Υπέρ της ελευθερίας επιλογής φύλου του τέκνου ΙΙ

Είναι γνωστή η ρήση του Βισμάρκου για τους νόμους και τα λουκάνικα:

Je weniger die Leute wissen, wie Würste und Gesetze gemacht werden, desto besser schlafen sie!

Εγώ όμως θέλω να χώνω την μύτη μου παντού, κι ας βλάπτω τον ευαίσθητο ψυχισμό μου.

Να λοιπόν, αγαπητοί αναγνωστοπούλειοι αναγνώστες, πόσο πολύ σκέφτηκε ο Έλλην νομοθέτης την απαγόρευση επιλογής φύλου:

Ο ν. 3305/2005 εισάγει ως προς το σημείο αυτό ποινική διάταξη που θεωρείται συμπληρωματική του ν. 3089/2002, ο οποίος πρώτος απαγόρευσε την επιλογή φύλου, εισάγοντας στον Αστικό Κώδικα το νέο άρ. 1455 in fine:

Επιλογή του φύλου του τέκνου δεν είναι επιτρεπτή, εκτός αν πρόκειται να αποφευχθεί σοβαρή κληρονομική νόσος που συνδέεται με το φύλο.

Επειδή λοιπόν είχαν ξεχάσει να παραγιομίσουν με κακουργήματα τον 3089/2002, επανήλθαν με τον 3305/2005, για να διορθώσουν την υποτιθέμενη παράλειψη. Την καθαυτήν απαγόρευση εισήγαγε όμως ο 3089/2002. Ας δούμε λοιπόν πώς δικαιολογεί την απαγόρευση η Αιτιολογική του Έκθεση, διαθέσιμη εδώ:

Στη δεύτερη παράγραφο του άρθρου 1455 επαναλαμβάνεται η ρύθμιση του άρθρου 14 της Σύμβασης του Οβιέδο, κατά την οποία η επιλογή του φύλου του τέκνου δεν είναι επιτρεπτή, παρά μόνο αν πρόκειται να αποφευχθεί σοβαρή κληρονομική νόσος, όπως λ.χ. η μυοπάθεια Duchenne, που πλήττει μόνο τους άρρενες.

Α, μάλιστα, τώρα βγάζει νόημα: Οι νομοθέτες του 3089/2002 δεν γνωρίζουν γιατί απαγορεύουν την επιλογή φύλου, απλώς είναι πειθήνιοι στην υποχρέωση που ανέλαβε η χώρα. Δεν χρειάζεται να καταλαβαίνουν κιόλας τι νομοθετούν.

Η απαγόρευση ήταν πράγματι λοιπόν διεθνής μας υποχρέωση. Το άρ. 14 της Σύμβασης του Οβιέδου προβλέπει:

The use of techniques of medically assisted procreation shall not be allowed for the purpose of choosing a future child’s sex, except where serious hereditary sex-related disease is to be avoided.

Τουλάχιστον αν αναχθούμε στην συνοδευτική έκθεση της Σύμβασης, δεν μπορεί, εκεί θα μας λένε οι ευρωγραφειοκράτες γιατί μου επιβάλλουν τι να κάνω με τα σπερματοζωάριά μου:

Article 14 – Non-selection of sex

93. Medically-assisted procreation includes artificial insemination, in vitro fertilisation and any technique having the same effect which permits procreation beyond the natural process. According to this Article, it is not permissible to use a technique of medically-assisted procreation in order to choose a future child’s sex, except where serious hereditary sex-related disease is to be avoided.

94. It is for internal law to determine, according to the procedures applied in each state, the seriousness of a hereditary sex-related disease. In some countries, guidelines are laid down by political or administrative authorities or by national ethics committees, ad hoc committees, professional bodies, etc. In every case, appropriate genetic counselling of the persons concerned is necessary.

Φαίνεται ότι είναι τόσο αυτονόητο που ούτε εκείνοι οι πεφωτισμένοι παρακοιμώμενοι του Συμβουλίου της Ευρώπης κάνουν τον κόπο να το εξηγήσουν στους υπηκόους τους.

Αλλά εγώ είμαι γενναίος λουκανικοδίφης! Πας ο ζητών ευρίσκει, αν όχι μια αξιοπρεπή ηθικονομική θεμελίωση, τουλάχιστον το κείμενο μιας Ομάδας Εργασίας του Συμβουλίου της Ευρώπης για σχετικά θέματα (2003). Και τι μαθαίνει από αυτό;

Selection of sex
As has been noted above, it is possible to use PGD (: προεμφυτευτική διάγνωση) to select the sex of the embryos that will be replaced in the woman’s uterus. There are three main reasons why this may be considered desirable:

i) for medical reasons
This is the most straightforward indication. Where a genetic disease is linked to gender, rather than the need to identify the specific gene responsible for the disorder, it would be sufficient to identify the presence of the relevant sex chromosome as a basis for selecting embryos that will be free of the disease. Such an approach does not raise differences in principle from selecting on the basis of the presence of a specific gene. Article 14 of the Convention on Human Rights and Biomedicine permits the use of medically assisted procreation techniques for the purpose of choosing a future child’s sex if the aim is to avoid a serious hereditary sex-related disease. PGD could be considered as part of such techniques.
However, as noted in the previous section, defining what constitutes a “serious” disease is not straightforward. The same issues discussed in Section V.B would also apply to gender linked disorders.

