Αναδημοσίευση από το Books’ Journal Απριλίου 2018, σελ. 34.
Ο τελευταίος χαρακτηρισμός που θα μου περνούσε από το μυαλό για τον δεσπότη μας, τον Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας Αμβρόσιο, θα ήταν “ήρωας”. Καταλαβών τον θρόνο του λίγες εβδομάδες μετά την γέννησή μου, ο 80χρονος σήμερα επίσκοπος μνημονεύεται στην εκκλησία του χωριού μας όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Το βιογραφικό του είναι γνωστό σε γενικές γραμμές και όχι ιδιαίτερα θελκτικό: μέλος εκκλησιαστικών αδελφοτήτων στα νεανικά του χρόνια, διέπρεψε στην Χωροφυλακή επί επταετίας, για να καταλήξη ποιμένας των δύο αχαϊκών επαρχιών μας.
Αν δεν υπήρχαν οι νέες τεχνολογίες, πολύ πολύ λίγοι θα ασχολούνταν με τον αποστρατευθέντα Αντισυνταγματάρχη της Χωροφυλακής Αμβρόσιο και τις υπερσυντηρητικές και σε τελευταία ανάλυση αθεολόγητες απόψεις του. Ωστόσο, μέσα από το προσωπικό του ιστολόγιο Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας ο Αμβρόσιος εδώ και μία δεκαετία εκθέτει τις απόψεις του, όπως έχει συνταγματικό δικαίωμα, με υπερχειλίζον πάθος, όπως όταν ας πούμε είχε αναφερθή στην Χρυσή Αυγή ως “γλυκειά ελπίδα” το 2012 ή στις αναφορές του στον δολοφόνο και καθαιρεθέντα αξιωματικό Ν. Ντερτιλή ως “Ήρωα Στρατηγό”. Ανάμεσά σε αυτές, η ανάρτηση της 09ης Δεκεμβρίου 2015, με τον κεχαριτωμένο τίτλο “Αποβράσματα της κοινωνίας σήκωσαν κεφάλι”, αποτελεί ένα ευφάνταστο και πρωτότυπο υβρεολόγιο του ιεράρχη εναντίον των πολιτικών που ψήφισαν το ομόφυλο σύμφωνο συμβίωσης και, φυσικά, κατά των ιδίων των ομοφυλοφίλων. Εντελώς προσωπικά, βρίσκω την ανήμπορη οργή του Αμβροσίου και την χυδαιολογία του αρκούντως ψυχαγωγικές, κάπως σαν να βλέπω την μικρή μου κόρη να θυμώνη, αντιλαμβάνομαι όμως ότι δεν είναι δυνατόν όλοι να έχουν την ίδια άποψη, ιδίως μάλιστα αν θίγονται προσωπικά.
Ανάμεσα σε αυτούς λοιπόν που δεν έχουν την ίδια άποψη, αλλά εξωργίστηκαν από το αμβροσιανό πάθος συγκαταλέγονται εννέα συμπολίτες μας, με συνδετικό στοιχείο την ομοφυλοφιλία τους. Οι Εννέα λοιπόν υπέβαλαν μήνυση κατά του Αμβροσίου για παράβαση του άρ. 1 Ν. 927/1979, του λεγόμενου αντιρατσιστικού, και του άρ. 196 ΠΚ περί καταχρήσεως εκκλησιαστικού αξιώματος. Η υπόθεση εκδικάστηκε ενώπιον του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αιγίου στις 15 Μαρτίου 2018, όπου ο Αμβρόσιος, μετά από πολύωρη και εύδικη διαδικασία, αθωώθηκε. Την αθώωσή του ακολούθησαν ποικίλα σχόλια, όπως ας πούμε ότι η πλημμελειοδίκης δίκασε με βάση την εικόνα του Χριστού που είχε πάνω από το κεφάλι της.
