Στις 21 Νοεμβρίου 1904 το υπερωκεάνιο “Γασκωνία” καταφθάνει στo Νιούαρκ της Νέας Υερσέης. Έχει αρχίσει το ταξίδι του από την Χάβρη 9 μέρες πριν και μεταφέρει το σύνηθες φορτίο: όνειρα μεταναστών.
Στα καταστρώματά του κοιμήθηκε κάθε καρυδιάς καρύδι. Αν διαβάσουμε μια τυχαία σελίδα του βιβλίου επιβατών του πλοίου, ας πούμε την σελίδα 49 (πατήστε “Ship manifest”), θα δούμε αναλυτικά τα ονόματα, την ηλικία, την πόλη και χώρα προέλευσης, το επάγγελμα των μεταναστών, πόσα λεφτά είχαν μαζί τους, ποιος ήταν ο τελικός προορισμός τους και αν ήταν αναρχικοί ή πολύγαμοι. Θα διαβάσουμε και την εθνικότητά τους.
Ας πούμε θα μάθουμε έτσι για τον Ρωσσοεβραίο Χαΐμ Μπίρνμπαουμ, ένα ράφτη 28 ετών, υπήκοο Ρουμανίας. Θα μάθουμε επίσης για τον Γκόλουμπ Ντράσκοβιτς, ένα Μαυροβουνιώτη αγρότη 30 ετών. Επίσης, για τον Ιταλό Λορέντσο Φιολέττι, 16 ετών μόλις. Τον 32χρονο εργάτη από την Φλώρινα, Λάμπο Ναουμτσή (;), Έλληνα φυσικά (η ένδειξη εθνικότητας “τουρκική” διεγράφη και από πάνω σημειώθηκε “ελληνική”). Θα βρούμε και τον Χρίστο Σάβετς Σλιετς (;), επίσης Έλληνα, από το άγνωστο Coriszec της Τουρκίας, υποθέτω κάποιο χωριό της Μακεδονίας και αυτό.
Θα βρούμε όμως και κάποιους συμπατριώτες του Λάμπου και του Χρίστου, από την οθωμανική Φλώρινα και αυτούς. Θα βρούμε ας πούμε τον Δημήτρη Μίσκιν (και εδώ ο υπάλληλος είχε αναγράψει αρχικά την εθνικότητα ως τουρκική. Δεν ήταν και πολύ δυνατός ο υπάλληλος στην γεωγραφία). Θα βρούμε επίσης ένα ακόμη Φλωρινιώτη, τον Τόντορ Ντημίτρι (ή ίσως Θεόδωρο Δημητρίου σε μια εναλλακτική Ιστορία) ένα παιδί 17 χρονών. Αμέσως μετά συναντάμε τον Αθανάσιο Δανιήλ, ή μάλλον Τανάς Νταναΐλ, από την Φλώρινα και αυτόν. Λίγο πιο κει, από το Μοναστήρι, μετανάστευσαν ο Ναούμ Τάχοφ και ο Ρίστο Βάνε (Χρίστος Ιωάννου πες), 17 και 22 ετών αντιστοίχως και αυτοί.
Τι κοινό έχουν όλοι αυτοί οι νεαροί μετανάστες του 1904, που από τα ορεινά βάθη της οθωμανικής Μακεδονίας αναζήτησαν την τύχη τους στον Νέο Κόσμο; Τι ενώνει σε μια σελίδα γραφειοκρατίας τον Ντιμίτρι, τον Τόντορ, τον Τανάς, τον Ναούμ και τον Ρίστο;
Αυτό που τους ενώνει είναι αυτό που δεν θέλουμε να παραδεχθούμε: ότι δήλωσαν μακεδονική εθνικότητα άμα τη αφίξει τους στην Αμερική. Εκεί, πολύ μακριά από την εξέγερση του Ήλιντεν, τον Μακεδονικό Αγώνα και την Εξαρχία, δήλωσαν αβίαστα ποιοι πίστευαν και ποιοι ήθελαν οι ίδιοι να είναι: Μακεδόνες.
