣτΕ 350/2011 αναφερόμενος στο πρώτο κομμάτι της απόφασης, εκείνο που έκρινε αντισυνταγματική την τροποποίηση Ραγκούση στον Κώδικα Ελληνικής Ιθαγενείας.

Δεν είχα καταρχήν σκοπό να γράψω για την ουσία της απόφασης, αφού εκκρεμεί και η Ολομέλεια, αλλά τελικά δεν κατάφερα να το αποφύγω. Ας είναι. Θυμήθηκα και αυτό που είχα γράψει τεσσεράμισυ χρόνια πριν, επίκαιρο όσο ποτέ.

Read moreΛίγα λόγια για την ΣτΕ 350/2011 Ι

Μέρος δεύτερον του πρόχειρου νομικοδημοσιογραφικού σχολιασμού της απόφασης 350/2011 του Δ΄ Τμήματος του ΣτΕ λοιπόν και σήμερα ασχολούμαι με το κομμάτι της απόφασης που έκρινε ότι η συμμετοχή αλλοδαπών στις τοπικές εκλογές είναι αντισυνταγματική. Κανονικά προηγείται το πρώτο μέρος, εκείνο που αναφέρεται στην αντισυνταγματικότητα των νέων ρυθμίσεων περί ιθαγενείας, αλλά τα βάζω με ανάστροφη σειρά, επειδή σήμερα μου ήρθε όρεξη να γράψω το δεύτερο και όχι το πρώτο.

Read moreΛίγα λόγια για την ΣτΕ 350/2011 ΙΙ

Τις τελευταίες μέρες λυσσομανούσε η δημόσια διαβούλευση για το σχέδιο νόμου σχετικά με την τροποποίηση του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγενείας. Μια μεγάλη μερίδα ανησυχούντων συμπολιτών μας έθεσε με έμφαση στο προσκήνιο το αίτημα για δημοψήφισμα. Μια εξίσου μεγάλη απέρριψε το αίτημα όχι μόνο με επιχειρήματα πολιτικά, αλλά και νομικά: το δημοψήφισμα θα ήταν συνταγματικώς ανεπίτρεπτο, επειδή “δεν χωρεί δημοψήφισμα σε θέματα δικαιωμάτων”.

Είναι όμως έτσι;

Καταρχάς, όποιος τυχόν υποστηρίξη την ανωτέρω ευρεία διατύπωση ως έχει, σφάλλεται. Για παράδειγμα, προ ετών άλλαξαν οι ώρες έναρξης και λήξης της εκλογικής διαδικασίας από μεταξύ ανατολής και δύσης του ηλίου σε μεταξύ 0700 και 1900. Υποστηρίζει κανείς σταλήθεια ότι δεν θα μπορούσε να αποτελέση αυτό αντικείμενο δημοψηφίσματος;

Αυτό βέβαια, έρχεται ο αντίλογος, δεν αφορά το δικαίωμα καθαυτό, αφορά το πώς και το πότε και το πού κ.λπ., αφορά δηλαδή εξωτερικούς όρους απόλαυσης του δικαιώματος. Θεωρώ όμως ότι και ζητήματα αναγόμενα στην ουσία του δικαιώματος μπορούν να τεθούν σε δημοψήφισμα. Για παράδειγμα, όταν μία ημέρα των ημερών δεήση ο Θεός της Ελλάδας να καταργήση το ν.δ. 794/1971 περί δημοσίων συναθροίσεων και αποκτήσουμε ένα σύγχρονο θεσμικό κείμενο για το ποια συνάθροιση είναι ήσυχη και άοπλη, ποιος την περιφρουρεί, ποιος την διαλύει, πότε και πώς, θα απαγορευόταν ένα σχετικό δημοψήφισμα; Όχι βέβαια, μάλλον θα επιβαλλόταν.

(Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι επιτρέπονται κάθε είδους δημοψηφίσματα).

Read moreΕπιτρέπεται δημοψήφισμα για την ιθαγένεια;