Ας μου επιτραπή εδώ μια κάπως μεγάλη νομική παρέκβαση, γιατί, ως γνωστόν, πρώτα βγαίνει η ψυχή από τον δικηγόρο και μετά ο δικηγόρος από την ψυχή. Το αδίκημα του άρ. 1 Ν. 927/1979 απαιτεί, μεταξύ άλλων, η πράξη να τελήται “κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο την δημόσια τάξη ή ενέχει απειλή για την ζωή, την ελευθερία ή την σωματική ακεραιότητα” των ομοφυλοφίλων στην συγκεκριμένη περίπτωση. Δεν γνωρίζω τι ακριβώς ισχυρίσθηκε η πολιτική αγωγή, αλλά μου φαίνεται κάπως δύσκολο η επίμαχη ανάρτηση να εξέθεσε σε κίνδυνο την δημόσια τάξη, και μάλιστα των δύο επαρχιών μας. Όσο για το αν ενείχε απειλή κατά της ζωής, της ελευθερίας ή της σωματικής ακεραιότητας των ομοφυλοφίλων γενικώς ή των Εννέα ειδικώς, η πιο αιχμηρή φράση του κειμένου είναι το “φτύστε τους!”, το οποίο ο σεπτός ποιμήν απευθύνει δις προς το αναγνωστικό του κοινό. Η σχετική περικοπή είναι η εξής: “Ε, λοιπόν, αυτούς τους ξεφτυλισμένους, φτύστε τους! Αποδοκιμάστε τους! Μαυρίστε τους! Δεν είναι άνθρωποι! Είναι εκτρώματα της φύσεως! Ψυχικά και πνευματικά πάσχουν! Είναι άτομα με νοητική διαταραχή! Δυστυχώς, αυτοί είναι τρις-χει-ρότεροι και πολύ πιό επικίνδυνοι από κάποιους, που ζούν στα τρελλοκομεία! Μή διστάζετε, λοιπόν! Όταν καί όπου τους συναντάτε, φτύστε τους! Μη τους αφήνετε να σηκώνουν κεφάλι! Είναι επικίνδυνοι!”. Εδώ διαπιστώνουμε ότι την πρώτη φορά ο χριστιανοπρεπής εμπτυσμός συνάπτεται προς την αποδοκιμασία, άρα μάλλον είναι μεταφορικός και όχι κυριολεκτικός. Ακόμη όμως και αν δεχθούμε ότι πρόκειται για κυριολεκτική προτροπή σε φτύσιμο, ήτοι σε έργω εξύβριση, πράγμα αμφίβολο, σε κάθε περίπτωση η ζωή, η ελευθερία και η σωματική ακεραιότητα των ομοφυλοφίλων δεν απειλείται από εμπτυσμούς. Κατά συνέπεια, οποιοδήποτε δικαστήριο και όχι μόνο ένα δικαστήριο με ιδιαίτερη ευαισθησία σε θέματα ελευθερίας της έκφρασης, ώφειλε να αχθή σε αθωωτική κρίση ελλείψει στοιχείου της αντικειμενικής υποστάσεως. Όπερ και εγένετο, προς κακοφανισμό πολλών, τον νόμο ουκ αναγνόντων.
