Βρηκαμε μυστικα ντοκουμεντα απο το αρχηγειο ενος μικρου ελληνικου κομματος και σας τα δινουμε αυτουσια σε ελληνικη πρωτια. Αλλη μια δημοσιογραφικη επιτυχια του ιστολογιου μας:
Ειχα καιρο να δω Απαραδεκτους και νομιζω οτι τηρουμενων των αναλογιων, ηταν οι Ελληνες Σιμπσονς. Πολυ διεισδυτικη σατιρα, συμπαθητικοι ηθοποιοι, εξυπνα σεναρια και καθημερινες καταστασεις που πραγματευονται ομως σχεδον ολα τα σημαντικα θεματα της χωρας.
Ειδικα αυτο το επεισοδειο νομιζω εχει μεσα ολα τα προβληματα της ελληνικης πολιτικης καταστασης, της μυωπικης στασης των ψηφοφορων αλλα και των αλλαγων που φερνει η ενασχοληση με την πολιτικη σε ενα ατομο.
Ένα νέο βιβλίο με τίτλο ‘A Farewell to Alms: A Brief Economic History of the World’, από τον οικονομολόγο/ιστορικό Gregory Clark, καθηγητή στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια έχει προκαλέσει μέγα σούσουρο σε διάφορους οικονομικούς κύκλους…
Ο κ. Clark λοιπόν ισχυρίζεται πως προσφέρει μια πολύ καλή εξήγηση για το τι οδήγησε στην Βιομηχανική Επανάσταση. Διάφοροι δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί δείχνουν ήδη εκστασιασμένοι με την εξήγηση του Clark…. o Clive Crook των Financial Times γράφει “… As absorbing, as memorable and as well written as Mr Diamond’s remarkable bestseller [σ.σ. αναφέρεται στο διάσημο πλέον Guns, Germs and Steel]. It deserves to be as widely read.” Ο George Akerlof, νομπελίστας οικονομολόγος γράφει “What caused the Industrial Revolution? Gregory Clark has a brilliant and fascinating explanation for this event which permanently changed the life of humankind after 100,000 years of stagnation.”
Ο Clark προσπαθεί να εξηγήσει τρία μεγάλα ερωτήματα της παγκόσμιας οικονομικής ιστορίας. Πρώτον, γιατί η λεγόμενη Μαλθουσιανή παγίδα διήρκησε τόσο πολύ. Γιατί δηλαδή από τουλάχιστον το 1000 π.Χ. μέχρι περίπου το 1800 μ.Χ. η τεχνολογική πρόοδος που βίωνε η ανθρωπότητα δεν μεταφραζόταν σε καλύτερη ποιότητα ζωής με αυξημένο κατά κεφαλήν εισόδημα – η ιστορία της παγίδας τείνει προς την εξήγηση της έλλειψης αυξημένου εισοδήματος εξ’ αιτίας της αύξησης του πληθυσμού.
The average person in the world of 1800 was no better off than the average person of 100,000 BC.
Δεύτερον, γιατί η έξοδος από την Μαλθουσιανή παγίδα γύρω στο 1800 με την έλευση της βιομηχανικής επανάστασης συνέβη στη Βρετανία;
Τρίτον, γιατί δεν ακολούθησαν αμέσως άλλες χώρες οδηγώντας τον κόσμο στην λεγόμενη Μεγάλη Απόκλιση (“Great Divergence”) κατά την οποία οι διαφορές στους ρυθμούς μεγέθυνσης που βίωσε η Ευρώπη σε σχέση με άλλες περιοχές του πλανήτη ήταν τεράστια.
Ας μην το καθυστερήσω άλλο λοιπόν… Ορίστε η παρουσίαση της μεγάλης αυτής ιδέας δια στόματος David Warsh:
So what’s the startling new idea? Nothing less than that “social evolution in England had a biological basis,” according to Clark — “that it was driven by the selective survival of types….” Does that sound like race to you? It does to me. Social Darwinism is just around the corner.
Γιατί λοιπόν η Βιομηχανική Επανάσταση έκανε τα πρώτα της βήματα στην Βρετανία;
Μερικες χαλαρες καλοκαιρινες παρατηρησεις σχετικα με την αρχιτεκτονικη των δημοσιων κτιριων ανα την Ελλαδα.
Εχετε αναρωτηθει ποτε ποιος φταιει που τα περισσοτερα κτιρια του ελληνικου κρατους αποπνεουν την ιδια ομοιομορφη μιζερια?
Λοιπον ο φταιχτης φαινεται να ειναι η Κτηματικη Εταιρεια του Δημοσιου. Κοιταχτε ας πουμε μια τυπικη εφορια, σχεδιασμενη απο την ΚΕΔ, την ΔΟΥ Χαλκιδας.