Παρατηρήστε επίσης ότι από αυτό το τυχαίο δείγμα 7 ατόμων από Φλώρινα και Μοναστήρι μόνο οι δύο δήλωσαν Έλληνες και οι 5 Μακεδόνες. Ως προς το ποια ήταν η μητρική γλώσσα των 2 Ελλήνων βέβαια, προκύπτει εύκολα από τα ονόματά τους.
Παρατηρήστε ότι κανείς δεν δήλωσε Βούλγαρος. Στο κάτω κάτω, πιο πιθανόν ήταν ο υπάλληλος να είχε κάτι ακούσει για μια υπαρκτή χώρα Βουλγαρία παρά για μια ανύπαρκτη Μακεδονία. Ως Βούλγαροι θα είχαν μια κάποια μεγαλύτερη προστασία από το βουλγαρικό προξενείο και μια κάποια καλύτερη υποδοχή μέσα στους κόλπους της όποιας βουλγαρικής κοινότητας. Αλλά όχι: αυτό που τους έρχεται αυθόρμητα στα χείλη, όταν ερωτώνται, είναι Μακεδόνες και όχι Βούλγαροι.
Σημαίνει άραγε αυτό ότι διέκριναν αυστηρά την μακεδονικότητα από την βουλγαρικότητα; Καθόλου. Την εποχή εκείνη βρισκόμαστε ακόμη στο στάδιο της εθνογένεσης, όλα είναι ρευστά, συγκεχυμένα και επιπόλαια. Χωριά αλλάζουν παράταξη λόγω τρομοκρατίας ή δωροδοκίας και οι απόγονοί τους σήμερα είναι απολύτως πεπεισμένοι για την καταγωγή τους από τον Μεγαλέξανδρο. Ίσως οι απόγονοι αυτών των 5 Μακεδόνων εκείνης της εποχής να είναι σήμερα υπερήφανοι Βουλγαροαμερικανοί.
Να ένα συγγενές παράδειγμα από την ίδια ακριβώς σελίδα: ανάμεσα στους επιβάτες βρίσκουμε και τον Κνέγκο Στρίπο, τον Ιβάν Γκαλιούφ και τον Ρουτζέρο Κιρίγκιν (δεν ξέρω αν έχω αποδώσει σωστά τα ονόματά τους, ας με συγχωρήσουν). Οι τρεις αυτοί μετανάστες ερωτηθέντες δίνουν ως εθνικότητά τους την Δαλματική. Αλλά δαλματικό έθνος δεν υπάρχει ούτε και υπήρξε ποτέ! Έτσι ξέρουμε (περίπου). Ξέρουμε όμως επίσης ότι υπάρχει δαλματική περιφερειακή ταυτότητα, δαλματική εθνοτική ταυτότητα ας πούμε, εντός της ευρύτερης κροατικής εθνικότητας.
Και πού είναι το παράξενο λοιπόν αν ένα τμήμα αυτής της εθνοτικής ταυτότητας είχε αρχίσει να αναπτύσσεται σε χωριστή εθνική ταυτότητα 100 χρόνια πριν μέσα στο πλαίσιο μιας πολυεθνικής αυτοκρατορίας, η διαδικασία όμως αυτή αργότερα ανεστάλη;
Πουθενά.
Οι Δαλματοί δεν κατέληξαν χωριστό έθνος. Οι Μακεδόνες ναι. Σαν μεγάλα παιδιά που είμαστε, ας το ξεπεράσουμε καμιά φορά.
Προσθήκη 05Φεβ18 13:47
Στις 03 Δεκεμβρίου 1904 το υπερωκεάνιο “Τουραίνη” καταπλέει στην Νέα Υόρκη.
Ανάμεσα στους μετανάστες που μεταφέρει συμπεριλαμβάνεται και ο, γεννηθείς το 1885, Αναστάσιος Καραφίλης, καταγόμενος από το Μοναστήρι. Ο Αναστάσης καταγράφεται ως αγρότης. Χώρα προέλευσής του είναι η Τουρκία.
Η εθνικότητά του καταγράφεται ως βουλγαρική.