Το δεύτερο αδίκημα της δίωξης κατά του Αμβροσίου ήρμοζε πολύ περισσότερο στην περίσταση. Πράγματι, εκ πρώτης όψεως ο δεσπότης μας, δημοσίως και υπό την ιδιότητά του ως θρησκευτικού λειτουργού, προέτρεψε τους πολίτες σε εχθροπάθεια κατά της πολιτειακής εξουσίας και κατά των ομοφυλοφίλων. Το αδίκημα ονομάζεται “κατάχρηση εκκλησιαστικού αξιώματος” και στον νομικό τύπο απαντά, αν δεν απατώμαι, μία όλη κι όλη αρεοπαγιτική απόφαση επ’ αυτού: επρόκειτο για ένα Μητροπολίτη ο οποίος από άμβωνος είχε απειλήσει ότι “θα χυθή αίμα”. Δεν ξέρω αν είχε διατελέσει χωροφύλακας και εκείνος. Ωστόσο, θα προσέξατε ασφαλώς το άπαξ λεγόμενον στον Ποινικό μας Κώδικα, την διαβόητη “εχθροπάθεια”. Η εχθροπάθεια, αν νοηθή καθαρά υποκειμενικά, ως συναίσθημα μίσους, δημιουργεί σπουδαία δικαιοκρατικά προβλήματα: ο εσωτερικός κόσμος, αν μή τι άλλο, κείται πέραν της κρατικής εξουσίας. Για τον λόγο αυτό, σπουδαίοι νομικοί της παλαιότερης γενιάς, όπως ο Ι. Μανωλεδάκης, άσκησαν συντριπτική κριτική στην εν λόγω διάταξη. Στην συνάφεια αυτή, δεν βλάπτει να θυμίσουμε ένα απόσπασμα και από την Αιτιολογική Έκθεση του Ποινικού Κώδικα, γραμμένο 85 χρόνια πριν (σελ. 319):
Η διάταξις αύτη θα είναι ίσως ιδιαζόντως χρήσιμος παρ’ ημίν όπου, μετά την επέκτασιν του Κράτους, υπάρχουσι μεγάλοι αλλόθρησκοι πληθυσμοί, των οποίων η εν δεδομένη περιστάσει θρησκευτική εκμετάλλευσις ενδέχεται βαρείας να έχη διά το Κράτος συνεπείας.
Κρίμα ίσως που αυτή η “ιδιαζόντως χρήσιμος” διάταξη δεν βρήκε το αντίκρισμα στην δικαστηριακή πράξη που ήλπιζαν οι δημιουργοί της την δεκαετία του 1930, ωστόσο ακόμη και σήμερα φαίνεται ότι υπάρχουν νοσταλγοί της. Εν πάση περιπτώσει, το δικαστήριο του Αιγίου, είτε το εξέφρασε ρητώς είτε όχι, υπέβαλε την διάταξη σε εξαντλητική συνταγματική ερμηνεία, ούτως ώστε η επικίνδυνη “εχθροπάθεια” να μην παραμείνη εσωτερικό γεγονός, αλλά να ερμηνευθή αντικειμενικά και εξωτερικά, σύμφωνα με την θεμελιώδη συνταγματική αξία της ελευθεροστομίας. Το αποτέλεσμα αυτής της ερμηνείας υπήρξε ορθότατα αθωωτικό για τον κατηγορούμενο.
Ας επιστρέψουμε τώρα στον προβληματικό χαρακτηρισμό του ήρωα. Ήρωας ο Αμβρόσιος, τίνος πράγματος; Θα μπορούσε να είναι ένας ήρωας του εθνικισμού, της ομοφοβίας, του μίσους διαφόρων ειδών και αποχρώσεων, ιδίως δε της μετριώτατης θεολογίας. Αλλά πώς τάχα η εμετική του αρθρογραφία τον αναγορεύει σε ήρωα;
Δυστυχώς, οι ήρωες της ελευθερίας του λόγου δεν είναι μόνο ευαίσθητοι ποιητές, εξόριστοι συγγραφείς, ερευνητές δημοσιογράφοι ή πρωτοπόροι καλλιτέχνες. Θα ήταν πολύ εύκολα τα πράγματα τότε, έτσι δεν είναι; Στην σημερινή ελευθερόφρονα κοινωνία, τα όρια της ελευθερίας της έκφρασης δοκιμάζονται στα άκρα, όχι στους μέσους όρους ή πέριξ αυτών. Η άποψη της πλειονότητας μπορεί πάντοτε να εκφράζεται ακωλύτως. Το θέμα δεν τίθεται εκεί, αλλά στους δυσάρεστους ανθρώπους των άκρων, στους ανθρώπους με τους οποίους δεν έχουμε τίποτε κοινό προσωπικά ή πολιτικά, στους Andersdenkende κάθε είδους. Εκεί ακριβώς είναι το σημείο όπου θάλλει η σύγχρονη μισαλλοδοξία και σε αυτό ακριβώς το σημείο εισπράττει με συνέπεια την φιλελεύθερη απάντηση από τα δικαστήριά μας.