Μα και επιτηδες να το κανεις τοσο ασχημο κτιριο δεν φτιαχνεις! Τα δημοσια κτιρια σε ενα συγχρονο κρατος ειναι αυτα που υποτιθεται ομορφαινουν τις πολεις, κανουν την ζωη λιγο πιο ανετη, δινουν το αισθημα στου φορολογουμενους οτι τα χρηματα τους πιανουν τοπο. Συχνα, σε χωρες οπως η Γαλλια, ειναι αυτα τα δημοσια κτιρια που πρωτοτυπουν αρχιτεκτονικα και ανοιγουν νεους δρομους.
Στην Ελλαδα ειναι απλα να παρακαλας να μην χτιστει ΔΟΥ διπλα στο σπιτι σου και πεσει η αξια της περιοχης απο την ασχημια! Αν δεν σας επεισε η ανω φωτογραφια κοιταχτε ας πουμε την ΔΟΥ Αλεξανδρουπολης:
Τι να πρωτοθαυμασει κανεις, το πρωτοποριακο βαψιμο σε γκρι-τσιμεντι? Το πως αποτυγχανει πληρως να συνδυστει με τα δεντρα που προϋπηρχαν? Τα 3 τετραγωνικα μετρα κακομοιριαρικου πρασινου που προσθετει το κτιριο στην περιοχη? Την γενικη αισθητικη φυλακης απο μιζερο-καταστροφικη ταινια του 80 (στυλ Escape from New York) ?
Δυστυχως οι πολιτικοι μας ειναι τοσο ικανοποιημενοι απο το εξωραϊστικο εργο της ΚΕΔ που φαινεται οτι της παραγγελνουν ακομα και υπουργεια! Δειτε το νεο μας Υπουργειο Εμπορικης Ναυτιλιας:
Ενα πραγματικο κομψοτεχνημα, μου θυμιζει προσωπικα 18 ασχημα αστυνομικα τμηματα φτιαγμενα το 1985 στιβαγμενα το ενα πανω στο αλλο και κολλητα διπλα τους τον πυργο ελεγχου του (πολυ βαρετα σχεδιασμενου) Ελευθεριος Βενιζελος.
Ακομα δεν εχετε πειστει? Δειτε την Γενικη Γραμματεια Επικοινωνιας
Δεν ξερω τι παει να μας επικοινωνησει εδω ο αρχιτεκτονας. Το πως η ελλειψη αρχιτεκτονικης εμπνευσης μπορει να κανει ενα κτιριο να σου φερνει καταθλιψη? Ισως προσπαθει να επικοινωνησει σε εναν “δημιουργικο διαλογο” με τα υπολοιπα πανασχημα κτιρια της Αθηνας. Ισως απλα ο αρχιτεκτονας ηταν τυφλος οπως εκεινος ο σκηνοθετης στο Hollywood Ending του Γουντυ Αλλεν.
Υπουργειο Οικονομικων, πως να μην του κρεμανε διαφορα πανώ
Το μονο κτιριο που ειδα να μη μου φερνει αναγουλα ηταν το Υπουργειο Πολιτισμου
Πως η ΔΕΗ χαριζει μερικες εκατονταδες εκατομμυρια ευρω σε εναν Αιγυπτιο μεγιστανα
Το θεμα με τις ιδιωτικοποιησεις κρατικων εταιρειων με εκνευριζει συνεχως. Τα λαθη ερχονται το ενα μετα το αλλο. Στο νεο επεισοδιο ασχετοσυνης, πρωτα η (κρατικη) ΔΕΗ αποφασιζει να κανει ανταγωνισμο στον (κρατικο) ΟΤΕ χτιζοντας τηλεπικοινωνιακες υποδομες και δημιουργωντας την τηλεφωνικη εταιρεια Τελλας. Φυσικα η ΔΕΗ δεν ειχε εως τοτε καμμια εμπειρια στα τηλεπικοινωνιακα.
Λιγα χρονια περασαν, η Τελλας τα πηγαινει σχετικα μετρια και ξαφνικα η ΔΕΗ χωρις κανεναν προφανη λογο αλλαζει γνωμη και αποφασιζει να πουλησει την συμμετοχη της στην Τελλας. Και οταν προχωρουν οι διαπραγματευσεις δεχεται τελικα να πουλησει για ενα αστειο ποσο!
Παρ’ ότι όμως η συμμετοχή της ΔΕΗ στην Tellas είχε αποτιμηθεί σε ένα μέγεθος της τάξεως των 350 εκατ. ευρώ, ξαφνικά η διοίκηση της επιχείρησης αποφάσισε να απεμπλακεί από τον εναλλακτικό πάροχο και πούλησε τη συμμετοχή της με τίμημα μόνο 175 εκατ. ευρώ, δηλαδή στο ήμισυ της αρχικής εκτίμησης.
