Αγοραπωλησια ανθρωπινων οργανων

Ενα δυσκολο φιλοσοφικο προβλημα και πως ενας οικονομολογος βοηθαει να λυθει

Στη πρωτη σελιδα της Wall Street Journal online σημερα υπαρχει μια πολυ ενδιαφερουσα οικονομικη συζητηση. Το θεμα ειναι οι μεταμοσχευσεις ανθρωπινων οργανων και το ερωτημα ειναι αν θα πρεπει να επιτρεπεται η αγοραπωλησια τους.

Απο την μια μερια εχουμε εναν ανθρωπο της σχολης του Γκαρυ Μπεκερ (πανεπιστημιο του Σικαγο, Νομπελ οικονομικων 1992), τον Χουλιο Ελιας, ο οποιος ισχυριζεται οτι ο μονος τροπος να εξαφανιστει το τεραστιο ελλειμμα ανθρωπινων οργανων για μεταμοσχευση ειναι να αυξησουμε την προσφορα. Ενας καλος τροπος να αυξησουμε την προσφορα, ειναι (τι αλλο) να αυξησουμε την τιμη! Σε ενα πεηπερ με τον Γκ.Μπεκερ δειχνουν λοιπον οτι η εισαγωγη χρηματικων κινητρων θα αυξησει την προσφορα τοσο ωστε να εξαφανιστει το ελλειμμα, σωζοντας ετσι δεκαδες χιλιαδες ζωες ετησιως στις ΗΠΑ.

Στην αλλη γωνια εχουμε τον Αλ Ροθ απο το Χαρβαρντ (εναν οικονομολογο για το καταπληκτικο εργο του οποιου στον εφαρμοσμενο σχεδιασμο μηχανισμων ετοιμαζω ξεχωριστο κειμενο), ο οποιος ισχυριζεται οτι η αγοραπωλησια οργανων ειναι βδελυρη (repugnant). Οι περισσοτεροι ανθρωποι βλεπουν με αποτροπιασμο το να πουλαει κανεις τα οργανα του και αν επιτραπει θα εχουμε μια τεραστια εξωτερικοτητα, εκατομμυρια ανθρωποι θα αισθανονται οτι εχει πληγωθει η ανθρωπινη αξιοπρεπεια. Ετσι η απαγορευση της αγοραπωλησιας ειναι μια σωστη τακτικη. Αυτο που μπορει να γινει ομως ειναι η ριζικη αναμορφωση του τροπου που γινονται οι μεταμοσχευσεις με μηχανισμους που επιτρεπουν την διπλη και τριπλη ανταλλαγη οργανων*. Αυτοι οι μηχανισμοι θα προκαλεσουν κατακορυφη αυξηση των μεταμοσχευσεων, χωρις καθολου χρηματικα κινητρα και την αποστροφη που προκαλουν.

Η προσωπικη μου γνωμη μου, την οποια και εξεφρασα στον Αλ** ειναι οτι κατα βαση συνεχως ανθρωποι κατα καποιον τροπο πουλανε τα νιατα τους ή ακομα και την υγεια τους με χρηματικο ανταλλαγμα. Δεν βλεπω την τεραστια διαφορα αν υγιεις ανθρωποι πωλουν τα νεφρα τους. Συμφωνα μαλιστα με στοιχεια που μας εδωσε ο Ροθ, ανθρωποι που δωριζουν νεφρα εχουν μεγαλυτερο προσδοκιμο επιβιωσης*** απο ανθρωπους που δεν δωριζουν! Αρα η υγεια τους δεν διακινδυνευει ιδιαιτερα, αν διακινδυνευει καθολου. Νομιζω λοιπον οτι η αντιρρηση της κοινης γνωμης δεν ειναι καθοριστικη εδω και θα αλλαξει αν πληροφορηθει σωστα. Αλλωστε οπως ο ιδιος ο Ροθ δηλωσε, το τι θεωρουμε αποτροπαιο και εξευτελιστικο της αξιοπρεπειας ειναι αρκετα αυθαιρετο θα ελεγε κανεις. Ας πουμε το “πεταγμα νανων” οπου μεγαλοσωμοι ανδρες εκσφενδονιζουν μικροσωμους αντρες σε μεγαλες αποστασεις, θεωρηθηκε προσβλητικο και απαγορευτηκε στην Γαλλια. Αλλα κατι ιδιαιτερα συναφες, το “κουβαλημα της συζυγου” οπου ενας αντρας τρεχει κουβαλωντας μια γυναικα, ειναι μια χαρα νομιμο.

