Η εργασία ως έγκλημα

Στην φίλη Χ.Κ.

Σύμφωνα με το (απαράδεκτο) άρ. 88 παρ. 1 Ν. 4052/2012, που συνιστά εφαρμογή της Οδηγίας 200/52 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τον άγιο σκοπό της επιβολής κυρώσεων σε εργοδότες που απασχολούν παράνομα διαμένοντες αλλοδαπούς τρίτων χωρών:

1. Ο εργοδότης που:
α) απασχολεί εκ προθέσεως παράνομα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών των οποίων η απασχόληση συνεχίζεται ή επαναλαμβάνεται συστηματικά ή/και β) απασχολεί εκ προθέσεως ταυτόχρονα σημαντικό αριθμό παράνομα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών ή/και γ) απασχολεί εκ προθέσεως παράνομα διαμένοντες πολίτες τρίτων χωρών των οποίων η απασχόληση συνοδεύεται με ιδιαίτερα καταχρηστικούς όρους εργασίας, τιμωρείται, ανεξάρτητα από την επιβολή διοικητικών κυρώσεων, με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον πέντε (5) μηνών.

Σε αυτά προστίθενται και διοικητικές χρηματικές ποινές και αποκλεισμοί από δημόσιους διαγωνισμούς και κλείσιμο καταστημάτων και και και.

Εδώ ο παράνομος και εγκληματίας είναι ο εργοδότης, όχι ο εργαζόμενος. Εκείνος που διαπράττει κάποιου είδους φαντασιώδες έγκλημα, τουλάχιστον στις περιπτώσεις α και β, είναι ο εργοδότης. Ο εργαζόμενος είναι το θύμα του και ως θύμα απολαύει ευνοϊκών ρυθμίσεων: δικαιούται τον νόμιμο μισθό του συν τις εισφορές (άρ. 81), να προβαίνη σε καταγγελίες στο εργατικό κέντρο (άρ. 83), να προσφεύγη στα δικαστήρια για εργατικές διαφορές (άρ. 86), να του χορηγήται άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους (άρ. 89).

Εκείνος πάντως που δεν είναι εγκληματίας είναι, διάολε, ο μετανάστης. Κι ας είναι λαθραίος, κι ας είναι παράνομος, κι ας είναι παράτυπος, κι ας είναι ό,τι είναι.

Οι φράουλες της μετανάστευσης.
Οι φράουλες της μετανάστευσης.

Σημειωτέον ότι αποτελεί ομόφωνη άποψη στο Εργατικό Δίκαιο ότι, ακόμη και αν η σύμβαση εργασίας είναι άκυρη για οποιονδήποτε λόγο (π.χ. ανηλικότητα, αντίθεση στα χρηστά ήθη κ.λπ.), όσες καταβολές έγιναν προς τον εργαζόμενο, καλώς έγιναν και δεν αναζητούνται από τον εργοδότη, δεδομένου ότι έλαβε εν τοις πράγμασιν αντάλλαγμα για την παροχή του.

Έτσι γίνονται τα πράγματα στην Ευρώπη.

Όχι όμως και παντού στην Ευρώπη.

Στην υπόθεση Paulet κατά ΗΒ το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο του Στρασβούργου είχε να κρίνη επί των εξής περίπου πραγματικών περιστατικών:

Ο αιτών, ένα παλληκαράκι από την Ακτή του Ελεφαντοστού [πώς τους λέμε αυτούς; Ελέφαντες; Ιβοριανούς; Ακταίους;], έφτασε 17 χρονώ στην Αγγλία. Με ψεύτικα χαρτιά, τάχα σαν Γάλλος. Εκεί έπιασε τρεις δουλειές διαδοχικά, δούλευε τίμια και αποταμίευε. Και αποταμίευε. Και αποταμίευε σαν μικρό μαύρο αφρικανικό μυρμηγκάκι.

Όταν αναπόφευκτα τον πιάσανε οι ιθαγενείς, ο Δεσιδέριος Πέτρος Παυλέτος είχε πια βάλει στην άκρη γύρω στα 25 χιλιάρικα (σε ευρώ), σχεδόν το 30% του μισθού του επί τέσσερα χρόνια.

Για ποιον άραγε να προωρίζονταν αυτά τα τίμια λεφτά; Για το άδηλο μέλλον του στην Ηνωμένη Ευρώπη; Για κάποια μάνα εκεί μακριά κάτω; Για προικιά στην αδελφούλα του;

Δεν θα το μάθουμε ποτέ.

