τουρκια

1.

93 χρόνια πριν, το τελευταίο πλοίο της Εξόδου έπιανε στον Πειραιά. Και έκλεινε όχι μόνο την Ανταλλαγή, αλλά μια ιστορία που κρατούσε από τους αλεξανδρινούς χρόνους.

Διάβασα πρόσφατα τον δεύτερο τόμο των μαρτυριών που συνέλεξε το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών, που περιέχει ανθρώπινες διηγήσεις από τις επαρχίες της κεντρικής και της νότιας Μικρασίας. Θέλω να σας μεταφέρω εδώ κάποια από τα ερωτήματα και κάποιες από τις απαντήσεις αυτού του πολύτιμου τόμου, έχοντας αποδελτιώσει ένα μικρό μέρος του, που αφορά τα μέρη της Καππαδοκίας (όλες οι παραπομπές γίνονται στις σελίδες του τόμου).

2.

Οι τελευταίοι Μικρασιάτες που ήρθαν στην Ελλάδα είχαν τις πατρογονικές τους ρίζες στα βάθη της Ανατολής, στις χώρες εκείνες που κάποτε τις λέγαμε Καππαδοκία, Παμφυλία, Γαλατία, Κιλικία, Πισιδία, Λυκία. Απομονωμένοι στα χωριά τους, καλλιεργώντας τα εύφορα οροπέδια, ζώντας ανάμεσα στους Τούρκους σαν καλοί Χριστιανοί, άλλοι με διαλεκτικά ελληνικά και άλλοι τουρκοφωνήσαντες.

Σε γενικές γραμμές πρόκειται για ανθρώπους παλαιικούς, που θρησκεύουν βαθιά και αυτοπροσδιορίζονται κατά κύριο λόγο βάσει της θρησκευτικής τους διαφοράς από τους Τούρκους συντοπίτες τους.

Οικονομικά βρίσκονται σε σχετικά καλή κατάσταση, συχνά καλύτερη από των Τούρκων:

Οι Τούρκοι… δεν ήθελαν να φύγει ο ελληνισμός του Ακ-σεράι… Είχαν την ανάγκη μας. Εμείς κρατούσαμε το εμπόριο, την οικονομική ζωή του τόπου. Αυτοί δεν είχαν ιδέα από εμπορικές επιχειρήσεις, ήταν τσιφλικάδες… Τους εξυπηρετούσαμε. Τους κάναμε ένα σωρό ευκολίες. Τους πουλούσαμε εμπορεύματα επί πιστώσει, που εξοφλούσαν με τη συγκομιδή. Τους δίναμε δάνεια.

(Αλέξανδρος Λεοντόπουλος, πρώην Αρσλάνογλου, από το Ακ-Σεράι, σελ. 6)

[Πώς να μην παρατηρήση κανείς ότι κοινωνικοοικονομική θέση αυτών των Χριστιανών ήταν ακριβώς η ίδια με των Εβραίων στον δυτικό Μεσαίωνα;]

Read moreΈξοδος

Το Κυπριακό πρόβλημα είναι μεγαλύτερο σε ηλικία από μένα. Στις μέρες μας μοιάζει να κορυφώνεται άλλη μία απόπειρα λύσης του από το δίδυμο Αναστασιάδη – Ακιντζή (Θυμάμαι τον Κόφι Άναν να μας απειλή το 2004 ότι δεν πρόκειται να υπάρξη άλλο σχέδιο λύσης του Κυπριακού. Βρε τι λες.). Διαρρέουν διάφορα, αρκετά αισιόδοξα. Βέβαια, λύση δεν πρόκειται να υπάρξη προτούν συγκατανεύση η μαμά Τουρκία. Οπότε ας είναι ο κάλαθός μας μικρός.

Αλλά ποια θα ήταν μια δίκαιη λύση; Μια λύση που θα ακολουθούσε τα παρωχημένα τριτοκοσμικά “διζωνικά και δικοινοτικά”, τις μόνιμες παρεκκλίσεις, τα επεμβατικά δικαιώματα, τις δήθεν κυρίαρχες βάσεις της αποικιοκρατίας; Ή μια λύση ευρωπαϊκή, μια λύση που θα τιμούσε τις ατομικές ελευθερίες, όπως τις γνωρίζουμε στην Ευρώπη και όπως εφαρμόζονται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο;

Η απάντηση είναι προφανής.