Εν τελει πολλες τακτικες θεωρουνταν καποτε αποτροπαιες αλλα σημερα γινονται και οφελουμαστε απο αυτο.

Read moreΑγοραπωλησια ανθρωπινων οργανων

Ωρολογιακη βομβα η Ολυμπιακη?

Στα παραδοσιακα γνωρισματα της Ολυμπιακης οπως απαραδεκτη εξυπηρετηση, συχνες καθυστερησεις και σπαταλη δημοσιου χρηματος ερχεται να προστεθει ενα νεο: σοβαρος κινδυνος ατυχηματος. Πρεπει να δουμε θυματα για να ξυπνησουμε?

Ειχα την ατυχια προσφατα να πεταξω με Ολυμπιακη αεροπορια για Γερμανια. Λεω ατυχια γιατι καθε ταξιδιωτης με ελαχιστη εμπειρια αποφευγει την Ολυμπιακη οπως ο διαολος το λιβανι. Ο κυριοτερος λογος μεχρι σημερα ηταν οι συχνες καθυστερησεις και η κακη εξυπηρετηση. Σιγα σιγα ομως προστιθεται και η ασφαλεια των πτησεων στον καταλογο.

Εδω και αρκετα χρονια η Ολυμπιακη ειναι σε κατασταση διαλυσης και δεν μπορει να κανει σοβαρες μακροπροθεσμες επενδυσεις. Ετσι για να διατηρησει την ασφυκτικη μονοπωλιακη της δυναμη στην ελληνικη αγορα, μεγαλο μερος των πτησεων γινεται με απαρχαιωμενα αεροπλανα, μισθωμενα απο διαφορες περιθωριακες εταιρειες. Αυτην την φορα, στο πηγαινε το αεροπλανο ηταν φανερα μισθωμενο απο ουγγρικη εταιρεια, στον γυρισμο απο τον ασημο ισπανικο φτηνομεταφορεα Hola Airlines. Πως το ξερω? Μα ο ξεπεσμος της Ολυμπιακης ειναι τοσο μεγαλος που τα φυλλαδια ασφαλειας μεσα στο αεροπλανο οπως και οι εξοδοι ηταν γραμμενοι στα ουγγρικα και ισπανικα αντιστοιχως και ειχαν και το λογοτυπο αλλης εταιρειας! Παρομοιως την προηγουμενη φορα που πεταξα με Ολυμπιακη, το αεροπλανο παλι ηταν ισπανικο και σιγουρα παλαιοτερο απο το πρωτο αεροπλανο που πεταξα στην ζωη μου, κατα το 1990!

Με αυτη την συμπεριφορα η Ολυμπιακη οχι μονο δειχνει τρομερη ασεβεια στους Ελληνες πελατες (οχι δεν γνωριζουν ουγγρικα οι περισσοτεροι), οχι μονο μας ξεφτιλιζει ακομα περισσοτερο (να χαιρεστε τον “εθνικο αερομεταφορεα” σας) αλλα αρχιζει να μπαινει σε ενα πολυ επικινδυνο μονοπατι.

Read moreΩρολογιακη βομβα η Ολυμπιακη?

