Λάθη του ΔΝΤ και λάθη των πολιτικών μας ηγετών (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο)

Δημοσιευθηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Τα κείμενα εργασίας του ΔΝΤ ερευνούν συνήθως στρυφνά τεχνικά θέματα που δύσκολα ξυπνάνε το ενδιαφέρον, ακόμα και της στενής επιστημονικής κοινότητας. Πριν από λίγες εβδομάδες όμως δημοσιεύτηκε ένα κείμενο απο τους Μπλανσαρ και Λη (ερευνητές του οργανισμού, ο πρώτος μάλιστα από τους επιφανέστερους του κλάδου) που προκάλεσε συζητήσεις στον δημοφιλή τύπο από την Ουάσιγκτων έως την Αυστραλία. Το κείμενο εξετάζει το συμμάζεμα των δημοσίων δαπανών που ακολούθησε την έναρξη της κρίσης το 2008, και πως συσχετίζεται με την οικονομική ανάπτυξη αυτών των οικονομιών. Το νέο που προκύπτει από το κείμενο, από το στόμα του ίδιου του επικεφαλής οικονομολόγου του οργανισμού, είναι ότι οι αναλύσεις του ΔΝΤ πριν την κρίση πιθανώς έχουν υποτιμήσει τις βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της μείωσης δημοσιονομικών ελλειμμάτων. Με λίγα λόγια, η λιτότητα προκάλεσε μεγαλύτερες καταστροφές από ότι περιμέναμε. Σημαίνει αυτό ότι το ΔΝΤ (α) με δική του ευθύνη (β) πρότεινε μια πολύ κακή θεραπεία για την Ελλάδα; Η απάντηση είναι όχι, και όχι.

Ξεκινώ με μια κοινοτοπία. Στα οικονομικά είναι γνωστό ότι μια μείωση στις δημόσιες δαπάνες φέρνει, ceteris paribus (δηλ, σταθερώς κρατώντων των άλλων παραγόντων), υφεσιακή πίεση στην οικονομία. Το ΔΝΤ στις προβλέψεις του για την Ελλάδα π.χ., ανέφερε ρητά ότι το δημοσιονομικό νοικοκύρεμα που προβλεπόταν στο Μνημόνιο θα έφερνε ύφεση, δηλαδή μείωση της παραγωγής και των εισοδημάτων στην Ελλάδα. Ακόμα και αν δεν ήταν προφανές στους οπαδούς της λαϊκιστικης ρήσης του Γ. Παπανδρέου περί αριθμών και ανθρώπων, οι οικονομολόγοι ξέρανε ότι η ύφεση θα ερχόταν με όλα τα συνεπακόλουθα στραβά όπως αύξηση ανεργίας και γενικής δυστυχίας.

Read moreΛάθη του ΔΝΤ και λάθη των πολιτικών μας ηγετών (σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο)

Οι επιπτωσεις των εργασιακων ρυθμισεων: Ελαχιστος μισθος και ανεργια

Η ολη συζητηση για τους ελαχιστους μισθους γινεται συχνα αγνοωντας το βασικο διλημμα: οπως εχουν τα πραγματα σημερα πιθανοτατα δεν μπορουμε να εχουμε και πολλες θεσεις εργασιας και υψηλους μισθους. Επιλογες υπερ υψηλοτερων μισθων σημαινουν θυσια καποιων εργαζομενων.