Οι ιθαγενείς κατέσχεσαν και στην συνέχεια δήμευσαν όλα τα κόπια του Παυλέτου ως δήθεν προϊόν εγκλήματος.

Τίνος εγκλήματος;

Της τίμιας εργασίας του! Μιας εργασίας που δεν ήταν παράνομη καθ’ αυτήν. Μιας εργασίας που αναγνωρίστηκε ότι προσφέρθηκε καλόπιστα και επιμελώς.

Το ψευδέγκλημά του λεγόταν “dishonestly obtaining a pecuniary advantage by deception“, όπου ντισέψιο ήταν το πλαστό γαλλικό του διαβατήριο. Οι εργοδότες του κατέθεσαν μάλιστα, καλοί ρουφιάνοι κι αυτοί, ότι, αν ήξεραν ότι είναι λαθραίος παράνομος παράτυπος, δεν θα τον απασχολούσαν [και πώς να το κάνουν άλλωστε; είδαμε τι εξοντωτικές ποινές προβλέπει ο νόμος εις βάρος τους!]

Η Αγγλία λοιπόν ανάγει σε έγκλημα την τίμια εργασία ενός ανθρώπου. Κάτι που δεν ισχύει πουθενά αλλού, εξ όσων γνωρίζω. Δεν θα μπορούσε ας πούμε να ισχύση στην Ιταλία, όπου το άρ. 1 παρ. 1 Σ προβλέπει μεγαλόστομα:

L’Italia è una Repubblica democratica, fondata sul lavoro.

Εξ επόψεως ουσιαστικής δικαιοσύνης το ζήτημα που τίθεται αφορά το δικαίωμα εργασίας του Παυλέτου, ακόμη και αν η παραμονή του στην χώρα δεν είναι νόμιμη: το δικαίωμά του νομίμως να βιοπορίζεται με τον ιδρώτα του προσώπου του, άνθρωπος και αυτός μεταξύ ανθρώπων. Τόσο στοιχειώδες.

Η ΕΣΔΑ όμως, σαν ατελέστατο κείμενο που είναι, δεν προβλέπει ειδικό δικαίωμα εργασίας ή έστω επαγγελματικής ελευθερίας. Έτσι, την νομική βάση της προσφυγής απετέλεσε το δικαίωμα του Παυλέτου στην ιδιοκτησία του επί των χρημάτων του. Τώρα, το άρ. 1 του 1ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ προβλέπει τα εξής:

Παν φυσικόν ή νομικόν πρόσωπον δικαιούται σεβασμού της περιουσίας του.
Ουδείς δύναται να στερηθή της ιδιοκτησίας αυτού ειμή δια λόγους δημοσίας ωφελείας και υπό τους προβλεπομένους, υπό του νόμου και των γενικών αρχών του διεθνούς δικαίου, όρους.
Αι προαναφερόμεναι διατάξεις δεν θίγουσι το δικαίωμα παντός Κράτους όπως θέση εν ισχύϊ νόμους ους ήθελε κρίνει αναγκαίον προς ρύθμισιν της χρήσεως αγαθών συμφώνως προς το δημόσιον συμφέρον ή προς εξασφάλισιν της καταβολής φόρων ή άλλων εισφορών ή προστίμων.

Οπότε, μοιραία, το ζήτημα μετατράπηκε στο πολύ πιο αδύναμο και χωρίς ευρύτερες προεκτάσεις θέμα της αναλογικότητας (παρ. 64):

this provision must be construed in the light of the general principle set out in the first sentence of the first paragraph and there must, therefore, exist a reasonable relationship of proportionality between the means employed and the aim sought to be realised

Ελλείψει δικαιώματος εργασίας στην σύμβαση, το ΕΔΔΑ δεν μπορούσε να διαγνώση αντίθεση του αγγλικού νόμου απαγόρευσης της εργασίας με την ΕΣΔΑ και, κατόπιν, και της δήμευσης των μισθών. Αλλά αυτό δεν μπορούσαν να το κάνουν ούτε τα αγγλικά δικαστήρια, εγκλωβισμένα στον παραμυθένιο κόσμο τους, όπου τα Κοινοβούλια είναι κυρίαρχα.

Η καρδιά του ζητήματος θίχτηκε από το αγγλικό Εφετείο με αυτήν του την σκέψη:

However to conclude that proceedings properly taken in accordance with statutory provisions constitute an abuse of process is tantamount to asserting a power in the court to dispense with the statute.

Αντισυνταγματικότητα ενός νόμου; Θεός φυλάξοι!