Καμερες στις διαδηλωσεις

Το δικαιωμα στην δημοσια διαδηλωση ειναι βασικο δημοκρατικο δικαιωμα. Ιση αξια ομως εχουν και τα δικαιωματα τριτων πολιτων

Ποτε δεν καταλαβα καλα τις ακροτητες καποιων λαων στις διαδηλωσεις τους. Καποιοι λαοι μεν, οπως οι Γαλλοι, εχουν μια μακρια παραδοση σφυρηλατησης της δημοκρατιας τους στους δρομους, ηδη απο την γαλλικη επανασταση. Τους μενει ετσι και σημερα ενα ψηγμα διαδηλωσομανιας. Οι Ελληνες ομως φαινεται να εχουμε αλλους λογους για την ιδιοτυπη σταση μας, την ανοχη μας σε τοσο συχνες και βιαιες διαδηλωσεις στο κεντρο της πολυπαθης πρωτευουσας μας.

Δεν γνωριζω στην προσφατη ιστορια μας καμμια διαδηλωση να καταφερε κατι πολυ σημαντικο. Και ομως, οι διαδηλωσεις εχουν ενα ιδιοτυπο καθεστως εθνικου σπορ και βρισκονται στο απυροβλητο. Οπως με το πανεπιστημιακο ασυλο, κανεις δεν μπορει να τις κριτικαρει χωρις κινδυνο για την δημοκρατικη φημη του. Αυτο μου ειναι ακατανοητο. Η χουντα δεν επεσε απο διαδηλωση. Μια νεα χουντα ενω ειναι τρομερα απιθανη, δεν γινεται καθολου λιγοτερο πιθανη με το σημερινο καθεστως βιαιων και ανεξελεγκτων διαδηλωσεων. Απλα αν γινει πραξικοπημα οι διαδηλωσεις θα απαγορευτουν, καμμια δικτατορια δεν προκειται να σεβαστει τετοια δικαιωματα, οτι και να κανουμε σημερα.

Η αληθεια ειναι οτι σημερα οι ζημιες απο τις ανεξελεγκτες διαδηλωσεις ειναι πολυ μεγαλυτερες απο τα οφελη. Και δεν μιλω μονο για το οικονομικο κοστος αλλα για τα απλα, βασικα δικαιωματα των πολιτων. Δεν γνωριζω καποια πολιτικη φιλοσοφια που να λεει οτι αν 15 ατομα θελουν να εμποδισουν 200.000 να πανε ησυχα στην δουλεια τους, εχουν δικαιωμα να το κανουν. Δεν γνωριζω καποια φιλοσοφια που να λεει οτι αν μαζεψω αρκετα μεγαλη συμμορια εχω δικαιωμα να καταστρεφω περιουσιες των συμπολιτων μου, ζωντανα μπροστα σε τηλεοπτικες καμερες και ανημπορους αστυνομικους.

Read moreΚαμερες στις διαδηλωσεις

Η αναΜορφωση τωρα και σε χαρτι?

Μια προσπαθεια για εκδοτικα σχεδια νεου τυπου

Οπως εχουμε ανακοινωσει ηδη πριν καιρο, η αναΜορφωση θελει να ετοιμασει καποιας μορφης εντυπο. Ο λογος ειναι απλος: καλο το Διαδικτυο αλλα η παρουσια σε χαρτι ειναι και ισως θα ειναι για παντα αναντικαταστατη. Δεν ειναι μονο το οτι 90% των Ελληνων δεν εχουν ευρυζωνικη προσβαση, ουτε το οτι απο καποιες ηλικιες και πανω η καθημερινη αναγνωση μπλογκ ειναι σχεδον αδιανοητη. Ειναι και απλα, πρακτικα θεματα:

α) Δεν μπορεις να διαβαζεις ιστοσελιδες στην τουαλετα/παραλια/μετρό, ενα βιβλιο ομως μπορεις.
β) Πολλοι ανθρωποι δεν θελουν/μπορουν να κοιτανε μια οθονη για ωρες, αλλα ενα βιβλιο/περιοδικο πολυ πιο ανετα.

και βεβαια υπαρχει και το βασικο προτερημα ενος εντυπου:

γ) Δεν μπορεις να τυλιξεις ψαρια με εναν υπολογιστη, με ενα περιοδικο ομως μπορεις!