Η επίδραση των ελάχιστων μισθών στην οικονομία και ειδικότερα στην απασχόληση και ανεργία είναι απά τα πιο πολυμελετημένα ζητήματα στην οικονομική επιστήμη. Η θεωρία λέει ότι όπως συμβαίνει με κάθε άλλη τιμή σε κανονικές αγορές, η τιμή της εργασίας επηρεάζει την ζήτηση για εργασία. Το πώς επηρεάζει ο μισθός την απασχόληση σε μια συγκεκριμένη στιγμή και περιοχή όμως δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα. Είναι προφανές ότι μεγάλες κινήσεις τιμών θα είχαν εύκολα προβλέψιμο αποτέλεσμα. Αν σε οποιαδήποτε πόλη του πλανήτη το κράτος μπορούσε να εφαρμόσει πλήρως έναν νόμο που προέβλεπε ελάχιστο μισθό της τάξης των 7 εκ. ευρώ, είναι σίγουρο ότι η οικονομική δραστηριότητα θα νέκρωνε και η ανεργία θα εκτινασσόταν. Αν μετά είχαμε άρση του νόμου, η απασχόληση θα αυξανόταν έντονα. Είναι πολύ δυσκολότερο όμως να πεις τι ακριβώς θα συμβεί αν στην Νέα Υόρκη ο ελάχιστος μισθός ανέβει σήμερα κατά 10%. Μπορεί καταρχάς να πέσει η ζήτηση των πχ στις πιτσαρίες για ανειδίκευτους εργαζόμενους. Αλλά μπορεί να ανέβει το εισόδημα των ανειδίκευτων και η κατανάλωση τους τόσο, ώστε να ανέβει το ΑΕΠ και η ζήτηση για πίτσα, οπότε με την σειρά τους και οι πιτσαρίες να προσλάβουν εργαζόμενους, σε μια ακραία περίπτωση περισσότερους από πριν!

Γενικά μια αλλαγή στους κατώτατους μισθούς είναι σίγουρο ότι θα φέρει κάποιες αλλαγές στην οικονομία, όπως κάθε αλλαγή τιμών και το αποτέλεσμα πιθανώς δεν θα είναι μονοσήμαντο, ακόμα και για μια συγκεκριμένη τάξη εργαζομένων. Ακόμα και αν κοιτάμε μόνο τους εργαζόμενους στον κλάδο της εστίασης π.χ., είναι πιθανό να έχουμε νικητές και χαμένους.

Read moreΟι επιπτωσεις των εργασιακων ρυθμισεων: Ελαχιστος μισθος και ανεργια

Πιτσιρικια που ληστευουν τραπεζες

Διαβαζα το κειμενο ενος απο τα παιδια που εκαναν την ληστεια στο Βελβεντο.

Αυτοι οι τυποι ειναι σιγουρα πιο μοντερνοι, πιο ποπ, πιο κοντα στην δυτικη λαϊκη κουλτουρα ρε παιδι μου απο τους ξερους και ανυποφορα βαρετους τυπους της 17Ν. Το ιδιο το γεγονος οτι γραφουν σε μπλογκ λεει κατι για το στυλ ζωης τους, δεν ειναι ερημιτες σε ξερονησι. Και αυτο σε κανει να ανησυχεις. Ειναι μερικοι απο μας, πιθανοτατα μεχρι τα 25 μας (ισως και παραπανω για μερικους) πιναμε μπυρες στα ιδια μπαρ, κοιταζαμε τις ιδιες κοπελες και λεγαμε πανω κατω τις ιδιες μαλακιες. Για να το πω αλλιως, η 17Ν με φοβιζε γιατι δεν την καταλαβαινα, αυτοι εδω με φοβιζουν γιατι τους καταλαβαινω σχεδον απολυτα. Συνεχως γνωριζω ατομα που λιγο πολυ συμμεριζονται τετοιες αποψεις, βριζουν νυχθημερον το συστημα και τον καπιταλισμο. Για να λεμε την αληθεια, η διαφορα αυτων εδω με το μεσο παιδι σε μπαρ ειναι οτι αυτοι ειχαν και τα κοχονες να κανουν τα λογια πραξη.

Το ερωτημα ειναι γιατι προχωρησαν στο επομενο βημα. Τι οδηγει παιδια που εχουν γεννηθει στον Χολαργο να κυκλοφορουν με Καλασνικοφ?