Όσο κάποιος απροσδόκητος ήρωας σαν τον Αμβρόσιο μπορεί ελεύθερα να συλλογάται και να εκφράζεται, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι καθένας μας μπορεί να κάνη το ίδιο. Και μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για την ποιότητα της δημοκρατίας μας. Σε αυτόν τον τομέα τουλάχιστον.
Το βιογραφικό του είναι γνωστό σε γενικές γραμμές και όχι ιδιαίτερα θελκτικό:
Δηλαδη, τι εκανε ο ανθρωπος;
μέλος εκκλησιαστικών αδελφοτήτων στα νεανικά του χρόνια,
Α, μαλλιστα. Για μισο λεπτο ρε μαστορα. Φοιτητης Θεολογιας ητανε, διακος εσκοπευε να γινει. Σε ποια αδελφοτητα επρεπε να παει δηλαδη, στους Skull and Bones ; :) :)
Ή μηπως στην Πανσπουδαστικη της Θεολογικης;
διέπρεψε στην Χωροφυλακή επί επταετίας, για να καταλήξη ποιμένας των δύο αχαϊκών επαρχιών μας.
Η μακαριτισσα Ελληνικη Χωροφυλακη (1833-1984) ηταν από ιδρυσεως ελληνικου Κρατους ένα από τα δυο Σωματα της Ελληνικης Αστυνομιας, το οποιο λογω του ημιστρατιωτικου του χαρακτηρα ειχε στρατιωτικους ιερεις, όπως και ο Στρατος, και οι οποιοι επαιρναν τυποις καποιον βαθμο, όπως οι ιερεις του Στρατου. Ενας ταπεινος στρατιωτικος ιερευς ηταν ο ανθρωπος, όπως αυτοι που λειτουργουσαν στο Κεντρο Εκπαιδευσης όταν ημασταν νεοσυλλεκτοι……..
Η ελληνικη Χωροφυλακη, ειχε τεραστια συμβολη στους πολεμικους Αγωνες του Εθνους. Οι Αριστεροι ηταν φυσικο να τη μισουν, λογω της αποφασιστικης συμβολης της στην συντριβη της κομμουνιστικης ανταρσιας το 1946-1949.
Οι αυτοαποκαλουμενοι «φιλελευθεροι» γιατι να τη μισουν, όταν χαρη στο αιμα των ανδρων της Χωροφυλακης απολαμβανουν αυτοι τα αγαθα της Αστικης Κοινοβουλευτικης Δημοκρατιας , του Δυτικου προσανατολισμου της χωρας και της ελευθερης οικονομιας;
Τελος αυτο το “επι Επταετιας” των πολιτικων πουριτανων προκαλει μαλλον γελια. “Επι Επταετιας”, ο Γρηγορης Μπιθικωτσης τραγουδουσε στο Φεστιβαλ της 21ης Απριλιου τον υμνο της Επαναστασεως. Δεν ηταν ο μονος. Η ελίτ αυτης της χωρας καραγουσταρε την “Επαναστασιν”, οι διαπρεπεστεροι Ελληνες επιχειρηματιες συνεργαζονταν αψογα με το καθεστως, ενω ο μεγαλυτερος Ελληνας επιχειρηματιας που υπηρξε ποτε, ο Αριστοτελης Ωνασης, επαιζε ταβλι με τον Παπαδοπουλο στο Λαγονησι. Ο Ευαγγελος Αβερωφ εστηνε “γεφυρες”, ο Κωνσταντινος Καραμανλης (πατερας της Ελληνικης Μεταπολιτευτικης Δημοκρατιας και αυτουργος της ενταξης στην ΕΟΚ) ιδιωτευε στο Παρισι και προσεχε να μην ασκει ιδιαιτερως οξεια κριτικη στους Απριλιανους (για να το πουμε κομψα), ελπιζοντας ματαιως “να τον καλεσουν”, και ο Αντρεας ψαρευε γκομενες στη Σουηδια παριστανοντας τον “αντιστασιακο”…… Ουαι υμιν γραμματεις και Φαρισαιοι υποκριται……….