Read moreΗ ευρωπαϊκή λύση του Κυπριακού

Το παρελθόν

Τις δεκαετίες του 90 και του 00 η Ελλάδα προσπάθησε να αλλάξη επίπεδο: να προβιβαστή από την Α2 στο παγκόσμιο ΝΒΑ. Πιο συγκεκριμένα, να ανεβή καμιά 10αριά θέσεις στον δείκτη ανθρώπινης ανάπτυξης. Η προσπάθεια αυτή, η θεμελιωμένη, όπως πλέον γνωρίζουμε, εν μέρει σε πήλινα πόδια, έφτασε στο απόγειό της γύρω στο 2010, με ΔΑΑ 0,866, ενώ για το 2014 υπολογιζόμαστε στο ΔΑΑ 0,865 στην 29η θέση παγκοσμίως. [Δηλαδή παρά την κρίση, ο ελληνικός ΔΑΑ είναι σταθερός!]

Πολλά έγιναν σε αυτήν την 15-20ετία, πολλά, που παρά τα στραβά τους, θα επιφυλάξουν ευμενή μεταχείριση από τον ιστορικό του μέλλοντος σε αυτόν τον μικρό χρυσό αιώνα. Επί Σημίτη κυρίως, η Ελλάδα είχε όραμα, σκοπό, στόχευση. Γίνονταν πράγματα, ευημερούσαν οι αριθμοί και οι άνθρωποι. Αλλάζαμε ταχύτητα. Σύμβολο της εποχής αυτής, για καλό και για κακό, ήταν οι Ολυμπιακοί μας Αγώνες. Εκεί υπήρξε η κορυφή, από εκεί άρχισε συμβολικά και η κάθοδος. Μπορώ μάλιστα να την εντοπίσω με ακρίβεια στο τετραδιάστατο σύμπαν μας: το γεγονός σημειώθηκε στις 26 Αυγούστου 2004, στο Ολυμπιακό Στάδιο, στον τελικό των 200 μ. Όταν άκουσα με τα αφτιά μου τους Συνέλληνες να ουρλιάζουν, να βρίζουν και να ωρύωνται, επειδή δεν θα έτρεχε ο Κεντέρης τους.

Λίγα χρόνια μετά, οι Κεντερομάχοι έγιναν Αγανακτισμένοι.

Read moreΗ θέση της Ελλάδας στον κόσμο

Στην φίλη Α.Ε.

Περί του προσφυγικού ο λόγος σήμερα, και μάλιστα ενόψει της κατάστασης στην Συρία και των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι. Το μόνο βέβαιο είναι ότι πρέπει κάτι να κάνουμε. Αλλά τι δέον γενεσθαι;

Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η άποψή μου:

Τι πρέπει να κάνουμε προς τους πρόσφυγες;

Στο ευρωπαϊκό πολιτικό επίπεδο, ωριμάζει πλέον μια εκδοχή της λύσης, της ανακουφιστικής μεθόδου έστω, που είχα προτείνει εδώ: οι πρόσφυγες, πολλοί από αυτούς τέλος πάντων, έχουν τα χρήματα που χρειάζονται για το ταξίδι τους καταδώ, και αρκετά παραπάνω. Η υποδοχή και η διαλογή τους πρέπει να γίνεται στην Τουρκία, μια χώρα ασφαλή (και μουσουλμανική και αναπτυσσόμενη οικονομικά, γιατί δεν κάθονται εκεί καλύτερα;). Προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να στραφούν οι διπλωματικές προσπάθειες της Έψιλον Έψιλον (Πρόβλεψη: δεν υπάρχει περίπτωση ο σουλτάν Ερντογάν Χαν να συνεργαστή με την ΕΕ στο προσφυγικό).

Αυτό προϋποθέτει ότι η ευρωπαϊκή στάση έναντι των προσφύγων που ενσαρκώνει η Μέρκελ δεν πρέπει να αλλάξη εξαιτίας των επιθέσεων στο Παρίσι. Αντιθέτως. Οι πρόσφυγες είναι φύσει και θέσει αντίπαλοι των ισλαμιστών τρομοκρατών, έστω και αν φυτευτούν ανάμεσά τους κάποιοι εγκληματίες. Πρέπει να αναλάβουμε αυτόν τον μικρό κίνδυνο, πολλώ δε μάλλον όταν η μεγάλη πλειονότητα των τρομοκρατών επί ευρωπαϊκού εδάφους είναι ιθαγενείς: από Αγγλοτζαμαϊκανοί (!) μέχρι Γαλλοαλγερινοί.

Θέλω να επιμείνω σε αυτό το σημείο. Ναι, υπάρχει κίνδυνος. Ναι, οι εχθροί της δημοκρατίας θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν την προσφυγική ροή. Ναι, πρέπει να εντείνουμε τους ελέγχους. Αλλά δεν μπορούμε να αλλάξουμε το ηθικό μας παράδειγμα. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε κάτι τέτοιο.

