Ρε φίλε, πάνε 3 τόσα χρόνια από τις τελευταίες μου καινούργιες λέξεις!
δυσάγαθο: Στα Οικονομικά μιλάμε για τα αγαθά, για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες δηλαδή από τα οποία σε γενικές γραμμές θα θέλαμε περισσότερο παρά λιγώτερο, επειδή υποκειμενικώς παράγουν ωφέλεια. Πέραν του σημείου του κόρου όμως τα αγαθά τρέπονται αίφνης σε δυσάγαθα, όπως είναι άλλωστε εξαρχής τα σκουπίδια, τα κόπρανα και τα ψηφοδέλτια της ΧΑ: κάτι από το οποίο προτιμάμε το λιγώτερο παρά το περισσότερο, κάτι για το οποίο θα πληρώναμε για να μην το έχουμε παρά για να το έχουμε.
Βέβαια, όλα αυτά θα μπορούσαμε απλώς να τα πούμε κακά. Η ονομασία “δυσάγαθα” όμως παρουσιάζει τα εξής πλεονεκτήματα: α) δηλώνει μέσω του δυσ- το ακριβώς αντίθετο του αγαθού, β) περιέχει το αγαθό, υπενθυμίζοντας ότι ουδέν κακόν αμιγές καλού και ότι τι είναι αγαθό και τι όχι κρίνεται υποκειμενικά κάθε φορά, και φυσικά γ) εμπλουτίζει την Υπερτρισχιλιετή με μία ακόμη λέξη.
Πρέπει επίσης να αποδώσουμε την διάκριση απόλυτης και σχετικής φτώχειας με κάποιο τρόπο. Για να το κάνουμε αυτό, θα διαβάσουμε δυο στίχους από τον Πλούτο του Αριστοφάνη, εκεί όπου λέει (στ. 552-554):
πτωχοῦ μὲν γὰρ βίος, ὃν σὺ λέγεις, ζῆν ἐστιν μηδὲν ἔχοντα:
τοῦ δὲ πένητος ζῆν φειδόμενον καὶ τοῖς ἔργοις προς έχοντα,
περιγίγνεσθαι δ᾽ αὐτῷ μηδέν, μὴ μέντοι μηδ᾽ ἐπιλείπειν.
Και άρα, θα πούμε πενία την σχετική φτώχεια και πτωχεία την απόλυτη φτώχεια, έννοιες που υπάγονται και οι δύο στο γένος της ανέχειας. Οι αντίστοιχοι όροι για τους ανθρώπους είναι οι πένητες, οι πτωχοί και ανεχείς.
σχεδολλογία: η περιπουλογία, η αοριστολογία, ο κατρουγκαλισμός.
υπερφωτικός: δεν είναι υπερηχητικός, είναι υπερφωτικός, αυτός που υπερβαίνει την ταχύτητα του φωτός. Εντάξει, ανακάλυψα ότι το έχουν προτείνει άλλοι πριν από εμένα, δεν πειράζει, τους συγχωρώ.
όνυμο: Ψάχνω να βρω μια λέξη για το εξής: συχνά χρησιμοποιούμε σαν συνθηματικό σε ιστοσελίδες ή στο ηλκτρονικό μας ταχυδρομείο όχι ολόκληρο το ονοματεπώνυμό μας, αλλά μια σύντμησή του, παίρνοντας μερικά γράμματα από το όνομα και μερικά από το επώνυμο. Εγώ ας πούμε κυκλοφορώ στα διαδίχτυα και σαν athanag, ενώ ο Θαλυς είναι, εμ, Thalys. Πώς το λέμε αυτό (ακόμα και στα αγγλικά; υπάρχει ειδική λέξη; μήπως τους πρόλαβα;). Λοιπόν, μπορούμε να βραχυγραφήσουμε το ονοματεπώνυμο και να το κάνουμε όνυμο για να δηλώσουμε ακριβώς αυτό. Η λέξη αυτή επιπλέον θυμίζει το αιολικό όνυμα, που είναι μια διαλεκτική μορφή του ονόματος στα αρχαία.