Ανικανοτητα ή κατι χειροτερο? Δεν γνωριζω ιδιωτικη επιχειρηση που η διοικηση θα εκανε τοσο τρανταχτα λαθη και θα εμενε ανετη και ωραια να διοικει την εταιρεια! Ποσο μαλιστα οταν η ΔΕΗ πουλησε ετσι κουτά μια εταιρεια που ειχε σημαντικη αξια για αυτον που την αγορασε:
Ο τιτλος του κειμενου θα ευχαριστησει σιγουρα τους εχθρους της ιδιωτικης πρωτοβουλιας και ισως δυσαρεστησει καποιους φιλους της. Βρισκω οτι η κοινη λογικη στο θεμα των δημοσιων χωρων, δασων, πάρκων κτλ οδηγει ευθεως στον τιτλο αυτο. Υπαρχουν ομως δυο κομματια στο επιχειρημα, και δυστυχως οι εχθροι/φιλοι της ιδιωτικης πρωτοβουλιας επιλεγουν συχνα να αγνοουν το ενα ή το αλλο απο αυτα. Προσωπικα προτιμω την κοινη λογικη ως κριτηριο, οχι το αν μαρεσει η ιδιωτικη πρωτοβουλια ή οχι. Ενα ορθολογικο ατομο δεν προσπαθει να επιβεβαιωσει τις ιδεοληψιες του αλλα να βρει λυσεις που βγαζουν νοημα…
Ορθολογισμος και δημοσιοι χωροι
Ας ξεκινησω με το μαλλον προφανες. Μετα απο αιωνες εμπειριας κοντινης συνυπαρξης ατομων στα οργανωμενα δυτικα κρατη εχουμε την διαπιστωση οτι συχνα οι ατομικες πραξεις συγκρουονται με το δημοσιο συμφερον. Το αργοτερο με την ελευση της θεωριας παιγνιου εχουμε και την επιστημονικη αποδειξη: ο ατομικος ορθολογισμος δεν συνεπαγεται και συλλογικο ορθολογισμο. Αυτο που πραττει ενα ατομο μονο του δεν αντιστοιχει παντα σε αυτο που θα ηταν καλυτερο να πραττουμε αν μπορουσαμε να συνεννοηθουμε και να πραξουμε ολοι μαζι. Παρτε για παραδειγμα το τελευταιο αχτιστο οικοπεδο στο κεντρο μιας πολης. Ο ιδιοκτητης του οικοπεδου φυσικα θελει να χτισει, οι υπολοιποι κατοικοι φυσικα προτιμουν να γινει ενα παρκο ή μια πλατεια. Η συγκρουση συμφεροντων αυτη ειναι υπαρκτη και κανεις δεν την αρνειται νομιζω. Ειναι μαλλον προφανες οτι αυτο το οικοπεδο δεν μπορει να παραμεινει ιδιωτικο. Εδω ακουω τους εχθρους της ιδιωτικης πρωτοβουλιας να χειροκροτουν. Βιαστηκαν ομως, γιατι η απλη κλοπη της ιδιωτικης περιουσιας δεν ειναι κατι που μπορει να ανεχτει ενα λογικο ατομο.
Πρεπει με καποιον τροπο να πεισουμε τον ιδιοκτητη να μην χτισει στο οικοπεδο του.
Ειναι συνηθες να μιλαμε για τους αποτυχημενους των πανελληνιων υποτιμητικα. Κανεις ομως δεν μιλαει για το ποσο αποτυχημενες ειναι οι ιδιες οι πανελληνιες!
Σπανιως συμφωνω με την Ελευθεροτυπια, ποσο μαλλον με τον εκδοτη της. Αλλα στο αρθρο Αδιάβλητο, αλλά λάθος ο Θανασης Τεγοπουλος χτυπαει διανα:
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΟ ΜΕΝ, άθλιο δε, το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων. Οταν καθηγητής των Μαθηματικών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο βεβαιώνει ότι φοιτητές που πήραν άριστα στις πανελλαδικές δεν μπορούν να λύσουν ασκήσεις, αν χρειάζεται να συνδυάσουν δύο διαφορετικά κεφάλαια, το σύστημα είναι αποτυχημένο. Οταν σε άλλο κλάδο θέλουν να σπουδάσουν τα παιδιά και αλλού βρίσκονται, χρειάζεται ριζική αναθεώρηση.