Το ΕΔΔΑ καθησύχασε κι άλλο την Αγγλία φθεγξάμενο ότι

73. The Court recalls that the violation found in the present case was procedural in character, based as it was upon the lack of a review of the confiscation order capable of satisfying the requirements of Article 1 of Protocol No. 1 to the Convention. It cannot be excluded that, had a sufficiently wide review been conducted by the domestic courts, this Court would have found an outcome involving confiscation of the applicant’s remaining assets, as occurred in the present case, to be consistent with the Convention.

Δηλαδή, όλη κι όλη η παραβίαση που διέγνωσαν ήταν διαδικαστικού και όχι ουσιαστικού χαρακτήρα. Μπορεί καλώς να δημεύθηκαν τα χρήματα, λίγο ψάξιμο παραπάνω χρειαζόταν μόνο. Γιαυτό και επεδίκασαν στον Παυλέτο αποζημίωση 2.000 ευρώ για ηθική βλάβη, έναντι των 21,649.60 λιρών που του έκλεψε δήμευσε το ΗΒ. Συμφέρει να το ξανακάνουν!

Την τιμή του δικαστηρίου έσωσε μειοψηφώντας η Βουλγαρίς δικάστρια Σδράφκα Καλαζίεβα:

it has not been submitted that such employment constituted itself a crime on the part of the applicant, or that the regulation of the domestic labour market went so far as to make any irregularly obtained employment criminal or punishable in any manner. Likewise, it has not been contended that the applicant’s work caused any public or private harm rather than contributing to the public welfare.

KALAYDIJEVA

Και έτσι, από την αμοιβαία αδυναμία και από την πολλή συμπάθεια, το μικρό μαύρο αφρικανικό μυρμηγκάκι απελάθηκε (μάλλον) στην μακρινή του πατρίδα. Eκεί όπου θα έχη πια ένα γνήσιο διαβατήριο.

Και, επιτέλους, μια νόμιμη σύμβαση εργασίας. Και μια νόμιμη αποταμίευση.

Flag_of_Côte_d'Ivoire.svg

13 thoughts on “Η εργασία ως έγκλημα”

  1. Ο Νομος ειναι Νομος. Η λαθραια μεταναστευση δεν περιλαμβανεται στα Δικαιωματα του Ανθρωπου. Ουτε η πλαστογραφια, ουτε τα υπολοιπα ποινικα αδικηματα για τα οποια το βρεττανικο δικαστηριο τον καταδικασε σε 17 μηνες φυλακη, εκτος από την απελαση και την κατασχεση των χρηματων του.

    Ας υποθεσουμε ότι το Διακστηριο δεν του εκανε κατασχεση . Ας υποθεσουμε ότι ο καταδικασθεις επρεπε απλως να εξαγορασει την ποινη του. Ένα ευλογο ποσο σε τετοιες περιπτωσεις είναι 50 ευρώ ή 40 λιρες ημερησιως. (βλεπε πχ υποθεση Λιαπη)

    Ο κατηγορουμενος ειχε 21600 λιρες. Θα επρεπε να πληρωσει 17Χ30Χ40= 20.400 λιρες. Θα εμεναν και 1200 λιρες, που θα εφθαναν με το παραπανω για το αεροπορικο εισιτηριο της επιστροφης στην Ακτη Ελεφαντοστου.Θα του Του περισσευαν και κατι ψιλα να ψωνισει στα duty free του Ηeathrow δωρα για τη μανουλα και την αδελφουλα του. Σε κάθε περιπτωση λοιπον ο κατηγορουμενος βρισκεται σε ένα λαμπρο ισοζυγιο απεναντι στο βρεττανικο κρατος, μενει ελευθερος και επιστρεφει στην Πατριδα!

    Δεν βλεπω επομενως που είναι το προβλημα.

    Οσο για το κειμενο, θα ηταν ένα αριστο σεναριο για ταινια του Νικου Ξανθοπουλου!!

    Reply
    • Η δήμευση επιβάλλεται στο προϊόν του εγκλήματος παντού στον κόσμο. Έτσι, αν κάποιος πωλεί π.χ. ναρκωτικά, τα λεφτά από τις πωλήσεις δημεύονται.

      Προϋποτίθεται όμως ένα έγκλημα. Εδώ τα χρήματα προήλθαν από την εργασία. Η εργασία όμως δεν ήταν έγκλημα. Έγκλημα ήταν η λαθρομετανάστευση, η οποία όμως είχε την δική της ποινή.