Προσθήκη 23Μαι15 13:14:
Και μια ορθογραφική πρόταση, ειδικότης μου:
Γκρινιάζει εδώ και χρόνια ο ΣΓ επειδή στα ελληνικά δεν μπορούμε να αποδώσουμε γραφηματικά το σύμπλεγμα [nt], όπως προφέρεται σε ξενικές λέξεις τύπου Kant ή Antonio και όπως απαντά σε διάφορες δικές μας διαλέκτους (ανάλογα ισχύουν και για το σύμπλεγμα [mp]). Η γκρίνια γενικά είναι αδικαιολόγητη, επειδή [nt] δεν υπάρχει στην κοινή νεοελληνική, παρά μόνο νεωστί από ξένη επίδραση και διάθεση φιλάρεσκης γλωσσεπίδειξης. Οπότε, δεν έχει νόημα να κατηγορής ένα αλφάβητο επειδή δεν παριστά ένα σύμπλεγμα φθόγγων που δεν υπάρχει στην γλώσσα του.
Αλλά έστω, εγώ δεν χαλώ χατίρια.
Συνήθως προσπαθούμε να αποδώσουμε την χωριστή προφορά [nt] χωρίζοντας ακριβώς το σύμπλεγμα ντ με ένα ενωτικό: ν-τ (και αντίστοιχα: μ-π). Σκέφτηκα όμως ένα πιο βολικό τρόπο, που δεν στραμπουλάει τις λέξεις οπτικά: αφού θέλουμε να διαλύσουμε το σύμπλεγμα ντ, ας χρησιμοποιήσουμε ακριβώς το εργαλείο που μας παρέχει η γλώσσα μας. Τα διαλυτικά.
Δυστυχώς, για πρακτικούς λόγους δεν μπορώ να βάλω διαλυτικά πάνω από το τ (άρα θελουμε σχεδιασμό δύο ψηφίων ακόμη στις γραμματοσειρές: τ μετά διαλυτικών και π μετά διαλυτικών). Αλλά το νόημα το πιάσατε.
Απομένει τώρα να βρούμε και πώς θα αποδίδουμε το παχύ κυπριακό σ και τσ και τελειώσαμε.
Προσθήκη 04Ιουν15 13:35
δυσκατανομή: μια κατανομή που δεν είναι η βέλτιστη, είναι αναποτελεσματική ή πάσχει κατά κάποιο τρόπο.
Το συνθυματικο ειναι επισης καινουρια λεξη;
Απο το συν + θυμα; Μηπως απο το συν + θυμος;!!!
έλα, έλα, κρυάδες!
ενω το ενωτικο υπαρχει ηδη, οποτε γιατι οχι απλα Καν-τιανο και Λουμ-πεν;
Εχουμε και το παραδειγμα των καταλανικων, που διαλυουν ετσι διφθογγα ll, οπως paral-lel (γιατι αλλιως θα ηταν παραγιελ, οχι παραλελ).
το οτι ας πουμε κανεις ξενος δεν θα καταλαβει τι εννοουμε οταν του λεμε κατι σαν λουΜΠεν, και οτι ο αΝΤονιο κατανοειται ως αδωνις και οχι αν-τονιο κτλ κτλ δεν σου φαινονται ζητημα?
Αν του το λέμε στα ελληνικά, θα καταλαβαίνει μια χαρά. Αν του μιλάμε σε γλώσσα που κάνει διάκριση μεταξύ μπ και μ-π, ας το προφέρουμε εμείς σωστά να καταλάβει.
Κι άσε τώρα που θα’χει πρόβλημα να καταλάβει ο ξένος ότι το μπ είναι μ-π κανονικά και δεν έχει πρόβλημα με την προφορά των Ισπανών και των Ιταλών. Ή των Γάλλων. Ή των Γερμανών.
Σα να μου λες ότι θα έχουμε πρόβλημα να καταλάβουμε εμείς ότι εκεί που λένε τ εννοούν θ και δεν μπορούν να το προφέρουν γιατί δεν έχει η γλώσσα τους τον φθόγγο.
φυσικα καταλαβαινεις οτι δεν υπαρχει αλλη (μεγαλη?) ευρωπαϊκη γλωσσα που να το κανει αυτο. Ειναι αλλο γραμμα, δεν τους περναει καν απτο μυαλο οτι με ΜΠ εννοουμε μ-π. Και ειναι και γενικα απωλεια χρησιμων ηχων. Εχουμε ν και εχουμε τ, γιατι να μην εχουμε και ν-τ.