Ετσι ειναι, ο κυριος Τεγοπουλος εχει δικιο, αλλα δυστυχως δεν μπαινει αρκετα βαθια στο θεμα και δεν προτεινει καμμια λυση, οποτε αποφασισα να αναζητησω καποιες παλιες σημειωσεις μου στο θεμα:
Ποτε δεν καταλαβα την μανια των Ελληνων με την “αδιαβλητοτητα”. Αν θελουμε απλα ενα αδιαβλητο συστημα εχω να προτεινω το πιο απλο και φτηνο: λοτταρια, ας πουμε καθε 17χρονος αναλογα με τον αριθμο δημοτολογιου του να συμμετεχει σε μια κληρωση για μια θεση στα ΑΕΙ. Προφανως θα σας φαινεται γελοιο ενα τετοιο συστημα, αλλα τοτε δεν ξερω πως γινεται οι πανελληνιες να σας φαινονται πολυ πιο σοβαρες. Οι σημερινες πανελληνιες εισαγωγικες εξετασεις ειναι εντελως αποτυχημενος στον σκοπο τους. Προκαλουν τεραστιο κοστος σε γονεις και παιδια, χωρις να φερνουν αποτελεσμα. Και οι θεσεις σπουδων δινονται σε πληρη αναντιστοιχια με τα προσοντα του φοιτητη.
Αυτο οφειλεται στο γεγονος οτι οι εξετασεις δεν ειναι σε καμμια περιπτωση αξιοκρατικες. Μετρανε τις επιδοσεις 17χρονων παιδιων σε εξετασεις σε 6 μαθηματα (καποτε 4 εως και 9 μια εποχη) που κατα κανονα δεν εχουν καμμια σχεση με το θεμα που επιδιωκει να σπουδασει ο υποψηφιος. Ειναι μαλιστα συχνα εξαντλητικες, τα παιδια οχι μονο λαμβανουν μαλλον αχρηστη γνωση αλλα και με υπερβολικο κοστος για την πνευματικη και φυσικη υγεια τους (ειναι κοινο μυστικο οτι τα παιδια που προετοιμαζονται για πανελληνιες δεν εχουν χρονο για τιποτα αλλο, για αθληση ή ψυχαγωγια ή απλα διαβασμα εξωσχολικη υλης. Δεν εχουν καν χρονο να ερευνησουν αν τα πανεπιστημια που στοχευουν ειναι αυτα που τους ταιριαζουν!). Αλλα ακομα και αν δεν ηταν τοσο απαιτητικες σε χρονο, χωρις καμμια ουσιαστικη αποδοση σε μορφωτικο επιπεδο (τι ακριβως προσφερει η κατα λεξη παπαγαλια ενος βιβλιου ιστοριας?), ειναι σιγουρα πληρως αναξιοκρατικες.
Ειναι νομιζω εντυπωσιακο οτι υπαρχουν ακομα ανθρωποι σημερα, σχεδον μια εικοσαετια μετα την πτωση του Τειχους, που πιστευουν οτι ο κομμουνισμος μπορει να ειναι μια καλη ιδεα. Θα αφησω τα ποικιλα φιλοσοφικα επιχειρηματα κατα μερος (οπως ας πουμε οτι ειναι απαισιο να υποχρεωνεις ανθρωπους να δουλευουν με το ζορι, ειναι απαισια η ελλειψη ελευθερων εκλογων κτλ) και θα καταπιαστω με την απλη ερωτηση: μπορει ο κεντρικος σχεδιασμος να φερει καλο οικονομικο αποτελεσμα?
Απλοϊκα σκεπτομενος θα υπεθετε κανεις οτι ο κεντρικος σχεδιασμος ειναι τουλαχιστον το ιδιο καλος με τις ελευθερες αγορες. Εν τελει μπορει ενας παντοδυναμος δικτατορας απλα να αντιγραψει πληρως μια χωρα που εχει ελευθερες αγορες, να φτιαξει τα ιδια εργοστασια, εταιρειες, σπιτια κτλ και να τα βαλει σε λειτουργια. Και αφου μπορει να αντιγραψει, πιθανως θα βρει και κατι να καλυτερευσει, καθως προφανως οι ελευθερες αγορες δεν λειτουργουν τελεια, εχουν καποιες σπαταλες. Για παραδειγμα: γιατι να εχεις αγελαδες στην Βαυαρια αλλα η φετα να φτιαχνεται στην Αττικη? Βαλε τα εργοστασια φετας διπλα στις αγελαδες! Γιατι να εχεις τοσους ανθρωπους να μενουν στην κρυα και αφιλοξενη Γερμανια και να πηγαινουν ολη την ωρα στην Ισπανια διακοπες? Φερτους μονιμα στην Ισπανια!