και τις υπερσυντηρητικές και σε τελευταία ανάλυση αθεολόγητες απόψεις του.
Αθεολογητες; Δε νομιζω, εκτος και αν βαλλουμε τις Γραφες στην φιλελέδικη κλινη του Προκρουστη: «Μην πλανασθε, ουτε κλεφτες, ουτε ψευτες, …..ουτε μαλακοι, ουτε θηλυπρεπεις, ουτε ΑΡΣΕΝΟΚΟΙΤΕΣ θα μπουνε στην βασιλεια των Ουρανων» (Αποστολος Παυλος, προς Κορινθιους).
Τι λεει ο Παυλος; Αυτό που λεει και ο Αμβροσιος, αλλα με πιο κομψη διατυπωση……
Η διάταξις αύτη θα είναι ίσως ιδιαζόντως χρήσιμος παρ’ ημίν όπου, μετά την επέκτασιν του Κράτους, υπάρχουσι μεγάλοι αλλόθρησκοι πληθυσμοί, των οποίων η εν δεδομένη περιστάσει θρησκευτική εκμετάλλευσις ενδέχεται βαρείας να έχη διά το Κράτος συνεπείας.
Επομενως η διαταξη φτιαχτηκε για να καταστειλει τιποτα τζιχαντιστες, που όταν λενε «Σκοτωστε τους απιστους» ενιοτε το ΕΝΝΟΟΥΝ. Οχι για γηραιους Μητροπολιτες που βριζουν τους «αρσενοκοιτες». Συνεπως μπορει να μας φανει οντως «ιδιαζοντως χρησιμος στο μελλον», οπτε ας μεινει ως εχει καλου κακου, αρκει να μη γινεται καταχρηση της.
ιδίως δε της μετριώτατης θεολογίας.
Βλ.ανωτερω περικοπη του αποστολου Παυλου.
Τουτων λεχθεντων: Ο Αγιος Αιγαιλειας εχει δικαιωμα να λεει ότι θελει. Όπως το εχει και ο Ρίχτερ, και ο Γκρέγκορυ της Φιλελευθερης Συμμαχιας (αληθεια, τι απεγινε αυτή η ψυχη; ), και ο καθενας μας. Βεβαιως οι διαφωνουντες, και δη οι θιγομενοι, εχουν δικαιωμα να τον κρινουν, και μαλλιστα στο ιδιο οξυ υφος, οπως ορισε αλλωστε ο Αρχηγος, (εν ω γαρ κριτηριο κρινετε κριθησεσθε, και εν ω μετρω μετρειτε μετρηθησεται υμιν”), αλλα ως εκει.
Αλλα δεν είναι «ηρωας». Δεν εκανε τιποτε γενναιο. Αυτή που εκανε μια γενναια πραξη ηταν η δικαστίνα που τον αθωωσε, που εβαλλε το Δικαιο, το Νομο και την Ελευθερια του Λογου πανω από τη σημερινη Δικτατορια της Πολιτικης Ορθοτητος, παρολο που ηξερε ότι αυτό πιθανοτατα θα εχει λιαν δυσμενεις συνεπειες στην σταδιοδρομια της. Διοτι εχουμε Κυβερνηση ΣΥΡΙΖΑ, και διοτι η «Ανεξαρτητη Δικαιοσυνη» δεν είναι και τοσο «Ανεξαρτητη», αλλα τελει λιγο πολύ υπο τον ελεγχο της εκαστοτε Κυβερνησης…………
@ΑΑ:
Ακόμα και αν η προτροπή “φτύστε τους!” δεν είναι κυριολεκτική (όπως μου φαίνεται να προκύπτει από το συγκείμενο: “Όταν καί όπου τους συναντάτε […]”), σίγουρα ο Άγιος Καλαβρύτων συστήνει στους δέκτες του λόγου του να συμπεριφέρονται προς τους ομοφυλόφιλους με τρόπο εντελώς απάνθρωπο (ως εάν να είναι πρόσωπα που “Ψυχικά και πνευματικά πάσχουν! Είναι άτομα με νοητική διαταραχή! Δυστυχώς, αυτοί είναι τρις-χει-ρότεροι και πολύ πιό επικίνδυνοι από κάποιους, που ζούν στα τρελλοκομεία! Μή διστάζετε, λοιπόν! […]”), φαίνεται δηλαδή να συστήνει την υιοθέτηση επιθετικής, υποτιμητικής συμπεριφοράς που θα προσβάλλει την αξιοπρέπειά τους και μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη.