Read moreΠιτσιρικια που ληστευουν τραπεζες

Οικονομιες υπεραστερων και υπερανισοτητα ή φορολογώντας τον Ζεραρ

Πρωτοδημοσιευτηκε σε λιγο διαφορετικη εκδοση στην Καθημερινη

Το περιοδικο Fortune προσπαθώντας το 1998 να εκτιμήσει την συμβολή του Μαϊκλ Τζορνταν στην οικονομια κατεληξε σε εναν αριθμο περι τα 10 δισεκατομμυρια δολλαρια. Η αξία του αθλητή για την Nike και μόνο υπολογίστηκε στα 5 δις. Οι συνολικές απολαβές του Αιρ Τζόρνταν ήταν αντίστοιχα στρατοσφαιρικές, μακριά από κάθε άλλο παίχτη της εποχής. Όσο καταπληκτικό θέαμα και να προσέφερε όμως ο Τζόρνταν, ήταν τόσο πιο πολύτιμος απο τους συμπαίχτες του στους Μπουλς ή τους άλλους παίχτες του ΝΒΑ; Πιο πρόσφατα, ο Γιουσεϊν Μπολτ έγινε ο πιο γρήγορος άνθρωπος στον κόσμο σε μικρές αποστάσεις. Η διαφορά του από τον επόμενο μπορεί να μετριέται στα δέκατα του δευτερολέπτου, αλλα η διαφορά φήμης είναι αβυσσαλέα. Ένα οκτάχρονο παιδί που πρωτοαθλείται δεν θέλει να μοιάσει στον δευτεραθλητή Μπλέηκ -ίσως δεν ξέρει ποιός είναι- ολοι θέλουν να γίνουν σαν τον υπεραθλητη Μπόλτ. Προσέξτε ότι δεν μετράει τόσο η επίδοση η ίδια, αλλά η σχετική θέση: ο πρώτος τα παίρνει όλα.

Διαφορα λιγων μετρων στο σταδιο, πολλων εκατομμυριων στην τσεπη

Παρόμοια φαινόμενα υπεραπολαβών για υπεραστέρες υπάρχουν σε πολλές αγορές. Ο Τομ Κρουζ μπορεί να μην είναι ούτε 10 φορές πιο ελκυστικός ή ταλαντούχος από έναν μέσο αγγλόφωνο ηθοποιό, τα 75 εκ. δολλάρια αμοιβής φέτος είναι τουλάχιστον 1000 φορές περισσότερα από την αμοιβή του μέσου ηθοποιού.

Read moreΟικονομιες υπεραστερων και υπερανισοτητα ή φορολογώντας τον Ζεραρ

7 αλτρουϊστικοι και μη λογοι να ασχοληθεις με μικροχρηματοδοτηση και φιλανθρωπια

Παλιο φιλοσοφικο διλημμα. Θα σκοτωνες 500 παιδια για ενα ωραιο αυτοκινητο? Οχι? Την στιγμη που αγορασες ομως ενα αυτοκινητο για 10 χιλιαδες ευρω αντι να τα δωσεις στους πιο αδυναμους του πλανητη, επελεξες την βολη σου και το αυτοκινητακι σου αντι να σωσεις 500 παιδια ή και περισσοτερα. Δια πραξης ή απαλειψης (omission ή comission που λενε), επελεξες τον θανατο τους.

Ας το πω ξεκαθαρα, αυτο ειναι ενα κειμενο προπαγανδας. Λιγα πραγματα θεωρω οτι πρεπει κανείς να προωθει επιθετικα, σπαζοντας τα νευρα φιλων και γνωστων. Η συμμετοχη σε προγραμματα μικροχρηματοδοτησης ειναι νομιζω ενα απο αυτα (το κοψιμο του καπνισματος ενα αλλο).

Το Kiva ειναι ενας οργανισμος χρηματοδοτησης μικροεπιχειρηματικων κινησεων, κυριως στον αναπτυσσομενο κοσμο. Το microfinance (μικροχρηματοδοτηση) εχει εξελιχτει και αναπτυχθει, σε βαθμο που μιλαμε για ολοκληρο κοσμο πια με τα Νομπελ του και τις εκατονταδες ΜΚΟ του. Το Kiva ειναι ενδιαφερουσα προσπαθεια σε αυτον τον χωρο γιατι επιτρεπει να επιλεγει το ιδιο το ατομο τι ιδεες θα χρηματοδοτει και πόσο. Δινεις το ποσό, αν δωσουν ολοι αρκετα η ιδεα χρηματοδοτειται, φερνει εισοδημα και μετα απο καποια περιοδο το δανειο αποπληρωνεται. Τα λεφτα γυριζουν στον λογαριασμο σου και μπορεις να τα ξαναδανεισεις σε αλλους.

