Χτες το Κοσσυφοπέδιο της ιστορίας, των μεσαιωνικών σερβικών θρύλων και της μυθικής μάχης του 1389 έγινε Κόσοβο του σήμερα και του μέλλοντος, της Λίγκας του Πρίζρεν και της πλειοψηφίας του 90% των κατοίκων του. Το τι προηγήθηκε, δίκαιο ή άδικο, όχι μόνο τα τελευταία εννιά χρόνια, αλλά μάλλον τα τελευταία ενενήντα χρόνια δεν είναι της στιγμής. Αν θεωρήσουμε δεδομένη την ανεξαρτησία, τι μέλλει γενέσθαι στο κοντινό μέλλον; Ο Γ΄ Βαλκανικός Πόλεμος ή η Έκτη Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Μερικές παρατηρήσεις:
α. Η μακρά διαδικασία των διαπραγματεύσεων ώδινεν μυν και έτεκεν όρος. Το σχέδιο Αχτισάρι, το οποίο αποδέχθηκαν οι Κοσσυφοπέδιοι, προέβλεπε μια ολίγον έγκυο και υφ’ όρους ανεξαρτησία (πολύ πραγματικώτερη εκείνης που προέβλεπε το σχέδιο Άναν βέβαια). Η πλήρως αρνητική στάση των Σέρβων ασφαλώς συνετέλεσε σε αυτό. Ούτε όμως η μονομερώς ανακηρυχθείσα ανεξαρτησία της 17 Φεβ 08 δεν είναι στην πραγματικότητα πλήρης, καθότι εξαρτάται από την ευρωπαϊκή αποστολή, την νατοϊκή προστασία και την διεθνή οικονομική βοήθεια, είναι όμως κάτι παραπάνω. Το Κοσσυφοπέδιο χρειάζεται πολλή δουλειά ακόμη για να μην γίνῃ το κοσσυφοπεδικό, ακόμα ένα χρονίζον πρόβλημα της διεθνούς πολιτικής.
β. Η αναλογία και η ομοιότητα με την Κύπρο είναι διπλή: οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να παραλληλιστούν όχι μόνο με τους Κοσσυφοπέδιους σε σχέση με την Σερβία, αλλά ακόμη περισσότερο με τους Σέρβους του Β. Κοσσυφοπεδίου σε σχέση με το Κόσοβο. Οι πλειονότητες που γίνονται μειονότητες σαν μπάμπουσκες περιπλέκουν την κατάσταση. Οι εγκλωβισμένοι Σέρβοι οδηγούνται σε μια εθελοντική «απομόνωση» παρόμοια εκείνης των Τουρκοκυπρίων∙ τι θα συμβῄ αν 11 χρόνια μετά ακολουθήσῃ μια ανάλογη σερβική «ειρηνευτική επιχείρηση»;
γ. Το αλβανικό κράτος έχει επιδείξει έως σήμερα υπευθυνότητα και ψυχραιμία αξιέπαινη. Ούτε πανζουρλισμός στους δρόμους ούτε εθνικιστικές μεγαλοστομίες ούτε αλβανικός στρατός στην Πρίστινα. Δεδομένου όμως ότι ο Κόσοβο δεν είναι το αντίστοιχο μιας «μικράς Ελλάδος», αλλά μάλλον μια «δεύτερη Αλβανία», είναι ενδιαφέρον να δούμε προς τα πού θα κινηθῄ το πράγμα. Κι αν η Αλβανία γίνῃ ένα «δεύτερο Κόσοβο»;
δ. Η βόρεια ακατονόμαστη γείτων ανησυχεί. Και εύλογα. Οι Κοσοβάροι έχουν τον ενθουσιασμό του νεοφώτιστου και του ζηλωτή, έχουν εκλέξει πολέμαρχους για αρχηγούς τους, νιώθουν ότι οι μεγάλοι της Γης θα τους υποστηρίξουν σε ό,τι και να κάνουν. Η σταθερότητα της βόρειας Μακεδονίας θα έπρεπε να είναι πρώτιστος στόχος της βαλκανικής πολιτικής μας∙ αντ’ αυτού εμείς κουτσαβακικώς αρνησικυρούμε.