Read moreΠερί του προσφυγικού

Έχουμε λοιπόν την Σρι Λάνκα. [Που κανονικά θα έπρεπε να την λέμε Σριλάγκα δηλαδή, τέλος πάντων τώρα, μην κρανιοφορτώσω τώρα]. Έχετε περάσει μέχρι τώρα μια ήσυχη ζωή, χωρίς να ξέρετε τίποτα για την χώρα αυτή. Το πολύ πολύ να θυμάστε κάτι ασπρόμαυρα δελτία της δεκαετίας του 80, όπου η ατυχής χώρα πρωταγωνιστούσε με τον εμφύλιό της, μαζί με τον πόλεμο Ιράν-Ιράκ.

Πληροφοριακά, τον εμφύλιο τον κέρδισαν οι της κυβερνητικής πλειονότητας [και το Ιράν-Ιράκ έληξε ισοπαλία στους 1 εκ. νεκρούς]

Μισό λεπτό όμως. Τι είδους εμφύλιος πόλεμος διεξήχθη σε αυτό το παραδεισένιο νησί του Ινδικού Ωκεανού;

Λοιπόν, πρώτα λίγο μάθημα.

Read moreΣρι Λάνκα: σας θυμίζει κάτι;

Λίγες εβδομάδες πριν το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου εξέδωσε σε διηυρυμένη σύνθεση μια πραγματικά ιστορική απόφαση, μια από εκείνες τις αποφάσεις που θα διδάσκωνται στα πανεπιστήμια, θα τις υπολογίζουν οι πολιτικοί, αλλά, πάνω από όλα, θα πραγματώνουν την δικαιοσύνη.

Πρόκειται φυσικά για την απόφαση στην περιλάλητη υπόθεση Κύπρου κατά Τουρκίας.

Εν προκειμένω είχαμε κάτι ούτως ή άλλως σπάνιο, ήτοι μια διακρατική προσφυγή, με άλλα λόγια μια υπόθεση όπου ένα κράτος είχε εναγάγει ένα άλλο κράτος μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης. Για προφανείς λόγους διεθνών σχέσεων κάτι τέτοιο είναι εξαιρετικά σπάνιο. Η κυπριακή προσφυγή ασκήθηκε το μακρινό 1994, ενώ η απόφαση εκδόθηκε το 2001, διαπιστώνοντας πολλές παραβιάσεις εκ μέρους της Τουρκίας, επιφυλασσόμενη όμως ως προς το ζήτημα της ικανοποίησης:

Holds unanimously that the issue of the possible application of Article 41 of the Convention is not ready for decision and adjourns consideration thereof.

Read moreΚύπρος κατά Τουρκίας: η δικαίωση

Για όλα αυτά διαβάστε και την εκτενή συζήτηση στο Μπαζ. Όπου ο Θαλυς τούς παίρνει τα σώβρακα (αν και δεν συμφωνώ με το “κατάπτυστος”).
1.

Όταν είχε δημοσιοποιηθή η υποψηφιότητα της Σαμπιχά Σουλεϊμάν, είχα ξινίσει: Με το συμπάθιο, αλλά το “Ρομά” δεν είναι επαγγελματική ιδιότητα. Νομίζω. Αποδείχθηκε ότι έκανα λάθος. Όχι μόνο επειδή είναι πιθανόν πράγματι να αποκερδαίνη τα προς το ζην ως Ρομά, αλλά επειδή η υπόθεση είχε πολύ ψωμί ακόμα.

2.

Κατά ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων το γεγονός ότι οι Αθίγγανοι της Θράκης διδάσκονται με το στανιό τουρκικά. Ο Χριστόπουλος, ο Καθηγητής, ο Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης κλπ κλπ, δεν βλέπει κανένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αυτό. Δεν του περισσεύει ούτε μία λέξη. Ο δικαιωματισμός του και όλου του ΣΥΡΙΖΑ εμετρήθη, εζυγίσθη και ευρέθη ελλιπής. Όχι ότι είχα ποτέ αμφιβολία ότι ανθρώπινα δικαιώματα για αυτούς έχουν π.χ. οι αναρχικοί και όχι οι ΧΑίτες, όπως αποδεικνύει η εκκωφαντική κλάψα και η εκκωφαντική τους σιωπή αντιστοίχως. Αντιλαμβάνονται τα δικαιώματα εργαλειακά και, εσχάτως για τον Χριστόπουλο, κομματικά.

Read more11 συν 1 σκέψεις για την υποψηφιότητα της Σαμπιχάς