Γενικότερα, αυτό που ξενίζει στην θεώρηση του Σεβασμιωτάτου ως ήρωα της ελευθερίας του λόγου είναι ότι η αθώωσή του έρχεται να προστεθεί σε άλλες προστατευτικές του μισαλλόδοξου λόγου αποφάσεις, όπως (ανασύρω από μνήμης την πιο εντυπωσιακή) την αθώωση του Κώστα Πλεύρη, που βασιζόταν μεταξύ άλλων στη θεώρηση από τον Άρειο Πάγο του Πλεύρη ως ιστορικού και των Πρωτοκόλλων των Σοφών της Σιών όχι ως πλαστογραφήματος, αλλά ως ιερού βιβλίου της εβραϊκής θρησκείας. Θέλω να πω ότι φαίνεται πως ο λόγος που προστατεύεται από την ελληνική δικαιοσύνη έχει μια ορισμένη θέση στο ιδεολογικοπολιτικό φάσμα, την ώρα που πολύ ηπιότερος λόγος κολάζεται από την ελληνική δικαιοσύνη με αποφάσεις μάλλον αρκετά λιγότερο ανεκτικές της ελευθερολογίας (θυμίζω την περίπτωση του “Παστίτσιου”, αλλά βλ. και εδώ και πρόσφατα εδώ). Η συμπτωματική αυτή σύμπτωσις (που λέμε) δεν καθιστά τόσο παράλογη την εξαγωγή του συμπεράσματος ότι -σχηματοποιούμε και γενικεύουμε αναπόφευκτα- στην ελληνική δικαιοσύνη δεν υπάρχει ένα ρεύμα φιλελεύθερο που κινούμενο από ιδεώδη παρόμοια με εκείνα της πρώτης τροπολογίας του αμερικανικού συντάγματος, αλλά μία απροθυμία δικαστικής καταδίκης ενός ωρισμένου είδους λόγου.
Το να είσαι αγενής ή επιθετικός ή να μην αγαπάς κάποιον δεν είναι συμπεριφορά που διακινδυνεύει την δημοσία τάξη. Εκτός αν οι ερμηνείες του ΣΤ΄ Κεφαλαίου του ΠΚ που έχεις διαβάσει εσύ λένε τέτοια πράγματα. Αυτές που έχω διαβάσει εγώ πάντως όχι.
Δείξε μου πού το λέει αυτό στην απόφαση ή σταμάτα να διαδίδης ανακρίβειες.
Ρίχτερ, Σώτη, προσεχώς Λώρη Κέζα. Έλεγες ότι;
Η υπόθεση Παστίτσιου είναι η γλυκειά καραμέλα των υπερασπιστών του αντιρατσιστικού, επαναλαμβάνεται ad nauseam και φυσικά παραβλέπει το σύνολο των νομολογιακών δεδομένων. Πρόκειται για την μία και μόνη εξαίρεση, η οποία επιλέγεται ad hoc για την δημιουργία εντυπώσεων και μετά από παρασιώπηση (ή άγνοια, δεν μπορώ να ξέρω) όλων των άλλων αποφάσεων που δείχνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Σε προκαλώ να μου αναφέρης έστω μία ακόμα παρόμοια [ποινική] απόφαση. Γιατί εγώ μπορώ να σου αναφέρω καμπόσες αποφάσεις όπου ηττάται η χριστιανική οπτική.
Κάνεις λάθος. Σοβαρά τώρα, έχεις μιλήσει με δικαστές ή δικηγόρους της πράξης να σου πουν πώς το βλέπουν; Βγες από την γυάλα. Ο νομικός κόσμος γελάει.