Βασικα ισοπεδωσαμε ενα υπαρχον στην γλωσσα φωνημα, εξαιτιας μιας ορθογραφικης επιλογης και μονο!
Παρεπιμπτοντως, οσο δεν το κανουμε αυτο σωστα στα ελληνικα, θα δυσκολευονται οι ελληνοφωνοι να χρησιμοποιουν και σωστα διεθνεις χρησιμους ορους (ιν-τερνετ).
Ναι, και;
Και το θ δηλαδή είναι άχρηστος ήχος; Το wa που οι γερμανόφωνοι το προφέρουν va; Το u που οι ισπανόφωνοι και οι Ιταλοί το προφέρουν πάντα ου;
Αν καταλαβαίνεις τι είναι το φούνξιον οβ φούνξιον ή το Σήο ή το Άι βαντ, δεν βλέπω γιατί δεν μπορείς να καταλάβεις τι είναι το ίdερνετ. Άνθρωποι είμαστε, όχι κοbιούτερ, χρησιμοποιούμε το κόντεξτ για να γεμίσουμε τα κενά, υποθέτουμε ή, αν δεν δουλεύει τίποτα από αυτά, ζητάμε διευκρινίσεις.
Πρέπει να μιλάμε για πολύ εξεζητημένη περίπτωση προφοράς ή αδυναμίας κατανόησης για να μην καταφέρουν να συνεννοηθούν λόγω του μπ/μ-π και του ντ/ν-τ.
το u να το προφερεις ου δεν ειναι τοσο περιεργο, υπαρχουν τοσες μεητζορ γλωσσες που το κανουν και ειναι κοντα και ηχητικα. Σου ξαναλεω, αν πεις σε Γερμανο λουΜΠεν αμφιβαλλω παρα πολυ οτι θα καταλαβει lumpen.
ε? που κολλαει αυτο? το αναποδο λεω, να μην χανουμε χρησιμους ηχους, οχι να εγκαταλειψουμε το θ.
παρεπι, δεν ξερω τι ειναι το σηο.
Είναι ένας ήχος που υπάρχει σε κάποιες μεγάλες γλώσσες, αλλά αρκετές τον έχουν εγκαταλείψει ή παραγκωνίσει. Δεν βλέπω κανένα πρόβλημα συνεννόησης λόγω αυτού.
Οι μέητζορ γλώσσες που το κάνουν είναι τα ισπανικά και τα ιταλικά βασικά(άντε και τα πορτογαλικά λόγω Βραζιλίας). Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα συνεννόησης ακριβώς γιατί 1) είναι γνωστό ότι το κάνουν αυτό και 2) οι ήχοι είναι σχετικά κοντά.
Πιστεύεις ότι το μ-π είναι τόσο πιο μακρυά από το μπ;
Θα μιλάτε ας πούμε για τον Μαρξ, θ’αναφερθείς στο λούbεν προλεταριάτο και δεν θα καταλάβει. Κι άντε πες δεν το πιάνει, δεν θα του κόψει να σε ρωτήσει τι σημαίνει; Πραγματικά πιστεύεις ότι θ’αποτελούσε ανυπέρβλητο εμπόδιο επικοινωνίας;
Η σύντομη εκδοχή του ονόματος μου προφερμένη από Ελβετό. Παραδόξως, μια χαρά συνεννοούμαστε.
Όλο σου το επιχείρημα βασικά είναι ότι οι άλλοι που διακρίνουν τον ήχο είναι περισσότεροι κι οφείλουμε να προσαρμόσουμε την προφορά και την γραφή μας με τρόπο συμβατό προς τις δικές τους γλώσσες.
Το δικό μου επιχείρημα είναι ότι δεν τρέχει τίποτα και οι διαφορές είναι τόσο μικρές που δεν εμποδίζουν καμμία συνεννόηση εκτός αν πέσεις σε βλήτα.