      Το δικαστήριο έκανε ένα συλλογισμό του τύπου “αν δεν είχες εισέλθει λαθραία στο αγιασμένο βρετανικό έδαφος, δεν θα είχε δουλέψει εδώ, και αν δεν είχες δουλέψει εδώ, δεν θα είχες αποκομίσει τα χρήματα”. Με την ίδια λογική, αν τελικά είχε πάρει την άδεια οδήγησης και τον είχανε τρακάρει, το δικαστήριο θα δήμευε και την ασφαλιστική αποζημίωση ως προϊόν εγκλήματος. Με την ίδια λογική, έπρεπε να του δημεύσουν και τα ρούχα που φορούσε, αφού και αυτά με τα λεφτά της εργασίας του τα είχε αγοράσει.

      Κι αν δεν είναι ανθρώπινο δικαίωμα η λαθρομετανάστευση, είναι όμως η εργασία. Στην αποδώ μεριά της Μαγχης.

      Reply
    • να προσθεσω οτι οι ποινες σε μια φιλελευθερη και δικαιη κοινωνια εχουν κυριως αποτρεπτικο χαρακτηρα, οποτε και το χρηματικο τους μερος πρεπει να ειναι αναλογο προς το εισοδημα του κατηγορουμενου, τουλαχιστον οταν αυτο ειναι πρακτικα εφικτο. Αλλο προστιμο λοιπον για τον Λιαπη, αλλο για εναν κακομοιρη Ιβουάριο.

      Τωρα, η ιδεα οτι αν εισελθεις παρανομα σε ενα κρατος, ολο το προϊον του κοπου σου ειναι δημευσιμο, δεν ειναι απλα αντιδιαισθητικη, ειμαι σχεδον σιγουρος οτι ειναι και αδικη:

      Πες οτι εχουμε δυο ατομα, τον τζιτζικα και τον μερμηγκα, που πανε παρατυπα στο Λονδινο. Ο Τζιτζικας κοιμαται σε παγκακια και την βγαζει ζητιανευοντας, συνολικα εσοδα 500 λιρες, ο μερμηγκας ξεσκιζεται στην δουλεια φροντιζοντας ηλικιωμενους και ΑΜΕΑ σε νοσοκομεια, εσοδα 5000 λιρες. Με βαση ποια θεωρια δικαιοσυνης, ενα σοβαρο κρατος θα κατεσχεε 500 απο τον Τζ και 5000 απο τον Μ?

      Reply
  2. πώς τους λέμε αυτούς; Ελέφαντες; Ιβοριανούς; Ακταίους;

    Από τη δεκαετία του 80, η κυβέρνηση έχει ζητήσει το όνομα της χώρας να είναι αμετάφραστο γαλλικό Côte d’Ivoire, επομένως θα έπρεπε να τη λέμε Κοτ ντ’Ιβουάρ. Κατ’ αναλογία, οι κάτοικοι λέγονται Ιβουαριανοί (και όχι αγγλογαλλικά Ιβοριανοί).

    Reply
      • Το ανέφερα ως δεδομένο, δεν το επέβαλα! Με βάση αυτό όμως και σε συνδυασμό με τη δυσκολία του «Ακτελεφαντοστίτης» ή απλώς «Ελεφαντοστίτης», μάλλον είναι καλύτερα να εξελληνιστεί το γαλλόφωνο Ivoirien – Ιβουαριάν.

        Όσο για εμάς, ούτε από όσους μάς λένε Γραικούς, ούτε από όσους μάς λένε Ίωνες έχουμε ζητήσει να αλλάξουν…