ii) for societal reasons
In some societies children of one sex may be considered inherently more desirable than children of the other sex. Alternatively, it may be considered particularly desirable for the first child to be of a particular sex. In such societies, it is usually a male child that has been preferred. Concerns have been raised about the identification of fetal sex during pregnancy in such countries using non-invasive techniques such as ultrasound, as there have been reports of healthy female fetuses subsequently being aborted. The existence of such preferences raises issues concerning discrimination on grounds of sex in such societies. It can be argued that permitting sex selection in support of such preferences is likely to reinforce discrimination and be contrary to human dignity and the respect for equality to which all human beings should be entitled.
In contrast, it has been argued that the use of PGD in such situations may prevent termination of the fetus at a later stage of pregnancy, and from a gradualist approach to the rights and protections of the embryo and fetus this might be considered desirable. Nevertheless, to allow PGD to be used in this way could also be seen as an implicit endorsement of the practice of terminations of fetuses of an undesired sex, and of the discrimination that such practices reflect. Furthermore, Article 14 of the Convention on Human Rights and Biomedicine would prohibit the use of medically assisted procreation techniques for this purpose.

iii) for family balancing
When a couple has one or more children of a particular sex, they may desire to “balance” their family by having a child of the opposite sex. This might be seen as a variant of the social reasons discussed above, but in this case it has been argued that the risks of reinforcing discrimination, or of the approach leading to eugenic practices, are considerably reduced. This is because the sex of the first child will not be deliberately chosen, and PGD is only used to choose a child of the “opposite” sex, rather than being used in a systematic way to select embryos of a specific sex.
Given that the risks to the values of society should be limited or non-existent, if parents wish to exercise their autonomy by choosing to have a balanced family some argue why should they not do so? On the other hand, the deliberate selection of embryos with particular characteristics may give rise to fears about instrumentalisation of a child and of a slippery slope to selecting children on the basis of other characteristics. For example, if two children of the family were good at sport would it be acceptable to select – should this be technically possible – a future child on the basis of potential for musical talent? It could also be considered, with regard to the proportionality principle, that implications for the parents of not havingaccess to a such procedure for family balancing would be limited with regard to the possible risks of extending such selection.
Worldwide the morality of family balancing continues to be debated, and there is a greater divergence of views on this issue than on sex selection for other social reasons, which is generally regarded as unacceptable. Article 14 of the Convention on Human Rights and Biomedicine would however prohibit the use of medically assisted procreation techniques for this purpose.

Μπορεί λοιπόν να μην μάθαμε ούτε ένα λόγο υπέρ της απαγόρευσης, τουλάχιστον όμως η Ομάδα Εργασίας μάς παρέσχε αρκετές περιπτώσεις, που τις ξέραμε ήδη βέβαια, όπου η επιλογή φύλου είναι απολύτως σύμφωνη και με τα πιο φοβικά χρηστά ήθη.

Αλλά ποιος τέλος πάντων μας υποχρέωσε να εισαγάγουμε και ποινική διάταξη; Και μάλιστα κακουργηματικού βαθμού;

Κανείς.

Το άρ. 25 της Σύμβασης αναφέρει απλώς:

Parties shall provide for appropriate sanctions to be applied in the event of infringement of the provisions contained in this Convention.

Γιατί αποφασίστηκε τότε ότι είναι αναγκαία και ποινική κύρωση; Τι προσβάλλει το έγκλημα αυτό; Ποια είναι η ηθικοπολιτική ιδεολογία που υποκρύπτεται; Ποιος προστατεύεται; Ήταν η αναλογικώτερη μορφή αντίδρασης της Πολιτείας που ήταν διαθέσιμη; Κάπου πρέπει να υπάρχουν οι απαντήσεις ασφαλώς.

Δεν θα τις μάθουμε όμως δυστυχώς από τα δημόσια έγγραφα που θρασέως αυτοαποκαλούνται “Αιτιολογικές Εκθέσεις”. Μαθαίνουμε τουλάχιστον από την Έκθεση του 3305/2005:

Ο καθορισμός του ύψους των ποινών γίνεται με κριτήριο τη βαρύτητα της παράβασης και με γνώμονα το να είναι η ποινές εφαρμόσιμες, δηλαδή ούτε υπέρμετρα αυστηρές ούτε υπερβολικά επιεικείς.

Νταξ μεγάλε, αφού το λες εσύ…

Το απόλυτο μηδέν. Τοίχος. Νομοθετικά και παρανομοθετικά έγγραφα που παραπέμπουν το ένα στο άλλο, αντιγράφουν το ένα το άλλο, επαναλαμβάνουν το ένα το άλλο σε μια ατελείωτη και χαρτοβόρο ματαιοστομία, αλλά το αποτέλεσμα μένει το ίδιο:

Κανείς δεν μας λέει πώς φτειάχνουν τα λουκάνικα που μας σερβίρουν.