Όχι, συγγνώμη, ο υπάλληλος διέγραψε το “βουλγαρική” και από πάνω έγραψε “μακεδονική”.
ΟΕΔ.
Μηπως αντι για εθνικοτητα καταλαβαιναν γεωγραφικη καταγωγη ρε; Απο που εισαι; Απο την Δαλματια. Απο την Ρουμελη. Απο την Μακεδονια.
Ίσως, από την άλλη υπάρχουν τρεις, ανεξάρτητες μεταξύ τους πηγές, που την ίδια χρονική περίοδο κατέγραφαν κατοίκους της περιοχής να θεωρούν εαυτούς Μακεδόνες και ν’αρνούνται ότι είναι είτε Σέρβοι είτε Βούλγαροι. Οπότε ίσως και να καταλάβαιναν τι σημαίνει η εθνικότητα με τον ίδιο τρόπο που το καταλάβαιναν όσοι προερχόμενοι από τις ίδιες περιοχές δήλωναν Έλληνες.
Οπως εχω γραψει πολλακις, το Σκοπιανο ειναι ενα δευτερευον ζητημα. Απο εκει και περα οι φιλοι Σκοπιανοι εχουν τις κατωθι επιλογες:
1. Να αλλαξουν ονομα, ωστε να βοηθηθουν απο Ελλαδα και Βουλγαρια.
2. Να τους φανε λαχανο οι Αλβανοι.
Πιστευω οτι τελικα θα κανουν ορθη επιλογη. Διοτι επιτελους, τι ειναι χειροτερο, να (ξανα)μετονομαστουν απο “Μακεδονες” σε “Βαρδαριώτες” ή να τους σουβλίσουν οι UCKάδες;
Αυτές ίσως είναι οι εναλλακτικές επιλογές για τους βορείους γείτονές μας, για μας όμως το μείζον ζήτημα είναι αν μας πέφτει καν λόγος για το πώς εκείνοι θα ονομάζονται.
Δεν είναι μόνο το όνομα πάντως. Είναι και η εν γένει σχολική-εκπαιδευτική ιδεολογία, είναι η υποστήριξη ακραίων συλλόγων, ιδίως στην ομογένειά τους, είναι η ψευδοαρχαιολογική ακαλαισθησία της πόλης των Σκοπίων. Υπάρχουν θεματάκια.
@μηπως_ομως
Βεβαιως και μας πεφτει λογος. Εφ’οσον αιτουνται τη συνδρομη μας, η συνδρομη αυτη εχει και το τιμημα της. Η Ελλας δεν κσνει τιποτε τζαμπα.
Αλλιως ας τα βγαλουν περα μονοι τους με τους Αλβανους.
Ο στοχος της δακρυβρεχτης αυτης ιστοριουλας ειναι να μας πεισει οτι το “εθνος” των “Μακεντονσκι” δεμ ειναι κατασκευασμα, σχηματιστηκε “αυθορμητα” κλπ.
Απο μια μικρη ερευνα για το ζητημα στη Brittanica, ανακαλυψα οτι οι Μακεντονσκι, με την εννοια που δινουν σημερα στον ορο οι Σκοπιανοι και οι εδω συνοδοιποροι τους, εμφανιζονται για πρωτη φορα στο ιστορικο προσκηνιο γυρω στο 1893.
Και πιο πριν; Οι ιστορικες πηγες, περιηγητες κλπ, μιλουν για τη γεωγραφικη περιοχη της Μακεδονιας (που ειναι καπως ευρυτερη απο την ιστορικη Μακεδονια του Φιλιππου Β), μιλουν για τους κατοικους, τους οποιους ανεφερουν ως Ελληνες, Βουλγαρους, Τουρκους, Εβραιους κλπ, αλλα πουθενα, μα πουθενα δεν αναφερουν το τρισενδοξο εθνος των Μακεντονσκι του Βαρδαρη.
Η φυσικη εθνογεννεση ομως ειναι μια μακρα εξελικτικη διαδικασια. Χρειαστηκαν αιωνες μεχρι να ξεχωρισουν οι Κροατες απο τους Σερβους ή οι Ουκρανοι απο τους Ρωσους. Οι “Μακεντονσκι” πεφτουν περιπου ουρανοκατεβατοι.