Περα απο την πλακα, ενα εντυπο εχει αλλες χρησεις απο μια ιστοσελιδα γιαυτο φαινεται καλη ιδεα να γινει ενα ανθολογιο με μερικα απο τα πιο διαχρονικα/αξιολογα κειμενα της αναΜορφωσης, τοσο της Κυριως σελιδας οσο και του Ιστολογιου της. Τα εξης θεματα θελουν καποια συζητηση:

-Περιοδικο ή βιβλιο? Δωρεαν ή με κανονικη πωληση και πληρωμη?

Εδω η ερωτηση ειναι: να γινει ενα κανονικο βιβλιο με δεσιμο, ή κατι που να μοιαζει περισσοτερο σε περιοδικο? Σε καθε περιπτωση η εκδοση δεν θα ειναι συχνοτερη απο καθε 6 μηνες, οποτε δεν ειναι η συχνοτητα της εκδοσης το θεμα, αλλα το φορματ.

Το δευτερο σκελος αφορα τη χρηματοδοτηση.

Read moreΗ αναΜορφωση τωρα και σε χαρτι?

Μια κρισιμη συγκυρια για το ελληνικο πολιτικο συστημα

Ειναι δυνατον να συζηταμε εναμιση μηνα μετα τις εκλογες για προωρες εκλογες? Να που δεν πρεπει στην Ελλαδα να παιρνεις τιποτα σαν δεδομενο.

Τα τελευταια 10-15 χρονια η χωρα εχει καταφερει μεγαλη προοδο προς την κανονικοποιηση της, δηλαδη προς την δημιουργια μιας κανονικης ευρωπαϊκης χωρας, με ευημερουσα, ανοιχτη κοινωνια και σταθερη δημοκρατια. Ο δρομος ομως προς αυτο το μελλον (που ολοι μας ευχομαστε να ερθει ελπιζω) δεν ειναι χωρις εμποδια ουτε μη αναστρεψιμος. Χρειαζεται συνεχης προσπαθεια και σοβαροτητα για να γινει η Ελλαδα η χωρα που την θελουμε να ειναι.

Το μη αναστρεψιμο της προοδου φαινεται θεαματικα στην τρεχουσα πολιτικη συγκυρια, μια απο τις πιο ασχημες που μπορω να θυμηθω. Εχουμε ενα εθνικιστικο λαϊκιστικο κομμα στην Βουλη, δυο ανευθυνα (σε βαθμο υποκινησης χαοτικων κινησεων στην περιπτωση του ΣΥΝ), μια αξιωματικη αντιπολιτευση υπο διαλυση και μεσα σε ολα αυτα μια κυβερνηση που δεν μπορει να κυβερνησει! Δυστυχως οπως γραφαμε πριν λιγο μολις καιρο, η ελληνικη δημοκρατια δεν ειναι ωριμη ακομα και δεν ειναι ετοιμη για αναλογικα συστηματα εκπροσωπησης. Ακριβως οπως ειχαμε προβλεψει, καποιοι βουλευτες της ΝΔ φαινονται τοσο μεθυσμενοι απο την δυναμη τους να καθοριζουν την τυχη της κυβερνησης (2 παραιτησεις ριχνουν την ΝΔ!) που συμπεριφερονται τρομερα ανευθυνα και φερνουν την κυβερνηση στα προθυρα της καταρρευσης. Ασχετα αν ειναι κανεις ικανοποιημενος με το εκλογικο αποτελεσμα, η σταθεροτητα των ελληνικων κυβερνησεων ειναι κεφαλαιωδους σημασιας.

Σε μια χωρα που συνδυαζει μεσογειακες συνηθειες σπαταλης δημοσιου χρηματος, ανευθυνους πολιτικους, κραυγαζοντα ΜΜΕ και πολυ ανυπομονους πολιτες, οι συνεχεις εκλογες ειναι τελεια συνταγη για ακρατη παροχοδοσια και διαλυση του κρατους. Μαλιστα, βρισκομαστε σημερα σε μια πολυ κακη στιγμη για μια ενδεχομενη επανοδο της πολιτικης ασταθειας παλιοτερων εποχων.

Read moreΜια κρισιμη συγκυρια για το ελληνικο πολιτικο συστημα

Νομπελ Ειρηνης στον Γκορ?