        Reply
  3. Ο Αφρικανος διεπταξε μερικα αδικηματα, περιλαμβανομενου του αδικηματος της πλαστογραφιας, για τα οποια καταδικαστηκε σε 17 μηνες φυλακη. Πρεπει να παει 17 μηνες στα κατεργα, ή να εξαγορασει την ποινη. Το ποσο εξαγορας οριζεται με αντικειμενικους κανονες: Οικονομικη κατασταση, οικογενειακη κατασταση, βαρυτητα αδικηματος κλπ.
    Δεν θα επεκταθω στη συζητηση για το ποσες απο τις 21600 λιρες ειναι «δικαιο» να καταβαλλει ο Αφρικανος ως προστιμο ή εξαγορα ποινης για τα αδικηματα που διεπραξε. Αυτο το αποφασιζουν οι Δικαστες με βαση τα αντικειμενικα κριτηρια του βρεττανικου νομου, και οχι με βαση τις δικες τους ή τις δικες μας υποκειμενικες αποψεις.
    Αντιλαμβανομαι οτι υπαρχει θρηνος και οδυρμος για το «ανθρωπινο δικαιωμα» του Αφρικανου στην εργασια, και το εξ αυτης εισοδημα. Αλλα οι λογικες ακροβασιες οδηγουν ενιοτε σε ηθικο ναρκοπεδιο:
    Μια κρατικη υπηρεσια, προκηρυσσει μια θεση εργασιας νομικου συμβουλου. Ενας εκ των υποψηφιων πλαστογραφει και παραποιει το πτυχιο Νομικης που εχει, ωστε να δειχνει μεγαλυτερη βαθμολογια, ενω καταθετει και πλαστο διδακτορικο τιτλο, ωστε να κερδισει επιπλεον αθεμιτο πλεονεκτημα εναντι των αλλων υποψηφιων, και ετσι κερδιζει τελικα τη θεση. Εργαζεται σκληρα και τιμια ως μερμηγκας επι 4 χρονια, και αποταμιευει 25.000 ευρω. Τελικα ομως ανακαλυπτεται, και καταδικαζεται για απατη, πλαστογραφια, και αποκτηση αθεμιτου πλονεκτηματος εναντι των αλλων υποψηφιων. Απολυεται και το Δικαστηριο κατασχει τα 25000 ευρω.
    Παραβιαστηκαν τα ανθρωπινα δικαιωματα του πλαστογραφου δικηγορου;

    Reply
    • Αλλά σε αυτό το παράδειγμα η πλαστογραφία συνάπτεται αμέσως προς την θέση εργασίας, αφού αποτελεί περιεχόμενο το περιγράμματός της! Στην απόφαση του Παυλέτου αντιθέτως όχι.

      Reply
  4. Μαλλιστα. Στην περιπτωση του Αφρικανου παραβιαζονται τα ανθρωπινα δικαιωματα επειδη η πλαστογραφια δεν συνάπτεται αμέσως προς την θέση εργασίας, ουτε αποτελεί περιεχόμενο του περιγράμματός της, ενω στην περιπτωση του δικηγορου δεν παραβιαζονται τα ανθρωπινα δικαιωματα επειδη η πλαστογραφια σνάπτεται αμέσως προς την θέση εργασίας, και αποτελεί περιεχόμενο του περιγράμματός της.

    Οι σοφιστές της Αρχαιας Αθηνας θα ηταν περηφανοι για εσας αγαπητε. :)

    Μπροστα σε ενα τετοιο ακλονητο επιχειρημα ειναι βεβαιο οτι οι δικαστες οχι μονο θα αθωωναν αμεσως τον Αφρικανο, αλλα και θα του χορηγουσαν δωρεαν σιτιση στο Πρυτανείο. :)

    Reply
  5. Αφού οι ίδιοι οι εργοδότες του είπαν ότι δεν θα το είχαν προσλάβει εξαρχής αν γνώριζαν ότι δεν είναι Γάλλος αλλά λαθρομετανάστης, οπότε νομίζω Αθανάσιε και NF μιλάτε για διαφορετικές περιπτώσεις.

    Reply
  6. Υπαρχουν 1 δισεκατομμυριο Αφρικανοι που ευχαριστως θα πηγαιναν ως λαθρομεταναστες στη Βρεττανια.

    Αν ο Αφρικανος απο το Ivory Coast κρατουσε τα λεφτα, το βρεττανικο κρατος θα εστελνε το εξης μηνυμα στους επιδοξους μιμητες του: «Αν ελθετε παρανομως στη Βρεττανια και σας πιασουμε, απλως θα σας απελασουμε χωρις άλλες συνεπειες. Θα κρατησετε και ότι λεφτα κερδισατε εδώ, οποτε τουλαχιστον δε θα βγειτε χαμενοι.»

    Τωρα όμως το μηνυμα είναι: Αν ελθετε παρανομως στη Βρεττανια, θα σας μπαγλαρώσουμε, θα κατασχεσουμε ότι λεφτα κερδισατε εδώ και θα σας διωξουμε με τις κλωτσιες. Αφραγκοι ηλθατε, και αφραγκοι θα φυγετε.»

    Το βρεττανικο κρατος εστειλε το καταλληλο μηνυμα.
    Οσο για τα αφρικανικα μυρμηγκακια, να προσεχουν διοτι οι Βρεττανοι δικαστες είναι μυρμηγκοφαγοι.

    http://youtu.be/5UxOAZeYsVM

    Reply

Leave a Comment