Διαβασα ενα τρομερο κομματι (ή μαλλον 3) περι θρησκειας απο τον Αρθουρ Κλαρκ στο μυθιστορημα Fountains of Paradise και τα παραθετω αυτουσια.
‘While the different religions wrangle with one another as to which of them is in possession of the truth, in our view the truth of religion may be altogether disregarded. . . . If one attempts to assign to religion its place in man’s evolution, it seems not so much to be a lasting acquisition, as a parallel to the neurosis which the civilized individual must pass through on his way from childhood to maturity.’
Sigmund Freud
New Introductory Lectures on Psycho-Analysis, 1932
Of course man made God in his own image; but what was the alternative? Just as a real understanding of geology was impossible until we were able to study other worlds besides Earth, so a valid theology must await contact with extra-terrestrial intelligence. There can be no study of comparative religion, as long as we study only the religions of man.
Lecture given at BYU, Utah by El Hadj Mohammed ben Selim, Professor of Comparative Religion, 1998
“‘We must await, not without anxiety, the answers to the following questions: (a) what, if any, are the religious concepts of entities with zero, one, two, or more than two ‘parents’; (b) is religious belief found only among organisms that have close contact with their direct progenitors during their formative years?
‘If we find that religion occurs exclusively among intelligent analogs of apes, dolphins, elephants, dogs, etc., but not among extraterrestrial computers, termites, fish, turtles, or social amoebae, we may have to draw some painful conclusions. . . . Perhaps both love and religion can only arise among mammals, and for much the same reasons. This is also suggested by a stdy of their pathologies. Anyone who doubts the connection between religious fanaticism and perversion should take a long, hard look at the Malleus maleficarum or Huxley’s The Devils of Loudon…’ “
(Ibid.)
“‘Dr. Charles Willis’s notorious remark (Hawaii, 1970) that ‘religion is a by-product of malnutrition’ is not, in itself, much more helpful than Gregory Bateson’s somewhat indelicate one-syllable refutation… It is indeed one of the ironies of fate that research into the so-called consciousness-expanding drugs proved that they did exactly the opposite, by leading to the detection of the naturally occurring ‘apothetic’ chemicsl in the brain. The discovery that the most devout adherent of any faith could be converted to any other by a judicious dose of 2-4-7 ortho-para-theosamine was, perhaps, the most devastating blow ever received by religion.
‘Until, of course, the advent of Starglider. . . .’
R. Gabor
The Pharmacological Basis of Religion
Miskatonic University Press, 2069 ”
Ολες οι παρατηρησεις ειναι εξαιρετικες νομιζω. Για παραδειγμα η παρατηρηση του Φροϋντ οτι η θρησκεια ειναι για την εξελιξη μας απλα ενα σταδιο στον δρομο προς την ωραιμοτητα. Ή η πιο περιεργη παρατηρηση του Κλαρκ (μεσω ενος φανταστικου προσωπου, του El Hadj Mohammed ben Selim) οτι με καταλληλα ναρκωτικα μπορεις να προσομοιωσεις την πιστη ή ακομα και να αλλαξεις την θρησκεια καποιου (Ο Κλαρκ που τα λεει αυτα μενει στην Σρι Λανκα και εχει μεγαλη εμπειρια με πολλες θρησκειες)! Αλλα πιο πρωτοτυπο και ενδιαφερον απολα ειναι εκει που λεει οτι η ικανοτητα για θρησκεια και αγαπη ισως ειναι αποκλειστικες ιδιοτητες των θηλαστικων!
Ειναι αραγε αληθεια οτι η αγαπη μοιαζει με το θρησκευτικο αισθημα (πολλοι Χριστιανοι θα ελεγαν ναι)? Ειναι αληθεια οτι η αγαπη υπαρχει μονο και μονο για να θελουμε να βρισκουμε ταιρι, να αναπαραχτουμε και να διαιωνισουμε το ειδος? Λετε λοιπον ενα ειδος νοημονων οργανισμων που δεν αναπαραγεται σεξουαλικα να μην ειναι ικανο για αγαπη ή πιστη?
Για μια ακομη φορα ο Αρθουρ Κλαρκ συνδυαζει ενα τρομερα οξυ πνευμα με τρομερη φαντασια και φιλοσοφικες αναζητησεις. Γιαυτο ειναι βεβαια και ο καλυτερος συγγραφεας επιστημονικης φαντασιας που ξερω…
ΥΓ Αν θελετε να μαθετε τι ειναι το Starglider πρεπει να διαβασετε το βιβλιο. Εχει ενδιαφερον ομως…
Αν και ο Φρόιντ έχει σε μεγάλο βαθμό ξεπεραστεί, κάποιες παρατηρήσεις του είναι ακόμα εύστοχες.
Δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο στην παραπάνω θέση. Δεν είναι τυχαίο που η πρακτική των θρησκειών είναι πιο έντονη στις πιο καθυστερημένες κοινωνίες ενώ αντίθετα το ποσοστό «άθεων» ή «αγνωστικιστών» ανεβαίνει δραματικά με το επίπεδο εκπαίδευσης.
Πολλές φορές αναλογίζομαι την πνευματική ασυμβατότητα μεταξύ επιστημονικής σκέψης και θρησκείας. Στην επιστημονική σκέψη όλα είναι συνδεδεμένα και δε δεχόμαστε καμία ή σχεδόν καμία αξιωματική θέση. Στην θρησκεία είμαστε υποχρεωμένοι εκ του μηδενός να παραδεχόμαστε άκριτα κάποια πράγματα… ειλικρινά με πιάνει περιέργεια τι ακριβώς διδάσκουν στις Θεολογικές Σχολές σε ακαδημαϊκό επίπεδο; Πώς γίνεται άραγε η «έρευνα» εκεί;
Έχουν φύγει ανεπιστρεπτί οι εποχές που ο άνθρωπος άκουγε ένα κεραυνό στο λιβάδι και πίστευε πως είναι οργή Θεού. Απ’τη στιγμή που τα περισσότερα φυσικά φαινόμενα εξηγούνται με τις φυσικές επιστήμες ο [καλός ή κακός] Θεούλης δεν έχει την θέση που είχε πρώτα.
Το τελικό χτύπημα είναι ακόμα να έρθει, φυσικά, και έχει να κάνει με τον κλάδο της Νευροθεολογίας, επιστήμης που ασχολείται με τη βιολογική ανάλυση των φαινομένων επαφής με τα «θεία».
Ενδιαφέρον blog, όταν ενημερώνεται, είναι αυτό στο Brain Waves.