Όπως και αν πεις σε Γάλλο ντε, δεν ξέρει αν του είπες de, des, dé, dés, dès ή deux. Από τα συμφραζόμενα θα καταλάβει αν εννοούσες «από», «μόλις», «ζάρι» ή «δύο» κι αν πάλι δεν καταλάβει, θα ρωτήσει. Είναι αυτός λόγος να σημειώνω στη δική μου γραφή τη διάκριση της δικής του γλώσσας;
Επίσης, ο Γάλλος (όπως και ο Φιν-λανδός ή ο Ούγγρος) δεν μπορεί να καταλάβει τη διαφορά ανάμεσα στο «γέρος» και στο «γερός». Θα πρέπει να το σημειώνουν αυτό στη δική τους γραφή;
SG,
Τώρα όμως μιλάς για προφορά, όχι για γραφή, αποφάσισε.
Ο ξένος ασφαλώς δεν διαβάζει ελληνικά.
Κανένα αλφάβητο δεν αποδίδει όλους τους φθόγγους, και μάλιστα όσους δεν ανήκουν στην γλώσσα που το χρησιμοποιεί, αυτό δα έλειπε. Αν μπορούμε να το κάνουμε κάπως, κακό δεν είναι βέβαια.
Βλέποντας τα παιδιά μου να διαβάζουν, πρόβλημα έχουν ας πούμε με την συνίζηση (για, μαλλιά) και με τα αλλόφωνα του κ (καλός, κενός). Το ν-τ δεν υπάρχει στα ελληνικά, τελεία.
μα αυτο ειναι το ζητημα, οτι η γραφη μας οριζει και την προφορα μας. Το οτι χασαμε το ν-τ δεν εχει να κανει με αδυναμια προφορας, αλλα με γραφη αποτι φαινεται!
αν ειναι τοσο χρησιμοι ηχοι, που μαλιστα η ιδια η γλωσσα σου ειχε πριν τους χασεις, τοτε καλο ειναι να τους αποδιδεις καπως.
Παρεπι, το κλασικο μου προβλημα με ολα αυτα ειναι οτι αναγκαζομαστε να γραφουμε σε ξενα αλφαβητα, που ειναι απειρως γελοιοτερο.
Βλεπεις ξερω γω ακομα και σοβαρες εφημεριδες να γραφουν κινεζικα, ρωσικα ή αραβικα ονοματα με λατινικους χαρακτηρες. Και αν μερικοι το κανουν απο πιθηκισμο (γιατι πρωτοειδαν τα ονοματα σε λατινογραμματα ΜΜΕ), καποιοι σχολαστικοι το κανουν λογω αδυναμιας αποδοσης ηχων οπως το παχυ σ.
μ’οποιον δασκαλο καθισεις…
… και σερραίικο, παρακαλώ!
Η προσθήκη δασείας πάνω από το σ θα έλυνε το πρόβλημα!
Τα πρακτικά προβλήματα είναι τα ίδια με τα διαλυτικά που προτείνει ο Θανάσης: σχεδιασμός νέων γλύφων, τοποθέτηση στο unicode σε άσχετη θέση (αφού αργήσαμε) με συνεπαγόμενη δυσκολία στη λεξικογραφική ταξινόμηση και στις αναζητήσεις.
Φυσικά, δεν τρέφω καμία ελπίδα για υιοθέτηση νέων χαρακτήρων, αφού καταργήσαμε και άλλους που χρησιμοποιούσαμε. Ποιος σημειώνει πλέον την άνω τελεία; Έχω δει ακόμη και νομικά κείμενα με τη σημείωση «Η άνω τελεία αντικαταστάθηκε από τελεία για τεχνικούς λόγους». Ποιος ξέρει να βάλει ελληνικά εισαγωγικά; Οι μόνοι που τα χρησιμοποιούν είναι όσοι γράφουν σε κάποιο word με αυτόματη μετατροπή χαρακτήρων. Το ελληνικό ερωτηματικό σταδιακά αντικαθίσταται, τα αποσιωπητικά αντικαταστάθηκαν από τρεις τελείες (το ελάχιστο κακό), ο τόνος με διαλυτικά τοποθετήθηκαν με εντελώς ανόητο τρόπο στα windows, οπότε όλο και αποφεύγονται.