Ο πρωην αντιπροεδρος των ΗΠΑ Αλ Γκορ πηρε το Βραβειο Νομπελ Eιρηνης για το 2007. Υπηρξαν πολλες αντιδρασεις απο ολες τι πλευρες, Ευρωπαιους και Αμερικανους, αριστερους, δεξιους, φιλελευθερους, κομμουνιστες, μεχρι και γνωστους οικονομολογους*. Ας σκεφτουμε ομως λιγο ποιο ειναι το νοημα ενος βραβειου Νομπελ. Επιβραβευεται η προσπαθεια? Οχι βεβαια, αλλιως θα βραβευοντουσαν οι ανωνυμοι κακομοιρηδες που δουλευουν 23 ωρες την ημερα αλλα και παλι δεν τα καταφερνουν. Ισως ομως το Νομπελ ειρηνης παει στους πιο βασανισμενους ανθρωπους, που θυσιαζουν τις ζωες τους για την ειρηνη. Παλι οχι βεβαια, αλλιως θα επρεπε να το κερδιζουν μονο νεκροι (τι μεγαλυτερη θυσια απο την ιδια την ζωη σου)!


Ενα βραβειο Νομπελ παει για το αποτελεσμα μιας προσπαθειας, το Νομπελ Ειρηνης παει λοιπον σε οποιον καταφερε να φερει τους λαους της Υφηλιου πιο κοντα και να κανει την ζωη τους πιο ομορφη και ειρηνικη.

Ο Αλ Γκορ εχει αφιερωσει την ζωη του μετα την πολιτικη σε εναν σκοπο, την αναδειξη της σημασιας των περιβαλλοντικων προβληματων του πλανητη. Δεν με νοιαζει ποιος ειναι ο σκοπος του και τα κινητρα του (το βιβλιο του ειναι εκνευριστικα αυτοβιογραφιακο, αφιερωνοντας τις μισες σελιδες στον Γκορ και οικογενεια), η αληθεια ειναι οτι εχει κινητοποιησει εναν τεραστιο μηχανισμο υπερ της προσπαθειας, με βιβλια και ταινιες, με συναυλιες κτλ Δεν νομιζω οτι υπαρχει σημερα αλλο ατομο παρομοιας προβολης και εξουσιας που να δουλευει τοσο συστηματικα για εναν παγκοσμιο στοχο, εκτος ισως απο τον Μπιλ Γκεητς (ο οποιος απλα ριχνει τεραστια ποσα στο φιλανθρωπικο ιδρυμα του, αλλα δεν κανει και πολυ προσωπικο εργο). Ολοι πρεπει να παραδεχτουν οτι το λιγοτερο που εχει καταφερει ο Γκορ ειναι πολλη φασαρια και κακο. Η ερωτηση ειναι, θα ειναι πολυ κακο για το τιποτα? Μηπως η επιτροπη του Νομπελ που στα οικονομικα ας πουμε αργει περιπου 40 χρονια για να απονειμει βραβειο, εδω βιαστηκε υπερβολικα για να το δωσει σε ενα φαινομενο μαρκετινγκ και οχι ουσιας?

Read moreΝομπελ Ειρηνης στον Γκορ?

Ασκήσεις ψυχολογισμού (σημείο) Μηδέν: Τέλσον ψυχολογίας της νιότης

Ο Συνιστολόγος ΑΑ μου δώρισε δύο πράγματα πολύ πρόσφατα (βλ. comments στην ανάρτησή του Ασκήσεις φιλελευθερισμού 1 και ½): Μια καλή αρχαιοελληνική λέξη (τέλσον) αλλά και μια ευγενική κλωτσιά από τον σχολιασμό του εν λόγω post, όπου παρασύρθηκα πράγματι, και άρχισα να κάνω πλάκα με τον ΚΚ για την απώλεια μαλλιών και το τέλος της … Read more Ασκήσεις ψυχολογισμού (σημείο) Μηδέν: Τέλσον ψυχολογίας της νιότης