Εχουμε μια ομαδα χρηματοδοτησης και ολοι ειναι ευπροσδεκτοι να συμμετασχουν (ή σε οποιαδηποτε αλλη ομαδα θελετε προφανως, φτανει να συμμετασχετε!). Οριστε οι βασικοι λογοι:

Read more7 αλτρουϊστικοι και μη λογοι να ασχοληθεις με μικροχρηματοδοτηση και φιλανθρωπια

Πόση ευημερία δικαιούται η Ελλάδα;

Δημοσιευτηκε σε λιγο βραχυτερη εκδοση στην Καθημερινη

Ειναι η πτωση της ελληνικης οικονομιας μια αδικαιολογητη καταρα ή φερνει απλα επιστροφη της Ελλαδας στην θεση που της αξιζει?

Υπάρχει μια διάχυτη αίσθηση στην Ελλάδα οτι τα δεινά που περνά η χώρα δεν της αξίζουν. Είναι βασική ανθρωπιστική αρχή οτι (σχεδόν) κανεις δεν αξιζει να δεινοπαθεί και να βασανιζεται. Ειναι ομως αληθεια οτι η οικονομικη καταρρευση της Ελλαδας δεν ανταποκρινεται σε θεμελιωδη της οικονομιας; Φταίνε για τα προβλήματα μας απλά τα δημοσιονομικά λάθη δυο τριών κυβερνήσεων; Ή μήπως ευθύνονται οι ανεύθυνοι και ανάλγητοι χειρισμοί κάποιων ξένων; Ποιά είναι τελικά η θέση που δικαιούται η Ελλάδα -ή έστω η ελληνική οικονομία- στον κόσμο;

Read moreΠόση ευημερία δικαιούται η Ελλάδα;

Τώρα που η ψείρα βγήκε στο γιακά…

Μαύρη βία, κόκκινες δικαιολογίες, μέσα και σκοπός σε ένα quasi-failed κράτος.

Την ώρα που αναζητούσα ένα τρόπο να ξεκινήσω το κείμενο αυτό, φίλοι ανέβασαν στο facebook ένα (ακόμα) video με τη Χρυσή Αυγή, το οποίο, φαντάζομαι, κάνει ήδη το γύρο του διαδικτύου. Ο βουλευτής κατηγορεί τους αστυνομικούς που έχουν παραταχθεί ως ανάχωμα στην αντι-συγκέντρωση κρανοφόρων ότι την προστατεύουν και απειλεί ότι αν δεν προβούν σε συλλήψεις όσων βανδαλίζουν αυτοκίνητα και εμποδίζουν ψηφοφόρους του κόμματός του να παραβρεθούν στην εκδήλωση που διοργανώνει θα τους μηνύσει για παράβαση καθήκοντος. Πριν από αυτή του τη δήλωση, που γίνεται κατά κάποιο τρόπο «επίσημα», απευθυνόμενος στην κάμερα, ο φακός τον συλλαμβάνει να εκστομίζει μερικά «γαλλικά». Προσάπτει στον επικεφαλής της αστυνομίας ότι «αδρανεί» (ή μάλλον ότι δρα, αλλά προς ιδίαν, ούτως ειπείν, χειρωνακτική τέρψη, ήτοι, για να μην απομακρυνθώ από τη γαλλική, «qu’il se branle») και απειλεί με οργίλο ύφος ότι αν η αστυνομία θέλει νεκρούς, θα τους έχει.

Τα σχόλια κάτω από τα posts έχουν εξίσου, αν όχι μεγαλύτερο, ενδιαφέρον.

Read moreΤώρα που η ψείρα βγήκε στο γιακά…