Τι ειχε συμβει; Κατι Βουλγαροι του Βαρδαρη μαζευτηκαν στη Θεσσαλονικη το 1893 και εφτιαξαν μια οργανωση ονοματι IMRO, (Επαναστατικη Μακεδονικη Εθνικη Οργανωση) η οποια πεταξε τα συνθηματα “Οθωμανοι go home” και “Η Μακεδονια στους Μακεδονες”.
Φυσικα το συνθημα ηταν μπαρουφα: Οι δηθεν “Mακεδονες” ηταν ενα συνολο εντελως ασχετων λαων που ζουσαν στην περιοχη. Και ο Μουσταφα Κεμαλ Ατατουρκ “Μακεδονας” ηταν! Στην πραγματικουητα οι μονοι που μπορουσαν να δηλωσουν “Μακεδονες” ηταν οι Ελληνες της περιοχης, ως κληρονομοι της ιστορικης Μακεδονιας, και αυτο οχι ως εθνικη ταυτοτητα αλλα ως μια απλη περιφερειακη υποταυτοτητα, οπως οι Κρητικοι, οι Θεσσαλοι, οι Ηπειρωτες, οι Κυπριοι, οι Ποντιοι κλπ.
Ο στοχος της Οργανωσης ηταν προφανως η ενσωματωση της Μακεδονιας στη Βουλγαρια, ομως επειδη διεκδικουσαν και περιοχες στις οποιες πλειοψηφουσαν αλλοι, ιδιως οι Ελληνες, πεταξαν το συνθημα περι “Μακεδονων” για να ψαρεψουν σε θολα νερα!
Η οργανωση γρηγορα διαιρεθηκε σε δυο πτερυγες. Η δεξια, που ηθελε προσαρτηση στη Βουλγαρια, και αντιλβαμανοταν οτι ολη αυτη η ιστορια ηταν απλως ενα χρησιμο εργαλειο προπαγανδας. και η αριστερη, που επειδη ηταν διεθνιστικη, και καπως αρχομανης, αρχισε να θελει δικο της κρατος, πιστεψε το ιδιο της το παραμυθι περι “Μακεντονσκι” και αρχισε να απαιτει Ανεξαρτητη Μακεδονια, που θα περιελαμβανε ολους τους “Μακεδονες” και τα ρεστα. Η συνεχεια ειναι γνωστη. Τη σκυταλη του παραμυθιου πηραν πρωτα οι Βουλγαροι, μετα οι Βαλκανιοι κομμουνιστες, μετα ο Τίτο…….. Ολοι με τον ιδιο στοχο. Να αρπαξουν εδαφη απο τους γειτονες, και ιδιως απο την Ελλαδα. Καπως ετσι γεννηθηκαν οι “Μακεντονσκι”.
Η φυσικη εθνογεννεση ομως ειναι μια μακρα εξελικτικη διαδικασια. Χρειαστηκαν αιωνες μεχρι να ξεχωρισουν οι Κροατες απο τους Σερβους ή οι Ουκρανοι απο τους Ρωσους. Οι “Μακεντονσκι” πεφτουν περιπου ουρανοκατεβατοι, και ειδαμε πώς…..
Το “μακεδονικο εθνος” ειναι ενα κατασκευασμα πολιτικης προπαγανδας του τελους του 19ου αιωνα. Σκληρο αλλα ειναι η αληθεια. Τωρα που Ελλαδα, Βουλγαρια και Σερβια ειναι φιλες, το παραμυθι πρεπει να τελειωσει. Οι Σκοπιανοι ας αποδεχθουν και ας αγκαλιασουν την πραγματικη τους εθνικη ταυτοτητα, τη βουλγαρικη, (υπαρχει παντως και σερβικη μειονοτητα στη χωρα) διοτι “εθνικον τα αληθινον” και διοτι μονο η προσφυγη στην αγκαλια της μαμας Βουλγαριας και της καλης της γειτονισσας Ελλαδας θα τους σωσει απο το μαχαιρι των Αλβανων.