Και να πεις ότι τα παραπάνω θα ήταν δύσκολο να εισαχθούν; Το μαγικό πλήκτρο Alt Gr (δεξί Alt), που αντιστοιχεί στον συνδυασμό Ctrl + Alt, μπορεί να συνδυαστεί με άλλα πλήκτρα όπως το Shift για εισαγωγή νέων χαρακτήρων: έτσι, με το Alt Gr + Ε παίρνω το €, με το Alt Gr + Υ παίρνω το ¥. Θα μπορούσε Alt Gr + , να δίνει άνω τελεία, Alt Gr + . να δίνει αποσιωπητικά, Alt Gr + ` ή ΄ τη δασεία που προανέφερα, Alt Gr + – την παύλα (που είναι διαφορετική από το ενωτικό) και μας έμειναν και καμιά σαρανταριά πλήκτρα έτοιμα για νέους συνδυασμούς, ώστε να ξεπεράσουμε κάθε τεχνικό πρόβλημα. Αυτή η λογική επικρατεί σε πολλά συστήματα γραφής με χαρακτήρες εκτός των κοινών.
Βέβαια, είμαστε νομίζω μοναδική περίπτωση που προσαρμόσαμε τη γλώσσα μας (συγκεκριμένα τη γραφή μας) στο πληκτρολόγιο, αντί να προσαρμόσουμε το πληκτρολόγιο στη γραφή μας!
Υπερβάλλεις!
Αυτό με το ερωτηματικό πάντως έχει βάση, βλέπω το λατινικό όλο και πιο συχνά και δεν καταλαβαίνω και το γιατί κιόλας.
ΣΓ,
Βρε άνθρωπε, τι λες; Όσοι σταμάτησαν να προφέρουν ν-τ ήταν εγγράμματοι; Η γλώσσα εξελίσσεται, κερδίζει και χάνει φθόγγους στην πορεία.
Δεν διαφωνώ με την ανάγκη πάντως να έχουμε μια βολική μεταγραφή μερικών βασικών ξένων φθόγγων και συμπλεγμάτων που συναντάμε συχνά. Το γαλλικό u ας πούμε, κοινός φθόγγος και στα τουρκικά. Γιατί να μην το αποδίδουμε και αυτό γερμανότροπα, σαν υ μετά διαλυτικών; Π.χ. το utiliser γίνεται ϋτιλιζέ, το über γίνεται ϋμπερ. Ακρίβεια και κομψότης. :-)
ΣΓ
Αν η γραφή ορίζει και την προφορά μας, σε ένα ατονικό σύστημα γραφής (που χρησιμοποιείς) πώς γίνεται η διάκριση πχ της γενικής του αρσενικού “του κυρίου Παπαδόπουλου” από τη γενική του θηλυκού “της κυρίας Παπαδοπούλου”; Της γενικής του επιθέτου “άλλου” από το επίρρημα “αλλού“;
Αν η προφορά μας οριζόταν από τη γραφή θα προφέραμε τα διπλά σύμφωνα, θα προφέραμε τους διφθόγγους ως δύο ξεχωριστούς φθόγγους.
Η προφορά ορίζεται από τη μίμηση της προφοράς των άλλων. Η προφορά των άλλων ορίζεται από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες ανά εποχή. Για παράδειγμα, σε μια κοινωνία με πολλούς μετανάστες, είναι εύλογο η αναπόφευκτη απλοποίηση και αλλοίωση της προφοράς της γλώσσας από ανθρώπους με διαφορετική μητρική γλώσσα να επηρεάσει και τη συνολική άρθρωση και προφορά της – παράδειγμα αυτού η διαφορά στην προφορά της αμερικάνικης αγγλικής από την κλασική βρετανική γλώσσα.
Άλλοι παράγοντες που φαντάζομαι επηρεάζουν την προφορά είναι και τα ΜΜΕ, ο κινηματογράφος, η μουσική: οι νεότεροι ηλικιακά Λαρισαίοι, ή Κύπριοι -σε κάποιο βαθμό τουλάχιστον- μάλλον απομακρύνονται από τους κανόνες της παραδοσιακής των τόπων τους προφοράς της ελληνικής εξαιτίας των αυξημένων ακουσμάτων της σύγχρονης νεοελληνικής κοινής γλώσσας.